Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
-0--Myfyriwr Cymreig liwyddianus.
-0-- Myfyriwr Cymreig liwyddianus. MAE Mr V Stanley Jones, y bachgen ieuano o Gynoro a enillodd iddo ei hun y fath fri yn Ysgol Eton, wed: amlygu ei dalentau eto trwy gyrhaedd y Dosbarth Cyntaf yn y Classical Tripos yn Nghaergrawnt. Mae ei lwyddiant yn annghyd. marol yn haoes y Dywysogaeth. Dyma restr o'i lawryfonVsgoloriaeth Svlfaenol yn Ystrad- meurig, 1885; Ysgoloriaeth Daniel Williams yn yr un ysgol, 1887 Ysgoloriaeth Sylfaenol yn Ngholeg Eaton, 1887; Gwobr Mesuroniaeth yn yr un coleg, 1890; gwobrau'r yagol yn 1890, '91, '92, '93; Ysgoloriaeth Sylfaenai Coleg y Brenbin, Caer- grawnt, 1893; Ysgoloriaeth Newcastle yn Ngholeg Eaton, 1894; Ysgoloriaeth Reynolds, eto. 1894; gwobr y coleg, 1894; Ysgoloriaeth Powis, 1894 gwobrau'r coleg yn v clasaron yn Nghaergrawot, 1896, 1897; Gwobr y "Greek Iambic," 1897; Dosbarth Cyntaf yr Adran Hyntaf yn y Tripos p Olasurol, 1897 Ysgoloriaeth Israddolwr Etin yn Ngholeg y Brenhin, 1897 Gwobr Richards yn y Clasurcn a Duwinyddiaeth, 1897 a'r fadiugoliieth a nodwyd uchod.
-:0:-Etholiad Dwyrain sir…
-:0:- Etholiad Dwyrain sir Hertford, CYMERODD yr etholiad hwn le ddydd Mercher, a mynegwyd y canlyniad fore dydd bu. Dyma'r ffigyrau Mr Evelyn Cecil, U. 4 118 Mr Spencer, R. 3,850 Mwyafiif Uadebol 268 N, n 1883 yr oedd y oswy&frif Ceidwadol yn 1,236 yn 1886 ethoiwyd y Ceidwadwr ya ddiwrthwyn- ebi%d ya 1892, cufodi yr un -wr fwy.;Lfrif 0 1,458; ya 1895 ethoiwyd ef yn ddiwrthivynebiad. Felly gwelir fod v Roh ddfrydwyr wadi enill tir lawer yn yr etholaeth, obtegyd gorchest fawr yw tynu mwy- afrif o 1,458 i 268 mewn chwe blynedd. Mae Mr Cecil, yr aelod newydd, yn nai i Arglwyd I Salis- bury. --0-- Mae'r rhifyn cyntaf o "GOFIAKT Y PARCH DR. JOHN HUGHES," dan y Parch JOHN WILLIAMS, Princes Road, allan o'r wasg. Oeir ynddo rai 0 bregethau godidog y gwr ma.wr hwnw, ac nid oes odid lyfr yn y Gymraeg a g/owya gyfoethoc.kch iaith a meddyliau, Nid yw ei bris ond 1b. a dylai pob darllenydd Cymreig ei feddu. Nid yw Cynghor "Gwrecsam am wrthwynebu Mesur Cwmurr Great Western i helaethu eu iieiddo, fel y bygythid ar y cyntaf. Deallir fod y Vwmni Widi lamlygu:'prodrwyd i i gydsyaio ag amodftu y Oynghor.
Llythyr Lerpwl,
Llythyr Lerpwl, [Gan SYLLDREM. ] SEIBIANT. LLAWER dull a llawer modd sydd o dreulio seibiant. ? modd i'w gael yw y pwtic mwyaf dyrys ac wedi ei gael, nid hawdd yw gvfybod sut oreu i'w dreuho. Nid aeguryd mehono ac nid dicgi obwaith. Choel a i b) th na fuasai codi tatws yn gyst&l seibiant a dim i bregethwr, a thria tipyn ar yr ardd yn fen- ditb. i olygydd. Ond byd dd o ryfedd ydyw hwn- pan yn "treuJio eu seibiant'' siawus fawr na welir y pregethwr yn pregethu mwy o'r haner a'r gol. ya darllen mwy o Jyfrau a newyddiaduron nag ar uo adeg arall, gan dclanfon colofnau o gynyrch ei feddwl i'r swyddfa. Mae c>moedd o Uymry Ler- pwl yn treulio'u seibiant y dyddiau hyn, a chanoedd eraill a'u bryd ar fyned yn fuan. Cynefin ydym y dyddiau hyn ag addoldai haner gwag, ac eithaf peth fuas&i i dair neu bedair corian gydymgynull ar y Sul. Gwelaf fod gwyr gwasg y CymrQ wedi ymdaith yn ngwlarl Wordsworth, a gresya garw na chawsant haul i'w UoaLl CAERGWRLE. Dyma gyrchfan newydd swynol, a bu amryw o gymdeithasau Cymreig y ddinas yn ymbleseru yno. Ceir yno adfeilion c&stell, a llawer crair dy- ddcrol o'r hen oesau. Ond penaf swyn y lie i ni yn Lerpwl yw ei fod yn yr Hen Wlad." Yno mae'r galoa, a gellir mJued a'r corph ati mewn oddeutu awr a haner ar hyd Liinell Ciigwri. COLLED FAWR yw colli gwr mor goeth ei feddwl, hardd ei rodiad, a diymhongar ei ysbryd a Mr John Lloyd, Ullet Road. Treuliodd agos i haner canrif yn y ddinas, ond nid cynifer a'i hadwaeoai oblegyd ei fod mor ddystaw yn ei boli gyflawniadau. Pe buasai wedi cadw haner cymaint o drwst ag atnbefJ un na fedd haner y gallu oedd ganddo ef, buasai hoil Gymry Lerpwl yn gwybod am dano. Nicodemus o gref- yddwr ydoedd, ac yr oedd yn genedlgarwr cywir. Bu n aelod o'r Gymdeitbus Genedlaethol o'i chych- wyniad—ffaith na nodwyd gan eich gohebydd yr wythnos ddiweddaf. Oafodd barch teilwng ddydd ei angladd gan dyrfa fawr. UNDEB Y GWEINIDOGION. Dyma undeb a chymundeb sy'n bortread da o'r hyn ddylai fod rhwng y praidd yn gyshl a'r bugeil. iaid, ac y mae'n amhens genyf a oes Undeb Cym- reig yn unman ya meddu rhagorac-h ysbryd a gaJIu: oedd ynddo. Trafodir pynciau dyfnion ac ymar- ferol ganddynt. Dyma eu rhaglen am y tymhor aeslJof-" Lle gweddi yn mywyd gweinideg;" "Trein Rhagluniaeth;" Hanes a neillduolion y Seiat Gymreig Natur a dyben prophwydol. iaeth dan yr Hen Destament;" Golwg ar sefyllfa y Pwlpud Cymreig yn y chwarter olaf o'r ganrif bon o'i gymharu a'r chwa!t-,r canrif blaenorol." Fiyned yr Undeb, a cherdded mwy o'i ysbryd i'r eglwysi. EISTEDDFOD HYNOD. Ysgrifena gohebydd ataf :—" Nawn Sadwrn diweddaf, mewn cysyllti^d a'r bumed adran o Bwyllgor Nodaehfa Webster Road, cynaliwyd gwledd de ac Eisteddfod mewn cae cyfagos i Orsaf Sefton Park. Bwriedid i ddechreu gynal yr yspleddach yn yr awyr agored, ond gan weled arwyddion lleithder codwyd p^bBll ddiddos, ac iddi ymgynulloddo 400 i 500 o bobl. Mwynhawyd gwledd ddaateithiol, ond y cwrdd a ddilynai oedd cnon y cwbl. Cymerwyd y gadair gan Mr John Hughes, Ramilies Road, a chaed araith 01 o beit ganddo. Cymerwyd rhan mewn canu ac adrodd gan Pencardd Rhos a'i barti Clynogfab, Ehedydd Mon, Proffeswr Ricardo, Gwilym Lon, Owain Eifion, Trebor Wern, Eos Tudno, aMiss Price; ac am ysmvldod diniwed a doniol nid yn ami y caed cystal cwrdd. Bu eva- tadleuon difyr befyd am ragori gyda'r llaw a'r tafod ae yr oedd y eyfleithnararaithio difyfyr yn enyn dfddordeb niAwr. Ond y prif atdyniad oedd cadeirio'r bardd. Cynygid cadair dderw hardd i'r goreu am gyf »ns ddi tri phenill i'r Bumed Adrats." Gweinyddid y swyddi o feirn- iad ac archdderwydd gan Gwilym Math&farn, yr hwa a hys'tysodd fod 12 yn ymegnio am y gadair, ac er fod awenau gloywon wedi ymorchestu'n dda eiddo "Brut" oedd y goreu. Cafwvd mai Mr Hugh Griffith, Ashfield, Wavertree, un o flaenor- idl Webster Road, oedd y eampwr. Aafoowyd dau fardd direidus i'w ymofyn, a chideiriwyd ef gyda rhwysg gan Mathafan a'i gymmrodyr, a thy walltwyd cawodydd o beaillion ar ei ben. Ni ehaed cyfarfod tebyg erioed yn Lerpwl; yr oedd pJbpeth yn chwaethus er yn ysniila ac amcan godidog i'r cyfan, sef tilu dyied addoldy. Cyflawn- odd pawb eu rhan ya rhagorol, a th vlwyd diolch cynes iddynt gan y Parch William Owen. Yr ysgrifenvdd gweithgar oadd Mr Ap Thomas." PREGETHU. Nos Sadwrn a'r Sabboth, cynaliwyd cyfarfod pregethu blynyMol capel y Wesleyaid, Trinity Road, Bootle. Gweiayddwyd gan y Parch Henry Hughes, Bagillt, a Mr D. Teewyn Evans, o Goleg y Brifysgol, Bangor. Daeth cynulliadau 1 luosog iawa yn nghyd, a nos Sul yr oadd y capel wedi ei orlanw. Yr oedd grym a gwres yn y weinidogaeth. Adwaeair y Parch Henry Hughes gan gylch eang fel pregethwr meddylgar., o(,d ychydig g&fodd y fantais o wrando Mr D Tecwyn Evans o'r bhen. Nid yn ami y ceir ienenged bachgen yn esgyn i bwlpud; tybiaf nad yw eto'n ugain oed, ond yn sicr y mae ynddo ddawn a'i dyrchafa'n (id;au i reng flaenaf ei enwad. Galt roodi newyld-deb ar hen syniadau, a'u gwisgo mewn iaith ddillyn ac y m^e ei ysbryd yn llawn brwdfrydedd. Os caed cymaint o Ies ag a gaed o fwynhad wrth wrando'r ddau genad, diau y dêl ffrwyth di o'r wfl flynyddol- MANION. Gymaint yw dyled Cymru i huelfrydedd Lerpwl. Nid os brin aohos o bwys yn yr Hen Wlad na ddaw ar ofyn y Cvmry yrnik, ac fe'i cynorthwyir yn dda. Y prawf diweddd o hyn yw tanysgrifiad bael ond amodol Mr С,vid Hughes, Y.H., at Genidaeth "artrefol y Methodist;a;cl.-Cyrnro aw- yddus i gyfoethogi'r Gymraeg yw'r trylsn Mr Griffith Jones, Bootle. Y mae weii bathu gair newydd spon i weinidngion trwy eu hanog i "ddyddiadyru eu eyhoed iadau.Parhau yn bur llesg y mae'r Parch J. O. Parry, Mynydd Seion.— Trefnir cwrdd cystadlu mawreddog yn Anfisld, i'w gynal ar y 13eg o Dachwedd nesaf. Mae'r testyn- au yn chwiethus iawn. Dymtfna'r ysgrifenydd hysbysu fod y bywgraphhd i'r dcliweddar Mi's Annie Williams yn gyfyngedig i rai dan 25 oed. Ni I nodir hyn yn rhai o'r rhagl.eni.Parba'r brwdfryd- edd o blaid cael Eisteddfod 1900 i'r ddinas; ac y mae Mr Llew Wynne wrthi yn ddyfal yn cynull enwau gwarantwyr, ac y mae symiau tnawrlon wedi eu slcrhau. slcrhau.
Cymru yn Arddangosfa Paris.
Cymru yn Arddangosfa Paris. DDYDD Gwener, cyfarfu careiigion addysg Cymru mewn cynadledd ya y Music Hall, Amwythig, dan lywyddiaeth Dr Isambard Owen. Sylwodd y Cadeirydd fod addysg i nodweddu Arddangosfa Paris 1900, a ohybid mai dymunol fvddai i'r pedair gwkd yn Mhrvdiin Fawr a'r Werddon gael eu cyurychioli. Credai y gellid caei gwell cynrychiolatth o addysg Cymru nac addysg Lloegr, oblegyd ei fod yn fwy o drefniact cyhoeddus yn y Dywysogaeth. Yr oedd gan y pwyllgoc amryw awgrymitfdiu i'w cynyg i sylw. Awgryment yo gyntaf fed llawlyfr o hanes addysg Cymru yn cael ei gyhoeddi. Yr y llawiyfr gellid olrhain y cyniydd.,a rhoddi uodiad am yr hen ysgol- ion gra.madegol gwaddoledig, sefydliad Coleg Llanbedr a cholegau duwioyddol eraill, canlyniad yrnchwiliad Arglwydd Aberdsr yn 1870, sefydliad ysgolion elfeuol, celfyddydol, a chanoiiaidd, coleg- au'r Brifysgol, ac yn ddiweddaf y Brifysgol. Dylai'r Vagol Sul a'r Eisteddfodau hetyd gael sylw. Da hefyd fyddai cael easgliad o lyfryddiaeth addysg Cymru darlnniau o'r ysgolion, ac befyd ddangos rhai o gynyrchion yr ysgolion. Hyderai y gellid dacgos pobpeth a fwriedid i'r Arddangoefa yn Nghymru neu Llundain cyn eu danfon i Paris. Syr George Kekewich a sylwodd y cytunai pawb fod y Cymry yn genedl addysgol, a dymunid dangos hyny yn Paris, er cymbaru ei ehynyrehiou llg eiddo cenedloedd eraill. Prifathraw Dr John Rhys a gynygiodd :— Fod y cyfarfod hwn yn cymeradwyo'r amcan o ddangos addysg Cymru yn Arddangosfa Paris, 1900, a bod y rhai sy'n bresenol yn ymgymeryd i wneud yr arddangosiad mor gyflawn a thrwyadl ag sy'n bosibl. Awgrymai mai da fyddai cynrychioli cerddoriaeth Cymru trwy ddanfon cor i Paris. Eiliwyd gan y Prifathraw Roberts, Aberystwyth; cefnogw-yd gan y Parch Aaron Davies, Pontlottyn, a mabwysiadwyd yn unrydol. Ar gynygiad y Prifathraw Viriamu Jones, ethol- wyd y pwyllgor trefniadol yn bwyllgor gweithiol i ddarpar ar gyfer yr arddangosfa. Ar gynygiakd yr Anrhyd G T Kenyon, yn cael ei eilio gan Mr CadwaUdr Davies, peaderfynwyd arddangos y cynyrchion yn y wlad hon cjn eu danfon i Paris. Amlygwyd cydymdeimlid y gynailedd a Mr T E Ellis, A.S yn ei afiechyd, gyda dymuniad am ei adferiad buan. --0-- Pn aham y telir Is 10c a 2s y pwys am De Ceylon ewgpecmynau addurnedig ? Gellir cael Te o ansawdd rhasorach am Is 60 y pwys gan BARBER a'i GWMNI, Manachwyr Te, 1, Church Street, Lerpwl, a thelir cludiad i Ohwe' Phwys unrhyw gyfeiriad yn y Deyrnas Gyfunol.
Advertising
LLYFRAU PWRPASOL i Goleg yr Aelwyd. Swllt yr tin. Llythyrau Goronwy Owen. Barddoniaeth Goronwy Owen Y ddau uchod wedi eu rhwymo yn un mewn Ilian hardd ac yn cynwys Holl Waith Prif-fardd enwog Mon am HANER CORON. Gwnai anrheg gymhwys ar ben blwydd. Llyfr y Tri Aderyn. Caniadau Elfed. Elienau Athroniaeth Foesol Gan y diweddar Parch. J. JONES, Tuebrook LIVERPOOL CYHOEDDKDIG GAN 1. FOULKES, 8 PARADISE St Yn awr yn lwrod, pris Swllt. LLAWLYFR DIRWESTOL: At wasanaeth Temlwyr Da, y Cymdeithasau Dirwestol, a'r Gobeithluoedd Cymreig (buddugol yn Eisteddfod Temlwyr Da Lerpwl, 1897). Gan THOMAS JONES, Birkenhaad, gyda rhagymadrodd Gan y Parch. GRIFFITH ELLIS, M.A. BARN Y BEIRNIAID AC ERAILL. Rhydd yntau ddarlurvHu a rhestrau gwerthfawr. Dyma y cyfansoddiad sydd, yn fy marn i, yn deilwog o gael eiosodynoreua derbya y wobr. A mae hefyd yn gwbl deilwng o gael ei argraphu, a hyderaf y gwna fawr lea-Parch DANIEL ROWUNDS M A., Bangor. Mae yn wir multum in p2rvo, yn llawer mewn ychydig, heb ddim lie i gwtogi arno. Os argrephir ef yn fuan gwna lawer iawn o les.-Dr R. THOMAS JONES, Y H., Ha, leclt. Yr wyf yn credu fod y Llawlyfr ya hollol deilwng i'w argraphu, ac y gwna les mawr i weithwyr gyda r Achos Dirwestol ae eraill. Nis gallaf ond rhoddi canmol- iaeth uchel iddo -Parch GRirvxiH ELLIS, M. &. Aethum drosto mor ofalus ag y gallwn, ac yr oeddwn yn cael fy moddhau yn fa I-r ynddo. Y mae yn syml, yn gryno, ac yn gyflawn ac ni3 gall ei gyhoeddiad a l ledaeniad lai na dyianwadu yn nerthol yn mhlaid llwyrymwrthodiad.-Parch EVAN JONES, Caernarfon. Ystyriaf ef y trysor dirwestol gwerthfawrocaf a gyflwynwyd yn Gymraeg i'r genedl o gwol. PI.BNYDD. I w gaelganLLEW WYNNE, 98 Westbourne Rd, Birkenhead Telerau arbenig i Demlau, Cymdeithasau, a Gobeithluoedd. A Han o'r Watg, pris 1^. 6c,. MYNYDD PARYS (GYDA DARLUNIAU), [ gan yr Henadur O. GRIFFITH, Pensarn, Amlwch. Gwel sylwadau y Genedl,' New Age,' I Cymro, Llusern,' 'Werin,' Cymru,' Herald Cymraeg,' &c., &c., &c, Fel hyn y dywed Mr Owen M. Edwa.rd, lVI. Â.: Y mae r ditrit- weh a'r direidi yn adlewyrchu ar eu gilydd yn gampus. Mae r A vdwr yn cydio yD y darllenydd ac yn 6i g*ario gydag ei weithiau i cTiwerthin nes bo'i ochrau'n gwynio, dro arall i lidio'n eubyd wrth edrych ar gam ddarlunir mor gynll ond mor rymus, dro arall i gael golygfeydd a d irluniau nas gwyr yn iawn pa un ai gwenu neu wylo yw r peth hawddaf iddo uwcheupen." j Pob arohebion i'w danfon yn uniongyrchol i'r Awdwr. j JOSEPH OtIVER, TAILOR & JHABXT MAKER, 126, UPPER HILL STREET, Prfecee Road LIVERPOOL. Large Stock, Latest Designs, and Best Materials MANTU\tA" (COFRESTREDIO NEU Y TE ELW-RANOL. Er eyfarfod gofynion eynyddol yr oes; yr ydym yn gwerthe TE PUR A DANTBITHIOL ar y GYFUXBEEP S T3L W-R. A.NTGL. Mae gan bob un a bryno Chwe' Ptiwys o'r Te ard iercfeog hwn hawl, pan d.iaw a r Coupons sydd yn than o amlen v Te I Slop y gwer nwr, i unrhyw nwyd.iau o wertb. ^wllt a ddewiso, Cydmarwch y Te hwn ft'r Te a wsrtliir g«a Ilvsbyseb- wyr Q-wyntog1, am nweh pri,, ac iipb GYFRANU O'l' ELW Dyma'r ffordd i arbed pre, Yfed Te Gwna i'r hoc. a'r iechyd les, A boddia bawb a'i pryna. M (> 1-J. IS & J {/ N T5 S, 13, Sir Thomas Street, I,IVERPOOL. WILLIAMS & HUS3HES TAILORS dk DRAPERS, 21, Brunswick Road, Liverpool. Emtfze Selection of the Bess and Latea Materiale. ESTABLISHED 1376. HUGHES & WILLIAMS Painters, Plumbers, Paperhangers, General House Repairs, 104, THIRlMEflE ROAO EVERTON. Manufacturers of Venetian, Wire, and Art Blinds. Estimates given. Established 14 years. Residence25, THE WILLOWS. W. GRIFF I T HS, -Tailor,- 29, SOUTH JOHN ST BEET, LIVERPOOL. Pob math o'r defnyddiau goren at wisgoedd y tymhor preienol ar law. Rhwymir Llvfrau YN Y MODD DIWEDDARAF AC AM Y PRISIAU HIlATAFt Ond ymofyn yn SWYDD-P.'A'R ■•CYMRO," J. HENRY JONES Late Saaudora & Roberts) TAILOR & DEAPEE, 19, CABLE STREET, IIVERPOM. Late Gutter at F. S. Lowy, Xcondon. Excellent New Stock for Selection. (rt ELIAS & OWEN, Paint Manufacturers & Oil Merohanti. OFFICE—IMPERIAL CHAMBEBS, 62, DALE STRKfiT, WORKS—DUTTON STREET. LIVERPOOL Tsiegrams—Caradeg, Liverpool Telephone 5970 Trvdvdd Arffraphiad o A ELPED," Gyda Darun newvdd o'r Awdwr. 1. FOULKES, 8, PARA DISK STREET, LIVERPOOL CYFRES Y PIFLENOION CYREIG. i-BARDO CWSC, gan Ellis Wynne o Lasynys. Pris 3c. Trwy y post, 4c, I'w ddilyn gan amryw eraill o'r un safoii. LE RPWL -"y h,)acliaiig Yl1 S-vydtf^'R Oy ni -a 8, Paradise Street. —-A R GR A P IU o bob math, Cymraeg a Saesneg, yn Swyddfa'r uCYMI(0," 8, Paradise Street, LIVERPOOL Prospectuses, Circulars, Handbills, &c. translated into Welsh. M Si Si- "sj g era 3 GO —H I —i go &*» ? j ]f;.)IOo'.J"'O\o.rro: "41"1'
Y GWYNEB CUDD-
gyda phluen fecha.n arni ac er fod fy nigofaint vn fy nhagu'n fud ni feiddiwn gweryla ag ef yn gyhoeddus ar ganol y ffair, Ond yr oeddym yn cyfeirio'a awr i fuarth y dafarn, ac aethum yuo gyda cham gan hired a ehyflymed a'i un yntau. Yn y buaith, cawsa.i wybod beth oedd ar fy meddwl. Ond wele, cyn i mi bron fyned allan o'r dyrfa. a phan oeddwn ya agor fy ngenau i siarad, fe'm hataliodd. Mewn eiliad yr oedd wedi tynu cadwen aur lydan o ryw guddfan yn ei ddillad ac wedi ei thaflu gylch fy ngwddf, cadwen oedd yn werth cant o ddarna.u aur os oedd yn "Ferth ceituog. Yn fy ngwylStine-b, chwa.rdda.is ychydig. Beth ynte ydeia ni i fod ya fountibanes ac ai chi sydd i arwain yr arth— dyna bedio ? Yn wir, mi dyb. iais ein bod wedi dyfod i arfer dur Ood ewch yn mlaen Bedi'r trie cyata rydan ni i neud ? Cadw'n tymher," oedd ei atebiad, ac yna, cadw o bob cweryl am awr. Cerdda draw oddi- wrth y dotf—gore'n y bvd os ei at y traeth-a thyr'd i nghyfarfod at droed y twr. Mae geny rwbath bach y galla i ei neud o oreu fhun." Sefais heb wybod yn iliwn. beth i'w wneud. Cerdded o'r neilldu—myn'd i lawr at y traeth oedd y peth a ddymunwn; ond a oeddwn i ufuddhau iddo fel yr ufuddba, hogyn sy'n ofni'r wialen neu yn gobeithio am fel ar ei fara ? Dyn oeddwu i, ac aid yw dyn yn ufuddhau i archiad dyn arall er ffon na mel, ond yn unig oblegyd ei fod yn cael ei fodd- loni fod yr amcan yn cyfreithlonfr weithred. Yn ddiamynedd deliais allan ynoyl y fantell aewydd. "Y fantell a'r het dd-- yma, a'r gad- wen—be mae nhw dda ? Rydwt'rt caei fy ngwaeud yn ffwl y ffair, ac nid ydycfa yn dweyd i be." Ond ni wnaeth ddim ond amneidio a'i law arnaf, eystal a dweyd, "Amynedd, gyfaill da, bydd amyrseddgar," ac felly trodd gan fy nghadael. Nid oedd efe wedi prin gyrhaedd y dyrfa nad oeddwn inaii yn cerdded tua'r traeth. Cyrhaeddais fin y clogwyni oedd o fewn lied cae i'r twr ond gwelwn fan mwy neillduedig fyth ar ddarn main o dir oedd yn gwahanu y ddau fau— Porth Dinllaen a Phorth Nefyn, Aethum at y dywatchen beUaf a fcheflais fy hun ar y glaswellt gyda'm gwyneb i'r gogledd. Mwy na chanllatli o danaf pelydrai y bau bychan oedd fel haner lleuad, mor grwa sv'mftarian, a dis- gleiried a'r dur glasaf a lathrwyd erioed. Yr oedd gwyneb y clogwyn a'i cylchai yn wyrdd gan irder mil o bistyiloedd, y rhai a lifent yn loyw o'r mor- feydd uwchben. Rhwng gleani'r bau, gwyrdd- lesni'r clogwyni, a melynder y tywod, yr oedd yr olygfa yn ddigon i roi gwfedd i lygaid unrhyw ddyn, Nid dyma'r oil. Wrth godi'n golwg ac edrych ar dioadiadau'r traeth, yr oedd y darlun yn gyfryw a hysbyddai awen. hyd yn nod Ap Gwilym i ganu ei glodydd. I'r gogiedd, yr oedd copaon llwydion noethion yr Eifl, yn disgleirio'n dyner drwy y niwl fel mynyddau o bar], a'r tri pigyn uohaf yn ymddangoa fel pe'n nofio fel eu heryrod eu hun tin yn nglesni ysgafn ffarfafen ddigwmwl haf. Draw yn y pellder yr oedd y clogwyn a gauai i mewn Nant Gwrtheyrn, a'r mor cydrhyngof yn gwisgo cant o liwiau nad ceddynt na glas, na gwyrdd, nac arianaidd, eithr yn dlysni pur, megys ag a w^l rhian mewn breuddwyd tra'n gwrando'r ehedydd fin yr hwyr. Gcrweddai'r olygfa yn dawel, a llonydd, a hedd- ychol gerbron a hltwùà oedd cradu mai lledrith ydoedd gan na allai tir d2.earol fod agos brydferth- ed. Pe mai daear yn unig a fua™»i, ac nid bro hud, yna deuai dynion yma i fyw yn lie einu am Baradwys. Nis gallwn orwadd yn lloaydd i edrych, oblegyd bob munyd yr oedd fy hiraeth am ddyckwelyd i Na.nt Gwrtheyrn at y twmpatk gwyrdtlips yn tyfu o'm mewa ac yn tori allan yn ocheneidiau heb yn wybod 1 mi Af yri ()I i'r m-diwn, ac ar hyny codais a chychwycais. Cefais y capten yn disgwyl am danaf wrth droed y twr, er nad oedd yr awr eto i fynu. (1 barhau.)