Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
20 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
I CHATS ON NEWS- PAPER HISTORY II 1. The Journal ef III years ago gk l8o8. /^VVER one hundred and eleven years ago Mr. Thomas Kaye issued the prospectus fwtg of a new paper, "The Liverpool 1 jBk//—"7 Courier." In that prospectus issued, you see, at I a time when home and foreign conditions were analogeus to those of to-day, he said :— << IT VERY man without flattery, and censure without r. who has the civility or fear; to give hia humble ■■ least stake in sanction to useful measures, and to join ? WW jJLl, his country's welfare, with his patriotic contemporaries in curb- I to be, jmusi pnier warmlv in- ing the struggles of faction, he feels to be, I to its interests and, though difficult, yet essential parts of his t. if not blinded by party duty to the public, and from which, he r raox and perverted by political tanatic- trusts, he shall never shrink. Equally ism, will heartily co-operate in those opposed to intolerance and to anarchy, measures which tend to maintain its he shall be proud if any attempts of his dignity, and preserve its independence. fce successful enough to lead his readers more highly to estimate that mild and "Serious, however, as are the affairs paternal government which so fully of Europe, they are not so distressing to fecures f tl 0m botJ: and more carefully reflection/as the divided state of politics t0 §^rd aSainsl lhose delusions which, at home. Britain, at one with herself, woul.d 3teal °ur grfat rea 3 is invulnerable to her enemies, in her pnv.leges, under the frail pretence of resources equal ta her wants, and in her granting others, greater and more » 1 4 T. valuable. energies equal to her contents. It is 1 therefore, sincerely to be lamented, that Such are the general sentiments of i at the time when unan.m.ty is most the Publisher; and he believes, also, the pressingly required to employ those sentiments of I the greater part of his resources, and to d.rect those energies. enlightened countrymen. faction should divide our councils, and ° J the rancour of opposition disturb the His object is to present his readers 1 operations of patriotic virtue. with a newspaper conducted on constitu- f tional principles correct in its informa- • There are critical periods in the tion loyal and liberal in its political I history at empires, when every thought strictures; marc calculated to excite con- L should be absorbed in the public safety, hdence, by a candid construction of pub- and in wluch division is discomfiture. lie measures, than to produce alarm and I Under existing circumstances a cold despondency by the gloom of disappoint neutrality is impracticable in itself. In merit, and the barkings of suspicion. many cases it is criminal and in the opinion of the writer, in the present To the judgment of the Public it would imply a forfeiture of principle, of will now be left to determine how far 1 which, he trusts, he shall never be the LIVERPOOL COURIER may suspected. be found worthy of its support. The Publisher has only to say, that as it is "Taking a part at once decided and his ambition to render it worthy of independent, he will not, for that reason patronage so far as a zealous assiduity have the less claim to impartiality and can sicure the object, in that at least, candour. To adminster commendation he will not be found deficient." CIRCUMSTANCES and methods may change prin- ciples never. The sound righteous principles enun- v I ciated in that prospectus over a century and a decade ago are sound and righteous to-day. And as they guided the "LIVERPOOL COURIER" in 1808, they guide it now. As the Liverpool Courier" was abreast of the times in 1808, so it is renowned for being thoroughly up-to-date in 1919. It was r vigorous then it is more vigorous to-day. [I libfrpcrl (Homier Ii I FIRST IN 1808 FIRST IN 1919 —— n 0 If- HIGH-GRADE 1 PLOUGHS NEW PATTERN 2-3-FURROW CONVERTIBLE SELF- T LIFT, WITH COMBINED DISC AND SKIM COULTERS. A TREMENDOUS SUCCESS! § Jt JOIIII gamin J$odtti F ?I AGRICULTURAL SHOW j lEI IMPLEMENT j AWARDED THE J SIGHTS SUA PEDAL _.=:l' ANOTHER COCKSHUTT SUCCESS!—Awarded the Silver Medal (hiahest award) at the Royal Society of Dublin Show atter demonstration before the judges.—June, 1919. The Best Plough yet made for Tractor work R. A. LISTER & CO. LTD., DURSLEY, 6L0S. DUBSLEY. (ESTABLISHED 1867.) BUBSLEY. p—^————^ j. FOR ECONOMICAL FEEDING 'NEUFEED' Meal | A Genuine Food NOT a Condiment. ALL ANiMALS LIKE IT. Contains only PURE CORN PRODUCTS AND MOLASSES, ASK YOUR DEALER FOR IT. j North Wales Agent- j MADE BY- Mr. WALTER P. LEWIS, W. S. H. BEVIN & Co. Ltd., IDEAL MILLS. j MEN A) BRIDGE. t LIVERPOOL. WILLIS SHAW, "The Paragon," LLANGEFNI. TAILORING! TAILORING!! Galwch yn ddioed i gael eich Mesur am Siwt i'ch Ffittio, a bod yn hwylus, gan fod pob order' yn J cael sylw personal y perchenog. f: "Y PARAGON," LLANGEFNI. t GENTS' AND BOYS' OUTFITTER. < POWDWR CEFFYLAU. 4 S am gael golwg godidog ar y Wodd"- ,.J. í rhoddwrh iddynt JONES' ALTERATIVE CONDITION POWDER, it»OWDWR CEFFYLAU. < Mae hwn yn anffaeledig at y Toatcr, | Coosau Chwyddedig, a phob Anhwyldeb j or y Coflylau. l'i RHODDWCH BRAWF ARNO! ir iad Powder, Is 9c y pwys; Balls, 5c | J'r un, 5s 6c y dwsju. Gwneir i fyny hefyd eich Receipts eioh bunam yn ofalus a chyda'r cyfieriau t'oreu. I'w cael yn unjg gan R. R. JONES. M.P.S., Veterinary Chemist. LLANGEFNI ac AMLWCH. GEILW PETER JONES, PENRHOS HOUSE, GWALCHMAI, Iylw AInaethwyr Mon at ei fod yn prynnu ANI pob math o | *nIF £ iUAID MEIRW. I YDD j>j Llangefr.i ddydd Iau, oc y t-iuaad DrefoJ,). a -I., « ¡, f ASK ANY m USER of the Lister Cream Separator, and he win HHH1 tell you of the satisfac- tion it gives. The reason Is that Iti XS Design is right. th, Jill Materials and Work; J] HI manship the very fines] Jf Wk. -nothing to go wrong- The Made In Six Sizes. ■ I^TETD with capacities from I I ti to 80 Gallons. ■ Cream Separator can be delivered from stock. Write for Catalogue and name oi nearest Agent, to R. A. LISTER & Co. LTD. DURSLEY, Glos. VAUGHAN & JONES, (Diweddar HAMILTON & JONES), Apothecaries' Hall, BANGOR. Ein gwaith ni- Profi'r golwg a ffitio gwydrau. Eich dyledswydd chwi— Manteisio ar hyn heddyw.
Z)L Rhys Dafydd Syn Deya
Z) L Rhys Dafydd Syn Deya Ma.i nid bardd y tywyn ond liardd y tyvvod a anfonodsd yr hyn sydd yn dilyn :— Mae gonnyf hajoes hynod i'w draethu wrth- ych ohwi, Sof aanes dau yn caru, a gwylid hwy gan dri; A'r tri er mwyii cael gwybod both oedd eu hymgom bwy, Geisiasant fynd yn a-gos er mwyn cael clywed mwy. Fe gawsant wedyu allan yn flian nad oodd modd, Heb neidio camlas fecVa.n—'roedd hyn braidd wrth au bodd. "Fi sydd am neidio gyntaf," medd un o'r tri, N-n Heme; "You'll see me in n moment upon the other bank." Ond P-r eu braw a'u dychryn, 'roodd prrf wrth wrakid y pren, Ac wele'r llaJic yn digyn i'r garnlas ar ed ben Gyda'r gwynt yn gynt a'r etlyn, Daeth a ganlyn inni wedyn Gair yn gy'iuiil gan fod gal wad Ar y pwyntil hwn yn wastad. Fod y 'howmyn" wodi 'mada-el, Obwith yw byn gan rai o'r ardal; Ar eu traul oadd load ei booed. Braidd heb 'sgafnu pwysa'i fasged. Yn eu galar ma-e rhai genod, Colli cwmni fhowman parod; Na foed iddynt ddigaloni Y mae gobaith eto irmi. Fod un o'r "Jocks'' wedi anfoai iddo v ilythyr canlynol a <kJ+-rbyniodd-"i ddang- os," meddai (if, "y fa.th enethod penwan fu'n eu dilyn o hyd:" T- R. Dear Y-l,-Just a line to say that I am sorry tihat you are all going away without me see you, but don't forget to write x x x x x x. M——. Fod y ferch iiaaio houno yn brolio y dydd o'r hhujn fod ei chariad hi yn ncidio yn ddia ar y "Peace day. Mai yr adeg honno y bu i{jdi ei hoffi gynta, ond u.n aral: gafodd fynd i'w danfon giartre y noson honno Fod y sigeret ttocs a'r bil a gafodd un oddiwrth ei feinwen ao a gollwyd ar v ffordd i'w cael chwart-er wedi wyth nos Wener nesaf "on the second stile under a stone," ond goheithio y bydd y bil wedi ei setlo erbyn hynny. Fod Tom Pllasgoch o Fon yn amfon fel, hyn o Fancainion:- Hanes y stoTom ddwr yn Rihoscolyn. Rhyw noson dawel, sierog, Mewn, stabel Ffcrmdy Ma vvr, Digwyddodd tro ofnadwy, I ddycliryn Albion Gawr! Y drws oedd yn .gauodig, A'r ffenest yn ddistwr Agorw-yd, yna trwyddi Fe ddaeth y storom ddwr. 'Roedd i-lial fel yn gynddeirfog, A pha.wb yn clwilia am ffon I guro croen y baichgen Am vvneiid y weithred hon Mae chwilio dyfal hynod, A (holi mwy na mwy Ond gwn pwy oedd y cyfaill, Ond nid wyf am cktweyd pwy Fod cwningen o'r Towyn wodi olustfeinio a ganlyn, sef clywed rhy wun jan dweyd fod mocfeyn bazaar yn bur waiiainol i fochyn arall "Oea arnoch eisieu bar.gen?" T.O. a ddwodai hyn; "Oes, oes," J.J. atebai, "Os oaf ar ddu a gwyn;" "Mae gennyf iianes niooby,ii- Y rhataf yn y sir; Heb gwt i'w roi, a dynaa, neu Ei fynnu buaswn, wir." J.J. geid yn darparu Ei gwt ar gyfer pie; Ni ddaeth i'w fecLdwl, druan, Fod rhywbeth yn y trie. Ond buan «jfodd wybod Mai tegan ydoedd o; 'Ac nid wy'n syn wrth g-lywed hyn, "J.J. to meet T.O.
A HAPPY CHILD IN A FEW HOURS!
A HAPPY CHILD IN A FEW HOURS! When Cross, Constipated, or if Feverish, give California Syrup of Figs," then Don't Worry. Mothers can rest oa.-iy after giving "California Syrup of Figs." because in a few hours all the clogged-up waste- matter, sour bile and fermenting food gent- ly move out of the bowels, and you have a healthy, playful child again. Children simply will not take the time from play to empty their bowels, which become tight- ly packed, and then the liver gets sluggish and the stomach disordered. When cross, fevoi-ish, restless, see if the tongue is ooated then give this delicious "fruit laxative." Children love it, and it cannot cause injury. No matter what ails your little onif "stuffy" with a oold or a sore throat., or diarrhrea. stomach-ache, and tainted breath, remember, a gentlo "inside cleansing" should always be the first treatment given. Full directions for babies, children of all ages and grown-ups are printed on each bottle. Ask your chemist for a bottle of California Syrup of Figs," then look care- fully and see that it is made by the "California Fig Syrup Company." "California Syrup of Figs" is sold by all chemists. Is 3d and 2s per bottle.
[No title]
Gadawodd y Shah > Br en in Persia) y wlad hon ddydd Sadwm ar ei ffordd yn ol. i'w wla.d. Boddhawyd ef yn fuwr yn y croeso gafodd ymhobmaa.
"CYMRU LAN,1 CYMRU LON."
"CYMRU LAN, CYMRU LON." SYMUDIAD NE!WYDD CYMDEITHAS DDFRWESTOL YR EGLWYS. (Gan Canon Lewis, Llanystumdwy). Mabwysiadwyd yn ddiweddar gynllun newydd i gyrraedd amaanion y gymdeithas yn fwy elteithiol. Ar ochr ai-all i GJawdd Offa gelwir y symudiad "Merrie England Campaign"—enw a hanes a thraddodiad da iddo ymhlith y &u>.«on, ond IIi thai 0 gwbl i'r Cyinry. I ni y mae ynddo ryw adsain o yspleddach fIwl y ffair. Yn lie "Merrie England" gwell, yn fy marn i y teitl, C-ymru Lan, Cymru Lon." Yn gyntaf oil, rhaid doall both yw y eymudiad newydd. 0 dan lywyddiaeth yr Archesgob ac Esgob Llundiaiii, anturiaoth ydyw'r syuiudiad i alluoigi yr hen Eglwys i wne'ud ei rhan i godi'r hen wlad yn ei hol. ac yn neilltuol i sicrhau chwareu teg i waith dirvvestol, trwy wella ta.i a char- trefi, trwy wella b\"ydydd, trwy well a iechyd, trwy wella tai temperance a phob gfwrthatdyiuad arall i'r dafarn, trwy wella addysg ynglyn ag alcohol ymhob ysgol a choleig, trwy wella difyrweh a chwareuon y wlad. "It is our duty." meddai Glad- stone, "to make it difficult to do wrong, and easy to do right," a dyna amcan y symudiad-puro avvyrgylch cymdeithas i hyrwyddo dirwe4, ac nid i lesteirio dir- we8t. Yn lie rhoddi y rhaglen swyddogol yn gyflawn. gwell i mi yw rhoddi crynhodeb syinl ohoni, a'i chyflwyno mown flurf Gymraeg ar gyfer anghenion plwyfi Cym- reig. Y mae yma waith i bawb. 1. Y MAE YMA WAlTH I R PLANT. Yn ychwanegoi i waith amhrisiadwy v Band of Hope yn y gorffennol, awgrvinir mwy o ddraina, mwy o bageant, a mwy o gantata yn y dyfodol. nid yn unig i ddatblygu talentau y plant, ond hefyd i ddifyrru y rhai mewn oed, ac felly i ys- goafnhau a sirioli bywyd cymdeifehasol y plwyf. Cylioeddir cystadleuaeth corau y Band of Hojte i gymryd lie yr haf nesai mown am ryw o leoedd canolog yn cin gwlad. Cyfyngir y gystadle-uaeth i gorau o ddeg i ddeuddeg o leisiau, bechgyn, genethod, neu gymysg. Awgrymaf mai buddiol fyddai Lnni yn y gwanwyn gynnal ryw fath ar ragbrawf yn yr esgobaeth hon yng-lyn a'r gystadleuaeth, ac ymuno i dalu costau y cor buddugol i gvstadlu a'r eorau o'r gobaethau eraill. Cynygir gwobrau hefyd i'r plant goreu am ohwarcu y May- pole, a hen ddifyrion diniwed eraill fu'n llonni ein C'yn-dada.u. Dyma gyfle i roi addy:g, ac iechvd i'r plant, a hwvl 3 phleser i'r holl bLwyf. 2. Y MAE YMA WAlTH I FECHGYN A GENETHOD rhwng pcdair ar ddeg ac un ar hugain ocd. Dylid rhoddi sylw arbennig i'r rhai hyn. Dyma'r cyfnod mwyaf pervglus i'r ieucnc- tyd. Darjjerir cystadleuaeth gymwys i'r rhai hyn hefyd. Dylid rhoi cyfle i'r bech- gyn i ddysgu drill, gymnasium, ac i ddys- guadrodd ac areithio. Darperir ar gyfer hynny lyfrau safonol i'w goleuo ynghylch pob agwedd o ddirweat. Buddiol hefyd fyddai trefnu ryw bloserdaith i'r bechgyn prynhawn Sadwrn, neu ar Bank Holiday, i ymweled a hen eglwysydd, cromlechau, a rhyfeddodau eraill ein gwlad. Buasai "picnics ar y bike" yn gymeradwy gan y bechgyn. Rhoddir cyfle cynnes i fonedd- igesau yr ardal i gymryd y genethod mewn llaw, a bod yn gyfeillion a.gos iddynt, a u hvfforddi i ymgystadlu mewn gwnio, a gweu, a choginio, ete.. a'u chwiorydd mewn plwyfi ac mewn esgobaetliau eraill. YJT arbennig dylid jjjwneud ymdrcch i w dysgu pa fodd i godi bwyd yn yr ardd, ) brynu bwyd Y11 y siop, ac i wneud bwyd yn y ty. Yn y inater yma. mae morehed Cymru a LloeiF ymhen ar 01 i fe relied y Cyfandir. ie. ac ymhell ar ol inerehed Cymru Fu. 3. Y MAE YNA WAlTH RHAI MEWN OED. Dylid manteisio at gyfarfodydd llcn- yddol ac adloniadol i roi addysg ynglyu a natur a pherygloii alcohol, cynhildeb a darbodaeth, iechyd yn y teulu a'r plwyf, yn enwedig pa fodd i osgoi darfodedigaeth a chlefydau eraill sydd mor gyffredin yn ein plitli. Gellir sicrhau yr addysg ynte drwy gystadiMuaeth mewn araith neu driiethavvd, neu trwy anerehiad' gan ryw un cvmwys a chyfarwydd a'r pwnc. Gellir hyrwyddo dirvvest trwy ddaqiaru lleoedd i'r ieuenotyd chwareu haf a gaeaf, cricket clubs i'r bechgyn, bowling green i'r rha.i mewn oed, a llyfrgelloedd a darllenfeydd i bawb. GelLir hyrwyddo dirvves.t drwy sicihau cafe neu dy bwyta ymhob pentwf, ond rhaid iddo fod yn lantich, yn gymhwys- ach, ac yn fwy croesawgar nag un dafarn yn yr ardal. Gellir hyrwyddo dirwost drwy geisio sicrhau hefyd ddigonedd o ddwir pur ymhob pentre: a chyfleus i bob t.y. Ond, yn bendifaddef, gofynnir i ni gynnal socials, a chyfa.rfodydd eraill i fagu brawdgarweh ymhlith J3glwyswyr y piwyi fel rhan hanfodol o waith dirwc.-rtol. GTith neilltuol i'r rhai mewn oed ydyw chwilio am y moddwon ac ymdreelm yn egniol i'w hachub, a hynny trwy weddio diostynt, a gweddio gyda hwynt. a thrwy estyn iddynt wahoddiad cynnes i ddod i'r cyfarfodydd a'r gwasanaethau, a rnwyn- hau cyfeillgarwoh y gynulleidfa. lae LLWYRYMWRTHODIAD YN DDA, yn dda i gorfT, yn dda i feddwl, yn dda i enaid, ac yn dcia. fel cyfle i ddangos ysbryd yr Efengyl gerbron dvuion. Ond nid trwy lwyrymwrthodiad yn unig y bydd hyw dirwest. Gellir cau pob talarii, a ddymu pob darllawdy, a methu dileu wedyn Gall y sawl sydd a chvvant i hynny feddwi ei hunan ar bethau mwy dinistriol i gorfT ac enaid. Mae miloedd heddyw, heb ymvraetli a'r ddiod feddwol, yn mynnu cytfyriau marwol i'w swyno i gyflwr o ffug-ddedwyddweh. Felly, wedi llwyddo i giau pob. tafarn, rhaid cael symudiad i gau pob siop drug- gist. Ao hyd yn oed wedi hynny. gall y sawl sydd a chwant i feddwi ar gamiblio a betid, a chant, 0 ddyfe.i6ion eraill, 1 ym- golli mewn ffugfwyniant, hunaiidvvyll, a hunanlygriad. Ar bob cyfrif gwnawn cin goreu i ddileu pob math o feddwdod, ond, )"11 enw rheswm, gadewchi ni fyned at wreitLdyn y drwg trwy ohwilio beth sydd yn achosi y chwant, a beth sydd ytn tueddu ein oydwladwyr i anghympdroldeb. Nid yw y meddwdc* a'r gjjnbiio a phob math ar oferedd, and symptoms, arwyddion all- anoi o'r drwg oddifewn. Y gwir am dani yw, maa ineddwdod yn debyg iawn i'r Hydra yn yr chwedl. Sarff a saith ben ididi oedd yr Hydra. Ac ni allai neb ei lladd hyd nes daeth I'lrclwfl heibio. Ond oafodd ynrtau ddigon o waith. Am bob pan i'r sarff a dorrid ganddo, codiai clau ben arall yn ci le! Ond beth wnaeth Erclwff and cymryd polyn eirias o ffwm, a'i gladdu yng ngwreiddiau pennau y sarff. Ki chododd un pen wedvn. A'r wlad a gafodd lonydd. Fellv gyda meddwdod- YR HEN SARFF AMLBEN— ni ell-awn lonydd byth oddiwrtho trwy gcisio ymoisod ar y pCinyma a'r pen acw iddo. Rhnid cael yr eglwys i ddod ailan gyda'i chl.eddyf tanllyd i ddifa a than ysol ysbryd holl wreiddiau y drwg. Maent yn ddigon amlwg i lygad y docth. Dacw feddwyn yn ceisio cysur a dedwyddweh mewii tafarn oherwydd yr anghysuron a'r annodvvyddwch sydd yn ei gartref. Dacw un arall yn syrthio yn ysglyfae.th i'r ddiod trwy anwybodaeth a diffyig addysg ynglyn a natur a phervglon alcohol. Dacw fach- gen ifanc yn dechrou mynyc.hu'r dafarn oherwydd difTyg brawdoliaeth a d'^1 y g hywyrl eymdeithiasol ynglyn a'r eglwys. Weithiau gwr, oherwydd anwybod- aeth neu ddifaterwch y wraig yn gorfod byw ar do a bwydydd y tyniau. Mewn ciinlyniad rhed y gwr i'r botel i ohwilio am yr adgyfnerthiad na ohafodd yn y tyniau. Ond, yn fwy na dim arall, mae diftyg add- ysg a dUgybliaeth grefyddol yn gyfrifol am feddwdod ac am foe?o!deb yn ein gwlad. Dyma yn sier rai o wreiddiau y drwg. Ac os am welliant, Aaid mj-ned i wreiddyn y mater. Ein bai yn y gorffwnnol ynglyn a dir- west oedd cyfyngu pin gwaith, i raddau helaeth, i wrthdystiad yn unig—gwaith ar- dderchog cyn belled ag oedd yn nivned. Achubwyd miloedd o'n cydwladwyr fel hyn o fedd anamserol. Ond yr olxld y gwaith yn rhy naeaol i gyrraedd pawb, a'r maes yn rhy g-y fyng i ennall cydweifchrediad yr lioll genedl. NID DIGON DWEYD NA --1113. ladd, na odineba, na feddwa, na. fyhycha na thafarn na chwareufa na dawns- fa, na wna hyn ac na wna beth nrall." M. fath grefydd m.coaol yn ddigon i dorri calon unrhyw ddyn ieuanc iach, Hawn o ynni, ac awydd anorchfygol yn- ddo i fynegi ei h-un. A chanlyniad mynych y fath grdydd ydyw gwcled y dyn ieuanc o'r diwood yn ymolhvng i bob oferedd. Rhaid cvdnabod fod agwedd nacaol i wir grefvdd, ond yn yr Efengyl pwysleisir yn hvtrach vr agwedd gadarnhaol.. foddwor chwi gan win, lla" a'r Ysbryd." Beth dedd atebiad St. Pedr ar ddydd v Pentecost l r gotyTuad lta wvr. frodyr, belli a wnawn ni hewch a bedyddier pob un ohonooh yn „nw lesu Grist er madd-euant pechedau, a chwi a dderbyniwch ddawn yr Ysbryd Glan." Mewn geiriau eraill, deuweh l fewn' i undeb a'r brodyr yir nheulu y Nefoedd Deuweh i fewn. Mae yma ddigon o le, digon o waith a o ddarpariadh; ohwi a dderbymwch ddawn yr Ysbryd Glan—fFynhonell d<nhyspydd gqr-
UNDEB LLANERCHYMEDD
UNDEB LLANERCHYMEDD Ymgynullodd yr aelodau canlynol dan lywyddiaeth Ir W. Owen, Y.H., ddydd Merclier:—Parehn. W. Richards, J. J. Ellis, H. ,W. Jones, Mr. 'A. Evans, Williams, D. W. Herbert, J. Williams, R. J. Jones, R. L. Edwards, Y.H., W. Klias, H. Roberts, H, O. Jones, Y.H., Hug-h Williams, VY. Williams, Hugh Owen, W. J. Parry, G. Roberta, Owen, tWiniams (Llaneugrad), gyda'r Clerc (Mr' T. H. Hughes) a'r swyddogion eraill. Argynllygy Cadeirydd datganwyd cvd- yindeimlad a Mr Hugh Thomas ar lurwol- aetfh ei chwaer (Miss Thomas, Neuadd, Cemaes). Gofynnodd Mr Rd. Jone.s. swyddog tlodion dosbarth Amlwch, am tyfarw yddid y Bwrdd gyda golwg ar gladdu rhai l'ydd- ent farw yn y Valley. Pan oedd y tlod- ion yu Llanerchymedd, yr arfer oedd claddu ymha blwyf bynnag y pt-rthynpnt iddo, neu yn ol eu dyinuniad, ac yr oedd ef wedi gweithredu yn ol yr un egwyddor gydag un fu farw yn y Valley, Ar gyn- lJyg Mr A. Evans, pasiwvd yn unfrydol fod i'r UIl arfer barhau. Cyflwynodd y Clerc yr amcan-gyfrifon am y chwe mis, gan ddweyd y byddai eisieu trcth o ddeunaw ceiniog. Yr dd y tai i rai "ar y plwy" wedi wynd i fyny o angenrheidrwydd, a thelid 21s yn yr wythnos yn awr am g-adw j-hai yn Nin- bych. tra nad oedd y tai cvn y rlivfel ond 8s 9c.
CYNGOR TWRCELYX.
CYNGOR TWRCELYX. Mown cyfarfod dilynol o'r Cyngor. a Mr Hugh Wtliiams, BenLlech, yn llywyudu yn absenoldeb Mr Hugh 'l'nomas, gosodwyd treth ddosbarth o a cheiniog. Dv- wcdwyd fod arolygydj y fl'yidd yn goiyn am 2z65p i gyfartod y draul o u trm, ui-a na ofynuid ond am tua lOODp gynt. nu peth ynidrafod gyda golwg ar falu cerrig, a -sylwodd Mr 11IOc, Wiitianis mai da fyudai rhoddi gwajth i gynifer eflid o ddynion, gan fod yn amlwg y byddai safle Pdhau ym myd llafur yn bur ddifnfoi y gaeaf yma. Dywedodd aelod a rail na ygai malu gyda "crusl.er" lawer llai o ddwylaw, a phapiwyi i falu'r cerrig oedd wedi eu codi feMy. Cn ystvriaeth bwysig oedd y ceid leI hyn gerrig man i'w rhoi hyd y Ifyrdd duon ac mewn tyllau. Rhoes Mr W. Owen, Y.H., adroddiad am ei ymweliad gydag t'rajti itelotTau o Llanbedrgoch. Dywedai iddo fod yno ar gyffelyb neges ryw chwe blynedd yn ol, sef edrych a oedd eyhoedd i < gytir Waeneurad J-TI cael eu mathru; ao erbyn hyn yr oedd yn bur amlwg fod yma gryn gau i inewn wedi bod, a cheid olion pur hyawdl hefyd fod y cyfryw gyfyngu ar ryddid y bobl wedi ennytt eu gwrth- wynebiad. Yr oedd y pwyllgor )'11 unfarn mai comin agored oedd y lie ac mai dyma. ddylai fod eto. Wrth oi gau ni byddai dwr i'w gael i dai'r cwmpasoedd. Wedyn, ineddau Mr Owon. aeth y pwyll- gor i weld Coinin Rhosygad. Buwyd yno hefyd flynyddocdd yn ol, ond er y dat- genid mai eiddo'r eyhoedd ydoedd ao na feddai neb hawí i'w gau i mewn, yr oodd Cyngor Acfhwy (yn no-barth yr hwn yr oedd rhan o'r lie) yn anfodlon i symud ymlaen yn y mater, ac ni wnaethpwyd dim. Mesurai'r cytir yma tua deugam acer, ac yr oedd wedi ei chau allan, a giat neu ddvvy wedi eu gosod ar ifordd a ar- ferai fod yn agored. Eithr barn y pwyll- gor oedd mai priodol ocdd ccisio cyd- woithrediad Cyngor Aethwy cyn gi'jieud dim.—Cytunwyd a hyuny, ac hefyd i ym- ohebu a'r Common" and Footpaths Pret- servation Society. Darllenwyd y llythyr anfonasai Mr Lloyd George j (Jynghorau Dosbartli y wlad yn cydnabod gwasanaeth mawr y Tiibunlys- oedd. Disgrifid eu gwaith felLUI anbawdd iawn a digon anymunol, ond gydag ym- I deimlad o udyledswydd i'w ¡"rwJad yn awr ei gofwy ymgymerodd yr aelodau ag ef cr eu b clod. Daeth Ilvthyr hefyd o Swyddfa Trafnid- iaeth yn galw sylw at goed oedd yn taflu eu c8.ughe-nnau dros y ffordd a gwryoh- oedd uchel oedd yn fwgwd mewn conglau. Dywedwyd -wrth yr arolvgydd fod Yll rhaid iddo weithredu'n 01 y gorahymyn yn ddioed. Y na daeth y ewestiwn o bonodi Pwyll- gor Gorfaeu gorbron, a dywedodd Mr J. Williams y bydda-Fr holl gost ynglyn ag ef ar y trethi lleol, ac a hyn Clerc. —Y'nghwrs yr ymdrafod rhoes un aelod enghraifft darawiadod o walianiaeth ym mhns hoeLion mewn un shop ragor shop arall; aelod arall yn credu nad oedd eisicu pwyllgor at grocers Llanerchy- nwdd; a.rall yn dweyd fod y Llyw- odraeth yn ca.u ar y ffermwr fel nad fedrai orfaolu; ac un arall drachefn, scf Mr W. Owen, yn dweyd mai eu dyledswydd oedd penodii pwyllgor yn 01 y ddeddf. Nid oe-dd d am amae6hwr, nac am nodfr un ga,»ge;n, o fasnaoh; ond yr oedd achosion pur amwg o orfaelu yn y dos- barth.—Yna dewiswyd pwyllgor o 12, yn cynnwys d'wy o ferched a thri o weith- wyr o'r tu allan i'r Cyngor.
DEIGRYN SAM AR FEDD EI FAM.
DEIGRYN SAM AR FEDD EI FAM. Cwyrwpodd dail yr hydref, mam, Gyda glannau'r Cefni; Rhodiaf eto'n drist fy ngham, Lie mae'r tonnau'n torn Aros mac y llwybr troed, Ond- diswyn yw heno; Unig wyf ar fin y coed, Chwithau yn eich amdo. Clywais gri amddifaid, mam, Tros y nant yn torn Awcl fwvn yn siisial, :5am, Mae calon un yn torri"; Di edthr lais y fynwes leddf— Beth wyddwn i am dani; Ond hiraeth ydyw angel greddf; Amddifaid wyf elern. PIc hen erriynau, mam, A'r adnodau syber Ddysgais wrtih y gadair gam Gyda chwi'n Rhosgofer? Hawdded wylo'in erw Duw, T»ii y weniloer heno; Mae'r hen werai eto'n fyw, A nhad a huno. Qs yw'r byd yn oer, fy mam, Ac ami ei ddrycinoedd: Dor eioh bedd, i enaid Sam, Sy'n arwain tua'r nefoedd Ac os na allaf awr I gysegr eioli tangnefedd; Fe gaf eich cwmni lawer awr YlIg :;ghaddug fy unigedd. Cwympodd dail yr hydref, mam, Gyda Céni; Mae Rolant bach yn holi pam Na ddewch vn al cJpni; Gwelodd yntau fcdd ei fain. Ond cadd ei nain yn gwmni: A hawdd fr bach gen ofyn pan!, A'i galan faoh yn torri. Rhodio'r byd yn unig mwy, Trwy y drain a'r drvsni, ,\Vna.f. a nghalon dan ei chlwy, Main, ar ol eich colli: Dof fc I alltud ambell wait" » Gyda'r gwanwyn tyner, Blodaulr bedd, a llygaid Ilaith, I gofio am Rhosgofer. S. P. JONES.
ANRIFYDEDD I FRODOR 0 FON.
ANRIFYDEDD I FRODOR 0 FON. Doallwn fod y Parch Idwal Jones. Rhos, yn un o'r ddau a wahoddwyd i bregethu yn y City Temple, Llundain, ddydd Gwyl Dewi nesaf, ar achlysur y dathliad cenedl- aothol. Brodor o Llynfaes. ger Llangefni, yw Mr Jones, ac yn un o bregethwyr hyotlaf y Bedyddwyr yng Nghymru. Efe hefyd yw un o foirniaid Eisteddfod Mon yn Llanerchymedd Llun a Mawrth y Sul- gwyn nesaf.
[No title]
Ymhlith v rhai sydd newydd ba&io yr a rhoi iad olaf er mvnd yn fargyfreithwyr y rnae- Mr ilalcolm Lewis, mab v Parch lilfed Lewis. M.A.
[No title]
foiedd a Uawenydd, na fwynheir bvth molionvnt mown pechod. segurdod neu :!1una n -foddha,d, Dyma rywbeth sylweddol a chadarnhaol i ymestyn ato. Dyma rywbeth i danio sel a brwdfi vdedd mown dyn. Yr un ydyw'r Efengyl heddyw ac ar ddydd y Pentecost. G wahoddiad ydyw i bawb ddod i fcwn i ymrestru o dan faner Crist yn erbyn v byd, y cnawd, a r diafol, ao i iivrwyddo 'Teyr- nas Dduw ar y dda.ear megis y miae yn y Nof. Gwahoddiad ydyw i bawb ddod i fewn i'r Winllan, lie rhoddir i bob un ei waith yn 01 ei allu, ao yn o! oi gydwvbod Mae'r golyn yn yrnosod. a.'r wlad mewn perygl. Amcian y symudiad .newvdd vdyw dyrchafu gwaith Dirwestol i cnnin bendith y Nefoedd, l ledu y gwaith, i ennill cvd- weithrediad cyffrodintil, i ddyfnhau" y gwaith nes cyrraedd eeiliau y drwg, ac i estvn oanlyniadau b^ndithiol y gwaith. i'n. plant a phlant ein plant.
IY BLAID NEWYDD.
Y BLAID NEWYDD. RHAI 0 WERSI'R ETHOLIADAl" TREFOL. Derigys canlyniadau'r etiioliadau hyn yn ddigon ohr mal'r bobl sy'n yimoi ati i weithio .sy'n ennill. Gwoithiodd y Biaid. llafur — ac enillodd." — "Manchester Guardiaii." ..Ithoesoin rybudd o berygl difrawder, ac yn awr gwelir fod 11awn aciios. Bvchan iawti codd nifer yr etholwyr mewn llawcr lie a dybiodd fod yn werth lddynt aborthu ychydig funudau u'u prynhawn Sadwrn i tynd i bleidleisio."—"Times." Mac'n ymddangos mai'r gwir am eth- oliadau'r irefi yw hyn fod y syniadau newydd mewn gwleidiadaeth ag y bu i'r Llywodraeth lwyddo i'w dal i iawr yn etlioliad Seneddol llhagfyr wedi cacl lie i dorri allan yn yr ethoftadau Inn, ac y mae'r (anlyniad yn ddimstriol i'r lieii IJleidiau, .=. Westminster Gazette." "Dyma i LaLur gyfleustra node-dig i brofi bet.h all wneud. Mewn llawei trof y lilaid Lafur sydd oruohaf. Y mae'r tTaith na phleidleisiodd nnvy na chwarter neu un van o bump o'r etholwyr yn sicrwydd inni nad aiff y blaid novvyda 'dros ben llestn' wrth wcinyddu materion y treihdalwyr, canys pc baent ifoled a hynny buan y deffroai'r treli o'i difaterweh ac y myn- nent yr hen b'eidiau i lywodraethu." — Daily hiL" "Nodwedd amJvf'a'" etholiadau ym rnwrdeisdrefi Llundain." "iMa.il," ymhel'.ach. "yw fod Llafur yn meddu 500 o soddau tra na feddem ond 39 yn 1912. Cymeror yr wyth bwrdeisdref ar hugain. a dyma "liw" yr aelodau wedi'r ddwy etholiad :— 1919. 1912 Uafur 566 3!1 Ceidwadwyr 534 1010 Rhyddfrvdwyr 130 257 Anibynnol 38 24 N'(,dwe(ld trail vA,*r (-viiii v(l,f vii nifer y lnc-rchod a etho'wyd. Dwy ar hugain lwyddodd yn 1912; yn awr dros gant. Nid oes un o fwrdeisdretbLlundain hob "ferch yniysg aelodau ei chyngor—am- rywia'ti ii;f(,r o iin ddeiiddeg."
CYNGHRAIR Y CENHEDLOEDD.
CYNGHRAIR Y CENHEDL- OEDD. G W EI NT DOG IQ N CAERGYBI Alt Y CWESTIWN. Cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yng ghapel y Tabernacl (M.C.), Caergybi, dydd Sul diweddaf, a'r Parch David Jones (W.) yn y gadair. Cwrdd ynglyn a Chyng rair y Cenhedloedd ydoedd. Ynghwrs ei svlwadau o'r gadair, dywedodd Mr Jones mai'r teimlad amlycaf yn ystod y rhyfel oedd mai rhvfel oedd hwn i derfynnu rhyfel; eithr camgymeriad oedd hyn. Yr oedd angen rhvwbeth ymhell tuhwnt i hynny er sicrhau heddw<h parhaol. a sef- ydlwyd Cyngrair y Cenhedloedd i'r diben hwn. Sylwodd y Parch A. Rees mai sef yd! iad ar bapur yn unig oedd y Cynghrair hyd yn hyn. Os oedd heddwh v byd i ddod yn beth diogel, rha.id i'r Cynghrair fod yn rhywbefth gwirioneddol. Yr oedd y Cyng- hrair mewn perffaith gvdgord a delfrydau Crist ionogol. Apeliai'r Parch H. D. Hughes am fwv o undeb'yn yr Eglwys Gristionogol, a chondemniai ffyriiant y ilu sectou yn yr ^glwys- Nid oedd am fyned mor bell a gvvneud i ffwrdd ag enwadau. ond mentrai ddweyd fod gormod o ganghennau yn yr eglwys. Dywedodd y Parch W. 0. Luke W. nad allai dim waredu'r byd ond sefvdlu Teyrna? Nefoedd ar y ddaear. Os na roddid v lie priodol 1 Dduw ym mywyd v cenhedloedd, mothiant yn Ilnig oedd tynged Cynghrair y ('enhedlcedd.
BRWYDR FAWR GWEJTH-IWR HAEARN.
BRWYDR FAWR GWEJTH- IWR HAEARN. BRON WRTII DDOR MARYVfsLAETH —Y'N GWlUO YMAITH G. -1 AN HWYLDER Y CYLLA A'R L'OL, UDDION ACHOS YN HKRlO GALLU 5 0 FEDDYGON. ADFERIAD RHYFEDDOL GAN KER-NAK. Ccir prawf anghyfTredin o allu mawr Ker-nak Tills, yr ur-ol-cinio feddygjniaetli ryfeddol ac aduabyddu^. yn hanes adler- jad g vvei tin vvr gwaith haearn o Walsall, yr hwn gafod-d lwyr-adfenad o'r matli wacth- af o anhwylder y cylla a'r coluddion. Mr John Newens, gynt o'r South Staffs., Regt., ar yn awr yn trigo yn 50, Beacon View, Goscote-road, Blakenall, ger Blox- wich, Staffs., yw'r gwr. ag y cyfeidwyd ato, a dyma ddywcd;- "Wedf bod ohonof yn y rhyfel am ddwy flynedd, dychwolais at fy ngalwed- igaotli fel hwarti-weltlilwr. Yr oedd yr hen alwedigaeth yn bur anodd ac afiach ar ol y bywyd awyr-agored yn y fyddin, a dechreuais golli'm INth a svrthio i vven- did. Ccfais yr anwvdwst, ac effeithiodd hynny yn fawr ar fv rioriau. Nid yn unig hynny, ond gwnaed fy mywyå yn faich gan ddiffyg treuliad eaz,. Hysbyswyd fi gan y meddyg mai cylla wedi ci wenwyno oodd wrth wraadd v drw g, COLLrl AllCHWAETH-A 56 PWYS O'I C:\A \YD. "Diflannodd fy archwaeth, ac yr oedd yn rhaid i mi orfodi fy hun i fwyta. Collaia 56 pwys o'm cuawd, ac yr oedd fy nithnl yn hottgian oil, dunaf. "Gydag y bwytawn unrhyvvbeth yr oedd gwyntogrwyda i'w deimlo. ac yr oedd smotiau duon i 'w gweld yn hotran o flaen fy ilygaid, cawn bertysgafnder, yna llewygwn, Digwyddai hyn yn ami iiiin oeddwn ar yr heol, a rhaid oedd inu wrth gynort-hwy pobl via heibio. "Dioddefwn oddiwrth gryndod y galon. a'r nos curai fd age r-fortlitf,,ql, a <hrynnai'Ill baelodaa gymaint fel ag yr ysgydwai'r gwely. Hyd yn 000 pan y oysgwn, blinid fi gan yr hunllef a gwelwn fy hun yn cerdded ymyl dibyn neu yn syrthio i wagter. Credai'm cvfeillion fy mod dan y darfodedigaeth. a dechreuais ofni na wellhead mohonof. Gii-eir? .Yddit-.?Id arnai gan bump o tea- hanol feddygon, ac or inu gymryd eu meddyginiaethau ac amryw gymysgeddau eraill wneir gartref, nid oeddwn ddini gwell. Ychwanegwyd at fy ngofid gan rwymedd, a ohawn boe-nau llym ar yr ochr dde i'm coluddion. Rhoddodd y meddyg olew. a chredaf fy mod ar fin cacl yr hyn a adnabyddir fel appenduitis. "Tua'r adeg yma darllenaia am yr ad- fcriadau gwyrthiol gyflawnid gan Ker-nak Pin ar hyd a lied y wlad; gan hynuy. penderfynais ou cymryd. ADFERIAD RHYFEDDOL. "O'r dydd hwnnw jnilaen dechreuais deimlo cyfnewidiad. Fel ag y cadwn at y cyfarwyddiiadau ac y cymrwn y Ker-nak Pills yn gyson, dechreuais deimlo yn ar- dderchog. "Yn fuan deelirouodd fy nghylla a-m coluddion, ag oodd gymaint allan o (ii-efii, weitliredu yn naturio!. Yinheil amser yr oo-ddwn yn abl i leihau'r ddogn. dim ond yn cymryd rhyw ddxy o'r pe-lenni rhyf- eddol hyn ar ol cinio. neu bob yn ail noson neu gyffelyb. "rr wyf i/n airr irtdi rael lltcyr iraivd a'r anhwyhlcr ag ordd. yn y cylla a'r coluddion. Diolch i Ker-nak, inao fy archwaeth iaoh wedi dychwelyd, a gallaf fwyta a threullo pryd da o fwyd. ac yr wyf yn gallu cysgu yn dawel. "Vr wyf yn awr wedi dychwelyd at fy ngwaitli fel gweithiwr haearn yn Ffown- dri Lestor, ac yr wyf mewn iechyd rhag- oroil." Nid oes dim tebyg i Ivor nak at an. hwylderau yr afu, y cylla. a'r coluddion maent yn tra ragori ar y pelenni mwnawl hen ffashiwn. Yn lleddfol, Ifr) yn hynod effeitlliol-dyna nodwoddion Ker-nak Pills -Maerlt yn symud ac-hos poen ac afiechyd. Gellir cael Ker-nak gan yr holl fferyllwyr ao ymhob ystordy cyffuriau. neu odciiwrth The Ker-nak Natural Remedy, Ltd., Jowitt Lane; Leeds, am swllt- a thair nou dri swllt y blwch. RHODDWCH BRAWF AR KER NAK YN RHAD HEDDYW. Mae gan y perehenogion gymaint ffydd yn rhagoriaeth Ker-nak Pills fel ag y maent yn eich croesawu yn galonog i roddi prawf heddyw, yn rhad ac am ddini ar y feddyginiaeth ryfeddol a natur- I on. Y'r oil raid i chwi wneud T gael blwch ohonynt yn ddi-draul yw anfon eioH enw a'ch cyfeiriad ar bostcard i The Ker-nak Natural Remedy, Ltd., Jowitt Lane, Leeds. Gofelwch onwi "Gwalia'" a'r Clorianydd, a rhoddi'r dyddiad--Tach- wøJJ deuddegfed.
[No title]
Penodwyd y Parch W. Swayne. Deem Manceinion, yn esgob Lincoln. Oisgwylir gostyngiad buan o banner coron neu 3s ym rnh.ru y glo.
Advertising
BARCLAYS BANK CYFYNGEDIG. CYFALAF AWDURDODEOIG E20,000,000 CYFALAF WEDI El ROI ALLAN E 14,210.3 5 6 CYFALAF WEDI El DALU I FYNY £ 8.820,356 CRONFA WRTH GEFN £ 7.000,000 CYFANSWM WEDI El DALU I MEWN £ 281,944.000 i Agorwyd Cangen o'r Bane hwn Dydd Ltun diweddaf yn LLANGEFNI (Sef yn BON MARCHE. GLANHWFA ROAD, hyd nes y bydd yr adeilad arall yn barod). Dan reoiacth Mr. D. Llewelyn Jones. ORIAU BUSNES 10 hyd 3. "DYDD IAU 10 4. „ SADWRN 10 12. PRIF SWYDDFA: 54, LOMBARD STREET, LLUNDAIN, E.G. 3. Mae i'r Ariandy dros Gwneir pob math ar 1400 o Ganghennau fusnes Bancio Pryd- yng Nghymru a Lloegr einig a Thramor. Ymgymerir ag Ysgutoriaeth ac Ymddiriedolaeth. | RICHARD JONES & CO. [ ¡ LIMITED. I | Special Window Display I of Ladies and juveniles, j I Evening & Semi-evening i GOWNS ¡ Suitable for all occasions- i The Models displayed are the Newest I and the Prices are Moderate. I Capes and Coats ¡ Suitable for Evening Wraps- I I Dress Dept. i Special offer in New Dress Fabrics. I 5-4ill; all-wool Homespuns, in j Checks and Stripes 14/9 per .yd. j 54in. all-wool Tweeds, in Heather Mixtures 12/9 per yd. 42in. all-wool Tweeds, in | j Checks, Stripes and Plain 6/11 per yd. 44in. all-wool Santoy, all j colours 10/9 per yd. i 42in. all-wool Serge in Browrn, j Saxe, Purple and Putty 6, 1 1 per yd. I ( Richard Jones & Co., Ltd. I Eastgate Street and Bridge Street, I CHESTER. i BTHE WEDDING RING which you will slip on her finger when the day of all comes round will probably be on her finger when you celebrate YOUR GOLDEN WEDDING. Buy one that will look well all the FIFTY YEARS, not one that will wear to a shadow in a We can sell you the one )Ou 1 J. Welch & Co. KIMBERLEY HOUSE, BANGOR, N.W. BEE HIVE, LLANGEFNI. New Autumn and Winter Goods. Ladies' & Children's Jackets, Trench & Oilskin Coats, Furs, Underclothing, Corsets, Hosiery. JUTII J SMART VELOUR AND FELT HATS /rl/LLiiV £ rA I. F0R LADIES & CHILDREN'S WEAK. Best and Cheapest Houss for Mournings. O. R. ROWLANDS. -ra
YR "ALBERT MEDAL."
YR "ALBERT MEDAL." Hysbvsir marwolacth Captain Maurire McMahon. D.!■>()., hynny yn cymryd lie yn Lerpwl. Yn ddiweddar addurnwyd y gwr hwn gan y Hreuin a'r Albert leàaJ am wasanacth arwrol yn y<tod ffrwydriad yn Archangel yn Tachwedd, 1916, pan yr aeth yr agerlong Ear! of Forfar" ar dan. Er fod rhan oi y ile.~tr wedi ei chwythu i fyny ac fod ei phen blaen ar dan. achubodd y dewryn hwn amryw o'r dwvlaw aCT oedd wedi cael eu rhoddi i fyny fel moirwon. Dyna ddywedodd ei ben-swyddog. ymysg pethau raiH, yn ei adroddiad ffurliol ar yr amgylohiad :—" Pc bae'r weithred hon i% cii ei chyflawni yn ystod vsg,-trn-ie., lyngesol. buasai'r gwron hwn wedi ennill y V.
CLWY'R TRAED A'R GENAU,
CLWY'R TRAED A'R GENAU, Gwna'r Bwrdd Amaethyddol yn hysbys fo.d yn awr 24 o aehosion yn Yny.s Wvth. Metvn taSr cymdogaeth arall y ceir ef yn Lloegr, ond nid oes aehosion newydd yno.
PWY NA TInTAI HAIDD?
PWY NA TInTAI HAIDD? Yr oedd cyfartaledd pri- yr haidd ym marchiiadoedd Lloegr yr wvtbnos ddiwead- af vn 4p 17, lOt' v lwg. tra'r un wythnos y 11 vnedd nad oedd ond 3p. Yr un pris a r llynedd vw v zenith (3p 12s 4c), ar oeirch Yll 2p 15 5c—5s 4c yn uwch nag ye 1918. J
--SYR THOMAS WHJTTAKER.
SYR THOMAS WHJTTAKER. Bu fa.rw'r A.S. adnabyddu? uchod yn sydyn ddydd Sul yn Eastbourne. Brcxlor o Sciuborough ydoedd. ac yn 70 rnlwydd oed, Efe ocdd cynrychiolydd Adraii Spen Valley. Swydd Efrog. er 1392. a chafodd 2156 o fwyafrif ar ymgeisydd Llafur yn yr etholiad ddiwoddaf. t'yn ei fynd i r Sen- edd bu'n olygydd pa pur newydd am ddeng yilvnedd. G wnaeth lawer I hyrwyddo deddfwriaeth ddirw.t-ol, ac yr ordd yn aelod o'r Co mi si wn Brenhinol ar ddedau fu'n ei.-tedd rhwng 1895 a 1899.