Y Cymro

--+-- Cynllun Korniloff. Pan y gwielodd y Maeslywydd Korniloff Iwyddodd Gynhadledd Moscow i sicrhau Haw rydd i'r Llywodraeth, a bOld. y Sbviet yn gor- fodi Kerens ky i roi ffordld a,r gwesitiwn gwneud defnydd o.benyd marwoliaeth ar fradwyr a llwfriaid yn y fyddin, anfonodd genad i'r brif- ddinas i hawlio ymddiswyddiad Kerensky a'r Llywodraeth a llawn awdurdod iddo ei hunan. Cymrodd Kerensky hyn ar imwaiih fel mud- iad bradwrus, a chymrodd genad Korniloff i'r ddalfa, gan gyhoeddi Korniloff yn fnadwr, ei ddiswyddoi o/i swydd a'i awdurdod, gvùa'r prif swyddog miIwrol a weiithredai o dano. Yn aniffodus, ni wyddom ddim am gynllun Z7, Korniloff ond yr hyn a gyhoeddir gan Kerens- ky a'r LIlywodraeth, Oind y mae'r syniad yn gyffredinol iawn mai unig anioan Korniloff yw sicrhau effeithiolrwydd yn y fyddin ac achub- iaethi ei wlad. Yr hyn a gyhoeddir 01 Petro- Z!,y grad yw ei fod wedi cychwyn gyda'r fvddin Z, tlua' Brifddinas, gyda'r amcan 0 drechu'r Llywodraeth a sefydlu ei hun fel pcnnaeth ac arweinydd y wladwriaeth a'r fyd'din, a bod y Llywodraetlh .a'r Soviet wedi gwneud pob dar- pariadau i'w gyf'ar'fod a'i dreohlu, gan ei gy- lioeddi yn fradwr i Rwsia ac i'r Ghwildroad. Cyn diwedd yr wythnos cyhoeddid helyd fod Korniloff wedi ilddo.

^—1 Ffurfio Gwerinlywodraeth. Yn 01 y newyddiion a gyrihaieddodd ddech- retl'r wythnos, rhoddodd Korniloff i fyny ei arfau i Alexieff, a ffuriiwyd gwerinlywodraeth, gyda chyngoir rhyfel o bump, Kerensky yn I- i., I I brif weiniidog. Gwelir oddiwrtih hynfod ym- drech i adfer trelfn yng nghanoll, y dryblith, ond ma,en rhy fuan i roddi llawer o bwys ar y trefniad newydd. Mae y rhwyg wedi ei greu, ac ar'alf y gellir diisgwyi ei gyfannu. Z", Ond ceir arwyddion, goheritihiol er tywylled yr awyngylch. Fel y dy wedodd .Mr. Lloyd George yn Birkenhead, nis gellir disgwyl setio pfob- lemiau oesau mewn un diydd, ond miae: Rwsia yn graddol sylweddoji ei chyfrifoldeb. ac yn deffro i'w chyfrifoldeb.

Dadleniadau o'r America. Yn ystod yr wythnos y mae Llywodraeth yr -Unol Daleithiau wedi codi cwrr y lien ar un arall Qi gynllwyniioin ddeflig Germiani. Mae'r -d,adleinniad hwn yn ymwneud a Gweriniaeth Argentiiiia ac a Sweden-, dwy wlad aimihleidiol ynglyn a'r rhyfel, y naill yn Neheudir Am- erica a'r llall yn Eiwrop. Prif gynryohifjlydd Germani yn .Buenos Aiires, prif-ddinas Argen- tina, oedd y Count Luxburg. Ceir yn awr enghreifftiau o weithrediadau cudd y swvddwr mall hwn, a ohyhoeddir i'r byd ei gJenadwriau i Berlin, trwy Stockholm, prifddinas Sweden. D'a gennym werdl fod rhiai paisiffi,stitaid cyni- edrol wedi ell oyffwrdd gan y dadleniadau 'hyn a byddai raid i ldyn fod yn flnadwr di- cbiaith wlad ac i'r Cyn,grheiriaid' i beidio cydnalbod dyfnder ddoibaithi cynll wynion brad.- wrus Germiani yn yr achos hwn. Tlfa y cyn I- ryohiülia:i'r anfad-ddyn hwn ei wlad ei hun mewn gwlad amhleiidiol a chyfieillgar, pan yr w oedd Llywodraeth ei wlad newydd wneud cyiurideb i beidio suddo liongau y wlad yr oedd ga el ynddi, anfonai ef gucld negesau yn argymell ac yn cy fa rwyddo Germani i suddb Hongau'r wlad honnO! heb adael dim i brofi'r anfadwaith. Y styr hyn, fel y mae'n amlwg- i bawh, oedd nid u yn unig fod y liongau i'w gyirru, i. waelod y mor, ond fod pob percben anadl arnynt i'w boddi yn yr eigion fel ag i'w gwnoud yn am- hosibil profi'r gal an; is a'r brad. Dyma un or pethau sy'n cadarnhau'r Cyngirheiriaid yn eu penderfyniad o. y ml add y frwydr hon allan ic aila.iv, am ei bod yn frwydr gwareiddiad yn erbyn barbariaetih; goleuni, yn erbyn tywyll- woh, Duw yn. erbyn Satan.

——- Safle Sweden. Ymofynir bet'h a wna Sweden yn wyneb y camddteifnydd hwn o'i hamleidioldeb ac nid vw yn hawdd ateb y cwestiwn oherwydd > ddeuoliiaeth a'r gwahianiaeth rhwing Llywodr- aetih Sweden a'r boblogaeth. Y ma,e'r\vlad air hyn o bryd yng nghano1 etholiad; ond nid yw yn sicr a dd'aethi y dadleniadau g war thus hyn am y carnddiefnydd a wnaed o'i Lliys mewn pryd i gario'rdyl:anwad priodol .ar vr ethoi- iadiau. Y mae Llywodraeth Doriaidd y wlaci o'r cychwyn wedfi bod yn ffafriol i Germani. ac y mae'r bob! bob amiser wedi bod yn amh-eus a drwgdyibus o Rwsi.a, ac yn y ffaith honno. y oeid yr esboniad goreu ar ogwydd y bobl yr un ftordd a'r Llywodriaetih. Ond y mae'r Chwildroad yn. Rw&ia wedi cario dylan4wad mawr yn Sweden, acyma,e'rboibl wedi dilyn eu greddif.au i'r iawn gyfeiriad mwn cydym- deimlad a'r Cynlgrheiriaid ac mewn gwrthwyn- ebiad i diraha Germiani. Pan ysgrifennwn, nid oes ondesboni.ad ac eglurhad cloff a dia gyhoeddiad Llywodraeth Sweden wedi ei p-v- hoeddi, and ni wyddis. beth i'w ddisgwyl wedi'r etholriadau. Mae'n amlwg nad )'v'r Unol Daleithiavi yn credu mewn celu trafod- aetihau rhwng-wladwriaeitihol', a di:sgwyli,r i'r g'oneistrwydd hwn arwain i gyfnod newydd, yn yr hwn y bydd probl a deiliaid y gwledydd yn dealr i raddau llawer helaethacli naig yn ) gorffennol yr hyn fydd yn mynd ymlaen rh- y diploimyddion y tu oil i'r llenni. L

Cynllwynion ym Mexico. Wedi inni ys.grifennu'r ueihod, gwnacth Llywodraeth yr America gynllwyn arall yn hysbys, trwy gyhoieddi llythyr a anlonwyd i Ganigihellor Germani, gan yr adnabyddus H-et r von Elckhardt, cynrychiolydd LJywodrae h Germiani ym M'exico. Yn an-ffodus dav Sweden i fewn i'ir- cy,allwyn,hwn eto, gian mai priif gyninwys y llythyr yw gwneud hysb' i'r Llwodraefh ym Merlin fod1 Elckhardt yn 1. bynnu ar M. Cronhoilm, cynrycihiolydd Sweden yn ninas Mexica am hiysbysrwydd o'r hyn a ai ymlaen yng "ngwersyll y gelyn. Dywed Eickhardt fod Cronholm, er acleg ei fynediad i Mexico- wiedi danigos ei fod yn ffafriol i Ger- mani, ac wedi mynd i gysyltia.dau algOis a lLys- gemhadaeith y wlad honno; mai efe oedd yr uni'g ddiploimydd trwy yr hwn y gelldd cael d;n¡ gwybodaeith am y gwledydd gelynol; a'i fod yn gweifehredu fej oyifrwng yn y gohebiaeith an swyddogol rhwng y swyddfa ym Mexico a'r Llys ym Merlin. Amcan y llythyr oedd gymell yr ysbiwr brad wr us hwn fel un teilwng o ddeirbyn rhyw arwydd o anrhydedd am e: wasanaeth i'w wlad. Teifl y d'adleniadau hvii oleuni ar lawer o bethau nas gelilid eu hes- bonio yn ystod y blynyddoecld diweddaf. Gwyddid fod g:an Gerni yspiwyr ymhob man; a chofi,r fel y synnid ei bod yn derbyn hy-sibysrwydd manwl am symudiadau pwysig, fel mordaith y milwyr cyntaf o'r America Ewmp, Hawdd dea11 pethau ü"r lath yn awr, pan wdir fod swyddogion cyfrifbl gwlad am- hleiddol, oedd' yn hysbys yng n,g:hyfrinacha;i pennaf y gwledydd, yn rhod. eu h una in at \yas- anaeth Germiani"ac i ddadlennu iddi symudiad- au mwyaf cudd y gwledydld oedd mewn rhyf, a hi. Rhydd Eickhardt yn eii lytihyr dystio> aeth fo<l pawb ond Cronholm uwchliaw'r frad- ddyh'irw;aith.M'a"r America i'w llongyfiarch ajr effeith.iw'lrwydd ei ohudd-ymchwiliad ac o: ryfeddem glywed fod lileoedd eraill a dinas- oedd prwysiClaoh na Biuenos Aires a Mexico yn nytihleoeidd i fradwyr tebyg i'r rhiai y sonir am danynt uchod.

Y Suddlongau. I Fel arfeir, wedi ychydig o wythnosau ychwianegiad yn sudddad ein llongiau masnach- ol, daeth diisgynniadamlwg yr wythnois del' weddaf. Disgynnodd rhif y liongau dros 1,600 tunneH i lawr i n, y ffigiwr isaf er cychwyn yr ymigyrch fawr derfynnol aedd ddwyn Prydain ar ei gliniau. Deal arweinwyr Germani 1 sierhau eu pobl giartref eu bod yn rhwym olwyddoi i gyflawni eu haddewidicn ac i gyrraedd eu hamcan. a rhodd'ant yr ainser yn awr yn niwedd Hydref. Nid oes nab ystyr- riülyn y wlad hon a deimla unrhyw duedd i fychianu'r colledion difrifol a gymrant ie yn ddidor 0 wythnos i wythnos; ond rhaid hI prif wyr y Llynges yn Germani bellach wedi eu cvvbl .argyhtoeddii nad oes obaith tddynt 1 ddwyn bddiamigyMii yr hyn a acidawsant ac a ddaliant i addaw i'w pobl. Gwir nad pes ar- wydd fod unrhyw ddyfais arbennig wedi ei ohael i ddelio yn effeithiol a'r perygl; ond y J, mae ein Llynges, ein llestri rpasnachol arfog, • ein siuddiong-alu a'n seaplanes, gyda help o'r i America, yngwneud gwa^th mawr. Cy- j hoeddwyd ddiwedd yr wythnos. hanes chwech '4 .Y I o, frwydrau a'r suddlongau; a'r modd y sudd- wyd vr yimosodwyr trwv'r naii11 foddion a r Hall. ?

Maes y Rhyfel. Oiherwydd amryw resymau, y mae'r new- yddion yn ystod yr wythnos yn llai cyfhoL Imgarfür. Mae'n amlwg fod yr hin wedi t' :9 profi'n anfantais fawr i'n milwyr yn y gor- llewin; a di.ameu fod a fynno ymdrech ar- swydus Germani i wrthsefyrll yn cyifrif i ryw fesur am yr anafwch cymharol sydd yn amlv yn ein symudia,d yn. ystod yr wythnosiau &l- weddaf. Ceir syniad egwan am ffyrnigrwydd y brwydrau wrth edryeh dros restr. faith ein clwyfediigion; a gwyddom, pe y gwnai Syr Doug-lias Haig ymgais i symud yn gyilyrnach y y byddai y nhestr yn llawer duach. Gwnaeth y Ffrancod ymoisodiad mawr yn, Verdun, ac ymddengys iddo- fod mor effeithiol fel ?r.- i atal poib ymtgiais i wrthymotsod am rai dyddiau. Ddiwedd yr wythnos adroddrir am fwy 0 fyw- ioigrwydd ym maes y Ffrancod a'r Prydein- wyr. Mae'r gelyn mewn pryder, ac yn d'is- gwyl ymosodiad yn Ypres a Lens. Gwnaeth ein milwyr syrraudiad Ileal ger S't. Julien ddydd Gwener, gan gyimryd nifer o garcharorion. Llwyddodd y gdyn i dreiddio i fewn i linell- au'r Ffraniood, yr un dydd, i'r gogledd i Goed Caurieres. Deil yr Italia,id i ymiadd yn galed am San Gabriele. Hysbysw yd yn answyddog- ol unw ailh eu bod wedi ei feddiannu; ac ym- ddengys fad ei garyn yn eu meddiant; ond fod cadarnfeydd a lloohesau' yr Aw stria id yn ,gryfi.o,n iawn, a'u hymdrech i g!adw'r trum yn arswydus. am eu bod yn deall y trychineb fyddiai iddynt ei golli.

-■» Cyngor Eglwysi Rhydd Cyrnru. Mewn cyifarfod o bwyllgor gweithiol Eg- Z, t!1 Iwyisi Rhydd Cymru a gynhaliwyd yn LlSn- drindod ddydd Gwieneir, pasiwyd pendte^yndad yn argymell fel piolisi dirwestol i Gymru, gwa- harddiiad dros, dyimor y rhyfel a gwasigariad y I fyddin, deddfwiriaeth ar wahan i Gymru, arol- ygiaeth fanylach gian. y Bwrdd Llywodraethol CanolOlg, a de:wisiad lleO'I,-lad-diaJiad' teg gan y wlradwriaeth am bob trwyddedau a. atelir. Pasiwyd, helyd, benderfyniad yn pwysoi am J bedio estyn dim breintiau pellach i'r E,glwys Sefydledig air ei d-adwaddoliad. I bia raddau y mae, y Pwyllgor hwn yn eyn rYlchioÜ Eglwysi Rhydd Cymiru nis gwyddam. Os ydynt yn gynrychioliaid teg ofarn Ymneilltuwyr ein gvvlad rhaid fod rhyw gyfn,ewidiad amesbon- iadwy wedi cytmdyd He yn ein plith ynglyn a chwestiwn, at-dial,iad. Yr ydym ar hyd y hlyn- y ydidoedd wedi bod yn dadleu mai goddef y fasnach y male'r wladwriaeitih, a pheth newydd yw gialw ar y Llywodraeth i roi at-daliad am drwyddiedaii a atelir. Prin y credwn fod gan neb pwy bynnaig hawl i siarad dros Ymneill- tuwyr Cvmru a-c i basdo penderfyniad sydd yn gropes i (idatganiad pend'ant yr Egflwysi Rihydd ar hyd y blynyddbedd. Ond os mai datgiain- iad 01 farn bersonol y rhaii oedd yn y pwyllgor ydyw y penderfyniad popeth yn dda. Yn unig mai teg ag Ymneilltuwyr .Oymru fuasai eglura ,hyniny. v