Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
-----Nodion o'r Rhondda.
Nodion o'r Rhondda. (^YlLl. CSlae y bardd Gwiliwedi codi arswyd ai ei holl gydnabod 'wrth ruthro i gyhoeddi "ythyr amrwd, heb aros a meddwl mvch ben ei gynnwys. Gwyddom o'r blaen fod Gwili yn meddu gallu a mesur Wed helaeth o feidd- garwch yn ei syniadau. Ond ni thybiais y medrai ef mewn egwyl glwyfus o afiechyd, 'Wdi ei anfon adref i orphwys, ymollwng i roddi ei syniadau llac ar bapur 'i glwyfo teillllad-au oes o bobl sydd wedi bod yn my- fYrio y pynciau dyfnion hyn drosodd a thros- °dd cyn iddo ef na R J Campbell ddod allan i° u cuddfanau. iailae dynion yn dweyd peth- au rhyfedd iawn pan na fyddant yn iach. telly y disgleirfardd dihafal B,a Bowen, Pan y cynhyrfodd y wlad a'i ysgrif, a phan ddaeth dipyn yn iachach, galwodd lawer o horn yn ol wedi hynny. A gwn innau iddo Syfansoddi "At fy enwad" i'r pwrpas i ddyebwelyd, ond nid wyf mewn ffordd ii farnu faint dynnodd yn ol. le, dyna Car- lYle oedd yn dweyd pethau rhyfedd a phigog 0 achos nad oedd yn iach. A dyma GwiJi €to ar y sick list," ac yn ysgrifenu pethau 1 dosturio wrtho. Rhaid aros gronyn i edrych os daw goleu gwell ar bethau wedi ildo wella. CHINION BARIDDOL. Yn mhlith llu o betlian digymhar yn eu Igwerth sydd yn britho ein llenyddiaeih ni Yllg Nghymru-llenyddiaeth, gyda 11 aw, nad eisiau i ni gywilyddio ei harddel yng llgwyneh byd-ceir gemau barddonol sydd fl tlysau aur neu emau gwerthfawr yn gwa- °dd-ganu am lygaid i'w gwerthfawrogi. arfu i Gwylfa Roberts dro yn ol roddi awyriad i un o honynt, a dyma hi— Ardaloedd ar eu deulin-Beth yw hyn ? Gobaith oes ddilychwin; lineidiau'n troi, Duw yn trin Agoriad calon gwerin. Eifion Wyn. biolch i'r herlod myfyrgar, chwaethus, a Ilen- Orol hwnnw sydd yn dwyn enw yr hen batr.i- ^rch anwyl o Ffynonhenry am yr uchod o ^elynegion maes a mor." Clod iddo am bOb arwydd o ddarllenyddiaeth ddofn ac eallg. Aed rhagddo mewn ymchwil ddiogel artl y gwir. A cha yn ddiau le i'w ddysgu ^di ei g,ael. ^VFYRWYR AIM WOiBRWYON. Dyma ddyfarniad yr arholwyr am le yn tllestr y gwobrwyedig o'r Cwm hwn :—3vdd 'r Undeb, Cynghorwr Edward Jones, Ton- strad. Dosbarth dros 20ain oed laf, William Jenkins, Ainon, Treorci; 2il, Gxi- mth Davies, Soar, Dinas, a David Evans, NOddfoa, ■'Blaenc'lydach, yn gydradd 3ydd, Cissde Davies, Hebron, Ton-Ystrad. Mae :lod yn ddyledus iddynt am yr ymdrech hon 1 ddeaU Epistol lago. Ceir eto glywed am gwohrwyon a'u hanrhydeddau os ymosod- atlt ar eu gwaith yn yr un llinell. Ageridd-LONG Yn dyfod i borthradd Caerdydd- Gorehwyl gamp a.r groch weilgimerch eigion Yn marchogaeth cenlli; A chell lestr—alarch y lli', Yw agerdd-long y gwyrddli. A.rch hwylus goruwch heli,—yn eang Saerniaeth rhag soddi; Nofio yn hyf a wna hi, Ali dwy asgell dywisgi. Jj- h 1 chynneddf yw trochioni—yr eigion, Gan ei rwygaw'n gwysi Drvvy hwn dwfr-aradr yw hi— Ei hallt wyneb hyllt d,ani. >Al^r moel yw ei grym hi-yn ffrio Alewn cyffrous egni: Sio'n groch wna swn ei gri herwydd gan fwefr-boeri. -iMeiriad,o, :I¡A:G\U PLANT. ..í.L,l f Y mae ymchwil onest a gwir reidiol yn ^'ned ymlaen i'r pwnc o ymborth y plant yn yr ysgol>ion dyddiol. Mae wmbxedd l arian gwlad yn myned yn ofer ar addysg 5 ktinol. Os nad yw y plant yn alluog oher- 11 wydd diffvg yn eu nherth corfforol i fanteis- io J ar yr addysg a gynnygir iddynt, ffrew- 1,1 ceffyl marw" yr ydych pan yn ceisio SWthi° gwybadaeth i hen y plentyn tra mae holl natur lesg a diegni yn gwrthdystio Vvy ei syrthni anymadferthol nas gall hi Ode.rb n i mewn i ymenydd tra mae cylla j11 gwaeddi yn groch am ddogn islaw, ac nd ei chysuro am nad oes yno ymborth i aeyd cylla iach. er porthi gofynion ymen- ydd- Mae natur wedi ei gosod wrth ei gUydd mor gyw.rain fel na ellwch wneud a hi yn un o'i rhann.au heb iddi yn ei godi crochlef i'ch rhybuddio o'r tros- A chlywais cyn h}rn athrawon yn j eyd eu bod yn sylwi ar xai by chain yn diegni, a diymadferth yn ceisio yn !'r 1 b a ed, ac eto yn methu gwneud cynnydd yn 1.l gwaith, a'r wawr yn b torri ar feddwl yr athraw mai heb ddigon o fwyd yr oedd y cl Petityn, ac mai dyna a gyfrifai am ei lesg- A daw lief fel hyn o fil o ysgolion. rth gwrs, gwyddom fod miloedd, ysy- aeth, ar hyd y wlad fuasai yn foddlon taflu tll plant i ofal y deyrnas neu y wlad er eu eu porthi, a'u dilladu, ond iddynt ^'y gael bod yn rhydd o'r cyfrifoldeb o ym- yrechu eu hunain ex dilladu, porthi, ac add- eu heiddo. Eto, tra yn addef hynny, I*'a'e yna ereill sj'dd o bosibl yn methu oher- ^dd anffodion, megis afiechyd neu farwol- th y tad, neu gyflogau bychain, sydd yn ei Vfneud bron yn amhosibl i ddarparu ar gyf- er eu plant yn deilwng. Yn yx amgylch- iadau hyn gweddai i'r wlad wneud rhywbeth er ei in wyn ei hun ac ex mwyn y plant; neu fe gostia fwy iddi yn y pen draw g,an ein tlotai, ein gwallgofdai, a'n carcharau, yn cael eu llenwi gan rai wedi cael cam pan yn blant. Wrth droi fel hyn i'w helpu, rhaid gofalu rhag i'r he'lp fod yn gyfranogiad o drachwant anheilwng cyfalafwyr sydd gyf- xifol am wasgu i lawr y cyflog-ddyn i gyflwr i'w analluogi ef i borthi ei blant yn iawn. iHelpu'r plant felly fyddai helpu y goirmeswr i barhaa ei iau drom ar ei dad, ac felly achub a helpu y plentyn heb agor llygaid y gwr sydd gyfrifol am yr anfadwaith o'r tu ol i'r lien. O'r ochr arall, os meddw a glwth a gwastraffus yw'r Ld, Mae helpu',r plentyn heb agor ei lygaid ef i'r cam a wna ac i'r cyfrifoldeb a esgeuluaa. yn dyfnhau ei bla ef ac yn cadarnhau ei jwymau. Rhaid ceisio helpu'r plentyn a'i w-aredu heb wneud llyff- ethe-iriau ei dad yn dynach am dano. Mae bywyd cymdeithas mor gymhlethedig fel nas gellir gwneud gweithred mor ddyngarol a hon heb ystyried ei pherthyn,as a phobl ereill. Ac os helpir y gormeswr sydd yn talu cyflog rhy fach i'r tad, neu os helpir y tad meddw ac afradlon, daw hynny yn faich ychwanegol ac annheg iawn ar y trethdalwr gonest sydd yn ymdrechu yn galed i fagu ei blant ei hun yn deilwng. Caiff felly y gorchwyl pellach o gae'l ei drethu i borthi plant rhai ereill. Rhaid gwaredu y plentyn sydd yn cael cam, ac wrth wneud hynny geisio osgoi gwneud cam a'i dad yn ei gymeriad, neu'i gyflogwr yn e'i drachwant a'i ormes, nag a'r gweithiwr gonest sydd yn dwyn ei faich ei hun ac yn onest iddo ei hun, i'w blant, ac i'r wladwr- iaeth. Mae ymchwil onest i hyn yn myned ymlaen yn awr. YiM W ELI AD AU G. WR O N IAID. Caed cyrddau buddiol yn Nhreorci ac yn Ystrad pan ymwelwyd a ni gan Dr Morris, Edgar Jones, M.A., Tom John, M.A., Roder- ick Morgan, Treorci, ac E Richards, Tony- pandy, yn egluro yn fywiog a chlir amcan a gwaith y Cyngrhair Anghydffurfiol newydd sydd yn y Rhondda. 'Credwn y gwna hwn waith mawr ar linnellau cymdeithasol a chenedlaethol. Ma-e llu wedi colli golwg ar eu Hanghydffurfiaeth. SPECTATOR. --101-
Yr Holl Ddirdyniadau.
Yr Holl Ddirdyniadau. CETANES GARDDWR YN DIODDEF GAN DDIFiFYG TREULIAD, MYGIAD, INIIW'L. 0 FILAEN Y LLYGAID1, iPO'EN, GlWYNT, A SELNI. TRiU'ENII YN CAKE EI DROll YN ELAWENYDD GAN SYRiUP MOTHER SEHGEL. .Nad ydyw yr awyr bnraf, na'r gwaith iach- af yn sicrwydd hollol yn erbyn diffyg treul- iad, a ddangosir yn eglur yn yr ystori gan- lynol Garddwr ydyw Mx W G IP Bruce, 18, Alma Terrace, IBawdsey-on-Sea, Woodbridge ac y mate) (Bawdsey, lie y mae yn byw, yn bentref prydferth yn Suffolk, yn llechu yng nghanol blodau, a gwynt halenawg Mior y b Gogledd yn chwythu drosto. Er hynny yr oedd IMr1 iBruce wedi dioddef er pan yn blen- tyn ac hyd nes y cymerodd Syrup .Mother 'Seigel, ni chafodd esmwythad. Ar y dydd cyntaf o lonawx, 1907, dywed:- Eel bachgen, yr beddwn yn dyner, ac er hynny, yr ydwyf wedi dioddef arteithiau di- ffyg tneuliad, a phoenau ereill, pa rai, mi a obeithiaf, na ch.afodd llawter eu cyffelyb. iByddwn yn 104rfod codi o'm gwely ganol nos, ■gyda theimlad ofnadwy o gwmpas fy nghalon, a'm han,adl bron wiedi pallu. Pan yn ymddiddan a xhywun teimlwn fy mod yn gwallgofi, a 'bod yn rhaid i mi fyned ymaith -i ryw'le, ond imyned ymaith. Ar adegau, yn yr eglwys, byddai niwl yn casglu o fbien fy Hygaid, fleln,as gallwn weled y bobl oedd o fy mlaen. Nis gallwn gael hyd i'r ffordd i fyned aHan, ac ni feiddiwn ymsymud, nes byddai y teimlad wedi pasio. Yr oedd poen yn fy nghefn ac yn fy nghylla, gwynt, cur pen, a thaflu i fyny syl- wedd sur, yn bethau cyffredin i mi. Ond da :gtenyf ddyweyd nad wyf wedi cael ym. osodiad er's pedaix blynedd. Nid yn unig gwellhaodd ISyrup Mother Seigel ft, ond y mae yn fy nghadw yn iach." IBydd i Syrup Mother Seigel eich gwella. chwithau, sefyd, os rhoddwch brawf arno. Gwyr pobl am ei Iwerth yn mhob rhan o'r byd, os nad ydych chwi yn gwybod, rhodd- wch brawf arno, dilynir hynny ag iechyd. Y MAEi Y BOTEL 2s. 6c. YN CYNNWYS TAIR GjWAITH CY1MAINIT A'R UN Is. lc.
MISS MAY JOHN (Soprano)
MISS MAY JOHN (Soprano) First Prize Winner at World's Fair, Chicago, and Double Medallist of R.A.M. For Oratorio, Ballad and Miscellaneous Concerts, and Eisteddfodau, apply direct to 20, MIO NiTGiOlMERY STREET, RoaJth Park, Cardiff.
Nodion o Gaerdydd.
Nodion o Gaerdydd. [GAN EIN GOHEBYDD ARBENNIG.] YMWELIIAD Y iBRENIN. tMae'n dda gan bawb yn y ddinas gJywed fod y Bxenin a'r Frenhines i d,alu vniweliad a Chaerdydd y mis nesaf. Cant groesaw mawr. CARTREIF NBWYIXD. Gwelais y cartref newydd sydd wedi ei sefydlu dan nawdd y Symudiad Ymosodol i fercbed ieuainc digartref ac anffodus. Fe wna les mawr yn ddiamheu. CAPEL EYRE STREET. Dydd SuI diweddaf, cafwyd pregethau nerthol yng nghapel (Eyre Street gan y Parch R G Nicholson, iBagillt, Mint. CY PREGETiHU. Dydd Sul cynhaliwyd cyrddau pregethu arbennig yng nghapel Ainon, Bedyddwyr Cymreig, Walker Road. Cynhaliwyd cyrdd. au preg.ethu .arbennig hefyd yng nghapel Seisnig y .Methodistiaid tCalfinaidd, Ereder- ick Street, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch Wynne Thomas, Abertawe. Y DliWBDDAR MR. SIMONS. Caed IMr Vazie Simons, cyfreithiwr ld- nabyddus ym Mhontypxidd, wedi saethu ei hun i farwolaeth yn ei swyddfa y dydd o'r blaen Yr oedd Mr Vazie Simons yn byw yn Penar-th, ac yn frawd i IMr Sydney Sim- ons, ¡Maer 'Merthyr Tydfil. 'PRIS Y KARA. iCbdwyd pfis y bara yng Nghacrdydd yr wythnos ddiweddaf. Er nad yw y codiad yn fawr, mae'r codiad yn bcth pwysig iawn i'r dyn tlawd. PERSONOiL. Eor fod yr" Educational Publishing Co," IMerthyr (y Cwmni sydd a hysbysiad yng ngholofnau'r \CYMRO), wedi prynu busnes y "Scholastic Trading Co. Caerdydd, bydd yn dda gan liaws mawr o Gymry'r ddinas a'r cylch glywed fod (Mr Dyer, "manager" poblogaidd y Scholastic," yn parhau i ddal y swydd dan y pexchenogion newydd. Mae gan Mr Dyer wybodaeth eang am lyfrau o bob math, ac mae yn siaradwr dyddoro'l iawn. YR YSGO/L FEDDYGOL. Gynlialiodd meddygon Cymreig Llundain eu ciniaw1 blynyddol yn y ddinas honno yn ddiweddar. Gwnaeth y llywydd, Syr Isim- bard Owen, sylwadau canmoladwy am yr ysgol fecIdygol s-efydlwyd ynglyn a Choleg 'Caerdydd 16 mlynedd yn ol. Y mae yr ys- gol hon, meddai Syr Isambard, wedi gwneud ac yn parhau i wneyd gwaith da. P, ? Gohebydd a ysgrifena fel y canlyn yn mhapur lleol Abe-rdar: Yn ol y si sydd ar led ofnir y collir un o weinidogion Aber- dar, ac y ceir ef yn y Gogledd rhyw ddydd. ,Nid ydym yn anfoddlon i hyn. Mae peth ennill mewn cyfnewid, ac y mae myned yn ddigon pell yn Ilawer doethach, ni goredwn, i weinidog na symud i le cyfagos. Gwyddom fod symud wedi bod o les dirfawr i lawer yn y weinidogaeth. Yn y symudiad profa adnewyddiad meddwl sydd o ddirfawr les iddo ei hun a'i gynnulleidfa newydd. Heb. law hynny, ar sail profiad, os bydd yn wr doeth, fe dardd o'r ffynhonnell hon les anir- nadwy iddo ef." Felly wir! Y TYBACCO. Dywed iMr D W Williams, cynrychiol- ydd yr 'Unol Dalaethau yng Nghaerdydd, fod cyfanswm y tybacco a ddefnyddir ym IMhrydain Fawx wedi cynnyddu yn ol 30 y cant yn ystod y pymtheg mlynedd diweddaf. Sylwa llr Williams yn ychwaneg nad yw yr Eglwys na'r Wladwriaeth yn gwneud dim i anghymeradwyo ei ddefnyddio. Nid ydyw sylwadau Mr Williams yn hollol gywix. Mae yng Nghaerdydd fel engraifft gangen gref o'r Anit-Gigarette and Non-Smoking Society," ac y mae yn gwneud ei goreu i anghymeradwyo defnyddio y tybacco. PR IDydd Mercher, yr wythnos ddiweddaf, unwyd mewn glan hriodasMiss Guinevere Norman Jones (merch- y Parch J Cynddylan Jones, Whitchurch Road, Caerdydd), a'r Parch Thomas OProthero, Wiston, Sir Benfro. Gweinyddwyd y seremoni yng nghapel y Methodistiaid Calfinaidd, Pembroke Terrace, gan y JPaxch J Morgan Jones, gweinidog y capel. mir oes a llwyddiant iddynt yng ngwinllan eu iHarglwydd. CY CAERDYDD. Cynhaliwyd cwrdd ynglyn a Phwyllgor y Cymmrodorion yn y Coleg nos Wener. Lly- wyddwyd gan yr lienadur Robert Hughes, Y.'H. Gwnaeth y Llywydd .gynnygiad fod annerchiad Gymraeg yn cael ei ,rhoddi i'r Brenin pan ar ei ymweliad a'r ddinas mis nesaf. Siaradwyd gan Dr Prichard, yr Henadur E Thomas (" Cochfaxf "), a'r Parch Thomas tHughes, a phenderfynwyd fod yr Henadur Robert Hughes i ymweled a Syr Thomas Lewis ynglyn a'r mater. Yn ddi- amheu fe fydd yn dda gan y Brenin dderbyn annerchiad Gymraeg. Dywed yr Henadur Edward Thomas fod y (Brenin yn teimlo dyddordeb mawr yn mhopeth Cymreig.
----_-------Ffestiniog a'r…
Ffestiniog a'r Cylch Clywsom fod Cor 'Bethania a'r Cor Plant wedi gwneud eu mheddwl i fyny i fyned i Eisteddfod Trawsfynydd y mis nesaf i gys- tad'lu. Dydd Llun diweddaf, gwnaed yn hysbys i weithwyr iChwareli Oakeley y byddid (ddech- reu eu mis hwy fel gweithwyr) yn dechreu gweithid pedwar diwrnod. iMarweidd-dra y fasnach lechi sydd i gyfrif ani hyn. Clyw- som fod llawer iawn yn ychwaneg at y llu anfexth sydd wedi myned eisoes yn ymadael o'r ardal—y rhan fwyaf yn fechgyn ieuainc. Diau y teimla pawb yn yr ardal oddiwrth y dirwasgiad hwn, gan fod cyflogau y gweith- wyr eisoes yn is,el heb dynnu dau ddiwrnod yn ychwaneg. Cwmwl du iawn ydyw hwn sydd uwch ein pen fel cymydogeth; am ba hyd yr erys nis gwyddom. Ond hyn sydd sicr, gan mai cwmwl ydyw, y symuda rhyw ddydd, ac y gweli.r eto am flwyddi maith awyrgylch glir dros ein llanerch. Paham na chynhaliwn gyfarfodydd gweddio ar amgylch- iad fel hyn. Gwelais gyfa.rfodydd tebyg flyn- yddoedd yn ol yn gweddio ar i Dduw gan- iatau tywydd braf i gasglu cnydau y mOles i ddiddosrwydd, ac fe'u cafwyd. Ai onid ydyw tiriondeb y Dtiw Mawr yn parhau yr un heddyw ag yr oedd yr ,alllSoer honno ? A ydym ni fel ardal wedi myned i dir anghrediniaeth ? Na ato Duw. Beth pe byddai i Egl wysi Rhyddion yr ardal hon gy- meryd y mater yn eu llaw, a threfnu cyfar- fodydd gweddio yn y gwahanol eglwysi, ac un cyffredinol yn y Neuadd GynnuH i ofyn i Ar- glwydd Dduw Rhagluniaeth estyn ymwared i ni cyn y gauaf nesaf- Efe d.ry'r nos yn ddydd." Galw mawr sydd ar dalentau ein hardal beunydd, ac yr oedd un o'r talentau hynny, sef IMr (Robert Edmunds, iBrynbowydd, yn arw,ain Cymanfa Ganu Flynyddol Undeb Ani- bynnwyr Llanuwchlyn, lBala, a Ty'n-y-bont, yr hon a gynha-liwyd yn Llanuwchlyn dydd Iau diweddaf. Yn nghapel iBrynbowydd, o dan lywydd- iaeth y gwediiidog-y Parch George Davies, B.A., bu i'r gobeithlu o dan arweiniad Mr R Edmunds fyned trwy y cyfanwaith "Hosan- a'r Plant" '(lP. ill. Lewis), a chafwyd per- ffoxmiad tedlwng. Y mae y Parch Moses Roberts, Seion (iB), am ein gadael am Langollen, a cholled fawr ga.iff ei eglwys ar ei ol, ac yn wir yr ardal yn gyftredinoL Yr oedd yn weinidog llafurus yn bregethwr grymus, ac yn areithiwr galluog ar byngciau cyhoeddus. Yn mysg yr ymfudwyr am wlad y Gorllew- in yr wythnos ddiweddaf, yr oedd Mr .Edwin Morris, Greengrocer, Bethania; Mr a Mrs Richard Jones, (Mount View, Bethania a Mr William 'Humphreys, New Tanymanod Ter- race. Dymunwn laniad dedwydd a diogel iddynt oil 'Derbyniwyd y newydd am benodiad y Dirprwy ,Brif Gwnstabl Thomas Jones, yn IBr,if Gwnstabl Sir Feirionydd, yn olynydd i'r Uchgadben iBest, ynllawen yn y.r ardal hon nos Fercher diweddaf. 'Brodor o Aberaeron, Sir Aberteifi, ydoedd :Mr Jones, ac wedi gwas- anaethu y sir hon am 28 mlynedd. iDydd Mercher diweddaf, bu farw y gwr tawel a'r Cristion gloew, iMr D R Jones, dill- edydd, High Street, yn 60 mlwydd oed. Yr oedd yn cwyno er's rhai wythnosau. Gellir dweyd am yr ymadawedig ei fod yn dra chy- meradwy yn ein p'lith fel ardalwyr, ac aelod ffyddlon a defnyddiol yn eglwys y Tabernacl Claddwyd ef pirynhawn Gwener yn mynwent Ffestiniog, gan dyrfa fawr. Prynhawn ddydd Mercher daethpwyd a gweddillion Mr Griffith ;Thomas, Minffordd, d fyny gyda'r llinell gul, i orphwys hyd ganiad yr udgorn i fynwent .Bethesda. )Bu yn byw am flynydd- oedd Jawer yn chwarel y Llech'wedd, cyn ei symudiad i Minffordd i fyw. Gwasanaeth- wyd gan y Parch R Roberts, Minffordd. Y mae ein cydymdeimlad mwyaf cywir a'r teu- luoedd profedigaethus. [Dymunir ar i'r newyddiaduron Americanaidd gofnodi yr uchod.] Yn eglwys .Bethel ,(M.C.), Tany.grisi.au, nos Fawrth, cynhaliwydcyfarfod terfynol y Band of Hope am y tymor presennol. Nodwedd ,amrywiaethol oedd i'r cyfarfod, a rhanwyd amryw o dystysgrifau i'r plant. Dydd Sadwxn diweddaf, cynhaliwyd Cy- manfa Ganu lewyrchus iawn gan Fethodist- iaid cylch 'Dolwyddelen, Penmachno, a'r (Bettws, yn Nolwyddelen, o dan arweiniad Mr D Jenkins, Mus. iBac. Casglwyd y swm o £ 20 10s gan y plant y Sadwrn diweddaf tuag at Gartrefi Dr Bar- nardo. iFIaeddai y plant ganmoliaeth am eu gwaith, ac hefyd yr ardal am fod mor ffyddlon i gyfranu ar adeg mor anfanteisiol i wneud hynny. iClywsom fod yna gwmni yn bwriadu gwneud rheilffordd o Danycelyn i Ddolanog, ac oddiyno ymlaen am Drefriw. Os gwir hyn, gdlyga waith i lawer, a da ydyw peth felly pan mae gwaith mor anhawdd ei gael yn y cylch. Yr wythnosau hyn y mae yma In o weith- wyr dieithr i 'weled yn yr ardal hon, a'r 1 gwaith sydd ganddynt hwy i'w wneud ydyw gosod polion i fyny i ddal y gwifrau sydd ynglyn a'r National Telephone Co. Bydd gwasanaeth y pellseinydd hwn yn fantais I anrhaethol i'r ardal hon a chly wsom ei fod yn ddefnyddidi iawn mewn ,ardaloedd ereill. IDRIS. -o.
Advertising
YN EIISIEIU, yn mhob man trwy Ddeheu. dir Cymru, C)-nrychiolwyr bywiog. Telerau da. Ymofyner DAVID DAVIES, Inspector, Gwmmi Yswiriol y British Widows, St. John's Square, Caerdydd. LIBRARIES and Small Collections of IBO,O,KS wanted for prompt cash.— GEORGE, Book Stores, 23 and 24, Queen's Arcade, Cardiff. 100,000 Vols, always in stock. LLYFRAU NEW rDD A DnVEDDAR CYHOCDDEDIQ QAN HUGHES A" FAB, Swrsesam. Nerth y Gortichaf: sef Gwaith yr Ysprrd, gan y Parch. Lewis Probert, D.D., Prifathraw Goleg Bala-Bangor, i.—xv. 1-366 t.d. Woleg Bala-Bangor, i.—xv. 1—366 t.d. Pnsiau, Buckram, 5/ Hanner Morooco. Tmyl Uchaf Goreuredig, 7/6. Ceir fod y Gwaith Newydd hwn „ eiado Dr. rrobert yn mhhth y Llyfrau duwinyddol pura- tarf* gyhoeddwyd yn y Gymraeg, a dweud J Y Bywyd IJawn o'r Yspryd: pan y Parch. John McNeil, B.A. Wedi ei gyfieithu fan L ?a^1' Howard, Cwmafon. Argrafflad Newydd a Diwygiedif. jLmlen, ocn. Amlwg yw fod yr awdwr yn ddwfn dan ddylanwad yr hyn a adwaenir fell Awyrgylch Keswick I sydd mor gydnawI A thwf bywyd ysprydol." 7 Nansl: Merch y Pregethwr Dall; Ffugchwedl gan Watcyn Wyn (ei waith olaf) ac Elwyu. Gyda Darluniau. 184 t.d. Llian, 2/ Ceir yn y nofel hon rai darnau nad oes mo'u tynerach yn yr iaith. "-PARCH. J. T. JOB. Tlysan Ynys Prydain: gan H. Brython Hughes. Cipdrem i Oes Arwraidd y Cymry. Gyda Map, Darluniau, Cyffrestrau, to. Llian, 1/6. "ByddpobCymrot,allwng o'r enw yn ym- falchio mwy fyth yn ei wlad a'i genedl wedi darllen hwn." Llyfr Del: gan 0. M. Edwards, M.A. 112 t.d. Llian, 1/ Casgliad o Straeon i ddifyrru Plant. Llawn Darluniau. Yr Hen Ddoctor: gan Ian Maclaren, wedi ei Gymreigio gan R. H. Jones. 19 o Ddar. luniau. Hanes bywyd o Aberth a Dyngarwch ar ran hen feddyg. Llyfr a adawa ei ol ar gymeriad y neb a'i darllenno. Anrheg gymeradwy. Llian, 2/- Gravmsypiau Fiydd: gan y Parch. J. 8. Jones, HwlfEordd. Amlen, 3c. "Pwy bynnag a'i darllenno yn ystyriol ,ILi1! fendith a lies ysprydol." Y Cymro. Cynghorion Pwysig i Bohl Ieuainc: gan Graham Griffith. Amlen, 3e. Ymdrinia ar bynciau y rhywogaethau (see maittrs), ac ymddygiad addas. F Dyddiadur Cenedlaethol am 1907. Lledr Coch neu Wyrdd tywyll, 1/- Llian, 6ch. Yn tra rhagori o ran cynnwys; hwylu. i'r llogell." Almanac Y Miloedd: Ig. Ffeiriau, 1:0. Camp yr Adroddwr: gan Elfed. 1/- Y Porth Prydferth: Sketches gan Anthropos. 1/- Yn null goreu yr awdwr." Bob Lewi. (brawd Rhys Lewis "-Daniel Owen): gan y Parch. Henry Lewis. 1/- Ty Capel y Cwm: Ffugchwedl gan Anthropos. 1/- Gorchest Gwilym Bevan: Ffugchwedl gan T. Gwynn-Jones. Darluniau. 1/- LLYFRAU YSCOL AT BOYSOUR SYMRAEG, Gweler ein Catalog Llyfrau (58 t.d.) yn Rhad. Nid oes guro ar y detholiad yma. Newydd eu cyhoeddi,— Tegan Lyfrau Cymraeg, gyda Darluniau Lliwiedig. Dyddorol a Defnyddiol. 10 o Lyfrau yn y Gyfres. Yn amrywio o 2g. i 6ch. Dim cyffelyb yn y Gymraeg o'r blaen. Gweler tystiolaethau rhai o'r arweinwy* ynglyn ag addysg. Maent yn gymhwyi i'l plant lleiaf; gartref neu yn yr ysgol. Gofynnwch i Lyfrwerthwr eu dangoa. Cynygiadau NeiSlduol, ac am Amssr Terfynol. Gweithiau Daniel Owen :—5 Cyfrol yn cynnwys Rhys Lewis. Enoc Huws, Gwen Tomos, Y Dreflan a Straeon y Pentan, Offrym- au Neillduaeth a (Chofiant Daniel Owen). Llian, 10/6 y Set. Nid oes ond 200 o Setiau yn cael eu cynnyg. Rhoddir Darlun Ysplen- ydd 19" 117" yn rhad gyda phob Set. Taithv Pererin (Bunyan). 1000 o gopiau am 3/6 yr un. 100 o Ddarluniau rhagorol. (Costiodd y rhai hyn dros £ 1200.) CofunY.ait:—W. E. Gladstone (Parch. Grifilth Ellis, M.A.) 2/ Henry Richard (Eleazar Roberts) 2/ Gwalchmai (Parch. Peris Williams) 2/ Kilsby (Parch. Vyrnwy Morgan) 1/6, Tudno (Parch. D. Rowlands) 1 Amlen gref. 5 Llyfr Rhagorol. Darluniau yn yr oil. Bob Mis :-Y Cerddor, 2g. Cymru'r Plant Ig. Yr Ymwelydd Misol, Ig. ,x""u trwyl, Post am flwyddyn, 2/6, 1/6 a 1/6. Songs of Victory: by the Rev. Elvet Lewis M.A. A collection of Favourite Tunes witk words specially written; useful for Psalmodj Festivals, Anniversaries, Family Devotions. Ac., kc. O. N., 3d. Solfa, 2d. I gadw Bias yn y Plant at y Gymraeg. Nid oes guro ar ein TEGAN LYTRATT (Toy Books) newydd. 2g. i 6ch. yr un. 10 o .Lyfrau, Darluniau. EIwian Gerddi F'ewyrth Haw, gyda Darluniau. 3c., trwy'r Post, 4c. Guide to Welsh. Part I., lOd. Part II., 1/- Ystraeon Hanes (0. M. Edwards), Rhan I., Llian, 5c.; Rhan II., 7c., a llawer o Lyfrau oreill at ddysgu'r Gymraeg. Y Rhestr oreu o Lyfrau Duwinyddol, Barddonol, Adroddiadol, Gwobrwyol, Ffugchwedleuol, dc. Gweler Almanac y Miloedd am Rcstr Dda, fr., neu ein Catalog Llyfrau 56 t.d., a Cherddorlaeth 66 t.d. BOB MIS: Y Cerddor, 2g.; Cyinru'r Plani, 0 lc.; Yr Y mwelydd Misol, lc.; neu trwy'r Port am fhryddyn, 2/6,1/6 a 1/6,