Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
CWRS Y BYD
CWRS Y BYD Cynhauaf Glan v Mor. CWYNO tost sydd yn y trefi a'r pentrefi byd lanau'r mer mai tymhor gwael maent yn gael a hwnw yn debyg o fod yn un byr. Methir yn glir a chyfrif am brinder ymwelwyr eleni. Mas- nach yn Lloegr mewn sefyllfa lewyrehus, bin i ddenu pawb all fforddio hyny oddicartref, ac yn ben ar bobpeth llywodraeth y wlad yn nwylaw'r Toriaid. Er hyn oil, yn ol pob rhagolwg yn awr, bydd y cynhanaf presenol yr ysgafnaf o ymwelwyr a gafwyd er's blynyddau. Dywedent yn Llandudno fis yn ol mai'r Eisteddfod oedd yn cadw ymwelwyr draw oddiyno, ond Did oedd Eisteddfod yn Rhyl na Phenmaenmawr na Llanfairfechan. lie y cwynid rawn cymaint ag yn Llandndno. Dywed rhai mai'r charges sy'n rhy nehel, ond nid ydynt yn uwch eleni na'r llynedd neu'r blynyddau pan nad oedd llettyau i'w cael bron am unrhyw bris. Ond y gwir yw, y mae prinder ymwelwyr yn y manau hyn yn awgrymu dau neu drio bethau. Yn nghyntaf, nad yw masnach yn Lloegr agos mor flodeuog y misoedd hyn ag y myn llawer i ni gredu, ac yn nesaf nad oes gan Lywodraeth y dydd odid ddim i'w wneud a, sefyllfa masnaeh. Masnach y Ddiod. SON am ymwelwyr. Mae un dosbarth y byddai yn fendith, mi gredaf, pe deuai llai ohonynt i Gymrn. Y darllawyr mawrion o Burton, War- rington, a manau eraill, wyf yn feddwl. Maent yn beivio ein gwlad. Os daw rhyw dafarndy neu westty i'r farchnad, bydd haid o'r tra- chwantwyr hyn yn rhuthro am dano. Clywais yr wythnos ddiweddaf nad oes ond pedair neu bump o'r 27 svdd yn Llangollen heb fod yr hyn elwir yn tied hoqtses," sef ai naill ai yn eiddo 1!' _1 _1 darllawvr neu yn rnwym i orynu eu (iiou gan wirodwyr neillduol. Gwelais yn rhywle fod gan. N rai o'r brewers mawrion hyn gynifer a phum cant o dafarnau yn eu bachau. Un waith y syrthia yr hen westtai oyfforddus, cartrefol, hya i feddiant y darllawydd, a'i was cyflog tano, bydd mor ddigysur i'r fforddoiion a model lodging-house, Prif amcan caniatau trwydded i westtv fel yr arwyddoca ei enw ydyw er cyfleusderau i westteion ar daith ond nid cyf- leusdra'r cyhoedd sydd gan y gorfaelwyr hyn mewn golwg wrth brynu trwyddedau mor gyff- redinof hyd y wlad. ond gwerthu eu cwrw a'u gwirod. Ni ddylai'r un dyn na'r un cwmni gael dal ond un drwydded ac fel y moddion mwyaf effeithiol i atal diotta, dylai ein cymdeithasau dirwestol o bob math ymosod yn rymus ar y drpfn bresenol. Y mae ei difFygion a'r peryglon oddiwrthi yn afrifed a bydd y wlad cyn pen ychydig tan y beer- monopolists mewn huahu mor dynion ag oedd caethion y Taleithiau Deheuol cyn en rhyddhad. Wedi ysgrifenu vr uchod, dyma'r si fod un os nad dwy o westtai Edeyrnion wedi cyfarfod yr un dynged. Difrod Corwen. YN ei araith fer a synwyrol yn Eisteddfod Corwen ddydd Llun, dywedai Mr Thomas Jones, Brynmelyn (a mawl i Bwyllgor Corwen am ddewis cymvdog dealing felly yn llywydd), dy- wedai mai haner can' mlynedd i'r diwrnod hwnw y dyfethwyd Corwen bron yn Hwyr gan lifeir- iant. A fydd rhai o'n darllenwyr yn Nyffryn Edeyrnion mor garedig a danfon i ni ychydig o hanes y difrod hwnw. Mae genyf rbyw atgo clywed mai cwmwl a dorodd ar y mynydd sydd uwchben y dref. Ai dyna'r adeg v dy- fethwyd yr eglwys hono yn Llansantffraid 1 Bleddvn." DRWG genyf weled fod yr hen lenor galluog Uchod wedi ei daro'n wael er's tna chwech wyth- nos ond y mae'n gwella yn raddol. Yr oedd Bleddyn. yr hwn a adwaenir yn well yn Llan- gollen a'r ardal fel "William Jones, Maes- more," yn un o obebwyr ftyddlonaf y Brython ddeugain mlynedd yn ol, lie yr ymddangosodd hanes dyddorol o'i waith o "BIwyfBeddgelert." y plwvf y ganwvd ef ynddo tua fchriugain mlyn- yn ol. Enillodd amryw o brif wobrau yr Eisteddfod Genedlaethol flynyddan'n ol, ac yn eu plith yr oedd ei draithawd ar Ddaeareg Sir Caernarfon." Ond prif waith ei fywyd ydoedd easglu a threfnu y Diarhebion Cymreig. Er's Pymtheng mlynedd ar hugain y mae yn ddiwyd gyda'r gwaith hwn, a'r cynulliad erbyn hyn yn rhifo tua 12 mil—tua chymaint ddwywaith a'r ?n casgliad arall. Y mae'r casgliad hwn wedi ei rynu eisoes gan gyhoeddwr Cymreig, a hydaraf ° galon y ca'r awdwr trylen fywyd ac iechvd i'w olygu trwy'r wasg. Cymru Fu a Chyrnru Fydd- cvfY^D yn si op Huw Llwyd v Bala, a un ° hen gyhoe^dwyr llyfrau Cymreig a'rieuengaf fe ddichon ohonynt, sef Ap Owen, yr hwti a "daeth,ii l lawr i'r dref o Lan- uwchllyn, tan ofal ei dad a'i fam dirion. Bu cryn ymgyfarchwel rhwng cyhoeddwr Cymru Fu a chyhoeddwr Cymru Fydd;" ac yn He myn'd i gael llymed o ddiod ht:fo'u gilydd yn ol defod ac arfer beirdd hen a ieuainc pan gyfar- fyddent eu gilydd gynt am y waith gyntaf, cafodd yr hen yn yr amgylchiad hwn gusau gan yr ieuanc, a'r ieuanc y tren goreu oedd yn mhlith teganau dirif ystorfa Mrs Hugh Lloyd ac ymadawsant ar delerau dra chyfeiligar. Dylaswn ddweyd fod Mr Ap Owen yn llencyn propor ei fod yn gwisgo het wellt dlas gantelog a llinyn yn myned tan ei eu i gad w'r het ac yntdoU hefo'u gilydd fod ganddo glos cwta o lian amryliw, a thwll cyfleus ynddo, mae'n dra thebyg cyffelyb i'r un oedd yn nghlos yr hen gy- hoeddwr pan oedd yntau yn oedran Ap Owen. Fel y gwelir, yr oedd yn gyfarfud lied annghyffredin. Ystori Darw- YCHYDIG yn ol, fel yr oedd dyn yn myned ar hyd llwybr maes yu Nyffr.vn Edernion, daeth yn sydyn at darw, a da iddo fod pren canghenog a deiliog gerllaw, i'r hwn y llwyddodd i ddringo cyn i gyrri y tarw ei gyrhaedd. Gwelodd yn I ftian nad oedd y" gwystwil" am adael iddo ddianc ar chwareu bach, a dechreuodd dostur- io'n hyglyw wrtho'i hun. "Taid, anwyl," ebai, be wna'i rwaii ? Hvvyrach by,dda'i yma allan o bob hydoedd." Dyn, dyn, mae hi'n dda iawn arnat ti eto-rydw i yma er bore ddoe," ebe llais o frig y pren. Prin y rhaid chwatiegu na chwanegodd yr ymudrodd fawr at gysur yr ail gaeth was.
Nodion Amaethyddol,
Nodion Amaethyddol, [Gan FAB Y TYDDYN ] YN Neheubarth Lloegr yn ystod yr wythnos ddiweddaf caed tywydd rhagorol i gludo'r ydan i ddiddosrwydd. Mae'r tywysenau yu drymion, y gwenith a ddyrnwyd yn pwyso'n dda, a maint ac ansawdd y grawn lawn cystal os nad gwell nag mewn blynyddau blaenorol. Hen gwyn a grym ynddi gan y ffermwyr ydyw fod y cludiad ar y reilfyrdd yn myned a'r rhan oreu o'r elw am eu cynyrch. leimiir hyn yn neillduol yn Nghymru, lie na cheir gwrth- ymgais, ac yn ami cym r y cwmni fantaia i orfaelu a gwas^u yn drwm ar logell y fi'armvvr. Disgwylir dyddiau gweil wedi y delo reilfFyrdd ysgeifn yn gyffredin ac nid yn eithriad fel yn bresenol. Nid yw yr amser yn mbell, hyderwn, a da fydd gan amajthwyr ddeall fod Mesur ReilfFyrdd Ysgeifn wedi ei ddarllen y trydydd tro yn Nhy'r OyfFredin ddydd Iau diweddaf .Nid rhyfedd fod prisiau anifeiliaid y wlad hon mor isel. Cynydda rhif yr anifeiliaid a atforir yma o wledydd eraiil yn aruthrol, a cheir fod Prydain yn un o'r marchnadoedd goreu i gig tramor. hC rhoddi symad o hyn, gallwn nodi mai rhif y gwartheg ddaeth yma o'r Unol Daleithian yo 1875 oedd 300 yn 1876, 400 yn 1877, 11,500 a 68,000 yn 1878. Yn ystod y pedair blynedd. diweddaf ceir eu bod—yn 1892 yn. 397,000; 1893, 249,000; 1894, 381,000; 1895, 274,000. Rhoed y ffigyrau hyn gan Mr Long, Llywydd Bwrdd Amaethyddiaeth, mewn atebiad i gwesfciwn ofynwyd gan Mr Ascroft yn Nhy'r Cyffredin yr wythnos diweddaf. Ni wnaeth clefydon heintus gymaint o ddifrod ar anifeiliaid y flwyddyn ddiweddaf ag mewn blynyddau blaenorol, ac efaliai fod byu i'w briodoli i fwy o ofal ar ran y fFermwyr yn gystal ag i ddeddfwriaetb effeithiol. Costiodd yn ddrud i'r Llywodraath i ddwyn hyn oddiamgyich, gan foci iawn yn cael ei daiu am bob anifail ddyfeth- wyd. Yn 1890, tal wyd 128,000po iawn 1891, 146,000p; 1892, 43000p; 1893, 18,000; 1894, 6,000p a dim ond 145p yn 1895. Cynygiwyd gwenith newydd ar werth yn marchnad Mark Lane ar yr 20fed cynfisol, a dywedir na farchnatawyd gwenith newydd mor gynar o'r blaen er 1.868—blwyddyn bynod am ei gwres a'i sychder. Yr adeg hono torwyd y gwenith cyntat Gorphenaf 16eg. --0--
Trychineb ofnadwy mewn Clofa…
Trychineb ofnadwy mewn Clofa Cymrerg CYMERODD flrwydriad difrifol le ddydd Mawrth yn nglofa Bryncocb, ddwy filldir o Gastellnedd. Ymddengys fod 200 o ddynion wedi disgyn i'r pwil yn y boreu. Am 10.30, cwympodd swm mawr o ysbwriel yn yr awyr-lwybr, a dechreu- odd y nwy grynhoi yn gyflym. Aeth y gor- uchwyliwr, Mr W. Williams, a Mr W. Jones i lawr, ac anfonwyd i rybuddio'r boll ddynion o'u perygl. Gwnaed y gwaith mot drefous fel rhwng 10.45 a 11.5 codwyd 175 o ddynion o'u safle beryglus mewn pwll sydd yn 484 llath o ddyfnder. Yn anffodus, nid oedd y gwaith wedi ei gwblhau pan y clywyd rhuad megys taran yn y pwll. Aeth cwmni i lawr yn ddioed, ac yn mhen dwy awr deuwyd a dau gorph marw i'r làn. Caed eu bod wedi eu llosgi'n dost, a phrin y gellid eu hadnabod. Caed allan, fodd bynag, fmai eu henwau oedd Thomas Jones a William Jones, a bod y ddau yn briod. Deuwyd a thri wed'yn i fynu yn fyw ond wedi eu llosgi'n ddychrynllyd, sef James Jones, David Meyrick, ac &van Jones. Prm y disgwylir iddynt fyw. Gwyddis fod ychwaneg o gyrph meirw yn y pwll, a gwneir pob ymdrech i'w cyrhaedd, yn gystal ag i achub eraill a ddichon fod yno. Rhoddir clod uchel i'r peirianydd David Evans ac i'r trefniadau chwim a wnaed gan y cwmni aeth i lawr, ac onibai am danynt buasai bywydau lawer wedi myned yn aberth i'r trychineb. Yn yr hwyr daeth corph arall i'r Ian, sef Lewis i Jones. Aeth y tad a'r pedwar mab i'r pwll yn y bore, dychwelodd Lewis Jones, a phan glywodd II fod ei dad i lawr mynodd ddisgyn i chwilio am dano. Costiodd hyn ei fywyd iddo. j
! Gynadledd Wesleyaidd yn…
Gynadledd Wesleyaidd yn Lerpwl. GWASANAETH ORDEINIO. YN nghapel Mynydd Seion, nos Sadwrn, Awst laf, cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn nglyn 4'r gynadledd uchod, i ordeuno tri o weinidogion ieuainc o Dalaett) Gogledd Cymru,—sef y Parchn T. Charles Roberts, H. Evans, a J. Wesley Hughes. -i gyftawn waith y weinidog- aeth yn y cyfundeb Wesleyaidd. Llywyddwyd y cyfarfod gan y Parch Richard Roberts, Llun- dain, un o gyn-!ywyddion y Gynadledd. Wedi canu emyn, ac i'r P..rch John Evans, (Eglwys- bach) weddio. galwyd enwau y gweinidogion oeddynt i gael eu hordeinio, gan y Parch Ralph M. Spoor, a darilenodd y Liywydd ranau o'r Ysgrytbyr a chyfarchodd y gweinidogion ieuainc fel y canlyn :— "Chwi a glywsoch, frodyr, yn eich arholiad dir gelaidd, ac yn y gwersi cysegredig gymerwyd allan o'r Efengyl ac ysgrifeniadau yr Apostonon, yr urddas a'r pwysigrwydd dirfawr a berthyn i'r swydd hon y'ch galwyd iddi. Ac yr awrhon yr ydym eto yn eich cyoghori chwi, yn enw ein Her. glwydd lesu Grist, ar i chwi gadw mewn cof yn wastadol pa mor uchel yr anrhvdedd a pha mor bwysig y swydd a'r ymddiriedaeth y'ch galwyd iddi, sef i fod yn genadoa, gwyliedyddion, a gor- uchwylwyr yr Arglwydd, i hyflorddi ac i ragry- buddio, i borthi af, i ddarparu ar gyfer teulu yr Arglwydd, i geisio defaid Crist sydd ar wasgar a'i blant ydynt yn nghanol y byd drwg presenol, fel y gwareder hwy trwy lesu Grist yn oes oesoedd. Bydded gin hyny bob amser yn argra.phedig ar eich cof pa mor fawr y trysor a ymddiriedwyd i'cb gofal. Canys defaid Crist ydynt hwv. v rhai a brynodd Efe trwy ei farwolaeth, a thros y rhai y tywalltodd Ete ei waed. Yr eglwys a'r gynulleid- fa y rhaid i chwi ei gwasanaethu yw ei briodferch a'i gorph Ef; ac os digwydd i'r eglwys, neu un- rhyw aelod ohoni, dderbyn niwed neu rwystr trwy eich diofalwch chwi, chwi a wyddoch fawrerld y bai, ac hefyd v gosbedigaeth ofnadwy a ddilyna. Oherwydd panam, ystyriwch ynoch eich hunai i ddyben eich gweinidogaeth at blant Duw, atbriod- ferch a chotph Crist, ac edrychwch na phalloeh byth yn eich llafur, eich gofal, a.'ch diwvdrwydd, hyd oni byddwch wedi gwneud v cwbl yn eich gallu chwi, vn ol eich rhwymedigaeth bendant, i ddwyn yr oil o'r rhai sydd wedi eu hvmdd ried, neu a ymddiriedir i'ch gofal, i'r cydweddiad hwnw mewn tfydd a gwybodaeth o Dduw, ac i'r cyfryw addfedrwydd a pherffeithrwvdd oedran yn Nghrist, fel na byddo lie yn eich plith i gyfeiliornad mewn crefydd nac i ndrygedd mewn buchedd. Am hyny, yn gy maint a bod eieh swydol mor ragorol, ac mor dra anhawdd ei chyfiawni, chwi welwch gyda pha fath ofal ac egni m"Wr y dylech ymroddi, vn ogystal fel y galtoch ddangos eich hunain vn ufudd a diolchgar i'r Arglwydd yr hwn a'ch gos-jdodd mcwn anrhvdedd mor uchel ac hefyd i ochel. d na byddo i chwi eich hunain droseddu, na bod yn achlysur i eraill droseddu. Eithr nis gallwch feddu meddwl ac ewyllys i hyny ohonoch eich hunain canys gan Dduw yn unig y rhoddir yr ewyllys a'r gallu hwnw chwi ddylech gan hvny, ac y mae yn anghenthnid arnoch, eddio yn daer am ei Lao Ysbryd Ef. Ac yn gvmaint nas gallwch trwy ytsrhyw foddion arall gyfiawni gwai-tlwaai>»,)»SBesig, yn dal perthyaaa ag iaoh^wdwriaeth""dyt), bnd trwy athrawiaeth a chynghor wedi eu cvmervd allan o'r Ysgrythyrau Sanctaidd a thrwy fuchedd gydwedd- ol a'r unrhyw ystyriwch mor astud y dylech fod mewn darllen a dysgu yr Ysgrythvrau, ac mewn llunio eich ymddvgiaiau eich hunain, yn ogystal a'r rhai hyny sydd yn dal perthynas neillduol â chwi, yn olrheol yr unrhyw Ysgrythyr ac am y rheswm hwn pa, fodd y dvlech adae! a gosod o'r neilldu (hyd y mae ynonh) boh gofa.!on ac efrydiau bydol. Y mae genym hyder da am danoch. ei ch bod yn mhell cyn hyn wedi pwyso ac ystyried y pethau hyn ynoch eich hunain a'ch bod wedi cwbl benderfvnu, trwy ras Duw. i roddi eich hun- ain vn gwbl oil i'r swydd hon, i ha un y rhyngodd boddi Dduw eich galw fel, hyd y mae ynoch, v bydd i chwi roddi eich hunain yn hollol i'r un peth hwn, a throi eich holl ofalon a'ch efrydiau i'r cyfeiriad hwn ac y byddo i chwi weddio yn was tadol ar Dduw y Tad, trwy gyfryngdod ein hunig Waredwr lesu Grist, am nefol gynorthwy yr Ys- pryd Gl&n fel trwy ddarllen ac ystyried yn fen- nyddiol yr Ysgrythyrau, y gwneler chwi yn add- fetach a chryfach yn eich gweinidogaeth ac modd yr ymdrechoch, o bryd i bryd, i sancteiddio eich bucheddau eich hunain a'r eiddoch, ac i'w ffurfio yn ol rheol ac athrawiaeth Crist, fel ? byddoch yn esiamplau iachus a duwiol i'r bobl i'w dilyn. Ac yn awr fel y gallo y gynulleidfa hon hefyd o'r eiddo Crist sydd wedi ymgynull yma wybod eich medd- yliau a'ch ewvllvsiau yn y pethau hyn, ac fel y byddo i'r addewid hon o'r eiddoch eich cymhell yn ychwanegol i gyfiawni eich dyledswyddau chwi atebwcb yn eglur i'r pethau ofynwn i ehwi yn enw Dnw a'i Eglwys, o berthynas i'r unrhyw." Ar ol hyn rhoddodd v Llvwydd iddynt y gofyn- iadau arferol, ac wedi iddynt hwythau eu hateb yn briodol ac yn foddhaol, efe a weddiodd drostynt, ae a ddvmunodd ar i'r gynuileidfa hefyd weddio, ac i'r dyben hwnw treuliwvd 1 ychydig o funydau mewn aystawrwyaa. vveai nyny canwyu emyn, a gweddiodd y Llvwydd drachefn. Dilynwyd hyn gydag emyn arall, ac- yna daeth y gweinidogion canlynol yn ml-ten i jjynorthwvo y Llywydd gyda'r urddiad—y Parchn C. H. Kellv, cyn-lywvdd y Gynadledd J. Samuel Jones, W. Jones, a W. H. Eyans" y rhai a osodasant eu dwylaw ar ben pob un o'r ymgeiswyr yn unigol, a'r Llywydd yr un prvd yn dweyd y geiriau arferedig ar y cyfryw achlysur o'r frurf wasanaeth cyfundebol. Yna, a hwy eto ar eu gliniau, cyflwynwyd i bob un ohon- vnt Feibl. ac weli iddvnt eu derbyn, dywedodd v Llywydd wrthynt. Frodyr, telwch sylw i ddar- llen, i gyngbori, ae i athrawiaeth. Myfvriwch ar y pethau sydd yn gynwysedig yn y Beibl Sanct- aidd, y rhai a draddodas-m i chwi yn a.wr. Bydd- wch yn ddiwyd ynddynt, modd y byddo i'r cynydd trwy hyny fod yn amlwg i bob dyn. Gwyliwch arnoch eich hunain ac ar yr athrawiaeth canys wrth wneuthur felly chwi a waredwch eich hunain yn ogystal a'r rh i sydd yn eichgwrando. Bydded i bob un ohonoch fod yn fugail i ddeadell Crist, ac nid blaidd. porthwch ac na ddistrywiwch hwynt. Cynaliwch y gweiniaid, dyddanwch y galarus, rhwymwch yr y;:ig, dvgwch yn ol v crwydredig, ceisiweh y colledig. Bvddwch mor drngarog modd na byddoch yn rhy diofal gweinyddwch ddis- gyblaeth mewn modd na byddo i chwi annghofio i trngaredd fel pan ymddangoso y Pen Bugail y j derbynioch anniflanedig goron y gogoniant tr-vy lesu Grist ein Harglwydd." Gweddiodd y Llywydd drachefn, a gwi'iyddwyd Swp?r yr Arglwyil,i i' gweinidogion newydd ordeinie l g. Yn* esgyio I I y Parch Hugh Jones, cadeirydd TaUeth I Cymru, i'r pwlpud i draddodi y Cnghor, vr h v i A sylfaenodd ar 1 Timotheus, iv., 14, 15, Y peth-Aa hyn yr w)'f yn eu hysgrifenu atat,' fcc. Cafwyd anerchiad nodedig o gyfaddas i'r a^n- gvlchiad, ac yr oedd v gwasanaeth o'r dechreu i'r diwedd yn hynod o effeithiol. H. -0--
Newyddion Cymreig.
Newyddion Cymreig. Dywedir fod cyfarfod olaf y Ddirprwyaeth Dir Gymreig wedi ei gynal nos Sadwrn. Bu Ternlwyr Da Clwyd a Maelor yn cynal cyn- adledd ddydd Llun yn y Wyddgrug. Er gwaethaf cydymgais America, ni bu y fas- nach lechi erioed yn fwy by wiog yn Nghymru nag yn awr. Dywedir na fu Rhyl erioed yn llawnach o bleser- geiswyr na'r dyddiau diweddaf. Methid cael lletty am arian. Mae Mr H. Lewis, prifathraw Ysgol y Bwrdd, Llangollen, wedi ei ethol yn Gymrawd o'r Gym- deithas Ddaearegol. Ddydd Sadwrn, rhanwyd y gwobrwyon mewn cysylltiad ag Ysgol Ganolradd Caernarfon gan Mr D. P. Williams, Llanberis. Am ganiatau meddwdod yn ei dy, dirwywyd George N. Holden, Antelope Hotel, Treffynon, i Ip. a'r costau ddydd Mawrth. Am esgeuluso eu plant anfonwyd Thomas Hop- kins, David Edwards, a Robert ac Ann Jones, Llanrwst, i garchar am bythefnos ddydd Mawrth. Enw un o bregethwyr mwyaf gobeithiol Anni- bynwyr y De yw y Parch Grawys Jones. Mae eg- lwvsi'r Sowth yu parchu cymaint ar Grawys ag a wna defodwyr Eglwys Loegr. Nid yw cwrw yn gyson ag amcan yr Eisteddfod, meddai ynadon Prestatvn, pan y gwrthodasant drwydded arbenig i werthu diodydd meddwol yn Eisteddfod Ffynongroew, sir Fflint. Os oes rhywun am fod yn berson mae gan Esgob Llanelwy amryw fywiolaethau breision yn wag ac ar ei law. sef Llanfair Caereinion trwy farwolaeth Croesoswallt a Whittington trwy symudiadau a Llanrwst trwy ymneillduad (aid Yi-iineiliduieth). Ddydd Mawrth, cafwyd Mr Thomas Williams, dilledydd, Mona Terrace, Amlwch, wedi marw mewn adeilad cysylltiol a'i anedd. Tybir iddo gyflawni hunanladaiad gan ei fod yn bruddglwyfus ei ysbryd er's tro. Gerbron yuadon Bangor, ddydd Mawrth, oy. huddwyd bachgen o'r enw Edwards o ladrati sofren o faelfa Mr E. W. Jones, dilledydd, Bethes- da. Addefodd ei euogrwydd, a rhaid iddo ym- ddangos eto os gelwir arno o fewn chwe mis. Ceisia rbywun yn y Drych wneud allan fod McKinley, y gwladweinvdd Americanaidd, yn Gvmro, ac mai enw priodol "arlywydd dyfod- ol" yr Unol Daleithiau ddylai fod William Machynlleth Morgan. Nawn dydd Mawrth, cyflwynwyd tysteb werth- fawr i David Hamer, Castell y dail, Maldwyn, am v rhan tiaecllaw gymerodd fel arweinydd y dos- barth stnaethvddol yn y sir- Gwnned y cvflwyn- iad gan Mr Ffumphreys-Owen, A.S., yr hwn a roes deyrnged uchel i Mr Hamer am ei wasanaeth ffyddlon a inaitb. Fore Mawrth, cynaliwyd trengholiad ar gorph Robert Pierce Davies. dyn ieuanc yn byw yn 127. High Street, Ffestiniog, yr hwn a gaed yn gorwedd yn yr ardd. ddydd LIun mewn llyn o waed gydag ellyn wrth ei ochr. Tvstiwyd ei fod wedi bod umyn dyodrlef afiechyd a bod hvnv wedi ofFeithio ar ei feddwl Dychwelwyd rheithfarn iddo gyflawni hunanladdiad tra yn orphwyllog. Yn Llanelwy ddvdd Mercher cvnaliwvd cyrddau blvnyddol Cymrleithasau'r Esgobaeth, yr Esgob vn llywyddu. Bu trafodaeth ar y Mesur Addysg, yn yr hon y cymerwyd rhan gan Tarll pnwvs a Mr P. P. Pennant. Penderfvn- wyd galw ar y Llywodraeth i gyflawni ei hadd- nned trwy roddi cynorthwv pell; ch i ysgolion gwirfoddol yn ddioedi. Ppnderfynwyd benodi cenadwr i'r esgobaeth am gyflog o 250p. Mae un hen frawd o ddiacon yn sir Aberteifi na wnaiff byt.h roddi emyn ar y mesur saith a chwech allan i'w chanu am v rheswm fod v mesur hwnw wedi ei fydoli a'i halogi mewn cerdd a elwir Vesur Person Paris.' Dyma benill o'r hen gerdd hono a nyddws y person :— Mi ddodais iar i ori Ar ben y Fenni Fawr, Deg wy a ddodais dani. Dee{ cyw a ddaeth i lawr Dydd Sul mt es i'r eglwys, A'r barcud aeth a nhwy- Pan genvf iar a chvwion, Nid af i'r eglwys mwy.
(o) Marchnadoedd.
(o) Marchnadoedd. YD Xerp-wl Awst 4. Gwenith yn gadarnach heddyw, a'r prisiau yn tueddu at godi. Califfornaidd yn gwerthu am 26s 3c: Walla Walla, 25s 3c River Plate, 23s 6c, Indrawn yn sefydlog, galwld da. a phrisiau ic y 2 cental yn nwch. Blawd yn dawel am brisiau, di- weddar. Ffa wedi codi 3c y chwarter. Oeirch a blawd ceirch yn dawel ac heb newid. "Llnndain, Awst 4. Lied ddifywyd oedd y farchnad. Gwenith Cali- ftornia, 26" 11-c Walla Walla, 253 6c La Plata, 23s 6c. Indrawn vn dawel ond sefydlog-Îoalatz, 14s 6c La Plata. 13s; Danube. 14s H-c Odessa, 15s 6c. Haidd heb newid—Azoff, 13s. Ceirch v n ddifywyd- Rwsiaidd, 10s 3c i Us 3c American- aidd, 12s 6c y 320 pwys. Ffa Saidi, 23s. ANIFEILIAID Salford, Awst 4. Cyflenwad llai, gal wad mwy. a phrisiau uwch. Biff, 5|c i 6ic mnlltgig, 6jC i 7^c cig oen, 7-rC i 8c cig llo, 5c i 6f c. Birmingham, Awst 4. Cyflenwad gweddol ond marchnad ddifywyd. Riff, 4!c i 6|c molltgig, 6c i nc: moch bac^ n, 2 2 7s 8c i 8s perchyll, 8s hychod, 4s 9c i 5s y scor.
Y CYNADLEDD WESLEYAIDD AC…
"fod y Cyfundeb yn ll ■ 1 gyffredinol yn •ewyllysio am i'r cyfnevv id ad gyme-yd lie. I hyny y mae y mater wedi gweithio ei ffordd yn mlaen. Mae y Gynadledd wedi ytuno i benodi pwyllgor i barotoi cynllun i osod y mater gerbron r Cyfundeb. Bydd yn rhaid ei osod gerbron cyfarfodydd ym- ddiriedolwyr y capelau, y cyfarfodydd chwarterol, a chyfarfodydd eraill. Mae yr oil yn dibynu yn awr ar y modd y gosodir y mater gerbron y cyfarfodydd uchod. Bydd i'r cynllun y cytunir arno ddyfod gerbron y Gynadledd nesaf i'w gymeradwyo neu ei wrthod. Os cymeradwyir y cynllun anfonir ef i'r holl gylchdeithiau y flvvyddyn ar ol y nesaf. Gwelir oddiwith ..h yn y treigla rhai blynyddau cyn v bydd i gyf- newidiad gymeryd He. Hyd hyny bydd i'r estyniad gymeryd lie yn y ffordd afreolaidd bresenol. J.