Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
FfestiniogI
Ffestiniog I TonI CYIIOEDDIAD. DYXA wnaetli y Parch H. Pugh, Gvrynfryn, yn y Tabernacl, nos Fawrth, er siom i lawer. Addawodd ddarlithio ar Ddiwygiad Crefyddol 1859." Drwy r»~w aniTawd collodd y trea, ac anfonodd air i r per- Wyl: ond er anfon y criwr allau i ddweyd fod y ddarlith yn cael ei gohirio, daeth llu yn nghyd i ed- r, ch yn syn ar ddrysau cloedig. Deallwn y trefnir i'w gael yma ar ddyddiad arall, a clian ei fod bob am- r mor boblogaidd yn eifl plith, a gwrthrychy ddar- lith mor deilwng o gefnogaeth, beiddiwn brophwydo y bydd gwedd lewyrchus ar y cynulliad. CYFRIFON TR EISTEDDFOD GENBDLAETHOL. Mae llawer o gloffi wedi bod ar yr achos hwn Deallwn erbyn hyn fod pen y mwdwl wedi ei gau ft gobeithio wedi cymaint o amser ei fod yn fwd w la. Er hyny, cyfieus iawn i allanolion yw sia-. edlivr." Anhawdd dyfaIu y benbleth gafodd ei !• _ill hvnaw3 Ariauder i ddwyu hyn i ben. D :iwn yr wythnoi nesaf fod yn barod i roddi gE darllenydd y ffigyrau yn eu maoyliou. AN ADEG EU PRIODI. ■ v. dd y sylw pan ymddengys fel darlithy Parch II Ptigh y tro nesaf, ar ol y dyddiad, ys dywedir; ond fel mae gwirionedd yn ei ddyddiad bob amser. Gwr ieliane uchel ei barch yma yw Mr Owen Evans, Post Office, Llaa, clerc cynorthwyol y Cynghor Di- nusig ac un o rianodtecaf Meirion oedd Miss Jones, Manod Road. Ymunodd y ddeuddyn hyn mewn glan briodas, ac yr oedd yr holl ardal yn birod i daflu blodeu hyd eu llwybrau. Penderfynodd swyddogion a gweithwyr y Cynghor Dinesig amlygu eu teiiulad da atynt trwy eu hanrhegn a. set o lestri arian hardd. tJadwrn tal y Cynghor, bu cyfarfod dyddan tan ofal yr Alltwen i wneud y cyflwyniad. Caed Itawer o sylwadau pert a chynghorion amserol: ac ar y di- wedd cydnabyddodd Mr Evans eu caredigrwydd mewn geiriau pwrpasol. Mae gan y par ieuanc lu o gyfeilliou calon yn Lerpwl, a byddant hwy, beth bynag am ragor, yn falch o weled cymaint a hyn o'n hanes ar adeg eu priodi. GOBOD CAREG SYLFAEN. Bydd y Sadwrn nemf, pwy bynag fydd byw, chwedl nhaid, yn ddiwrnod mawr a phwysig yn hanes ein hardal. Bwriedir gosod careg sylfaen yr Ysgol Gan- olradd. Mae'r boneddwr caredig Mr Oakeley, Tan- ybwlch, wedi addaw bod yno i fyned trwy'r ddefod, a bydd yr ardal yn sicr o roi croesaw teilwng iddo. Bydd seindyrf y Llan a'r Blaenau yn blaenori yr or- ymdaith, a phob corph cyhoeddus yn yr ardal a holl blant .yr ysgolion yn ymuno. Gobeithio y gwel y plant yn arbenig rywbeth heblaw tipyn o ffurfioldeb ac amiedd pobl ddydd Sadwrn. Nid careg sylfaen yr ysgol yn unig roddir i lawr, ond sylfeini ein go- beithion am y dyfoaol hefyd. Nid piuaclau heirdd ar adeilad costus a ddisgwylir yn unig ar ol hyn, ond cymeriadau gloewon a disglaer gymerant eu lie yn naturiol ar binaclau cymdeithas yn y byd. Disgwy!- ir brwdfrydedd mawr ar yr achlysur, ac aahawdd i neb geisia ddirnad pwysigrwydd yr amgylchiad fod yn oer na chlaiar gyda'r gwaith. CYNGHERDD EI.UK RC SOL. Cynaliwyd cyngherdd yn y Neuadd Gyhoeddus nos Iau er budd Mr Griffith Roberts, Groesffordd, yr hwa yn ddiweddar a gollodd ei goea trwy ddam. wain yn Chwarelau Oakeley. Y cantorion atulvcaf yn y cyngherdd oeddynt Miss Williams, Bethel, a (Grutyn Eifion. Clywsom iddynt roi cyfrif da ohon- ynt ea huaain diau eu clywir yma'n fua-a eto. Yr arweinydd oedd Mr. Humphrey Roberts, Taii-, grisiau. Cl'FARFOD LLENYDDOL SALBM (A). Ychwanegiad newydd at restr ein cyfarfodydd llenyddol blynyddol yn yr ardal oedd yr uchod, a gynaliwyd n03 Sadwrn ddiweddaf. Cerddoriaeth oedd yn myn'd a hi yno, fel yn mhobman, ac yn yr adran hono cynygid gwobrau gwir deilwug. Mr W 0 Jones oedd y beiruiad cerddorol, a thriniodd y wyntrll yn bur ddeheuig. EJillwyd yr h^r-unavvd gan Hugh Roberts, a'r unawd bariton gau Ted Williams. Yr oedd cryn ddyddordeb yn ffynu grda'r corau plant, a daeth pedwar ohonynt i'rmaes. Cfor y Rhiw, dan arweiniad Miss Kate Mary Edwards, gipiodd y llawryf. Well done, Kate Mary. Dewi Mai enillodd ar yr englyn drwg genym na chawsom enwau y gweddill ffodus. Yr oedd gwledd wedi ei hirlwyo i'r rhai gymerasant docyuau yn y prydnawn, a chan nad oedd neb yn beirniadu yn yr acbos Illnny cafodd pawb ei gyfran dda o'r wledd. Bydded i gyfeillion Salem fyned yn mlaen yn galonog at y tl wyddyn nesaf. CTFRISFA YSTRADAU. Cyfrinfa Odyddol yw yr uchod, a'i phabell wrth iJroed y lVIoelwyu. Mae ei hanes yn y gorphenol yn gfilonogol iawn, ac addawa yn rhagorol at y dyfodol gfilonogol iawn, ac addawa yn rhagorol at y dyfodol <iweithwyr gan mwyaf yw yr aelodau, a dangosant ftsur mawr o sel ac ymlyniad wrth y Gyfrinfa. Ar- ferent gadw gwyl fiynyddol trwy orymdeithio ar hyd jr ardal, bawb yn eu gwisgoedd yn ol eu graddau, ac yn cael eu blaeuori gan y seindorf. Penderfynwyd tori ar yr hen arfer ffol hono y llynedd, ac yn ei lie treftiwyd i gael cyfarfod i drafod egwyddorion Od- yddiaeth a gwledd tlasus i ddilyn. Wedi gweled y fath hvyddiant ar y cyfnewidiad, ad yn mlaen eleni ar yr ua llinellau. Trefuodd Mrs Thomas, Griffin Temperance Hotel, wleddardderchog yn y prydnawn, ac am chwech yn yr hwyr cafwyd cyngherdd campus 7 n yr ysgoldy. Y llywydd oedd Mr Owen Jones, 3?rw Fair, a gwnaeth sylwadau gwertlifawr iawn. Heblaw egluro llawer ar egwyddorion Odyddiaeth, srrthiodd Mr Jones ar gwestiwn arall sydd bob amser yn cael lie mawr yn ei feddwl, sef anog yr ieuenctyd i fod yn ddarbodus, er arbed bod eto yn ddibynol ar eraill, a thrwy hyny golli eu hannibyniaeth. Gresyn na fyddai rhagor yn ddigon gwyneb-agoied igeryddu jiWastraff ac i ddaagos eu liafradlonedd i ganoedd yn tin hardal pan y mae Rhagluniaethyngwemiarnynt. Arweiniwyd y cyngherdd gan Bryfdir. Cymerwyd rhan gan Gor Meibion Ystiadau, dan arweiniad Owain Barlwyd, a chanasant yn rhagorol. Canodd Idinos Moelwyn hefyd yn orchestol f?l arfer. Cafodd Miss Edwards y Ddol grvn hwyi. gyda'r gau, Dis- gwyl am de (y geiriau gan wahanol awduron). Oavvsom ganeuon rnelns hefyd gan Ap Eos Tudur a "William R Williams. Chwareuad ar y crwth gan Mr Owen T Jones, ac ar yr organ gan Mr R E Jones, yr hwn oedd cyfeilydd y cyngherdd. Ad- roddwyd gan Mri John C Roberts," Gwynfryn, a R W Lewis, ixwyndy. Yr oedd dwy gystadleuaeth wedi eu trefnu ar gyfer y cantorion. Yn y gvstad- leuaeth ar unrhyw unawd, i rai heb en ill 5s yn flaenorol, enillwyd gan Mr Win Win Robeits, Pant- celyn. Enillwyd ar yr her-unawd gan Mr Meredith Davies, Ty'nllwyn, a rhoddodd y llywydd 5s i'r ail, sef Ap Eos Tudur. Y beirniaid oeddynt Mri Cad- waladr Roberts a William M Williams. Yr oedd hwn yn un o'r cyngherddau mwyaf dyddorol. PRYDERI.
Yr Hen Wr or Wlad.
Yr Hen Wr or Wlad. WEDI COLLI'I WATSH. Mwy na thebyg nat a i byth eto i Rasys Caer; a 11, ogwn i neb arall i fyn'd ono chwaith, ond a watsh blwm ne bren yn i bocad. Mi ddeyda i chi pam, yn ddystaw bach, mi gollas i'n watsh ono. Toedd hi ddim llawar o beth falla. Hen watsh y nfcaid odd hi, wedi iddo'i phrynu a thala mowrbris am dani yn Llangefni gau y dye guath hi fel mae'r enw sy ar i gwymad hi'n profi. Yn ol yr hanes sy'n yn teulu ni am dani, fu rioed ei gwell hi'n sir Fon. Roedd yr haul a hitha i'r dim hefo'u gilydd ac ys na fyddan nhw, ar yr haul rodd y bai. Roi dydd y nhaid,nhad cafodd hi a mi fu'n cadw'ramsar iddofyntatrabuo, ond dim cystal hwrach ag i nhaid. Achy-dig ddyddia cyn marw, mi galwodd nhad ti at i wely, ac ebre fo, "Bob, cofia ma ti bia'L I lieri v,-)-g(,. I rol i iiii fn-iid. Toes gini fawr ddim i'w adal i ti ond yr hen renje a nghrefydd. Paid madal a'r un o'r ddwy, machgan i, tra byddi di byw." "Mi wna, nhad bach," ebre fina; a mi wnes gora gallwn. Todd yr hen watsh ddim yn myn'd er's blymydda rodd hi'n rhy hen i gerddad, a riwmatis ar i chyinala hi, a'i danedd wedi treulio, a'i bvsadd wedi stiffio, a'r inott spring wedi pallu; ond dim ods, mi gadwis ddiofryd y nhad— do, mi cadwas o i'r llythyrau Rodd hyny'n ddigon anhwylus yn amal, ddim yn gwbod yr amsar, ond fyuwu i brynu 'run newydd, a tae yr hen watsh yr un fer. Rhyn sy'n yn mlino i fwy na dim ydi bod hi wedi myn'd yn Risys Caer, myn'd na welai i byth mohoni mae arnaï ofn yn y 'nghalon. A'r gwaetha o'r cwbl, wiw imi ddeyd gair am y ngholled wrth Siau y merch, ne mi gahvitii ti'n fwy o ifvvl nag yrioed, fel y deudodd hi wrth son am "ris mewn rasy-s y noswath o'r blaen a wn i ddim yn iawn p'run ddeyda i wrch Itati y mab-yn-nghyfrath. Wyddwn i wyddoch mo'i cholli hi nes oeddwn i'n tynu am dana i fyn'd i ngwely, ac yn hwylioï rhoi t.w y gybeuydd y nol rarfar fel tasa hi'n myn'd. liyrdwi'n rhw ddirgelgredu malladron, fely-deydodd Ifaii, odd y byddigions liyny odd yn chwara cardia yn y t-ren rhwng Burgynhed a Chaer; rydw i'n rhw las gofio un olionyn uhw'n gwasgu atai yn y dyrfa pan oedda i ni'n ydrach ar y rasys wrth y wal hono'n ymyl y bont. Ond fynwn i ar y mowyd neud cam {t'r gwr byneddig chwaith. Hwrach, gwyr dyn, ma i gwasgu o mhoced i gafodd yr hen drysor yn y dyn- fa, fel y byddis yn gwasgu'r ffa o'r callod, a syrthio i'r llawr. Ys clyw ua o'ch darllenwrs am watsh verge fawr wedi 'i gneud gan ddyn o Langefni, heb fyn'd es blynydda, wedi chael ar lawr" yn rasys y Caer, mi ro iddo ei llawn werth am dani. Ma'n ddrwg gini'ch trwblo hefo matar mor ddibwys i bawb ond ti fy hun yr wsnos yma, ond mi fasa'n burchw.th gyn y nhaid a nhad glywad mod i wedi colli'r hen verge, ac mewn Rasys Wedi sgrifenu'r uchod, mi ddeydas fy helynt wrth Ifan, a mi chwerthodd nes tatitt dau fotwm ddiar wasband i glos. "Taid," ebre fo, "pan oeddech chi'n yr hwyl fawr hono yn prygethu ar y cae yn erbyn rasys, mi bigodd un o'r chwarnwrs cardia yn y tren yr hen feipan o'ch poced chi, a mi pigas ina hi o'i law ynta, a mi rois fonclust iddo am dani, a dyma hi i chi." Mi rydw i'n meddwl mwy nag rioed rwan I o Han y mab-yn-nghyfrath, ac.o'r hen verge. Mi gydawa i hi i chi, Ifan, 'roi i mi fyn'd." Tenciw, taid," ebre fynta yn llawen, mi ddaw i mewn yn iawn i Jane at ferwi tatws pen fydd y sospon wedi to i
IOylTryi Clwyd.
OylTryi Clwyd. DnYDD Mawrth, ymwelwyd a'r dyfifryn gan wlaw a tharanau, ac ar brydiau yr oedd yn hollol dywyll. DIKBVCH. Yu y ffuiir ddiweddaf, cafodd Mr Geo Jones. mas- naohw: glo, 70p yr un am ddau geffyl. Y wedd hon gafodd y wobr gyntaf ddydd G-wyl Fai. Edrychid yn mlaen at ddydd Mawrth y Sulgwyn bol.) biwyddyn, pan y goryaadeithiau naw o glybiau a seindyrf trwy'r dref, a mawr fyddai'r difyrweh wrth i'r naill seindorf basio'r llall, y mwyaf ei thrwst i dieohu. Ond -.tii beidiocerdd- ed, ond codir rhyw fwyniani gan b wyilgor y Oastoll. IT Yr un dydd d i.dorchuddir y golofn ya LLtnsannan. Xaddwr y gwaith maeu yw Mr D Williams, o'r dref hon. hon. Nos Ferolier, bu farw merch y diweidar Mr Mefch- ven Roberts, Pias yn Geecl, yn wyth oed. Bu farw ei thad dair blynedd yn ol, ac ail briododd ei mam Dr Watkin Danes. Nid oedd ei thad ond newydd fedd- iaiu yotai Pias yn Grten. Rhoes dd irn mawr at yr hen bias, ond bu raid iddo ei adael i arall. Yr eneth- ¡ ig hon oedd Brenhines Mat y llynedd. Y mae'r Bvrdl Ys,-ol wedi dewis Miss Simpson, I' Rhuthin, yn athrawes Ysgol Heallan. Anfonodd Mr Parry Jones, clerc ynadon y sir, at y Mil. West i ofyn am ragor o ynadon ar faine y dref. Ddydd Mercher, dirwywyd John Wynne, Llannef- ydd, 2p a'r costau am faeddu Geo Pierce, hen wr 82 oed RHUTHIN. Ddydd Mercher bu farw Mr Rd. Jone*, melinydd, Heol Mwrog, yn 53ain oed. Aeth i Lerpwl 35 mlyn- edd yn ol, ood oherwydd afiejhyd dteth yma dair blynedd yn ol i fyw gyda'i clnvaer. NOT Iau bu farw Mr G F Lyster, Pias Isaf, wedi ychydig ddyddi ai o gystudd. Peirianwr en wog oedd yn Lsrpwl, ond wedi ymneillduo ar flwydd-dal er's rhai blynyddau gan ddod i fyw i BIas Isaf. Yr oedd yn bur barchus yn yr ardal. Flwyddyn yn ol ail briododd, ac am y teimlad da a amlygid ato rhoddodd w'edd i'w gymydogion rai misoedd yn ol. Bydd y tloiion ar on coiled am d im. Yr oedd yn feistr tir addfwyna theg. ac yn ynad hediweh tros sir Ddin- byeh a bwrdeisdref Lerpwl. Cvhoeddir llyfr ar Ryfel a Heddwoh gan Head- ley Bros., Llundain, gwaiti Mr Wm Jone3, Sunder- land (gynt o Ruthin). Dywed yn y llyfr —" Yr wyf yn Gymro Fe'm tjanwyd yn Rhuthin illai 10, 1S2G, mewn ty yn Market Place. Yr oedd fy nhad a fy mam yn Gymry a fy mam yn wyres i'r diweddar fardd Jonathan Hughes, LlangoUen." Mae'r llyfr yn un o'r rhai mwyaf dyddorol. Ceir ynddo ddarluniau o rai manau yn Rhuthin, hanesion gan hen filwyr, hen arferion y Cymry, daeargrynfau yn Nghymru, hanes rhyfel Ffraine a rrwsia, a theithiau i atnryw fanau. CLWYDFAB. --0 Mae y streic yn y fasnach adeiladu yn Abertawe wedi terfynu yn foddhaol oabjbtu. --0--
|Y MOR-GWISGOEDD Y MOR.
Y MOR-GWISGOEDD Y MOR. DTLAI Rhieni a Gwarcheidwaid sydd A'u bwriad Anfon eu plant i'r m6r, ae yn byw bellder o Lerpw yny lie cyntaf ymohebu a'r Don, Lord Street, am ers rhestr fanwl o Wiagoedd i fechgyn yn troi all an i'r mdr neu, os yn y dref, galwch a gwelwch y nwydd. au ddangosir yn eu Hadran Forawl. Gan eu bod yn gwneud y cwbl eu hunain, gellir cael siwtiau cyflawn am brisiau cyfanwerthol, yn rhedeg o 7p., lOp., 15p. 20p, i f ynu-Anfouir Rhestr o'r prisiau a phob maiyl- i on ond cyfeirio i'r Adran Forawl The Don Associa- tic n, Lord Street a Paradise Street, Liverpool.
Llythyr Lerpwl,
Llythyr Lerpwl, [Gan SYLLDREM.J CWRDD DTDDOROL. DA nawdd Undeb Ysgolion Annibynwyr Lerpwl a'r cylch, cynaliwyd cwrdd tra dyddorol yn y Tabernacl nos Sadwrn. Ymgynulhdd lluaws, a Ilywyddwyd yn hapus gan Pedrog. Wrth alw sylw atamcan y cwrdd, sef gwobrwyo y goreuon yn arholiadau yr Un Maes Llafur," meddai'r Prif-fardd Mae swn iach yn y gair maes llafur, ac y mae'r enw yn nodweddiadol o'r Ysgol Sul Gymreig. Llafur yw anhebgor cynydd mewn gwybodaeth a pbrofiad dyma'r deyrnged raid daiu am fyrediad i fyd y meddw'l. Geiriau esmwyth a sidanaidd fedd y Saeson yn nglyn â'u Sabboth, tnegys pleasamt ac easy, a thra yn cydnabod fod gwaith rhagorol yn cael ei wneud yn nghyrddau'r Nawn Sul Difyr, gwell oe Id ganddo swn y maes llafur yn yr Ys=;ol Sul Gymreig, Ebe Ap Vychan wrth efrydwyr unwaith, Myfyiiwch, feehgyn, nes bydd eich ymen- ydd yn chwysu a rhai 1 chwysu i feddu deall dwfn. Gwell meistroli tn maes yn drwyadl na myned dros liwer maes yn at wynebol. Yn y dyddiau hyn pan ledaenir cymaint o 1 nydd aeth ysgafn, rhad, a niweid- iol, gwetthfawr yw maes llafur i ddysgyblu, sefydlogi a chrynhoi gallaoedd y meddwl. Gwir fod swyn yn y gwobrvyon, ond y mae gwobr yn yr ymdrech i bob uh taf -iri a. Ar ol i Miss Lena Williams, Park R lad, ganu'n feius, darllenoid Mr John Morris, yr y-igrifen- ydd, enwau y rhai llwyddianus yn yr arholiada'i, a c-hyflwynwyd iddynt lyfrau a thystysgrifau htirdd.- Caei adroddiad cymerAwy gan Miss Hughes, Clifton R JaeJ, ac wed'yn tradd idodd y Parch W J Nicholson, Porthmadog, un a dreuliod J fore'i oes yn Lerpwl, an- erchiad byr a blasus, cymhlebh o adgofion mwyn a chynghorion difrif. Sylwodd ar y frainb a'r fendith o ddy-sgu plant Cariad at Iesu—fu'n blentyn ei hun ae a ddenodd blant ato—oedd y cymhwytder goreu i'r gwaith. Byddai i lafur o'r fath roi gwerth ar fywyd, a melus fydd yr adgof pan yn suddo i fro angaii.- Canodd Miss Nellie Parry, Gt Mersey Street yn dlws a thyner, a thraethodd y Parch Tnomas Nicholson yn effeithiol ar ysbryd yr oes a'i beryglon. Meddai: Tuedd pobpeth y dyddiau hyn yw brysio—mae'r ddeurod. y modur, y trydan, &c, wedi peri i bawb a piiobpeth bron gyflymu. Daw'r nodwedd yma i mawn i'r ysgolion-amcenir dys--ti gormod a'r perygl yw pe:dio dysgu dim yn drwyadl; gorchuddir tir lawer, ond amheaai a feddienid ef. Ar feirch y teithiai yr hen bobl. a hwy a welent brydferthion y wl id. Honai Kilsby fod Williams, Troedrhiwdalar, wedi treulio 30 mlyne,id o'i oes ar feir^ h. Ni adeiledid yn awr fel cynt—muriau preiffion, cedyrn, ciyd, a godai'r hen adeiladwyr. Nid dwy fricsea wnelni wal idd-irit hwy—na, rholdent la, er o gydwybod yn euhadel- adau. Gwell yw meddianu ychydig wybodaeth yn drwyadl na brysio dros lawer maes heb fedi d m. Yn yr ysgolion, cadwer g lwg ar yr amcanion uchaf-nid enill gwobr na chynull dvsg ond enill eaeidiau ddylai fodyn brif amcan ac yn I heo]i pob epi.-Caed adrodd- iad lhagoro' gan Mr R 0 Jvnes, Tabernacl, a chan member gan Miss Lena Williams, ac ar ol i'r Parch D Adams a Mr Josiah Thomas dalu diolch, terfynwyd cyfarfod oedd mor fuddiol agydoedd o ddyddorol. ENWOGION YN Y PWLPUD. Anaml y ceir Sul yn y ddinas nad os gwr o fri heb- law y gweinidogion lleol yn ilanw ein pwlpudau ond yr ( ed(i toraeth ohonynt yma'r Sabboth diweddaf. Yn Grove S reefc, yr oedd y Parch Thomas Nicholson yn y Tabernacl, Parch W J Nicholson; yn Gt Mersey Street, y Pafathraw Dr Lewis Probert; yn Newsham Park, Pare I J J Roberts, Porthmadog y tu arall i'r dw'r yn Fgremont, y Proff Edwin Williams, Trefecca; tra yn nghapel mawr Gt George Street, pregethai ein cfdwladwr Seisnig, Parc-h J Ossian Dav es. Pa dref, tyVjed, tillai ddangos y fath gyfuniad o alluoedd mor amrywiol? bron na chynychiotid pob agwedd ar t-re^eth yma—y nied,lyliau tlysion a'r llais melus, yr elfen f rddonol, y dduwinyddiaeth iach a chrtf, a'r ddysgsidiseth goeth. Yn sicr. dygai'r doethion aur a thus a m fnh yn anrheg on i'r Iesu yn y ddinas ddydd Sul. Ac uid oedd y efengylwyr hyn ond rhagredeg- wyr i'r lluaws eraill a ddeuant yma'r wythno3 hon i gad .v SASIWN Y SULGWYN. Eleni y m1.c'n bwysicach U:1 aifer, obiegyd cynelir y Gymanfa Gyffredinol yn nghapel Fitzclarence, ac y m I'to Shon G .rph a'i orgordd llnosog yo amlygu ei favvfhydi gyda teiiwng o'i draddodiadau. Yn 1Princes Road y I'e'tyodd y tro bl-ien y bu'a ymweled a'r dd;iias rhyw da,irneu bedair blynedd yn o], ond bn ei f-rch, M's- Inglis Cui, am dro yma'rllynedd, a chaf- odd ei caroesawu yn gyulies yn nghapel Oa'cfield I Road. Ceir Jlu iws o'r hoelion wyth wecli dod i g idw'r wyl, a gwiw gweled aml wyneb newydd hefyd yn cael ymddanoros. Tipyn o Geidwsdwr yw Shon, Lt. araf iawn y cydsynia i adael i lais dyeithr ddisgyn ar glt'SS ei blant v hware teg i'r ieuane obithlol draethu ei genadwri wrth ei oes ambell waith yn yr uchel-wyliau, rhug i anibill rai dybio mai sparblis o bregethwyr sy'n codi ac nad oes gan y Corph adnodd- au wrth getzi y gwyr blaenaf. Edrychir yn mlaen yn r aiddgar am gyrddau llwyddianus. lEy" A CH\\TA. Mae Mr Roberb D wies, Claribel Street, wedi eyf: Iwyno swm o arian i'w ranu yn wobrau i blant eglwys1 Annibynol y cylch a lwyddant i ddysgu'r Gymraeg fel ag i fyned drwy arholiad yn yr iaith. Mawr dda iddo. Yn rhyfedd iawn, nid oes cor o'r ddinas yn myned i chwilio am wobr yn unman y Llungwyn. Rhyfedd iawn. Y gan a gollwyd yn y ddinas. Mae un o dduwinyddion y ddinas wedi setlo tynged Sat m mewn un noson, os gwir a draethwyd mewn cwrdd nos Sadwrn, Ar bwy y rhoir y bai am bechod rwan, tybed? Y mae eglwys Mynydd Seion wedi galw y Parch J. Wesley Hughes, Corwen, i'w bugeilio, ac yntau wedi cydsynio ac yndod yma fis Awst. A nnghyffredin yw hyn yn hanes eglwysi agwemidogion We-leyaidd. Gellir cael ffugenwau am lii na cheiniog a dimai y dvvsin y dyddiau hyn, ac y mae amryw o'n cantorion lie yn eu gwisgo fel rhan o ddillad newydd y Sul- gwyn. Yn ystod y ddwy flynedd diweddaf, bylchwyd mwy ar eglwys Chatham gan angau nag un eglwys arall yn y cylch. Yr wythnos ddiweddaf, bu farw Mrs Wil liams, Claribel St., aelod ifyddlon a thra rhinweddol. Lie difyr tuhwnt i dreulio nawn y Llungwyn yw West Kirby. Dyma rai o'r atdyniadau Bro deg yn min y don, sangu bryn sy'n aur-felyn gan flodau'r eithin; golwg ar lesni Cymru hwnt i'r Udyfrdwy profi'i* wledd genedlaethol—te a barabrith mwynhau cyngherdd ucheiradd, a chael cwmniaeth a ffraethineb Mr Lewis Jones—brenin Ynys Hilbri-yn fendin ar y fargea. Cailf pawb aiff yno leshad, a gallant wneud 1 es i'r eglwys Gymreig fechan sy'n trefnu'r wledd a'r cyngherdd. H"ul a hwyl i bawb yn ystod gwyliau'r Sulgwyn. Yn ynadlys Rhiwabon ddydd Mawrth gofynai y Parch J Thoma*, eweinidog Ymneillduol, unwaith iddynt ddrysau cefn neu yn yr ochr, y rhai, meddai, yn rhagor am gael cyfrif tai trwyddedol yr ardal £ ig oeddynt yn achlysur mawr i gelu ymyfed annghyf- reithlon. Ciniatawvd y cais, a gobeithio y daw rhyw les o hyn. Y mae Cynghor Eglwysi Rhydlion Bangor wedi gwrthdystio yn erbyn cynal cyngherddau ar y Sul ar y piar, a rhedeg llongau i gludo telthwyr ar y SJl.
Advertising
Capel Vittoria Street Birkenhead. Mae y SALE OF WORK oedd i'w chynal yn y mis hwn WEDI El GOHIRIO hyd Sapl Mis Hydref nesaf, Goreu A., f-A k f Dysg Daw a phob Daioni." | Eisteddfod Gadeiriol NEWMARKET, i I yr hon a gynelir mewn Pabell eang Dydd Llun (Cwyl y Bano), Awst 7,1899. Prif Gystadleuaeth Gorawl-l'r Cor, heb fod o dan 40 mewn nifer, a gano oreu, "Hallelujah Chorus" (Handel). Gwobr, £ 10 a Thlws Arian i'r Arweinydd. Cystadleuaeth i Gorau Meibion, heb fod o dan 26" mewn nifer, "Y Delyn Aur" (D Pughe Evans). Gwobr, 26 a Thlws Arian i'r Arweinydd. AT Y BEIRDD.-DALIER SYLW.—Testyn y Gadair yw, Onid Hwn yw Mab y Saer," ac nid Ei ddydd Ef,' ft 1 yr hysbyswyd yn y rhifyn diweddaf. Cystadleuon ardderchog eraill mewn Cerddoriaeth, Barddoniaeth, Rhyddiaetb, Adroddiadau, Celfydd- ydau. Bydd y Rhagleni allan yn fuan. Llenyddol—T. C. ROGERS, Marian Mills, Dyserth, Rhyl. Ysgrifenyddion— YCerddorol—E. W.'N-NE, Bryn I Terfyn, Newmarket, Rhudd- J lan, R.S O. j lan, R.S O. Cynelir Te Parti Blynyddol WEST KIRBY, Prydnawn Dydd Liun y Sulgwyn, yn y TYNW ALD IIALL, Te ar y byrddau o 3-30 hyd 6. Am 7 o'r gloch, cynelir C-Y:N"G:a:ED:Or Citntorion:- Madame HETTIE MAWDSLEY, Miss FLOSSIE LEE. Mr M. W. HUMPHREYS. Mr E. MALDWYN MORRIS. Tocynau i'r Te a'r Cyngherdd, Is a Is 6ch yr utw, Y mae trens cyfieus yn rhedeg i ac o Lerpwl, Sea- combe a Birkenhead. CHESHIRE LINES. GWIDEITHIAU'R SULGWYN I MANCEINION. RAS YS MANCEINION MAI 24 25, a 26. ARDDANGOSFA FAWR BARNTJM a BAILEY YN MHARJ TRA PFORD HOLL WYTHNOP, Y SULGW v N. YMDRECHFEYDD CRICET SIROL YN OLD TRA FFO P,.D.-SIROED D LANCASTER A KENT MAI 22, 23 a 24.—SIR LANCASTER A'R AWS- TRALIAID, MAI 25, 26 a 27. GER DDI BELLE V UE. BRWYDROMDURMAN. Ddydd SADWRN Mai 20, a phob dydd yn ystod wythnos y Sulgwyn, gellir codi TOCYNAU RHAD o LERPWL (Gorsaf Ganol) iFANCEINION gyda'r trenau 8-30,9-30,10-30,11, a 11-30 c. a., 12-30,1-30, a 2-30 w.a., a gellir dychwelyd gyda'r tren 5-30 w.a., neu unrhyw dren dilynol ar y diwrnod hwnw. Ddydd Sadwrn, rhoddir tocynau am ddau neu dri diw raai gydag unrhyw dren. I SOUTHPORT. ATDYNIADAU MAWRION AMY GWYLIAU. LLUNGWYN, Mai 22, rhoddir TOCYNAU. RHAD o Orsaf Ganol LERPWL gyda'r trenau 8-55, 10, 11,11-35, a 12 nawn 12 20,12-55, 1-33, a 2-15 w.a., a gellir dychwelyd gyda threnau arbenig a redant yn fynych ar y dydd y codir y tocyn. Sylwer-GE-ILt cael Tocynau Rhad i Southport bob dydd o'r wythnos I KNUTSFORD, COEDWIG D FLAMERE, &c Ddydd SADWRN Mai 20, am 1, 2, 3, neu 4 diwr nod, a'r LLUNGWYN am un diwrnod. Gellir codi TOCYNAU RHAD o LERPWL g 'yda'r trenau 8-30 a 11 c.a., a 12-15 w.a., i Knutsford, Notthwich, Hartford, Cuddington, Winsford, Delamere, Mouldswortli. I HALEWOOD A HOUGH GREEN. LIT-TNGWYN, Mai 22, a PHOB DYDD LL1)N, MERCHER. IAU a SADWRN, geliir cael TOCYN- AU RHAD i Halewood (am Hale) a Hough Green (am Cronton) gyda thienau mynych o 9-30 yn y bore hyd 5-30 y prydnawn. Gellir cael TOCYNAU RHAD am yr un prisiau ar y dyddiau hyn gyda'r un trenau, yn ol tabl yr amser, o St. James, St. Michael's, Otterspool, a Mersey Road, Cressington, Garstoti, Hunt's Cross, Gateacre, Knotty Ash, West Derby, ac Aintree.— Am brisiau cludiad a phob manvlion, gweler tafieni yn y gorsafoedd. DAVID MELDRUM, Rheolwr. Gorsaf Ganol, Lerpwl, Mai, 1899. J. W. ROBERTS, Teiliwr Ymarferol, 6 West Derby Street, Liverpool. Siwtiau Busnes o 36s. Gwneir Dilladau o ddefnydd- au a brynir gan foneddwyr eu hunain a n brisiau rhesymol. Llodrau o 10s. 6c. Ddydd Mawrth, owynai'r Parch Yenables Williams yn y llya ynadol fod Colwyn Bay a'r ardal er's cryis; chwe mis tan ofal dim ond un hedlwas.