Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
8 erthygl ar y dudalen hon
--___GOHEBIAETHAU. ----'------.--
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GOHEBIAETHAU. (Nid ydym ya ystyried ein hunain yn gyfrifol am syniadan yr ysgrifenwyr).
GO I. KG iDIWTNYDODOL ABERVS…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
GO I. KG iDIWTNYDODOL ABERVS l WYTn. AT OLYGYDD Y CYMRO. Annwyl Syr,—Carwn hysbys-u'r eglwysi mai cyf- -eiriad Ysgrifen-n.ydd: y Cyhoeddiladau dros. WyliauY N adolig:sef o S,a both, Rha.gfyr 20, 1914, dros Salh- oth; Ionawr icied, 1915, fyd,d,Al,r. Wm. Edwards, M.A., ''Tra'wscoed," Aberdare Road, Mountain Ash, Glam. Ydwyf, yr, eiddoch &c., Rliagfyr iafed, 1914. D. J. EVANS.
Y MTLWYR YN LLANDUDNO.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y MTLWYR YN LLANDUDNO. AT OLYGYDD Y CYMRO. Annwy] Syr,—Y maie yn Llandudno bellach rai c.annoedd o filwyr sydd yn aelodau -gyd'a'r Metbod- istiaid' Calfinaidd, a ddau y daw ima lawer eto. Yn wy-neb hyn, y mae swyddogion y tair eglwys Gym- raeg-,Si,loh, Rehoboth, a Bethani,a,-wedii ymffurfio' yn- BwyllgoT gyda'r amcan o wneud pob petlh yn. leu g.allu d groesawui y gwyr ieuainc i'n mysg, ac i'w gwneud yn gartrefol yn ystod eu barosiad gyda ni. Gwneir pob ymdrecb ipos-ibl i yteweled: a phob un o honynt yn. ei lety. Gan bynny, byddai dra diolitihi. gar os. ;gwna pawb sydd yn gwyOo-od- cyfeiriad yn Llandudno unrhyw un o'r milwyr perthynol i ni fel Cyfundeb, ei anfon i mi. Ydwyf, tros y iPwylLgor, 'M'EIRION ROBERTS (Yag.). Cheltenham House, Llandudno, Rhagfyr 9, 1914.
C Y M'D £ IT HAS YiR IAITH…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
C Y M'D £ IT HAS YiR IAITH GYftfRAEG. AT OLYGYDD Y CYMRO. Syr,C.aniate,wch i mi ddiolch yn galonnog i gar- ,c,digi-on yr hen i,aith sydd wedi .gofalu am ianfo-n eu tanysgrifiadau i'r .Drysoirfa am y flwyddyn h-on. Bum: y:n ofni y buasiai'r .rhlyfel yn acMysur i irai deimJoi yn hwyrfrydig i gyfrannu oteni, ond er trym. ed y gofynion o bob natur m,ae'r tan'ysgrifLadiau o tfewn ychydig i'r swm a .sylweddolwyd y llynedd. .Pr,awf hyn ,nad ydys yn telmloi fod y .frwydr ar ben eto ac na oddefir i ddim, daflu .ei gysgod ar h.awliiau ein biaitb. Mae'.r [gwaith yn myn-ed yn ei fliaen yn dawel ond llwyddiannus., a diau y bydd, cynnydd y Gym.r,aeg ymhob cylchi 'yn llawer mwy yn y dy.fodol nag. yn ygorffennol. Nis gallwn ibeidio disgwyl oael teimlo o hyn allan gyfran o'r sy,rnbyli-ad, yr amddiffyniad, :a'r gefnogaeth a estynir i 'genhedloedd bychain ereil] y byd. Bydd mwy o. alw am ddat- blygu, a llai am ddileu ein cenedl. Gan fod gennym ychydig1 a amser teto cyn diwedd y flwyddyn, carwn atgpfio yn garedig y rhai sydd hieb gyfrannu eisoes i ddanfon i mi eu tanysgrifiad- a,r,.fyrder er mwyn i'w henw,au ymddangos ar .restr 1914. Gan ddiolch ymlaen Haw, Ydwyf, &,c. n. J AllIES (Defynnog), Trelierbert.. Ysg. Cymdeithas yr laithi Gymraeg.
YSBRYDEGIAETH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YSBRYDEGIAETH. AT OLYGYDD Y CYMRO. Syr,—.Gan fy mod yn digwydd bod yn un o :rai hynny ag sydd. yn igoir,fo,d, teithio ar hyd a lied y wlad, gw,n fod l-lawer i.awn o gykihoedida hiynnf o ddynion ieu- ainc o'r ddau ryw yn yiragasglu at eu' gilydd unwaith o leiaf bob wythnos i ymwneud a'r uchod. Honant eu bod yn dal cymundeb a llawer iawn o bersonau nidanenwog ag sydd wedi ymadael a'r fucrhedd hres- ennol, megis. Beethoven, Mozart, Newton, Milton, Sbakespere, Byron, [Paul, Stead. Cerddorion aGar. weinwyr cerddorol ynghyda lluaws mawr o w,einidog- ion a lleygwyr fu yn am,lwg iawn yn ein .gwlad. Hona rhai y gallant alw i fyny y sawl a fynant bron i annerch y cyfarfod. Plaerodd un wrthyf fod ei ddiwieddar f,am wedi dod i'r cyfarfod, a dywedai ei bod yn tberffaitb bapus lie yr oedd. Gwelaf fod Syr Oliver Lodge yn eadarnhau y dybiaeth,, ac y :mae ef yn wr o farn ac o saf,o,n. Gwc:l.ais (hysbysiad, am lyfr yn y 'Daily News' '"The Danger of .Spiritual- ism." NVel nawr Mr. Gob, a oes yna berigl rnewn ys,bryide,gl aeth? A ydyw yn bosibl i ni gael ysgrif neu ysgrifau yn y "Cyrnro" arno, a hynny gan rywun sydd yn gwybod rj^wbeth am Ysbrydegiaeth? Dy- wedodd un ag oedd yn dal swydd bwysig iawn ei fod trwy y cyfrwn.g yma, yn gwybod heddyw beth a gyfarfyddai yfory yn y igwaith. Dywedodd yr un dyn wrthyf, Os digwiydd iddo 'fyn'd i ben un o'r pyllau yn y Rbondda dywedwcb, y gwyddai ar darawiad ois oedd yna frawd o'r un ffydd ag ef. Teimlaf awydd angerddol fel dyn ieuan.c—yn fy merldiannu :i ymaelodi ag un o'r circles yma. Ond pegwyhyddwn ifod yn'a. berigl i'm. cynie-riad moes- ol, &c., yimataliwn. Ond, methaf yn deg a gwel'd pa argyfwng all fod. UN AM OLEXJNI.
LLYTHYR 0 NORTHERN NIGERIA.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLYTHYR 0 NORTHERN NIGERIA. AT OLYGYDD Y CYMRO. Anwyl IMr. Evans,—Erbyn heddyw gallaf roddi gwell ateb i'r cwestiwn ofynwyd imi dro yn ol, "Pa le yr ydych gyda'r iaith?" Mae rhai o'i rheolau wedi dod yn wybyddus y misoedd hyn, a theim- laf fel un wedi cael .ysglyfaeth lawer. '.Rwyf wedi bod ar eu track er's amser, ond yn fy myw nis gall- wn gael gafael ar ddim. Eithr rhyw ddiwrnod ym mis Ebrill yn hollol ddirybudd daeth y weledig- aeth dechreuodd nifer o eiriau ddangos rheol idd- ynt eu hunain. 'Wedi cael gafael mewn un rheol d'yma eraill yn dod i'r golwg a llu o eiriau yn dis- gyn i'w lie eu hunain. Nid gwneuthur rheolau, ond eu darganfod, oedd y gwaith ac mae dengwaith mwy o fwynhad yn hyn nac mewn dysgu iaith y mae ei llu rheolau yn wybyddus eisoes. Rhaid oedd cym- eryd dyddiau ac wythnosau i brofi y naill reol ar ol y llall, ac maent yn dal y prawf. Mae ambell reol hefyd yn taflu goleuni ar ffurf wreiddiol a chywir gair. Mae rhai geiriau yn cael eu sillebu yn wa. hanol mewn gwahanol drefi. Fel eu sillebir yn y dref hon mae llythyren lai mewn amryw eiriau nac sydd iddynt mewn tref arall gyfagos. Nis gallwn benderfynu pa un oedd y ffurf gywir. Ond wedi dodi y gair yn ei ddosbarth ei hun gwelir mai y ffurf hwyaf ar y gair yw yr un wreiddiol. Mae'n llawer o syndod i mi fod cymaint o Teolau yn llywodraethu iaith pobl mor anwar. Mae yn debyg fy mod bob dydd yn jgwneuthur camgymeriadau sydd yn swnio mor chwithig i glust y pagan a phan ddywed rhywun wrth siarad Cymmeg dwy fachgen tlos,' 'dau ddafad mawr,' tair ipryf gwen.' Nid wyf wedi can- fod unrhyw reswm tros y dosbarthu sydd ar y geiriau mwy nac y gwn y rheswm paham y mae rhai geiriau yn Gymraeg yn cael eu hystyried yn perthyn i'r rhyw fenywaidd ac eraill i'r rhyw wrywaidd. Ofnaf mai gwaith cof ac arferiad fydd y cwbJ yma. Mae'r plentyn bach du yn siarad yr iaith yn hollol rydd a chywir heb fod. ei rieni yn meddu gwybodaeth o un rheol nac wedi cael awr o addysg erioed. Mae greddf yn ei ddysgu i siarad yn gywir. IMinnau, druan, wedi cael blynyddoedd o, gol-eg yn hollol ddiallu i'w dysgu heb ymdrech a phoen, amynedd ac amser. Ond mae'r wawr wedi torri, ac mae nos ddu anwybodaeth o'r iaith wedi dechreu cilio. Er nas gallaf ddywedyd Ei d'ryswch mwyaf mae yn drefn glir," mae llawer o'r d'ryswch wedi ei ddadrys a goleu wedi dod ar lawer peth ac oedd o'r blaen yn an- nealladwy imi. Ond er fod nifer dda o reolau yn perthyn i ramadeg yr iaith ofnaf mai tlawd iawn yw mewn geiriau. Nid yw yn fawr o iaith masnach ond mae yn bur gyfoethog fel iaith amaethyddol a theuluol. Nid wyf wedi cael gafael ar ryw lawer o chwedl- oniaeth y pagan. Mae ambell un o honynt erbyn hyn yn ddigon eofn i ddywedyd wrthyf am rai o'u hofergoelion. Fy mab, cadw ddoethineb a phwyll," meddai'r gwr doeth, ac ni thery dy droed." Nis gwn beth yw ystyr y geiriau yn Ilawn, ond mae ofergoeledd yma ynglyn a tharo troed. Os tery y troed deau wrth rywbeth da ffawd, os tery y chwith, anffawd ddaw. Ceisiai llanc roddi prawf o hyn imi y d'ydd o'r blaen. Wrth fyned adref y diwrnod hwnnw i g,ael bwyd tarawodd ei droed chwith yn erbyn rhywbeth. Pan gyrbaedd- odd nid oedd neb gartref i roddi bwyd iddo. Dyna'r anffawd. Wrth fyn'd i dy cyfaill i chwilio' am ym- borth tarawodd ei droed deau. Cafodd bryd o fwyd yno. Dyna'i ffawd. Mae'r Ilane hwn yn gwisgo modrwyau ar fysedd ei droed ddeau, er bod yn sicr, meddai ef, pa un yw y troed, ffodus. 'Os tery un y troed ddau wrth 'fyn'd i weithio ar y tir daw bendith iddo, os tery y 'chwith ni bydd bendith ar ei waith. Os bydd i ddau ymrafaelio cyn cychwyn i daith rhaid iddynt gymodi cyn cychwyn trwy gydyfed oddiar ddeilen neilltuol. Os gwrthyd un o honynt gymodi bydd yn si'cr o farw ar y daith. "Cytuna a'th wrthwynebwr ar frys," &c. Ni chyffwrdd y pagan a halen yr adeg y bydd yn llafurio tir i'r I yam a'r 'guinea corn.' Anffawd fawr yw gweled rhai mathau o adar pan ar y ffojdd i ryfel neu wrth fyn'd i hela. Os gwelant rhyw un aderyn neilltu- ol yn hofran o'i gylcb pan yn myn'd i hela, maent yn sic: o ffawd y diwrnod hwnnw. 'Bydd gennyf fwy ar hyn ryw dro eto. Yr eiddoch yn bur, EDWARD E-, ANS, Sudan United Mission,
---'------------'.LIVERPOOL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LIVERPOOL. Chatham iSt., Liverpool.—Cynhaliwyd y te party blynyddol, Rhagfyr 8fed, a daeth nifer fawr ynghyd. Yn.a oaed cyfarfod,cystadl,euo,l Ileoil o dan arweiniad Grifikhs, Ysw., Booitle. 'Gwasanaethwyd fel beirn- iaid 'gan 'y iParchn. D. Adams, R. R. Hughes, Mir. J. O. Williams -(Eos y IBert'h), a chanwyd yn ystod y cyfarfod gan Mr. F,red. George. Diolchodd Mri. IL. J. Lewis a'c R. E. Jones i: bawb am eu gwasan- aeth. Laird iSt.—Agoirwyd y Gymdeithas Lenyddol gan Olyglydd y 'Brython' igyda'i Ddailith ar "Y G.adai.r Wicblyd.1' nos Feroher, Rbagfyr, 2,i,1. Nosi Iau, Rhiagfyr iofed, ving nghyfarfod y 'gymdeitihas, cated rhyddymddiddan ar y Rhy fel sylwadau, .arweiniol gan Mr. David dilyn. Y Llywyddoledd Mr. John 'Evans. Nos Fercber, :Rh,agfyx gfed yn Ysafell Genhadol Portland St., caed pregeth gan iMissi Jones (Myfanwy Meirion), yr >hon syddi wedi ymlgartrefu yn y ddi.nas hon, lac a. fui am gyfnod maith yn gweithio gyda Chenhadaetb East End, iLondon. Mr. J. E. Rob- erts sydd yn gofalu am yr ystafell yn bennaf, yn cael ei |gy.n.ortbwyo gan (Mr. Ceredig Jones. Terfyn. wyd ,y cyfarfod gan M'11. John Evans, (Laird St., a ddi gwyddai. fod) yno. Edige Lane.- Y ffurf ar1 yr achos Dirwestol yn y Ue -uchod ydyw,Temlyddi.aeth Dda, sydd yn cynn-al cyfarfodydd .rha'gorol bob wythnos, ac yn hynod llewyrchusi. Y mae amryw o ddynion, ieuainc o (Ddyffryn Nantlle wedi ymaelodi yn yr eg.lwys, a theimlant yn hynod .gartrefol'. Glweith,i,a y Parch. D. Jones yn selog .gyda'r 'D'eml, a hawtdd y gel-lir gwrando' arno yn 'siarad atr D,dirwe,sit yn y Sassiwn, can eifod yn weithiwr imor) rha'gorol gyda'r Achos Dirwestol. Birkenhead. R. J. GRIFFITHS.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
-R O "W* XA -A. 3ST 3D S GWALIA TEMPERANCE HOTEL 61, Mount Pleasant, LIVERPOOL Also at Banger, Beammaris and LLanefni. A BOMB Fiou HOME. CARTREF ODDICARTREF. D. J. TR'USCOTfl', (ftmt-y-Cetyv Rome), 87, HARYLANBS ROAD, Paddingten LOHDOM, w. MODERATE CHARGES. Fifteen Mirutes' Walk from Paddington Station. Fare by Bus id., by Cab is. Telephone No. 7087, P.O., Hampstaad ?HUCHCARMRA ABBABM 11 GWALIATEL, LOKPON Taiivraoine Rem. SW18 8011 Ornr. HOTEL G WALIA, '"W""OB-crRN LONDON, w.c. CENTRALLY SITUATED. (Within 5 minutes walk of Euston Station and 20 minutes from Paddington by Underground Kail- way to Gower Street Station). BED, BREAKFAST, BATH & ATTENDANCE, 5S. EACH PERSON. iSSO Reams Luxiiwrlouoiy Furnishow. Passengers Lift to all floors. Fireproof Building. JOHN M. JENKINS, Manager. HOME COMFORTS. MODERATE CHARGES. DANIEL'S PRIVATE HOTEL. 9 & 10, THAVIES INN, HOLBORN CIROUS, LONDON, E.C. (Established over 5° years) THE above well-known Private Hot< 1,' continues wilder the mpasnfiemmi of the Proprit tor and his niece,, MISS DAVITS. who has had s svenal yeAW "nperienoe i-n the weck. Whilst tbaaking orsr nuwierous frhand; and patrons fox their long-oontiiamed support, it is ht ped, by con. qtant attention to their coratarta together with modeer. ale chargiai to deswvo the continuance of their ,kvgttonage. The Bttuatioffl is mop cientml xnd convenient, hAT- In¡ freqnmit Jacilittes bv Bus. Tram, Car, Electric ifrc., to All psurt* of the Metropolis. NIGHT PORTER IN ATTENDANCE. Telegrams-w" Daniel, Thavies Inn, London." E. DANIEL, Proprietor. .wi. INDIVIDUAL Communion Cups. Folt, LIST OF Pat. 9 Ideal Outfits and Samoios on Approval (CARWASK FREE), Write to THE MAKERS- I Townshend's Ltd., Ernest St., Birmingham. I WAR CRISIS.—Will you show your Patriot- sm by sending your order to keep our Workpeople going? I HI—