Y Clorianydd

ER SERCHUS GOF am Miss Maggie Bldwen OWed), merch Mr a Mrs Iviwaird Owen, Ffatri Bodafori, Du. las, a fu farw Tachwedd 26ain. 1918. yn 19 mlwydd oed. —Ei ffriiidiati, Katie a Jennie Hughes, Issillt, Cemaes. Er serehog gof am Maggie Blodwen Owen, atrnwj I a thrydvdd fcrch Mr a Mrs Edward Owen, Factory. l)u!;e", yr hon hunodd yn yr Ieu, Tachwedd 26ain, 1918 yn 19eg mlwydd <»e<[. Mewn hiraet-ii dwys o'i cholli.—Ei rhieni a'i thair chwaer.

ER COF SERCHUS am Robert, mab hynaf Mr a Mrs John Ev-ajis, W aen Bwkh. Ty'nygot)gl, a ladd- v. yd mewn brwvdr yn Salooiioa, Mehelin 28ain, 1918: ae am Humphrey, ei frawd, fit farw vil Ffraille, 0 effeithiau nwy gwen. wynrlyd, Tachwedd 14eg, 1918.0nd y ddau yn fyw, yng nghoi ao hiraelh eu rhieni a'u hunig frawd John.

MOURNING. Relief of drees details ia always wel- come Wè devote the mart eon- indemte attention to alt dress r«quirs- menta. COBTDMKS, DRESSES. Brocess, • MiLUNHBT. rtadv to, wear. faahjon" able. refined. and right in price. WARTSKI'S, BANGOR. IN 6U Pav-k. [ If. TvJ^TV^O TVVCrV^. I ..40.<. Urdu Yadrifenna MR. A. J. T. WHITE: Gwnaeth Phosferine fwy o les i fy nerfau na'r holl gyfiuriau eraill gyda'u gilydd ar ol y prawf ofnadwy fu ar fy nerfau yn ystod y tair blynedd diweddaf. Y mae'r effeithiau a gaf o hyd oddiwrth Phosferine yn hynod iawn, ac ni allaf amlygu fy niolchgarwch yn ddigonol am y budd. Diolchgar iawn yw fy nghyfeillion roddasant brawf ar Phosferine mewn canlyniad i fy argymhelliad o Phosferine fei meddyginiaeth hynod.' 1, Chiuteris Road, Finsbury Park, London, N.4. Datgana y dioddefydd diweddar hwn oddiwrth anhwyldcu y nerfau mai Phosferine yn unig a'i galluogodd i ddal y dreth eithriadol ar y nerfau yn ystod y blynyddoedd diweddaf. Bu i Phosferine ail-fywhau canolfan el nerlau ysig, a'u cyflenwi gyda nerth nerfol ychwanegol i gynnal ei gyfansoddiad drwy y wasgfa fwyaf chwerw. Pan bo angen y Donic Feddyginiaethol Oreu arnoch, gofelweh eich bod yn cael PHOSFERINE Meddyginiaeth a ddaliodd y prawf at "Wcndid Gieuol I Neuralgia 1 Diffyg Ynni I Poen Ccln Anwydwst J Gwcndid y Fam Neuritis t Cur Pen Camdreuliad j Dihoeni Llewygon | Crydcymalsti Diffyg Cwsg I Blinder Yspryd I Lludded Meddwl j Nerfau Drv g Nychdod | Diffyg Archwaeth j Prinder Gwaed | Y Gymalw. Mae Phosferine yn fyd-adnabyddus fel meddyginiaeth at ymlid yn fuan anhv• Iderauv gyfundrefn nerfol, a hynny yn rhatach nag unrhyw ddarpariaeth arall BUSNES-NODIAD ARBENNIG.—?vT$r i y Tabledi yn gyfaudas iawn i ddynion a gwragedd o fusnes, f deithwyr, etc. Oellir ei ddefnyddio unrhyw adeg ae mewn unrhyw lan, yn ddognau cyfain, eanys nid oe, angen dwfr. Mae'r blwch 3/- yn ddigon bach i gario yn y llogell, ae mae 9° o ddognau ynddo. Bydd cich moiwr neu fdwr yn well o gael Phosferine -anfonwch flychaid iddo. Ar werth gan Freryllwyr, Ystordai, etc. Prisiau 1/3, 3/- a Mae agos heJair gwaith gymaini yn y maiiitioli 3/- ag sydd yn yr un 1/3. -BLOUSE CHARM- The House of Faraday stamls pre-eminent as a shaping ccntre for all that is dainty in Ladies' attira, Beiow are the illustrations 0: two seasonable Blouses. They nre m ide /[ Heavy CREPE DE CiliNFt and .Wtab'e for day o: evening wear. a .,¡, I j/i' ? The shades comprise: Ivory, ftesft, In les 14, a sky, champagne, mauve, lemon, » Each design is olieicl at a special saxe, grey, vieux rose, ravy and ? price oi black. i mf'X7 All Orders received through the Post will receive Prompt A*. „nrion. -J. FARADAY & SONS 4 & 6 Bold St.. li" jol- -"J -3 LLOYDS BANK LIMITED, -_Jy with which is amalgamated THE CAPITAL & COUNTIES BAN' 13. HEAD OFFICE: 71, LOMBARD STREET, EX 3 COLONIAL A FOREIGN DEPARTMENTS: 17, CORNHILL, E.C. S V and at V; BIRMINGHAM, BRADFORD, LIVERPOOL, MAKCHF8TER, NEWGASTIE-ON TV»f. Foreign Bills and Cheques are collected, and approved Bills purchased. Letters of Credit and Circular Notc. are issued, and Foreign Currency Drafts, Telegraphic Transfers, and Letter Payments, available in all parts o' the world, can be obtained from the principal Branche, The Atency of Colonial and Foreljln Ban'-a is undertaken. I — V. -—— St

Dywedodd Prif ArgJwyól y Morlye (Mr Walter Long) yn y Senedd y byddai hok)- go&t yr "Hood, ein rhyfcIlong ddiwedd- araf, vn &,025,<XM)p, a chostiai ei chiadw (yn barod" i droi' allaj})" -539;OOQp hot) blwyddya Bu -farw Arglwydd Char lee Itvnes-K«*fe v i ^wy'thV Dug Roxburphe, dkty *1 yn 77 mlwydd oed. Bu ci brie fa.rw mlynedd yn .olj hyhi'n fere-mntf diwedda* Filwriad Thos. Peers W i» JO»«, <>aitf?doi), PortlMWthwy.

'r.. "8; Wo are ttöW prepared with an extensive collection of exquisite Christmas Gifts, and are making Special Daily Exhibits in all Sections. Ow Brown Booklet No. 6, containing useful auggettions for Christmas Gifts, is now being issued, 1 Copies will be forwarded frefi on application. 34-40, Eastgate Row, Chester. BROWN & CO. Ltd. >"l 0 f I HIGH-GRADE PLOUGHS NEW PATTERN 2-3-FURROW CONVERTIBLE SELF- LIFT, WITH COMBINED DISC AND SKIM COULTERS. A TREMENDOUS SUCCESS! A$epl goblin jtadtlfl | Jf AGRICULTURAL SHOW 4* HEN IMPLEMENT SBriBE—AWAKDGD THE ssHEmanaiiBiiL .& I-l" ANOTHER COCKSHUTT SUCCESS!—Awarded the Silver Medal (hiahest award) at the Royal Society of Dublin Show after demonstration before the ludies.-june, 1919. The Best Plough yet made for Tractor work R. A. LISTER & CO. LTD., a¥ DURSLEY, GLOS. T"°T'-> DUBSLEY (ESTABLISHED 1M7. DUBSLEY. FOR ECONOMICAL FEEDING 'NEUFEED' Meal A Genuine Food NOT a Condiment. ALL ANIMALS LIKE IT. Contains only PURE CORN PRODUCTS AND MOLASSES, ASK YUI R DEALER FOR IJ North Wales Agent- MADE BY- Mr. WALTER P. LEWIS, \w- s- H- BEV,N 4 Co- Ltd 1 IDEAL MILLS. MENAI BRIDGE. I LIVERPOOL. LISTER ENGINES FOR PETROL, OIL AND TOWN GAS. est Motive Power for all Agricultttral Purposes. n E E NGJPPLJ, SIZES — 2 to 28 H.P. SINGLE, TWIN & FOUR I CYLINDERS. HIGH TENSION, MAGNETO IGNITION. ECONOMICAL, SAFE, RELIABLE. Agents- W. E. PARRY & CO., I. MENAI BRIDGE. :< < ;p-" .=;a ASK ANY (V USER LjQhfr of the Lister" Cream Separator, and he wit ■BXt tell you of the satisfac tion it gives. The reason Is that it) » Design is right, th< BB Materials and Work B1 manship the very finest -nothing to go wrong The ttade In 8ix Sizes. I nith capacities from I || • to SS Gallons. I Cream Separator can be delivered from stock. Write for Catalogue and name 01 nearest Agent, to R. A. LISTER & Co. I LTD. J DURSLEY, Glos. MISCELLANEOUS. IFrods advertisements under this htadirig arc charged at trade rate. DYNAMO, 76 k.w., 500 vok4, 150 amps., compound wound, T.p.m. 690; Pair Robey Horizontal. 12in. loin.; 200 yards 1914 ATtnoured'Cable mE TYjbls, complete—line tools.—David M. Itariee, C&erBtre^t, Swansea; i. t FINANCIAL. NO PRELIMINARY FEES. MONEY LENT PRIVATELY, m Large or Small Sums (not less than LIO). Call or Wr:te to GEORGE PAYNE and SONS, 3, LRESCENT-ROAL), RHYL. Established 1870. CASII LENT, i25 to £ 5,000 to responsible Ladies and Gentlemen on Note of liuiid •vuhoui any security. Terms 10 per cent anj •j per ceili according to circumstances. btrict- [jrr\ avy observed. No fees to pay. £2, repay .t:1 moothlj"; repay Jt;2 monthly; 1100 repay i;3 monthly; repay £ 2b monthly. Also loans payable quarterly and half-yearly. Af-piy to a reliable lirni and you save "motiey. SAMLfcLS and LV., t, JUDU ijbiion sued. Mauobcstcr. INTENDING BORROWERS NOTE THIS. HAYINO a largo amount of ready Cash at oar disposal, we arc desir- ous of LENDING same t<? respectabU Business People, Householders and Far- mers, on your own Note of Hand, at tb« following "Kates of Interest:— £20 repay 5s weekly. JL50 repay 10a weekly. £ lOj repay £ 1 weekly. Repayments to suit Clients' own con- venience. Distance no object. A. FINK and CO., LTD., 2, Mount-street, MANCHESTER. EMBDEN GEESE for BREEDING T HA YE GRAN!) CKESE AND A CAM VERS from iny PRIZE-WINNING STRAIN for SALE from 305 upwards. LATEST WINS. 1st. 2nd. and :'>d Twrce'yn Show. 1st Llangefni iMay day) Show. Is-t and 2nd Amlwch Show. 1st Llangefni Show. 2nd Altrmeham Show. J. B. JONES. BOD HU NOD. AMLWCH. CALIFORNIA SYRUP OF FIGS IS LAXATIVE FOR CHILD. LOOK AT TOGCE REMOVE POISONS FROM STOMACH. LIVER AND BOWEJ^S. f" Accept- "California" Syrup of Figa only, -took for t.he tvame California, on the package, then you are euro your child .» tiiiap,-tkw and moat la.1t tive or phyrk for tie little st(mmell, liyer and bowels. Ohikiren Jove ite delicious fruity taete. Full directions for child's r dose on eadh bottle. (}i>e it without fear. Of all chemwis, Ie 3d and 2* per botbie. Mother! You mmt my "California.'

LLEFRITH CAERGYBI. CYFARFOD I BROTESTIO. Bu cvfarfod brwd vug Nchaergybi nos VenCT 1 broteatio yn erbyn t.alu deg cein- iog y chwartam lefrith. Galwyd ef gun y Pwyllgor Bwyd licol. Dywfdodd Mr R. A. Jones, Caernarfon, sef y dirprwywr cynorthwyol yng Ngog- letld Cyniru dan Swyddfa'r Bwyd, 'od ei gyciymdeimlad liawri ef ag ajnoaruaii y eyfarfod. Yr oedd y deyrnas \"11 codi ei lief yn gryf yn erbvi- yr anmethwyr, gan honni eu bod yn gorelwa. Hoffai efe weld pob tref yn ymgymryd a. rliannu Jlefrith, a chrtxiai y buasat n fusnes en.iiJ'f&wr. Disgrifiai Mr David Jones, oadeirydd y Cyngor, y prie prfsennol fel ailap- o bob rheswm. Yr oed-dym yn byw mewn OC6 oedd a" bryd ar oarelwa, ac ofjiai fod pobl flaenllaw yn manteidio i fesur gorniodol ar yr arngyIch:a<kiii yr oecklym ynddyjit i dynnu arian o logeliau r cvhoedd. Ar gynnyg Mr H. Pratt Humphreys lar raji y Cyngor) ac eilio Mr H. R. Morris (ar ran y Pwyllgor Bwyd) pasiwyd yn un- frydol i alw air y cylioedd i ddefnyddio cy'n lleied ag oedd niodd o lefrith hyd nes y'ceid gastyngiad yn ei bris.

MR ARTHUR JAMES BALFOUR. I Y dydd o'r blaefi, medd goiygydd y | "Lian," cawsom y fra-int, am y t.ro eyn- taf, o wrando, ar y jrwr mawr uchod yn siarad ar "Gyngbrair y Cenhetfioedd." rn o'r digwyddJittdauroyfeddaf yn hanes Pryda.iu yw i un fu yn Bnf ^einicfeg waz- anaethu n ddiweckiajraeh yn ei fywyd fel aeilod o WTesnyddiaeth uu o'i brif wrth- vvynebwyr gwle-idyddol, a hynny heb gyf newid 01 olygiadau. Ni allai ond dyn gwir fawr wneuthur hynny. Y niae Ty y Cyffredin orE llawer dydil wedi gosod Mr Balfour yn y safle a (ieilynga ymhhth gwleidyddwyT ei oe, ond nid y"tv r wlad yn gyfl'rMiinol yn ei werthfawrogi Jr gradd- au a haodda. EJallai rnaïr atthos o hynny yw mai braidd y gellir ei alw'n siaradwr llwyfan poblogaidd. Y mae'n or-bryderus gyda. d^wiaia-d ed eiriau. Sylwasom a.rno droeon yn tynnu gair yn Oil oddiar ei wdus fuasai dynion c-yftrcdin yn falch ohono, er mwyn chwilio ain air IIIWY cywir i osod allan oi fcxidwl. Hoff gan y wlad yw'r sia.ra<iwr rhwydtl a llithrig ei barahl. Dyma ei gwron. Er ntai vohydig mewn cymhariaetih glywyd am Mr Balfour yn y^tod y Gynhadledd Heddwch." nid oes amhcuaetb ym marn rhai iviewn safle i wybod ei fod o'i ysgwyddau i fyny yn uweh na neb oodd yn ei^dKi wrth y bwrdd. Dywedir iddo gvda'i wybodaeth oang o hanes gwk'd^dd. aohub y Gyn- h^ultedd lawer tro rlia.g oamgvjneriadau pwysig. Y mae dydd ei nor?wy! yn agos- hau; wed'yn deffry'r wlad i g-ydnabod maint ei dyled i un a sutkload bob balcii- dra I rsonoi i gysegru ei wasaaa«tJi amhrwiadwy lW Ni-tad yn awr anterth ei ha;n gell.

RHAGOLYGON Y FASNACH LECHL Mewn ciniaw a roddwyd gan Facr Caer- narfon (Sir O. Jones, y, I I.) i aelodau a swvddogion Cyngor Tref Cwrnarfon, nos lau, gwnaied cyleiriadau gan rai o'r siai- adwyr at yr ,i<Jfywiad yn y fasnsach lechi. a dy wedwyd fod rhagclygon di.gl.air i dref Caernarfon. Crt,Jai'f CjTighorytKi R. Newtoai y bydd- ai ga-n y thware!a:i gymuint ag a allent ei w ncud am y pymtbeng m'ynedd i gyflen vi'r. fasnach adeiladu. Fodxi byn tuig. dylid cotio nad mewn andytkl y gwncid ohwaro:wr. PJiaid oedd wrta g-yt- nod o hyfforddiant. Yr. y gorfl'»'ruiol caf- odd t-hwarelvvTr ("II ta!u'r: ;->a: gvdia r ca.n- lvniad na fu iddynt ddwyn l fyny eu meib- ion i'r un alwedigaeth. Dyna'r rneswm fod prinder dynioji yn y chwajelan heddyw. F? ga y dyfodoo1 wot; tal am eu gwaith, ac eieocs clywtd fod oai-s yn cafl ci wneud am yciiwatieg o gyflog. Nid cedd yr liyn a dderbyniai'r chwTar»-lwyr iel gwntliwyr rD(-d,ri ond oddeutu hanm.'r yr hyn a d-elid i weithwrr anfedrus yn Llocgr. Fellv t<'g oed<l iddynt gael eu talu'n gyfarta'/i weithwyr erai'l. De-allai v ffurfid ewnuiiau ac y pryrud l-iddo yohwanegol gyda.'r ajncsan o ddat blygu'r fasnaoh lee in.

Y L.WElTIiI\YR TLAWD. Os gweli we thivi- gonesi, tlawd Yn d cwl o'i ddiwrnod gwaith. Tvnn tiIdy het i liwntiw. frawd- "Boneddwr vw av daith I'w gartref clvd viig nghwrr y •O'd, Hen fwth ei dad a Ï farn Ni welodd e4 un man critx-d Mor fcrydferth a di nam. Mor daw el ydyw'l' gweithiwr bUn Pa4i ar ei aelwyd fach: Tlws blentyn lxx-h gc«. ar ei lin Yn gwwiu'n lion ac: iacii: Ni wyr ef ddim an] fot-thau r lnd, Na gwenau 11r;oni ffawd Bod<llona ef ar fod o hyd Yn weithiwr goii-e4, tlawd. Nis gall y gweitliiwr gasglu pre. Na nu-ddu llaiu o dir; Ond gall wneud llawer iawn o ies Trwy lynnu wrtli y gwir: Os byw )newn ;.ngcn yn y byd A wna ar hyd « c:>oPf'. Caiff dragwyddoldeb ar ei hyd o olud "Gwaed v(; ro-e! Caifl" yntau. y crilxldeiliwr ci¿d1, Ei liaeddiant cyn ho hir Am dwyllo'i gyil-ddyn mor ddi ball, Ae anwybyddu'r gn ir: I ga^giu cyfoeth yn ei ddydil Gwnacth (i(jelidfziii Duw yn .sam; TvLotyn noeth, anglurius. fydd Wrth gownter maw r v fanl. gwcitiiiwv A'i deulu byetian. ru, Na theiiiu'r plas aÏ hodi ystad Aï focthau etif^wr. lu; Gweil bo«l yn welthiwr gone.«t. frawd, Cei gyfoeth yn ei brvd Ofnatiwy tivng*(I- -L"-i yn iliawd Aiki byth mewn a rail fyd. Glau Cym*rig.

Aetli y gair aitan y bwriedid gofyn i Mr R. T. Joives, yxgrifennydd Un-deb y Chwarelwyr, seiviL n ymgei Llaiu r yn Mi d- Georg. oitd drwed ef ei hun nad oMa-ritJi o sair i hynny." Bu farw Dr. Wm. Evajis Kershaw yn bedwar ugain oed yn Ab«rdyli. Bu am flynyddoedd yn feddyg yn Middieton. t

BYD YR AMAETHWR, Cwyna. amlJhwyr Swydd Middleeex ar oil y carcharorion Germanaidd oedd yn jrweithio iddynt. Dywedwyd mewlI eyfar- fod yno dldydd Gwener fod 600 wedi gad- ao] y sir, a'r canlyniad oedd prinder dyn- ion. Yr un pryd, yr oodd nifer fawr o ddynion ieuaiuo abl yn cael dogn y di- waitii! Dvwododd Mr Lloyd George yn y Sen- odal, ddydd lau. mewn atebiad i'r 17ch- gapten Mackenzie Wood, nad oedd ef yn galiu dweyd pa bryd y cyflwynid i'r Sen- odd y mesur sydd i roddi sicrwy dd ten- antiaeth i'r amaethwyr. Tipyn o bob rhyw dywydd gaed yr wyth- iicss ddiweddaf—gwy:«, uchel, glaw trwm, taranau a mellt mewn mannau, Eryri dan goron wen un bore ae weda oi chol'i bron yn g-,N-bl di-alnnoeth; wedi'r oU eeid drddL iau dyrilu da. Derbyniwvd dros 56,OOOp yn yr arwerth- iant ar rannau o ystad Syr .Watcyn yn Sir Drefaldw-,In-o gwmpas LJanid'.oes, Llan- brynmair, a LNIaebyWi oth. Y tenantiairl a bryuoddi yr oil bron, a'r pris ar gyfartal- edd tua phwrcas 25 mlynedd o rent. Yn ddiweddar bu Arglwydd Lee, Llyw. ydd Bwrdd Amacth. yn siarad yn G louces- ter, a dywedodd y gellid oael mwy o'r hanner o lefrith a da tewion drwy aredjg tir na thrwy ei adael yn las. Yr oedd y LilywodraeUh a'j bryd ar gaiol mwy o yd', a chyda hynny, cael mwy o lefrith a chig) ac un ffordd ocdd i gael y cwb! aredig mwy o d r. Cwynir fod buchod da yn brinion. a phan ddygir huweh flilh felly t r farchnad aiff i bris uehel: gwelwn dalu 88p am un yng Nghaerloew a 86p am un arul] ym Mhrcston. Araf farehnad i stores, ond yr oedd gwel! gofyn am r. da y dydd- iau diwtxldaf. Wrthwe!dy(igynparhaumorn<)t<tci bris, ffynna teimlad Fed gryf yi: Jfafr di- ddymu'r drefn bresenno; o "gradio" ani- feiiiaid. Dadleuir mai cynllun gnastraffus ydyw, ac nad yw'n cyrraedd ei amean, sef gwastathau'r cyflenwad o gig. Diau na wyr ond ychydig o'r cylioedd fod punt am bob eanpwys o bris anif;ui yn mynd mcwn ta'.u i raddolwyr a swyddogion eraill. Kdiiwia'r eyboedd maÏr amaethwyr sy'n gyfrifol am gadw pris y cig mor uehel, eanvs derbyniant arian mawr am óu hani- feiliaid yn y smithflclds. Ond ni fynn yr amaethwyr gymryd y cyfrifaldeb na'r bai. Dywedant na. feddant hwv lais yn y mater o gwbl. a phriodoLant y prisiau uehel i swyddogacth gostus ac afradus aiff ehwart-er yr arian gcir am y stoc i dalu r fath gostau I Honna masnaehwyr svdd mewn safle i wybod y buasai'r cig o leiaf dair neu bed- air ceiniog yn rhatach pe ceiu marcimad rydd megis yn y dyddiau gynt. Ni-rt-h annerch cyfa.rfod yng ghaer- gybi. a alwyd i brotesitio yn erbyn pris y Jtefnth yn y dref (deg cciniog y chwart), dvwedodd Mr R. A. Jones, Caernarfon, is- ddirprwywr Swyddfa'r Bwyd, fod y df'y-r- r nas yn codi ei lief yn gryf yn erbyn yr amaethwyr, gan honni eu bod yn gor-e'.wa. Rijoed cymeradw yaeth cdfredinol y eyf- arfod i'r "ylw, felly geilir easglu both yw bani trefwyr Caergyb: am yr amaethwy r. Pwv na t'nyfai ha;dd Dyna'r cwostiwn awgry imadol rodidwyd yr wythnos o'r blaen. Ac y mats ei brit yn jiarhau yn yr ucholion—y cyfartaledd ym niatcljuadoedd Eloegr yr wythnos ddiweddaf yn bum' gini'r ['Pg, tra. nad oedd yn nhryde<id wythnos i'aehwecki y ilynedd ond tearpunt. Canolbiis y ceirc-h oedd 55s 11c, sof corcnn ond dwy geiniog yn uwch na'r pryd ymn r Ilynedd, ond yn rhvfedd ddigon y mae pris y gwenith yn da yn debyg—72s 7c eleni a '(2s 4c y Ilynedd. Bu Undeb Ama<'th\vyr CAiiii-ii yn llodfc uawn i sicrhau gwasanaeth Mr D. Mor- gan James, B.A., Llanrhvgtyd. fel ysgrff- ennydd. Bargyfreithiwr a iferniwr ydyw Mr James, ac yn Gymro o'r iawn ryw. Siarada yn rhigl a medd y ddawn i ogluro yr archebion amryw yngly n ag amacthy dd- la,e,tli. Efe ydyw sylfaenvdd y "Land Umurt" yn Sir Ga^rfyrddin, tui y mae ei enaixi ar da.n tiros fuddiannau "awndcr- :l. yr amaethwyr. Bron nad yw'r Bwrdd Cyflog wedi riioi ]) >n ar y "ffair gyflogi," gan nad oes y fath both a chyflogi yn awr. yn ystyr ar- fero,_ y gair: y mae'r cyflog bob oed wedi ei bennu o;s<xjs. Parod fydd llawer i ddivvcyd uwchben y iryblÜh presennol n;:1-l gwell yr hen arferuul. Oynt rhoddiil I gwerth ar broliad a modr gweithiwr. ond yn awr fe hawlia pawb hyd yn o. cl bach- genyn na fit ond am rhvvv flwyddyn neu ddwy ar y tir yr un cyflog a'r hwn svdd wedi bod ar y tir er yr amser y gadawodd yr ysgol, a am yr unig 111 ei fod wr-di cyrraedd yr oodran i hawlio y cyflog. Rhrx's ynadon dosbarth DUtngcfni ddat- ganiad dir o'u barn am o.so<Iiadiiu'r Bwrdd Cyflog yr 'wyt.iinos ddj wrxidaf. sef trwy ()Sod y ddirwy leiaf oedd bosibl mewn ar- ian bath<>: ar amaethwr carcslig nad (wild wedi mynd yn 01 Ilythyren y gyfraith.

YMIIOLIAD. Syr.—Cefais y dydd o r biacu ymheiiad oddiwrth yn by w mewn piasdy o'r enw SaiLh Aelwyd ar ffiniftu t'reftyn- iion. Ih'wi.i iuu'.j syIwi fod enw cyrrelvb ar Ifermdy grr Llangefni, ac y ii aw- yddus wyhod bet.1] ydyw ei ystyr. (jofvn- is i amryw yn yr ardal h<>:i a chotais ddyfaliad.iu t;a. ciiywrain a rhytedt) gan rai ononynt, megis. mai y fiermdv hwn oedd y seitnfwl i gad ei jxi.mauu ym mhlwyf Llangefni; mai dyma'r feithfed ffevmdy o ran pwysigrwydd neu faint yn y rhan vma o'r wkid ac mai a(.1\1"yd rtiyw hen frawd o'r enw Saith ytioedif, ond nas gwyr neb ddim am ckmo. Syniad rail yw fod y rhif saith, m.'wn \.=g'ythyr o leiaf. yn dynodi rhif perffait'i, ac fes-ly mai yr ystyr y\v aelwvd ne;i gartref portl'aith. Myn eraill fod ynddo gyfeiriad ai yr edyn- 4u calch a ddichon un adpg fod yn gyf- agos iddo. Pwy o'ch <J.arl'enwyr a Idi-rv ddatguddiad"i"'r \rnho'iadYi eiddwh, to CAERWYN.

TRY THIS FOR PILES. FORMER SUFFERER GIYES THE SIMPLE PRESCRIPTION RECEIYE1) FROM A HARLEY STREET SPECIALIST. THIS IIAS AVOIDED HUNDREDS OF OPERATIONS. If you are afflicted wit,1! sut'h ptti-tifut di-biiitating and nerve-rsu_king physical talamitiee as piles, haemorrhoids, priiritue, etc., you not only want relief trmi them, but you want the relief quickly—not to- morrow, next day. or week alter next.. Moreover, the pains and discomfort are- not the only things to consider. You must remember that delay in adopting proper treatment always renders toe cure more diflieult in t.he end, and lit some ('as{? delay may even prove to be down- right suicidal. Wilen piles develop to a point where the tissues rupture and bleed- ing results, there b specjaJ danger of in- fection aid b'ood poisoning. To keep the affected parts a sceptic or surgically clean it practically impos'sible. of pufl form and (-at their way through walls of the intestine, until ti'iere is a fake pateage. I Tnen vou have a cv.e of fistula to I with, or even tumour, uloors. canter, and other complieatione. Many of tliJ\M.> are incurable and defy even the best surgical skill, but, the simple pilee or haemorrhoids frcm ,lich they develop may be cured with comparative (-aw. All YOII need is a tube of Nemoiin, lvnili any cheniwt can supply for only 5s 6d. inclu.-iing a speeml appiioator for internal piles. The m«iu- faeturers of this remarkable formula, whieh was originated by a famosw epecia-tist in di-sorder", g-oarante* it. t,o stop all aching, itehuig, and burning wrt'iin one how. end to reduce all swelling and in- ffammation within si* hcrtir*. Time re., quired for a complete curie, of course. ak pends upon the eeverity of the piles, but th 1 healing aftion of Nemoiin ie extreme- ly rapid, and one tube is Witally sufficient for the 'average OJ»*» 1

"DRYCH" FEDDYLIAU. Ni welwyd dim tebyg i'r oes ^on yn hanes y byd. Acth dosbarth o bob] allan yn New York am na chaent awr i ysmygn yn y prynhaw:. Y mae yn ddigon diehon- adwy i streieio fyned yn bla fel y "Iflu, a chymryd gafael ym mhawb, ag eithrio y bobl wir synwyrol ac ystyriol. Camgymer- iad fu i lywodraeth Wilson ddwbreti rhoi i fewr. i stretcwyr, oblegid wedi If rheil. ffordd-wyr gael eu ffordd mor rhwvdd. ac ychwamegiad mawr yn eu cyfloga'Li; aeth pawb am sireicio o o' ddi,-e,,Id. :¡: Yr ydym yn teimlo fel Hongyfarcih y bobl ym ^Mlirydam am eu dioddofgarweh o dan yr amgylchiadau ffynruuit yno, oblegid gwell yw y llyvTodraeth fel y rr.a<\ lia plie- yr ai pob trefn i arubeaidod u thryblith. Ond rhoi chwareu teg í'r llywodracth, daw trefn ar bopc^.fi, end oe yr cir j streii-io a dyrysu yr aingyk-biad.au yn waeth nag ydynt yn breseninol, gallat purdan fynod yn ulfcrai 1 Synnwn at ddlfTyg doethineb arweinwyr llafur ym- ddangoor-nt f('] P" am ddifodi pob rheol- aeth. Byddai r'ethdaliad cyfTredniol yn gymainit trvc diluw Y peth tcbycai i synnwyr cyffredin y dyddiau hyn yw v -nwydd newydd yma a elwir yn "radium." Gofynir 500 o dunelii o'r hyn a elwir yn oarnotite, a 1500 o diEncJli o wahajiol fafhait o ft> rylliran, 1.,10 a dwfr. a 56.000 o dunelii o bob defnydd i gynyrohu un owns ohono! Dvfnydd rhyf- edd yw radium mae yn atnyrtrywtadwy I ac yn anarfoAadwv o'r braidd. Dyna let y mae gyda synnwyv. Gofyna fiioedd o ben- nau at ei gtlydd er cael allan yenydig o ¡ synnwvr c- rcdin I Gwel^om mewTi pylw yn un o gvhood< iadau yr Hen Vv'Lad fod paftio yn ymarfe.r- iad da i ladd cenfigen; nid oes cenfigen o gwbl ynglyn a'r paffwvr yno: ni rtynna ûJddlgedd yn eu plith, na cha.s, eithr yr ysgydwant ddwvlaw wrth ddecihre.u myned ati, ac wedi hynny ar ol darfotl. N; thoim- la y gorchfygedig deiml«d. caa na. ohen- figen at y gorchfygwr! Dyma ra-s ma fedd rhai pobl. a bJinir y "Drych" gan yr inras hwn. Teimla y "Drych" fei myned ati i llw gymcradwyo paffio a ohieio v bel Feallai pe y cai rhat o r gohebwyr y bei i'w chicio, y cai y Gol. lotnydd, oblegid byddai gan y bel "goi arall mown golwtf. Dydd Mawr oedd Said y 26fed. pan y telid gwavogacth i'r diwetkfeir Theodore Rooseve.t ar hyda lied y wkid. Yr oedd ei goiffadw-riaeth yn fyw drwy y waJ. Dyn Mawr oedd Tedl-(iv-,i cryf, gonesc, ymdre<ihgar, di-flino. di-dderbyn-wyneb, a dyn a barcnai bawb o ha wlad neu waed nClI lun neu liw bynnag y bvddent, os y byddent yn deg ao yn wed<iai<)d. Car-ii ddyn lie bynnag y'i cyfarfyddai. Un Lincoln fu, ac un Tedi, yn olynydd iddo; ac amlhaed eu bath, o fath arall. Yn 01 y cyfrifon a welir yn barbaus yn y wadg y inae v ceir yn myned mor dyr- faol,' fel y gellir herio y rhcilffyrdd i streicio ar fyr Dywedir fed y ffyrdd yn Lioegr a Chymru yn ystod y &t.reic di- weddaf yn dd1 o geir modur yn cario gwareiddiad ymlaen pan yr oedd y rheil- tt'orddwyr vsrdt -ori na chiaent (hwy eu ffordd eu hunain. Gwelsom am tin o dduwciau Lloegr yn rhedeg trwar y rheil- ffordd i gadw pethau i fyned C-ast drwg yw i gorlf o wcithwvr fyiied ati l newid neu rynnu gwlad o bobi er cyrraedd eu hamcanion personoi a hunaiioi eu hanarn. Gwen yw dyfod i gyd-ddealltwnaetli a ohTdwot-hrpdiad. Y mae llywydd y g'o- wvr meddal y dyddiau nyn yji Dygwth rhewi v wlad os na cha efe e.i florddl Lkiaw- hi ddim y ffo-rdd yn.a. Beth pe yr eLai v fi'ermwr ati i newynnu y Neu pe vr elai v tci!wriaid a r gwehydd- ion ati 1 ddvnoethi plant dynion; Ni fyddai hynny yn weddus 1 Y mac r byd yn ynfydu vn siwr ddigon. J Gwelsom yn un o gyhoeddiadau (>mru fod nhiai o'r athraw-on yno yn tTOi ym SinD Ffeiiiiald, a gellir rhoi cyfnf o hynny drwy eu bod fyth a hefyd a u trwynau yn nvsgeidiaeth v Celtiaid, ac yn myfyito vn eu hallianawd ddydd a nos. imie cryn lawer o waed y Cdt ynom mnnau yrna, and v mae rhai pethau yng ngwaed y Celt v bvdiiiu yn ga.ll ac yn fuddio* eu gwticdu' allan. • Un o bethau gwa.eth.af y Celt vw <>i ysbryd ymranol, i-'wrtnnysig, anhrefnus ac afi'et>!us. Gwirioindeb yw gwneud gelyn o'r Sais. Y mae rhinwedd- au rhago.roL bydllvwodraetnol, a bydfcn- dithiol yn y Sais; ac ni feddylnvxi tawer o ddc,illdwriaet.h "aAhraw," 1::w-th hynnag to, na chcnfvdd fed yr Arfaeth wedt (-y,,yi,tu v Sals, v Cvmro. y Sgotyn a r c.wydd^.i i fod ynV.n gen^il, neu yn un pob*. Nid vw Smn Ffenter ond gelyn iddo ei mm, a ch-vthrvblwT taiigntfed,d y byd. Goliid cymha.ru y rihyfol pre&ennoi a'r diluw. part* y bo<idwyd y byd, ac. y dedt- reuwyd o'r newydd enlwaith, er mat aii gychwyniad gwael gafwyd, oblegid actli Noah vn oil %v e,,ii blwyddvn o wahardd- iad t faes y "ffwlyb." Meddwodd. yn ol yr bancs. Yn awr eto, yr y dy ni yn sef,,11 ar d^oitihwy "byd newydd. fel y dywcdai y Prif Weinidog y dydd o'r blaen. Cob- eithiwn v bvdd vn "fyd newydd" mown gwinoiiedd. "Beth," ebe y Prif Wean- idog, "otlyga byd newydd?" "Tebyg a beth-oedd" yr lion fyd?" gofynrnai. "Byd oedd lie y "llafurkn myrcWiynau o weit'h- wyr gonest, yn wyr, gwragedd, a phlnnt, i brynu dim olld tlodi baw'yd. iryder a thrueni—byd wedi ei hagru a budr-bartli- au. yn cae-1 ei wart.hruddo grun chvvvs, lie y dcua. troion antgylchiadau ag nnobajth i dorfevdd o gartreli gwaei1.; He yr oedd gwast-iafl o oludoedd dihysbyxid, yn rhanol drwy anwybodaetb, ac yn rhanol drwy hunangariad. Os yr eir yn o; t hynny. ebe efe. bradyehwn y nteirw arwrol Os am gadw gafael yn y byd newydd. rhaid fydd i lywodraeth wyr y byd newydd fod yn rhai o'r bobl ac mewn CFKIN ni.leillila.,t, a'r bobl, a fvdd i'r bobl ofau eu bod felly. Y mac jHt.h ajnferth o waith o flaen cymdeithas i gadw poihau i fyned fel y dylent. Gresvn na fydd'ai llawer mwy o awyddfryd yn y bold yn gyfl'iedinol am fyned ymlaen. a l>yw fel dynion cyfrtfi^f. Rhyw ymo'i'wng yn ol ac i lawr svdd niewn cyfiBrtaledd fawr o blant <ly;iion i wagedd it ditfrwyt.hdi'a. Elw yw atdyniad pennaf <• n hoes; y mae 95 o bob cant, ebe y rhai sydd yn fjdwi, yn fydoii, a'r ychydig svdd yn woodiU yn meddwl am yr ysbrydo! a'r tragwyddol Pe buasai yn ddichon gwneud chwareu o Gristionog- :wth a'i hegwyddot ion aruchel, tebyg i'r Bes BOoI neu Bel Droed yma. lieu y Paffio yn Nelwudir Cymru. by,iiai graeti am ddy n fel bod ysbrydol. Fel yr eddycha pithau yn bresennol, crcadur go fydol ac anifciiaidd yw. Ar ol cu bly&au a ehw;aritau y mae y mvvyafrif o bobl y bvd. Nt ePid tybio hynny yn yr gcdf v Saboth. ond yn y byd yn ystod yr wyth- nos llithrant yn ol at ddnvg-arfefion y byd. Byddai yn wclliant dirfawr pe y god id iSabotheiddio yr wvthnos. • *■ > a I Yuhydig wjiaethom ni y ( -Ninr3- erioed dros :t.d<iysg, a. n protia.d wodi ymgvdna- bvddu a'u hanes drwy yr oesau yvv mai ychydig o awydd am addysg a gwybod- aetin oedd yn ein eened'. Am oesau, nid oedd yn Y wlad fawr mankdsion addysg. Y mae llawer o (iyinry yn fyw heddyw nad oedd %-it gyfleus iddynt ad'dVsg o fa.th yn y byd. Anfonid y palt yn fycJtain i'r gwaith glo. haiarn, plwm, i ffa^rioedd. neu ar y ffermvdd cyn eu bod yn chwech a saith oed. (jotia ysgrifeniiyd'd hyn o erthyglau ffehgyn o'r braidd Vn gyilred- inoi yn dwhreu eynorthwvo y tc11'u yn icuamc iawn. Y fendith fwyaf ddacth i Gymru ()"(id yr Ysgol Sul, o.id eill prof- iad ol! yw ei bod yn andieiftaith ac a,ii- elfeithioj. Y'chydig ddysgid o dd:m oiid darllen. Un o go'lwkon jjennaf yr Ysgo.) Sail Oedd ae yw na ddisgvblid jiob y üï mewn i iaith yn grvno a dost his. hen bobi ar ) nu n vein; yr Ysgoi". Sul am oes yn .náJlg i ygrlf- etnmu enw i I c'-II, eu t>warodv. r; ;i (|aM- i'r swyddfa yn achlvsuro! odlhiwrth- (Jymrv t,vfrifol v gair Dyw." yn lie "Duw," & I _v w. geariau anghy wir iawn. Dengv* byn na. fu. addysg yr Ysgol Sul eri "d vn ymarfe'rol ac effcitincl. Nid oes ()'j inewn aAhrawon gwybodus a hyddysg, ae ni wiiaed ymgais erioed i'w reeL 0 fewn ysgoJion yn fynycb oeir arolygwyr an- wybodns, af- athrawon trueitus o ainhydd- yRg-. N» wnaed yn»dre«ii erioed i wella Bwyddogioii a chvfryngau yr ysgofl i'w gwneud yti wir effeitiiiol; o achos hynny afi miloedd drwyddi allan heb cMysgu Bawor o ddim, a heb ruddio yn yr iaith ^Symraeg.

TREM AR Y SENEDD. DARLITH MR J. HUGH EDWARDS, A.S., YNG NGHAERGYBI. TEYRNGED I'R PRIF WEINIDOG. Traddodwyd darlith ddiddoroil ianril ar I "Y ^tnedd Ei Dynion a'i Dulhau," noa Sadwrn, gan Mr J. Hugh Edwards, A.S., yn y Reform Olub, Ca-ergybi. Ycadeir- ,ci ydd ocdd Llywydd y Syr J. 'fhomas, A.S. Yn ci syiwadau o'r gadair dywedodd Syr R. J. Thomas fod Aolod Seneddol yn debyg iawn i longwr; fe gymeraa rai nn-- oedd i longwr cyn y teimlai ei "draed tano," ac felly am Aolod Seneddol. cyinnr- I ai gryn laiver yn rhagor iddo deimlo ei "draed tano." Wrth gyflwyno'r darlith- ydd, sylwodd y Cadeirydd; ipac gen- nym rhai dyr,ion medrus iawn yn Nhy'r CylFredi.'i, ond y mae gennym y mcdrusaf o bawb, a hwnnw'u Gymro. Prin y mae'r un siaradwr mwy dcirbvniol na Mr Edwards yn y Benedd (cymerad'vvy- I aeth). Fo gwyd af ei draed pan niao ganddo rhywboth i'w ddywedyd." I Yna 11 ongyfarchodd y pwyllgor ar cu gwaitli, a gobeithiai y byddai'r clwh yn fixkiion i ddyrchafu meddyliau trigoliou Cacrgybi. Siaradodd Mr Hugh Edwards yn y modd mwyaf pleserus ac adeiladot am dros &wr a hanner. Cyfeiriodd i ddeclirou at hanes boreol y Seneddau, a'r ysgarmeeu fu cyd- rthwng y Sertetld a'r Goron, &'r oruehaf- kieih yn y diwedd. Bu'r ymdrocl) yn fuddugo'jiaeth i Dy'r Cyffredin ar eiddo'r Arg-Ivvyddi. Cyfeiriodd at y gobaith o scfydlu Senodd Gymrnig. Ffurfiwyd pwy1!- goit- j drafod y cwpsthvTi, gydla Syr it. J. Thomas fel oadeiirydd, ac edrychafn mlaen i'r adeg, a hynny yn y dyfodol agos. pryd y byddent yn abi i gyfareh eu Cadeirydd fel Prif Wednddog eyntaf y Senedd Gym- reig (cynieradwyaieth). Y dyn mwyaf am- ryddawn yn y Senedd heddyw, meddai'r darlitliydd, oedd Mr Balfour. Clywodd Mr Lloyd George yn dweyd am dano mai efe oedd oruuhaf yng Nghynhadledd Mr Lloyd George yn dweyd am dano mai efe oedd oruuhaf yng Nghynhadledd Heddwch Paris, a<3 iddo syfrdajm'r cyn- rvchiolwyr yno gan oi wybodaeth o fater- ion tramor. Y dadlleuydd goreu, odd> gertli y Prif WVinidog, cx'dd Mr Bonar Law. Am yr iaith loywaf a chywiraf, Air Ajsquith oedd ar y blaen: a gofidiai nad oodd yn aelod o'r Senedd bresennoL Gyooa. gotlwg ar yr Aelodau Cymracg, dvwedodd y gallasenc fsefyll eu tir mewn cyfartaledd, ar Jawr Ty'r Cyffredin, gydag unrhyw blaid arall. Y bersonoliaeth oedd yn dylanwadu fwyaf ar fywyd y Senedd- dy heddyw oedd y eyfrolthiwr bach o Gymru (cymeradwyaeih). Yr otxid yn ar- eithydd ac yn dd'aJJ('uyJd t ni ellid byth ei wasgu i'r gornel. Ar gynnyg y Paroli S. T. Hughes, a chefnogiad Mr D. Jones, Y.H., pasiwyd pleidlais o ddiolch i'r darlithydd. Wrth gydnabod y bleidilais dywedodd Mr Hugh Edwards maa i"r Cadeirydd yr oodclynt j ddiolch yn gvfangwbl ei fod ef yno y nosom hrrnno Cynhygiai bleidllaia gi I I wresog o ddiolch i'r Cadeirydd, ac ar gefn- ogiad Mr Tom Ellis, pasiwyd yn unfryd. Datganodd Syr R. J. Thomas ei barod- rwydd i wneud a fedra.i er budd trigculion CaergybL Yr oedd digon o dalent yn y dref, a'r unig beth oedd yn angenrheidiol oedd datblygu'r cyfrvw, a hyderai y bydd- ailr clwh yn foddion i hynny.

BWRDD DDEB CAER- NARFON. Llywydda: Mr J. Rees gyfarfod y Givar- cheidwaid ddydd Sadwrn, pryd yr hysbys- wyd fod Nurse Parry a Nurse WildEr-Y gyntai yn gofalu am yr yshyty-yn ym- ddiswyddo, a phenderfynwyd ccdaio eraill. Daxiii iiythyr oddiwrth Dr. E. L. Parry Edwards yn gofyn i'r Bwrdd 4derbyn plaint gwan meddwl o dan 16eg oed, ac yn gofyn ar ba. deJerau y derbynid y cyfrvw. Pasiwyd Ïr mater fynd i BwyM- gor y Ty. CVnygiwyd y penderfyniad a ganlyn gan Mr W. glis Williams: "Yn wyneb y ffaitii fod y I fu'n edryeh i mown i Ddeddf 111wydd-dal i'r "Hen yn unfrydol yn cymeradwvo na byddo i'r cyfryw gael vmyrryd a,g ei mewn achosfon ag y bernid yn briodol y dy-ild rhoddi cymorth plwyfol mewn angen, ein bod fel Bwrdd yn anfon at y LlywodraCltih yn dymuno arnynt roddi yr adran hon o adroddiad y (Jomisdwn mewn gTym ar un waith gan fod yn debyg y bydd yn yët\Jd v gaeaf prescnnol lawer o dlodion yn gorfod dioddef llawer olier- w vdd jjfrim d er cynhaliaoth." Pasiwyd ef yn unfrydoi. a bod y jiemier- fyniad vn cael ei anfon i Fvrddau Gwar- cheidwaid trwy Loegr a (Aymru, ac hefyd i'r Prif We' TLI',Iog, y Trvsorlvs, ac Aelodau Seneddod lleol. Mewn adroddiad a gyflwynodd i'r Bwrdd (Jangosodd y Meist.r (Mr John Parry) fod gwerth 66p 7s 6c o gynnyrch wedi ei godi o'r gerddi mewn banner blwyddyn yn ter- fynu Ebrill diweddaf tra nad oedd ond 3.s wedi ei dalu air ha<]yd. Gwnaed ehv o 18p 7s be hefyd ar bedwar moehyn a iag- WYIl. Gwiariwyd 8p 189 6c ar gadw kcr, ond trodd hyn yn golled o 4p 1 9. Yt han,iior blwyddyn blaenoro', fodd bynnag. trodd yr ieir yn elw o 11 p.

PRIODASAU. Joncis —Bowen.—Tachwedd 16, yn jig lwys Rhiwabon. gan y Pa.rch E. T. Lewis. Mr Henry Jones, tub Mr Hugh Joneis, Ij'anenhymedd, a Miss Agirns Bowen, merch hynai Mr M. Boweii, organnydd yr oglwys y plwyf a nodwyd; BJaneho a Sally, oi chwiorydd, yn forynion y briknias- fevch, a Mr O. '1'. Jones, brawd y priodfab, vn was. MARWOLAETHAU. Gr 23, Mr David Grif- fith, Ilirael, Bangor. yn 93 mlwydd oed. Cleddtr am ddau or gloch prJlha" Ii Mercher. Hughes.—Novembeir 14th, Mr Elias Thomas Hughes, dearly-bek»ve<l husband of Jennie. Hughes, Linaria, Red Wharf Bay, late 43. Brooksdale-road, Sefton Park. Liverpool. Pryke.—Tachwedd 14eg. yn Tynewydu, ger Ba-agw, Robert Pryke, yn 86 mlwydd oed.

ER SERCHOG GOF am Emyr Jones Williams, niab y Parch, a Mrs W. J. Williams, Treniarfon, Llanfair P.G.. a fu far. ar faes y gad, Taeh. 21, 1918. o efi'aith yr anwydwst. Cer«kl>,<!d blwyddyn yu araf. A'i^chysgod yn drwm a jthrudd Ar aelwvd ac ardal gyfan, Tra. gotid yn FeitJio'u grudd; Erys y eof am Emyr A" aberth fawrheir yn hir. A gwylieil Rhasf'uniaeth dyner Ei hui.eil nicwn estron dir. -Ei gyfaill W O.