Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
Telegraphic Address ii GWALIATEL, London. Telephone Nos. 5010 & 5011 City. HOTEL GWALIA, U'FPBB WOBUBIsr PALCE, LONDON, w.o. CENTRALLY SITUATED. • (Within 5 minutes walk of Euston Station and 20 minutes from Paddington by Underground Rail- way to Gower Street Station). BED, BREAKFAST, BATH & ATTENDANCE, 5s. EACH PERSON. 130 Roo, s Luxuriously Furnished. Passengers Lift to all floors. Fireproof Building. JOHN M. JENKINS, Manager. Anrheg Nadolig Gyfaddas. "Porfeydd Gwelltog." ADNODAU AR WAHANOL DESTYNAU At Wasanaeth. Plant y Seiat, Athrawon yr Ysgol Sabothol, Gweini- dogion y Gair, a Saint Duw o bob oed a sefyllfa. Wedi eu carsglu a'u trefnu gan y Parch. WM. LEWIS, Pontypridd, Gyda Rhagair gan y Parch. JOHN WILLIAMS, Brynsiencyn. Mewn Llian Hardd.. Pris Dau Swllt. Llyfr cyimvys i fod yn Rhodd i'r Milwr. Danfonir un copi gyda'r post am ddau swllt. I'r neb a gymer chwe' copi ac uchod is. 6c. yr un gyda'r cludiad. Danfoner at REV. W. LEWIS, The Grove, Pontypridd. < | Opposite the British Museum. — — | Opposite the British Museum. — — Thackeray Hotel Groat Russell Street, London. Near the British Museum. Near the British Museum. 1 Kisigsley Hotel Hart Street, Bloomsbury Square,London. I Bedroom, Attendance and Table d'HSte Breakfast Single from 6s. 6d. 1 1 With Table d'Hôte Dinner, from as. 6d. Full Tarif fand Teetmnnials on Application. Tet-Regæt 2041 (2 lines). 2088 (2 lines). Tel. Add.—' Thackeray London. Bookeraft London." < Use 1 E 81 Self-Raisingf J » FLOUR < It Makes Perfect J Pastry, Scones, &c. I Sole Wbgocsalk Aommf,- w monris & JOXES, L#vomooi 9 and ..1181'1. A 5014,9 mu iu m m m m un p YN AWR YN BAROD. Gyflawndcr Bendith. Sef PREGETHAU Gan CHWECH AR HUGAIN 0 WEINIDOGION Y METHODISTIAID CAJLFINAIDD YNG NGHYMRU. (Gyda Darlun o bob Pregethwr). Dan olygiaeth If Paroh. U. Agardy Davies Mewn Llian Destlus 3/6 net gyda'r post. Mewn Lledr Hardd, Ymylon Aur 5/- net gyda'r post. Telerau Arbennig i Lyfrwerthwyr. Pob Archabion i'w hanfon i'r— PARCH. D. MARDY DAVIES, Pontycymmer, GLAM, S.W. Llawlyfr ar y Gwvrthiau. AT WASANAETH YR YSGOLION SABOTHOL GAN Y PARCH. J. E. DAVIES, TREFFYNNON. PRIS SWLLT. I'w cael gan yr Awdur neu yn SWYDDFA'R 'CYMRO,' DOLGELLAU.
JERUSALEM YN AMSER RHYFEL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
JERUSALEM YN AMSER RHYFEL. GAN MR. RICHARD HUGHES, JERUSALEM. II. Cyiiwj- y Trigiolion. Mae yn anhawdd disgrifio na dyfalu cyflwr trigolion Jerusalem erbyn hyn. Yr oedd y ddinas ar ei goreu, yn un ag yr oedd y go- goniant wedi ymadael 0 honi." Pa faint mwy yn awr yw ei thrueni o dan ormes y Twrc, a hwnnw wedi ei ellylleiddio gan y German, a neb i'w gwaredu? Ond er y trueni y mae ynddo, y mae yn parhau byth o ddydd- ordeb difesur i Iddew, Mahometan, a Christ- ion. Yn hytrach na myned i unrhyw fanylion o barth i'r gwarchae a'r dinistr sydd wedi bod ar y ddinas yn y gorffennol, a'r cynni ysbryd y mae ei phreswylwyr wedi bod ynddo' O1 dro i dro, ceisiwn roddi ychydig ffeithiau syml y gwyddom am danynt ynglýn a'i chyflwr pres- ennol. Fel enghraifft o ragbaratoad y gelyn, a'r rhai sydd hoff ganddynt ryfel, gellir nodi y ffaith fod llythyrau seliedig wedi eu rhoddi yn llaw pob svvyddog milwrol yn y wlad mor gynnar a mis Mawrth, 1914, gyda gorchymyn pendant i'w hagor a chario allan eu cynnwys ar y 31ain a Gorffennaf. Felly y fu. Gwys- iwyd pawb i'r gad, a pharatowyd gydal phob brys, gyda'r amcan, fel yr honent, o amddiffyn eu terfynau yn y Gogledd. Ond y peth cyntaf a wnaethant mewn gwirionedd oedd ymosod yn y Deheu ar y Suez Canal! gyda'r unig gan- lyniad a ellid ddisgwyl, sef methiant truenus. Ffaith arall i brofi dichell y gelyn yn ein herbyn oedd ddarfod iddo lwyddo1 i wenwyno mecTdyliau trigolion 'M'ahometanaidd y wlad yn erbyn Prydain. Yn ystod y blynyddoedd aethant heibio, yr oedd y rhai hyn fel un gwr o blaid i Brydain lywodraethu Palestina, fel yr oedd yn gwneud yn yr Aifft. Yr oedd hyd yn oed y Mahometan mwyaf penboeth ac an- waraidd yn dyheu am i Birydain gymryd medd- iant o'r wlad a'r cwestiwn a ofynid i, mi gan- ddynt yn fynych ydoedd, Pa bryd y daw Prydain yma i'n hachub? Ymhen ychydig. ddyddiau ar ol tori o'r rhyfel allan, synwyd fi yn fawr gan y cyfnewidiad a ganfyddais yn agwedd y bobl tuag ataf fel Prydeiniwr. Rhoddasant ar ddeall i mi fod y Germaniaid wedi eu hysbysu o fwriadau Prydain, i ddod a chymryd eu tir, eu meddiannau, a'u gwrag- edd oddi a,rnynt; ac mai eu dyledswydd bellach oedd eu gwrthwynebu, Ofer oedd -?- ymresymu a hwy mai anwiredd o,edd y cyfan, yr oeddynt o'r mwyaf hyd y lleiaf megis wedi eu llygad-dynnu, a'u hoil fryd ar redeg i, ddis- tryw. Prudd oedd gweled y brodorion Cristionog- ol yn gorfod ymuno- a'r fyddin a sefyll ochr yn ochr a'r Mahometan dall ei feddwl. D'ywed- odd rhai o honynt wrthyf gyda phob difrif- s wch, Cofia, meistr," meddent, os gorfodir ni i ryfela yn erbyn Prydain, ni a saethwn i'r ddaear bob tro>, ni saethwn yr un o honynt hwy er iddynt hwy ein lladd ni os mynant." Yr oedd eu cyflwr yn druenus, ac nid oedd ym- wared o bono. 4 Mae cyflwr y trigolion hefyd yn ddifrifol -] enbyd, yr oedd angen ymborth ar lawer cyn i mi gychwyn oddiyno. Er enghraifft, daeth j gwr a arferai weithio, i1 mi ar adegau, ataf un diwrnod, a golwg lwyd a gwelw ar ei wyneb- pryd, ac fel yr oedd yn dyfod i fyny y grisiau j ataf, syrthiodd ar ei wyneb oherwydd gwen- did. Beth ydyw'r mater arnat? meddwn. "Eisiau bwyd sydd arnaf," meddai; ac ychwanegai, Mae gennyf wyth o> blant bach a'm priod a minnau yr ydym wedi myned i gysgu er ys tridiau heb swper, ac y mae yn gyfyng" iawn arnom." Rhoddais yehydig Iddo, 0'nd nid oedd ond gohirio yr hyn nas gellid ei osgoi. Yn ddiau, dyma unwaith eto yn Jerusalem „ Rannu angen un rhwng naw. | Gorchwyl pruddaidd fyddai gadael yr hen ddinas ardderchog yn y trueni hwn, heb geisio dyfalu ychydig am ei rhagolygon yn y dyfod- ol, a theimlo fod gwel1 amseroedd i ddod ar fynydd Seion nag a welir y dyddiau hyn. Rhaid addef fod pob d'ylodol yn dywyll, ac yn enwedig felly y dyfodol sydd o'n blaenau yn awr. Eto gallwn gasglu oddiwrth bosibl- rwydd pethau presennol pa beth a ellir ei ddis- gwyl yn y dyfodol. telly gyda Jerusalem a Gwlad yr Addewid yn gyffredinol. Gofynir yn ami, Pa beth a ddaw o'r wlad ar ol y rhyfel? Yn y lie cyntaf, hyderwn yn fawr y bydd i'r Twrc gael ei ymlid fel na bydd ganddo led troed o feddiant ynddi. Y mae efe wedi bod yn farn a melltith i'r wlad am dros saith gan' mlynedd bellach. Y mae wedi gormesu ei thrigolion i'r fath raddau nes y maent mor dlodion o eiddo, ac yn wir o ddynion hefyd, fel ag y mae bywyd yn ,t,ni- oddefol o dan y baich a osodir arnynt,ni allant ddioddef ychwaneg a byw o gwbl. Ni fu y Twrc, am a wyddom, ond miltith i bob cenedl fu dan ei lywodraeth bwdr erioed. Melltith yn dymhorol, moesol, ac ysbrydol. Ceir yr aci-ios o, drueni gwlad Canaan yn y ffaith fod y Twrc yn ei gormesu. Cyn y gellir gweled llwyddiant yn y wlad, rhaid symud yr achos hwn; sef y Twrc, ag' yna fe fydd ffordd wedi ei hagor i lwyddiant i ddylifo i i mewn. A phe nad enillid amcan arall gan a j thrwy y rhyfel garw hwn, ond gwneud ymaith a'r Twre oddiar wyneb y ddaear fel gallu llyw- odraethol, byddai hynny yn rhan fawr o dal am yr aberth y mae wedi eio achosi. Yn awr, wedi gwneud i ffwrdd a'r Twrc, yr hyn a ofynir yn ddigon naturiol yw, Pwy a roddir yn ei Ie? Cwestiwn dyrus ydyw hwn. Ond un peth y gellir bod yn bur sicr yn ei gylch yw, y ffaith nas gellir cael neb gwaeth a mwy annheilwng na'r Twre, boed ef neb y byd'do! Dywed rhai mai yr Iddewon a_ dclvlai ei chael, eraill Ffrainc, ac eraill Rwsia. Mae yn wir fod gan bob un o'r rhai hyn awydd cryf am ei meddiannu. Ond y mae anhawsterau mawrion yn cyfodi pe y cawsai y naill neu y Hall hi. Cymerwn yr Iddewon, ar rhyw olwg gellir meddwl mai eu gwlad hwy ydyw, ac mai gan- ddynt hwy y mae yr hawl i'w chael. Y maent hefyd wedi prynu rhannau helaeth o'r wlad, ac y mae symudiad cenediaethol cryf yn eu mysg tuag at enill y wlad yn ol. Mae hyn oil yn swynol gan belled ag y mae yn myned. Ond nid yw yr Iddewon etc yn gymwys i lyw- odraethu gwlad o fath yn y byd. Y maent yn rhy ranedig yn eu plith eu hunain, ac wedi bod' dan ormes gwahanol wledydd am amser moOr faith, fel ag mai gorchwyl araf fydd eu datblygu fel ag i'w cymhwyso 1 reoli a llyw- odrae'thu yn llwyddiannus. Nid oes yn eu plith! hyd y gweiwn Ddafydd frenin i'w har- wain. Abhawster arall gyda golwg ar yr Z, Iddewon ydyw y ffaith mai'y deml a'i chyn- teddoedd yn Jerusalem ydyw cnewyllyn Gwlad