Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
Cawell y Newyddion.
Cawell y Newyddion. UHYL AN-NGHERDDOROL. Er cynnifer o lyfrau sydd yn llylrgell ncwydd llhyl, dywed Mr Asheriddo fyned drwy v rhestr a metbu dod o liyd i gymaint ac un cyfrol yn ymwneyd a cborddoriaeth, POBL CAERNARFON AC YM WELL AD Y B RE NIK Siomedig iawn ydyw trigolion Caernarfon, am nad ydyw y Brenin yn bwriadu ymwelea a r hen dref enwoc,I)rif dref y Sir-pan ar ei daith o Llanberis i Fangor, Pender- fvnwyd mown pwyllgor djlanwadol nos Wener, i anfoncais cryf am hynny at yr awdurdodan cyfrifol. YM WELT AD LLOYD GEORGE A BAN OOH. Yr oedd v gwr uchod i anerch cyfarfod cyhoeddus yn y ddioas gadeiriol ar y 27ain o'r mis hwn, ond anfooodd frysneges dctoe i ddweyd ei fod yn gohirio ei ymwehad hyd ddyddiad pellach gan fod gwaith y feenedd yu ei rwystro i ddod. Oiau pan y daw y bydd yn gyfarfod brwdfrydig ac y gofynir iddo gwestiynau celyd. HEN DROSEDDWR. Yn L!ys Ynadol Bangor, ddydd Mawrth, dirwywyd hen wr o'r enw Owen Williams atn feddwdod. Hwn oedd ei 103ain ymddangosiad o flaen y fainc.
Y Llywodraeth a Masnach.
Y Llywodraeth a Masnach. Y MAE marchnad yr arian wedi bod yn isel iawn er's rhai blynyddau bellach. Nid yw 6ioo stock o consols heddyw yn werth mwy na ^84, hynny yn golled o ^16 ar bob cant; ac y mae popeth yr un fath—pob gilt.edged security—fel eu gelwir, yn gywilyddus o isel. Ond yr hyn sydd yn dyrysu llawer yw'r ffaith fod Adroddiadau Bwrdd Masnach yn dangos na tu masnach y wlad erioed mewn cyfiwr mwy llewyrchus, ac y maent yn methu yn glir a chyfrif am hyn. Yn ol arfer y Wasg ielen Doriaidd, cymerant fantais ar hynyma i geisio drygu y Llywodraeth yngolwg y wlad, a cheisiant ddweyd mai y Llywodraeth sydd gyf- rifol am bris isel y Consols. Yr hyn sydd hynod yw fod y Daily Mail' a'r Standard' a'r papurau Toriaidd yn anwybyddu'r ffaith fod y 'slump' y disgyniad yma wedi dechreu er's tros ddwy iflynedd yn ol, ac felly cyn i'r Llywodraeth bresennol ddod i awdurdod. Felly eglur yw, os oes ganddynt rywbeth i wneud a'r sefyllfa bresennol ar bethau, mai nid hwy sydd gyfrifol am y dechreu- ad. Fel niqter n ffaith. d'oes a wnsln'r Llywodraeth-pa blaid bynnag fo mewn awdurdod-ddim i'w wneud a'r mater, ac nid yw ebychiadau y blaid Doriaidd yn ddim amgcn na phrawf o anwybodaeth o gwrs naturiol masnach, neu ynte nad ydynt eto wedi dod atynt eu hunain ar 01 y driniaeth gawsant yn yr etholiad cyffredinol diweddaf. Pa fodd y cyfrifir am yr anghydgord yma ynglyn a mas- nach y wlad ? Ychydig o ymchwiliad ystyriol a eglura'r oil. Mae masnach gyffredinol y Deyinas yr un fath a busnes siop—weithiau yn brysur, weith- iau yn dawel. Yn y siop digwydda'r gwahaniaeth yma o ddydd i ddydd heddyw'n brysur, y fory fel arall. Tra gyda masnach y wlad parha y cyfnewid- iad am rai blynyddau. Cyn y rhyfel yn Ne Africa cawsom gyfnod llwyddianus- boom-fel ei gelwir, yr hwn gyrhaedd- odd ei bwynt uchaf yn 1901. Wedi hynny tawelodd pethau, a daeth cyfnod o ddirwasgiad-depression-i mewn. Er's ryw dair blynedd mae yna boom arall wedi cychwyn, ar flwyddyn ddi weddaf r'oedd cyfanswm y Board of Trade Returns yn £ 1,000,000,000, yr ucha erioed yn hanes y deyrnas. Eto y mae prisiau -1 Government Stock" a "first-class securities" yn is na buont er's yn agos i hanner can mlynedd. Beth yw'r mater? Dyma'r eglurhad. Pan mae masnach yn dawel, ca'r (Cyfalafwr) Capitalist ei hun gyda mwy o gyfalaf nas gall yn gyfleus ei ddefn- yddio. Rhydd yr hyn fydd ganddo yn weddill o'r neulldu. Nid yw am iddo
Advertising
I Irl, I- @¡æ@ rIk ILI% Perfect I Tuuths I Artificial Teeth. I P. Neil Campbell 84, DURNING ROAD (Next to Edge Hill Training College), 19 LIVERPOOL PAINLESS EXTRACTIONS. Gold, Silver and Other Fillings Advice and Estimates of Cost Free. Hours 9 a.m. to 8 p.m. LADY ATTENDANT. American System of Crown & Bridge Work Telephone 445 Royal.
Cawell y Newyddion.
Cawell y Newyddion. Y CYMiAl. A1- AIR. <j'\vel\vyd Igwair wedi ci dorri mewn nnrl. aau yn ydr ddiwcdd yr wythnos ddi. w'sddaf- Vmd-deu-gys y cuwd yu" dorcithio-j, ac os ceir tywydd braf iw g<.t;;glu yngbycl, ui cheir cichos cwynu. f LLESTRI TE I'Al'I K. Y rhyfeddoddiwecldaf ydyw llestri le wedi eu gwneud allan o bapur. Y rnaeut yn j'sgafn i'w cludo o igwmpas, nid oes berygl tddynt dcrri, ac y maent yn rhad. Dywfdir- y gellir prynu digon o gwpallau, swsexi, a phlatiau i wneavd tei bedwar o bcrsouau am r y swm isel o ddeg ceiniog. I TY DOR.IAD YNG -NQWREGSAiM. Oddeutu d.au o'r gloch foreu Sul torrwyd i mewn i dy Gwxecsam, sef Mr EdwarU Hughes, Glynuwr, B'Crsljnm Road. Caniu merch y iMaer, geneth ieuanc oddeutu deu. naw mlwydd oed, ddyn yn ei hystafell oddeu- tu yr amscr a nodwyd. Ymiaddodd 1iss 'Hughes yn ddewr gydag ef nes peri iddo ffoi. Cododd ei thad, gan ymlid ar ol y lleidr, ond nid cyn iddo gael amser i ffoi. Y mae ani,ryw o bethau gwerthfawr wedi eu colli o'r ty, ac y mae yr -hedd-geidwiaid ya brysur yn ceisio dal y drwg-weithredwr. CYFLOG MAER. Y mae Maer Caerdydd i gael 1;2,500 o bunnau ychwaneg o gyflog oherwydd lod ym mwriad y ibr-eiiin a'r Frenhines ymweled a'r dref y mis nesaf.
Advertising
EYES TESTED FREE y P Up-to-date Methods. F. H. ARCHER, F.S.M.C., B.O.A. Price uf Spectacles aud Eyeglasses extremely moderate. ARCHER & SONS, Specialists. 73, Lord Street, LIVERPOOL. Telephone 5G15. Established 1848
----_---I Ar y Tir
I Ar y Tir I ARiiLWVDD CARRINGTON A'I DIR Y WLkDNVltlAETH A'R FFYRDD. CYMRU A MESUR Y MAN DYDDYNNOD. Gan Hen Ffarmwr. Ymddengys i mi mai Arglwydd Carrington yw'r unig un broil o'r Weinyddiaeth bresennol— gweinydd- iaeth y canwyd cymaint ar eu chlodydd pan ddaeth i swydd-sydd fel pe bae'n deall ei ddyledswydd ac yn barod i geisio ei gwneud. Nid yw mesur y Man Dyddynnod, mae'n wir, yn bopeth y gallai Cymru ei ddymuno, ond y mae hynny yn ddiau yn ddyledus i ddifater- wch a gwendid truenus y Blaid Gymveig" yn gymaint ag i ddim arall. Wrth siarad yn Enfield Highway yr wythnos ddiweddaf, dywedodd Arglwydd Carrington fod yn rhaid rhoi rhyw derfyn ar symudiad y bobl o'r wlad i'r trefi. Yr oedd pobl yn gadael y wlad am nad oedd yno siawns iddynt wella eu hamgylchiadau tan y drefn bresennol. Yr oedd Due Rutland yn dywedyd mai drwg Mesur y Man Dyddynnod ydoedd na fedfai pobl byth fforadio codi tai ac adeiladau ar y tir, ond os oedd pobl yn medru gwneud eu bywoliaeth ar y tir yn y trefedigaethau, gymain: gwell y dylent tedru gwneud hynny yn y wlad hon, gyda holl fanteision gwareiddiad o'u cwmpas ? Yn ystod yr ychydig wyth- nosau diweddaf, aeth fferm o'i eiddo ef (Arglwydd Carrington) yn Sir Lincoln yn wag, ond cymerwyd hi yn awchus rhag blaen yn fan ddaliadau. Yr oedd y Harm yn 325 o aceri, ac yr oedd yn awr wedi ei gosod i 45 o denantiaid, heb fod na bwthyn nag adeiladau ychwan- egol yn angenrheidiol. Dywedid weith- iau nad oedd y ffermwyr mwyaf yn edrych gyda ffafr ar yr arbrofion hyn, ond yr oedd eithriadau nodedig yn bod. Yr oedd cynnyg tir ar delerau rhesymol yn foddion i gadw'r llafurwyr ar y tir ac i ddwyn rhagur o boblogaeth i'r wlad. Bu Cymdeithas Man Ddaliadau Dsheu Sir Lincoln mor lwyddiannus yn ei gwaith fel y bu raid ei chofrestru fel cwmpeini cyfyngedig ei gyfrifoldeb (cymeradwyaeth). Mae'r Liywodraeth, ebe fe, yn benderfynol o ymwneud o ddifrif ag achos gorlenwi'r trefi, peth sy'n troi yn bergyl ac yn warth cenedl- aethol. < Cynhaliwyd cynhadledd o beirianwyr ffyrdd ac craill yn Llundain yr wythnos ddiweddaf i ystyried y mater o wella ffyrdd y wlad. Cytunwyd ar bender- fyniadau yn galw am i'r Wladwriaeth gyfrannu at gost gwneud a chadw ffyrdd, yn hawlio gwastatu'r trethiad lleol ar ger- bydau sy'n teithio hyd y ffyrdd. Cefnog- wyd rhoi treth chwanegol ar geir motor er mwyn cael arian at gadw'r ffyrdd, a galwyd sylw gwneuthurwyr ceir motor at yr angenrheidrwydd am iddynt wneud I eu goreu i ddarpar rhag codi llwch. Dengys hyna phethau eraill fod pwnc y ffyrdd yn dytod i sylw. Yn ddiau, y mae r gost fel y mae yn anrhaethol fwy nag y mae anghenion y bobl syn'n talu'r trethi yn ei gofyn. Dylai y wladwr- iaeth gyfranu at y draul, ond dylid bod yn ofalus hefyd rhag rhoddi'r gost o wneud ffyrdd i segurwyr cyfoethog ar gefn y wlad. Drwy'r wlad, y mae'r ffyrdd fel y ment yn ddigon da at bob pwrpas ond gyrru'r ceir motor. Os myn y segurwyr cael y ceir hynny, gwneler iddynt ddwyn y draul o wneyd y ffyrdd yn bwrpasol eu hunain. Soniodd y gwr penchwiban hwnnw, Arglwydd Rose- bery, dro yn ol am y dosbarthiadau rheibus" ("predatory classesY mwyaf rheibus o bob dosbarth wrth gwrs yw ei ddosbarth ef ei hun, ac un engraifft newydd o'u rhaib yweu haw- ydd am i'r bobl sy'n gweithio yn galed am eu tamed wneud ffyrdd ar gyfer eu segur-ddifyrwch hwy. Brynhawn Mawrth, bu dirprwyaeth ar ran yr Aelodau Cymre'g yn siarad a'r Prif Weinidog a Mr Harcourt ar yr angenrheidrwydd am alluogi'rcynghorau sir i roi darpariaethau Mesur y Man- ddaliadau mewn grym gyda golwg ar ddaliadau sy'n bod eisoes. Yr oedd y ddirprwyaeth yn cynnwys Mr Frank Edwards, Mr Ellis Griffith, a Mr Hem- merde, a chefnogwyd hwy gan Syr Alfred Thomas a Mr Herbert Roberts. r Methodd Mr Vaughan Davies fod yno. Gosodwyd yr achos o flaen y Prif I Weinidog a Mr Harcourt. Danghosodd Mr Ellis Griffith mai gvdad o fan dydd- ynod ydyw Cymru, gan fod 48,732 0 ffermydd allan o 65,000 dan 50 acer, ac nad yw maint y ffermydd ar gyfartaledd ond 47 acer. Ym Mon nad yw'r cyfar- taledd ond 38 acer. Yr oedn Mr Ellis Davies o'r farn fod yn y mesur eisoes adran a alluogai y cynghorau i ymwueud a'r mater, ond dymunai gael hynny y tu hwnt i amheuaeth. Dywedir fod yr hyn a ddywedodd y Ddirprwyaeth wedi gwn- eud argraff fawr" ar y Prif- weinidog, a'i fod mewn ateb i Syr Alfred Thomas, yr hwn nid oedd yn gofyn am ateb terfynol rhag blaen, wedi dywedyd y ca'r pwyntiau a godwyd i sylw bob ystyriaeth. Ar yr un pryd. olnai fod ffrarn y Mesur yn gyfryw fel nad ellid heb yr anhawster mwyaf ei altro ar hyn o bryd. « Mae'n fwy na thebyg fod gwir ateb y Prif Weinidog yn y frawddeg oLd, hyny yw, nid ydyw Cymru yn werth sylw na thrafferth yn hyn o beth mwy na chyda dadsefydliad. Haedda'r aelodau Cymreig rywfaint o glod am ddwyn y mater ger bron, ond buasai'n llawer gwell pe buasai y rhai ohonynt sydd yn y Weinyddiaeth wedi rhoi gair dros eu gwladyn ei bryd. Tynner ffug gwrteisi gwrthun y Saeson oddi ar ymadroddion Seneddol, nid yw'r "anhawster mwyaf yn ddim ond ystyfnigrwydd. Ac osydym ninnau fel pobl yn fodlon ar beth o'r fath, ni haeddem ddim gwell. < < Yn Nhy'r Cyffredin, ddydd Mercher, bu dadl ar ail dda lleniad y Mesur. Cafwyd araeth weddol gymhedrol gan Mr Chaplin, yn dal yn bennaf y byddai yn well i'r rmin dyddynwyr gael prynu'r tiroedd na'u rhentu. Atebodd Mr Harcourt gan ddywedyd fod yn llawer gwell iddynt rentu'r tir nag i'r echwynwyr arian gael eu pig i fewn a dyfod yn feistradoedd y tir. Siaradodd Mr Ellis Davies a Mr Hemmerde yn gryf dros hawliau Cymru i ddarpariaeth arbennig. Ddydd lau aed yn mlaen gyda'r ddadl, pryd y cafwyd araeth gan Mr Balfour, yn honni, mewn gwirionedd, gan fod y meistradoedd tir hawl i wneud fel y mynent a'r ddaear ag a'u cyd- ddynion hefyd. Ail ddarllenwyd y Mesur ynghanol cymeradwyacth fawr, a thrwy fwyafrif o 330 yn erbyd 107, gwrthodwyd cynnyg Mr Balfour i'w ro'i ger bron pwyllgor o'r holl Dy. -;0;-
--:0:-Ffestinio" a'r Cylch
-0:- Ffestinio" a'r Cylch Clywsotu fod Mr W T Jones, Mauod Road, wedi ei gyllogi gau Gwmni Cerddorol yu yr Aberlllaw, i wasanaethu fel datganwr am dymor yr haf. Mewn Eisteddfod bwysig yn Pontrobert, nos lau a Gweuer diweddaf, yr oedd Mr E Ffestin Jones, A C yn datganu a beirn- iadu. Gydag et yno yn gwasanaethu gyda'r delyu, yr oedd y Telynor Vall o P, eirion- D Francis- Gwnaeth y ddau enw mawr iddynt eu bunain-y naill fel datganwr pennillion, a'r Hall fel telynor. Y mae y ddau yu dreat" i uurhyw ardal eu clywed. Encormyd hwy bob tro y buont yn canu. Yn Llanddoget, nos lau, mewn Pawf. gyngherdd. yr oedd Perorfryn yn beiruiadu. Cafodd lon'd ei ddwyiaw o waith, a gor- pliwysa ei feirniadaeth yu esmwytli ar y llu cystadleuwyr. Y mae y gorsaf-feistr newydd wedi dyfod yma. yn mbierson Mr Edward Roberta, Llangefni. Cymro glan gloew ydyw, a bydd cael un yn gallu siarad iaith yr ardal yn fantais fawr 1 ni. Yn Llangefni yr oedd yn orsaf-feistr, yng ngwasanaeth y L and N Western, a bu y Cwmni yn ddoeth a charedig yn ei anfon ef atom. Dvmunwn yn gywir iddo atnser dedwydd a cbysurus yn ein plith. Anrhegwyd Mr T H Hughes, cyn orsaf- feistr y London and North-Western, ar ei ymadawiad o'n plIth i Ddinbych i ddal yr un swydd, ac anrhegion gwerthfawr. Yn mhlith yr anrhegion yr oedd dressmg case hardd, yn cael ei gyflwyno iddo gan Mr J R Hughes, o'r Goods Department, ar ran ei gyd-swyddogion yn yr orsaf, gyda dymuno llwyddiant iddo yn ei le newydd. Y mae y seindorf a chor meibion y Moelwyn wrthi yn brysur y dyddiau hyn yn parotoi gogyfer a chystadluaetbau Drefnewydd, a gynheiir y Sadwrn olaf o Mehelin. Hefyd y mae corau Bethania wrtbi yn ddiwyd gogyfer ag Eisteddfod Trawsfynydd. 1 Bu ein seindorf o flaen clwb yn Llan- uwchllyn, ddydd Gwener diweddaf. Derbyniodd Mr a Mrs T J Roberts, Aelybryn, bellebyr o'r America, yn hysbysu fod eu mhab, Llewelyn, wedi ei daraw yn wael, ac yn gorwedd yn beryglus yo yr Hospital. Anfonodd Mr Roberts bellebyr yn ol i ofyu y manyiion, ond nid ydoedd wedi cael ateb pan yn ysgrifeunu hJ ll. Y mae ein cvdyradeimlad a hwynt, gyda disgwyliad mwyaf didwyll iddynt dderbyn y newyddion goreu. Dydd lau, yr wytbnos ddiweddaf, cladd. wyd un o ddynion goreu vr ardal yma, sef Mr Robert Roberts, Cdifaria, yu ei ;) lam mlwydd oed. Brodor ydoedd o'r Gam, Dolbenmaen, ond yn gweithio yma tr ju ieuanc iawn. Yr oedd yn ddiacon gwelt b- gar yn eglwys y Parch E Cefni Jones, so athraw ffyddion vn yr Ygol Su!, ac yii)we!- wr ffyddion a rhai cystuddiedig. Gellir dweyd am dano ei fod yn grefyddwr, dirwestwr, a Rhyddtrydwr goreu oedd i'w gael. Gwasaooethwvd gan y Parchn Moses Roberts, Seion &c E Cefni Jones. Noa Sul diweddaf, am wyth o'r gloch, cynhaliwyd rehearsal yn Eglwys Efrenezer (W). Parotoi gogyfer a'r symanfa gaou oedd i'w ctiynal tranoeth yn Porthmadog yr oeddynt, a chafwyd canu da. Daeth cynnulliad da ynghyd, a cbafwyd canu gwir effeithiol o dan arweiniadycanwr a'r cerddor ieuanc, Mr Thomas Davies. Boreu Lluo, aeth llu mawr o Wesleyaid y dosbarth gyda thren arbennig i Jawr i Borthmadoc i'w buchel-wyl, sef y gymanfa ganu. Mewn cyarfod biynyddol o adran Meir- ionydd a De Arfon, or GymdeithaS Feddygol, penodwyd Dr R D Evans, Llys Meddyg, yn ls-lywydd a Dr Hugh Jones, Dolgellau, yn llvwydd. Cynrychiolwyd Cyfarfod Misol Meirion- ydd yn Gymanfa Gyffredinol a gynhaliwyd yn Llanelli yr wythnos ddiweddaf, gan y Parch R Silyn Roberts, M A., a Mr J Owen, Bowydd. Yr oedd y Parch Thomas Hughes, B.A., lthiw, yn pregethu gydag ereill yn Nghyfar- fod Misol Llwyngwril, ddechreu yr wythnos ddiweddaf. Y Hue galw mawr am wasan- aeth y pregethwr mawr hwo. Aeth ugeiuiau lawer i lfv\rdd oddiyma boreu Lluo diweddaf, y rban fwyat ohonyut yn fechgyn leuaiuc, i Ddebeudir Cymru Hefyd aeth amryw i Durham a luanuau ereill. Marweidd-dra y fasaach sydd yu cyfrif am hyn. Ddechreu yr wythnos hou mae gweithwyr Ohwarel yr Oakleys wedi dechreu gweithio wythuos o bedwar diwrnod. Gobeithio ua byddent yu hir felly. Jdius- ofo
Y Llywodraeth a Masnach.
aros yn segur, ac nid yw foddlawn ei gloi ¡ fyny mewn tai neu diroedd. Mae arno 1 eisiau ei roddi mewn rhywbeth y gall ei I' droi yn arian ar unwaith, pan bydd angen, ac ar yr un pryd mae am iddynt fod yn ddiogel. Dyma lie y daw Gov= ernment Stock" a Railway stock yn gyfleus, a cheir gal wad mawr am danynt, ac o ganlyniad a eu prisiau i fyny. Yn awr, pan ddaw y trade boom yn ol, mae ar y dyn eisiau mwy o arian at was- anaeth ei fusnes. Nid yw Consols yn talu mwy na 2p ios y cant iddo, pryd y ca o 30P i 5op y cant yn ei fusnes, heblaw ei fod yn ei droi drosodd fwy nag unwaith mewn blwyddyn, fel mewn gwirionedd y mae yn cael o 90P i 15op y cant am ei arian. Naturiol ydyw iddo werthu allan, a chan bod llawer yn gwneud hynny yr un pryd, teflir swm mawr o'r gilt-edged securities yma ar y farchnad yr un adeg, ac oherwydd brinder galwad am danynt gostynga eu pris. Gall y masnachwr fforddio colli ei i6p, pan y mae ar ol trci'r stocks yn arian, yn gallu cael o sop i 150P o elw arnynt yn ei fasnach. Eglur felly nad oes gan y Llywodraeth ddim i'w wneud a'r cyfnewidiadau yma gymer le yng ngwrs masnach y wlad. Un engraiflt yw'r cri hwn parth gostyngiad pris y Consols, o'r modd anheilwng y ceisia'r Toriaid ddrygu'r Llywodraeth. Ond ni lwyddant, nid mewn anwybodaeth mae'r bobl yn byw heddyw, ac fe wna'r "Cymro" ei oreu i dafiu goleu ar faterion arianol a masnachol. Os bydd eisiau rhyw oleu ar faterion o'r fath, Anfoner at Arianydd, Swyddfa'rCymro, Mold. o;
Llyfrau a Llenorion --
Llwyd, ac eraill, yncaru iaith a llenydd- iaeth Cymru. Faint o drigolion y dref a wyr eu hanes? Cefais ran o'm hadd- ysg yn nhref Dinbych fy hun, ond ni chlywais gymaint ag un athraw erioed yn son am William Middleton, Hum- phrey Llwyd, Syr Huw Middleton, Bardd Alaw, Caledfryn, na neb arall o feibion enwog y dref, Gallasai unrhyw dref yn y byd fod yn falch o bob un o'r rhai a nodwyd, ond nid oeddynt werth eu crybwyll wrthym ni yn blant. Yr wyf yn cofio un athraw yn dywedyd unwaith wrthym mai yn rhywle tua'r Castell y ganed H M Stanley, dyn na chydnabu pwy ydoedd und yn ei ewyll- ys. Ni byddai yn beth dwl o gwbl i Bwyllgor Addysg y dref roddi copi o'r llyfr hwn yn anrheg i'r plant am un- rhyw ragoriaeth a fyddo'n haeddu ei gydnabod. Buasai'r llyfr yn fwy hwylus pe buasai ynddo fynegai, ac os ceir ail- argraffiad, cynghorem yr awdwr i ychwanegu un ato. Dylai gael cefnog- aeth wresog drwy'r wlad. Ysgrifennodd Mr 0 M Edwards ragymadrodd nod- wed-iadol i'r llyfr, ond rhyfedd ei weled sf yn cam ddyfynu Ceiriog hefyd. LLYFRAU TR PLANT. Derbyniasom oswyddfa y Mri Hughes a'i Fab, Gwrecsam, gopiau o'u "Llyfr Cyntaf i Blant," Telyn Dirwsst," gan Beren, a Chymru'r Plant." Llyfr at ddysgu Cymraeg yn yr ysgolion yw y cyntaf, ac mae wedi ei lunio yn fedrus a'i argrafTu yn dhvs. Dylai gyfarfod yr angen y mae athrawon digydymdeimlad mor hoff o son am dano. Llyfr yw'r ail yn cynwys caneuon dirwestol a gwladgarol ar hen alawon Cymreig, ar gyfer yr aelwydydd, y Gobeithluoedd, a I .-hyfarfodydd dirwestol, Mae hwn hefyd wedi ei argrdffu yn ddestlus iawn, a bydd yn ddiau yn dra gwasanaethgar. Mac "Cymru'r Plant," fel arfer, yn [lawn o bethau da a dyddorol sydd yn sicr o wneud y plant a'u darllcno yn well Cymru ac yn well pobl. CYFNODOLION. Derbyniasom Ysbryd yr Oes," "Cymru," "Y Cerddor," a'r "Ymwel- ydd Misol" am Fehefin. Rhydd "Ysbryd yr Oes" lun a hanes y Parch Thomas Pritchard, ficer cymeradwy y Rhos anerchiad gan yr Athraw Anwyl ar II Gadw'r Gymraeg Mynyddog a'i Waith," gan y Golygydd, ac ysgrifau dyddorol ereill. Nid yw "Cymru yn colli dim ar ei flas. Da gan lawer fydd g weled llun yr hen a Fardel Crwst druan yn y rhifyti hwn. Dyddorol iawn yw'r ysgrif Canu gyda'r Ychen," a hen benillion Morganwg, gan Benjamin Thomas; ac y mae "Annie" gan Elldeyrn yn ddernyn tyner a dwys. Yn Y Cerddor," mae Mr D Jenkins yn trin ar Gerddoriaeth Yfory," a cheir llun a hanes Mr David Davies, Llan- idloes, heb son am liaws o nodion a newyddion dyddorol i'r cerddorion oil. Rhydd yr "Ymwelydd Misol" lun a hanes Owen Owens, Cors y Wlad, a rhagor o'r "Llithiau o Bentre Alun," gan S. M. S." Mae gyda'r rhifyn hefyd lun rhagorol o'r Parch Thomas Jones-Humphreys, Machynlleth. -u;-