Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
10 erthygl ar y dudalen hon
----0-------Cwreichion.
-0 Cwreichion. IT IE, dyma chwi wedi bod yn yfed cwrw !— ddywedes i ddim wrthych fod pob glasied a yfech chwi yn hoelen yn y'ch arch chwi ?" ebe'r meddyg wrth un o'i ddioddefwyr y dydd o'r blaen, pryd y cafodd yr ateb pendant, "Alla i mo'i roi i fynu, doctor, pe tae o'n fy lladd i; ac yr ydw i yn deyd ynof fy hun, Be ydio'n ods, pan fyddwch chi Wedi marw, ac wedi myn'd, py tae eich arch chi toor 11awn o bige a chroen draenog." Er mor galed ydyw doctoriaid fel rheol, yr oedd y meddyg Wedi rhyfeddu. IT Y mae merched wedi myn'd y tuhwnt i twntu -fe ffeiniwyd boneddwr i 25 dolar yn America am chwerthin am ben merch farchogai ar ei beisicl "lewn nicer-bocers, yn Chicago, y dydd o'r blaen. Y mae hi wedi myn'd yn ddrwg iawn os nad all dyn chwerthin am ben beth fyn o yn yr awyr agored, liw dydd gole ac os nad oedd gwel'd dynes wedi ymwthio i gwdsach felly, ac yn padio trwy'r heolydd, yn destyn chwerthin, beth sydd ? IT Yn ol un newyddiadur, y dyn mwyaf truenus ar y ddaear ydyw y teyrn hwnw Norodomy, brenin Cambodia. Er ei fod yn perchen y brenhindy gWychaf, yn liawn o bob ardderchogrwydd, y mae yn cysgu bob nos ar ddrab o garpet o tan hofel na lanhawycl mohoni erioed. Fe ocheneidia trwy'r dydd, fel pe bai y cardotyn gwaelaf, a chyda'i un llygad, mae'n bictiwr o drueni IT Yr oedd trydydd gwr Mrs Jones yn cwyno yn annghyffredin y nos o'r blaen gan anwyd, ac yn ei phryder mawr gofynodd ei briod iddo—" Gan eich "od yn teimlo mor ddrwg, John, fyddai ddim yn ^ell i mi anfou am ddoctor y teulu ?" "Na, fy anwylyd," ebe yntau yn frawychus, "fydda'n well gen i i chwi anfon am rywun arall." Mae'n debyg el fod yn ofni fod y doctor a hithau yn deall eu gilydd. IT Yr wyf yn gweled oddiwrth y papur yma,' ebe Mrs Davies, tra yn darllen yr Express, fod 75 y cant o garcharorion yn ddibriod." "Y mae %ny yn myn'd i brofi, mistres, fod yn well gan r^ynioQ fyn'd i garchar na phriodi," ebe yntau yn "^ysleisiol ryfeddol. Yr oedd Dei Lon Fawr yn sefyll ei brawf am alfadwaith unwaith, a gofynodd y barnwr iddo Pan roddwyd ef yn y bocs—" A ydech chwi yn llengio rhywrai o'r jiwri ?" Ghallengio," ebe Uei yn wawdus, mi cnociwn i nhw i gyd fi'u pen- yn eu gilydd ig un llaw, a'r Hall wedi'i rhwymo tu ol i mi, mewn Jlai na phum munud Gom- fhvntnt sal i'r rheithwyr, onide ? f Yr oedd Cadwaladr Fronfelus wedi myn'd at elln Bodyngharad i dalu am wrtaith dyeithr un- ^ith, yr hwn roddodd iddo gordial o chwisci tteclair blwydd ar ddeg oed, ac wrth ddyehwelyd O,dref yr oedd Cadwaladr, ebe fe, yn gweled y gwrychoedd a'r caeau, y coed a'r bryniau, yn 7*.edeg ar ol eu gilydd fel pe buasai nhw yn gyn- a(leiriog_ Phrofodd o byth chwisci wedi hyny ^yfed oedd ei argyhoeddiad o ddrygedd ei ysbryd- 'twydd. Gresyn na fyddai llawer yn agored i'r \1n argyhoeddiad, onide ? Yr oedd ail wr Mrs Wynne wedi bod allan *Pyn yn hwyr y noswaith o'r blaen, a dechreuodd certain lecture cyn iddo fyn'd i'r ty bron j Doedd y ngwr cynta i ddim yn cadw oriau drwg el hyn !—nac oedd, decin i !—yr oedd y teulu yn euJs^lau bob nos cyn yr amser yma," &c., pryd y °dodd gwrychyn Mr Wynne, ac fe'i hatebodd yn CVfU^ Tewch a'ch dwnad, ddynas; fe ddylsai y«aith ei gwneud yn anmhosibl i chi lithio yr un ar ei ol o, ac y mae gen i ofn y bydd fy niwedd tel ej ddiwedd ynte os na thendia i," Bu dis- ^Tvvydd mawr tan dranoeth, ac ni soniodd Mrs ynne byth air am y gwr cynta wed'yn. Gadewch i mi ddweyd wrtha chi, Mrs >Jj £ hes," ebe mam ofalus wrth gymydoges, mi dxj Tommy ni y first prize yn yr examination ytha." 'i Yn wir," meddai Mrs Hughes, "yr y. W,1 yn gwbod am y'ch teimlad chi—yr oeddwn i ftio yr fafch yn union pan 'nillodd yn ° chyn. I- ach ni y medal yn y shoe ddangos Mae Yn deimlad cyfforddus, ond ydi o ?" ftiin oedd hi yn ddadl frwd rhwng y wraig a idd^i^eithiwr," ebe gwr tawel wrth gymydog e^0' a fi gafodd y gair ola Tewch a deyd," "y y CYtnydog, yn synedig, Do wir," ebe yntau, yn cydnabod hyny heddyw y boreu ddaru -af/u fanejo ?" Siarad yn fy nghwsg Y dyn hwnw nad ydyw yn credu fod dau ddan twe^1 nas un» ymae yn s^cr 0 da(^ efell," ebe un doethawr. tn6w Meredydd dros ei ben a'i glustiau blae canad a fo'i hun," ebe'i gymydog y dydd o'r ryf^pryd yr atebodd ei gyfaill, Tydyw hyny ^yatin";y by?J mae yn naturicl. i ddyn ganol- ^lan K10 serch ar yr unig berson a'i hedmyga." r °rwnt, onide ? Ar "resvm r^' °lwg mae yn ddifyr gwrando ar ^adgv«vw' ihai E§lwyswyr penboeth yn erbyn t weithred fwyaf uffernol a ^ddwl yma e"oed) ond y mae yn gysur d°et^ pyrth uffern nis gorchfygant hi,' ebe un ysbrv^r'-f ,ydyw cymysgu y materol a'r tel yna yn bechod yn erbyn yr Ysbryd I Glan. "Ond be' ddisgwyliwch chwi gan fochyn I ond rhoch," ebe Nathan. IT "Sing small" y mae y Ceidwadwyr ar ol y gurfa gawsant yn Leicester, a dywed John Jones « nad oes ganddynt ddim chance am enill y sedd wag yn Kilkenny yr wythnis hon, drwy fol Mr Chance yn encilio o fywyd cyhoeddus." Y ma-e hyn dipyn yn ddigalon iddynt, ohecwydd pan oedd- ynt hwy mewn gailu yr oedd y Rhyddfrydwyr yn enill y bye-elections o'u cyrau, yr hyn elai i hr,.fi fod barn y cyhoedd o'u tu, yr hyn a amlygwyd yn yr etholiad cytfredinol. CYFARWYDD.
---:0:---Cohebiaethau.
-0: Cohebiaethau. At Olygydd y Cymro. CYMRU FYDD. SYR,-Caniatewch i mi ychydig o'ch gofod i wneud rhai sylwadau o berthynas i'r mudiad pwysig uchod. Dywedir ar y seiliau goreu fod cymdeith- asau Cymru Fydd yn cael eu sefydlu wrth yr ugeiniau, os nad wrth y canoedd, yn nhrefydd, pentrefydd ac ardaloedd ar hyd a lied Cymru. Yr wyf wedi gwylio colofnau y Cymro yn ofalus yr wythnosau a basiodd gan ddisgwyl gweled fod Cymdeithasau Cymru Fydd Lerpwl a Manchester yn symud yn y cyfeiriad hwn, ond nid ydwyf wedi gweled hysbysiad, ac er ymholi, nid ydwyf wedi cael allan fod y ddwy gymdeithas uchod wedi bod yn foddion uniongyrchol nac anuniongyrchol i sefydlu cymaint ag un ganghen mewn unrhyw dref neu bentref yn Lloegr er pan gynaliwyd y gynad- ledd 3(11 Nghaer. Ymddengys fod y ddwy gym- deithas yma wedi bod hyd yn hyn yn treuiio eu hamser a'u hadnoddau i hyrwyddo y mudiad yn Nghymru, a da y gwnaethant; ond oni ellir bellach ymddiried i Gymru wneud ei rhan yn ffyddlon o'r gwaith ? ac onid ydyw yn bryd i'r ddwy gym- deithas a enwyd edrych tuag adref ? Yn y gyn- adledd a gynaliwyd yn Nghaer, rhoddodd y llyw- ydd, Mr Herbert Lewis, A.S., y pwys mwyaf ar fod canghenau yn cael eu sefydlu yn Lloegr yn wir, awgrymodd mae hyn oedd y peth pwysicaf yn nglyn a'r mudiad, ac felly y mae. Nid-ydyw Cymru ond gwlad fechan, ac felly mae y cynorthwy a gaiff gan ei meibion a'i merched sydd yr ochr draw i Glawdd Offa o'r pwys mwyaf iddi; ac yn mhell- ach, mae yn anhawdd gwybod beth a all Cymru wneud yn fwy nag a Tunaeth eisoes i hyrwyddo y genedl, oddigerth mynu cael plaid genedlaethol yn y Senedd, ac er syndod i bawb, dyma fan gwan Cymru Fydd ar y pwnc hwn y mae y cynghrair yn cloffi rhwng dau feddwl. Bron nad ellir dweyd fod y meusydd gwleidyddol yn Nghymru mewn rhyw ystyr, nid yn unig wedi eu cynhauafu, ond wedi eu lloffa hefyd. Ond yn Lloegr y mae y meusydd yn wynion i'r cynhauaf, ond pa le mae y gweithwyr? Y mae poblogaeth Gymreig enfawr yn Lloegr yn llawn brwdfrydedd a gwladgarwch, ond y mae y gailu nerthol hwn i raddau mawr yn cael ei ddifrodi. Y mae fel ambeli i afon fawr yn rhedeg yn ofer heb wneud dim dros Gymru, ond cadw tipyn o s wn, ond pan fydd y Ilif wedi codi; a hyny yn unig oherwydd dilfv- trefniad (organisa- tion). Os nad ydyw Cymru Fydd yn myn'd i wneud y gwaith hwn, pa beth y mae yn fwriadu wneud na wneir eisoes gan gymdeithasau eraill ? A ydyw y symudiad hwn, fel llawer o'i flaen, i droi allan yn y diwedd i fod yn ddim ond rhyw drefniad llipa i gasglu tanysgrifiadau. Os felly, gwareder Cymru rhagddo. Cychwynwyd y mudiad hwn gan Gymry yn nhrefydd Lloegr, a derbyniodd Cymru ef a. breichiau agored, ac os gwir yr haeriad fod y mudiad yn ymledu fel tan gwyllt trwy Gymru benbaladr, yna yn y gynadledd nesaf, teg fydd i gynrych iolwyr Cymru ddweyd wrth gynrychiolwyr Liver- pool, Manchester, Birmingham a Llundain Wele y gwaith a wnaethom ni, a gofyn, ond beth a wnaethoch chwi ? Yr ateb, mae lie i ofni, fydd- dim. Manchester, I YNO WELS. o—
Yr Aelodau Gymreig ac Ymraniadau…
Yr Aelodau Gymreig ac Ymraniadau y Senedd-dymhor. ER mor fyr fu y Senedd-dymhor diweddafj cymerodd 246 o ymraniadau le ynddo. Pleid- leisiodd yr Aelodau Oymreig ynddynt fel y narilvrt :—■ '¡ Abraham, W., Rhondda 81 Allen, C. F. E., Penfro a Hwlffordd 242 Burnie, R. J. D., Tref Abertawe 124 Edwards, F., Sir Faesyfed 106 Ellis, T. E., Meirionydd 246 Evans, S. T., Morganwg (Canolbarth) 71 Humphreys-Owen, A. C., Sir Drefaldwyn 96 Jones, Uchgadben E. H., Caerfyrddin 131 Kenyon, Anrhyd. G. T., Dinbych 17 Lewis, J. H., Fflint 126 Lewis, T. P., M6n 53 Lloyd-George, D., Bwrdeisdrefi Arfon 59 Maitland, W. F., Sir Frycheiniog 63 Morgan, J. Lloyd, Caerfyrddin 112 Morgan, Syr G. 0., Dinbych .110 Morgan, W. Pritchard, Merthyr 38 Pryce-Jones, Syr, Bwrdeisdrei fMaidwyn 53 Randell, D., Morganwg (Gwyr) 100 Rathbone, W., Arfon 42 Reed, Syr E. J., Caerdydd 38 Davies Rees, W., Sir Benfro 161 Roberts, J. H., Dinbych (Gor.) 104 Roberts, J. Bryn, Eifion 105 Rowlands, W. Bowen, Aberteifi 92 Smith, Samuel, Sir Fflint 127 Thomas, Abel, Sir Gaerfyrddin 63 Thomas, Alfred, Morganwg (Dwyrain) 66 Thomas, D. A., Merthyr 141 Williams, A. J., Morganwg (De) 88 Williams, W., Abertawe 67 Morgan, Anrhyd. F. C., Mynwy (De) 92 Price, T. P., Mynwy (Gogledd) 76 Spicer, Albert, Bwrdeisdrefi Mynwy 142 Warmington, E. M., Mynwy (Gorllewin) 101 -()-
Politicaidd.
Politicaidd. ETHOLIAD LEICESTER. CYMERODD yr etholiad le ddydd Mercher, a hys- byswyd y oonlyniad yr -un noson fel y canlyn- Mr Broadhurst (R.) 9,464 Mr Hazell (R.) 7,184 Mr Rolleston (C.) 6,967 Mr Burgess (Llafur) 4,402 -0- Dychwelodd glowyr Bettisfield, Bagillt, at eu gwaith ddydd Iau—y goruchwylwyr yn caniatau iddynt yr hen delerau. Mae tri o'r pedwar esgob Cymreig wedi gwadu cyhuddiadau Mr Lloyd George yn nglyn a'r cyfrif- iad. Esgob Llapdaf ydyw'r llall sydd heb WDeud.
---Llenyddol.
Llenyddol. WALES: Edited by Owen M. EItvardq, M.A., Fellow of Lincoln Gollege, Oxford.-Rhifyn pur dda, set y pumed, ydyw hwn. Gwell, ar rai ystyr- on, na'r un o'i ragflaenoriaid. Y mae'r Gol. yn dechreu cael ei draed dano ar dir estronol. Er- thygl werthfawr ydyw y gyntaf ynddo o waith y Golygydd ar "Who are the Welsh?''—pennod o'i Hanes Cymru. Dydd rol ydyw hanes Mr Palmer, Gwrecsam a dylai ei ymdrechion yspleuydd i ddweyd hanes tref Gwrecsam, yr hon nis gwelsai erioed hyd tua phumtheng miynedd yn ol, godi gwrid i wyneb Cymry dysgedig ond swrth ac es- geulus, a rhy ddiog i chwilio hanes eu hardaloedd e hunain. Gynifer sydd genym o'r cyfryw. Dar- llena cyfieithiad yr Anrhyd Claude Vivian i'r Saesneg o Enoc Huws yn naturiol a rhwydd er fod llawer o swyn y gwreiddiol ar goll. Cyf- ieitha E. Ceredig Evans ddarn o waith Islwyn ai yr un ystyr sydd i A dull ni feddi di," ac i "And form thou heedest not ?" Y mae Mr Gwenogfryn Evans yn cyhoeddi yr araith a fwriadai draddodi fel un o'r ddirprwyaeth aeth i geisio help y Llyw- odraeth i gofrestru y llawysgrifau Cymreig; ac oddiwrth hon, gellid meddwl mai barn Gweno. fryn ydyw na ddylai neb ysgrifenu llyfr ond yr Hollwybodol. Ceir cryn lawer o "humam nature," chwedl S. Slick yn y Rape of a Manuscript" (yr achlod i'r teitl!), o waith Mr Jenkyn Thomas. Cyfieithiad gwell na chyffredin sydd gan R. Bellis Jones o Forfa Rhuddlan." Annheilwng o'r cy- hoeddiad ydyw'r erthygl ar Eisteddfod 1894- diyni a diallu. Tan ofyn pardwn "Artemus Jones," dymunem yn ostyngedig ei hysbysu nad ydym yn bwriadu (D.V.) ddarllen llinell byth y gwelwn enw A.J." tani. Y mae yr argraphwaith yn ardderchog.
(o) Dyffryn Clwyd.
(o) Dyffryn Clwyd. Arddangosfa Flodciu a Ghwn.—Cynaliwyd yr Arddangosfa flynyddol hon ddydd Iau, yn Ngbastell Rhutbin, dan nawdd y Mil. Corn- wallis Wtst a boneddwyr eraill. Yn mysg y prif enillwyr yn nosbarth y boneddigion yr oedd garddwyr y Mil. West, Mil. Howard, Syr Pyers Mostyn, a Mr. R. Biezard. Yn ychwan- egol at flodau a ffrwyfchau arddangoswyd lluaws o gwj. Enillwyd y cwpan am y ci goreu gan Mr, C. E. Jones, trysorydd bwrdeisiol. I der- fynu'r gweithrediadan, caed arddangosfa ddy- ddorol o ddull y tan-frigad yn diffodd tan yn yr ben amser ac yn bresenol, yn mha un y diffoddid tan dychymygol yn y Castell, gan achub byw- ydau y preswylwyr. Aed drwy y gwaith hwn dan arolygiaeth CaptenRouw. Rhanwyd gwobr- wyon hefyd am fabol-gampau gan Mrs. West. Damwctin.— Ddydd Linn, yn Stryt Henlian, Dinbych, digwyddodd damwain ofidus i facbgen o'r enw Gwilym Thomas, yr hwn a ddifyrai ei hun gyda phylor. Ymddengys i'r bachgen roddi tan ar y pylor, nes y chwythodd i'w lygaid, gan achosi cryn niwed iddynt, Cynghrair Bhycldfrydol Merched Dit-tbyeh. Aeth aelodau'r Cynghrair hwn ddydd Iau mewn gwageni i Brynhyfryd, Rhuthin, a chan fod y dydd yn hyfryd, a'r t6 yn dda, 'doedd ryfedd yn y byd i'r merched fwynhau eu hunain. Caed anerchiad hefyd gan Mr. Herbert Roberts, A.S. Gynghor Trefol Rhuthin.—Wyddoch chi be-- mae 'ne le bywiog yn y Cynghor hwn. Mae Mr. John Roberts a Mr. T. P. Roberts yn mesur cleddyfau gyda'r Maer a Mr. T. W. Rouw, a'r aelodau eraill yn procio dipyn o'r ddau du, nes y mae hi yri rhyfel ofnatsan yno. Y Warden sydd wrth wraidd y mater, a gresyn fod gwr parchus mewn urddau sanctaidd wedi bod yn achos i anfon ei blwyfoiion i alw enwau drwg ar eu gilydd. Mae'r frwydr wedi ei gohirio, a chan 1 rywun ddweyd "v taflai'r llall allan o fodol- aeth," mi fydd yn dan gwyllt, a gwaeth na'r cwbl fydd Mr. Rouw ddim yn abl i dd'od a'r tan-frigad i'w roddi allan, oblegyd mae Rouw yn y row ei hun.
Advertising
XTEILWNG O SYLW PAWB. # OWYNION~Y CLAF. p V Beth yw ASTHMA Anadiiad byr, brysiog a llafurus. « A oes rhagor nag un math o Asthma? Oes, dan-ull yn barhaol, a'r llail y i dyfod yn mlaen ar adegau. Gelwir y cynta* ya continual, olaf yn periodical. Pa iieth sydd yn achosi Asthma? Cuthad, crebychiad a airwasgiad y pibau meinion sydd yn arwain o'r corn gwynt i'r ydijyfaint. Pa feddyginiaeth sydd wedi rhoddi esmwythad buan i aneirif o bersonau a ddyoddefent oddiwrth Asthma, Bron- chitis, Peswch, Anwyd, Biffyg Anadl, a'r Crygni ? BALSAM OF HIONEY TUDOR WILLIAMS. GAIST mai oerfel ac anwyd ydyw dechreuol achos pob clef yd yn mron, a diddadl fod miloedd yn myned i'r bedd yn arjamserol o eisiau cael meddyginiaeth bwrpasol a phrydlawn. Ymaflodd yr anwyd ynwyf mor ddisymwth a lleidr yn y nosl nes yn mron ymdori gan beswch yn ddibaid, heb ond ychydig orhpwysdra, lies yr oeddwn d¡ eradu fy mod wedi fy nal gan y darfodedigaeth ae yn nghanol y boen dirdynol oedd trwy fy nghyfansoddivl anfo ais am botelaid o 'BALSAM OF HONEY' TUDOR WILLIAMS- a chymerais tua. ilonaid llwy gawl ar unwaith, sef chwaneg na'r cyfarwyddyd oedd ar y botel; a chyn tri munyd yr oedd y peswoh wedi peidio i raddau annghyffredin. Cymerais yr oil o gynwysiad y botel, ac erbyn heddyw, yr wyf yn gallu diolch i'r Drefn Fawr, yn nghyda'r wybodaeth am y feddyginiaeth ddaionus hon, am fy mod heddyw yn ddyn iach. Ydwyf, yr eiddoch, yn hollol iach, ISAAC THOMAS. Dadganiad dymunol arall. i Bum yn ddyoddefydd mawr am un mlynedd ar ddeg oddi. wrth gaethdra, peswch, poeri gwaed, a thyndra y frest; bum hefyd am bum'miynedd yn cael anhawsder dirfawr i symud o amgyleh, ni allaswn gysgu na gorwedd i lawr y nos na'r dydd. Bum o dan driniaeth feddygol am un mlynedd ar ddeg hefyd, bum o dan driniaeth yn Yspyttai Hereford, Buxton, a Southport, ond y cyfan yn ofer. Dywedodd y meddygon wrthyf na allaswn ddisgwyl gwellhad, gan fy mod yn 64ain mlwydd oed. Ar ol clywed cymaint o siarad am 'BALSAM OF HOJ.lEY' TUDOR WILLIAMS rhoddais brawf arno, ae er fy syndod darfu i'r dogn cyntaf roddi rhyddhad ebrwydd i mi anadlu. Yr oedd poeri y gwaed o'r ysgyfaint yn lleihau. Diflanodd y caethdra, fel swyn" gyfaredd, i bedwar gwynt y nefoedd, ac yn mhen ychydig wythnosau, drwy ddefnyddiad parhaus 'Balsam of Honey' Tudor Williams, adferwyd fi i fy iechyd da arfe. el. Ystyriwyf hi yn ddyledswydd arnaf i anfon i chwi y dystiolaeth hon.- Yr eiddoch yn ddiffuant, Mrs EMBREY, 19 Coningsby Street, Hereford, fflai 25ain, 1890." Mae Miloedd o BIant wedi eu hachub o Farwolaeth 0'1' Croup, Bronchitis, a'r Pas, wedi pobpeth arall fethu Y ffordd i brofi y peth ydyw profi drosoch eich hunain. Os gwn.«»")h- iyna sydd Ylll fendigedig: ni chewch eich siojoi. X).«.—Gwerthir 'BALSAM OF HONEY' TUDOP. NY IL- gan bob Fferyllydd drwy yr holl fyd. Mewn costrelau, is lie, 2s 9c, neu trwy y llythyrdy yn rhad am Is 3c a 3s. Perchenog- D. TUDOR WILLIAMS, R.D.S.L., Medical HaU, Aberdare.
Damweiniau Angeuol yn Nghymru.
Damweiniau Angeuol yn Nghymru. CYSALIWYD treugholiad dd} dd Gwener, yn Ysbytry'r Penrhyu, Bethesda, ar gorph R. T. Williams, Ty Mwn, yr hwn gy'arfu a'i angau drwy gwympo i ddyfnder o 11 11 th yn Chwarel y Penrhyn. Dychwelwyd rheithfarn o Farw- olaeth Ddamweiniol." Ddydd Sadwrn, gerbron Dr. J. C. Davies, is- dresigholydd Dwyrain Sir Ddinbych, dychwel- wyd rheithfarn o "Fnrwolaeth oddiwrth achos- ion naturio]," ar gorph Mr. Joseph Jones, Pon- key, yr hwn fu farw ar y brif ffordd dydd Gwener tra'n myned i'w waith yn Nghlofa'r Hafod. Gerbron Mr W. R. Davies, trengholydd Meir. ionydd, gwnaed ymchwiliad i achos marwolaeth W. Williams, Gwndwn, g r gwaith aur Gwynfyn- ydd, corph yr hwn d, gaed mewn siaift ar ochr y mynydd. Gohiriwyd yr ymchwiliad hyd ddydd Sadwrn, pan yr oedd Dr Foster a Mr G. J. Wil- liams, arolygwyr y Llywodraeth, yn bresenol. Dy. chwelwyd rheithfarn o "Farvvolaefch ddamweiniol."
Advertising
CYFRES Y CEINION.-Svvilt yr un. Cyhoeddedig yn Swyddfa'r Cymro.' JI4- Christmasia, gan DAVID OWE (Brutus "Bywgraffiad campus o'r enwog CHRISTMAS EVANS an ysgrifenydd doniol a'i hadwaenai yr dda." IS-—J- Ceiriog Hughes: Ei Fywyd, ci Athry- lith, a'i Waith. (Gyda Darlun cywir ohono, ao oBenyK-v- Dyffryn Ceiriog, He gan wyd ef). Gan y x FRBRYF. 16. IT Oriau Olaf: gan JOHN CEIRIOG HUGHES, set Rhiiugerddi, &c., na chy- hoeddwyd o r ac wedi eu cymer-yd o law. ysgrifau y Bardd. Y DDAU LYFR UCHOD wedi eu rhwymo ynnghyd mewn Liian. Pris 2s. Gch. 1 8.-—Llythyrau Goronwy Owen. Wedi eu manwi gydmaru a chopiau mewn ysgrif, yn nghyda rhai llythyrau nad oeddynt mewn casgliadau blaen- orol, ac ychydig eraill wedi eu cymeryd o ysgrif lyfrau. Yn y wasg. PAPAYANNi STEAMSHIP PAy. LARGE AND POWERFUL BRITISH bT! »1ER Sail regularly to he LEVANT, BLACK SEA, EGYPT CYPRUS, ALGERIA, MALTA, and other Mediterranean Ports, taking the following two routes alternately • ,np«f LTn SvYR a.'SMYRNA; OONSTANTISOPLa, and oI>fc&»A. CSalling offce on the return journey at several ?crts on the Asiatic Coast of the Black 8e&. CTre -o° and Sce,in (2) ALGIERS, MALTA, A. USX AND RT A BEYROUT, and A LEXANDIiKTT.v. CalUng'occ^n^ly on the homeward voyage at Spanish Ports. No over-crowding. Superior accommodation. Loftv wdl. ventilated Saloons and State-rooms. StewMdess cLrrikfi Safety. Home comforts. Good and liberal table Modeiato tares for single and return tickets, and no extra charge living on board during ships' afcay at Ports Tourists and pleasure-seekers taking a trio by this Lina w ks applySto6B3°yabl6 arid interestSn8- Fo* particn PAPAYANNI & CO., Penwick Charabers, LiverDocl LLINELLTwHITB^TAit] ROYAL MAIL STEAMERS. LBKPWL I NEW YORK via j, QUEENSTCWN BOB DYDD BRITANNIC ^EDI 12 ♦MAJESTIC ;Medii9 ¥"n y Steerage i New York, Boston, Philadelphia a Baltimore, £ 2. Dilladiad gogyfer a'r Steerage yn had. ° J Ni chludir cotwm ar yr un agerddlong ag ymdeithwyr A arwydda y cludir yn yr Ail Gaban ar y fordaith Pris y cludiad ydyw £ 7 ac £ 8. Y mae y Llonsrau rhaeorol hyn i gyd o'r dosbarth uchaf, yu nnffiW o rL cynllun 1 threfmadaa, ac yn ddigyfielyb mewn mordaithja" Ki chei* yth well cyfleusdra i fordeithwyr. Am fanylion, ymofyner i R. Owen, Ship & In urance Broker, a W. J. Williams, Heol y Farchnad Caernarfon; neu a R. Roberts, Bethcsia; Owen e' Parry, masnachydd llechi, i wyddelen David Rowlands, Penygraig; W. D. Jones, Old Bank Caergybi; W. M. Jones, Church Street, Llangefni R. G. Roberts, Rock Cottage, Creigiau Mawr, Tal. ysarn; Hugh Hughes, 7, Market Row, Amlwch W. O. Williams, Shoe Warehouse, Llanrwst Matthew Goldie, 217, High Street, Bangor • R 0 Evans, 1, Minafon, Dolgelly; neu ISMAY IMRIB & Co., 34, Leadenhall Street, Llundnm Ff a Water Street, Lerpwl. BEAVER LINE. LIVERPOOL TO CANADA AND UNITED STATES EVERY SATURDAY. FREE LAND TO SETTLERS OF 160 ACRES. The Canadian Government grant 160 Acres of Land free of cost in Manitoba, North West Provinces or British Columbia. ceS) or Saloon to Quebec or Montreal £ jo 0s 2nd Cabin n Steerage to Quebec. Passengers booked to ali parts of Canada and 8 United States at Low Rates. R W. ROBERTS, Manager, 21, Water Street, Liverpool, Last Trip cf The Season, 24th inst EARLIER FROM WALES DURING SEPTEMBER, WEEKLY CONTRACTS, 15/ LIVERPOOI., AND NORTH WALES S.S. CO., LTD. DAILY SAILINGS (Sundays excepted), By the Steamer ST. TUDNO (to 8th inst.) Leaves Liverpool.10.45 a.m. Leaves Menai Bnd^e „ Llandudno 1. 0 p.m. and Bangor 3. 0 p.m. Beaumaris 1.50 p.m. „ Beaumaris 3 25 pm AmvesBangorand Llandudno 4 25 p m. Menai Bndge 2 30 p.m. Arrives Liverpool.. C +0 p TN.B.-From 10th to 24th, leaves Beau»aris 3 p.m • Llandudno 4p,m,; due Liverpool 6.15 p.m. REDUCED FARES FOR PARTIES OF 6 AND OVER, if previously arranged at the Office. Apply to Messrs T. Cook & Son, Swan and Leach. Limited, or T. E. BARLOW, Secretary, 20, Water Street, Liverpool. EARLIER FROM WALES DURING SEPTEMBER. Last Trip of the Seasoti, 24th inst
B HYD I Wvl IFA A'l BOBL OD.j
wrth yr archoll ar ben Bob Rob, fod cyflafan wedi bod. Methid deall beth ddigwyddasai i Simon, a chwilid am dano yn mhob congl, ond yn ofer. Gwelwyd fod anadl yn ffroenau Bob Rob, ond ni cheid gair o'i enau. Dodwyd ef i eistadd ar yr hen goffr mawr gerllaw y ffenestr, lie yr eisteddai Simon. Daeth Wil, gwas Shon Gruffydd, a chwpanaid o ddwr iddo, gan ddweyd: Bob bach, yfa dipyn o'r dwr yma, hwyrach y gwneiff o dipyn y les i ti." Ar hyn deffrodd Bob i'w nerth arferol, agor- odd ei lygaid i wyneb Wil, a chyda'i geg gam, gofynodd iddo,— Y ffwl gwirion be nai a dwr, dwad, a mhen i'n dipia yn fy het i V Ni bu'n well gan neb erioed ddyodde ei alw'n "ffwl gwirion" nag ydoedd gan Wil y tro hwnw, a llawenydd dirfawr fu gweled nad oedd y niwed a dderbyniodd Bob wedi gwneud fawr fwy o graciau yn ei ben nag oedd yno o'r blaen, er y i,allesid meddwl wrth ei eiriau ef fod ei ben fel y crocban-yn rhy ddrylliog i ddal dwr, ac eisiau ei gylchu. Gwellhaodd Bob yn fawr, ac ni chospwyd Simon—cafodd bardwn ffwl;" ond rhwng y crocban a Simon Wynne, dydd i'w gofio i Bob Rob oedd hwnw. (I barhau).