Y Cymro

— • O — Caiofn Olrwast PnuDD ar lawer ystyr ydyw gwylio agwedd y Wasg Dewyddiadurol at achos sobrwydd. Hyd yn nod y rhai parchusaf ohonynt, mor gynil a gochelgar y dywedant bobpeth ar y pwnc. Nyddir yn rhwydd ami i briferthygl lithrig yn condemnio rhysedd a chyfeddach, a dylornir y gyfraith drwyddedol yn bur drwm; ond gall unrhyw a phob llelfegyn chwalu, yr anhawsder ydyw taro ar ddyn, erthygl, neu bapyr a chanddo feddyginiaeth i'r drwg. Gwibwrn benboeth, meddant, yw Gwaharddiad, a da i ddim na neb ond dirwestwyr eithafol ond yn lie cynyg rhywbeth amgen, boddlonant ar ddirmygu dirwestwyr trwyadl, a dyna ddrws cefn a diangfa pob ymresymwr llipa mewn papyr neu ar lwyfan. Credo gyhoeddus y papyrau hyn yn gyffredin yd- yw :-Canmol tipyn ar unrhyw ddeddfwriaeth ddir- westol fo ar y pryd yn cael fwyaf o ffafr ar raglen eu plaid wleidyddol; ond geirio' ainw ys a chyffredin- ol ar bobpeth nad yw'n ddyogel bod yn glir arno. Eithaf, meddent, ydyw i lwyrymwrtho iwyr a phobl seiog ddyoddef gwawd a choeg chwerthin, a rhoi iechyd a chysur yn ami ar allor eu hachos ond nid myn'd o flaen, ond cerdded yn hamddenol a gwastad h3fo'r farn gylioeddu,-eu henw hwy ar farn eu har- weinwyr gwleidyddol—iydd oreu i ni. Gwir fod gwaharddiad rhanol, tan enw Dewisiad Lleol, wedi enill sylw a chefnogaeth yn y wlad hon yn ystod y deng mlynedd diweddaf; ond erys y ffaith, er hyny, mai gwell gan ein papyrau mawr a dylanwadol ydyw aros gyda phynciau eraill llai dreiniog, a gofalu yn fwy beth na ddywedont ar y drwg mawr. Y mae'r wasg yn rhyddach a iachach nag y byddai er's talm ond y mae gonestrwydd yn rliinwedd y geill hi gynyddu yn helaeth ynddo eto. Y mae'r Pwlpud, chwareu teg iddo, wedi tyfu'n gyfiymach na'r Wasg yn ei argyhoeddiad dirwestol. Hwyrach y dylasai fod felly, ac fod ganddo lai o rwystrau rhag siaiad yn groyw. Y mae nifer yn Lloegr yu pregethu'r Efengyl, ac yn dal cyfranau mewn cwmuiau. yr un pryd, ac y mae yn Nghymru ambell flaenor a chrefyddwr yn dal tafarn ond y mae'r ddau wrthuni hyn yn graddol ddarfod, a byd ac eglwys yn teimlo ei fod yn gysylltiad anachaidd ac anfoesol. Gyda thipyn o gywilydd ac ofn y cyf- addefa gweinidog neu. ddiacon bellach nad ydyw yn llwyrymwrthodwr, a pheth bynag ydyw ei ymarfer' iad ef yn bersonol, nid oes dim mor ddyogel ganddo ei gym hell a'i bregethu a dirwest. Dyma ddangos fel y mae dirwest wedi llamu'n mlaen yn mhlith Cynulleidfaolwyr Lloegr. Yn 1880, o bob cant o weinidogion yr enwad, 34 oedd yn arddel dirwest; yn awr, fe'i harddelir gan 84 y cant. 0 blith y 280 efrydwyr duwinyddol yn ngholegau'r enwad, y mae 2G4 yn ddirwestwyr ardystiedig. Yn mhlith gweinidogion cyfundeb y Methodistiaid Un- 9 edig, drachefn, eithriad pur anfynych ydyw fod yr un ymgeisydd am y weinidogaeth gyda hwy yn ateb y cwestiwn dirwestol yn nacaol. Y mae'r Gymanfa Gyffredinol yn Liverpool, nid yn unig wedi coudemnio'r drwydded i werthu diod feddwol wrth odreu pabell yr Eisteddfod Genedl- aethol yn Nghaerdydd. ond wedi anfon dirprwyaeth rymus i ymweled a'r yuadon. Y mae 22,000 o filwyr Prydeinig yr India yn llwyrymwrthodwyr. --0. Pan ddeallodd Harmsworth fod y Gymanfa Gyff- redinol yn myn'd i basio barn condemniad ar y Sunday Mail, rhoddodd rybudd ar unwaith i atal y cyhoeddiad. Deallwn fod Llwynog Llwyfo wedi rhoi rhybudd, os parha y cyfundeb i werthu llyfrau ar y Sul, y bydd id to y uan uvuu ei u-w^meriaeth yn ol. Gobeithio y ca hyn gyffelyb effaith ag a gafodd y llall. Bon Yr ydym yn cydymdeimlo a phobl Caerdydd. Gwneir ymosodiadau celyd arnynty dyddiau hyn am ganiatau gwerthu cwrw yn y pare ar adeg yr Eis- teddfod Genedlaethol. Y mae'r llwyrymwrthodwyr wedi dod i lawrarnynt gyda nerth ac yni digyffelyb ac yn ddiweddaf oil, wele eraill yn dyfod eto gan ofyn iddynt beidio canu hymnau yn yr Eisteddfod o gwbl.

Marwolaeth y Parch. Parch Hinton Jones. DTDD Gwener, bu farw y Parch William Hinton Jones, M. C., yn ei gartref, Claremont Bank, Am- wythig, yn 61 oed, ar ol cystudd maith. Brodor ydoedd o Faesydre, Wyddgrug, o'r un ardal a Mr Daniel Owen, ac yr oeddynt yn gyfeillion mawr ar hyd eu hoes. Bu yn gweinidogaethu yn yr Am- wythig am 34 mlynedd, a dyna'r unig eglwys a fu dan ei ofal. Derbyniodd alwadau mynych, modd bynag, oddiwrth eglwysi mawrion yn y wlad hon ac yn yr America, ond gwrthododd hwynt i gyd. Yr oedd yn boblogaidd iawn yn yr Am wythig, yn ddyn o syniadau eang. Yr oedd yn siaradwr ami ar y llwyfan yn nglyn it gwahanol achosion, mewn cysylltiad a gwahanol enwadau, ac yr oedd ganddo ddull gwreiddiol a deniadol. Fel prawf o'r parch a'r edmygedd a delid iddo, cyflwynwyd tysteb iddo I droyn 01, tuag at yr hon y tanysgrifiodd Esgob Pab- yddol yr Amwythig, aelodau o Eglwys Loegr, ac o bob enwad Ymneillduol. Yr oedd yn un o lywodr- aethwyr Bwrdd Ysgol St Sior bu yn aelod o'r Bwrdd Claddu, ac yr oedd yn awr ar y Cynghor Sir a gweithredai yn ami fel dirprwywr drosyieibl Gvmdeithas. Gedv weddw a thri o blant. --0--

TABER.VACL, NETHERFIELD ROAD. Pregethir nos Sul, Mai 28, gan y Parch. O. L. ROBERTS, CAPEL (A) GREAT MERSEY STREET. Pregethir Nos Sul, Mai 28, gan y Parch. D WYNNE EVANS, Caer.

PWLFUOAU CYMREIG, Mai 28. LEKBWL. y METHODIziTIAID CALFINAIDD. Prince» rd-10, W Williams, 6, J Williams. David, street-10-30, J Williams, 6, W Williams, Southport. 104tzoiarence at-10, H Jones 6, 0 J Owen. Netherfield rd-lv, 0 J Owen. 6, H Jones Chatham street-lo a 6, E J Evans. CrQsshaU street-10 a d, J D Jones, rrefeglwys. An field i-oad-10 a 6, J Hughes. L'Yewsll.¡tmpark-10 a 6 R A Junes. Bcotle—10 a 6, G. Ellis. Birkenhead—10-30 a 6, J Small wood, Cymau. Seaeombe—10 a 0. W u Jones. 4,zrstois -10 a 6, John Willi mas. Rock Ferry-10,a (S, 0 Owens Walton park -10 a o, T Hyans. N'at(r;oo-O a 6, W M Jones Suyton Quarry 10 a 6, IS EvasiS, Peel road -10.30 a f3, H Roberts. doit iro(&d-lo a 0, D. JOi-es Webster road-10 a 8, W Owen New BrigAton. -lu 3u a 6, L Lewis. West irirby -11 a 6.30. 0 Luoyd Davies. fates street 6 16, J Alirris (i). soutaport-lo-zio a 6.3' St. Helens -10 30 a 6, J H Hughes Laird street. Bvriterdt,eail—b, J Evans. itiltm St., Widnes. -10.30 a 6, Market street, Btrtcenhead—tS, Stverton brow iSftea.)—10-45 a 6-30, W Wynn Daviea. iayreinont (8&es.)-10.45, a b.su, E Jernian,. YB ANNIBYNWYR Taberizad-10 30 D W Evans, 6, 0 L Roberts grove st-10 3ii 0 L Roberts, 6 15 D Adims. Pivrk road-10-30 Ü. P. Thomas. 6, Dr Probavt. [{ms-n1ton-llJ-30 1106, J. O. -Viiii-ms. l'rbnity rd, Bootie-10-30, a 6, W. Mersey st -10 3^ D Adams, 6, D W Evans. Olifton rd, & head 10-30 Or Probeit, 0, H. P. Thomas, "eacombe-10.30 a 6. S Roberts Marsh iane-to.st) a d, J H Rees. Vittoria at, B'hB&ct—io-30 a 6 15, S Jones, Caer. Y BEDYDDWYR. Sverton ViUage—10 30 a 6, D Powell Windsor st -10.3 J f Jones, 0, W fiamuel. Capel leion Boutlield W Ssnuel, 6, P Jones. /Sd:le Lane-2.30 a 6, S DaTies, Manchester. Battioi Rd. Bootie—a 6, e Williams. inowslev RomI, Booile -10.au a t>, L W x.ewi8. Woodlands, B'head—10-30 a 6-15, J Oavies, Y Wjaauatf-U-U S4aw st-10-30, T Hughes, 6, R L Jones Uoandary st-lu-30, H ludor, Ó, T Hughes Trinity Rd, Bootle-10.30 it L Jones, c, ffi Humphreys. Edge Hilt, PivWoOil st—10,30, E Humphreys, 6, H ludor. Unowsley Road 2.30, R L Jones, 6, tv T Jones. ftynydd seion—10-30, a 6, H Jones. jlaugnton rd, B'Aeatt —Xi-30 a 6, Uyf Ysgol. Crice 8t, Birkenhead- 2.30 d, aowen. Widnes ~iO. Au a 6, T G Kooerts. ,arsto-it- 2.30 (J, W Ev&Lis. iSarletowii.—10.3U J smith, 5 30, J Williams tiervwu—^10.30, J Williams, J Smun. Joiborue—% J smith. 5 3 > fl t.oborts. imoombe—2, a 0, J E Wynne. tiock h'eny-i au a 6, T Hughes. YR EGLWYS SEFYDLEDIG. Sunt Dewi-10-30 a 6.30, J Da vies. Sant Asaph—1U-46 a 6.30, E Williams. Sant Diathaniel -10.30, Ysgol, 6.30, R H Davies it Winifred, n'head-lO ib a 6-30, K eidwards, MANCBINION. Y METHODISTIAID CALFINAIDD. Moss gide-10, H f Robaits, Egremont, 6, W Glynne. Pendleton-10 3" Dr J altle (i-.Io E J Jones. Heoltut)ott ,treet -10 W GJYflDe 6, Dr W James. Higher A rdwwk-10, E J Jones, (j, H P Roberts. Dywedir fod yr aelodau Cymreig wedi cael sicr- wydd na bydd i'r llywodraeth ymyryd a. bwrdd addysg Cymru o gwbl, yn y mesur sydd yn awr o tlaen y Senedd, eithr gadewir iddo fod ar wahan i fwrdd addysg canolraddol Lloegr. -:0:

PURWCH Y GWAED. Y GW AEII YW T BYWYD," ac mae yn rhaid ei gael yn bur cyn y etilr corph iach. Mae llawer o'r clefydau a'r auhwylderau y mae dynion yn ddarostyngedig iddynt yn enwedig yn ystod misoedd y gwanwyn a'r haf, yn e,el eu hacliosi gan waed anmhur ac ajiach. Arwyddion neu arddang si idau o anmhuredd yn y gwaed yw gwelwder, gvvoi did, manwynau. cornwyd- ydd, &c. Darpaiiaech natur er puro y gwaed yw llesiau o wahanol fathau Yn mhlith y llysiau mwy- af rhinweddol ac effeithiol i gyrhaedd yr a ncan hwn, cydnabyddir gan feddygon yn mhob gwlad mai y goreuon yw cinchona (o'r hwn y ceir Quinine), sartapa- rilla. cynghaw (burdock) a d mt-y-ilew. Ceir rhin- weddau ia.ch"ol a gwaedburol y llysiau hyn, yn nghydag amryw felus-lysiau a chwerw-lyaiau eraill. yn y meddyglyn enwog, Quinine Bitters Gwilym Evans. Mae meddygon ac eraill sydd wedi rhoddi prawf arno yn eyd-dystio nad oes un meddyginiaeth at all gydmara a, Bitters Gwilym Evans er gwella ac atal anhwylderau a acho9ir gan waed anmhur. Ceir hefyd fod Bitters Gwilym Evans yn anmhris- iadwy at ddiffyg treuli -d a phob anhwylder yn cylla, ac fnewn a hosio' owendid mewn gwrage id a phlart, neu rai yn dl .oem mewn gwendid ar ol bod mewn unrhyw dwymyn. Dyrv yni a nertb adnewydd- ol yn fuan i'r cyfryw. Grochelwch efetychia-'au ohono trwy edrych fod eiw Gwilym Evans ar y label, y starap a'r hotel. P is poteli, 2s 9o a 4s 6 yr un. At, werth gan bob fferyllydd. neu anfonir ef am y prisiau hyn yn unionaryiohol oddiwrth v perchenogion, Quinine Bitters Manufacturing Co. Limited, Llanelly, South Wales.

Ffestiniog. YNAD NEWYDD. YN y llys ynadol diweddaf cymerodd Mr Wm. Owen, Plaswaenydd, ei le ar y fainc yn rhinwedd ei swydd fel cadeirydd y Cynghor Dinesig. Mae Mr Owen yn dringo rhiwiau serth anrhydedd mor hoew ag y eerddaallt Talywaenydd tua'i breswyl tawel, croes- awus. Llongyfarchwn ef yn y cymeriad o ynad j heddwch, gan ddymuno yr un pryd na chaiff ond ychydig o waith yn y cylch. CLORIANU CLAIARINEB. Nos Iau gwahoddwyd yr ardalwyr gan Gadeirydd j y Cynghor Dinesig i'r Neuadd Gyhoeddus i drefnu I symud gyda chronfa goffa y diweddar MrTomJSllis. I Ychydig ddaeth yn nghyd, ac yn ddoeth iawn gohir- iwyd y cyfarfod. Nid felly y buasai hi pe'n diweddar aelod yn y cyfarfod. Ond nid hawdd cael cynulliad da pan fyd, swn casglu yn y gwynt. Mae yma le dihafal am gasgliad da at bobpeth teilwng; ond rhaid i nifer bychan wneud y trefniadau, a galw heibio'r lluaws bawb yn ei le a'i liw ei hun. Nid yw'r holl fai yn gorphwys wrth ddrws yr ardal chwaith. Dylasai y rhai y perthynai iddynt roddi gwys a gwahawdd mwy cyffredinol, gan ada-I mwy o amser i barotoi. Hwyrach fod peth oerfelgarwch mewn rhai cylchoedd hefyd. Dylasai cronfa goffa Tom Ellis gychwyn yn sir Feirionydd. Ond mae rhyw bwyllgor Llundeinig wedi llyncu pobpeth iddo ei hun, a hwyrach y llynca'r gronfa yn ei chrynswth cyn y diwedd. Yn Llundain y tabernacla pwyllgor yr Eisteddfod Genedlaethol, a llawer ysgarmes fu rhwng pobl dda Cymru a hwnw o dro i dro, fel nad yw gyfreithlon disgwyl i ni gymeryd ein cylcharwain yn rhy ddibris gan y bobl huuan-etholedig hyn. CYFLAFAN. Gofidus genym ysgrifenu y penawd uchod mewn gohebiaeth o Flaenau Ffestiniog. Nid ydym dan yr angenrliaid poenus ond anfynych, ac nid teg edliw fod staen ar enw da y lie ar ol y gyflafan fu ar lech- wedd y Manod tua blwyddyn yn ol. Nid oedd Thos. Jones a Mary Burton namyn crwydriaid proffesedig, ac nid oedd yr ardal yn gyfrifol am danynt hwy na'u hymddygiadau. Digwyddiad oedd iddynt fod ar eu pererindod tros y mynydd y noson hono. Cymerodd y gyflafan dliweddaf le yn nghwmwd tawel Rhiw- bryfdir, wrth odreu tomenydd Chwarelau Oakeley a'r Llechwedd. Yr oedd Dafydd William y Crydd yn dra hysbys yma er's blynyddau, a pherchM ef gan bawb. Gweith- iwr dyfal a thawel ydoedd, a llawn o garedigrwydd. Treuliodd to ar ol to o blant y Rhiw oriau dyddan yn ei weithdy, a degymu llawer ar ei edau a'i g\vyr crydd at achosion arbenig. Bu'n briod ddwywaith. Ni fu dau hapusach erioed nag ef a'i wraig gyntaf, ac mewn ty bychan twt ar bwys y gweithdy maga s- ant dri o blant, dau ohonynt eto'n fyw. Claddodd ei briod yn lied ddiweddar, a bu mewn dwysder trwm ar ei hoi. Cafodd gryn ergyd hefyd yn marw- olaeth Grace, ei unig ferch bygythiodd ei natur ym- ollwng tan lanw ei alar lawer tro. Er fod golwg arw aruo fel mynydd ysgythrog, yr oedd ynddo ffynonau o diriondeb byw. Tua blwyddyn yn ol, er syndod i bawb, priododd eilwaith gyda dynes o Bwllheli. Dyma gamgymer- iad mwyaf ei fywyd, ac eithrio'r olaf gyflawnodd. Yr oedd cryn wahaniaeth oed cydrhyngddynt, agwa- haniaethau eraill. Ni buont fyw yn gysurus o gwbl. Ymadawodd ei fab Robert oddiwrthynt am resymau arbenig, a chwynai Dafydd William yn fynych wrth ei gydnabod ei fod yn myn'd yn dlawd a diymgel- edd. Boreu Iau diweddaf penderfynodd wneud pen ar bobpeth ac ar ei fywyd ei hun. Tra yn trefnu bor- eufwyd i'w fab hynaf, David, awgrymodd am iddo chwiiio am letty. Yr oedd ei wraig a baban saith mis oed yn y gwely, ac aeth yntau i'r llofft wedi i'r mab fyned at ei waith a chyllell fara yn ei law (a ddangosid yn y trengholiad a gwaed yn dorchau hyd-ddi). Cododd y wraig i'w gyfarfod yn ei braw, ond torodd ei gwddf, a syrthiodd yn ei dillad nos gan farw yn ddiatreg ar ben y grisiau. Dychwelodd i'r llawr a'rgyllell yn ei law, cydiodd yn ei farf laes a'i law chwith, a chyda'r gyllell yn ei law dde torodd ei wddf hyd asgwrn y cefn, a syrthiodd gan led- orwedd ar draws y cryd yn hollol farw. Diau ei fod tan ddylanwad iselder ysbryd a gor- phwylledd wedi blino ar ei fywyd ond gresyn iddo gymeryd y cwrs hwn, I)yDa' casgliad y daeth y trengholiad iddo yn y Baltic Hotel nos Wener, lie y caed tystiolaethau diaiawys. Buasai'n hawdd chwyddo'r adroddiad hwn ond nid yw manylion digwyddiadau alaethus fel hyn yn dylanwadu'n dda ar neb tyner y lien dros yr olygfa erchyll. Claddwyd y ddau ddydd Sadwrn yn myn- went St. Michael, Llan. Rhoed gweddillion Daf- ydd William gyda'i wraig gyntaf, a'r ddiweddaf an- ffodus mewn beddrod ar wahan. GOSOD Y GAREG SYLFAEN. Er mor anffafriol oedd y tywydd, daeth tyrfa fawr yn nghyd i fod yn dystion o'r gwaith da uchod I prydnawn Sadwrn diweddaf. Yr oedd seindyrf y Llan a'r Blaenau yn chwareu'n rhagorol yn yr or- ymdaith. Wedi cyrhaedd y llanerch y bwriedir i'r Ysgol Ganolradd sefyll arni, aed trwy y seremoni gan Mr W. E. Oakeley, a dywedodd ychydig eiriau pwrpasol. Yr oedd Mrs Oakeley hefyd yn bresenol ac yn dangos mawr sel tros yr achos. Edrychai'r hen foneddwr yn falch dros ben o'r trywel arian a syrthiodd i'w ran ar yr amgylchiad. Caed areithiau ymarferol gan y Prifathraw Roberts (Aberystwyth), Dr Woods (Rhydychain), Mri R. Greaves, Wm. Owen (Plaswaenydd), ac E. P. Jones (Blaenddol). Wrth gasglu'r briwfwyd gweddill ar y diwedd, wedi yr holl siarad, cafodd Mr Oakeley fwy o arddeliad nag erioed. Dyna'r gareg i lawr, adeiladu arni fydd y peth nesaf. Bydd yr adeilad yn sicr o fod yn gymhwys ar gyfer y plant; gobeithio y bydd y plant a ddysgir ynddo yn gymhwys ar gyfer eu hoes. Mae'r Llungwyn wrth y drws, a'r ffurfafen yn sychu ei dagrau gyda thywel o gwmwl gwyn go- beithio fod heulwen a heddwch yn aros pawb. PBYDEEI. --0-- Nid oes dim fel cyfoeth o ddarluniau am yru y gwirionedd adref. Yr oedd Mabon yn pregethu yn nghapel y Methodistiaid Calfinaidd yn Whitchurch y Sabboth cyn y diweddaf, ac mewn trefn i argraphu ar feddyliau ei wrandawyr y ffaith mai un cynllun mawr ydyw yr holl greadigaeth, ebai,—" Duw a wnaeth y mynydd a'r dyffryn; Efe wnaeth yr elephant a'r llygoden; Efe wnaeth William Glad- stone a William Abraham," ac yn y blaen, nes yr oedd yn ddigon eglur eu bod i gyd yn deall natur a chymeriad y Duw oil yn oil.

Marwolaeth y Parch W. d. Thomas (Gwilym Gwenffrwd) DDYDD Ian, Mai 11, yn ei breswylfod, Hafod Alun, Wyddgrug, ba farw yr hen lenor a'r bardd tawelfwyn uchod wedi cyrhaedd ei 7& oed. Brodor o Dreffynon ydoedd. Ba am amser yn weinidog ar eglwysi Annibynol yn Mon. Wedi hyny symudodd i'r Wyddgrug, a ba yn ngwasanaeth Mci Kelly fel clerc am dros ddeagain mlynedd. Yn y cyfamser, yr oadd yn barod ac ewyllysgar i wasanaethu eglwysi bychain yr Annibynwyr yn yr ardal a bu gofal gweinidogaethol eglwysi Soar a Jeru- salem arno am tua deng mlynedd-llesgedd a barodd iddo roddi hyn i fynu dair blynedd yn ol. Cyhoeddodd amryw fan lyfrau dyddan, ac ysgrIfenodd lawer i gyhoeddiadau yr enwad. Gladdwyd ei weddillion Mai 16e6 yn myn- went y Free Church Wyddgrug, pryd y gwein- yddwyd gan y Parchn T Robarts, Wyddgrng Uwchllyn Jones, Rhesycae D Oliver, Treffyn- on; D T Jones, Conwy a R Owen, Ty Draw.

-0 Llythyr Lerpwl, [Gan SYLLDREM. J TRANOETH Yil WYL. DYMA'R Gymanfa drosodd y cyffro crefyddol yn ym. dawelu ar draeth y myfyrion, a phob gair melu," a glybuwyd, pobsyniad hynaws, a theimlad pur a gyn- hesodd ein natur, bellach wedi myned yn dryso.-au yn y c6f. Hwyraeh na chyfeiliornodd y bardd hwnw gymamt wrth alw adgof yn anfarwol: yn myd cyfrin yr enaid y cyfanedda adgofion, ac y mae awyrgyrch y byd hwnw yn rhoi rhyw fath o anfarwoldeb iddynt. Ond nid ymson yw swyddogaeth gohebydd byd y ffeitbiau gweledig yw ei fyd ef fel y cyfryw. Beth yw barn y lluaws am y Gymanfa—dyna'i bwnc ef. Addef- ir na fu agweddau allanol y cyfundeb Methodistaidd erioed yn fwy llewyrchus; profai'r gwaith a wnaed argobeithion a amlygwyd fod y Corph yn gryf ac iach. Nid oedd y cyrddau cyhoeddus mor lewyrchus. Gwelwyd gwell cynulliadau, gwrandawyd grymusach anerchiadau. a theimlwyd mwy o ddylanwad mewn ami Gymanfa lfaenorol. Ac eithrio rhyw dda-u gwrdd a dau anerchiad, addefir mai cyffredinedd oedd nod- wedd amlycaf yr wyl eleni. Y gwr mwyaf byw ei gen- adwn ac angerddol ei ysbryd o bawb ydoedd y Prif- athraw Prys: mae ei ddifrifwch, ei set, ei enaid yn ysu ei gorph eg wan. Yr oedd effaith ei araith yn y cwrdd cenhadol yn annesgrifiadwy, a choron yr wyl oedd y cwrdd hwnw. LLANSANNAN. Mae llygaid lluaws o Gymry Lerpwl yn edrych i Llansannan y dyddiau hyn. Mawr fu dylanwad y pentref bach mynyddig hwnw ar y ddinas fawr, brys- ur yma. Yno ddydd Mawrth dadorchuddir cofgolofn i bump o enwogion. Bu tri ohonynt yn preswylio yn y ddinas hon-Henry Rees seraphaidd. William Reea amryddawn, Iorwerth Glan Aled aweuber—a phwy a draethaeu hoes hwy? A chyda phriodoldeb arbenig, ceir un :o :Oymry parchus y ddinas yn un o ysgrif- enyddion y gofeb, Mr John Morris, Y.H. Cynrych- iolir Cymry Lerpwl yn deilwng ganddo ef ac y mae hefyd o wehelyth Llansann m, yn gadeirydd rhaith y plwyf, ac yn cyfaneddu yn Lletty r Eos gerllaw. Gobeithio y bydd i'r gofgolofn roddi ysbrydiaeth lawer un ddod eto o Lansannan dawel i ddyrchafu y ddini-s hon a'u bywyd sanctaidd a'u gwaith aruchel. BYR A CHRTA. Ar yr 31ain cyfisol, bydd Telynores Lleifiad yn cychwyn adref o'r America. Yn Westminster Chambers, 1 Crosshall Street, y mae swyddfa'r Eisteddfod Genedlaethol 1900. Yr oedd y Parchn W 0 Jones a Wynne Davies yn gweinyddu yn Nghymanfa Bregethu Bethesda y SuI. gwyn.

Ar Finlon y Ddyfrdwy. Da genym ddeall am lwyddiant arholiadol a ther- fynol dau o fechgyn ymroddgar Corwen, Mr J. R. Jordan fel cyfreithiwr, o swyddfa Mr L: Ll. John; a Mr D. R. Edwards, cynorthwywr Dr H. E. Walker. Diau fod iddynt fel rheithwr a meddyg edmygedd a llongyfarchiadau gwresog eu cyd-dref- wyr. IS-BERWYN.

J. W. ROBERTS, Teiliwr Ymarferol, 6 West Derby Street, Liverpool. Siwtiau Busnes o 36s. Gwneir Dilladau o ddefnydd- au a brynir gan foneddwyr eu hunain am brisian rhesymol. Llodrau o 10s. 6c. D. R. JONES & CO., Pianoforte, Organ, Harmonium, and Mutic Sellers, 106, HOLT ROAD, LIVERPOOL. Tuning and Repairing a Speciality. Music sent by Post cannot be exchanged. Cedwir Stock helaetb o bob math o Offerynau Cerdd. PIA.NOS o 10s. 6ch. y mis ac uchod. AMERICAN ORGANS, 5s. y mis, &e. HARMONIUMS, 4a. y mis, &c» Stock ragorol o'r Caneuon goreu—newydd a hen. ER COF AM MR T E ELLIS, A.S. Can newydd (Mr J H Roberts), Tenor neu-Sopranov Y ddau nodiant ar yr un copi. Pris Swllt." Dylai pob Cymro cenedlgarol ei meddu a'i chanu gyda theimlad gwefreiddiol.Alaw Madog. CHAS. R."HAL L, GENERAL LETTER aUTTEB cI: enoravlb 53 PARADISE STREET, LIVERPOOL. MANUFACTORY OF BURNING BRANDS SIKNCOT PLATES, RUBBER STAMPS, BRASS PLATES, at CWMNI YSWIRIO V PRUDENTIAL (OYFTNaBDIO) TKTSOKFA DROS £ 20,000 OOO A GENTS addas ychwanegol yn eisiau.—Ymnfpw i. U J. W JONES, Prudential Office, Caernarfon.