Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
MeWdfod C"IIMOI y saft.
MeWdfod C"IIMOI y saft. Pryddest I Boi-eu'r Farn, TestYn qj Oadtir. BEIBNIA.DA.BTH ALAFOK. TESTYN cyfoethog, yn rhoi mantais i fardd amlyc,u holl nerth ei grebwyll a'i ddarfelydd. Er cymaint o ddarlunio sydd wedi bod ar -anio,ylcboedd y testyn, y mae yno ddigon o 0 te ac o ddefnyddiau i feirdd am oesau eto. Nid rhyfedd i'r fath destyn ( c aorhydedd ,cadair) gynvrchu eystadleuaeth dda yn nglyn -fig Eisteddfod y Bala. Cystadleuaeth dda ydyw hi rhwng un ar ddeg o feirdd ystwyth- :gryf. Y bryddest ddaw dan sylw gyntaf ydyw un Ofnus -yr Ofnus a ysgrifenodd ar foolscap paper. Pryddest ar Ddydd y Farn ydyw hi, wedi ei hysgrifenu ar fesur gwael-mesur ag y mae yn anhawdd i fardd medrus beidio myned yn undonog a dieffaith wrth ganu ynddo. Y mae pryddest Ofnus i'w chanmol am y synwyi a'r difrifwch sydd ynddi ond nis gellir dweyd fod ynddi farddoniaeth na newydd-deb. Y diffygion mwyaf amlwg ynddi ydyw y gwallau mewn cystrawen a thor mesur. Oherwydd amledd y ffaeleddau hyn, rhaid gadael y bryddest heb ychwaneg <0 sylw arni. Patrodus.—Pryddest ydyw hon eto nid ar Tore'r Farn yn unig, ond ar Ddydd y Farn, .ac wedi hyny. Mae'r mesur a gymerodd yr ymgeisydd hwn yn un dymunol a da, a cheir yn y llinellau anil darawiad o gynghanedd. Dyma un o'r cyfansoddiadau rhyfeddaf a ddarllenais i erioed. Y mae yn amly-u cryn gyflawnder o adnoddau meddwl, a chyflawn- <ier mawr o iaith farddonol, yn nghyda dawn ;arbenig i ddarlunio mewn geiriau. Ond er hyn i gyd, dengys y givaith fod yr awdwr wedi dirfawr es.euluso dysgu elfenau cyntaf cyfansoddiant. Y mae gramadeg y bryddest yn hynod o walius, Pa fodd y mae yn bosibl i ddyn fod wedi ymgyfoethogi cymaint mewn meddwl ac mewn geiriau, ac eto mor bell o fedru mynegu ei feddwl yn gywir gyda'r eiritu, sydd wybodaeth ry ryfedd i mi allu ei deall. Pe na buasai am y diffyg hwn fe z, fuasai Patrodus yn gydymgeisydd peryglus mewn cystadleuaeth ddarluniol. Of nus (2). — Papyr bychan. Fe ys •^rifenwyd y bryddest hon yn araf a gofalus, ac y mae hi yn cynwys darnau pur ganmoladwy, yn enwedig tua'i chanol. Nid ydyw cystal mewn ystyr yn y byd tua'i dechreu a'i diwedd. Yn y chwarter cyntaf ohoni ceir ambell damaid rhyddieithiol iawn <ei ffurf, fei hwn Mae Duw yn yr "Ysgrythyr Lan yn tystio Food yr ecliryslon Fore hwn i wawrio Ac ambell ddywediad a gofyniadau anny- inunol fel y rhai hyn ;— Neu ydyw Undod mawr y Duwdod wedi Llwyr-golli ei gydbw) sedd, ac ymdd'rysu ? Jieu wedi aDnghytuno mai dwy natur Mfi Adds,"r ail, i beri'r fath anngbysur? Yn chwarter olaf y bryddest darlunir can lyniadau y Farn, a hyny mewn dull gerwin ac eithafol. Y mae cryn lawer o ffaeleddau mewn iaith a chorfan hefyd yn anurddo'r bryddest. Ond y mae tua'i haner, yn y -canol yn bur dda, o ran iaith, priodoldeb, a fearddoniaeth. Yn y rhan hon ceir ami gwpled o linlhu fel y rhai hyn O Ddwyfol Orsedd! a'i cholofnau'n fflamio JSancteiddrwydd tanllyd yn ei ilawn addurno! ) • • Yn ei flaenori m'le rhyw wawl mawreddus, JFe] toai.er fawr ddieitbriol ogoneddus 'Bala Mor :—Ar rai cyfrifon mae hon yn 'bryddest bur ardderchog. Y mae hi felly o ran cyfoeth iaith, o ran barddoniaeth, ac o iran y medr desgrifiol a ddaw i'r golwg ynddi. Ond y mae dau neu dri o bethau yn tynu llawer cddiwith ei gwerth, ac yn rhwystro iddi gael lie uchel yn y gystadleu aeth. Yn un peth, i fesur prin y gellir dweyd ei bod ar y testyn a roddwyd. Gweithrediadau Dydd y Farn, a'r canlyn, iadau, sydd yn cael y lie helaethaf ynddi. Peth arall, ni fu yr awdwr yn agos ddigon gofalu.s yn ffurfiid ei frawddegau. Ond yr hyn sydd yn diflasu mwyaf ar y darllenydd wrth fyn'd trwyddi ydyw y gorwychder geiriol sydd yn ei nhodweddu, a'r gormodedd difesur a berthyn i lawer o'r desgrifiadau. Wele un engraifft gymedrol o'r gorwychder Blaenota'r seiutiau i'r ogonawl di igfod, Hardd dy eu Tad, yber breswylfa uchod, Y rhai belydrant fel disgleiriawl berlau, Yn addura i orielau'r gwawl ororau, Yn osgordd o fendigaid gan wychderau, Sy'n llathru Boreu'r Farn a'u llewyrchiadau Hyd belynynt tur. Yn engraifft o'r gormodedd gellir nodi y llinellau hyn Eu llygaid sent fel lampau yn eu penau A thorchau tan ddisgynent o'u gcneuau. Toe, gwelid rhesi o gerbydau trymion Yn cael eu gyru gan daranau mawrion, A mellt yn ffaglu o gylch eu hclwynion. yr eirias danau losgai yn fwy fflamol, A'r erchyllderau'n ganmil mwy brawychol- Mae hoJl uffernbyll coll yn rhwth ymledu S'r rhwygi uffernol, pan y mae'n cerbydu Y deiiiaid i'w salleoedd mewn trueni. Mae hwn yn fwy ysgeler ei ddoniau nag 'Elis Wyn o Lasynys ar ei oreu Ond nid iffordd yna y buasid yn disgwyl i bryddest ar Fore'r Farn fyned. Da fyddai i Bola Mor adael i'w farn lywodraethu mwy ar ei .ddawn lifeiriol. O'r dyfnder y llefais. Y mae y bryddest 3ion yn cychwyn yn addawol, er yr arwydd- ion na wyr yr awdwr rhyw lawer am y igwaith caredig o atalnodi ac er y son am llodau y pren almon yn ffrwythlolwn lwyni. Wedi erfyn am arweiniad dywed ei fod wedi igosod ei hun i sylwi ar y ddaear yn y gwagle yn mhlith ar- wyddion eraill gwel mai \.Crwydro'wnarelfenau'n segur, Fel yn disgwyl,eael gorphwysdra; 'T mae'r gwynt. er yn gynhyrfus, Yn anadlu'n llawer gwanach Nid yw'r ser yn Hawn mor nwyfus, Cuddiant eu gwynebau'n amlach. Nid pawb fedr ddychyxaygu fel yna. Ond .y.i,y trydydd tudaleia y mae yr awdwr yu I dweyd pethau am blant dynion nad oes I warant yn awgrymiadau datguddiad dros eu dweyd, ac wrth fyned yn mlaen yn bron wrthddweyd ei hun. Dyna hanes y gerdd trwyddi—ambell ddarn gwych, yn gwneud ini deimlo ein bod yn nghwmni awenydd gwir fedrus, ac ambell ddarn arall yn gwneud ini synu fod y fath awenydd yn gallu gwneud gwaith mor wael. Weithiau am ys- paid lied hir y gystrawen a'r ftigyrau yn gywir a graenus, bryd arall cymysgu amser a delweddau annghywir. Y mae y bardd hwn eto wedi gweled rhyw angenrheidrwydd 9 11 myn d a ni dros ffin y testyn, ti-ivy y farn, a thn hwnt iddi. Elias ar y Green.-Fe ymdrodd Elias braidd yn hir gyda'r boreuau a grybwylla yn nechreu ei gerdd, ac y mae ganddo ambell ymadrodd nad ellir myned trosto yn ddi- dramgwydd, megys "yngole ei hun,* "wlad- ddarn," wyrth-fore "yn foed," a chwpled yma a thraw mor wantan a hwn — Fu'r un boreu'n gwawrio (gall pobpeth gyd-ddweyd) Fel Bore y Farn, gyda chymaint i'w wneud, Ond pryddest pur lan a dymun 1 ydyw hon —hynod o ddifyrus i'w darllen, am fod y meddyliau yn ddyddorol, ac yn rhedeg yn rhydd ac yn glir mewn mesur syml a nwyf- us. Mae yr awdwr wedi cadw Bore y Farn hefyd o flaen ei feddwl o'r dechreu i'r diwedd. Nid oes yr un yn y gystadleuaeth wedi ei chadw yn well o fewn cyleh y testyn. Y mae hi yn llawn o feddyliau priodol a phur, gyda naws hyfryd yn treiddio'r oil ac nid ydyw yn amddifad o farddoniaeth. Ond ni lwyddodd yr awen i ymgodi yn uchel yn unman ynddi, nac i ddweyd odid ddim i synu ac ysgogi dyn. Pryddest lan, dyner, wastadlefn ydyw hi. Fe rydcl yr ychydig linellau canlynol syniad am dani yn ei goreu Annghofiant fydd cyetudd yr anial bob dam Pail welant ei wyneb ar Fore y Farn Bydd nosau tywyllion eu dwfn gystudd mawr, Yn dyddio'n ei wyneb nr doriad y wawr. Goluní tragwyddol y nef meg\ s llif Ddaw allan i wyneb y dyrfa ddi rif. Pltwitix. -Dechreii da eto—a da iawn hwn. Buasai yn anhawdd meddwl am ddechreu mwy deheuig ac aweuyddol. Dyma'r ail benill:— be'r cread yn ffyddlon i ddeddf ei bodolaeth, Ifeb gysgod cvfnewid yn sobri ei wedd Ma^'r miwsig arferol yn mywyd trafnidiaeth, A tbrwmgwsg tragwyddol ar ddeiliaid y bedd M'ie greddf inor ddigyffro a mynwes y Duwdod, Mae cerbyd annuwiaetb a'iolwyn yn fflam; Tranad oes un awgrym yn ngwen y diwrnod Fod bywyd i fywyd di-fedd ar roi 11am. Chwe' phenill o'r math yna yw y rhan ar- arweiniol—o'r math yna,, ond fod y ddwy linell annymunol hyn yn diwedd u y pumed -1 f Heb ddim i'w rybuddio yn ngwridion y wawrddydd i Bo i fjtvvjd ar drothwy byd uaLwaitli mwy claer. I 0 hyn yn mlaen yn y mesur diodl y c&n&^d y bardd, a dengys ei waith ei fod yn feistr y mesur. Y n yr ail rail cavvii olwg ar Q^vfodiad Dvdd Barn, ac ar waith y dydd— Phamiv hefyd Yh mynti myned yn mlaen heibio'r bore. Yn y dryaeuJ- ran -|^r'n" iaeth athronydclol-farddonol ar Farn fel dydd genedigaeth "cynydd ar un Haw, a dydd trosglwyddiad i le gwrth-gyf-- erbyniol cynydd ar y Haw arall. Fe geil- rhai darnau rhagorol yn yr ail ran—llawn o rym a barddoniaeth, tebyg i'r ddwy linell yma: — Nid oes i syniad rhag yr Hollbresenol Fan i ehedeg, terfyn oil yw nuw. Nis gallaf ganmol y drydedd ran o'r brydd est, er y gallu a'r grym a ddaw i'r golwg ynddi. Nid yn unig y mae y darn hwn yn arwain lIn mhell y tu hwnt i derfynau y testyn, ond y mae yr egni a'r brawddegu hir ac aneglur sydd ynddo, yn gwneud y darn yn bur boenus i'w ddarllen. Gresyn i f.rdd mor nerthol drwy ddiffyg btorn a gofal ganu cymaint yn ofer. Y JYIyfvr du,ys.-Ar ddiwedd y bryddest fechan hon ceir y nodyn effeithiol yma :— Anfonir y bryddest hon i r gystadleuaeth yn anorphenol, jian i'r awdwr, oherwydd afiechyd, fethu cwblhau ei gynllun." Prudd yw meddwl hyn, nid yn unig oherwydd y teimlad dros yr awdwr yn ei waeledd, ond hefyd am fod ei waith, hyd y mae yn cyr haedd, yn waith mor wir ragorol. Nid oes yn yr holl gystadleuaeth waith mor lan ei luniad, na chwaith mor lawn o feddwl treiddiol, ac o farddoniaeth ddiledryw. Nid oes genyf ddim ond canmoliaeth i'w fyneo-u am y gwaith i gyd trwyddo. Mae'n ymddan os fod yr awdwr wedi tynu allan gynllun 1 eb angen ei well ac y mae yn eglur ei fod wedi dechreu gweithio allan ei gynllun yn feistrol- gar. Ond yn anffodus, anorphenol yw y gwaith, ac am hyny nis gellir rhoi pris gwaith cyflawn arno. Wele engraifft neu ddwy o beth ydyw Fore'r Farn! mae rhwysg a rhysedd Byd yn gwelwi yn dy wyddfod Gwawd y gwr a gar anwiredd, Ar ei wetus dry'n fudandod; Cryn yr annuw balch a beiddgar Geradent heibio'r Groes gan grechwen, Fan ddaw'th wawr o lygad llachar Haul Oyfiawnder i'r ffucfafen. Fore'r Farn I Damegion distaw Duw am danat leinw'r cread; Mae pob newydd wawr yn addaw Boreu gwyuach o dda'guddiad. Mae dy liw ar loewon edyn Holl gyfnodau gwibiog amser, A pbob dydd o'r nef sy'n disgyn Ddifrifolir gan dy leufer. I oiphen yn ein nesaf. -0'
Dirwy drom air dafarnwyr.
Dirwy drom air dafarnwyr. YN Nghroesoswailt, ddydd lau, cyhaddid Mary Lloyd, Horseshoe Inn, Llnyblodwel, u ddyfrio bravidl i'r graddau o 9 y cant, a rum i 15 y caut, a diwywyd hi 5p a 1p 153 o gostaii. Am werthurttm 19 gradd o dan y safen, dirwywyd Samuel Williams, tafarnwr, Llyn- clys, i 8p a lp 7a o gostau. -0' Drink "Joy of Home" Tea, 1/6 lb. Delicious. pure, refreshing.—John Hughes, Te* Merchant, oranchea all over Liverpool and district.
Gyfarfod Ymadawol y Paroh…
Gyfarfod Ymadawol y Paroh FeW Jones. Bousfield Street. Y MAE yn hysbys i lawer yn ddiau, fod Mr ] Jones, gweini iog y Bdyddwyr yn y lie ucbod wedi df-rbyn galwad tna thri mis yn ol. i fugeilio yr eglwys yn Ngholwyn Bay. Ar ol'ystyriaeth ddwya penderfynodd ei derbyn, a nos Sadwrn diweddaf cynaliwyd cyfarfod yn B )osfieid Street i ff irwelio a dymano yn dda iddo. Erbyn, 7.30 yr oedd cynull- iad gweddol dda wedi dod yo nghyd Cymerwyd y gadair gan y Parch D Powell, canwyd emyo, ae arweiniwyd mewn gweddi, gan y Parch J D tvies, Birkenhead, ar ol hyny cafwyd anerchiad gan y cadeirydd. Dygodi dystiol^eth uchel i Mr Jones fel dyn ieuanc o allooedd uwchraddol, a gallu- oedd preethwrol uwchUw y c) ffeedia. Yr oedd yn frawd meddylgar, ya fyfyriwr diwyd, yn gyfalll cywlr ac ymddlriedol. Dywedai y Parch W Samuel nad oedd eisiau i neb ofni gormodueth yn y cyfarfod, fod Mr Jones yn frawd gwir deilwng, a theimlir c)lled ar ei oJ. Dywedai jr Parch Peter Price, Great Mersey Street, ei tod yu cdli cyfaill y noson hono Dygodd Mr Price dystiolaeth nchel i Mr Jones fel dyn, yr oed I yno ddycoliaeth dda, yr hyn sydd mor bwysig i bregethwr, ac yn un oedd yn byw ar dir ysprydol uchel iawn—yn ymyl Duw, ac yno y mae cael yr eneiniad sydd yn gwneud dyn yn bregethwr dylanwadol. Wedi i'r Parch J D.vies, Birkenhead, anerch y cvfarf^d, galwyd ar y Parch 0 L Robditu, Tabernacl, yr hwn a ddywedai ei fod wedi cae' lie i gasglu fod Mr Jjnes yn parotol yn dda ar gyfer y pwlpud. E t. i fodyn colli cyfaill a hoffai yn rawr, etc, llawen- ychai ei fod yn myn'd i gylch eang tch odlef- nyddi ,ldeb. Canmolai Oolwyn Biy fel lie cyoyddol, a mentrai ddwayd y byddai i Mr Jones gymeryd ei le fel un o bregethwyr goreu a mwyaf p >blogaidd yr enwad. Yna deuwyd at on o bethau mwyaf dyddorol y cvfarfod, set anrhegu Mr Jones a Roll top Desk hardd defoyddiol, a gwerthfawr, a swm o arian i Mrs Jones. Oyflwynwyd yr anrheg gan Mr R Robetts, ar tan yr eglwys. Cydnabydd- odd Mr Jones drcsto ei hun a'i briod mewn teimlad dwys a thoddedig, amlwg ydoedd ei fod yn cael anhawsder i ddweyd yr hyn a f^riadal. Teimlai yn ddiolchgar, yn tiaenaf oil i'r Arglwydd am "bobrhoddiad daionus," a theimlai yn ddiolchgar am bob ca edig- rwydd a dderbyniasai oddiar jaw yr eglwys yn B jusfieti Street. Yr oedd wedi derbyn caredigrwydd lawer gwaith o'r blaen, yr byn nad allai byth acmghotia, ac er yn tlarwe'.io, dymuuai i'r eglwys feadit-hion gore/ar nefoe Id. Siaradodd Mr Thom^ Junes, un 0 ddi í aconiaid yr e^a>7^> ar ran y fraw^oiiaetb, a dywedai fod yn ddrwg ganJdo ef fod Mr ] Jones yn ymadaal, ond dyaaunai ei Iwydd- iant yn y dyfodol. Cafwyd anerchiad terfynol a dyddofol garl Pedr Hir, yr hwn a siaradodd yn barchus iawn am Mr Jones. Dywedai fod M? Jones yn myn'd i Ie oedd yn cynydd u, ac y i. j Jones hefyd gynyuda a thyfu. 'Adag dde^v??^ hono yn hanes pob pan fyddai yd t-yfq 6 riiii y cr.ph-.vb?' ged yn tyf< dyuJ^ dfBiho? dedw/u''i» pjfiai.yn dda pan osdd 0T jr.a tyfp, a thelia-a! weithiau na byddai ya tyta eta, 4 c. OyJ- unai y brodyr oil i ddymuno poo litv/ddunt a dedwyddweh i Mr Jones a'i deulu yn e" faes newydd. D^rilenwyd ilythyraa oddiwrth y Parchn Owen Owens, T EVins, ac Hawn Kees, yn datgan gofi:1 ac anallu i fod yn breseaol, ond ya dymano mawr Iwyddiant i Mr Jones. Terfynwyd cyfarfod dymunol o'r natur, trwy gtnu, Dau dy fendith wrth yraadael." Pregethodd Mr Jones ei bugeth ymadawol, ar darfyn naw mlynedd o waini dogaath, y SuI diw d laf, a duchreua ar ei waith yn Colwyn B y Mehefin 8. J.D. o Mae ar faddfeini yu mynwent Eglwys Gadeir- iol Bangor envvau meirwon gyda'r ffigyrau can- lynol. fel eu hoedranau:—481, 291, 181, 140, 129, a 127. Bernir mai gwaith rhyw ieuenctvd ymyrgar fu yn ychwanegu y ffigiwr cyntaf at bob oedran.
Advertising
Meivii Llian, Pris 2/6. Y MORTHWYL: 280 o ADRODDIADAU. Yn cynwys ddarnau gan yr Awdwyr can 11 lynol:— Alafon, Akin, Ap Cyffin, Ap Madoc, Ap Tegid, Ap Cledwen, Ap Fychan, Bon 1) a vies, li. Bryan, Berw, Bryfdir, Bethel, Blackwell, Bardd Nantglyn, Bodfach, Carolan, Cawrdaf, Cynonfardd, Cynddelw, Caledfryn. Clwydfardd, Cadfan, Ceiriog, Clwydfro, Dyfed, Dafydd ap Gwilym, Dewi Wyn, l)ewi Ogweu, Dafydd Ddu Evyri, Daniel Ddu o Geredigion, Derwenog, Dewi Arlon, Dafydd lonawr, Elfed, Emrys, Eben Fardd, Beriah G. Evans, Ehedydd Ial, Roger Edwards, Elfyn, Elphin, Eilir Evans, Christmas Evans, Elen Egryn, Eos Bradwen. I. F., Glanystwyth, Golyddan, Goronwy Owen, Glan Alun, Gwenffrwd, Gwalclimai, Gwaenfab, Garmonydd, Glanygors, Gwyndud, Glyn Myfyr, Gwilym Peiiant. Gurnos, Gaerwenydd, Glas- ynys, Gwilym Eryri, Glan Pad&i-ii, Daniel Griffith. Gwylfa, Huwco Fenmaen, lliraefchog, Hywel Cernyw. Ellen Hughes, G. H. Humphreys, Hwfa Mon, Hugh Hughes, Hugh Maurice Hughes, leuan 0 Leyn, leuac Wwynedd, loan Dda, lolo Caernarfon, loan Arfon. Iolo MSS,, loan Emlyn, leuan Glan Geirionydd, lor- werth Glan Aled, loan Tcgid, Islwyn, loan Brydydd Hir, Mrs. Jones, Berthlwyd, D. Ivor Jones, J. Jones, Llangollen, Edward Jenkins, J. T. Job, J. Morris Jones, Yolander Jones, E. O. Jones, 11. Jones, Ty- newydd, J. D. Jones, Wynton Jones, Benjamin Jones, O. Gethin Jones, Llew Llwyfo, Longfellow, La Fon. taine, Lewys Morys, Lewis Glyn Dyli, IJwyfo Mon, Llew Tegid, Morgan Llwyd, Moelwyn, Mynyddog, Nicander, W. Nicholson, Daniel Owen, Patrobas, Pedr Mostyn, W. Parry, Pedrog, Penfro, Pedr Hir, Penar, 'Rhen Ffannwr, Prifatliraw T. F. Roberts, Rhudden- fab, Robya Ddu, R. ap G wilym Ddu, S.R., Sarnicol, Sion AVyit o Eition, TreborMai, Tudur Aled, Tegidon, Tanymarian, Talhaiarn, Taliesin o Eition, Tawelfryn Thomas,Watcyn Wyn, Miss Williams, R. Mon William Cyli::dd77r I. Fa-l^ss, L:rpr7r-
Cwmnl Tafarnau gymroig -
Cwmnl Tafarnau gymroig DDYDD Sadwrn, llywyddai Arglwydd Pen hyn yo Neua-ld y Sir, Caernarfon, dros rynadledd a alwasai i ystyried y cwestiwn o idrfio cwmni tafarnol yn y sir. Yn mysg y rhai cedd yn bresenol ce d Syr H J Ellis- Nannay, Mr H Kne^shaw, Cym >1 Ruck, CJaptain L St3wart, Cyrnol Lloyd Evans, Dyrnol Wynne F neb, Deon Bargir, ficar- iaid Bangor a Ch%ernarfoD, Maerod Caernar- Ecill a Ch nwy, Mri E A Young, H C'egg, G J Roberts, Albert Wood, C F Priestley, W B C Jones, W A Darbishice, Iaaard Davies, J Menz e, Allanson Pictoa, R Thomas, J R Davits, Edward Robert-, &c. Darllenoid Oyrr ol Marshall, a weithradai fel ysgrifen- ydd, Jythyrau oddiwith Arglwydd Riolaw sir Ga-raarfop, Arglwydd Mostyn, ac eraill. Arglwydl Penrhyn a ddywedod I i'r cyfar- fod gael ei a'w i'r aoican o ystyried a oedd yn ddyrnumd i s fydlu O/mdeithas Ynaddir- iedol (Tr itst) Tafarndai yn y i h inba- th hwnw o Ogledd Cymru. Nid oedd eu presenoldeb yn y cyfarfod hwnw yn eu rbwymo i ddim. Drwg iawa ganddo oedd deall am anaUa Arglwydd Grey, llywydd y gymdeithis, i fod ya brasenol ond yr oe ld Mr 01 vjr Wi liams, yagrifeDydi cyffradinol y Trust yn breseaol i egluro amcanion a tbrefoidau y sy- rnudiad. Pan gynygiasant gychwyn symudiad o'r fath yma nis gantlct ddisgwyl i bawb fod yn ffafrioi i'w syniadm, rbisid oedd iddynt ddisgwyl cwrdd a, pbeth beirnladaith. D oedd beiniadaeth cyhyd ag y byddai yu deg, ond tvbiai ef iddyot fed yn lied ddiwtiddar yn Ngbaernarfon yn destynau i feirtsiad- aeth dipyn yn arw. Mi dd bynag, cyn dweyd dim j n mhe Itch a- y pwynt hwuw, dymunai gymeryd y cyfLustra i gydnabod y dull hynod o gyfeil!gar yn mha un y bu i gangen Cynghraic y Deyrnas Gyfunol yn Ngbaer. nartcn yn ddiweddar ddatgan ei syniad gyda golwg arno ef ei hun. Dyfynodd o 'ythyr a ysgrifeoasid gan Mr J H Williams (Plenydd) yn mha Hit y dywadid fed y blaid dlirwestol yn N ghymru bob amser wedi edrycii gyda boddhad ar yr anrlghefoogaeth bob amser ar ystad y Penrbyn i helaethiad y fasnacti mewn diodydd meddwol. Ojd braidd yr un adeg eg y ditgenid y geiria 1 hyn, gollyng wyd ergyd led drom nid yn unig ato ef eithr yr oil eraill mewn cysylltiad a. Trcst y Tafarcau gan y Temlwyr D J. a gyfarfuant yn N"ghseroarfon yn ddiweddar. Oyhoeddal Cyfririfd y Tamlwyr Da y Trust i fad ya annheilwng o ymddiriedaeth dinaswyr Crlst- ioaogol a dlwygwyr dirwesty'i. Tybiai ef fod y cyhud lnd yma yn eu htyn yn pyf, ac nijedivH^;adytife Jim i"'w haedln, "ais galki rieb ddisgwyl un- myiv gyfnowidbd heb gyfarfod peth gwrth- T>neMad. G^bssithio y bydisi canlyni ad eu gwcithrediada'l y diwrnod hwnw nd yn unig yn tueidu at Ifsoldeb, ond hefyd yr Rtgy hoedi;d y rhai a gyaierasint olwo, led gated I ar y raster nad ocid gan hyrwyddwyr y rfytnudirtd 1 nrhyw gymhellion annheilwag. AwyduCJit, pe g ule-1, wnesd rhywbsth tuag at ddefnyddlai armjhymedtol 0 c1c!y,]d alcoholaid'. Nid ai ef mor ball a dwa>d ? atal defnyd-i am ghymedrol o'r diodydd hyr, ob?6gyd ni thybiu efe y gilh nt ei atal ond os gallafic wneui rhywbeth at leihau hyny; gwnaent waith da yn eu haTcser. A mean 'ralt i'r syniudial ce 'Ad stcihaa na elai yr dlw ai*-»Vwr a ba.-thynai i fonopoli trwydd-jd- aa i belasrau unigol e'thr i amcanion oy- hoeddes. Oj ga'iW wneud rhywbeth_ at siorhau yr amcan yli predal y dyleJt wneud y cais. Wedi i Mr Oliver Wiltianil, gjflwyno adroddiad o hanes y symudiad ac egluro ei amcanion, cymerodd yendrafodaeth le yn mha un y cymerwyd rhan gan amryw. Eagob B uigor a obaithiai y gwneid rhyw- beth i girij allan yr awgrymiadau a gyflwyn- wyd i'r cyfarfod. Efe fyddii y person olaf 1 siirad yn sarhaus am y tafarnau. Y mater dan ystyriaeth y cyfarfod oadd aibrawf bychan, yr hwn, cyn belled ag y gwyddai ef. na phar<ii unrhyw niwed i'r "faslBch." Credai m i ei amcan oedd ei gwelia. Yn wir, meddyliai fod y rhai nad oeddyat yn gweled eu tfordd yn glir i ymuno a, hwynt yn edrych arnynt a cbywrei .rwydd cydym deimladol p, un a fydd i'r arbrawf Iwyddo ai piidio. Os na ellir dwyn yn mlaen dafarn heb wasju ar ddynion i yfed mwy o ddiod alcoholaidd nag y dylent, yn sicr yr oeid yn werth gwneud yr arbrawf. Dymunai i'r cynllon gael ei b, fi. Siaradodd Maer Bingor, Mr Isaard Davies ac eraiH, yn erbyn y synsudiad. Mr J R D-vies, a gynygioid. Mai dymnot fyddai i Gwmni Ymddiriedol Taf- roan gael ei ffuifio i'r sir hon." Wrtb wneud byny ychwane?odd Mr Davits fod ei ^wraig yn barod i gymeryi gwerth £ lOo mewn cyfranau, a'i fam, Mrs D .vies, Tre- bortb, yr un swm. Gin ei fod ei hun yn ynad, teimlai nas gailii ei hun fyned yn pyfrandda'wyr. E liodd Mr Albsrt Wood y cynygiad, a phasiwyd gyda Ulwyafrif mawr. 0
!Yn agos i 2200,000 o arian…
Yn agos i 2200,000 o arian mwg. Bu farw Syr George Wm. Edwards, ddiwedd Mawrth diweddaf, o gwmni Ringer and Brigg, Bryste, y gwneuthurwyr dybaco, a gadawodd yr ariau uchod ar ei ol, sef ei enillion wrth wertbu moddion mwg. Cyrhaeddodd yr lJea wr yr oedran mawr o 83 mlwydd, a chwareu teg iddo, bu yn garedig iawn i'w wasanaethydd. ion-yn wyr a merched-cyn ymadael. Gadaw- odd symiau dymuool i amryw o'i hen ddwylaw. Pwy ddywed air yn erbyn sigarets i grotsiach," mwraeh ? --0- Dywedir fod y Brenhin wedi awgrymu mai piiodol fuasai i Eglwys Ysgotland aLOg pre- gethwyr ieuainc i ddysgu pregethu yn y Gaelaeg. Y mae'r Metboiistiaid yu casglu arian tuagat godi capel coffadwriaethol i'r Emynyddes o Dolwar Fechan, ac yn rhestr gyntaf y tanyqgrif- wyr, ceir enw yr llybirch Dd OT Howell (Llaw- dden.)
Advertising
BENSON EVANS GASTROCYNE Ydywyr unig Feddyginiaebb etleibbio 1 at glirio OIFFYG TREULIAD POEN AR OL BWYTA PENYSGAFNDER DWFR POETH CURIAD Y GALON GWYNT, &c., &c ililoadd o Dystiolaethau o bob rhan o Brydain Fawr. tlw gael mewn potelau, Is. the. a 2s. Oo yt Gwerthir hwynt yn Liverpool gan Mr. Richard Simorsf CHEMIST, 57, BROWNLOW HILL, & i I :v#»rnf*f L54, HIGH PARK STREET, j L«lYCrpujt Proprietor—HOOKES-KENNARD,successoc to the late T. Benson Evans. 'Phone 017 Central. W. GRIFFITHS, Tailor, 39, SOUTH JOHN STREET^ IiIVBRPOOI<» and at 349, STANLEY ROAD, BOOTLE. Yn mor yn barod. 'Blaguron Awen" Gall GWAENFAB. Cynwysa lawer o ddarnau cymliwys fel Adrodd- iadau 151 o dudalenau. Pris Swllt. Ar werth gan yf holl lyfr-werthwyr, neu yn uniongyrchol oddiwrth j Cyhoeddwr, H. EVANS, Cambrian Printing Works1 442 a, 444 Stanley Road, Liverpool, JU I. 1)A\ 1ES & €0. J35, KEN aNGTON, md 2, & 4, .FA JtNWORTH STRE ET COKPlFfB aOUSE FBIiSISHETJfS, j A Singh) Article or Complete- House Furnished, ) ;FOR CASH OR CREDIT, Terms to suit Or kStoaiftJS- -INSP,EC'TION INVI*TED.- I BASSINETTES, HAIL CARTS., Otoapest in TOT rau S .-J_7 WILLIAMS HUGHES LADizs, & GENTS' TAILORS, 21, Brunswick Rd, Liverpool. Mae genym bob math o'r Brethynau mwyaf Newyddion a y Tymhor presenol. Dyma ylle i gael eich DilladauGoreu am brierhesymcl. Telephone, 0578 Edge Hill. HENRY BAKER, MERCHANT TAILOR C- OUTFITTER, 205, Rice Lane, Walton, LIVERPOOL. Y. NORMINQTON, Practical Engineer and Cycle Specialist. Maker of the Engineer Cycles, My Speciality—"The Great George," Price 7 10 85, Gt. George Street, Liverpool. Cycles on Hire. Tyre Repairer. All kinds of Engineering. JOHN GERAGHTY, -MONUMENT AL SCULPTOR,- STANLEY ROAD, BOOTLE. Monuments and Headston,sin Graiiite,M ,arble &Stone, Inscriptions Cut. Memorials Cleaned, Estimates and Designs on applications Memorials from C5. PERSONAL APPEARANCE BOW TO IMPROVE. Wear the -p, m Immovable {- Scalpettes J Have your 1 Per oz. Hair Combings I Made Up, J Zs- T. S. BROWI;Y 3, Leece-St., LIVERPOOL BROOMFIELD, BOOT REPAIRING EXPEBT (Established aquarter of a century), 2i & 6T GRANBY ST., 301 & 179 SMITHDOWN BD 41 LARK LANE, 41 LAURENCE ROAD, IS HYRTLE STREET. 112 O&TON RD. Birke&fet*«