Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
13 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
= f,v w/ir r _>0. l That "Alone I did it" feeling is but one of the J jBW pleasures of making sten- I F cilled Government Linen 1 curtains, table-mats, table- ■■*■*■■■■■ cloths, counterpanes, screens, Send stamped and ad- etc. Further gratification is wXfonXwTo c°;, found in the fact that the sten- stencils at home. ciller gives expression t artistic feeling without drudgery. Those with originality will derive the greatest satisfaction; but others can beautify their homes no less successfully with designs based upon the decorative forms of well-known artists, or by the use of Japanese and other Stencils purchased cheaply ready made. MT Government Linen is still on tale at drapers everywhere it less than this wonderful cloth cost to make. Buy 36, 36 & 39 Inch '[he Cloth of Quality and a Hundred Uses. Leonard J, Martin. 93 H i ? h Holborn, London, W. C, 1 -í'='- -m'- r i ■— — Extreme Nervous Anaemia. Weak, Bloodless and Dyspeptic. Restored to Sound Health by Dr. Cassell's Tablets. Mrs Foster, of 20. TrafFord-sircet. Seiin- t:1O, Lincoln-1ire. -Jys :I'm ,,¡¡IOP Dr. I bad bet>n anaemic^ but about two year1' r ago I beclIne 0-0 i!eI'Íously ¡:¡ tha.t I reaDy t.hougJ¡t I IViliS going to die. There was no t'tren,gth in me at ail, a.nd how I dragged ü.bDut I dO:l't kno\v. '1 he <lIlM.mia ,l.¡',HI I)p- come 50 bad bat I ,0;(1 go absobtely white. The blood wmcd to leave my j vein.? entirely, and I looked just like a dead thing. After the^e attacks I simply I WILM I oo! lapsed. At a 1 time1 I was weak, and J IIIIL 1 .my digestion so feeble that ■everything 1 1 jfc$vg||aa| Salk I ate caused pain. I was a bundle of nen-fs, I too, afraid toO go to bed because I could not sleep, or if I did was sure to have tiigiht- i m.1.-Tç. I JrcaJijd beiDg Idt ;,llv 11 e'. :-I t:ad good medical advice, and was Jajt •-••jr always taking1 medicine, but I only ec^m^l (K" rrnYl rntrnn^m^amtm^ te get worse. till one day my little girl J Mrs. Fo st&H ( urged me to try Dr. Tablets. ——J t From thai time my health improved, and steadily I grew stronger. It was realy f wonderful how Dr. CassoU's Tab'et^ built me up. Now I feel twenty years younger and strong and well that I can d'o all my work without fatigue. > Dr. Cassell's f" Home Prices. J* FREE 1 3 ft 3 A CLJU1U' lo Information (the3i-sizebeing Tllf; Universal How lltmnht for as t0 the suit" the more eco- J ability of Dr. nomical). Sold Nervous Breakdown Kidney Trouble Cassell's Tablets by Chemists in Nffrve Paralysis Indigestion in your case sent in all parts of ihe Neuritis. Wasting Diseases en request. Dr. world. Ask for Neuraithenia Palpitation Cassell'sCo.Ltd, Dr. Cassell's Sleeplessness Vital Kxhaustion Chester Road, Tablets and re- Anaemia Nervous Debility Manchester, fuse substitutes Specially valuable for Nursing Mothers England. » ————— and during1 ths Critical Periods of Life. jjj J j U iFURNSTURE of QUALITY 1 AT REASONABLE PRICES. | IEASY PAYMENTS ^lscS| SI We are keen to have you come into our Showrooms and see our jj= WH ^ne selection of furniture because we can then prove to you the a fg- high quality of every piece of furniture we sell, and convince T u that our values are the best obtainable. SI E £ Our furniture is distinctive in style; it is made of sound materials r If: by men who put their best craftmanship into all they make, f| 1 The generous nature of our easy payment system is a feature which attracts every prudent buyer who are about to furnish ¡ EH refurnish, or making additions to their rooms. §5 I EARLY CLOSING SATURDAYS. I O'CLOCK; I | 83 I OTHER DAYS 7 O'CLOCK. j 1 IftLOBE FURNISHING C R. GRANT, Proprietor) g I PEMBROKE PLACE, LIVERPOOL. 1 'lilülWnUI+;i+N-IIoHII1Utllli I MTt Why is it unlucky to cross knives? In days of old it was customary, as a sign of good faith, for the guests when lunching to place their short side- daggers on the table. If by any chance the daggers f. became crossed it was a challenge to combat. From this ancient custom is descended the now homely and harmless superstition that it is unlucky to cross the knives. But it is really far more unlucky to be without mustard, because your food becomes » daggers drawn with your digestion. Mustard is a necessity if the food eaten is tc yield the greatest sustenance and nourishment. t folmans »■ Mustard A,
STRAEON ARDAL PENDAFAD.
STRAEON ARDAL PENDAFAD. GAN TWM BETI IF AN. YR EWYTHR 0 AWSTRALIA. Rhyfadd ynte 'iiasiwn wahaniaetli &y' na rhwng poboi a'u gllydd, a chysidro ma o'r uji hen foncyif ryda ni i gyd wedi tytu. Wehoch ohi ddim d'àil ar vr un goedan yn gwahaniaethu, rhai yn grwn a rha: yn sgwar. Ma nhw i gyd yr un fath a'u ydd Ond am bobol, ryda 111 bob un ei "style" ei hun, a man syn gin a weathia feddwl lout y daru i'iatur fedru niverrtio cymaint o iiliyna o wahanol batryma o hono ni. Ac o ran iiynny tydi o yn beth rhagluniaethol fed dymon yn wahanoi i w giiydd. Meddyliwch rwan fod na ddfm oud un patrwm — dynion o tua'r un oed mor debyg ;'w giiydd a dwy Tarblan. Mj fasa na helynt ofnatsan Wei. rydw i wodi sgwenu tipyn o rag- ymadrod-d yn ar%vuin at stori am d'dau frawd o'r ardal acw oeddynt mor an- hcby i'w giiydd ag sydd yn bosib i ddau I ddyn fod. Yn wahanol 0 ran corJf ac ys- pryd, o ran egwyddor ac amcanion. 'Roedd y ildau yn feibion i lluw Tomos, Jth\Mig-y<ldwy-afon, flarm go dda ar gwrr yr ardal. Risiart Tomos, y mab hyna, gafodd y ffarm ar ol ei dad, a phrentis- iwyd William, yr ail fab, yn y dre mewn siop draper. In garw oedd William, fel hogyn, am odrach ar 01 ei hunan. Cena bach hunanol o l gryd. A Kisiart, ei ffawd, yn un o'r bobol hynny ront y ddima oiaf yn eu poc-eda i chi. Mac na chwanag o'i jath yn yr hen fyd ma, dioch am hynny. Tjda m ddim i gyd yn bro- ftitiars digydwybod, yn hel cytoeth wrth robio teuluoedd tlawd. Fel ma petha yn digwydd yn amai William "yr hunanoJ" oedd yn jlwydlao yn y byd ma, a Risiart yn colli gafal bob cam. Y djra "selfish" yn cael byd braf- irich bob blvvyddyn a r haul yn tywynu ar ei lwybr, a'r dyn gonast, llaw-agorad, a didw\ll, yn dim ond cymy!a uwch ci ben, a eherrig m:r.iog dan ei draed Both ocdd y rheswm? Toes gin i ddim math o syniad. Dyna sut yr oedd hi, a wacth héh dr:o dallt pa m. WeLsooh -In r:o ffarmwr mwy gweith- gar n chydwybo.lo! na R;siart. lioedtl o yn Cafurio tra loedd ei lygada yn agorad, ac wii i ddim nad ocdd o yn trio planio -ut i wella petha pen oe-dd o yn cysgu yr yelfydig oria oedd o yn treulio yn ei welv. Ond er hynny rosdd na fuwch yn byta jwenwyn no gasag yn marw nt foch yn y e'efyd. iic djwydd glyb yn dlfethr cropia, a hynny yn digwydd yn gyson, tel la",a ftawd wedi penderfynu rhoid cymainr o dreia'on ar f gwydda r tlarmwr ag a gaf- odd Job yn yr hen amsar. A wyddoch chi, toedd yr holl helyntion yn suro dim ;;r yspryd Risiart Fydda fo byth yn cwy:io-wrth neb. a'r unig arwyddion o i boon meddwl oedd ei war crwn ai gorfi tCIJ. Belli ran y siopwr? Ar 01 i hwnnw or- an ei brentisiacth yn y dTe. mi gafodd le mewn siop yn Llundan hefo un or drapers mawr sy wedi Uwyddo mor a.r- dderchog yn y brifntHnas. A chan fod William yn fachgan oed 1 yn naturiol vn rhoid ei hunan o flaeri pawb arall, roedd 0 wedi pondeifynu llwyddo, ac i'r diben hwnnw wedi c'ysgu ci waith yn drwyadl. "TRICKS OF THE TRADE." Fuo mi rioed yn siopwr. ond ma gin Ctcia. fod yn bosib l ddyn sy n gwertlin. petha i chi fod reit ulw castiog. Tydw 1 ddim yn deud fod siopwrs yn anonast. Ond wyddoch chi os ewch chi i siop a gofyn a.m rwbath sy ddim yÍ10 mi ddeudith y siopwr wrtba chi fod gyno fo rwbath arall ncith y tro yn well 0 lawar. Ei amcan ydi cael gyno chi brynu rwbath, a mae o yn dueddol i frolio "pob pet.h sy gyno fo mem stoe a rheda.g i lawr y petha sy ddim yn digwydd bod ar werth ar y pryd. Tydw i ddim yn hen, ond rydw i wedi byw ddigon hir yn yr hen fyd 'ma i wbod ma fi fy hunan ydi'r barnwr gora gyda go!wg ar be sy gin i isio mewn siop. Fydda i byth yn cymryd fa.wr o sylw 0 be ddeudith y siopwr am ei nwydda.. "Roedda nhw yn deud am William, y medro fo gymeryd gafal mewn cwsmar oedd wedi dwad i'r siop i nol pacad o bina, a pherswadio'r truan i brynu gwerth pum' punt o beiha nad oedd gyno fo ddim angan neallduoJ am dajnynt. Ar un ystyr ma peth fel yoa yn eitha gonast. Ar ystyr araU ma isio rhoid pobol hefo'r gallu ofnadwy 'ma i dynu pres o bocad dy-n ar un o ynysoedd Mor y De heb neb arall yn byw ami hi. Dim rhyfadd i William lwyddo, yn 01 ystyr fydol y gair. A dim rhyfadd iddo fo gael rhyw swydd uwch o hyd yn y siop yn Llundain fel 'roedd y blynyddoedd yn pasio a fynta yn yohwanegu at ei wy- bodaeth o natur ddynol a sut i chwara ar wendida ei gyd ddynion. Rhyw uguin mlynadd ar 01 iddo fo fjTid yn brentis i'r dre 'roedd .William mewn byd braf iawn. 'Roedd o wedi priodi dynas o Lundan, a hono yn werth pres, a 'roedd gyno fo un plentyn, merch yn tynu at tua un-ar- bvmthag oed crbyn hyn. A bob ha' 'roedd William a'i wraig a'i ferch yn treulio pythefnos o hoiide hofo'i frawd ar y ffcm- yn cael y rooms gora a'r bwyd neisia, a Risiart a 1 deulu o wyth o blant yn stwffio i rwla i neud lie i'r byddigions o Lundan. 'Roedd Wil- liam Yîl ei wasgod wen aï gadwyn aur ar draws ei stymog a'i fodrwya, yn edrach fel 1"hyw geiliog dandi ar doman. a 'roedd y wra.ig a'r ferch yn cerddad hyd y pen- tra fel po tasa nhw wedi prynu'r holl sir. Roedd 'na fab aralt wedi caeI ci fagu yn Rhwng y-ddwy-afon, ond 'roedd hwnnw wedi mynd ar y mor ac wedi colli ei fywyd mewn liongddrylliad. Hawdd oedd gweld fod petha yn mynd o ddrwg i waeth hefo'r ffarmwr, a pawb yn cydymdeimlo yn fawr hefo fo. (Jan nad oedd o byth vn son am ei helynt- ion "toedd y sawl oedd yn dymuno rhoid help llaw iddo fo ddim yn cael cyfleusdra i gynnyg. Ysbryd go faleh oedd gin Risiart, a nid peth fedrweh chi neud yn hawdd ydi mynd at ddyn fel yna a son Inn mid benthyg pres idclo fo. A pheth arall 'toedd na fawr neb yn y gym dog- aeth yn ddigon da aJlan i spario pres. Y BRAWD CYBYDDLYD. O'r diwadd aeth potha i'r pen hefo Risiart, a 'roedd rhaid talu y rhent ne fynd o'r tIano. 'Toedd 'na ddim dig-on 0 stoc ar y ffarm i gario'r busnas ymlaen yn iawn. a mi fasa gwerthu chwanag o'r anifeiliaid yn goJygu dtwadd y bennod. 'R-oedd William.ar ei hoiide ar y ffarm ar y pryd, ac yn ei helynt gofynodd Risia.rt iddo fo am fcnthyg can' punt. Dim peryg! "Ma mhres i wedi eu eloi i fyny mewn gwahanol specs," medda William, "a 'toet gin l ddim ond rhyw chydig 0 bunnoedd o arian parod." A ffwrdd a fo yn 01 i Lundan hefo'j wasgod wen a'i gadwyni. A druan o Risiart, 'toedd dim byd f neud ond gwerthu'r stoc i dalu'r roent a'i ddyledion, a wodyn gada! y ffarm. Mi fuo yn ddigon lwcus i gael meddiant o dyddyn bach hefo rhyw dair ne bedair acar, a hefo un fuwch a moch ac iefr, sparion y stoc, mi ddeehreuodd fyw yno. Ac yn fuan wooyn cymerodtl job iabrwr ar y ffordd fawr dan y Cyngor. Tua'r adag yma bu farw yr hen Susan Jos, perehenog y Siop l>a, a chan fod yr aer, mab ei chwaer. yn byw yn Liundan, ac yn bwriadTj aros yno, 'roedd rhaid gwerthu r siop a'r tir perthynol. Lie campus am fusnas oedd y Siop Isa, a j. gallwch feddwl fod 'na gryrn gompetision am y lie. Ac un bora syfrdanwyd yr ardal gin y newydd fod William, y siopwr o Dundan, hefo'r wasgod wen. wodi prynu'r aiop a'r k tir. 'Roedd o wedi clywad rywsut fod y lie ar werth-ma-n debyg fod 'na hysbys iad yn y p'pura—ac yn rhyfadd iawn 'roedd o wodi medru dat-gloi digon o arian i brynu'r lie. Tebyg iawn iod Wil- liam wedi sylweddoli fod 'na ragolygon da am fusnas yn yr ardal, a pheth arall 'roedd o yn gweld cyfla iawn i fod yn rhywtm pwysig yn y gymdagaeth. 'Roedd o a'i fryd ar fod yn aelod o'r (Jownbi Cownsil a'r Gardians, a phetha felly. Wel, rhag gnead y stori yn rhy faith, daeth William i'r ardal fel concwerwr, a chymerodd foddiant o'r eiddo. A rywsut cafodd aial mewn digon o aiian parod i gario allan wellianta pwysig a chostus ynglyn a'r siop. Yohwanegodd ddarn ati. a phlaniodd i gadw busnas fel draper ac ironmonger a phob peth arall, am wn i, heblaw fel grocer. A chynygiodd o ddim cymaint a phwys o siwgr i Risiart. Roedd hwnnw a'i deulu yn byw yn fain iawn a William yn lordio yn y pentra, ac yn gneud mwy o swn na'r sgweiar a'r person a'r doctor i gyd giiydd. "Roeddwn i yn mynd ar negas i'r Siop Isa un bora pen welis i drampar yn corddad tua'r pentra. 'Roedd o yn ym- ddangos yn grwydryn o ran ei ddillad, ond gyno fo gorff tai a chry', a 'roedd o yn corddad yn .yth.. "Bora braf," medda fo wrtha 'Roeddwn i yn synu braidd ei glywad yn siarad Cymraeg. 'Toedd o ddim yn edrach fel Cymro, rywsut. "Ma'r siop 'na wedi tyfu ers pan welis i hi o'r blaen," medda fo, gan gyfeirio a.t y Siop Isa. "Ydi," meddwn i, a rhois yr holl hanas iddo fo am ddyfodiad William i'r ardal. A rywsut cefais fy hun yn son am Risiart a'i helyntion. 'Roedd o yn dangos cryn ddiddordeb yn yr hanas, ac ar 01 i mi orffan, taniodd ei bibell a 'steddodd ar ochr y clawdd. Y TRAMP A'R SIOPWR. Rhyw 'chydig o funuda wpdyn 'roeddwn i yn y siop pen ddoth y tram par i mewn. 'Roedd William yn rhoi negas i rhywun. "Hei, medda fo mewn llais dig pen wolodd o y trampar, tlotty yn y pen arall i'r plwy'. 'Toes gyno ni ddim byd i shirka.rs yma. Edrychodd y trampar yn myw llygad y siopwr, nes trodd hwnnw ei ben, a'r eiliad nesa 'roodd y crwydryn wooi di- flanu. A wyddoch chi lIe'1' aeth o yn syth? I Tan-y-Bryn. lie 'roedd Risiart yn byw. Ac ar 01 cael cwpanad o de yno datgnckiiodd ei hun fel Ned, brawd ieuenga' Risiart a William, y lIongw i oodd pawb yn meddwl oedd wedi boddi. Mae'n ymddangos ma fo oedd yr unig un gafodd ei achub pen aeth ei long yn ddryllia; ao ar 01 crwydro yn y gwledydd pell, 'roedd o wedi sotJo yn Awstralia, ao wcdi gneud ffortiwn yno. "Roedd o yn werth tua deg mil o bunna, yn hen lane, ac wedi dwad yn cl i'r hen wlad i weld sut 'roedd petha yn mynd hefo'i berthynasa, gan ma nhw fasa'n cael ei eiddo ar ei ol. Ac yn naturiol iawn ar ol gwrld sut un oedd William, a ehael ei hanas yn gwrtliod rhoid help i'w frawd pen oedd hwnnw mewn lie cyfyng, penderfynodd adal pob dima o'r deng mil i Risiart a'i deulu. Prynodd ffarm daclus a fstociodd hono yn dda i Risiart, a setkxid i lawr i fyw hefoÏ frawd, a welodd Risiart na'i deulu funud o brydar byth wedyn. (Stori arall yr wythnos nesaf.)
UCHDDYN Y CYMRO.
UCHDDYN Y CYMRO. Ofnwn fod math ar "super-man" tan "training" yng Ng-hymru na fydd o fawr werth iddi. Bwli yw hwnmw. Yr ydym yn crctfu mcwn ymarferiadau eorfforo), a cia. fod iddynt le ynglyn a;'n sefydliadau addysg. "Saf ar dy draed, a mi a lef- araf wrthyt," Hen Lyh. Ac mae aisieu dysgu dyn i sefyll ar ei draed, i garddodi yn hoyw, ac i feithrm nerth anianyddol. Mae ymarferiad yn amod datblygiad y dyn a gyd. meddwl yn gystal a chorlf, ac ysbryd yn crystal a deâTI. Ofnwn fod mwy o fri'n cael ea osod ar ddatblygu corfF i fodl yn fwli nag ar ddatblygu'r deall i fod yn aihro, neu'r ysbryd i fod yn sant. Orrid ffaifch fod y prysur didyfod yn arwr mewn rhai parthau o Gymru? Gwyddorn mai nid Cymro yw pob ymladdwr enwog sy yng Nghymru; ond y mae llawer o'r gornestwyr proffes- edig yn Gymry, ac mae eu pob'ogrwydd mewn rhannau o'n gwlad yn brawf o'r cxi- mygedd ohonynt. LJe'r ymddeng-ys gor- nestwyr ar lwyfan, fe lenwir y ncuaddau gan y miloedd, a tflelir prisiau uchel am fynd i mewn. Mae'r ysfa ddyrnu ar gyn- nydd mawr yn ein cenodl. Prudd tJijd gennym weld cynifer o'r gornestwyr yn dyfodr o Cymru i Lerpwt Synasom yn ddiwoddar a ddarllen mewn newyddiadur fed Pwyllgor Rheolaeth yng Nghaerdydd yn tueddu i sefydlu eangen i ddysgu dyniodio ynglyn a'r ysgojion, a'u hod yn barod i awchirdodi C'ymdeifhas yr "Amateur Boxing" i vmgynghori a phrif athrawon yr ysgolicm i'r aemcan o gyn- Eunio'r fath beth. Da gennym. er hyn- ny, ddarfod i'r amcan gael ei atal gan y Pwyllgor Addysg, er mai drwy fwyafrif o ddau y gwnaed hynny. Y mae igloo y defirprwyaefch oddivviiih yr eglwysi aflwydd gael ei atal. Wedi" r eyfan, mac peth dyianwad a bywyd yn aros yn yr eg-lwysii, ac ar yr amod iddynt gyctsynio a chrynhoi eu nerth at yr un petii bydd raid i lawer gallu wrando'u hapel. Gan nad faint o rcsymau y geliid en. dwyn ymlaen dros yr ymarferiad o ornest-u ei hun, mae'n syn fod unrhyw gorff o ddiynion cyfrifod am ci gwthio j ganol cyfundrefn addysg. Dyry ppth fel hyn yn sicr ormod o fri ar gre>fFt y Bwli, a rhy ddrwg eii orchuddio a mantell deg diwyll- iant. Byddai dwyn y fath ymarfer x gys- ylaiad mor uniongyrdi ag addysg yn was- gariad mawr ar ddiddordeb yr ysgolor- ion, ac yn pcryglu symud eanolbwnc ein bryd o'r pen i'r dwrn. Haws o lawer cynneu brwdfrydedd mown ymladdfa nag mewn efryd. Un o beryglon nnvyaf yr oes brNwnDo: yw gorwneuthur yr hyn sydd ynddol hun yn gyfreithlon. a gadael i'r anianyddol a'r ysbryd. Dyl.i.i r eglwysi'n anad neb fod yn offro i'r perygl hwn, canys iddynt hwy y pennaf peth yw buddiannau vsbrydol y bobl. l'n o'r anghenion pennaf dd, icuanc ar h,)i71 o bryd yw cydwybod focsol fyw- Mae'r hen ffiniau rhwng y "da a'r drwg" wedi eu symud. Diau mae camgymeriad mawr fu llawer o'r ffinau hynny. ac y cy- hoeddid yn bcchod yr hyn nad oedd vn beehod ond bu llawer ohonynt o fwy o dda nag o ddrwg fel yr oeddynt yn fodd- ion i warohod ieucnctid rhag mynd i or- mod rhysedd ynglvn hyd yn oed a phethau cyfreithlon ynddynt eu hunain. Ac er mai iawn yw i ddyn gael yinryddhau o bob caethiwed sy'n ormes, a chiw-1 adnabod y "pethau sydd a gwahaniaeth rhyngddynt" mewn gwirionedd ac nid mewn ffansi na mympwy, eto, er hynny, mac'n gofyn can- fydd:ad eraff a gofai mawr i ddethol y goreu—i wahaniaethu rhwng y cyfreithlon a'r goreu yn gystail a rhwng y drwg a'r da. Yn y fan hon y mae perygj y dyn ieu- anc heddyw. Ymddengys rhai fel pe'n tybio, oni byd'do peth yn ddrwg, nad yw o bwys iddo pa mor bell'yr ymroddo i'r petli hw;inw. Wedi crcdu nad yw'n hech od mynd i chwaraedy. er "enghraifVt. ni theimla rhai pobl ieuanc fod! niwed o gwbl iddynt fynd yno bob nos os gallant, gan nad beth y byddont yn ei esgeuluso. Ae, yn dJiau. yn oj hynny 0 oleu sy gen- nym ni ar natur a gogwydd y peth, bydd- ai i sofydliadau addysg gefnogfr gel fydd- yd o ddymodio'n bur sicr o fagu'r Bwli yn Nghymru. a chyrhyrehu math ar Uchafddyn na byddai ddiogel I heddwch y w"la.d-Pedrog. yo y "BryUioti."
60CHELWCH GROENGLWYF DIWRNOD…
60CHELWCH GROENGLWYF DIWRNOD GOLCHI. BREICTIIAU GWRAIG Y DDOLUR- 1AU TANLLYD.. RHODDODD ZAM-BUK GROEN NEWYDD IDDI. croenglwyf gelr ddiwrnod gokhi" yn un pur boenus ac yn hynod gyfTrtdin y dyddiau hyn. El y dwylaw a'r brekhiau yn gig-noeth wrth eu rhoddi beunydd yn y dwfr ac yna eu gosod yn ago red i'r oerni a'r barug. I atal i groen- gJwyf o bob math ddatblygu, cymhwyscr Zam-Buk pa bryd bynnag y bo'r croen yn ddolurus, yn llosgi, neu y bo yn enyn- icdig. Dyma ddvwedodd Mrs Annie Long, 1, The Butts, Wick. Ldtfclehumpton. Sussex, wrth ohobydd gafodd ymigom a hi:— "Wedi sychu ohonof fy nwylaw ar 01 diwrnod caled o olehi, sylwais fod fy ngarddyrnau yn cnyniedig ac yn ddolurus. Yr oedd y croen yn sych iawn ac yn dan- Jlyd; a<: wcdi iddo chwyddo torodd plor- ynod allan, mater yn dod o rhain. hwnnw yn glynu wrth fy nghroen ac yn achosi i didoluriau eraill dorri allan. Ynihen ychydig wythnosau yr oedd fy nwy fraich yn orchuddedig o'r garddymau i'r ysgw-ydd gan ollyngent fater. croen, a deua.i ymaith. Gun gymaint yr enyniad ni allwn gysgu na gorffwys. "Parbeais gwaath gyhyd ^ig y galhyn, er y golygai y-weithio a'm dwylaw ddioddef arteitkiau. O'r diwedd, fodd bynnag, yr oedd yn amhosibl imi wneud dim, mor ddrwg oedd fy mroicbiau. Oym- hwysais bob math o eltau cyffredin, ac er imi hefyd bwlteisio a rhwymo'r doluriau yn barteius, nid oedd dim yn tycoio. "Yr oeddwn wedi bod yn dioddef am flwyddyn gyfan pan y cynghotwyd fi i gymhwyso Zam-Buk at y drwg, a desgrif- iwyd hwn imi fel "mcddygimiactb ryfedd- ol." Calais ryddhad buan o'i ddefnyddio —ataliwyd yr enyniad ganddo, a Ileddfodd y croen llosgedig. CaJonogodd hyn fi i barhau i'w gymhwyeo, a chyn bo hir yr óedd cyCneWfdiad mawr wedi cymryd lIe Y fath ryddhad oedd cael gwared a"; enyn- iad a'r gosfa boenus, ac yn awr cdais or- ffwys a chwsg. "Fel ag y parhawn i ddefnyddio Zani- Buk d-echreuai fy mreichiau adennill eu oyflwr iach blaenorol, a thyfodd croen new- ydd, iaeh a hardd o'm garddymau i'w hys- gwydd. Yr wyf yn awr yn gweithio heb na phocn na dim i'm anhwyluso, ae nid Wyf yn cael dim anhawsder gyda'm dwylo a'm breichiau. GweUha.wyd fy ngwr o'r peils gan Zam- Buk, a« hefyd adferwyd gwddf fy mab pan oedd yn ddolurus iawn. Ni fyddwn byth heb flwoh o'r feddyginiaeth ryfedd 01 hon yn Nn carfcref." SAMPL RHAD 0 ZAM-BUK. Am ychydig wythnosau yn unig, mao perchenogion Za.m-Buk yn barod i roddi yn rhad i'r oil on darllenwyr sampl-flwch o Adferydd Mwyaf y Byd." 1 raid ond anfon post-card i The Zam-Buk Labora- tories. Leods. gan roddi eich enw cyfeiriad, a rhoddi caw a dy ddiad y new- yddiadur hwn. (Rhaid gwneuthur hyn.). Fe anlonir yn 01 i chwi post aampl- flwcb .rhad o Zam-Buk.
CYNGHRAIR Y CENHEDLOEDD.
CYNGHRAIR Y CENHEDLOEDD. OFFER YN I RWYSTRO RHYFEL. (Gan y Parch. Morris Roberts.) A ydyw'r byd o'r diwedd wedi blino ar ryfela ? A ballodd cri amvnedd tuag at y "rhai sydd dda ganddyrrt ryfel"Hir y bu'n hiracthu am weld y blaidd yn trigo gyda'r oen, a'r "llewpard yn gor- wedd gyda'r myn." Do, bu mor "fardd- onol" a son am "y Hew, fel yr yeh, yn pori gwellt," ac am "y plentyn sugno yn cÀlwareu wrth chvil yr asp." Bu cyrddau gwed.ii Sion yn son yn hir am gyfnod curaidd pan fyddai'r "boQiocdd Wedi oleddyfau yn sychau, a'u g-waywffyn yn bladuriau," a phan na fydd- I ai nac ysgol na choleg i ddysgu rhyfel mwy." ()nd byd i ryfela! Lilf- ai afonydd o waed ymhob cwr o'r byd, a I ddaear dan oi harcholtion a'i thrueni. Rhoddai gwyddoniaeth ei goreu ar waith i ddyfeisio cynJluniau ac arfau i wneud rhyfelyn fwy uffernol nag erioed. Dygid tir a mor, y nefoedd uchod a'r ddaear isod dan dreth i dduw rhyfef. ysbryd rhyfel gar yn fwy beiddgar bob dydd. Hawliai y gorcu plant. Nid ymfodilonnai, mcgis gynt, ar y neb a ewyllysiai wrando ar ei lais a pblygu iddo'r glin. Na, hawliaj, a hawliai r gor- eu fel y saJaf. C'hwalar'n hyskolion Sul, gwagbai run colegau, dringai i'n pulpnd- au, a meddwai ni a'i "win madrondod." Yr oedd cerbyd "duw rhyfel" yn gyr- ru'n ynfyd" ers peda.ir neu bum mlynedd beilach. Sathrai hen ac ieuanc, tlawd a chyfoethog, meibion a merched, dan eji draed brwmstanaidd. Tynnai i lawr yn is na'r sylfaeri adeiladu gwychaf pob gwlad, ac ymhyfrydai mewn rhwysg ofn- adwy nes byd a "gaJar, griddfan a gwae." O'r díwedd credtwn fod y "marchl coch" wedi ei ddal, fod y ffrwyn yn ed ben, yr cnfa yn ei sam, a'r bach yn ei ffroenau. Gwinga a gweryrra'n ddych- rynlilyd. mae'n wir. MaJa cwyn fel mor. Ni fydd farw ond ar ei waethaf. Ond rhaid iddo farw. Mae'r byd wedi mwy na blino arno. Mae gweJedigaeihau Es- aiah i gael eu sylweddoli oyn hir; mae'r B.regeth ar y Mynydd ar gaol ei chyra- hwyso at angen y byd. Mae hiraesEh en- aid goreuon pob oes, yn feirdd a breuj- ddwydwvr, gwladgarwyr ac athronwyr, i gae;1 eu sylweddolri. Mewn gair, y maci "Cynghrair—neu Gyfamod—Cenhedloedd ■ fel offcryn i rwystro rihyfel" ar gael ed sefydlu yn y byd. Credwn bod y baban angylaidd eisoos wedi ei eni, ac wedi derbyn bendÜh. yr eglwys a'r byd. Cymer beth amser i ddysgu cerddedi ac i eglur, ond fe gynhydda mewn north o ddydd i ddydd. Una'r ddaear a'r angyl- ion y tro yma i ganu Gogoniant yn y goruchaf i bdaw, ar y ddaear tangnefedd. i ddyn/ion ewyllys da." Meddai Gwilym Hiraethog: Y dydd a ganfu Dafydd yn dyfod, Yn derfyn camwedd, i drefnu cymod j I Dduw o'i ras ail greu'r ddaear isod, A'i heddychu gyda'r nefoedd uchod; I gu adfer y bydi oil i gydfod, Ac i'w rwymo mewn cyfeillgar amod; I dynnu beichiau duon ea bechod Oddiarno a dryllio ieu&u ea drallod." Yn ymarferol, ac heb or-fanylu. gellifl dweyii fod cnaid y cyfan yn y Cynghrair fel y cytunwyd aroo gan bedaj*-««.r-d(±eg o deyrnasoedd y byd, ym MhaJas Hedd\o- weh. Ffrainc, Chwefrol 14leg. 1919. Yr oedd rhyw gydgord' unfrydol rhyfedd yn y Cynghrair o'r dechreu i'r diweddi. Teimlai pawb fol pe buaean' r mil-flwyddiant hdr-ddisgwyliedig wedi gwawrio ar y byiji, ac fod awrlais amser ar daro awr YF oriau. Yn y "background" yr oedd perl- air btyneddi a hanner o ryfel a thywa £ lt gwaed na wolodd y byd erioed ei debyg. Gorweddai Ffrainc o'u hamgyich yd glwyfedig ac archolledig, ci hadeilaidaq. gwerthfawrocaf yn y Hwohi, ea thir wodi ei ysu gan y gelyn, a l phiaarfe wrth y cannocdd o filoodd yn nt yn j ddaear. Yn sicr. hyrwyddai olJlJHS- canion daionus Cynghrair Heddweh y byd.
DDARLUNIADOL, "DIWRNOD DYRNU"
DDARLUNIADOL, "DIWRNOD DYRNU" (Bwldugol yn stedtdJfod Gadeiriol Treuddyn, 1919). Pan gyfaredd can ehfidiydd, Angel hoew blaen y yraWT, Af yn lion i Lys GwefeeJydd,• Y'I10 mae y Dymwr Mawr: Y Ilaaciau hedd^w'n godro, Ar ol prysur drin y DMnrch, Ant ion frecwest, a.r y byrddau, Yn eu dSssrwy1! mae cwpstrmau, Llawn o frwas bara oouch. bwyta eu boreubryd Fe a pawb am ardd yr ydi; Ar y blaen mae'r, hwsmoin dewrfryd Fel pe baa am byd! Y mae ager yn y peiria.nt, Y ohwihanogi sy'n glir: Geilw honi ar weision Gronant, Wrth ei gwrando fc ddywedant, L Fe fydJ heddy w'n ddiwrnod hir. Yr amaethwr gartiia i wddw Ar yr ardd mewn tymer gas, Ao yn swn y carthu hwnnw Y dechreuir das: Gwas yr Hafod a ddetholwyd I chwim diaflu'r 'sgubau i jCawr: Torri'r rhain a;'u hysgafn ysgwyd A wna Huw a Bob y GorslWyd, Gan dduwallu'r Dyrnwr Ma.wr. (Wedi rhoi i bawb eu gordhwyl, hw&mon gonest, craft", Yn rhoi i ddau was Ty'n Morthwyl Er eu dig dau bwt o raff: Buan Jawr, mae'r ddeuddyn heini At eu gyddfau yn y gwellt; Twrf v Dyrnwr Mawr yn poeri ,Wna i adfer lion y deri Ddiano ymaith fel y mellt! Cario dwr j'r peiriant dyrnu Y mae bachgen bocihgoch crwn; ynidrecb fawr a'r maedldu, Faint fin nos fydd cyflog hwn? Y gwas baoh geir dan y dymwr, Bron a boddh yn ei chwvs Pwy yn well na. mab y gweithiwr Wyr am ludded a drwg gyflwr Goruchwyliaeth cario' r us? Dafydd Prydderch, y pen porthwr, Y dyw brenin y das wellt, Iao ysgubau yr hen glymwr Heddy w dan ei draed yn ddeUt: Y hwsmon dewr yn rhwymo Gen a a y peceidiau ceiroh, Ao certmyn WTth eu cludo Yn eu tolli-nawdod yw coelio Mai cu duwiau yw y meirch Draws y buarth gan chwim gamu Dacw lances hardd yn dod; Y mae'i gwallt mor ddu a'r fagddu, Ac macï ffedog fel yr od; Dawnsiai'r geiriau ar ei gwefus, "Dewch i'r ty i gyd am fwyd; Fe gewoh heddyw giniaw blasu?>, Ac fo weithiweh yn fwy n wyf us, Wedi bwyta'r ddwy wydd lwyd. Wedi llanw'u cylla dyfnion O'r amryfaJ fywiol faetih, Mynnai rhai ail foddi'r gaion Gan mor flasus oedd y Waeth: A phan ail ddieehreuwyd dyrnu Yr ccdd pawb bron rolJ/i wynt: Och ni chlywvd y fath dbwythu Ar. ni wel wyd y fath ohwysu, Er pan aned Adda gynt. At y dy rrtWr Gweno'r lorwvn DdaeCh a'i ffunnen am ei phen Er gorchwyl yw hel pciswyn. Can ci bron yw "Mentra Gwo.n:" Y mae'i Bais drwy'r trwst yn cerdded Fel yr a wel drwy y glaw: Y mae rhywun yn ci ohlywod. Ac vm ei llygad dywed, "Ti gei 'nghalon a fy llaw." Fin y flOS i miri, Fe ddyHfa plant y fro: Yn y dwridWr mawr a'r gwaeddi Yr amaethwr a o'i go! yw'r dyrnu bron a.r ddarfod— Gwyr y plantos yn ddi-os. Fod y miri mwya i ddyfod — Miri'r cwn yn lladid y Hfvgod,— Ac mac pawb yn gwylio Toe Pan yn dyrnu'r gyrnan wenitih A), ol Hudded deuddeng awr. Rhwnor y cwn a phawb vn drafplith Llad lwyd mil o Ivgod Wedi dyrnu'r yegnb olaf. A rhoi rhaffau dros bob tas. Pwy fyda wedi gweithio fwyaf? Pwv .3y' deyrngpd uchaf? P'run ai meistr ynte'r gwas? Llangefni. GLAN CEFNI.
Advertising
r~ a "j i I I f I I MR. G. RABY MASHEDER I (Trefniedydd Cynhildeb Rhyfel). Yr oedd y dreth osodwyd ar fy nahyfundrefn nerfol tra yn trefnu mwyna 3° o ymgyrchoedd yn Lloegr a Chymru ar ran Pwyllgor y Cynhilion Rhyfel yn un drom iawn. Rai dyddiau byddwn yn gweithio o 16 i 18 awr, ac oni bae am Phosferine nl buaswn wedi llwyddo'i ddal ati. r cc Gofalwn fod Phosferine yn gydymaith beunyddiol imi tra ar fy nheithiau, a daethum drwy'r ymgyrch nid yn unig yn ddianaf, ond mor rhagorol fy nghyflwr fel ag y rhoddwyd fi ar waith yn ddiymdroi i hyrwyddo yr ymgyrch ar ran sicrhau 'Bwyd i'r Gynnau,' ynghyda'r ymgyrch pellach yn ddiweddar ar ran 'Benthyciad Buddugoliaeth.' "Yn ystod yr holl ymgyrchoedd hyn arferwn gymryd Phosferine yn barhaus, ac i'r adgyfnerthydd hwn, a hwn yn unig, y mae gennyf i ddiolch fy mod wedi dal i fyny mor rhagorol." Mae'r TreFnydd hwn o eiddo'r Llywodraeth yn credu yn sicr mai Phosferine & i galluogodd i ddal y dreth gorfforol anarferol fu arno tra yr oedd yn gweithio o 16 i 18 awr y dydd. Galluogwyd y canolfannaw gieuol gan Phosferine i ystorio'r nerth bywiol angenrheidiol i atal i'r I' gwr hwn dorri i lawr odditati y baich trwm osodwyd ar ei ysgwyddau ynglyn a'r ymgyrchoedd uchod, PHOSFERINE r i Meddyginiaeth a ddaliodd y prawf at -Wendid Gieuol j Neuralgia Diffyg Ynni I Poen Cefn ( Anwydwst | Gwendid y Fam Neuritis | Cur Pen Camdreuliad J Dihoeni Llewygon j Crydcymalau Diffyg Cwsg Blinder Yspryd Lludded Meddwl Nerfau Drwg Nychdod J Diffyg Archwaeth Prinder Gwaed | Y Gymalwst Mae Phosferine yn fyd-adnabyddus fel meddyginiaeth at ymlid yn fuan anhwylderati'r gyfundrefn nerfol, a hynny yn rhatach nag unrhyw ddarpariaeth arall. BUSNES-NODIAD ARBENNIG.—^BT y Tabledi yn gyfaddas iawn i ddynioa a gwragedd o fusnes, i deithwyr, etc. Gellir ei ddefnyddio unrhyw adeg ac mewn unrhyw fan, yn ddognau pyfain, canys nid oes < aagen dwfr. Mae'r blwch 3/- yn ddigon bach i gario yn y llogell, ac mae 90 o ddognau ynddo. Bydd eich morwr neu filwr yn well o gael Phosferine-anfoowch fiychaid iddo. Ar werth gan Fferyllwyr, Ystordai, etc. Prisiau 1/3, 3/- a 5/ Mas agos bedair gwaith gymaint yn y maintioli 3/- ag sydd yn yr un 1/3. 'r I j You f 13 days witiiesrt Food. Can -[ s days without Watar* Live t Only a minutes witheut Air: f Coughs, Golds, Influenza, Bronchitis, Asthma, Catarrh and Whooping Cough Reduce the Air Ration below Health Point. The natural consequence is that the breathing is affected, the bronchial tubes or bronchi become inflamed, and cough, more or less serious, follows. If neglected the entire respiratory system is weakened, and that way consumption lies. Children suffer more frequently from such complaints than do their elders, the death rate among the very young being truly appalling, a.nd in too many instances due entirely to thoughtless neglect. The World's Supreme Remedy is Veno's Lightning Cough Cure, so called because of the rapidity with which it overcomes chrotiic coughs and cures deep-seated and long-standing cases of any of the above-named troubles. Veno's Lightning Cough Cure, in Open Competition with the world, was AWARDED CRAND PRIX AND COLD MEDAL AT THE I INTERNATIONAL HEALTH EXHIBITION, PARIS, 1910 for its purity, efficacy, and pharmaceutical excellence. Many thousands of testimonials from cured patients, scientific men, /gSEJsnEPi and doctors have been received. The following is an exampleWmpRW C Chaø. Hyatt-Woolf, EMf., F.R.P.8., F.RjS.L., in his work. i Truths About Things Wt Live On and Daily Use." says: I have HBe2 j experimented in the laboratory with Veno's JAghtning Cough Cure, and (KlmiHt'l! m I have likewise applied it in practice In aU cases to which I uxiStl | •- | avvliei it the influence of this remedy was. most marked." HyjTTFSi 1 Never Touched by Hand. Liquid op Pastilles. il The manufacture of Veno's Light- Veno's Lightning Cough Cure i3 /J ning Cough Cure is conducted prepared as a liquid medicine, 1 under the most hygienic condi- ana also in the form of pastilles, A<5SMl tions, supervised by trained the latter being packed in L^itgasalgJI pharmacists, and the product is hermetically sealed tins, which never touched by human hands. are always handy for use. jg>MMw8B«y Ask attcays fer Vena's Lightning Cough Cure. 11 is sold by Redvmi Chemists, Stsres, and Medicine Dealers in all parts of the oforianuil vackaat umld. If your Chemist is out of stock he will get it lor vou. Hefuat all imitu- English Prices, 1/3 A 3/- tioiu<e »ut>stuut<4 English Prices, 1/3 A 3/- tioiu<e »ut>stuut<4 VENO'S COUGH CURE | Sole Proprietors: The Veno Drug Co., Ltd., Manufacturing Chemists, Manchester, Eng. •' I > J I C A Saving. Certificate costs 15/6, Directly you buy one its value begins i At the cad of 1 jmmr it ii worth 18 S 9 J „ At the «id of 2 ywti it u worth 16 y [-1 (J At tho end of 3 yecrs it is worth 17 9 J At the end of 4 yeer» it is worth 18 9 I r r XE&Sr At the end of S years it is worth £ 1:0:0 1 7*. X At the end of 6 years it |« worth £ 1:1:0 M At the end of 7 years it is worth $1: 2 6 At the end of 8 years it is worth St: 3 8 ar } At the end of 9 years it I* worth £ 1:4:0 At the end of 19 years it it worth £ 1:6:0 Iv If you hold a Certificate for the full 18 years yon get < l clear profit of HALF-A-GUINEA, [ G You pay NO INCOME TAX on the increase^ YOB c«n eash your Certificate AT ANY TIME by firing • I 1' few days notice any increase due to that date beio/ ■ paid also. ™ You can buy Certificates when you like and as OFTltN j yon like. y 00 "an buy IIny number up to 500—and you can also > UP '• for any or all members of your famil* SAVINGS Certificate* I ^fT(PV*1 f*te$i are obtainable through mm- Ji a Savings Atsoeiation J /iait I >n Z!Z" BUY AS MANY AS YOW CAN I G Officii A««n«. J —AND save to HITV MORE r>, t!Ili\l1ll1lllll3U1"V'<W'" -W-IIIII-¡jJ!IIJjfJIIlIJIh1!jHHIiIi1U1II/í1jUI!lli1ID¡¡¡¡¡llIII1JIØIl1IIlIIÍÍÙilllllillùll a; i
Rhoddwch Gyfle i'ch Cylla.
Rhoddwch Gyfle i'ch Cylla. "Y mae prydiau anesmwyth yn gwneud drwg-dreuliad," meddai Shakespeare. A gwyddai ef. Nul oedd rhai o'r prydiau hynny a gawsai gyda chyfeilhon Hon yn y Mermaid Tavern, o bosibl, yn rhai tawel. Tipyn o hwyl, difyrwoh, a chwerthin wna helpu pryd. ond neidio i fyny am un peth a'r Hall, rhuthro trwy'r ym- borth "er mwyn ei gael trovsodd"—wel, a allai mewn un niodd fod yn dda, i'r cyHa? Nid am na WJla weithio; ond yn hytrach, nas gall. Nid oes ganddo gyfle teg! Y mae r canlyniad yn rhy sicr. Mae r bwyd nas gall y cylla ei dreulio yn rhvvydd yn gorwedd fel llwyth. Gall hyn gad ci ddilyn gan boen, hwyrach yn y cylla, neu fe all fed yn y frest. Yna mae teimlad c-hwyddedig ac "acidity" yn dilyn. ac mor debyg a dim rhyw deimlad trwrn a dwl, gyda phoenau yn y pen, o bosibl. Ond y mae ac-hos yr oil o'r anhwylder- au hyn yn awgrymu ei feddyg"inia«th ei hun. Oi YW ,yr holl anhunedd hwn yn ddyledus i anallu y cylla i dreulio r bwyd, y cwrs mwyaf synwyrol ydyw rhoddi ychydig o gynorthwy i'r cylla. ae nid oe", dim mor wcrthfawr i gylla blinedig, ate wedi ei gorweithio, a Mother Seigel's Syrup, y ddelfryd o tonic ar' gyfer y cylla a'r afu. Gyda chynorthwy Mother Seigel's Syrup y cylla yn adannill ei allu i dreulio bwyd yn naturiol a th rwyadl, ac o ymborth wedi ei dreulio yn iawn. a'i fwyia yn briodol, y gelhvch dderbyn nert-li ac yni.
MAWLGAN I'R YSGOL SABOTHOL.
MAWLGAN I'R YSGOL SABOTHOL. Am yr Y?«^>1 Sul bydd canu Hyd derfyn Dyma'r man eawn g-wmni'r lestl. Hyd derfyn oes: o mor hyfryd dysgu'r gau Gynt fu'n yysur pur i'n tadau. Ninnau gerdidwn yn eu Uwybrau Hyd derfyn oes. Dysgu iaith yr hen. hen Feibl, hyfryd waith; Treubo oes yn swn efengyl, I O hyfryd waith Byw yng nghanol byd bendithior., Byw yng ng-oleu'r adtfcwidion, f Byw i ganu nlooydd Seion 11 o hyfryd waith. Hoffi dod mae'r plant yn lluoedd I I'r Ysgol Sul; LI*- j'n djMwru am y Nofoedd Yjsg'oi Sul; O mor hyfryd fydd y moli, Gyda'r dyrfa cidirifedi, Yn y Net, yng Iesu, j Am 'r Y'ssgol Sul. Pel i derfyn wn fod yn fFyddlon Byth iddo Ef: T'/i'dd > "ddvvyn eysyron Byth' iddo Ef:" I. Yn yr Ysg-ol Ian Sabothol Cofio gawn am aherth dwyfol, I Brynodd inni hedd trgwyddo!, Byth trwyddo Ef. j R. W. EYAN3. i I Fronheulog, Amlwch. j
BEDYDDWYR MON.
BEDYDDWYR MON. Y CYFARFOD CHWARTEROL. Cynhialiwyd yr uehod yn Carmel, Peny- srurn, Mawrth a Mercher, Taohwedd 4 a 5. Llvwyddwyd gan Mr H. Edwards, Heb- ron, Caergybi. WTedi annerch gorsedd gras gan Mr Richard Davies, Llangefni, awd ymlaen gyxta'r mater ion oanlynol:— 1. Darllenwyd a chadartihawyd cefnodion Oymanfa Amlwoh. 2. Gob&biai^thau.—(a) Darllenwyd llythyr o drosglwyddiad o aelodaeth y Parch J. Phillips o Gyimanfa Arfon, yr hwn sydd 1"eodi ymsefydln yng- ngrhvlch gweinidogaethol Belan a Gwaichinai. Rhoddvvyd oroesiaw cyrmes iawn i Mr Phillips, gyda dymuno ei ivvyddiant a'i gysur yn fawr ym Mon. (b) Liythyr oddiwrth Miss M. G. Jones. Yaney, yn dymuno cael ymryddhau 0 ys- grifenyddiaeth yr Ysgol Sui. Pasrwvd i ofyn i Miss Jones barhau yn y gwaith da hwn am y pre^ennol. 3. Aohce Towyn Capel.—Pasiwyd ein bod yn dyrnuno ar yr eglwysi i wneutTmr cas- gHadau yng nghyrddau gTveddi decTireu y flwyddyn tuag logau yr achos uchod. Gwnaeth yr sglwysi yn rhagorol y biyn- yddoedd diweddaf, a mawr hyäerir y gwneir eleni eto fel arfcr. 4. Trefniadau eglwys Soar gun Mr R. W. Pritehard ar gyfer y gymianfa.—Cyn- helir y gymanfa Mehefin 14 a 15. 1920. Bydd brodyr rhagorol yn gwasanactbu. CymeradwyAvyd y flrefniada-u. 5 Cyfraniadan at- y Ge.nhadaeth Gar. trefol gan y trysorydd, Mr Wm. Owen, Portbaethwy.—Pasiwyd ein bod yn Hawen- hau fod cynifer o'r eglwysi wedi cydym- ffunio a phenderfyniad y gymanfa drwy wneud eu cyfraniadau ym Miedi, ac yn dymuno i'r gweddill eglwysi anfon eu cas- gliadau i law ar fyrder. 6. Adroddiad o Gymanfa Ddirwestol Gwynedd gan y Parch D. Lloyd.—Pa.siwyd a ganlyn: Ein bod yn dymuno gahv sylw eglwysi tv gymanfa a'r Y'sgolion Sul i wnemd trefniadau arbennig er rhoddi sylw i ddirwest. Pasiwyd hefyd, ein bod yn dymuno gahv sylw Pwy'lge-r Cymanfa Ddirwestol Mon at y priodoldeb o wneud ymgyrch ddirwestol drwy y sir. 7. Hysbyswyd fod yr ymgeisydd, Mr W. R. Jones, wedi ei arholiad yn llwydd- iannus ac anrhydeddus. Llongyfarchwyd y brawd av ei lwyddiant. Enwyd yr cg- lwysi canlynol i'r brawd fynd ar brawf truyddynt: Penysarn, Sard is, Capel New- ydd, Hebron, Bethel a Llanfaehraeth. 8. Mynegwyd cydymdeinxkid a Mrs Gray, Llangefni, o golli cihannwyl brictd: a Mr Jas. Jones'. Caerg-eiliog, o golli ei annwyl ferch. Hefyd, a Mr Wm. Wil- liams, Gwalchmai, yn ei gystudd. iwyd hefyd bleidlais o gydymdeimlad a'r | .Parch E. T. Jotics, Llanelli, yn ei anhwyl- d'er g-yda dymuno adferiad buan iddynt. Diweddwyd trwy weddi gan Mr Wm. Lewi". Bethel Caergybi. OYNHADLEDD Y PRYNIIAWN. Dechreuwyd y gwasanaeth gan y Parch J. Phillips, Bclan. Yna rhoddwyd sylw i'r materion canhnol:- 1. Adrcddiad Pwyllgor y Gymanfa Garni, .gan Mr 0. T. Jones, Llanerchymedd. EtJi- olwyd y brodyr oanlynol i ocrffen y rhag- len heb gyfyngu ar faes eu deAhcliad: Mri T. H Hughes, Llangefni; O. T. Jones, Llanerchymedd, 'ac y.-grifonnydd y gym-an- fa. 2. Yr Adroddiad Cymanfaol.—Pender- fynwyd fed y gwaith yn ca:e1 ei ymddiried i ysgrifennydd a thrysorydd y gymanfa, ynghyda. Mr H. C. Parry, Llanerchymedd, gyda chyflawn allu i weithred-u er cael yr adroddiad allan erbyn y cwrdd chwajrtar nesaf. 3. Penderfynwyd fed papur Mr Evan Evans, Hebron, yn cael ei ohrrio hyd y cWTdcl cbwarter nosaf. 4. Y GronLa Weinidogaethol.—Oafwyd adroddiad o draiodaeth. ymweliad y Parfh W. A. Williams, Pontypridd, gan Mr H. C. Parry. Diotchwyd yn gynnes i Mr Parry am ei adroddiad cryno a chlir. Pas- iwyd ein bod yn galw ar y Pwyllgor Cymanfaol i gyfarfod yn ddioed i fftirfio y cyichdeithiau a threfnu yr ymgyrch. i eg- laro y cynllun ariannol i'r eglwysi. 5. Cadarnbawyd g-weithrediadau y pwyll. gor Ymchwiliadol ddewiswyd yng nghy- manfa Amlwoh. 6. Pasiwyd diolch cynnes i'r fravrdolia^-th yn Garmel am y derhyniad cynjxs roddodd i'r cwrdd chwarter, ac am ed darpariadau rhagorol. Terfynwyd trwy weddi gan Mr Evan Jones, Ainon. Cafwyd ty\yydd rhagorol a ehynrychiol- aeth Ma. Progethwyd nos Fawrtn gan y Parchn. J. Phillips, Bebrn, a D. LLoyd, Llanfaohraetih: prynibawn Mercher. gan y Parch J. Lewis, Rhydwyn nos Fercher, gan y Parchn. W. Morton'Jones, Rhosy- bol, a J. B. Hughes, Llanerchymedd. Cafwyd cynuUiadau da ao cedfaon grymm. J. B. HUGHES, Ysg. Llan erohymod d.
PRIF A THRA W ABERYSTWYTH.
PRIF A THRA W ABERYSTWYTH. Mr J. H. M.A.. Cwrtoia.wr, oof- restrydd y ooleg ers 14eg mlynedd, ddewis- wyd ddydd Gwcnr yn brifathraw. Y mae dwy flynedd rhyngddo a banner nan- uihvydd. (Jafodd ei addysg- yn y coleg y awr yn ben arno, yna aeth i Ryd- ychen, lie y graddiiodd. Wedyn pasiodd yn far-gyfreithawr, a bu'n gwisgo perwig am uaw mlynedd. Gwyr odid gymaint a'1' un Cymro am hen lawysgrifau, ac y mae'n aelod o lawer oyngor cenedlacthol. Chvvaer iddo briododd y diweddar Mr Tom Ellis. A.S., ac y mae hi'n awr yn briod i'r Parch Peter Hughes Griffith, Lhmdain.
GORFAELU AR EIRCH !
GORFAELU AR EIRCH Gwnaed oais yn Llys Sirol y Drefnew- ydd a,m i 75p gael eu talu i woddw gaw- sa.i 150p o iawn, a'r arian yng ngofal y Llys. Dywedodd y cyfreithiwr fod ugain punt at dreuliau claddu'r gwr. Sylwodd y Barnwr Ivor Bowen fod gwario cywil- yddus ar angladdau. Y Cyfreithiwr: Bu raid i mi dalu 24p am arch mewn achos y dydd o'r blaen. Y Barnwr: (Kitii ddod dan Ddeddl" Gorfaelu.
WEDI YFED SYGHED SYDD.
WEDI YFED SYGHED SYDD. Y mae'r wlad yn pwnrio pedwar miiiwn o bunnau bob blwyddyn am ddiotl feddwol. ac y HIM" r gwinoedd a ddygir i mewn i'r wlad wedi oodi o naw miliwn i 13,000,000 o alwyni.