Y Cymro

-0- Gymdeithasfa Methodistlaid Ctogfedd Cymru. ACORWVO gweithrediadau y Gymdeithasfa uchod yn Mhwllheli, ddydd Mercher diw eddaf, dan lyw- yddiaeth y Parch J. Roberts, Taihen. Daeth cyn- ulliadau lluosog o weinidogioa a lleygwyr yn nghyd. > Penodwyd y Parchn Francis Jones a T. Owen, a'r Mri T. Lewis, A.S., a J. R. Davies yn gyn- rychiolwyr i Gymanfa Ddirwestol Gogledd Cymru, yr hon gynelir y mis nesaf yn Llangefni. Dewiswyd y Drenewydd fel man cyfarfod y Gymdeithasfa nesaf, ac i'w chynal yno Tachwedd 14, 15, a 16. Ymdrafodwyd ar y rheolau newydd o berthynas i ymgeiswyr am y weinidogaeth a dewisiad blaen- oriaid, y rhai basiwyd yn Nghymanfa Gyffredinol Pontypridd. Etholwyd y Parchn J. Roberts, W. James, Manchester, a Mr Peter Roberts, Llanelwy, yn bwyllgor i wneud trefniadau gyda'r arholiad dan y rheolau newydd. I Bu adroddiad Pwyllgor Cynaliaeth y Weinidog- aeth dan sylw. Cyflwynwyd yr adroddiad yn Nghymdeithasfa Llanrwst, end gan i welliant gael ei gynyg, gohiriwyd y mater hyd yn awr. Yn pghwrs ymdriniaeth faith, siaradodd amryw wein- idogion ar y pwysigrwydd o sefydlu bugeiliaeth sefydlog yn nglyn a phob eglwys. Penderfynwyd mabwysiadu awgrymiadau'r pwyllgor, nid fel rheol- au caeth i'r eglwysi weithredu arnynt, ond fel aw. grymiadau i'w cario allan yn raddol. Agorwyd ymdriniaeth ar "Y deffroad cenedl- aethol yn ei berthynas a chrefydd ein gwlad," gan y Parch E. Davies, Trefriw, yr hwn gyfeiriodd at y cyfnewidiadau oedd yn cymeryd lie ynnghrefydd feddyliol Cymru, ac a gymhellodd bwysigrwydd dysgu'r ieuenctyd yn ngwirioneddau'r Efengyl. Forelau, cynaliodd y blaenoriaid gyfarfod yn ysgoldy Salem, pryd y llywyddai Mr Thomas I Lewis, A.S. Traddododd Mr W, Thomas, Bir- mingham, anerchia.d ar Yr angenrheidrwydd am feithi in vsbryd cenadol yn yr eglwysi." Ynnghyf- arfod y gweinidogion, dan ly wyddiaeth y Parch J. Roberts, traddododd y Proff. Hugh Williams, Bala, anerchiad ar Y Sacramentau." [Gweler yr araith hon mewn colofn arall.] L Yn nghyfarfod y prydnawn, croesawya y Parch R. Gray Evans a Mr H. J. Roberts, o'r Amerig, a chaed anerchiadau gan y ddau. Hysbysodd y Parch R. H. Morgan iddo gasglu a throsglwyddo i'r ariandy 9,000p at Gronfa Wadd- oliadol Coleg y Bala. Galwyd syiw at drefniadau Coleg Prifysgol Ban- gor gyda myfyrwyr yn myned i'w dyledswyddau oabbathol, a phenderfynwyd ysgrifenu at awdur- dodau y Coleg yn Mangor ac Aberystwyth. Cvtlwynwyd Miss Dass (India), Miss Kate Wil- liams, Pwllheli, a Dr. Oswald Williams, Caer, gan y Parch Josiah Thomas, fel rhai yn bwriadu myned i feusydd cenadcl yr India. Penderfynwyd ar y trydydd Llun yn Hydref i gadw cyfarfodydd diolchgarwch am y cynhauaf. Darllenodd y Parch Hugh Roberts adroddiad yr ysgolion gwrth-Babyddol yn sir Fflint, ac ystyr- iwyd ef yn foddhaol. Yn yr hwyr, cynaliwyd cyfarfod cenadol, a phregeth wycl dranoeth i gynulliadau iluosog gan rai o brif weinidogion y Cyfundeb. o

Ein Cenedi yn Manceinion. CYMRU Fydd yw pwnc y son a'r siarad y dydd- lau hyn, a phrin y mae pawb ohonom yma yn cyd- fynea yn hollol a'r hyn a wnaed yn Llandrindod. Da fuasai gan lawer ohonom pe gallasai Cymru sugno cysur disiom oddiwrth y mudiad, ac y buasai yn ateb i ddyheadau pob dosbarth, ac yn neillduol y dosbarth gweithiol, ac y gallesid holi ac ateb fel hyn Beth yw gobaith llanciau'r Yri A benywod Aberteifi ? Cymru Fydd Beth a gyfyd feib Eifionydd A morwynion glan Meirionydd ? Cymru Fydd; Beth a lona fugail Berwyn A llafurwr tlawd y dyffryn? Cymru Fydd; Beth fydd seren ddydd y mwnwr, Ac yn jubil i'r chwarelwr? Cymru Fydd. Ond a ydyw Cymru Fydd yn debyg o ddiwallu yr anghenion hyn sydd gwestiwn. Gwelir fod y sef- ydliad yn barod i gymeryd i mewn bron bobpeth cenediaethoI oddigerth y prif beth, sef plaid gen- ealaethol A bron na feiddiwn brophwydo fel hyn a gychwyn gyrfa Cymru Fydd fod y symudiad bron yn sicr o droi yn fethiant wedi'r holl frwdfrydedd °Qi fabwysiada ryw broffes genedlaethol ar wahan 1 r pleidiau gwleidyddol adnabyddus. Gwir fod y ^udiad wedi cychwyn gyda brwdfrydedd, ond bvdd yn anmhosibl cadw y sel a'r brwdfrydedd yna* yn fyw (ac nid all y gymdeithas fyw hebddo) os na fydd ganddi ryw nod politicaidd pendant i gyfeirio tuag to—rhyw nod ac y bo angen ymladd er ei gyrhaedd, 1 rl§a(^W ar gyrhaedd! Tyner yr elf en ym- addgar o wleidyddiaeth, a chollir rhan helaeth o'r ywyd, y brwdfrydedd a'r dyddordeb sy'n nglyn a r cyfryw, ie, collir beth wmbreth o'r ymdrechion ^resen°l yu nglyn a gwelliantau gwleid- VMT aC °S Cymm ^dd ffynu rhaid iddi brp ADli Dyra'r am°d yn ol trefn pethau yr oes A vf6? ^na ^aw'r cwestiwn—Ymladd am beth ? cm, oes ganddi ateb i'w roi A'r estiwn arall fydd—Ymladd a phwy ? Ai yn er- oroh7r ? Na, mae'r dosbarth hwn yn orchfygedig YR Nghymru eisoes. Ai yn erbyn y Rhyddfrydwyr ? Nid amlygwyd i ni eto ond os I nad yw yn erbyn, y mae'n bosibl, ie, yn berygl, i Gymru Fydd fad yn ddraen yn ystlys Rhyddfryd- iaeth yn Nghymru wedi'r cwbI-y mae engraipht eisoes o hyny yn sir Gaernarfon. Felly, er mor eang yw tiriogaeth Cymru Fydd, buan y gwel ei bod mewn liyffetheiriau anorfod. Da i Gymru Fydd fuasai fod ganddi bolisi annibynol—ac nis gall ddis- gwyl ffynu heb hyny ac o'r ochr arall, da i Rydd- frydiaeth ei bod heb yr un, oblegyd buasai hyny yn meddwl cystadleuaeth diangenrhaid yn fynych, gan fylchu rhengau y ddwyblaid er mantais i'r gelyn enill y frwydr. Un o'r erthyglau yn nghredo Cymru Fydd yw "Anfon i'r Senedd aelodau a rwymant eu hunain i bleidio ei hegwyddorion." A ydyw'r egwyddorion hyn yn wahanol mewn rhyw ystyr i egwyddorion Rhyddfrydiaeth ? Os ydynt, yn mha beth y gwahaniaethant? Os nad ydynt, pa hawl sydd gan Gymru Fydd i'w hawlio fel pe yn perthyn iddi hi yn unig ? Onid gwell fyddai ar y cychwynfelhynibob "Cymro Fydd" gael gwy- bod yn fanwl yn mha le y mae'n sefyll ? EINION EFELL. o

Fe Ddytifedir FOD cyfiawnder yn gryfach nag arfau. Y tynwyd liuniau gyntaf yn Lloegr yn y flwydd- yn 1802. Y cyfrifir gwerth yr adeiladau cyhoeddus yn v wlad hon yn 9240,000,000. Y gwaherddir mewn pedair-ar-ddeg o diriog- aethau perthynol i'r Unol Dahethau i gefndryd a chyinltherod yaibriodi, Mai yr awr oeraf yn y pedair awr ar hugain drwy y flwyddyn ydyw pump o'r gloch y boreu. Fod safon taldra yn uwch yn y fyddin Brydeinig nag yn eiddo unrhyw wlad arall. a Fod tua 95,000 o Amerxcaniaid yn talu ymweliad ag Ewrop bob blwyddyn. Y talwyd gan Dug Westminster ddeunaw can' gini am bar o gerbyd-geffylau, Fod yn agos i haner yr hunanladdiadau yn cym- eryd lie rhwng chwech y boreu a chanol dydd. Fod yn ysgolion yr Almaen bedwar ugain mil o blant ag atal dweyd arnynt. Fod gan y Chmeaid saith a deugain o demlau yn America. Y derbynir yn Lerpwl bob bhvyddyn o wlodydd tramor chwech ugain a deg o filiynau o wystrys. Tra nad oes yn yr Alban ond wyth a thriugain o gymdeithasau adeiladu fod yn y wlad hon dros ddwy lil. Fod y llewod yn y gerddi brenhinol yn LIundain yn bwyta deuddeg pwys o gig ffres yr un bob dydd. I-Fod hyd oes cenedlaeth ar gyfartaledd yn dair blynedd ar ddeg ar hugain a phedwar mis. Nad yw y swn a wneir gan wifrau y pellebyr yn un ag y mae eglurhad boddhaol eto wedi ei gael arno. Y cymer i falwoden bedwar diwrnod a.r ddeg a phum' awr i drafaelu milldir. Y gwnaed cyfrifiad o drigolion y wlad hon gyntaf ar Mawrth lOfed, 1801. Tra nad oedd iDcwm y dosbarth gweithiol haner canrif yn ol ond tua 20p y pen ei fod yn awr yn 37p. Y derbyniwyd yn y Bnfddinas mewn un diwrnod yn ddiweddar saith tunell ar hugain o flodsu o ynysoedd Scilly yn unig. Mai y ffordd i gadw yn ieuanc, yn ol Ellen Terry, ydyw bod wrthi o hyd gyda gwaith a gear, heb amser i feddwl am ddim arall. Fod eglwys yn Llundain yn meddu incwm a roddwyd iddi yn wreiddiol i dalu am danwydd i losgi hereticiaid. Y gwelwyd rnor-donau mor ucheFag wyth troed- fedd a deugain, ond y cyfrifir rhai deg troedfedd ar hugain yn uehei ac annghyffredin. Nad yw y llyfr lleiaf yn y byd ond tua haner maint stamp Uythyr, ei fod yn meddiant Iarll Dufferin, ac mai argraphiad o lyfr sanctaidd y Sikhiaid ydyw. Tra y dechreuodd 1893 ar ddydd Sul ac y di, weddodd ar y Sul, fod 1894 wedi dechreu ar ddydd Llun ac y diwedda ar ddydd LIun, ac y bydd ynddi 53 o ddydd Llun-iau. Fod gohebydd yn newyddiadur Toriaidd ein dinas heddyw (25ain) yn dweyd fod yr eglwys yn Nghymru yn talu triugain mil o bunoedd mewn cyflogau (stipends) bob blwyddyn i giwradiaid. Fod tymhor holidays yr haf bron wedi terfynu, ac fod y rhai sydd yn gofalu am yr achosion Cym- reig ein dinas yn llawenhau yn fawr o'r herwydd mai cwestiwn tra phriodol i ymdrin ag ef yn y cymdeithasau llenyddol yn ystod y tymhor nesaf fyddai, "Pa un ai daioni ai niwed mewn ystyr foesol a chrefyddol a wna yr holidays yn bersonol ac yn deuluaidd ?" fod amryw yn barod i gymeryd ochor y "niwed;" y deuai, gellid disgwyl, les i laweroerld oddiwrth yr ymdriniaeth, llawer mwy nag a geid mewn treulio amser i ddadleu'r cwes- tiwn am undeb rhwng y cymdeithasau pe ceid yr olaf na fyddai ond rhoddi cyfleusderau adnewyddol i'r rhai sydd yn chwenychu y blaen, ac fod gormod o gyfleusderau eisoes i'r rhai hyny. Mai brawddegau anhawdd, os nad anmhosibl, eu cyfieithu i'r liymraeg, gan roddi y ddwbl ystyr i'r gair olaf yn mhob un, pan y'i darllenir yn Saesneg, ydyw y rhai eanlynol A blind carpenter took his hammer and saw. A dumb wheelwright took up a tub and spoke. A deaf farmer drove in his flocks and herd. R. -:0:-

Etifeddiaeth Gymreig heb Etifedd. DDYDD Sadwrn, agorodd y Milwriad H. R. Hughes, Ystrad, fel arglwydd y faenor, ail eisteddiad o'r Ilys henafol i gyhoeddi am etifedd i ystad un Dr Bage, Caer. Fel y tro o'r blaen, aed trwy yr holl seremoniau. Dywedai'r Barnwr (y Milwriad Hughes) ei fod wedi derbyn amryw lythyrau yn nglyn a'r ystad er pan eisteddwyd ddiweddaf, ac iddo eu hanfon i'r awdurdodau priodol. Wedi myned trwy y ffurfiau agoriadol, daeth Cymro ieuanc o'r enw Owen Rees, Colwyn Bay, yn mlaen, gan dystio ei fod yn ddisgynydd o Dr Bage, psr- chen yr ystad, ac fod ei daid o du ei fam-Owen Luke Jones, yn gefnder i'r diweddar Dr Bage ac fod brawd i'r Owen Luke Jones uchod yn dad i'w dri ewythr ef, y rhai a ddisgwyliai i fod yn bres- enol er gosod eu hawl gerbron. Owen Jones, Pen- darren, oedd un o'r cyfryw.—Dywedai'r Barnwr y byddai i'w dystiolaeth gael ei hanfon i Ddirprwy- wyr y Coed a'r Fforestydd ac yn y cyfamser, gwell fyddai i'r ymgeisydd ymgynghori a'i ewythrod, a dilyn ei achau yn y ffurf briodol, fel y gallai'r ffeithiau gael eu gosod gerbron y Dirprwy- wyr, a'i hawl, neu eiddo ei ewythrod, gael ei chwilio. -0--

Bwriada Mr Tom Ellis, A S., a Mr Acland fyned am daith i Switzerland, yr wythnos nesaf, am ychydig seibiant.

Dau ddyn yn mygu yn Ffestiniog. BRAWYOHWYD trigolion Tanygrisiau, foreu Llun, gan y newydd fod damwain ddifrifol wedi cym- eryd lie yu Chwarel Cwniorthin, Ar y cyntaf ofnid fod pedwar o ddynion a cheffyl wedi eu mygu mewn lefel a weithid ond ymddengys i ddau ohonynt gael eu hadfer drwy ymdrechion y Doct )riaid Roberta a Jones. Aeth y dynion i lawr i'r lefel gyda'r amcan o symud tryciau llwytbog o ysbwrial Hechi, tua naw o'r glocb y boreu ac yn fuan wed'yn darganfyddwyd hwy i bob ymddangosiad yn farw ond, fel y dywed- wyd, adferwyd dau. Y ddau a fygodd ydynt Hugh Davies (gwr newydd briodi), a Thomas Price-y ddau yn byw yn Nhanygrisiau. Mae Richard Roberts a William Williams yn gwella yn dda, a disgwylir y byddant yn abl i roddi eu tystiolaeth yn y trengholiad heddyw (ddydd Mawrth). Gwnaeth Arolygydd y Llywodraeth a'i gynorthwywr, Mr. G. J. Williams, archwil- iad yn y lefel yn mhen ychydig oriau wedi i'r ddamwain ddigwydd. Gadawodd yr holl chwar- elwyr eu gwaith, a chauwyd y chwarel am y dydd. --0-

Cwaiigofdy Dinbych. MEWN cyfarfod neillduol o'r Ymwelwyr a, Gwallgofdy Gogledd Cyrtiru, ddydd Llun, bu gohebiaeth oddiwrth Ddirprwywyr y Gwall- gonaid dan ystyriaeth. Ar ol cryn ymdrafod- aeth penderfynwyd hysbysu y Dirprwywyr fod y pleidiau yn y cytundeb yn methu a, chytuno ar gynllun i ddarparu lietty ychwanegol, ac yn gofyn iddynt dderbyn dirprwyaeth cyn rhoddi darpariadau Deddf y Gwallgofiaid mewn grym. Yr Is-filwriad Jocelyn Ffoulkes a alwodd sylw at yr angen am i'r swyddog meddygol siarad Cym- raeg, gan fod mwyafrif y cleiflon yn Gymry unieithog. -:0;-

Cohiriad y Senedd. DAETH Tymhor 1894 i derfyniad ddydd Sadwrn. Eisteddodd y ddau Dý yn y boreu, ac wedi pasio yr Appropriation Bill drwy ei holl adranau, gohir- iwyd hyd y nawn. Cyn darllen Araith y Frenhines rhoddwyd y cydsyniad brenhinol i amryw fesurau. Mae yr araith, ar ol cyfeirio at enedigaeth etifedd yn y drydedd genedlaeth yn ymwneud a. materion tramor. Gofidia ei Mawrhydi f(d amryw gwes- tiynau yn nglyn ag Affrica eto heb eu penderfynu cydrhyngom a'r Weriniaeth Ffrengig; a chyda golwg ar Siam, datgenir gobaith na chaiff y trefn- iadau terfynol a godant o'r cyflafareddiad diweddar rhwng Ffrainc a Siam eu hoedi eto yn hir. Am v cyfnewidiadau yn y Gyllideb, hydera ei Mawrhydi y byddant yn foddion i ysgafnhau v beichiau sy'n awr yn gorphwys ar ddosparthiadau llai c-yfoethog y boblogaeth. Mewn cyfeiriad at y Werddon, dy- wedir er fod tawelwch cyflredinol yno ar hyn o oryd, y rhaid i amryw gwestiynau cymdeithasol dyrus gael sylw y Senedd nesaf, a therfynir gyda nodi y gwananol fesurau o a basiwyd yn ystod y tymhor. -0-

Diddymiad Tf'r Arglwyddi. DDYDD SuI, yn Hyde Park, cynaliwyd arddang- osiad mawreddog i wrthdystio yn erbyn Ty'r Ar- glwyddi. Yr oedd can' mil o bobl yn bresenol, yn cynrychioli lluaws o gymdeithasau llafurawl. Gwnaed anerchiadau cryfion, gan farnu yn llym ymddygiad yr Arglwyddi yn gwrthod lluaws o fesurau y tymhor diweddaf a phasiwyd pen- derfyniadau yn ffafr diddymu y Ty na chynrych- iolai y bobl, ac na weithredai yn oJ eu dymun- iadau. Y prif siaradwyr oeddynt Dr. Tanner, A.S., Mr. J. Arch, A.S., a Mr. William O'Brien, A.S.

o Barddoniaeth. A FEDRI DI ? A JTEDRI di sefyll ar fin y mdr, A gwylio ei wylltion ddnau, Heb feddwl am ryw Anfeidrol lor Fu'n gosod iddo'i derfynau ? A fedri di glywed yn murmur y don Ryw drydar o dragwyddoldeb, A rhywbeth yn sibrwd o fewn i dy fron Rhyw adlais iddo'n cyfateb ? A fedri di ddeall iaitli y nior 9 Beth ddywed wrth y ceryg man ? Pan gwrdd ei d onall i gynaI côr- Ai non ynte lleddf yw eu can ? Fedri di edrych ar ymchwydd y don Yn siglo, siglo o hyd, ac o hyd, Heb i ryw ymholiad ferwino dy fron Pa le mae'r Haw sy'n siglo ei chrvd ? Ar fin y mdr. T. GLWYSFEYN HUGHES. I YR EIDDEW, AM dderwen ymddirwyna—yr Eiddew, A'r murddyn a wisga; Gwasgu yn nes i'w gwisgo wna A gwisg newydd—gwisg na wywa. MYNYLLOG. Y MUD. lNG y mud a nod ei angen—welir Yn ei olwg diwen; 'E dreulia ei einioes drylen, A'i berw byw, heb air o'i ben. TAFODOG. YR RUAN. ENEINIOL frenin anian,—aliywydd Galluog y cyfan'; Bywyd y dydd a byd o dan I roi hewyd yw yr Huan. Mor hoew y mawr Huan—bob borau Daw'n bybyrol allan, I hulio dydd a diluw dan Yn lledu dros y byd llydan. R. J. DERFEL. MARWOLAETH FY MAM. NID oes neb trwy'r greadigaeth, Nid oes neb trwy'r bydoedd maith, Leinw le fy mam anwylaf I'm cysuro ar fy nhaith. Neb ond Iesu, Frawd trugarog, Sydd ar orsedd wen y nef, All amddiffyn yr amddifad, Ato'n fynych rhed ty lief. Colled fawr yw colli iechyd (Sydd yn drysor gwych, dinam), Ond i mi y golled fwyaf Ydoedd colli f' anwyl fam; Dad Trugarog, clyw fy ngweddi, Mewn tosturi cofia am Un sydd heddyw'n wylo chwerw, Dan y baich o golli'i fam. renmachno. GWILYM MACHNO (15 oed).

Cwibnodion o Ddyffryn Maelor. TYBED a ydyw yr "Estronrs" am geisio cl(,S-i o tipyn at yr Ymneillduwyr yn y cylcboedd hyn ? Synwyd fi pan glywais y diwrnod o'r blaen, fod Eglwyswyr Gymreig (?) Gwrecsatn wedi bod yn gwledda rhwng muriau halogedig capel Ym- neillduol yn Caergwrle Ond dyna'r ffaith, a chymerodd y oigwyddiad Ie ddydd Mawrtb, pryd yr eisteddodd tua chant o bersonau wrth y bwrdd. Fe hcffwn i gael gwybcd, pa un a ofyn- LY wyd bendith ar y trugareddau yn y fath le. Bu agos i geffyl a throl fyned i mewn i'r Star Shop yn Ngwrecsam • ddydd Mercher, ond llwyddodd y boss i roddi atalfa ar y cwsmeriaid dyeitbr. Er hyny, torwyd y ffenestr yn gry- bibion, a bu agos i'r siopwr gael llewyg, ond clywais ei fod wedi gwella yn ddigon da i fod wrth y counter ddydd Sadwrn. Rhaid bod rhyw swyn ac atdyniad rhyfedd yn Eccleston Ferry, neu mae pool y Rhos wedi cael y clefyd oddiwrth drigolion Gwrecsam, canys ddydd Llun diweddaf, aeth "Cymdeithas y Ford Gron am daith yno. Dywedant eu bod wedi treulio diwrnod difyr, ac yr ivyf finau yn gobeithio eu bod wedi ymddw yn yn fwy bon- eddigaidd, beth bynag, na phobl Gwrecsam. Digwyddodd damwain ddifrifol iawn i dad a mab yn y Rhos ddydd Llun. Tra yr oeddynt yn toi ty newydd, torodd yr ysgol ar yr hon yr oeddynt yn sefyll, a syrthiodd y ddau. Enw y tad oedd Evan Jones, a'r mab Arthur. Derbyn- iodd y ddau niweidiau difrifol, yr hyn a brofodd yn angeuol i'r mab, yr hwn a fu farw bore Mercher mewn poenau arteithiol. Mae y tad yn gwella. Cawsom wledd o basgedigion breision" yn y Neuadd Gyhoeddus, Rhos, nos Fawrth, yn y cyfarfod y rhoddasoch adroddiad ohono yn y rhifyn diweddaf. Yr oedd G.O.M. mor siriol a heinyf ag erioed, er cymaint y gwaith a wyneba yn Sant Stephan ar hyd y fiwyddyn. Mae serch pobl y Rbos wedi ymgylymu am wddf yr hen wron, fel nas gall breichiau haiarn unrhyw Dori eu datod. Cafodd Mr Herbert Roberts hefyd roesawiad cynes ar ei ymweliad cyntaf a ni. Wel, wel, John Samwel, pa un ai yn nghwsg ai yn effro yr ysgrifenasoch eich llith ? Son'aaf Blodwen," bobl anwyl er's famt o amser mae Cor y Cefn wedi bod yn cario "Blodwen," druan, yn esgusawd ? Onid dyna oedd y baicb esgusodol dros beidio gwynebu Cor Mills yn Ngwrecsam ? Sawl lleuad er hyny, John Saniwel ? # Ie, WJT, Tbybed ? Dyagn Messiah Handel, ai e Da iawn. Os byddwch cyhyd gyda hon ag y buoch gyda "Blodwen," gwarchod pawb ddaw Cor y Cefn ddim i'r fei am fu dist i mi ddweyd byth Ond rhaid i rni fod yn ofalus 'nawr i beidio intrudio ar ryddid y curau. Mae genych ryddid i fyn'd i gystadlu-DGs, oes, ond mae gen in a* hawl i wylied y man yr ewcb. 'Nawr, John Samwel, o ddifri. • Sawl gwaith y buoch chwi yn gwrando Cor Alills yn canu "Milwyr y Groes cyn myn'd i Gaer-Ganas- ochubwi^o Nghaer gyda'r un ardduii ag yn Nghorweu ? Nid yw o bwys mawr (a ydyw ?) pwy gododd y cledd i fynu yn Nghorwen, laddodi o neb, ai do ? Pam nad ydych chwi yn caru 'Carwr Cyfiawn der," Mr OymTo? Hwyrach ei fod ef yn y bon gyda mi. Os I-earwr cyfiawnder" yw, mae'n siwr ei fod. Howld on dyna ddigon. Iz, Yr eiddoch hyd byth, yn ddigamsyniol a drwg ei dymher, SAMWEL JONES.

XTEILWNG 0 SYLW PAWB. OWYNiONY OLAF. J\ PA Beth yw ASTHMA Anadliad byr, brysiog a lUfurus. A oes rliagor nag un matli o asthma ? Oes, dau—un yn barhaol, a'r llall yf-t dyfod yn mlaen ar adegau. Gelwir y cyntaf ya continual, a'r olaf yn periodical. Pa beth sydd yn achosi Asthma ? Culhad, crebychiad a dirwasgiad y pibau raeinion sydd yn arwain o'r corn gwyDt, i't yssyfaint. Pa feddyginiaeth sydd wedi rlioddi esmwythad buan I aneirif o bersonau a ddyoddefent oddiwrth Asthma, BroD- chL:s, Peswch, Anwyd, Cittyg Anadl, a'r Crygiii ? BALSAM OF SIONEY TUDOR WILLIAMS. GA1ST mai oerfel ac anwyd ydyw dechreuoi aohoa pob clefyd yn mron, a diddadl fod miloedd yn myned i'r bedd yc anamserol o eisiau cael meddyginiaeth jbwrpasol a phrydlawll, Ymaflodd yr anwyd ynwyf mor ddisymwth a 11-eidr yn y nos, nes yn mron ymdori gan beswch yn ddibaid, heb ond ychydig orhpwysdra, nes yr oeddwn i o«3du fy mod wedi fy nal gan y darfodedigaeth ac yn nghanol y boen dirdynol oedd trwy fy nghyfansoddiad aufoi ais am botelaid o BALSAM OF HONEY' TUDOR WILLIABIS- a chymerais tua llonaid llwy gawl ar unwaith, sef chwaneg na'r cyfarwyddyd oedd ar y botel; a chyn tri munyd yr oedd y peswoh wedi peidio i raddau annghyffredin. Cymerais yr oil o gynwysiad y botel, ac erbyn heddyw, yr wyf yn gallu diolch i'r Drefn Fawr, yn nghyda'r wybodaeth am y feddyginiaeth ddaiorms hon, am fy mod heddyw yn ddvn iach. Yd wyf, yr eiddoch, yn hollol iach, ISAAC THOMA.S. Dadgaiiiad dyvntmol arall. » limn yn ddyoddefydd mawr am un mlynedd ar ddeg odd., wrth gaethdra, peswch, poeri gwaed, a thyndra y frest; bum hefyd am bum' mlynedd yn cael anbawsder dirfawr i symud o amgyJch, ni allaswa gysga na gorwedd i lawr y nos na'r dydd. Bum o dan driaiaeth feddygol am un mlynedd ar ddeg hefyd, bum o dan driniaeth yn Yspyttai Hereford, Buxton, a Southport, ond y cyfan yn ofe-r. Dywedodd y meddygon wrthyf na allaswn ddisgwyl gwellhad, gan fy mod yn Olain mlwydd oed. AT ol clywed cymaint o siarad am B i-I,SATq OF HOiJBY" T7DOR WILLIAMS rhoddais brawf arno, ac er fy syndod darfu i'r dogn cyntaf roddi rhyddhad ebnvydd i mi anadlu. Yr oedd poeri ygwaed o'r ysgyfaint yn Ueihau. Diflaaodd y caethdra, fel swyn- gyfaredd, i bedwar gwynt y nefoedd, ac yn mhen ychydig wythnosau, drwy ddefnyddiad parhans of Honey' Tudor Williams, adferwyd fi fy iechyd da arfe. el. Ystyriwyf hi yn ddyledswydd arnaf i anfon i chwi y dystiolaeth hon.- Yr eiddoch yn ddiffuant, Mrs EMBREV, 19 Coningsby Street, Hereford, Mai 25am, 1890." Mae Miloedd o Blant wedi eu hachub o Farwolaeth O'r Croup, Bronchitis, a'r Pâs, wedi pobpeth arall fethu Y ffordd i brofi y peth ydyw profi drosoch eich hunain, Os -)yna sydd yn fendigedig ni chewch eich siomi. U.—Gwerthir 'BALSAM OF HONEY' TUDOR II' IC-<:MS gan bob Fferyllydd drwy yr holl fyd. Mewn costrelau, Is 1 Jc, 2s 9c, neu trwy y llythyrdy yn rhad am Is 3c a 3s. Perchenog- D. TUDOR WILLIAMS, R.D.S.L., Medical Hall, Aberdare.