Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

4 erthygl ar y dudalen hon

Gymdeithasfa Pwllheli.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Gymdeithasfa Pwllheli. MEDI 8, g, io. (Parhad o'r Rhifyn diweddaf). DYDD IAU. CYFARFOD Y CYMDEITHASFA AM 1.30. Dechreuwyd gan y Parch. W. R. Williams, Carn- ed dau. Adroddiad Cyfarfod y Blaenoriaid. Cyflwynwyd .adroddiad Cyf.arfod y Blaenoriaid gaii Mr. John Matthews, Y.H., a chadarnhawyd ei ar gefnogiad Mr. John Owens, Y.H. Adroddiad y Trysorydd. Cyfiwynodd Mr. O. Robyns-Owen eiadwddiad blynyddol fel Trysorydd y Gymdeithasfa, ,3. chad,am. hawyd ef ar gynhygiad y Parch. John Owen, M.A., a chefnogiad y Parch. Elias Jones, gan gysyiitir a r cynhygiad ddiolchgarwch gwresog y Gymdeithasfa- i Mx. Robyns-Owen am ei ofal a'i wasanaeth gwerthfawr fel Trysorydd. Hanes yr Achos. Cyfiwynodd y Parch. W. T. Ellis, B.A., B.D., adroddiad cyfiawn iawn am ansawdd yr Achos o f,ewn cylch CM. Lleyn ac Eifionydd. Yn y cyfrifon gwelid fod rhif y Cymunwyr ar ddiwedd 1914 yn 9757, 0'1 gymharu a 9154 yn 1904 a 9813 yn 1911. 'Gwrandawyr, 14512, lleihad o 307 er 1894; o 1567 er 1906 ac o 279 er 1911. Aelodau'r Ysgol Sul 8691, 11. o 1668 er 1894; o 1537 er 1904; ac o 468 er 1911. Casgliad y Weinidogaeth, £ 4700; cynnydd o ^1166 er 1894; o ^'282 er 1904. a lleihad o £ 6 er 1911. Yr holl gasgliad.au, ^'10899; cynydd o ^3454 er 1894; o ^'962 er 1904; ac o £S59 er 1911. Hhodd- odd Mr. Elliseglurhad manwl am y lleihad, a dy. wedai fod y disgyni.ad yn rhif yr aelodau a'r gwr.an- dawyr i'w briodoli yn bennaf i'r ffaith y symuda'r bobl o'r cylch i rannau eraill o'r byd i fvw. Galerid, er hynny, fod rhan o'r lleihad iw Driodoli i ddiffyg bywyd ysbrydol digon cryf yn eu plith i ailu ennill oddiar y byd fwy o eneidiau nag a gollir iddo tros ganllawiau'r eglwysi. Yr oedd angen eu bedyddio ag ysbryd cenhadol i ymosod ar y bagan- iaeth gynhyddai yn amgylchoedd eu heglwysi hurian-foddhaol. Yn yr Ysgol Sabothol y ceid y lleihad mwyaf difrifol. Er 1894—ei man uchaf- lleihaodd ei rhif bob blwyddyn, ac eithrio tair blyn- edd y Diwygiad; ond hyd yn oed ar uchaf llanw'r Diwygiad n.i chwyddodd ei rhif ond i 10228, a dis- gynnodd ymhen dwy flynedd i 9689. Diau fod a wnelor lleihad. yn y boblogaeth yn y wlad l.awer a'r trai a-r rif aelodau'r Ysgol Sul. Ond ofnid fod achtosion eraill yn cyfrif am dano, a gwelid fod y drwg sy'n bwvta wrth wra.idd poblogrwydd yr Ysgol yn Lleyn ac Eifionydd, fel trwy'r wlad yn gyffredai- ol, wedi dechreu er ys ugain mlynedd. Erys y plant yn ffyddlon iddi und tuedda'r bobl mewn üed i gilio o honi, nes peri iddi'n radJdol golli ei nodweddj arbennig Gymreig. Ond er' colli yn ei rhif, credid fod y gwaith a wneid trwyddi lawn mor effeith.ol, os nad mwy felly, nac mewn. llawer cyfnod., Am- lygid llawer o sel tros y Cyfarfodydd Ysgoliou a'r Cymanfaoedd, a'r anhawster yn y C.M. oedd cael gan Bwy-ligor Ysgol Sul y Cyfundeb ymysgwyd oddi wrth yr hualau a osodir arno, a symud ymlaen at drefniadlau mwy perffaith. Yr oeddynt yn Lleyn ac Eifionydd er ys blynyddoedd wedi gadiael rhai o'r llyfmu Safonau a fedd y Cyfundeb, a mabwysiadu Macs Llafur i'r plant mwy unffurf, ac un tebyg iawn i'r un y mae Pvvyllgor ( yffredinol yr Ysgo) Sul yn araf ymlwybro ,-to y misoedd hyn. Nvl-ih son am yr adeiladau, cyfeiriai r Adrodd'ad .at Icsg- iad capel hardd Salem ddwy flynedd yn ol trwy ddyhirwch. ynfytyn; ond Hawenheid na wnaeth y brofedigaeth. ond rhoddi, cyfle i'r eglvvys yn y lie ddangos grym ei gwroldeb a maint ei chariad at waith Teyrnas Nefoedd. Yn fuan bellach te agorii: gancldi i acldoli Duw deml ardderchoeach na'r un losgwyd, er gwyched oecld1 honno. Cyfanswrn y ddyled yn awr yw ^14,000, sef ychydig o dan 1,1 ar gyfer pob un o'r gwrandawyr, yr hyn sydd lawer ,,b yn is na hanner dyled y Cylundeb yn gyftredinol. Tahvyd v llynedd ^1330 o'r ddyled. Gorffwysa ^5000 o'r ^14,000 ar bedair o'r eglwysi, ac y mae 32 or eglwysi yn ddiddyled hollol, a 10 arall a'u dyled o dan /,Voo yr un. Gwna, cyfartaledd yr holl gasgliadau 61 is. oc. ar gyfer pob aelod, a'r Casgl. iad at y Weinidogaeth 9s. xc. Gwneid gwaith dir. westoli mewn amrvw ffyrdd yn y cylch ond gofidid fod meddwdod ac amhurdeb yn aros fel drain yn ystlys-au eu bywyd cymdeithasol a chrefyddol. Rhoddid yr adran olaf yn yr Adroddiad i'r Eglwysi a'r Rhyfel. Ynglyn a'r Adroddiad cyflwynid hefyd Hanes Byr o Sasiynau Lleyn ac Eifionydd o'u cychwyniad hyd yn awr, gan y Parch. Henry Hughes, Bryncir. Da y gwnaed yn argr--i,ffui- crynhodeb dyddorol hwn vnglvn ,a Hanes yr Achos. Derbyniwyd yr Adroddiad gyda llawenydd, ar gynhygiad y Parch. W. Thomas, Llanrwst, a chefn- ogiad y Parch. Owen O'wens, Llanelwy. Cyfeiriwyd yn dyner at faxwolaeth Mr Griffith Roberts, yr hwn fu'n" arwain y mawl yn Sasiynau Pwllheli am gyfnod mor faith, ond a symudwyd i'r IGymanfa frv ychydig cyn y 'Gymanfa ar y ddaear eleni. Gwnaed cyfeiriad hefyd at losgiad capel Salem a diatganwyd llawenydd mawr fod yr Eglwys wedi ym- dafiu i'r gwaith1 o ail-adeilaclu'r deml, sydd yn ymyl ci gorffen. Ymholodd y P,arch. W. Williams, Talysarn, pa le yr oedd H,an.es Methodistiaeth yn Lleyn .ac Eifion- "vdd. Yr oedd Arfon. Meirionycld a F'flint wedi dwyn allan hanes Methodistiaeth yn gyfrolan heirdd ac yr oedd cyfoeth mawr yn Lleyn ac Lif. ionydd, a ddy'Lai gael ei gasglu ynghyd a'i g,adw. Dymunai ychwanegu at dderbyniad yr adroddiad eu bod yn cymell cyfeillion Lleyn ac Eifionydd i brys- uro i ddwyn allan Hanes Methodistiaeth o fewn cych y C.M. Pasiwyd hynny. Y Drysorfa Gynorthwyol. Parch. R. R. Williams, M.A., a gyfiwynodd Ad- roddiad blynyddol y Drysorfa. Gynorthwyol. Cyn- hwysai restr o'r Ceisiadau am gymorth or Drysorfa o'r gwahanol eglwysi. Wrth elfennu y Rhestr gwelid—(a) Fod nifer mawr o'r Eglwysi wedi cyf- rann.u dros swllt ar gyfer pob aelod. (b) Fod 8 o Ofalaethau heb alw Gweinidog, ac eto wedi talu i rnewn o le' a,f swllt yr aelod, er heb dderbyn, budd o'r Drysorfa.. (c) Fod! 9 0 Ofalaethau yn dod ar ofyn y Drysorfa wedi bod am dymor mwy neu lai heb Weinidog, y mwyafrif o honynt yr adeg honno yn parhau eu cysylltiad trwy dalu swTlt yr aelod. (d) Fod 4 Gofalaeth yn dod ar y Drysorfa heb fod, hyd y gwyddis, yn derbyn o honi ,erioed o'r bl.aen. (e) Wedi cymryd i'r cyfrif y symudia-diau yn ystod y flwyddyn, a'r grant rhainnol i amryw eglwysi oller. wydd hynny, gweLd y byddai ychwanegiad o chwech yn niler y grants cyfiawn am y flwyddyn. Cynhwysai'r Adroddiad hefyd yr Adraddiadl gyf- iwynodd Mr. Jonathan Davies, y Trysorydd, i r Cy:feisteddfod --Hysbysodd y Trysorydd fod ^1984 o r casgliad.au wedi dod i law, ac y disgwylid eto tvia £ 203. Os syl!weddolid hyn, byddai y casgl iad- eleni yn ^"2x87. Golygai. hynny ^31 yn fwy na'r llynedd. Yn seiliedig ar yr amcangyfrif uchod, ac wedi ychwanegu y dbrbyniadau amrvwiol, a thynnu allan yr holl dreuiau, dywedai y Trysorydd y byddai tua 63.237 yn weddill tuag at y grants. Byddai nifer y grants eleni yn 146 (6 yn fwy na'r llynedd), ac felly nid oedd mewn golwg ond digon 1 dalu grant o £ 22. Os telid 624, fel y gwnaed y llynedd, byddai yn ofynnol casglu yn ycnwanegol at yr hyn oedd yn awr mewn golwg y swm o £2701. Derbyniwyd yr Adroddiad, a datganwyd gwerth- fawrogiad o ofal y Trysorydd am gyllid Y' Gymdeith- as a'i sel ymhlaid ei buddialnnau, a diolchwyd iddo am yr apel arbennig at bersonau unigol a wnaed ganddio y llynedd (fel yn y ddwy flynedd o'r blaen), trwy yr hon y, derbyniwyd £200 4s. gc. Gofidi.ai y Cyf eisteddfod feddwl fod yn rhaid gostwng y grant i £ 2'2. yn fwy felly eleni pan y mae galwadau cyn- hyddol ar ein gwein.idogion oherwydd yr ychwaneg- iad mewn treuliiau teitbo aic mewn costau byw. Te'mlid hefyd y gellid hebgor gostyngiad, oblegid fod rhannau helaeth o'r wlad mewn amgylchiadau eithriadoi o Iwydai.anruis1 ar hyn o bryd,er gwaeth. af, neu oherwyd'd y rhyfel,—ac y gellid yn rhesymol dclisgwyl cyfraniad rhagorach oddi wrthynt, yn arbennig pe diygid i'w sylw y diffyg yn y Drysorfa a theilyngdod diamheuol yr achos. Wedii i amryw o'r aelodau siarad yn gryf o blaid1 gwneud ymdrech egniol i gasglu yt swm ychwanegol o ^"270, a hys- bysu eu parodrwyddi i gynorthwyo' yn hyn, gan ychwanegu eu bod yn gwybod tam rai cyfeillion oedd yn awyddus i wneud eu rhan ymhllach tuag at sicr- hau fod y grant yn 624. Cynhygiai'r Pwyllgor y Penderfyn;adau canlynol (a) Talu interim grant o Zio ar unwaith, a gwneud ymdirech neilltuol i'w gwblhau yn £24 am y flwyddyn. (b) 'Gofyn i'r Trysorydd eto eleni i wneud apel arbennig at bersonau unigol am gyfraniadau tuag at hyn. (c) 'Cofyn i'r Cyfarfodydd Misol a'r Henaduriaethau i drefnu fel y gwelont yn oreu i g?1 ail gasgliad o rai o'r Egwysi, neu trwy ryw foddon eraill gael ychwanegiad at yr h'yn sydd wedi ei gyfrannu eisoes yn arbennig o'r ardaoedd hynny lie y -mae amgylchiadau tymhorol yr aelodau yn llwyddiannus. Hefyd gwneid yr argymhellion canlynol: Gwas- anaeth Gartref 12 Saboth.—D'atganwyd. anghym.er.adi- wyaeth o d,diffyg rhai! gweiirtijdogiion ac eglwysi mewn cydymffurfio a'r rhan olaf o'r nawfed Heol, nid eleni yn unig, sef fod y gweinidogion heb bre- getliu yn eu teithiau eu hunain ddeuddeg Saboth yn ystod y flwyddyn 1914 (o Ionawr hyd Rhagfyr). I'enderfynwyd—(.a) Fod yr YStgrifennydd i alw sylw y gweinidogion ar eglwysi yn gyffredinol at y Rheol, ac i ysgrifennu at y brodyr oedd yn y cam- v,lerjd el-eni. (b) Fod sylw yn cael ei alw at yr ar- gymhelliad sydd ynglyn a Rheol 9, ar fod i'r holl deithiau a'r gweinidogion geisio.,a rhoddi hyd at 18 •o Sabothau, ac yn arbennig i hyn gael ei drefnu pan y gelwir gweinidog o'r newydd. 'Gofalaethau tair-eglwys dros 200 o aelod,au.- Cafwyd trafodaeth, ar y gynhygiad canlynol—" Fod Ciofalaethau yn cynnwys tair neu ychwaneg o eg- lwysi, ddigwyddont fod dros 200. o aelodau, yn agored i dderbyn cymorth ar yr un telerau a gofal- aethau o dan 200,, sef trwy gyfrannu at y Drysorfa yn ol o leiaf swllt ar gyfer pob aelod yn flynyddol." Am can y cynhygiad ydoedd rhwyddhau y ffordd i uno tair neu ychwaneg o eglwysi yn un Ofalaeth yn ol dymuniad amlygwyd gan. y Gymdeithasfa yn 1910. Wedi gwneud vmchwiliad yn y gwahanol Gyfarfod!- ydd Misol, teimlid nad oedd y nifer tebygol o'r 'Gofalaethau hyn yn gyfryw fel ag .i alw am fabwys- iadu'r cynhygiad ar hyn o bryd. Llawenheid fod

Advertising

Advertising

Gymdeithasfa Pwllheli.