Y Cymro

Saboth Oddicartref. Pan- oddicartief caiff un gyfleustra i weled gwahaool leoedd o addoliad a'r dull o ddwyn: y gwasanaeth ymlaen gyda gwahanol etnwadau crefyddol. Gyda.'r Milwyr. Bore Saboth, Gorff. 2.8, yn Buxton, cawsom gyfleustra i igyd-addoli gyda' tua thair mil o filwyr—'Canadians y ihan fwyaf. Yn gyn'taf daeth tua cant o glwyfedi'gion i mi, rhai oedd. yn. n-i,ei,hu oerdded gyda'r gweddill. Wedi hynny daeth y milwyr i lawr yr heol yn cael eu blaenori gan eu Band a'r Scotch Pipers. Yr oedd pawb yn ei le ychydig funudau cyn i'r Caplan ddechreu y igwaaanaeth. Golygfa na weliir mohoni mew,n gwasanaeth icym- reig. Arweinid y canu gan y Band, a •dhanwyd: gy.11 bias, ''0 God our help in ages past," emyn y milwyr, 'Eter- nal Father, strong to save,' a 'Jesus, Lovert of my s-oul. I Gan mad ydyw y gwasanaeth ond tri chwaiter awr, ihaid i'r bregeth fod yn fer, onid, rhoddodd y Caplan lawer mewn ychydig amser. Crefydd yn gofyn am oreu dyn. Os am fywy-d tragwyddol, rhaid ymdreohu am damo. Pwysai ar i'r (>"I ohoioom geisio crefydd yn awr. Wrth edrych ar y .gynulleidfa fawr oedd yn y gwasanaeth, tybed, pa faint o wahano: genhedloedd, heb son am wahano.1 grefyddau oedd yn bresennol. Yr oedd symylrwydd, dwyster, a gwddei.dd-dIla y dyrfa yn bopeth ellid ddymxmo. Gydalr Plant. Arm 2.30, prynhawn Saboth, mewn capel Seisnig, cefais; gyfarfod g,yd,alr plant. Saboth yr Ysgol SuI. Yr oedd lilwyfan wedi ei cjiodi o flaen y pulpnd, a'r addoldy wedi ei addumo a blodau. Cafvvyd caneuon gan y pliant, unawd- au ac adroddiadau. Gwelid fod llafur mawr wedi ei giymryd gyda y plant yn.ystod y flwyddyn. Yr oedd v brawd oedd yn llywyddu y cyfarfod ■Wedi bod yn aroilygwr am ddeugain nilynedd. Cafwyd awr a hanner hyni- od 0 ddifyr. Sylwais fod gan yr holl enwadau yma ei Siaboth neilltuol ivr Ysigol Sabothol. Dyma beth ellid ei fabwysiadu gennym fel Cyfwndeb yri fwy cyffredipol. Ceir cyfleustra rhag- orol i alw sylw at yr Ysgol Sahothol a'i gwaith, wnth roddi 'Saboth neilltu- ol'"i'r Ysgol Sul. Yn yr Hwyr. Am 6.30 nos' Sahothcefais, wasan- aeth neilltuol etc. Yn ystod y gwas- anaeth dar lien wyd "Roll of 'Honour" yr eglwys. Nid yw yn eglwys; luosog, ond yr oedd 72 wedi ymump a'r Pyddin a'r Llynges. Yr oedd wyth wedi gwneud yr aberth pennaf,— rhoddi eu bywyd d>ros eu Duw, BIJen- illl: a'u gwlad. Wedi darHen enwau yr wyth hyn, canwyd emlyn. er cof am danyn't, ac offrymwyd gweddi ar ran y teuluoedd ynghyda'r bechigyn oedd eto allan ar, y maes. Mae y gwasan- aeth yn yr addoldai Seisnig yjjj fyr a bywiog. Gweddiau byrion. Pregeth fer, a chaiff yr addolwyr fwy o nan yn y gwasanaeth nag a ganit gennym_ ni. Mae y plant yn cael mwy o sylw. 'Cant breg.eth fer yrn y gwasanaeth b-or. euol. Onid ydyw yr amser wedi dod 'bellach i ni wneud ychydig gyfnewid- iadau yn ein gwasanaeth cyhoeddus ar y Saboth. Colwyn Bay. E. WILLIAMS.

(Beni, prtoM a fparw. GENEDIGAETH. Davies.—Gorff. 29, yn y Nursing Home,, Green Edge, 'Beaumaris,, i'r Parch. O. H. Davies, B.A., a Mrs. Dav.ies, Brynaeran, mab. I-:J;ugihes,Glorff. 28, i'r Parch, a Mrs. D. Ynyr Hughes, B.A., Llanbryn- mair, maib (Hugh iHowell Huighes). PRIODASAU. Daviesi—Trumani.—Awst 7, trwy drwy. d:d,ed- yn;, ntg,hap-el Pembroke Ter- race, Caerdydd, gan y Parchn. Wm. Evans, M.A., Doc Pen-fio (ewythr y briodferch), Lewis Davies, Abertri- dwr (tad y priofab) a Walter Daniel, Trehafod (ewythr y briodferch), Mr. Thomas: IdrÍs, Davies, unigfab y Parch. Lewis D'avies a Mrs. Davies, Bryn&wel, Abertridwr, a Catherine (Kitty), merch y diweddar Mr. E. D. Truman, Cashier, Glofa Wind- sor, a Mrs. Truman, Cymmer House, Aibertridwr. Jones—Wilding—Gorff. 31, yng nghap- el Bethany, Pontnewynydd, gan y Parch. G. e. Havard M.A.. B.D, Ab,etc,arn,y,-P:arch. D: iD.. Jones, Pontnewydd1, & Miss Edith A. uWild. ing, Islwyn, Pontnewydd. Cyf- lwynwyd y briodasferch gan ei thad, Mr. J. Wilding, a gwasanaethai arni fel morwynfion. ei chwaer ynghyda chwaer y priodfab a'i nith Miss Jones, Aberaman. Gwas y priodfab oedd y Parch. J-. R. Evans, B.A., IB;D., Mountain Ash. Llewelyn Jenkins.—Awst 3, yng nghapel Hermon M.C., Penybontar- ogwy, 'gan y Parch. James Llewelyn, 'gweinidog, Mr. WiMiam John Llew- elyn, mab ieuengaf y iCynghorydC:i John Llewelyn, Brynyrhaul, Llan- trisant, a Miss Cassie Jenkins, unig .ferch Mr. a Mrs. T. Jenkins, Pendre, Ewenni Rd., Penybont. Matthews—Evans.—Awst 3, yn Seion, Gape.1 Saesneg y M.C. Penyffordd, gan y Parch. Edwin Jones, Gwers- yillt, Wrecsam, Mr. Ed:w:ard, Wil- liam Matthews mab .Mr. a Mrs; John Matthews, .Chapel St., Coedllai, Wyddjgrug, a 'Miss 'Nancy, merch Mr. a Mrs. Thomas Evans, diweddar iHesswell. Williams'—^Roberts.—Gorff. 29, »yng nghapel Lon Swan, Dinbych, gan y Parch. R. R. Morris, M.C., Bl. Ffestiniog, Mr. Thomas Hywel Wil. liams, L.C. & M. Bank, Dinbych, mab Mr. O. Williams, Ysgol y Cyngor, Nefyn., a Miss Pollie Rob- erts, merch Mr. G. D. Roberts, a'r •* ddiweddar Mrs. Roberts, 119, High St., Bl. Ffestiniog. MARWOLAETHAU. Evan s,Gorff 28, yng Nghwmaman, Aberdar, Evan, iannwyl bxiod Mar- garet Evans, mab y diweddar Rich- ard Evans, blaenor am flynyddoedd lawer yn, Soar, Cwmaman, a brawd annwyl a ffyddlon Mrs. Rees Davies a'r Parch. 11. 'T'. Evans. Bu fyw i wneuthur caredigrwydd i bawb. Di- iOddefodd, üddiwrth wendid mawr, ,eto yr oedd yn affliyneddgar a siriol. Ev,ans,Awst 3, yn 77 ml oed, Mrs. Evans, gwoodw y diweddar Mr. Wm. Evans, Rock !House, Pentyrch^ Jones.—Awst 5,'yn 42 'Herbert St., Treorci, Lizzie Maud, annwyl briod y Parch. Fred. Jones, B.A., B.D., gweinidog eglwys Bethania (A.), Treorci. Jones.—Awst 6, wedi cystudd byr, Mr. Ellis W. Jones, annwyl briod Mrs. Elizabeth E. Jones, T'alarvon, Water, loo Park, Lerpwl. Jones.—Awst 6, Lady Jones, annwyl briod, Syr Robert Jones, Ler- PWil., a chwaer i'r Henadur William Evans., Jones.—Awst 3, yn: 66 ipl. oed, Mr., R. O. Jones, cyfreithiw.r, Blaenau Ffestiniog, Trengholyddi Meirion. Jones.— Awst gfed, yn 79 mlwydd oed, yr Henadiur William Jones, Y.H., Monfa, Bootle, a Llwydiarth Fawr, Llanerchymedd, Mon. (Cof- nodiad belaethach yr wythnos nes- d Thieodore.—'Gorff. 31, yn 72 ml. oed, iMrs. S. Theodore, gweddw y di- weddar Mr. 11-enry Theodore, Glan- banwy, ar ol cystudd hirfaith, ehedodd ysbryd y chwaer hon at yr iHwn a'i rhoes. Bu yn ffyddlawn iawn i'r achos yn Bethlehem mewn haelioni a charedigrwydd; hi oedd trysorydd yr eglwys, a'i thy yn. gar4 kef ICYSUruS i weinidogion y Gair am flynyddoedd lawer: bydd, bwlch mawr ar ei hoi. Dydd Sadwrn can- lynol Awst 3, heibrynlgwyd:ei 'gwed:c.L illion i dy ei hir gartref, gan dyrfa luosog i fynwent Soar, pryd! y cym- erwyd rhan yn. y gwasanaeth wrth y ,ty ac wrth y bedd gan y Piarchn. J. T. Jones, gweinidog W. C. Jones; T. H,. Griffith, Dolanlog; W. M. Jones, LIansantnraid E. Griffiths, Meifod. Mawr gydymdeimldr a'i chwaer fu mor ofalus ohoni ac yn gweihi ami mor ffyddlawn, yn ei chystudd maith, a'i brawd1 sydd, wedi eu gadael yn eu galar. Nawdd y nef a fyddo drostynt. Sunday morning, the 28th ult., at Cilfach, Ardwick, Man- chester, Wiliam, the 'loving and dearly-loved husband: of Annie WiVams and adored father of Alwen, Ceinwen and Tegidwen. Interred at Woodford Parish Church (near B.ramh,all) at II a.m., Tihursday, August list.

CYDNABOD CYDYM D'EIM'LAD. Dymunaf drwy hyn gydnabod yn ddiolichgar y llu llythyrau cydymdeim. lad, lanfonwyd; i mi yn tfy ng^lar dwfn ar ol fy annwyl if am. (Miss) M. DAVIES. C. M. Chapel House, •Cefn Coed, Merthyr.' Awst 10, 1918. Î

MARWOLAETH A OHLADDEDIG- AETH MRS. EVANS, ROCK HOUSE, PEINTYRCH, IGER CAERDYDD. Gyda galar a hiraeth dwys yr ydym yn cofnodi marwolaeth Mrs. Evans, gweddw y diweddar Mr. William Evans, Rock House, Pentyrch, yr hyn gymerodd le ar y 3,ydd- cyfisol ar ol cystudd Min o rai misoedd, cyrhaedd. odd yr oedran teg 0 77 mlwydd oed. Yr oedd yr ymadawedig yn enedigol o bhvyf Pentyrch. Ganwyd hi niewn amaethdy o'r enw Caerwen, a bu hen deulu parch us. y Gaerwen, yn; nodded i'r achos Methodistaidd yn y Bryste Fach, cyn, codi y c,apel ar Penygarn. Yr oedd yr ymadawedig yn 'feddiannol ar alluoedd meddyliol cryfion, a, dar- lleniodd lawer o lenyddiaeth grefyddol. Cymerai ddiddordeh mawr yn hanes Cyfarfodydd Misol, Cymdeithasfaoedd, ,a phob symudiad Cyfundebol. Yr oedd wedi ei. bendithio a natur ddynol, a phersonoliaeth 'fine,' ac yr oedd wedi ei phrydferthu a saneteidd. rwydd. 'Yr Arglwydd a brydifertha y rhai- Hednaislag iachawdwri aeth. Bu aelwyd Mr. a Mrs. Evans yn llety Bfordd'oJion gyda'r teulu haelfrydiig a charedrg hwn: y bu y gweinidogion a phregethwyr wasanaethai eglwys Hor. eb yn lletya am ynagos 50 mlynedd, ,a hynny yn rhad ac am ddim i'r eg- lwys. Fel y dywedwyd ddydd ei hangladd., gwrnaeth hyn, nid ii gael clod gan ddynion, ond o gariad pur at yr Arglwydd lesu, y dangosodd y fath ofal am ei weision, Ef. Byddai bob amser yn. gwasgu ar y Igweinidogion i wneud eu hunain yn gartrefol, a gwnai bithau bob peth yn ei gallu i'w gwneud hwy yn, gysurus. Ni byddai Mrs. Evanis byth yn, fwy wrth ei bodd na phan yn gweini ar weinidogion yr Ef- enigyl. Derhyniodd y teulu liawsl o lythyrau oddiwrth weinidogion pell ac agos yn datgan eu cydynxdeimlad a,'r teiflu yn eu galar, ac yn eu plith derbyniwyd llythyr oddiwrth y Parch. W. Llywel Morgan, Port Talbot, yr hyn. a; ddy- wedai yn ei ly,thyr fod y diweddar an. farWol' Barch. Edward: Mathews, Ewenni, w.e4di. dweyd wrtho ef yn ber- sonol am Mrs. Evans. Ystyriai Mr. t-Aliat,h,ews, hi yn wraig yn meddu ar ddoethineb, ac yn nodedig am ei char. edi,grw,yid.-d a'i c-href y:ddo-ld,er. Ystyr- ,iai r hi wedi ei dOn/ia a'i chymhwyso 'gan. yr Arglwydd i letya a gweini ar weision y Duw Goruchaf. Dywedai ymheHach, sef ei bod o deulu oedd. yn adnabyddus wedi eu hend,ithilo a'r nod. weddion hyn. Yr oedd tystioLaeth^fel hyn oddiwrth un mor llygad-graff a (Mr. Miatliews yn 'gompliment' nid bychan i'r ymadawedig. Oododddeulu 0. wyth o blant, ac y mae pedwar mab a dwy ferch y Igalairu ar ol mam dyner, gwir ofalu s. a duwiol, ac y mae yn llawen gennym ieddwl fod y cbwech yn dilyn, llwybr- au rhinwedd a. chrefydd, yr hyn, sydd yn brawf diffuant o ddylanwad cref- ydd yr .aelwyd y magwyd hwynt arni. ("ymerodd yr angladd ('private') le dydd I'au yr Sfed. Cynihaliwyd gwas- anaeth yn y ty, pryd y darllenwyd rhannau o'r Ysgrythyr g,an y Parch. Cuthbert Thomas, B.A., Canton, ac offrymwyd gweddi d:a!er a thyner gan y Parch. R.. Morgan, bugail eglwys. iHoreb. Gwasanaethai pedwar o'r tenantiaid yn elor-g\ndrwyr, sef Mri. John Lloyd, Morgan. Evans, Wm. y Beer a Wm. Davies. Cludwyd y corff mewn elorgerbyd i eglwys y plwyf. Darllemwyd y gwasanaeth angla'dd.ol yn yr eglwys, ac ar lam y bedd gan y 'Parch. J. O1. Davies, B.A., Ficer y plwyf, ac yna cafwyd anercliiad byr o werthfawrogiad cymeriad Cristion- ogol yr ymadawedig .-an y Parch W. Lewis, Cwmparc, Llywydd Cymdeith- asfa'r De, a chanwyd yr einyn "0 Fryniau Caersalem," &c., cyn ymwa. hanu oddiwrth Ian y bedd. Prif-alaralwyr, Mri. J. W. Evans, Rock House, D. J. Evans, Barri, T. E. Evans, Caethedral Road, Caerdydd, a E. Llewelyn Evans, Pentyrch (meib- ion) Mrs. Davies, Trealaw, a Mrs. Smith; Pencoed Avenue, Pontypridd (merched) Mrs. Phillips, Caerwen Fa;rm, a Mrs. Miles, Tyla Morris Farm (chwiorydd) Mr. W. Llewelyn, Fortie Farm '(brawd). Yr oedd yn bresennol y ddwy Nurse fu yn gweini ar yr ymadawedig am fis. oedd, sef Misses Hetty ac Eunice Scale; hefyd y Parchn. T. Jones Dav. ies, Toffs Well a W. Lloyd, Llanilltyd., Faerdre; Mri. Davies, Trealaw; Smith, Pontypridd; J. Riees, Tre- fforest; T. John, cyfreithiwlr, Caer- dydd E..T. Lewis a, Gadwgan Evans, Pentyrch, a Dr. D. R. Thomas, Taff's Well. B'ydded i fendiithgyfoethogyr. Arglwydd i aros ar y plant /a'r wyrion a'r perthymasia'u oil.