Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
21 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
NOTICE IS HEREBY GIVEN that on Wednes- day,tUe Fifth dar of January, 1893, Application will be made to Her Majesty's Justices of the Peace, I assembled at Quarter Sessions in and for the County i of Anglesey at Beaumaris, f.). Order that a. foot- path that It:" from the public higilway at Bull Bay, in the Parish of Amlwch, in the said County, at a point between a- dwelling-hoaae occupied by William nd James Chard, and the chapel at Bull Bay aforesaid towards Ty Gwyn. in the swid Parish. be diverted by closing such part as leads from the said point as far as Brvn Arthur, in the said Parish, and .substituting in the place thereof the roadway that leads from the said public highway at Bull Bay aforesaid, past the gable end of a dwelling-liono-? now occupied by John Jones to the said footpath at Brya Arthur aforesaid "For the term of three years, and that at the end of such to be henceforth permanently diverted into a proposed new roadway that- will start from the public highway at Bull Bay aforesaid, at a point between the said Chapel and the said dwelling-house occupied by William and James Chid. and extend as far as Brvn Arthur aforesaid, and that the certificate of I two justices having viewed the same, the consent of the owners of the said roads with a plan of the old and proposed new footpath will be lodged with the Clerk of the Pe-aee for the said County on the Twenty- Sixth Day of November instant. Dated this 23rd dav of No .-ember, 1337. WM. FANNING. Solicitor to the Twrcelya Run! District Council. ANGLESEY UNION. IXFAXT LIFE PROTECTION ACT. 1897. NOTICE TO PERSONS RECEIVING INFANTS FOR HIRE OR REWARD. THE above-mentioned Statute requires that on J and after the 1st J AND AR Y. 1898:- 1. Everr person x receiving more than one infant under the a.ge of five Lor maintenance apart from their parents for lurs or reward for a longer period than 48 hours, shall give uotice thereof with- in 48 hours to the Board of Guardians. This notice shall truly state the names, ages, and sex of the infants, and names and abode of the persons receiving and the persons from whom the infante were received. 2. If any such infant is ti-dtusferred from the care of a person who has so received it. notice must forth- with be given of the name and address of the person to whom it has been transferred. 3. Any person receiving an infant under two years for a lump sum. not exceeding £20. without any agreement for further payment, shall give notice within 48 hours. In default. any sum received is liable to be forfeited. 4. All such notices sha.i.1 be in writing, and shall either be delivered at the Union Workhouse. Llan- erchymedd, or be sent by registered letter to Mr THOMAS HUGHES. Clerk to the Guardians, Miny- don. Menai Bridge. 5. In case of the death or any such infant notice must be given to the Coroner of the District within 24 hours by the person having care- of the infant. 6. All persons receiving such infants must admit without obstruction the Inspector or other person appointed by the Board of Guardians to inspect the infants and the premises in which the, are retained. 7. Thev must also obey the directions of the Board of Guardians with regard to the- number of infants who may be received in any premises, and with re- gard to the removal of any child from their care to a workhouse or place of safety. 8. All persons whatsoever must admit to their premises and refrain from obstructing an Inspector or other person acting on the authority of a Search Warrant issued under this Act. 9. No infant shall be received for hire by any person who has been deprived of the care of any child under this Act, or ticUi been convicted of any offence under the Protection of Children Acts, unless the Board of Guardians consenb in writing. 10. Every person who disobeys the foregoing pro- vision of the law is liable to be fined £5, or sent to prison for six months. x Tru does 0 not include hospitals and charitable institutions, nor the parents, grandparents, uncles, aunts, or guardians of an infant. 386 NOTICE. CONSTRUCTION OF AN OUTFALL SEWER IN MENAI STRAITS NEAR GARTH FERRY. IVrOTlCE IS HEREBY GIVEN that, an applica- tion has been received by the Board of Trade (to whom by the Crown. Lands Act 1866 the man- agement of the rights and interests of the Crown in the foreshores of the United Kingdom has been trwsferrÐd:) from Colonel Henry Platt, C.B., of Gorddinog, Lian?a.irfeclvi.n, for permission to con- struct an Outfall Sewer extending from high tolow water mark opposite tlv? property known as Gi;m- ydon on the South side :>t the* Wextern Lai.dmg Stage of the Garth Ferry.. All persons interested are i>> tike notice that 6i. davs after this date, the Board of Trade will pre- ceed to consider the application, and in the meal- time they will receive any objections which may be made thereto. „ (Signed) T. H. W. PELHAM, ° Assistant- Secretary. Boaræ of Trade Harbour Department, 10th day of Deceu/ner, 1897. 16029 ^TTNGLESEY TEMPERANCE HOTEL COMPANY. LIMITED. PUBLIC NOTICE. o- Notice IS HEREBY given that the list of J\ Application for SHARES in the above-named Company will be closed on the 1st day of January, 1398. after which date the Directors may decline to entertain any further application. Forms of Application and Prospectus liny ba ob- iaed froaa me. the undersigned. Dated this 2nd day of December, 1897. BY Order, THOS. HUGflES, Minydon, Secretary. Menai Bridge. 375 -r- TOBUILDERS AND CONTRACTORS. ROOFING-SLATES. Ridge-rolls and Wings, 1 JUj Cisterns, and Slabs for all purposes, supplied at lowest prices. For prices, etc., apply to J. M. WILLIAMS, Slat") Merchant, 381 Llangritiolus, Anglesey. Tnedda dyn at eiddo 1'190 Ni siorf.ir ei i8 yma." ARDDANGHOSIR Y DYDDIAU HYN Stoc.Arddercog o ESGIDIAU I., Cyfaddas GoevFer a'r G-auaf i FERCHED, MEIBION, a PHLANT, YN SHOP R. 3ION W ILLIAMS Market Street, CAERGYBI, Am Brteiau a ddeil gyd:nariaeth f-iddo unrhyw Fasnacbdv yo MOX. i GEORGE HUGHES, Wine & Spirit Merchant, RAILWAY INN, LLANGE JFlSri, ADDYMUNA hy?by-« v Cyho?1d Urt yeuddo dermau uo< gy-hsg na o'r ffi'nn uoren yn Barcon fel y gall w«-i-.iiu uwirw yn rhutut ii ua neb yn Mou. Haner, Baril 18 galwy n am 188 Firkin 9 „ am 3s 6d Casgen Fechan „ 58 Od BASS' BOTTLED ALE A STOUT. SOOICH, IRISH, DUBLIN, BELFAST, A GLASGrOW WHISKEYS. RUM GIN, A BRANDY O'R BRANDS GOREU C!DWlii RUM GW<:N AGWfN QWYN MbwnStco 203 HYS EINION, LLANDYFRYDOG, HYDD MR H. T. OWEN yn GWERTHTJ AR 0 AUCTION holl STOC v" Lie Uchod Dvdd MAWRTH, Bhagfyr 28. 1897. Dechreuir am DDEUDDEG o'r gloch. Maaylion ar y Posters. 389 A R WERTH. SINGERS DRESSMAKING r\ SEWING MACHINE, fawr waeth na aewydd. Am nad oes gan y perclienog yn awr ddim o'r heisiau bydd yn foddtawn iw gwerthn am bris neilMnol o isel. Dyraa gyfleusdra ariarferol i sicrhau gwir far- gen.—Ymofyner gydag E. Hughes, 4, Nant-terrace, Llangefni. 350 I AR WERTH. BUSNES GLO, TILES, a BRICKS yn Llangefni. Cyfleusdra rhagorol am fnsnes da, a rhodc&r rhesymau digonol paham y mae v perchenog yn ei werthu.—Ymofyner ag R. Powell, Anglesey Temperance Hotel, Llangefni. 380 BALIEE SYLW. y MAE SHOP a TY NEWYDD ar OSOD mewn 1 lie cyfleas am bris rhesymol (cyfieus i unrhvw fusnes) yn 30 a 32. Market-street. Amlwch.-YM- ofyner a J. Roberts, Glasgraig House, am y Teler- au. 385 TIR PORI AR OSOD yn Fferam, Plwyf Llanff- hangel-tre'r-beirdd, yn cynwvs tua 19 o Aceri. Dieonedd o Ddwfr ar y Tir.—Ymofyner a J. Jones, Ty'nygongl. Llanerchymedd. 357 GWRAIG YN EISIAU I Ii T) Y-NIUSA dyn gweddol ieuanc ohebu gyda Bon- I eddiges gyda rhagolwg am briodi yn ddioed. I Mae ganddo ddigon o foddion preifat, ac ni raid i'w bartner feddu unrhyw. Mae ef yn awyddus i wneud ei gartref yn Mon, a byddai yn well ganddo ymohebtr a Boneddiges alluog i siarad Cymraeg. Hoff o gar- tref, plant, ac amaethyddiaetli.-Cyfeirier, yn y modd mwyaf cyfrinachol. "T. P. Swyddfa y Clor- ianydd," Llangefni. 1760 WANTED, by a professional man, a FURNISHED ROOM for a few hours every Thursday. —State- terms, etc., A. B., "Clorianydd" Office, Llangefni. WANTED, JOINERS and PLASTERERS, MEN and APPRENTICES. Must be Welsh.-Ap- ply, Gors, Holyhead. 376 Uri ANTED, at once, for family of Two Persons, Vv a HOUSEMAID about 20 years. Must be able to wait at table,, Wages £ 12.—Applyr B.A., "North Wales Chronicle" Office, Bangor. _h- _L- DWY Geiniog y dwsin am bapyrau prizes To- baco Dewi Sant a Cymro Bach.—Ymofyner a John. Lund. 17, Castle-street, Caemarfon. 382 WEDi COLLI, ers tro, BROWN PARCEL rhwng y Ferry a Niwbwrcli yn cynwys Dillad, etc. Gwobrwyir y sawl a roddo hysbysrwydd neu ddod a fo U' i'r Police Station, Newborough.—William Hughes. I £100 0 WOBR. riYNYGIR Wobr Uchod i'r neb a roddo hysbys- cil rwydu parthed achosiad y Tan diweddar yn iSghaergwlaw, Llanbeulan. Am fanylion pellach. ymofyner ag "A.B. "Clorianydd Office, Llangefni. 377 CY6TADLEUAETH QUOITIO YN LLANGEFNI. BYDD y Gystadleuaeth uchod yn cael ei chvnal ar faea yn ymyl Penrallt, Llangefni, foreu SADWRN (Nadolig). Rhagfyr 25ain, am Ddeg o'r Gloch. Gwobr gyntaf (i'r partneriaid goreu), 15s Ail, 10s Trydydd, 5s. Enwau yr ymgeiswyr (gyda blaendal o Is), i'w lianfon i Mr T. Owen, 9. Nant- t3rr:ice, Llangefni, erbyn nos Fercher, RHAGFYR 22ain. 388 DYMUNIR HYSBYSU Y BYDD Y SWPER ARDDERCHOG BLYNYDDOL, Y Christmas Tree, &c., yn cael eu darparu eleni eto NOS OLAF Y FLWYDDYN 1897 yn y Neuadd Drefol, Llangefni. Drysau yn agored am 8 p.m. I Y Danteithion ar y Byrddau am 8 o'r gloch. YMAE y MUDLA.D hwn wedi myned mor fawr bellach fel ag y mae y pwyllgor wedi cymervd yr YSTAFELL FARCHNAD yn ychwanegol. Tocvn, Swllt. Gwahoddir yr holl ardaloedd iddo. Bydd v Brass Band -n rhoddi Selections. 384 p TEETH. J. JONES, 1 L.DS.A., R. C. D. R D.S. E. (From County Rd., Liverpool), Dental Surgeon, Chemist, QUALIFIED by Examinations, London and Edinburgh. Attends at the TALBOT TEMPERANCE HOTEL, HOLYHEAD, every SATURDAY. PENRHIW and BRYNGWBAN Daily (Thurs- day? and Saturdays excepted). NI OFYNIR TALIADAU 1.'1 MLAENLLAW. BENTHYCA ARIAN YN GYFRINACHOL i Amaefchwyr, MasnachwjT, Lletty-gadwyr, ac eraill mewn symiau o lOp i fyny i 500p ar addaweb y Benthyciwr ei hun heb feichiafon, ar delerau rhes- ymol. Trefnir yr ad-daiiad i gyfarfod gofynion y benthvcwyr. J NI CHYMERIR DIM BILLS OF SALE. Mae busnes gwirioneddol a helaeth wedi ei wneud am y 25 mlynedd diweddaf. Mae canoedd o fenthyc- wyr wedi rhoddi tystiolaeth wirfoddol i'r modd teg a rhesymol yr ymwneir a hwy. Ceir manylion llawn wrth ymofyn, trwy Iythyr neu yn bersonol, a GEORGE PAYNE. Accountant. 2360 Crescent-road, Rhyl. Rhybudd Pysig I Drigolion Llangefni a'r Cyffiniau. DYMUNIR gwnead yn hysbys y bydd holl Farioaohdai Llangefni yn CA.U ar an ar 01 DYDD GWENER. RRAGFYR 31a n, ail DDAU o'r Gloch y Prydnawn yn lie DW at{ o'r gloch. Erfyoir ar Gwamtriaid i wnead ytndrtoh i sicr- ha.a eu Dwreastiadma yo ystod y boreu. Drwy orcbymyu y PWYLLGOR. Llacg«fry, ,L,a.-fyrlaf, 1897. 372
Nodion Amaethyddol.
Nodion Amaethyddol. Un o bapyrau Liundain, nad yw bob amser yn ffafriol i'r Llywodraeth brosenol, a ddywed parthed araeth. Mr Walter Long, Gweinidog Amaethydd- i.ieth, yn nghiniaw Clwb Amaethwyr a Siam- berau Canolog Amaethyddiaeth, ei fod yn cytuno a Mr Long "fod y flwyddyn hon wedi bod yn welliant ax amryw o'i rhagflaeniaid, ac fod; achos (lr)S foddhad a llongyfarchiad ar y cyfrif hwnw. Ond nid yw'r sefyllfa mor ffafriol ag y dylai fod. Nid ydyw y cyflwr cyfnewidiol ar bethau wedi cyfodi oddiar ddim a wnaed gan y Llywodraeth neu'r adran amaethyddol; daw yn syml oddiar effeithiau y tywydd ar y crydau."
[No title]
Y Milwriad Brookfild, A.S., yn siarad yn Ar- ddangosfa Anifeiliaid Tewion yn Battle, a ddywed- odd mai nodwedd foddhaol o'r Ddychweleb Am- aethyddol sydd newydd ei chyhoeddi ydoedd y cynydd yn yr acemeth dan yd yn y wlad hon, yn dangos, fel y gwnai, yrnddiried yn sefydlogrwyda a diaawadalwch y codiad ysgafa sydd yr. cymery4 He, Yn niffyg cael diffyii(iollaeth, neu.iywbeth, i I leihau eyrhaeddiad hopys tiamor, yr uadg bcih i wneud fvddai lleihau Cynvrch ttartrefol.
[No title]
Hyfryd ydyw darllen, fel y fwnawn yn fynych, jsari ymlyniad gwyr ein trefedagaethau at yr hen wiad. Cafwyd engraifft o hyn yr,. nghangen Tor- ontQt o Gynghrair yr YmherOtÝaeth Brytfeinig7 ga» vr Anrli^Ieddus G. W. Bobs, Gwemidog Addysg Llywodraeth Ontario, Y1" hon a ddaigan- odd yn bendant o blaid masnaclr gyda Phrydaiii Fa," a'i Threfedigaethau o flaeir unrhyw Nriad aralL Condemniodd y drychfedaVl o "recipro- citr" gyda'r Unol Dalaethau, am oli fod nid yn unig yn anobeithiol eithr yn isellhad ar Canada yn ngwyneb profiad chwerw y gorpllenol a gwhii- lywiaeth gelyniaethol parhaus ar ran yr America.
[No title]
Prif gefnogwyr marchnad yd Lluadain ddydd Llur. ydbxxld pTjnwyr man-werthol. Yr oedd y fasnach mewn gwenith Seisnig yn gad am, er gwaethaf lleithder yn mysg y samplau. Gwerthai rhywbetfi. oedd mewn cyflwr gwedUol. Daliai gwenith Rwsinidd yn dda, ond yr oedd yr Americanaidd yn hynod ddwl. Yr oedd haidd ( ychydig yn well ar yr wythaos, tra yr oedd ceirch f; Americanaidd yn ddwl, ond yr oedd y gofyr am ( y mathau Seisnig a Rwsiaidd yn gryfl. Yr oedd indrawn hefyd yn gadarn. Ceid gofyn. da. braidd am yd ffiat, ac ystyried cyflwr agored y tymhor.
[No title]
Oddiwrth adroddiad blynyddol Bwrdd Amaeth- yddioot deallwn fod "grants" yn cyrhaedd 6950p wedi cael eu rhanu rhwr-g 14 o wahanol sefydl- SC7 iadau ra Mhrydain Fawr sydd yn cyfraau addysg amacthyddol. Pan yr ystyrir fod mwy o filiynau wedi eu buddsoddi mewn amaethyddiaeth yn y wlad hon nag unrhyw ddiwydiamt arall, a chan y caniateir fod y gwaith yn cael ei gario yn mlaen o dan yr schawsderau mwyaf, nid yw y arm a 6500p dros yr holl wlad yn ddim llai na chwerthin-beth. Mae 7000p yn. well na dim, ond byddai 70.000p yn llawer iawn gwell, tra, na byddai 700,000p yn ormod i'w rho4di tuagat ddiwydiant yn mha un y mae buddianau goreu y wlad yn y chwareu. Ac nid ydyw hyn ond pris fiiyfel-lorg L
[No title]
PriB cyfartaledd gwenith yr wythnos ddiweddaf ydoedd 33s 8e; haidd, 258 9c; a cheirch, 16s 8c. Yn yr un wythnos y llynedd y cyfartaledd ydoedd, am wenith, 338 4c haidd, 26s 9c ceirch, 17s 7c. A dywed rhai pobl dda mai'r haf a'r cynhauaf di- weddaf oeddynt y rhai goreu a welsom ers blyn- yddau.
[No title]
Cyfaxfu Pwyllgor Cymdeithas Geidwadol Mon yn y Swyddfa, Llangefni, ddydd 100 diweddaf. Fel y gwelir oddiwrth adroddiad o'r gweithred- iadau daeth cynullLid da o Undebwyr y sir yr r nghyd, a hyny oherwydd fod penodiad pwysig i y I gael ei wneud. Fel y gwyr ein darllenwyr gwag- hawyd y gadair lywyddol drwy farwolaeth alarus 7 y Milwriad R. ap Hu Williams. Bu yr is-bwyllgor a benodwyd i ystyried y mater yn hynod ffortunus yn eu detholiad, oherwydd mae Syr George Mer- rick, Bar., fel ei henafiaid, yn Geidwadwr i'r cam, a diau y bydd iddo wneud llywvdd o'r iawn ryw. Mae'r aelod presenol dros For.' wedi digio Ilawer ar ei gyfeillion dirwestol, ond efallai na ddylid cy- meryd gormod o sylw o ffrwgwd fel hon, canys buan iawn yr anghofiant eu dirwest yn eu Radical- iaeth penboeth. Fodd bvnag, dengys pluen neu welltyn gwrs y IE, ac efaJlai y ca yr aelod dros y sir dipyn o wrbhwynebiad par- ymgeisia am y sedd y tro nesaf. Eithaf peth fyddai i'r Parch T. ShankLind, y gweinidog Bedyddiol poblogaidd o Rhyl, dalu y pwyth adref ar yr amgylchiad pan ddaw. Diamheu, pe delai, y ca'i effaith dda ar ei frodyr yn y ffydd, a diau hefyd y byddai y "Gwyl- iedydd," organ y Wesleyaid Cymreig, yr hwn a bwyodd Mr Griffith yn erwin dro yn ol, yn barod i helpu yr achos da o roddi mwy o hamdden i Mr I Griffith ddilyn ei ddyledswyddau bar-crvfreithiol a thaflu Uaid ar weinidogion crefyddol. Da ydyw I gweled y Ceidwadwyr yn ymysgwyd, a bydd yc dda gan aelodau tanysgrifiol y blaid yn y trefi ac ardaloedd eraill y sir, glywed y bydd yr ystafell yn adored iddynt ar ddyddiau Iau. Bydd hyn yn gaffaeliad nid bychan i'r cyfeillion hyny yn hytrach I na bod yn gorfod llercian hyd yr heolydd y dydd- iau oerion a gwlawog hyn.
if-Y Cyhuddiad yn Erbyn Arianwyr.
if Y Cyhuddiad yn Erbyn Arianwyr. Yn Heddlya Bow-street, Liundain, ddydd Llun, gerbron Syr John Bridge, aed yn mlaen a'r cyhuddiad) yn erbyn y Milwriad F. R. Howell, Kensington Thomas* Cory, Reaclircg; a Henry Ellis Collins, Glyn Nedd, Deheudir Cymru, o gymeryd yn anghyfreithlawn a thrwy dwyll y swm o 30,000p, arian perthynol i Ariandy Cenedlaethol Cymru. Erlynwyd gan Mr Avory a Mr Guy Stephen- son ar rar. yr Erlynydd Cyhoeddus, ac amddiffyn- wyd Cory gan Mr C. F. Hill, Howell gan Mr Bodkin, a Collins gan Mr Hugh Frazer. Y tyst cyntaf ydoedd Mr F. R. Crawshay, Lee- on-Solent, yr hwn fu yn un o gyfarwyddwyr cyntaf Ariandy Cenedlaethol Cymru, a chadeirydd i fyny i Medi, 1883. Yr oedd yn gyfarwyddwr hyd 1893, pryd y dirwynwyd yr ariandy i fyriy. I Holwyd y tyst hwn mewn perthynas i gyfarfod o'r cyfarwyddwvr, a gynhaliwyd mewn ystafell wely yn Savoy Hotel, Llundain. Yno y cymerodd y drafodaeth le pa un a unid ariandy Pugh, Jones, a'u Cyf., a'r Ariandiy Cenedlaethol. Nid oedd yn cofio a basiwyd penderfyriad i'r perwyl hwnw yno ai peidio. Yna darllenodd Mr Avory benderfyniad o'r llyfr -cof nodion, yr hwn a ddywedai fod y cyf ryw ben- derfyniad wedi ei basio, ac fod dau gyfarwyddwr wedi eu penodi i gario yr uniad allan, ac fod pen- derfyniad arall ar y llyfr yn dweyd fod Mr Collins i dderbyn 30,000p am y gwaith. Nid oedd gan y tyst urrhyw gof am ddim cyff- elyb yn cael ei basio. Nid oedd ef yn cofio yn mha gyfarfod y penderfynwyd uno Ariandy Pugh, Jones, a'u Cyf., a'u hariandy hwy. O'r diwedd dywedodd y tyst ei fod yn credu mai ar y 19eg o Ragfyr, 1890, y cymerwyd drosodd Ariandy Pugh, Jones, a'u Cyf. M Dydd Mawrth, rhoddwyd tystiolaeth gan y Mil- wriad Hair, Trosnant, Pontypool, un o gyfarwydd- wyr Ariandy Ceriedlaethol Cymru o 1880 hyd ei ddirwyniad i fyny, a Mr Charles E. Dovey, yr hwn oedd wedi ei benodi yn gyd-ddirwynwr a'r carcharor Oory yn Mehetin, 1893, er cario allan uniad yr Ariandy Cenedlaethol a'r Metropolitan Bank. Nid oedd' dim gair o son am gytundeb i I grrneryd Ariandy Pugh, Jones, a'u Cyf., drosodd am y 30,OOOp. Gohiriwyd gwrai(iawiad pollach yr achos, a I chaniatawyd yr un meichniaeth ag o'r blaen.
[No title]
Y mae "sleepdrs" coed ar reilffvrdd yn par3 oddfcutu 15eg mlynedd. j Hyd Camlas y Suez ydyw car./ milldir a'I dyfn- der yn chwech troedfedd ar hugain. | Ni cheir na mellt na tharanau yn y cylchoedd { Pegvnol. j Dechreuodd yr arferiad o wiago modrwyau priod- asol gyda/r Rhufeiniaid. I Dywedir fod y Chineaid yn defnyddio awrieis- i iau oddeutu wyth cant o flynyddau cyn Crist. I Y mae gallu ffrwydrol dynameit oddtAitu wyth gwaith yn fwy pwerus na phylor. Dywed meddyg Ilygad nad oes ond UI: par o lygaid allan o bob pymtheg yn hollol berffaith. j Anfonir niferi mawrion o falwod o'r wlad hon bob blwyddyn i Ffrainc. I Mynegir mai dwfr vw yr unig wlybwr a ellid ei yfed heb effeithiau niweidiol yn Alaska. Swm plysg eurafalau a ddygir i fewn i New York I i wneud "marmalado" bob blwyddyn a gyfrifir yr: j werth deng mil a phedwar cant o bunau. j Oyfrifir gan arlunwyr fod ochr chwith y gwyneb- j pryd yn fwy perffaith na'r ochr dde. Yn lie modrwy ddywed'diol, dyru cariad-fab I Japaneaiddi i'w gariad-ferch ddarn o sidaii pryd- i fesrth ar gyfer ei "sash." J
DOSBARTH AMLWCH.
DOSBARTH AMLWCH. "EGLWYS Y BORTH." Hjray yw, cangert 0 eglwyB y plwyf, "Sant Eleth." Adeilad bychan syml ydyw hwn wedi ei godi ar "Ben-y-Bonc," Forth Amlwch. Y mae yma gysralleidfa gw-mdol dda yn tyru yii nghyd o fewn y isariau hynr ac yn ymddangos yn selog a ffyddlwE gyda'r gwaith. Yr ydym eisoes wedi cyfeiiio aiyr "OFFEIRIADON," ac felly nid oes angen na disgwyliad i ymhelaethu ar eu rhinvttddau m'u, rhagoriaethau. Digon yd- yw dweyd em bod yn, eu canmci am eu gweithgar- weh a'u gofal am didefaiid eu paraidd, a'u hystyr- iaeth tuagat y rhai oddaallan yn ogystal. Y inae v "CANU" yn rhyfeddol a dda ag ystjn-ied eu nifer a'r man- teision sydid yn eu gafael Rhy ychydig o ym- droch sydd yma gyda y rIlan bwysig hon o addol- lad crefyddol, ac y ae- y Byd vr; tybiad y g-eino chwyddo y nifer o gantorion, ac ond odid nifer yr eglwys hefyd, pe buasai1 yr aelodau yn ymdrechu mwy i gynorthwywy bugealiaid sydd yn gofalu mor ayner am ddefaid y gorikn glyd hon. Nid oes genym rhyw lawer i ddweyd ar unrhyw bwynt neillduol ond "OYFFREDINOLI y cyfan, a dwyra tystiolaeth i ymddygiad dymunol pob cymurjwi" a gwrandawr.. Yr ydym yn eu hed- mygu mewn pob peth da. ond buasem yn earn Iddynt gadw mewn cof mai anweddus i'r eithaf ydyw cnoi tybao? a phe-eri hyd lawr Ty Dduw. Y mae yr Eglwysi YmneilMuol hefyd yn euog o droseddu y gyfraiith anysgrifenadwy hon, a hvd- erwn y bydd hyn a a^Tgrymiad yn ddigonol iddynt oil. Buasai y Byd hefyd yn caru iddynt fod dipyn vn fwy prydlawn yn dyfbd i "foddion gras byddai yn gymhorth i'r pregthwr, ac hefyd i'r rhai hyny sydd yn ddi-eaog o hyn o gerydd.. Gadawn hwy yma, ac awn yn mlaen i sylwi yn fyr ar "EGLWYS T WESLEYAID SEISNIG." Adeilad. byeliaa diaddrra ydyw "pabell cyfaar- fod" y brodyr hyn. Saif yn ymyl addoldy eu brodyr Cymresg, megis rhwng y Borth a'r dref;, Y mae yma ddwn ieuanc syml a gwylaidd yn "FUGAIL" arnynt. Dywedir'ei fod yn hynod addfwyityn y pwlpud ac alka o hono; yn bregethwr adeiliidol, yn weddiwr gost-yiigtedig, ac yn athraw da, Y mae y Byd yn. tybied ei fod yn Gristicn glofisw, yn hyrlod o fctneddigaidd, ac yn Ha.wn gweithgsaarweh. Ychydig o Saeson sydd yn ymgartrefu paa., ac felly ychydig & ddisgwyliwn o "AELODAU" a gwrandawyr. Y mae hyny sydd yma yn ddiwyd a selog dros ben. Er y byddant ar oL gydag ad- noddion tymhorol weithiau-fel eglwysi eraill-y mae gpaiddynt drefnyddion rhagorol,. a, thrwy gy- mhorth cyfarfodydd adloniadol a chyngherddau. byddant yn gallu estyn y ddau ben yrt nghyd yn ganmoladwy iawn. Nid ydym yn adnabod neb yn y ddeadell fechan hon yn wag-aiaradua ac yn rhodresgar, ond yn ymddwyn yn deilwng o'u sef- yllfa a.'u gaJwedigaeth eglwysig. T mae y "CANU" 0 anger/rheidrwydd yn egwan, a neb mwy na'i gilydd i gymeryd y flaenoriaeth. Y mae vma gyf- Ienwad o "sopranos," ond y mae y lleisiau eraill ar ol gryn dipyn, ond er hyny y maent yn gwneud eu goreu, a buasai yn ddrwg genym' ddiystyru ymdrechion cywir bagad o bobl sydd mor weith- gar a defosiynol. Wrth gvfeirio drachefn at y "RHELYW" a fynycliant y 11* hwrl, y maent vi h. a ddymunem, ac yn esiamplau byw i la-wer eglwys arall mewn yhiarweddiad a gweithredoedd da. Yn awr trown ein golygon at y "MISSION ROOM, BULL BAY." Efalli fod "rhyw awdwr" vn ein condemnio am alw "Porth Llechog" yn Bull Bay, ac yn wir ar- feryd y gair Seisnig am "ystafell genhadol" hefyd. Buasai yn dda, pe buasai i'w dynged—i ri, y tros- eddwyr-gael ei estyn i'r rhai hyny sydd yn euog o gam-enwi Cemaes, Traethcoch, a Cholwyn. Y mae ami i awdwr yn gallu gweled yn eglur ddiffyg- ion eraill, heb ystyried ei fod ei hunan yn ddar- ostyngedigl i'r cyfryw, ac efallai heb eisiau eu can- fod eilwaith. Ond i fyned yn mlaen, svlwr, vn fyr ar yr "ADDOLDY," a adeiladwyd yma. Nid oes dim nodweddiadol yn hwn, ond ein bod yn tybied fod y "gwyntylliedydd- ion"mae ofan arnom eu galw yn "ventilators"- yn rhai di-chwaeth iawn, ac yn hollol ddianger- rhaid i gipio ymaith "chwys llafur na gwres teim- lad" y rhan luosocaf o fynychwyr yr ystafell hon. Rhoddwyd y tir gan foreddiges leol a'i mab, am brydles maith, heb ofyn ond ychydig 19 sylltau o gydnabyddiaeth enwol, ac yr ydym yn ddiofal fod y deyrnged fechan hono yn cael ei thalu yn rheolaidd. Nis gwyddom ai careen o eglwys y Methodistiaid Calfinaidd "Bethesda" ai ystafell i bob enwad ydyw, gan fod ein tyb wedi ei siglo dipyn ar ol darllen ysgrifen "awdwr awdurdodol" dro yn ol mewn misolyn bychan. Fodd bynag, y mae yn symudiad da, ac yn sicr o wneudi lies yn y man. Y mae y ddau "FONEDDWR" a gymarodd y llaw flaenaf yn haeddu pob diolch- rweh a. fedr byd o bechaduriaid ei dalu iddyr t, am ddyfod a moddion gras at ein drysau. Y mae un o'r ddau wedi gweithio yn egniol dros ben, ac yn ol yr hyn a ddeallwn wedi clirio y ddvled oedd yn aros (ar yr adeilad) ymaith i gyd. Y mae wedi dechreu gwaith da, ac yr ydym yn hyderus y bydd iddo ei orphen, hyd y mae ynddo ef. Y mae yr who,; yn agos at ei galon, oherwydd! y mae ei holl drefniadau yn profi hyny. Nid oes ddisgwyl sef- ydlu "GWEINIDOG" yma, oherwydd buasai hyny vri cyfnewid yr enw a daenellwyd ar y drugareddfa. Bydd yma breg- cthau bob Sul, pob cnwad yn cyfranu eu galluoedd yn ol eu moddion, ac yn yr haf cawn y bydd gwas- anaeth Seisnig yn cael ei gynal er mwyn yr ym- welwvr, oddiwrth ba rai y mae y lie yn derbyn haner eu bvwoliaeth-ac efallai mwy na hyny—a pha gyfryw rai sydd yr.f adnabod "Porth Llechog" wrth yr enw condemniedig "Bull Bay." Y mae yma ymdrech ganmoladwy gyda'r "YSGOL SUL." Gwerth pob cyfarfod crefyddol giyda u gilydd ydyw hon i feibion a merched sydd heb ddyfod eto i iawn ddeall y Gwiiionedd yn ei symlrwydd. Yn t'icr y mae y Byd: wedi caafod tipyn o ol hyff- crddiant ar breswylwyr "glan y mor," ac yr ydym yn hyderu na bydd iddo sychu ymaith gyda "trai" a "llanw," aflwvddiart a llwyddiant, troion olwyn- ion "amgylchjuidau tynghedol" gwir grefydd yn y "Yi byd. Nid oes genym ddim neillduol i ddweyd am y "CANU," ond ei fod yn burion. Gan mai ysbrigau ieuainc yydd yma, y mae lie i ddisgwyl y bydd iddynt dderbyn addysg, bod yn ddiwyd i'w chofleidio, a diolch am dani. Heb ganu da y mae pob peth yn myned yn ddi-flavs, yn neillduol felly (yn ol barn y Byd) gyda chyfarfodydd crefyddol o bob natur. Os oes yma. "GYMUNWYR" yn derbyn y cyfryw ordinhad, gofalwch eich bod yn ei gymeryd yn ddi-dwyll, a dwys ystyried y carlvniidau o gyfranu yn anheilwng, 1 Cor. xi. 2 4-29. Mao genym yn fyr, cyn diweddu, yeh- ydig i ddweyd wrth y "RHELYW." Yn y He cyrfcaf, ceisio dyfod i addoli mewn gwirionedd ac nid rhyngu bodd i ddynicn yn unig; y mae mwy o berygl crefydda yn dwyll- odrus, na pheidio proffesu o whl. Er mai oddi- wrth y Byd y mae y cymhellion hyn yn dyfod ni ddylent fod yn ddiystyr genych, oherwydd yr ydym ni, pan y'I( dychwelir, yn benderfynol o roddi gwell esiamplau i'r anychweledigion nag yr ydrch chwi wedi ei roddi i ni. Yr wythnos nesaf: -Eglwys y Bedyddwyr, "Salem," Amlwch, gydag atodiad a diwedd-glo.
[No title]
Syr.—Byddaf yn barod i ddopbarthu a bod yn gyfrifol am arian 500 o bamphled&u tair ceiniog yr ur' os y cyhoeddwch y llythyrau hyn. A gaf fi ofyn eto a ydyw yr awdwr am ddechreu. ar gylch y gymydt>gaeth ? Caiff bob cvmhorth.— Ydwyfj 6*^0., Rhag. l^eg, 1897. MIN-Y-MOR.
Llith o Lanallgo.
Llith o Lanallgo. Fel y dywedasom, wedi marw Idwal Foel, mab Anarawd, daeth Hywel Dda yn frenin ar Gymru oil, a gwnaem gamwrj pe yr aethem heibio i'r Hy- wel hwn heb aros ychydig uwchben ei hanes. Yr oedd Hywel Dda yn meddu ar gymeriad rhagorol. Yr oedd yr, enwog fel tywysog cymedrol, doeth, a da. Yr oedd hanes ei ddoethineb a'i ddaioni wedi cyrhaedd i Wynedd yn mhell cyn marw IdwaL Yr oedd trigolion Gwynedd yn hynod awyddus i'w gael fel liywodraethv/r arnynt; ac ni ddangos- odd yr un o feibion Idwal unrhyw wrthwynebiad i hyny, er fed yr. ddigon naturiol i ymgecraeth gy- meryd lie a diameui y bu peth grwgnach yn erbyn uno y ddwy dalaeth arall, sef Gwynëdd a Phowys, gan etifeddkn y talaethau. Eithr mwynhaodd Cymru heddwch i raddan helaeth iawn dan deym- aaiad Hywel am dymor maith. Rhagorodd ar yr holl dywysog'jon yn hyn. Ni sonir am dano yn gwrthryfela' ai gymydogion. Ymgadwodd ar y federau goreu a phawb, earys yr oedd yn cael ei lymodraethu gan anian heddychoi. Achubai flaen pob ymryson tnvy amodau teg a phrydlon^ fel yr oedd yn g'allu sathru gelyniaeth diachos i'r llawr dan ei draed.. Mewn gair, mab tangnefedd oedd Hywel Dda, ac enwogodd ei hunan drwy hyny. Pteth arall neilliiuol yn ei hanes ydoedd, ffurfiodd gyfres o gyfreitiiiau rhagorol, y rhai a elwir ar ei filNI "Cyireithiau Hywel Dda, ac yr oedd y cyf- raithiau hyny i'w cadw drwy holl Gymru, a buont mewn arferiad hyd amser Hani y Seithfed, brenin Lloegr, wyr i Chwain Tudnr o Benmynydd, Mon. Galwodd gynhadledd yn nghyd yn Ty Gwyn ar Daf yn Nyfed. Cadwodd ympryd a gweddi yn ystod tymhor y Garawys i erfyn am gymorth yr Ysbryd Glan fel y gallai gyd'a'i ddeuddegv dewis- edig ddoethion, adfer ac adgyweirio cyfreithiau a defodau y wlad., er arrhydedd, Duw, a heddwch y genedl. Cawn htfyd iddo ymgynghori a Blegwr- yd, Archddiacon Llandaf; Martin, Esgob Mynyw, Mordaf, Esgob Bangor Hey gwelwn fod esgobion Eglwyswyr, a diaiiiaid y Llywodraeth yn eistedd mewn barn a phwyll i ffurfio y cyfreithiau hyny. j Gwnaed' tair vsgsrif o'r cyfreithiau hyn, fel y J)ydd- | ai ini yn mhob ur. o'r tri llys, sef Aberffraw, Nine- fwr, a Phowys, aeu Mafchrafael, gan orchymyn eu harferyd pan fvddai achosion yn galw. Hwyrach mai nid annyddbrol fyddai cyhoeddi ychydig o honynt: —"Barnwr a ddylai wrando yn llwyr, dysgu vn graffr dktgan yn war, a barr u yn drugar- og a dyma yr oed y dylis g'wneud dyn yn farnwr: Pan fydd bum' mlynedd ar hugain, yr achos yw liyny, wrth na bydd cyflawn dyn o synwyr a dysg hyd pan fyddo. barf arno; ac ni bydd gwr neb hyd pan ddel barf arro,ac nid teg gweled mab yn barnu hen Wf." "Rheidus a gerddo dair tref, a naw ty yn mhob.tref, heb gael na chardod na gwestfa. Er ei ddal a'L ladrad-ymborth ganddo, ni chrogir. A oes dau frawd, y rhai ni ddylent gael mwy na rhan un brawd undad unfam ? Oes os genir dau fab yn un dorilwyth y wraig. Ni ddyla.i y ddau hyny, eithr rhar. un etifedd. "Os ymrwym gwraig wrth wr heb gynghor ei chenedl, plant a enillir o hono. ni char t, ran o dir can genedl ei mam o gyfraith." "Ni pherthyn dau boen am yr un weithred." "Y neb a ddyweto air garw neu air hagr wrth y brenin, tiled gamlwrw neu ddirwy i'r brenir. "Os dyn cyndisi'oiriog a frath ddyn arall a'i ddanedd a'i fnrw o r brath, nis drwg cenedl yr ynfyd, canys o anian yr haint. y collodd' efe ei enaid, etc." Eithr er mor dda ydoedd Hywel, bu farw yn y flwyddyn ^?8 O.C. Yr oedd fel Samuel yr Hen D est anient: yn marw dan ei goror, y doethaf a'r cyaawnaf o'r holl dywysogion. Carodd heddweh a chvfiawnder, ofnodd Dduw, a Uywodraethodd yn b gydwybodto-1. Dangosivyd parch a chariad tuagato gan yr holl Gymry, a chafodd le uchel yn meddyl- iau y Saeson a gwledydd estronol eraill. Wedi marwolaeth Hywel, rhanodd ei feibion y deheu- barth rhyngddynt, gan adael Jefaf ac Iago, meib- ion Idwal Foel, i lywodraethu ar Wyr edd yn ddi- rwgnach ond braidd cyn i esgyxn Hywel Dda oeri wele y ddau ddiweddaf yn trachwantu am lywodr- aeth y Deheudir hefyd, ond yr oedd meibion Hywel yn ystyried eu hawl i Bowys a'r Deheudir mor gyfiawn, os nad yn fwy felly, nag eiddo Jefaf a ynodd, ac yn mhen y flwyddyn wedi claadu Hywel, yr ydym yn gweled tywysogior. Gwynedd yn casglu byddin gref ac yn ei harwain i diriogaethau meibion Hywel Dda. Dywedir fod brwydr boeth wedi bod rhyngddynt ar fynydd Carno, ac amryw ysgarmesoedd eraill, ac mewn brwydr rhyngddynt yn Nglyn Conwy, yn agos i Lanrwst, bu rhuthr dychryrllyd, pryd y lladdwyd Anarawd, wyr Rhodri Fawr, ac Edwyn, mab Hywel Dda. Eithr o'r diwedd cafodd meibion Id'- wal Foel y fuddugoliaeth, ac anrheithasant y wlad yn ddiarbed trwy y tan a'r cleddyf, a mynasant y llywodraeth ar holl Gvmru. Dyn creulawn neill- duol ydoedd Iago. Cymerodd ei frawd Ifan yn garcharor, ac yn y carchar mynodd cLynu lygaid ei frawd a heiyrn poeth er ei arghymwyso i gymeryd un rhan yn ngweinyddiad y Llywodraeth. Yn y flwyddyn 961 daeth meibion Abloic, brenin- yr Iwerddon, drosodd i Gaergybi, a Ilosgasant y dref a than, a dwyn arch Cybi Sant i'r Ynys Werdd, yr hon oedd wedi bod yno am gar'; mlynedd, ac aeth- a,nt rhagddynt oddiyno gan anrheitliio y wlad yn 1. el gyffredinol hyd y frwydr fuddugol arnynt yn Lleyn. Yna daeth Èdgar, brenin y Saeson, i Wynedd, ac wrth wneuthur amod heddwch fe wr iaeth i'r Cymry dalu teyrnged o 300 o fleiddiau yn flynyddol er mwyn cael cwbl ymwared o'r ani- fail ysglyfaethus o'r tir trwy ei ddifa yn gwbl oil. Cawn hefyd; i fvddin dan, un o feibion Harold ores- gyA Ynys Mon, yn cael ei chyfnerthu gan lu o Wyddelod, pryd y llosgasant Abei-ffraw, ac y myn- wyd teyrnged rtewydd o arian gan y trigolion. Y nesaf i honi hawl i Gymru ydoedd Hywel, mab Jefaf. Anogodd hwn ei ewythr lago ab Idwal i fyned i lys Edgar, brenin y Saeson, i'w wahodd i oresgyn Gwynedd, a daeth yntau a llu i'w ganlyn, ac felly y bu. Cyfarfu Hywel ag ef yn Mangor, ac ymheddychwyd. Y canlyniad fu i Edgar adeil- adu eglwys yno a'i chyfhvyr.o i Mair. Oddiyno aeth y ddau frenin i Gaerlleon, a chj^aifyddodd chwech eraill ag ef i addunedu taJu teyrnged iddo. Ond mewn brwydr yn mhen amser wedi hyn a'r Saeson y lladdwyd Hywel, ac y d;aeth Cadwallon i'r orsedd yn ei le, yr Jiwn a laddwyd gan Mered- ydd ab Owain, tywysog aflwvddianus yn ei frwycLr- 811 JB vrbrzg Godfrey, mab Harold. MINYDWR. (I'w barhau.)
Magwraeth Dofednod yn liioegr.
Magwraeth Dofednod yn liioegr. IV.—Y FASNACH MEWN WYAU. Y DULL A FABWYSIEDIR GAN DRAMORWYR. RHAGARWEINIAD. 1. Yn rghwmni Mr Wickham, jjoruchwvliwr Llundeinig y Gymdeithas Gydweithredol Wydd- elig, gelwais gyda Iluaws o fasnachwyr a dderbyn- iant wyau o wledydd ereifl, yn cynwys yr Iwer- ddon. Cefais gyfleusdra, nid yn unig i gymharu wyau Gwyddelig a rhai Dinaidd, Ffrengig, Rws- iaidd, ;ic Italaidd, ond hofyd i dderbyn cynghorion ac awgrymiadau gwerthfawr ar gwestiwa wyau Cwydd-elig. Hefyd daethum i ddeall pa fodd y mae wyau Gwyddelig yr. well na rhai oreill, a pha le y maent yn. ddiffygiol, a hyiy drwy wybodaeth a roddwyd i mi gan yr awdurdodau goreu ar v pwnc—masnach'ivyr wyau yn Llundnin. Os nad ydynt hwy yn gwybod i fanvlrwvdd yr hyn sydd yn werthfawr mewn wyau, nis gwn pwy sydd. PACIO: BARN MASNACHWYR WYAU. 2. Ymwelais a sefydliad y Mri Topping Brodyr a'u Cwmrd, Sun Wharf, Tooley-street. Dywedodd Mr Topping wrthyf mai y bai penaf oedd ganddynt yn erbyn wyau Gwyddelig y<Jt>ed(l eu bod yn cael eu pacio mewn gwellt llaith neu wlyl),t phan fyddo y cistiau yn cael eu kagor canfyddir fod yr wyau mewn sefvllfi o lwydni ac wedi eu marcio gan y gwellt gwlyb ac yn waeth na hyn, ceir miloedd e gynron (maggots) yn ymlusgo dros yr wyau a thrwy L y gwellt, yr hyn a ddengys fod. ymlvgrjad wedi J dechreu. Beiau ereill a nodai Mr Topping yn nglyn ag wyau Gwyddelig a'r dull o'u pacio oedd- nglyn ag wyau Gwyddelig a'r dull o'u paeio oedd- ynt: (1) nad ydynt yn Ian. (2) Eu bod wedi eu graddio yn ol maint a phwysau, pob maint o up, a haner i ddwy a c'lwarter wns o bwysau yn cael eu hanfon gyda'u gilydd. (3) Nad ydynt yn cael eu dosbarilui yn ol oed, na sicrwydd yn cael ei roddi am eu hoed. (4) Fod! yn rhaid agor pob pist cyn y ceir pa ddosbarth a nifer yr wyau a gynwysa, tra y dylai pob cist gael ei nodi a rhif, ansawdd, oed, a phwysau yr wyau a gynwysa o'r tuallan. (5) Nad ydynt yn cael eu pacio mewn rhesi rheol- aidd nac yrl y faih ddull ag i wcrthu i'r fantais oreu. ac felly mae yn angenrheidiol eu hail bacio. (6) Nad yw y cyflenwadau yn rheolaidd, gan y cedwir wyau yn ol yn yr Iwerddon pan fyddo y prisiau yn isel, er mwyn sicrhau prisiau'da pan gyfyd y farch- nad. 3. Pan ddeallodd Mr Topping fy mod yn gwneyd ymchwiliadau i'r fasnach mewn wyau ar ran Cym. ) deitWu Cydweithredol yr Iwerddon, a bod y cymdeithasau hyny yn bwriadu ymgymeriad a'r fasnach mewn wyau, rhoddodd i mi arnrvw gyng- honon gwerthfawr yn nghylch y modd goreu i i ^doedd ei awgrymiad- ) foh eu pacio mewn gwrt.hwynebiad difrifol i ddef-" nyddxad gwellt, ac yn enwedig gwellt Gwyddelig, yr hwn sydd wedi enyll iddo ei hun yr enw « fod bob amser yn llaith neu wiyb, at vr amcan. (Mae hyn i raadau mawr i'w briodoli i eso-eulusdra cwmniau yjdieilffyrdd, y rhai na wnajit un ymdrech i csdwgelu eynyrchion amatthvddol rhag effeith- iau y tyvvydd, and os bydd wyau wedi eu rhoddi dan ofal cwmni rlieil:ffordd, mewn sefyllfa da a sychr ac yna. gael eu anmharu, maeo tir da i wnevd cais am iawn gan y cyfryw gwmni.) (2) Nad oes genym dclynmi yv yr Iwerddon ya alluog i bacio wyau fell y dylent gael eu pacica, ac y talai i'n cymdcithasan i gael dyn drosodd o Denmarc i ¡ ddysgu eu dynion pa fodd i bacio-, (3) Fod i'r Cymdeithasau geirio osgoi yr achwynion a nodir uchod. 4. Jrwyf vn ddyledus hefyd i Mr Toppirg am y ffeithaau canlynol: —(1) Fod yr wyain Gwyddeli" I goreu, wedi eu pacio yn dda., i'w cael o Down. (2) Fod Ny hi,, YI: well nag un byr a chrwn, hyd yn nod pan fydnt or un bwysau.. (3) Rfcoddant 4s y cant yn hvy am wyau Ilwyd dwfn nag am rai gwyn- ion; 2s y cant yn fwy am rai arliwiecSg na'r rhai gwyi.aon^ a 2s y cant yn fwy am lotiau yn cynwys 30 neu 40 y cant o wyau llwydion na'r oil o'r wyau gwynion. J WYJtfJ GWYDDELIG A THRAMOR YN LLUNDAIN. 5. Mewn ystorfa berthynol i fasnachwr cyfan- werthol mtwn wyau, gwelais focses agored o wyau Iwerddon, Denmarc, Ffrainc, Rwsia, ac Itah. Ni chefais arawf mor argyhoedddadol am ein diffyg honedig fel pacwyr wyau ag a gefais wrth gymharu wyau y pum' gwlad a nodwyd. Yr oedd yr wyau (Twyddelig -wedi eu pacio yn y bocsee saJaf a wel- ais erioed, a hyry yn y dull mwyaf afler gyda jFr w^au ° bob maint ac mewn sefyllfa allan y bocses yn hen, ac yn dwyn arwydd- ion o lawer taith. 0 ram ansawdd, meddai y mas- nachAvr, yr oodd yr wyau yn dda, ond yr oedd y dull y pacmyd hwy yn eu darostwng i'r bedwaredd neu burned gradd. 6.. Anfonir yr oil o r wyau o Denmarc fan cym- deithasau cydweithredol, ac er nad oedd unrhyw wyau yn cael eu hanfon o'r wlad hono i Lundain clair biynedd yn ol, erbynhyn anfonir hwy yno wrth y miliynau,. ac yn mhell uwchlaw wyau eraill: mor bell ag y me pacio a rheoleidd-dra eyflenwad yn cael eu cynieryd i ystyriaeth. Mae pob gwlad dramor u wJau i Loegr yn meddu ar gynllim o'i headao ei hum, drwy yr hyn y mae yn alluog i. gadw cynienwad rheolaidd o wyau ffres, glan, wedi eu pacio yn dda, ac felly yn farchnataol, ond, felVyda materion amaethyddol ereill, oddiwrth Denmarc v mae gan yr Iwerddon y rhan fwyaf i'w ddysgii. Canfyddodd y Daiiiaid, pa faint bynag o wyau y gallant gyflenwi, y gellid eu gwerthu oll vn Lloegr ond gofalu eu hanfon yn rheolaidd, eu bod yn ifresy glan, ac wedi eu pacio yri dda. Mae ar hyn o b^rd dros 250 o gymdeithasau dofednod cyd- weithredol yn Der.fnarc, gydagf aelodau o 14,000, I y rhai oil a anfonant eu hwyau i Loegr, as y mae yr un llwyddiant wedi nodweddu y cymdeithasatt hyn ag, a brofwyd ynglyn a chymdeitliasau cydweith- redol ymenyn, etc. 7. Byddai myned i fanvlior* pa fodd y gweithir y cvmde-ithasau cydweithredol hyn yn Dfenmaxc tuajan i gylch yr adroddiad hwn, ond' gallaf ddJes- gnfio yr wyai^ JOanaidd fel y gwelius hwy yn march- nadbedd Llundain. Yr oedd y bocsea yn y rhai y paciwyd hwy wedi eu gwneud o ffawydd gwyn, pob un o'r uri maintioli, ac vn cynwys 600 o wvau. Yr oeddynt yn hollol newydd a glan, ac nid oedd- ynt i'w dychwelyd yn 01. Ar bob un o'r bocsus yr oedd teitl y Gymdeithas Gydweithredol Gamolog yn Denmarc o r tu allan, ynghyd a'r trade mark, sef nun ceiliog, wedi eu losgi i mewni i'r pren. O'r f tuallan hefyd ceid rhif a phwysau yr wyau, y rhai oeddynt wedi eu pacio yn ofalus mewn wood wool. Yr oedd yr wyau yri berffaith wyn a, glan, ac wedi eu gosod mewn rhesi rheolaidd, nes y gellid gosod ast-elI rhwng pob rhes ohonynt, yr hyn na fyddai YJiI. ddichonadwy pe byddtant o waharol faintioli. 8. Yr oedd yr wyau wedi eu nodi a rubber stamp,yn rhoddi y dyddiad pan y cafodd yr wy ei ddodwy, enw y person a'i cyflenwodd, ynghyd ag enw 7 gymdeithas gydweithredol i'r hon y perth- yna. Mae y gyfundrefn hon o stampio wedi ei mabwysiadu er mwyn rhoddi sicrwydd i'r prynwr, ao fel y gellir dargar.fod os bydd twyll wedi ei ddiefnyddio, a chan bwy, a hyny heb nemawr an- hawsder.—O'r "Carmarthen Journal" hawsder.—O'r "Carmarthen Journal"
Colofn y . Dyddanion.
Colofn y Dyddanion. Y mae galaru heb fesur yn ynfydrwydd; ond y mae peidio galaru o gwbl yn annoethineb. Fe ddywedodd hen Indiad yr hwn oedd wedi gweled effaith chwisgi am lawer o llynyddoedd-fod baril o'r gwirod yn cynwys 1000 o ganiadau, a 50 o ymladdfeydd. "Pe buaswn yn rhoddi tair o deisenau i chwi, John," meddai ei fodryb wrtho,"a'ch mam bedair,a'ch chwaer bump, faint fuasai genych wed'yn?" Atebodd John -"Buaswn yn meddwl fy mod wedi cael digon." Y mae cymeriad dyn yn debyg i'w gysgod—weith- iau yn ei ddilyn, ac weithiau yn ei ragflaenu ar rai achlysuron yn hwy, ac ar aclilysuron eraill yn fyrach na'r hyn ydyw efe. Fe ofynodd Ben i'w dad: "Pa'm y cafodd y ddaear ei chreu o flaen dyn, 'nhad?" Atebodd y tad -1 -10, y mae'n debyg am y gwyddid byddai arno fo eisieu rhywbeth cyn gynted ag y dechreuoi edrych o'i gwmpas. Fe ddylai yr hen William Jones fod yn fodd. lawr, iawn ar yr an an sydd ganddo," sylwai ei gymydog. Y mae yn foddlawn," atebai y UaU yn gymaint felly fel y mae arno eisieu llawer yn chwaneg yn union o'r un math." Fe ofynodd y Ilan,o,c: Beth fuasech yn ei wneyd pe buaswn yn cedsio rhoddi cusan i chwi 1" Atebodd y ferch —■" Buaswr?; yn ysgrechian am help." Gofynodd yntau —" A ydych chwi, mewn gwirionedd, yn meddwl y byddai arnaf eisieu help." Fe ddywedodd y crwydryn clati -"Diolch j chwi, ma'am." Gofynodd y foneddiges (yr hon oedd newydd roddi dimai yn y gwpan) —"Sut yr oeddych yn gwybod mai dynes oeddwn 1" Ateb- odd y dall: —"Ni bydd dynion byth yn rhoddi llai na cheiniog!" Pan oedd y cyfreithiwr ar fedr cyflwvno gofyneb am gostau, erfyniodd ei ddyleclwr-pobydd-arno "ei wneud mor ysgafn ag y gallai." "Ah!" ebe'r cyfreithiwr, "dyna beth ellech chwi ei ddweyd I wrth eich foreman ond nid dyna'r fFordd y bydd- af fi yn gwneud, fy mara." Fe ddywedodd crach-fardd mewn cwmr.i -"0, do yr wyf wedi ysgrifenu nifer mawr o ganeuon ond nid wyf yn bwriadu iddynt gael eu cyhoeddi hyd nes y byddaf wedi marw." Chwerthodd y cwmni, ac yfasar.it iechyd da, iddo fel y canlyn — "Dyma oes hir i chwi, Mr Bardd "Pa beth oedd enw meibion Noah?" meddai athrawes wrth ei dosbarth yn yr Ysgol Sul. "Sem, I Cam, a Japheth," oedd yr ateb. "Rhaid i chwi yn awr ddweyd ystvr yr enw Cam, Lizzie?" gofyrai yr athrawes. "Dyn yn ei ddau ddwbl," oedd yr atob. Fe ddeil eglwys St. Pedr, Rhufain, 54,000; y Duoma, Milan, 37,000; eglwys St. Paul, Rhufain, 25,000; St. Sophia, Oaea- Cystenyn, 23,000 Notre Dame, Paris, 21,000; v Dome, Florence, 20,000; Eglwys Gadeiriol Pisa, 13,000; a St. Marc, Venice, 7000. Yn ddiweddar dygwyd dyn oedd wedi gwneud ymosodiad creulawn ar ei wraig o flaen un o farn- wyr ei Mawrhydi yn Uoegr ac yr oedd gan y dyn lawer iawn i'w ddweyd yn nghylch cael cyfiawnder. "Cvfiawnder Ilefai y bairnwr "nis gelfwch ei gael yma. Nid oes gan y llys hwn un awdurdod i'ch crogi chwi!" 11 "Y mae'n rhaid i mi gael gweled y Uythyr yna," Ilefai y wraig. Y gwr: "Pa lythyrV Y wraig: "Hwnvna, a agorasoch ddiweddaf.. Gwn ei fod oddiwrth rhyw ddvnes gan i'ch gwyr.eb fyned yn welw ptn agorasoch ef. Mvnaf gael ei weled." Y gwr "Dyma. fo llythyr ydyw oddiwrth eich 'mil- liner' chwi yn gofyn am dal!" Llefodd y wraig (wedi gwylltio) r "Ac mi 'rydych wedi colli y botwm, aie'? Yr unig fotwm o'r faih oedd genyf. Rhoddais ef i chwi fel patrwm i gael dwsin o'r un peth ?g ef. Both pe buaswn i mor esgeulus gyda phethau y ty?" Atebodd y gwr: "Yn siwr i chwi mai ei g-alli a wnaethum drwy y twll sydd yn v boced hon. Gofynais i chwi fis yn ol i drwsio y twll!" Yn ystod tyrshor yrymladd a theirw (yr hwr a barhaodd am chwe' mis), cymerodd 478 o ymladd- feydd le yn Yspaen, yn y rhai y lladdwyd 1218 o deirw (gwerth 60,000p), a 5730 o geffylu (gwerth 40,000p). Darfu i'r iladdwr (matador) mwyaf enwog, Gueritta, mewn wyth ar thrugain o ym- laddfeydd, ladd 174 o deirw, a derbynMd 10,200p. fel cyflog am ei chwe' mis cigydda* fel cyflog am ei chwe' mis ciadda,
[No title]
Y Mogyn. Mae eich eaglyn o fewn yehydig i loit yn gymeradwy. Nid yw y MiraeU olaf yn gywir parthed cynghanedd, nac yn deilwng o'r llinellau eraill o ran symadaeth. Beth yw Cariad?—Tri plnnill cyd-fuddugol, ond nis gallwn gymeradwyo yr holl syniadau a geir yn- ddynt. Mae y bardd yn gwneud camd & bobpeth ac md oes synwyr heb son am farddoniaeth mewn llincllau fel hyn — "Ef yw'r gwrthrych a Cawl-geais Gan urddasol gor y llwyn Fe furmurir enw Cariad Gan yr afon fechan fwyn." Rhywun yn y gladdfa.—Dyma^benillion prydferth o ran syniadaeth, ac ystwyth eu mydiyddiaeth. Crist ein Pasg Ni.— Penillion cymysglyd a didrefn, yn Uawin o syniadaeth amheus a diystyr. Gallasai r bardd hwn gyfansoddi yn llawer mwy cymeradwv pe y cynlluniai ei waith yn fwy gofal'as.. •. Dos yn Mlaen.—Amlygir llawer o allu yn y penill- ion. hyn, ond nid yw pob syniad a geir ynddynt wedi ei osod allan mor eglur a gorplienol ag y buasid vn dynsuno. Mae y pedwerydd penill ya. nedllduol yn cynwys syniadau felly. Da fyddai i'n eyfeillion gofio. fod naturioldeb yn un o hanfodion barddoniaeth. ohydig iawn o gydymdeimlad a feddwn a'r ysgol newydd o feirdd sydd yn credu mae mewn. tywy 1 lwch. ac aneglurdeb y mae barddoniaeth yn hoffi-byw. Y Djrn Didwyll.—Mae yr englynion hyn yn cyn. wyst gwirioneddau gwerth eu cofio. Gwym fyd na. byddai rhagor o gymeriadau tebyg i'r un a ddariunir yn in gwlad. ^en ,f ,e!cfl er,g^7n yn cynwys y bai o dwyll odl. Heblaw hyny, mae yn rhv wawdlym. ei syniadaeth. Dylech gofio fod gan yr fen Ferch deuaaladau tyner fel y rhelyw o'r "rhyw deg." "Efo'r gath yn firi i gyd" sydd yn linell llawn mor gym- hwysiadol at ami i ferch ieuanc, a gwraig briod hefvd. o raa hyny.
I Y DYN DIDWYLL.
I Y DYN DIDWYLL. Y dyn didwyll, diau nodedig-yw. o wedd hynaws, ddiddig Cywir odiaith, caredig, Ac yn ei drem gwen a drig, Un geirwir a dyngarol,—o dawel Duedd yn wastadol; Diddichell, da, heddychol Ydyw,—a gwir lon'd ei gol. Disgynwrf, diwyd, ac union,—naws deg.. Yn was da a ffyddlon, A gonest ei fargeinion— Un felly yw'r cyfaillllon. leuaa Mai,
RHYWUN YN Y GLADDFA.
RHYWUN YN Y GLADDFA. Rhywun yn y gladdfa,. Rhywun ieuanc oed, Rhywun a eneinia. Fedd yn nghwr y coed; Gwerd un ieuanc hawddgqur Yn y gladdfa brudd, Sydd fel cwniwl galar Yn trymhau y dydd. Rhywun yn penlinio Ar y gareg oer, Ac yn welw yno, Anwyl fel y Hoer Llwythog ei hoehenaid Mewn myfyrdod svn, fliraeth yn ei llygaid" Wedi croni'.n llyn. Rhywun fel y lili— Plygu dan y gwlaw, Serch yn perarogli Careg fedd gerllaw; Blodyn ieuanc gobaith Oedd mor dlws, a byw, Wedi dori ymaith, Ar y llawr yn wyw. Rhywun yn ei thriBtyd Offrwm ddeigryn byw. Gwlithyn gwanwyn bywyd Ar y beddrod yw Nerthol ei ddylanwad 1 Ar deimladau serch, Tyst o burdeb cariad Anorchfygol merch. Bwa hedd cyfamod Tad amddifaid byd. Welodd ffydd trwy'r gawod Yn y gladdfa fud dy D»d yn ymyl — Fun ainddifad, dlos, Oddi fry mae disgwyl Dydd yn ngjtianolnos. CeaMM, Mon. Rhydfak.
DOS YN MLAEN.
DOS YN MLAEN. Uchelfreintiog Genad lesu, Ysbryd Duw a'th alwodd di, Ac a'th urddodd i ddalenu Rhyfeddodau Calfari: genadaeth yn fendigaid— Bywyd yn Ei angeu gaed, A digonedd Duw i'r enaid, Dos yn mlaen yn ngrym y Gwaed. Dos yn mlaen,-ti ger gymundeb A dy Dduw ar hyd v daith; A than aden Ei ffyddlondeb Bydd dy fywyd yn dy waith Ac mae'r nefol addewidion Rhyngot ti a msthiant trist; O Genadwr, cymer galon, Dos yn mlaen dros lesu Grist. ;1>08 yn mlaen, nid wyt dy hunan Yn y gwaith—Genadwr cun Calon Duw fu'n caru'r pagan Cyn bod son am gariad dyn Curo mae y galon Ddwyfol Gyda'th galon di yn awr Dros yr anwar truenusol, Gyda'th waith mae'r lesu mawr. Dos yn mlaen,—cysegru'th lwybrau Y mae cysgod gwyn y Groes"; Os rhaid cwrdd a. drain-blinderau Cofia'r Ceidwad dan Ei loes Drain y'nt oil wrth blanu bl'odau Yn niffaethweh enaid gwyw; A thry'r drain i ti 'n rosynau Dan belydrau cariad Duw. Dos yn mlaen medd y cenadon Fuont yn y gwledydd pell, o dan groesau a thrallodion Yn cyhoeddi'r "Gobaith gwell; Er aberthu eu bywydau, |- Ac er colli 'u gwaed yn Hi. Dos yn mlaen yw grym eu lleisiau O' u gorseddau atat tL Anfarwoldeb yn y pagan Sy'n gwefreiddio'th enaid drud. Mewn egnion i roi allan Fwy o'th fywyd pur o hyd Dos yn mlaen er gwaethaf aflwydd, t Gweli frawd mewn anwar da, A godidog bosiblrwydd Sant a Chenad lesu ccu Caes, Mon. Ap Huweo.
Cyngaws yn nghylch Anifail…
Cyngaws yn nghylch Anifail yn Mon, Yn Nghwrt Bach Pont Menai ddydd Mawrth, 0 flaen ei Anrhydedd Syr Horatio Lloyd, y barnwr a. ddygodd i derfyriad gyngaws a wrandawyd yn rhanol mewn eisaeddiad blaeaorol, yu mha un yr oedd John Jones, Llwynonr Llanedwen, gorueh- wvliwr tirol, erlyn T. W. Jcues, ffermwr, Bodwarren, Caergybi, am y swm 0 21p 3s am dori "warranty" mewn cysylltiad a gwerthu caraeg. Mr H. Lloyd Carter oedd dras yr aehwynvdd, a Mr Brvn Roberts, A.S. (cyfarwyddedig gar' Mr R. Roberts, Caernarfon), yn cynrychioli y diffynydd. Yn ffair Llangefni y pcynwyd yr anifail, pryd y sicrhai y dufynydd fod.y gaseg yn ddianaf. Wedi myned a hi i Lwyn Onn, csfwyd ei. bod yn dioddef oddiwrth fod wedi ei gwyrt;" ac yn mam Mr J. Rumsey Williams, milfeddyg, Caernarfon, a Mr Hugh Jones,, milfeddyg arall, yr oedd yn. dioddef oddiwrth &T;ll o'r math gwaethaf. Dros yr amddiffyniad fo wadwyd i'r "warranty" gael ei roddi: mai y cwhl a ddywedwyd oedd fod y gaseg yn ilexnydd ac yn gallu myn'd yn gyflym.—Rhodd- wyd tystiolaeth yn ategu iachusrwydd yr anifail gan William Williams, yr hwn a'i magodd hi; Dr. Clay, Caergyht, yn meddiant yr hwr yr oedd wedi bod a Mr Q. Trevor Williams, milfeddyg, Llan- gefni—Ei Anrhydedd a oedodd roddi ei ddyfara- iad.
[No title]
Dywedodd y Deon Farrar, wrth siarad arddangosiad dirwestol yn Nghapel Pembroke, yn Lerpwi, nos Iau, ei fod ef yn meddwl mai y WYgtad dirwestol oedd yr un mwyaf angenrheidia1 o'r holl welliantau cenedlaethol ar gyfer y drygau èeD, aothol mwyaf pwysig. Nid yn unig er mwyn eyf- 4 'I iawnder, ond er ein diogelwch ein hunain. Yr oedd yn rhaid i'r wlad hon ddechreu tihy mewit wefn.