Y Cymro

Eisteddfod Ffestiniog. BEIRNIADAETH Y GADAIR Gan DYFED a Biiiw. Tetiyn "A WEN." DAETll i law ddeuddfg o gy f a&soddie da a. Er fod V teityn yn ua &g y mae pob gwir fardd ya gwyb od rhywleth &m dano, efallai wedí'r cwbl, nad yw yn uti o'r rhai hav.dduf i garm MDO. Gofynwyd lawer gwaith-" Beth yw A wen ?" Ond nid yw y csrestiwn wedi ei &teb yn liawn etc. Y mae yo un o'r pynciau hyny flas gellir ei dddfinio i foddlon- rwydd. Wrth ddarlien yr awdlau hyu, y mae IluAVfa c gxveslivrzu eraill yn ymgynyg i'n meddwl —A yw Atuen ac- Athrydth :5ï;1 eiriau cyfystyr ? Pa bertbynas sydd rhwug Awen a Thalent ? A yw yn allu cynhenid yn y meddwl, ynte ya fath o ysbrydoliadh yn disgyn ar brophwydi 1 A yw pob "eweithiedkd o eiddo'r meddwl yn ffrwyth rbyw fath 'o Aweu? A oes gwaheniaeth rhwng Awen a Meddwl ? Ai Awen ddaeth o hyd l'r darganfvedad fod dau a d&u yn bedwar 1 Dyna cl.. rai o'r cwtstiynau sydd yn ymrithio fel ysbrydion -er ell broii with edailitn y cynyrchion hyn. Aired ol fyddai i ni geisio ateD owesciycau o r f&th, na nodi alhm derfynau i bwnc mor besagoied. Ymladdw*d brwydrau fanllyd ar y mats own rhvrnsf thai o'r hen feirdd, ac y mie awn y rhyfei- oedd hyny eto heb dd vstc-v. I yu y gwynt. "Dawn Duw dyw Awen," n.cddai un. "Dawn natur pob dyn ytyw," meddai'r Hall lie y mae olynwyr y gwanahol bleidiau yn amlwg yn y gjstadleuaeth hon. Ni fyddai yn iawn i ni gymeryd plaid y naill La'r Hall, yn urig galw i gyfrii y rhai sydd yn ergydio yn annheg. Safent fel y canlyn Ebur OUjfont. —Bhigwm disynwyr, ar ffurf awdl bryddest, yw y cyfansoddiad hwr,. N id aee na phen na chvnfion icdo. Os yw yr awdwr o ciasiiii, na rodded bin ar bapyr byth mwy. Os mai cell- wair v mae. dylai gsel gwiaien hT ci gefn am wastr&ffu cymaint o amser i v.Eeucl ynfytyr% ohono ei hun-. Y'mae pob eifen o drueni llenyddoi wem cydgyfarfod sn y try blith hwn. Gvjyliwr.—Y mae cynwysiad yr awdl hon yn dangos ar unwaith tad OLS. gan yr awdwr un ddir- nicUeth am y pwtc. \Ve'e y cynwysiad Yta- syniaeth o'r hyn ydyw (Awen) a'i dylanw^d vn gyffrtdinol. 1. Ei chreadigaeth, ei me.thriaiieth. ei Datur, a'i nodv.eddion. Ei chysegriad, gor- chvr-yn Duw ei (i'w)chyrchu ad<ef o (lir neilldu- aeth. Ymgyich yr angylion. Ei chioeaawi&d E: ehyfiwyciad gan y M&b. Ei chcroai gan y Taa. Ei l'ywodraeth vsbrydol. II. Goleuni Daw diwy awen a natur. Anian yn gyfftedinol drwydci yn dangca Duw. Beadithioa v tymhorau arm. Mawlaerdd ,HIeD. dnvy holi adianau Latur. Effesthiau p'choA ami. Crkt ei Harchoffainad. Aweniaeth vr l-,wa. Y behdd ysbrydoledig, sef beirdd y BeibJ. Yr emynwyr. Beirdd annn. Beirdd atheistaidd. Ei dy'anwad ar ieddwl a moesau v byd. Diwtddglo.5 Wedi darlkn y cynwysiad hwo, teimlwn v ai mater o ddyledswjdd yn nntsx darllen yr awdl. Y mae ya syn fod yr awdwiT mewn gw^ed oer, wedi gallu ysgnfenu am- 11 linelliad mor gwmpasog, ac mor duibeithynss. heb deimlo D"d cedd yn yr un bj d i'r pwnc. Heblaw hyny, v r;e y eyfanscdd;ad yn frith o walSait o i ddechreu i'w diwedd. Byddt i yn well i'r awdwr "w (ii, arfypgo ei hun i ymgyrchosdd ilai pwysig am ddcig mlvnadd o iebf, oble^yd ymaeypelldtr sydd 'rhyr.gddo a gcreuon ciatideuatln lei hen bi oa yn anksurcl. Mab Awen.—'icbydig sydd yn yr awdi yn profi hjnv. Sychlvd a diaddurn ydyw, ae o noawedd hanesyddol. *Y rate yr awdwr yn c c r d e, hen brybrsu sydd wedi ea cochi gan draed cenecliaeth- au. Nid oes ma un _ymga;.s am cewydd-deb. De. chreua gyd,r e:glyu hWIl;- Duw lor a Naf daear a neti gael Golwg ar yr Awen, 0 par i'r fwynwar feinwen Agor a'i llaw gwr y lien. Ond wrth ddarlien yn mlaen, y IDa.e'n amlwg nad yw gweddi y bardd wedi ei hatab, x mae yn hvnod o ddieaeiniad o'r dcchieu x r dxweud. Er fod y gsngtanedd yn bur gywlr, y mae yr awen- yddiaeth yn ddof, ae yn rhy van i godi ex throed dioa garneddau o geryg ilacw. W«le un etg- raiJ>Dyry haul yn dra helaeth—wth eisiau, Loeio-ivmvr gain olau ar ei gynaliaetti. Oychwyna gydag awyddfr^d y p-entyn am lagori, a'renw arydd ar yr awyddfryd hwnw yw aweE. Wedi cyrhaedd otdran gwr, Dawn awen y dyn ieuanc-ddyhidlodd. Awdlan fyddant ddidranc; Clod didrai ddiwallai wane—ncneitrya Dra osgoilyd y dirwysg hoewlanc. Y mae llinell olaf y psnili hwn yn holloi ddi- vstvr, ac yn berygius o anysbwyth, Yna rhydd yr awdwr Sam yn cl i Eden, a daw i hwr yn ham ddanol drwy'r cesoedd, mewn ymchwil am olit-n awen. Geilw heibio Moses, Deborah a Barac, Dafvdd, Solomon, a'r propbwydi; ond teisnhr max eilid awen y ma.e, ac nid eymdeithasa a hi. Y mae vu ben bryd i'r beirdd Oymreig agor eu cerdd; yn rtywle heb'aw yn Edec. Beth bynag fydd y pwnc," rhaid cychwyn yn Eden o hyd Rhaxd xr bared gael trci ei gefn megys ar bared byd aral), a gwynebu holl gyfnodDU amser, i wneud eao a ddar llesir yn hawdd yn mhen awr, Y mae hya yn bradvcha gwendid a diffyg gallu i greu-un o banfodion mwyaf amlwg awen fyw. Ira y cyf- vneo'r bsrdd ei hun i'r hen lwybr cyfaiwydd hwn, ofer disgwyl dim n^rydti, a rhaid i nx ioddloni ar hen synudau diddanecd mewn dxllad cewyddion. Dvna gYldun yr awdwr hwr, ac si rydd gam alian o'r hen Iwvbr, os na fydd ol trotd rhywun yno o i flaen. Gan hyny y Eae yr holl gerrtd yn sych ac yu IJwJd. Am Horas a Virgil dywed Fe bair eu swynion i afrif bersouau Dwysged o fwyniant mewn dysgeidfanau. Y mae "afiif beisonau," twysged o xwvni&rt," a'r dysgeidfanau," ) n ducstwng y Himllau hyn va mhcil islaw rhyddiaith. Eto Geir mewn athrofaoedd luoedd lawer Ya dyddiol dramwy hyd ddoldir Homer. L- n?i; ddigoo yw yr olaf, ac an o'r thai g'reu i i wdi end y msa wedi ei chyplysu v-.f'iarts ssesynus o d'Uwd. v m#e irsur- ffl„rj,' l(, i-if yd t r y b)aen ddigo. i'r englyn 1 fix — Am r-viau dwg murmur y dou—ddilesg Feddyliau i'r gal on; Fp ddaw rwvforld o'r afcu Yvrthddrychau ar brydiau ger bron; Dyma linell wedi cyflawni hunanladdiad Y niwlog wisg anelwig wèo." Sut erioed y gollyng- odd yr awdwr linell mor "anelwig" o'i law Wele englyn go dda i'r baidd yn ei awen :— I fwthyn enfyn wynfyd,- i balas Belydr mewn anhawddfyd; Uwchben gwna'r nwyfre'n hyfryd, A choetha'i beirdd ciiwaeth y byd. Ond eithriad yw cael penill fel hwn yn yr awdl. Mwy nodweddiadol ohoni yw yr ymddiheurad hwn — Ni allwn roi llinelliad o amryw feirdd Cymru fad Na'u rhoi i addurno'r rhes, Na'u henwi yn hyn o hanes; Cynwys ni wna ein caniad Ond pigion ei meibion mad. Ac eto dwg i fewn enwaa dau ddwsin o'r beirdd Oymreig, nes gwneud diwedd yr awdl yn debyg i { (dialogue U.yfrwerthwr. r Robert Bums,—Awdl ysgafn a dirodres ydyw hop. Ond nid yw yr awdwr wedi cydio yn nghaloa ei destyn. Gwrthddrychan awen, ac nid awen ei hon, sydd ger ein bron. Nodir aliat) ei -,iv,haLol feusydd, gan ddangos fel y mae yn ym- ddi' vru ar dir a reor, Y mae yma fwy o chwiiio am flodeu nag o greu heuliau Cana yr awdwr yn ddigon r atsriol, ond y mae yn llithto weithiau ar r v\ ele englyn go dda yn ferthyr i gynghan- Edd Gyneuedig ganiadau-yn dramgwydd I drwmgwsg meddyliau; A'i meib cerdd ym bywiocau Uenedloedd Ù,'u cain odlaa. Diwedda rai penillion hefyd yn amwya ac yn anor- phenedig, ao y mae eiuscdeneu ar unwaith yn ei gondemnio Awen o Dduw, nydda hon Englynion yng nghalonau, Gawn arcryw derfyniadau swta fel hyn o fewn corph yr awdL Anhawdd deall ystyr y paiadr a gaulyn Ei pharabl, corph o eiriau- ga anadi Gynes yr awenau. Parabl awen o Dduw yn cael anadl gan yr "awen- au." Beth yw yr awenau hyn sydd yn rhoi anadi i barabi awen ? Metbwn. yn em byw weled pwyct ac ystyr y llmellau hyn:- Ca' sorod cas o eiriau—drwy ei ch waeth Drachefn le y brychau. Y sorod a'r brychiu sydd yn eio dyrysu, a'r uam yn cael lle'r Hall. Y mae "wine" y llin- ellau a ganlyn yn eu gwneud yn ddali :— Mor hoew y mae'r awen Ar un wine yn croesi'r nen. Ceir yma lawer o hen darawiadau, a syniadau gon penilwyd, yn Bghyda rhai gwallau, megys :— Gwmni hynotaf a ga mewn natur. Yn crwydro fel peierin. Ar bapur natur ytyw. Y tlws i ddrws hon daw'r ha'. Weie beniil purion, ac y mae ilaaws o rai tsbyg o fewn corph yr awdl:— Odlau molawd haul melyn-.bywiol gawn, 0 blygeiniol emyn; A deffry gwsg y dyffryn, Rhydd ddifyr gerdd foreu gwyn. Su)ift.- Y mae yr awdi hon mewn argrapb, ac wedi ei throi ailan vn rhagoro!. Diolch i'r awdwr, pwy by nag ydyw, am hycy. Y mae allanolion y gerdd yn be ffiith. I I Ond n'd aur yw pobpath sy's disgieirio ae nid lIawer o aur sydd yn gudd- iedig o dan iursonded yr awdl hon. EfaJiai fod gan yr awdwr gynliun ièdo ei hun, ond y mae ei weitbiad allan yn ddigynllun ac n ddidrefn. Y mae yma It-wer o SWD, cud swn mewn caddug ydyw. Ta1 anau gsnol nos, heb un feUten yn I' egluro'u cyieiriad. Y mae yr arddull yn liawn rhodres, heb dd gon o gyfoeth y tu cefn i gyfiawn- hau hyry. Nid oes yma un ymgais am gyfan waith gorphsntdig, a theimlir hyny yn ami byd yn nod mewn penillion un gol, Ytnddcngys lod yr awdwr yn Cillin ar ei gyfer, heb fwrw golwg dros ei faea cyn cyehwyn. Dylai iawenychu yn I nghyfaneodle ei greadiga^th cyn ei chren, a gweltd y diwedd o'r dechreu. Ond bu yn ddilris o hyn, J a'r cin'yuiad yw, diffyg uuoliaetb, a chjd ddilyn- iad syniadau. Nid yw y dolenau wedi eu cydio yn ofalus wIth eu gilydd, fel ag i fiutlio cad ven r ddigon cref i ddal pwysau cadair. Y mae yma ddolenau, a llawtr ohonynt wadi eu gonmro, ond teimlir yn fynych wrth eu dadaLSoddi mai dolen- au plwm ydynt wedi'r cwbl. Y mae rharsau helaeth o'r awdl ?n hollo! anuealladwyr, a byddin- oedd o refeddncdau syrthied'g wedi colli eu ffordd helaeth o'r awdl yn. honol anuealladwyr, a bvddin- oedd o refeddncdau syrthiedig wedi colli eu ffordd mewn tywyilwch, jn l ygadrytha arnom ar bob tudalen, Y mae yr awdwr yu cynghaneddu yn gryf, ac yn benderfycol o lynu cyngbanedd dda, beth bsnag fyddo tynged y medd wl. Nis gallwn ddeall y paLdr hwn,- Ti yw nod tywyniadau-athrylith Bortha'r haul a golau. Er ymboeni yn hir uwchben y Uinellau hj n, a'u cynyg o bob cyfeirbd, R;ethwn yn lati wneud dim ohonynt. Eto,- Athrylith ddiorweliad—mae'th enw Yn farwor croew ar furiau'r cread. Usna un eugraipht o'r swa y cvfeiriwyd ato, ond beth yw ei ystyr nis gwyddtm. Enw athryl th yri "fa),Wo,r," a'r ty,,a-,wor hw-mv yn "groew" ar furiau cread. Ond y mae yr ymwelyad poenus hwn yn Eodweddu yr hoil awdl, Yn y Uinellau a ganlyn priodolir i Awen ollu a pheaarglwyddiaeth Ðuw,- Ar dy air, o dy oror Crwydra mellt, rhowd cryd i'r môr, A wna. i'r bryniau eofn Yn ngwyneb haul heb un ofn (J.) syllu, dirnadu'r nef,iieu lor byd I'w lletty'n edryd y fellten adref. YUfi, cawn awen, yn mhlith pethau eraill, yn rhoi "cryd i'r môr," a'r cryd hwnw yn gwx.eud i'r bryniau eofa -ddirnadu'r nef: neu yn dirnadu lor y b)d yn "edryd" y fellten i'w l.'etty. Y ym1\ dywyilwch y gellir ei deimlo. Ystyr y gair "ediyd" yw adfexu — to restore, to renew. Ond beth yw ei ystyr yn y llinell uchod' syddddirgelwch. Nid yw "cwbwl" a "uiwl" yn odli yn eywir; a gair gwsel ydyw "cwbwl' hyd yn nod pe cai gyc'mar teilwug. Gwaherddir dyn a fyn he'yd. fel trwm ac ysgafn. Wele ddwy linell d os i gnwd y ddaear, ond sut y mae y y bardd yn eu cymhwyeo at Awen, nis gwyddom,- Ti roddi i'w chnwd rhuddaur, A'i grawn oil, dy goron aur. Y mae yr un sylw yn briodol i'r englyn a ganlyn i'r gwlitbyn,- Gem d'athrylifcb yw'r gwlitbyn, -yr aaur l'isial ddalia'r rbosyn; Pnrliw gwawl y perlau gwyn Ddyfalaist, Awen ddwyfolwyn. Ond rhaid i ni brysuro, er fod genym doraeth o nodiadan nas gallwn hebgor lie iddynt yma. Fel hyn y cana i'r mynydloeid,- Fawredd ysgythrog ar grugog greigiau Y noethwyd Awen,awenlaetli duwiau Ar sedd gorwylltedd tyr geirw holltau i Awen ogoniant o'u ffyrnig enau. Gwelir fod awen yma yn troi yn aweniaeth duwiau," a geirw h dltau gogoniant awen yn troi allan o "ffyrnig enau 'r mynyddoedd Y mae y desgrifiad yn erchyll o annaturiol Gresyn fod yr awdwr yn cael ei gario i ffwrdd gan eiriau tryst- fawr hollol ddiystyr. Y mae y bardd yn priodoli creadigaeth yr angylion i'r Awen,— Dy arfer cyn ser na son-am fydrau Yr eang heuliau oedd creu angylion. Ceir yma lawer o lioellau fel hyn Plentyn y wanwya aweniaeth,' Gynifer llawer yw'r llu,' Yn bwrw gedlyrn uwch tranc bargodau.' Ymad- roddion chwithig hefyd, megys Clasurol ysgoli," 'cysondebau,' nefoedd ledan,' asur emyddes,' C bwth gongyl,' Duw hediadau,' myfyr aig,' !Galw anadl goleani,' gwawr hawddgaredd,' nefo idau'n w ya,' 'anian egnion,' lathizylith corwvnt,' athrylith v 'Aawr,' 'athrylith y sêr,' toddeidion gwyutoeid,'— Tal awenydd telynor-y storm goedd, Toddeidion gwyntoedd, a Duw yn gantor. Hwyr awen anian,' Tannau haf is tonau ufel,' I'r gwenyn- Gallu d'esgylldi wisgtnt, -dy wawl gwyn All wisgo gwenyn yu llys gogoniant. rídoj¡Ù awdwr hyd yn nod adgyfodiad y meirw i'r Awen.— Adgyfodiad aweuiad yw, 0 gair o'i thud mewn gwyrth ydyw O'i gell ddu drwy'i gallu gwyn, Byw o'i ludw daw'r blodyn; A cliodi o',Li Ilwob wecl'yn Onid all weddillion dyn, Yn ol i anfarwol fyd, I lif awyr ail fywyd ? O aruthr nerth yr awen war Yn llewych Duw'n cyneu llwch daear. Awen geiilli'n eigionllyd,-tua barn Mellt ei byllt a edryd A lluchia Bel llwch y byd I argoll, ag un ergyd. Afreidio: ychwanegu. Geliid rhoi llawer o destyn- au i'r awdl mwy priodol nag Awen. (I barhau). --[}-- Yn Nghynadledd fawr y Wesleyaid yr wythnos ddiweddaf, cied adroddiad Pwyllgor Dirwestol yr enwad. Y nue ganddo bellach 4,634 o Obeithlu- osdd, cyajdd o 116 yn yatod y fl wyd dyn rhyvg- ddynt yn cynwys 439,525 o aelodau, cynydd eto o 9,921 rhif y cymdeithasau dirwestol, 1,553, mwy o 119, yn cynwys 87,389, neu gynydd o 2,463 o aelodau.

Capel Cynulleidfaol Great Mersey Street Pregethir nos Sabooth, Awst 7fed, gan y Parch. PETEIi PRIOE.

j Dyffryn Clwyd. j MAE Mr Wynne Edwards wedi rhoddi'r swydd i o gapten Gwirfoddolwyr air Ddinbych i fynu ar 01 gweinyddu am t7 mlynedd. Codir ef yn uch- gapten. Y capten newydd fydd Mr Watkin Davies, Plas-yn-green. Ar ei ymadawiad o Ddinbych, cyflwynodd ael. odau ysgol Bodawen awrlais i Mr Prys Jones, yr areithiwr dirwestol yn yr yagolion elfenol. Yn MhentreceJyn, ddydd Gwener, priodwyd ef a Miss Roberts, Clwydian Cottage, Dinbych, Mr Gee ya gweinyddu. Derbyniodd hithau awr- lais gan aelodau cyfarfod gweddi'r bobl ienainc, a rhodd hardd gan ei dosbarth. Eu trigfan newydd yw Bryn Tegid, Pontypridd. Yn Mrawdlys Rhuthyn dyfarnwyd fod Robert Owen, Diubych, i dalu 120p o iawn i deulu y ddiweddar Miss Williama, Portland Place, am fod ei adeiladau yn tywyllu rhan o fasnachdy y ddiweddar Miss Wiliiainu. Mae achos y condemniedig yn ngharchar Caernarfon wedi peri i lawer o hen drigolion geisio cofio pa bryd y bu colli yn y sir lion o'r blaea. Triugain mlynedd sydd, meddai rhai, er pan gollwyd un yn Rhuthin, a hyny yn gy- hoeddus. Eaw y dyn oedd Sam Barras. Pan adeiladwyd y crogbren cyntaf yn Rhuthin, nid oedd neb a roddai got o baent iddo. Bu raid ei anfon i Gaer i fyned dan yr oruchwyliaeth bono. Y mae Mr J. Lloyd Roberts, mab Mrs Lloyd Roberts, Canoldref, Caerwys, wedi pasio ei ar- hoiiad terfynol fel fferyllydd. Bu yn egwyddor- was gyda Mr Benson Evans, Dinbych. Derbyniodd Dr Jones, Rhuthin, lythyr oddi- wrth Fwrdd Llywodraefcb Leol yn hysbysa ei fod yn glir oddiwrth y cyhuddiadau a ddygwyd i'w erbyii fel meddyg Undeb Rhuthyn. Nos Wener ya Ninbych cynaliwvd cyngherdd gan biant yr hyfforddloug Indefatigable. Cafwyd cyoulliad da, a rhoddodd y plant foddlonrwydd mawr. I Gonwy y mae gwirfoddolwyr sir Ddinbych ya myned i babeliu eleai. Yn Arddangosfa Dinbych a Fflint, cafodd Wm. Hall o Ddinbych y wobr gyntaf am hwyaid a'r- drydedd wobr am wyau. Y mae, Mr Hall ya un o'r rhai mwyaf ffodus am wobrau yn yr ar Jdacgoa- feydd. Dydd Llun, rhoddodd y Milwriad Hughes, wledd i blant ysgol ddyddiol Llamhaiadr, ac hefyd i'w denantLaid. Wedi gwledda cawsant eu dtfyru gan semdorf plant yr hyfforddlong Indefatigable. Yn marchoad ymenyn Dinbych, ddydd Mercher, daliwyd geneth un ar ddeg oed o'r enw Mary Elizabeth Williams, yn ceisio pigo Uogellau. Am fod amryw wedi colli eu pyrsau yn ddiweddar vn yr un man, parodd dal yr eneth gyffro mawr. Dygwyd hi o flien yr ustusiaid a gohiriwyd ei hachos hyd ddydd MaAvith. Yn arhoiiad Pnfysgol Cymru, pasiodd John Newton Davies, mab Mr D. H. Davies, Dicbych, ac Arthur Hedly Evans, mab y Parch Joseph Evans, yn llwyddiaous yn y pedwar pwnc a, gamyn Rhif a Mesur, Lladin, Seesnes, a Ffer- yliiaeth, Yn nghyfarfed Bwrdd Ysgol Dinbych, codwvd cyfiogau dwy o'r ysgolfeistresi, sef Miss Parry Williams a Miss Daves. Cod wyd cyflog un o'r athxawetau hefyd, Miss Richards. Derbyniodd yr un Bwrdd lythyr o Limdain yn gofyn iddynt helaethu ysgo! Henlias. Wedi hir s;arad, pendertyncdd yr aelodau ymwekd a'r lie. Mewn pamp o wageai-yr aeth ysgol Methodist- iaid Caifinaidd Henllan i'r Rhyl elejai. Ac aeth ysgol yr Eglwys gyda'r gerbydres i Landudao, Yn Ngwestty y Castell yn Rhuthyn, cynaliodd cyn ysgoleigion yr Ysgol Ramadegol eu ciniaw blynjddol, Cyhuddwvd y Mri J. a B. Williams, Liverpool House, o werthu cyffyriau heb fod yn unol a'r gvfraith. Dirwy, 5s a 183 o gostau. Wm. Jones, Shsp House, eta o dan yr un cyhuddiad. Dirwy, 5s a 18s o gostau. Dydd Mawrth, rhanwyd gwobrwyoa i blant V sgol Howell Dinbych. Yn eglwys y plwsf yn Leonard Stanley, priod- wyd Mr G. H. Lloyd Roberts, Pirn Uwyn, Rhuthyn, a Miss Florence Butliu, unig ferch y Parch W. 11 Butliis, periglor, Leotard Stanley. Ar yr achlysur o briodas ei fab, rhoddodd Capt. Griffith, Plfts Newydd, wledd i'w deoactiaid yn ngwfstty Trefnact, ac hefyd yn ngwestty y Sara- cen's Head, Cerygydruidion. Yn ughyfarfod misol Bwrdd Ysgol Nantglyn,, gwnaed yn hysbys fod y periglor wedi rhoddi tri mis o rybudd iddynt yn cglyn a'r ysgol. Derbyn- iwyd y rhybadd, a thorwyd ei gysy.'ltiadau yntaa a'r Bwrdd fel ysgrifenydd. Ar ben dref Rbuthyn, prydnawn Sabboth, eyf. arfu plant yr Indefatigable, gwirfoddolwyr, a than frigadwyr Rhuthyn. Aethant yn orymdaith i Bare Syr Watkin yu cael eu blaenoii gan seindfrf Dinbych a Rhuthyn, Wedi cyrhaedd yno cvnal- iwyd gwasinaeth gan y Parch Bulkeley 0. Jones a'r Parch J. F. Rees. Yn llys y manddyledion yn Rhuthyn, ceisiai Mr James Shaw PertSii, Ruthyn, godi tal am fawch a werthodd 1 Mr Tegid O^eo. Am nad oedd y fuwch i iyny a'r telerau, colloud ei gais. Mercher, darganfyddodd Mr Parry a Mr Joseph Bartley clan yo un o ystorfeydd y Gorphoraeth. Trwy eu cynoithwy hwy a Mr Samuel JODES, rhoddwyd ef alkn cyn sdao Y. Let d fawr o gollcd. ONESIMCS. 0:

Helyrit Clowyr y De. DAL ya dywyli ic,Wt1 y nna rhagoiygon petbau yn y Deheudir, a'r pleidiau Ifor bell ag erioed o ddyfod i gytundeb. Cynalivvyd cyd eisteddiad o gynrychioSwyr v glowyr yn Nghuerdydd, ddydd Llun, 0 dsn 'iyw- yddiaeth Mabon, A.S. Yr oedd 146 0 gechadan yn bteseaol, yn cynrychioli 106,314 0 wcithwvr, Ymduniwyd a maetr y cyinodwr, Syr Edward Fry, a dymuna y cyntyeiiiclwyr,vreud yn hysbys fod gwithodi; d y telerau newydd gynygiwyd ar yr 15fed eynfisoi yn ih swro digonol dros eu tynu yu ol na alient dderbyn y lhthr-raddfa yn y dyfodol; eu bod yn mabwysisdu bwrdd cymod gyda cha^ol- wr a lleiaf- dd o 22 y cant uwchlaw safon 1879.