Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
7 JL PAPDBJPAWB. PRIS CEINIOG. Rhif 415. Ionawr 12fed, 1901. HELYNT BHIANGERDD ARDUDFYL. (Digrif-ddarlun.) MAE SON AM DANYNT:- Y Parch David Lloyd, Hebron, Caergybi. (Gyda Darinn a Bywgraphiad). Llwon hynod ] Awgrym i gantcnon | Ymholwyt Japan&idd ■Oyfoeth Tywysog Cymru ( Am na olynasoch yn gynt Ddim yn y clwb I Tywysog Cymru yn gwau hosanau j Pan bo dyn yn sengl ( Syniadau lanci ) Byr (jwe^tiyno ynol Haneaion Gwneyd ymddiheurad I Difyrus. Salamanders Morganwg I vHiraeth am y cartref Nid cwch gwenyn I Beddargrapiiiadaa hynod Dysgu moes i gadlywydd 'Gwerthwyr glo Paris I Dyegu am 17 mlynedd Ghwyddwch eich bron Maintioli dynion ao anifeil- iaid > SELYNTiON DIO Y VfAEN Nen Hanangofiant Hogyn Arall. Pennod XL- Hanas y Cyrnol. Pennod XII.-Chwaneg o'r hanes. OLEDD AO YSTRYW: RHAMANT 0 FFRAINC. LIX.—Y Ddiangfa. LLÐFFION caw ABEL WR: (Gan Dafydd JOP). Y Seithfed Ysgub. BETH A WNEIR YN NGHXMRU? LIV .-LInrug. Blodau .Barddas. Darluniau o'r Ffasiynau. CYHOHDDWE DANIEL BEES, CAERNARFON, ESTABLISHED IN 1856. JOB THE PROTECTION OF TRADII. "S T UB B S" MERCANTILE OFFICBB, (STUBBS' Ltd.), <1, GEKSEAM STREET, LONDON, E.G. guliuwibfxs, by obtaining tiiaely isiomatioa through STHK STATUS INQUIRY DEPARTMENT, BXfcT AVOID MAKING BAD DEBTS. Every Trader should read STUBES' WEEKLY GAZETTE, Witk triiicii is issued » Supplement containing LISTS OF CREDITORS undsr all the important failure*. THE COMMERCIAL REGISTERS eeataia more tiun 13-NINE MILLION ENTRIES. DEBTS EEC (XV ERED PEOMPTlY wd rwmittftd to Subacrihen a TUESDAY AND FRIDAY m each weOjL BRANCHED at Aberdeen, BirmLinpam, bUA, Bradford, Brighton, Brirtolt Bel. hLd, CardiS, Cork, Croydon, Dublin, Dundee, fUlmlNLrgkj Exeter, Glasgow, Hudderafleld, fiullt Leeds, Leicester, Liverpool, London (West S»d)x Manchester, Neweurtle, Noa-wich, Not- ftfrgbam, Piymouti, Portmnotth, Sheffield, Mleutkamptouj Sundwrkadj Swwaam, Walrcr- luaiptoi. BUB-OFFICES.—Buxton, Cambridge, Derby, Duafriea, Gl08, Greenock, Grinuby, SsUifax, Hsmley, Invwnaen, Ipfrwieh, Limerick, LoadoBdeixy, Middletfcoro* Newport (Moo), Nwtkampton, Oxford, Perth, Prertom, Read- f:all Stockton-on-Tees, Torquay, WInll, Sfatarford, Worcerter, York. TXRMB.— £ 1 la, £ 2 2ss, 5*, £ § 6s, accord- fog to rw|mreia#ni«. PROSPECTUS forwwe«ti *v* to SB& • £ WM abore Q&m. iSlm. MAE Y CYFFERIAU OANLYNOL I'W CAEL GAN J. RUMSEY WILLIAMS, VETERINARY SURGEON, M.R.O.V.S I., CAERNARFON. CONDITION POWDER i Geffylau at toster J ooosftu chwyddedig, ao at roJd 'stymog, 100 y pwys. POWDWa er ¡;.tt'\l o rbagflaenn y Clwy Du D-?a Ddolm: Byr ar Wartheg a Dafaid, is y WY6. P,;WDWK anffaeledig at Scothi Wyn mewn Lloi Sugno, 2s So y dwfcin. Post tree, POWDWR at ladd LlaTl ar Geffylau a tjwftrtheg, Is y pwys. POTELI at dori Colio ar Geffylan neu 'Wn.rtheg. la 6c yr un. CYFFERIAU ANFFAELEDIG at fsndio OylLur.it Mfelyn ar Wartheg. & LI at Blistro, Crabs, Splints, Spaving, :5ingbones, Sprains, &o., 2a y boos. OIL at fendio Briwiau, Is 60 yr banner peint. DUERETIO neu URINE BALLS, 4a y iSwpin. COUG-H BALLS, 4s y dwsin. BALLS e.t Purgio i Geffylan, 6e y dwsin. POWDWRS i Wartheg ar ol dyfod a Hot. 3s y dw-3in. FOWDWRS at Purglo i Wartheg, So yr un, neu 7a y dwsin. ELI at D'athi Dolurtis, Is 6o y booe. yili 7 E AD JMIS p I L t. S. EADE B O^TjS. All who suffer from Goal jr Rheumatism should ,UADE-0 P.4bi anwdistely have re- iu X oonf to BADE ,0 PILLI. EADB'S PtLLB. Hundreds of testimoni- Ð JL ale have been received In, ADE'S PILLS. from all eorta and oon- J ditions of men testifying 'TRADE'S "DILLS, to the wonderTal power Jtli X these P«!3 have in giving relief in the very worst cases. These Pills are ^purely vegetable and parfectly safe in their action ■s-xrHTATCTTiY RELIEVE AND RAPfDLY CURE THE WORST Fa-nii OF GOUT. KHEUMATISM, RHEUMATIC GOUT. "SPAINS IN THE HrAD, FACE & LIMBS "and have the largess recomcoenfiation ever given y Patent Medicine of its olasa. JT^I OUT. 16. Rurt0Q Crescent, vDT Dewi'bury Road, Leede, HEUMATI8M. May Sna. 1894. ~«L\i i. j)ear -ir,—It 13 with no OUT. bounded pleasure I aond n you a few lines in prawa ol 13 HEUMATTSM. your most excellent Puli 7"-Tottt 14 8ix years. 0i £ C* t !l OUT. had Rheumatic Gout, and I ':v.d thrRe months in bed RHEUMATISM, wita it. Of course I had the debtor, and he sweated -i- down a, most to a skelfl VVDI,_„ ton. The next ep ring I HEUMATISM. another attack, and w#' n-rrm persuaded by a friend I \T tr^ ^our I 80 rmr>. ftud am quite sure they pre EIBUMATISH. vented my being laid UT "nrTT again. Ever since, when 1 -i- have had tho feast pain, 1 V",irin,have taken two or throe LIEDHATISM. ills, 6nd havo been all — right again directly. J OUI. would not be without them vT mTaTVT if 'J^y m** One Pound RHEUMATISM, a Bottle. You are quite ai liberty to make what us« <"N< OUT. y°a like of this, and I shall 7C °Q Phased to answer anv RHEUMATISM, poor sufferer who cares to write me (enclosing stamp- OUT. cd addreaa)- Wisli^g you \T success, Yours truly, o HEUMATISM. ALBERT MOUNTAIN. K, Mr Genr^ Eade." CADE'S GOUT AND RHEUMATIC PILL8 'v. sold by all Ghemista, in Bottles, 11 1 sud Bg.9d, or lent poet free for Postal Order by the ^Proprietor, GEORGE EADE, 232, Goe-well Rd., W.O. Aek for and be sure you obtain KADJS'B 'GOUT AND RHEI UMAT-IC PILLS. ADES p I 1 ha I8ICRHAU Y CYHOEDDUSRWYDD MWYAF HYSBYSEBWCH YN YR "JDEBALD.^
AO%d CORONIAD ESTHER.
AO%d CORONIAD ESTHER. PENNOD -X-XXIV.-POLLY HEDGEIR A'l CH ARIAD -LAN C. Ar fy nychTreliad adref ar ol bod yn cael y diwrnod iiapusaf a gefais erioed, cyfarfu'm a May Ann wrth Rhif 7, Haggerstone-place. Yr oedd hi wedi ymwisgo mewm glao at y pryd- na,wn, gan edrych yn wahanol i'r forwyn a olehai y grisiau yn y boreu, ac a siaradiai eiriau boreuol gyda dyn y llaeth a bachgen y papyr newydd. Yr oedd yn egur ynfy nisgwyl i. [Rhaid fod rhywbetb wedi digwydd. "Os gwelwch chi yn dd:a. Miss, mae vna, lythyr i chi." Nid yw yr hysbysiad yn ymdd'angos yn beth -hyfedd. Onid yw Haggersbone-place, tr cy- maint ei neillduedd, i gael ymweliadau gan guriadau y llythyr-gludydd? Yr hyn a "vraai y Uythvr yn anghyfFredin yd- oedd: T ffaith, fel y gwyddad Mary Ann .yu iawn, fy mod i wedi bod odan do Mrs Hedger am fis, ao hyd yn awr nid oeddwn i wedi derbyn cy- maint a-g un Ilythyr. ie,_ ni ch«fais gymnint A ohylchlythjr oddiwrth Tinrlij^w fasnachwr yn y byd oddliamn. "lie mae o, Mtry "Ar silff pen y tan yn eioh IhystafelJ, Miss." Ond nid hyn oedd y cmbJ, 'roedd yn eglur. Yr oedd Many Ann yn parhau i fod a.r y ffordd, yn y fynedfa, oedd mor gul fei yr oedd yn rha.id i un ohlonom fvned o'r neilldu cyn y I gallai y lhll basio. "Os gwelwch chi'n dda, mae Miss Polly wedi dwad, ao yr oeddwn i i ddeyd wrthych, meddai •hii, Miss, pan y doech i fewn, fod! arni hi eisieu eich gweled chi yn neillduol. Mae hi yn ngardd I y cefn." Yr oedd y darn yma o dir yn rhyw wyth I lath o hvd wrth: bedair o led. Yr oedd yno lawnt, liefo hen welltglas garw wedi ei fathru i lawr, dwy goeden ffaiwydd feohan, ac ychydig flodeu ar y wal. Hon oedd gardd gefn Mrs Hedger. Pa beth a, allasai achosi i Polly fyned yno? Paliam yr oedd Polly yno yn awr? Pa Jhietihl oedd ganddi hii t'w ddyweyd Vxthyf ? Teimlwn fy hun yn euog o'r swper hm-Rw hefo Ooutance a'i gyfaill, Mr Storey, o'r boreu iapus a gefais yn edrych dros diysorau yr arlunydd, ao nwchlaw y cwbl, y teimlad gorlethol a ddeu- ai, fel y gwyddwn yn anwadadwy, drosof tuag- at Coutance, a'r hyn a gydnabyddid meivn rhan ganddo ef. Gwnaeth y diychieddwl o gael fy j nghroes-holi gan Polly ar fat-er mor dyner gau i aflan o fy meddwl am y tro bob syniad am y Ilythyr ag oedd ar silff pen y tan. "Af ati hi," meddwn. "Af ati hi," meddwn. Sa-fai Mary Ann ar v ffordd o hyd. "Dy wed odd ei bod hi i gael gwybod .pryd y doech chi i mewn, Miss." Teimlwn braidd yn ddig oherwydd y dirgelwch. "O'r goreu," medd'wn. "Yr wyf yn myned i fy ystafell i gymeryd fy het ymaith; gall Miss Hedger ddyfod yno ataf, os dymuna. Gellwch ddyweyd hyny wrthi hi." Prin yr oeddwn yn fy ystafell nad' oedd Polly wedi dyfod yno. Yr oeddwn wedi anghofio fod ¡ y blodeu a gefais yn Ennismere o hyd ar fy mron. j "0. bobl, blodeu olwsl Lie cawsoch chi ) nhw? Ai eu prynu nhw ddarfu chi?" Rhaid oedd' i mi gyfa<Mef nad e'. Coutance a'u rh odd odd i ohwi, ynteV" gof- ynai Polly, gyda phet-h chwerwder yn ei thon. "Cefais nwynt yn fy ystafell wisgo yn Ennis- mere." "Sut y gwydde<j'b mai i chi yr oodden, nhw?" Yr oedd Polly yn un o'r personau hyny a fyddaat yn gofyn cwestiynau mor uniongyrchol fel na fydd: modd eu hosgoi. Rhaid eu hate-b neu beidio. Nid oes ffordd panol. Teimlwn yn idueddol i fabwysiadu y dull olaf, ond yr oedd Miss Hedger wedi bod yn gyfeillea dda'i mi, a. ihoffwn Polly. Yr oedd yn garedig, er ei bod hi yn edtihafol o hoff o hiolf Nid oeddwn vu dy- muno ei digio hi. "Dywedodd y forwyn wrthyf fi." "Felly cawsoch eich paentio heddyw. Rhaid fod y pictiwr bron a chael ei orphen rwaji." Ymddangosai Polly yn boeth ac yn nerfus braidd. Deuai ei ibtnalwddteiga.u yni igyflyimach n ag arferol. Ac er digwyddiadau y blodeu, nid oedd ei dyddordeb hi mewn perthynas i'r ar- lunydd mor darawiadol na mor awchus ag oedd yn flaenorol. Gariads y frwydr i dir j gelyn. "Pa beth sydd arnoch, Polly? Tr yaycil yn ymddangos fel pe bua«aa irhywyeth wedi eich cynhyrfu ohwi." "Aie? ebai, dan ohwerthin. fel yn ymwybod- ol o rywbeth. Yna gan ostwng ei Ibis ych- ydig, siaradodd yn ddistaw yn hollol ddiangen- z!1 rheidiol, trwy nad oedd neb yn ein clywed. "A wyddooh chi fod o yn ngardd y oefn? '}wedde-n. ni yn disgwyl i miOOryib ddwadi i mewn. Mae hi wedi mvn'd i'r ddinas i shopa." Efe Yr unig efe yn fy meddwl i y foment hono oedd Coutan-ce. Sicr oeddwn i nad oedd yr arlunydd ddim o fewn terfynau ty Mrs Hedger; eto, yr oedd y drychfeddwl, yr hwn y foment y daeth i fy meddwl i a yrwyd ym- aith, wedi peri i mi gochi am eiliad. Sylwodd Polly ar byny. a chwertliodd yn rhydd. "Rwy'n meddwl yn siwr eichood chi yn meddwl y foment yma am Coutance," ebai. "Gwyddwn sut y byddai. iRyda chi dros eich pen a'ch clustiau. Hidiwch befo. nid wyf yn eiddigeddus ohonoch rwan. Hyny yw, nid wyf ddim yn meddwl bod." Nid oedd Polly yn hollol sicr o'i thir yn y fan yma. "Na, Tom Borirow, wrth.. gwns, ydi b; .fy NLom i' Synais glywed y rhagenw meddiannol. Rh.aid fod Tom wedi myned i fyny yn y larch-nad i Polly siarad fel yna. "Ond yr ddwn yn meddwl 'O, ie. mi rn fy mod wedi bod yn ffolog! Ni wydd'wn i o'r blaen dyn mor dda oedd Tom. Bdrychwch ar hwn." Dangosodd Polly i mi fodrwy dra phrydferth. "Rhoddwyd hon i mi gan '}i(:¡m. Rhoddodd hi am fy mys borelI heddyw. Rwyf am ei briodi O," a nodiodd Polly ei phen droion. Yna, torodd allan i wneyd rhywbeth nad oedd na chwerthin na wylo, ond yn rhyw gymysgfa 'O'r ddau. "Mae yn dda dawn genyf fi glywed hyny," meddwn,* heb yn wybod yn iawn sut i dderbyn vr ymddiriedaeth annisgwyliadwy hon, gan fod genyf got bywiog fod Polly we-di dyweyd ei bod hi y11. caru rbyw-un aralb t'r un hwnw yn neb Ilaj na Coutance; na fyddai gan Tom Borrow byth ddigon i briodi arno; a phe buasai ganddo ef filiynau o bunnoed'd yn y flwyddyn na wnai dim iddi hi ei briodi ef. &,c.. yr oil 'Õ'r hyn a ddaeth yn rhyfedd dros fr meddwl i y foment hon. Anghofiais fod Polly yn artr yr hawlfraint ddiamheuol perthynol i iferched, ao mai po fwy- af y siaradai hi am yr hen amser mwyaf yn y byd y deuai hi at hyn yn awr. "Ydi. Y mae o yn fachgen da. Wyddoch chi. beth, ddigwyddodd y cwbl neithiwr — o leiaf v rhan gyntaf ohono. Yn fuan ar ol i Tom ymadael o'r offis darfu i Mr Sharpner, prif ddyn y ffirm, alw arno a deyd ei fod o am wneyd Tom yn easier hefo 180p yn y flwyddyn i; ddechreu, gan god! i 250p. yn ol lOp yn y flwyddyn o godiad. Ac mi ddeydodd lawer wrth Tom. fel yr oedd j ffirm yn ddyled^ i Tom ac fel yr oedden' nhw yn trystao ynddo fo-" ii 1.0. Yr oeddwn i yn falch o hyny, a gallwti yn onest ddyweyd hyny yn awr. Eto, yr oeddwn i yn rhvw chwilfrydig fy meddwl wrth fel rr oedd t ddau befh hyn wedi tra-irsffurbo Vn 'tollol feddwl Polly. Gyda golwg ar er chariad-lanc; hyny ydyw, y codiad yn y cynog ac yn ei safle, a clianmoliaeth i'r prif bartner vn v r Vint, daetli Mrs Hedger i fewn a bu yn f _oi i svmud i'w pharlwr hi. He T bu yn T/„ J vr oil o'r vetori gael ei hailadrodd. vL T Wrvb a'r ail* « (yyda'r bywiogi^"ydd a'r dyfalbarhad mwja., a nodweddai y tJeulu. yn falch iawn, fv nghariad i; ydwyf T 'pj, +'lswn i wedi dwad i ffortun fawr, •I11 Wir" vn falchach yu siwr. Ond! lie fZ'> iBhaid i «i weled o, a rhaid mae r dyn nane • ar ff(>rn 0. c),efa:s i ni JIh er« pan r bu eich hanwyl ddim peth felly byth w^ h iddo farw a ewyt.hr, Duw a Toddo 'madael a'r fudiedd hon.^ Mary Am Prysurodd Mrs r- chwe' allan i nol potel chwart o ° swllt- ,-t Polly- i'r ardd i ddyfod Yn y cyfamser, aeth Polly ^-edi bod a'r dyn jeuanc I merwn- h J ^es Y deuai yn aros yn amyneddga y rtPW'v(ici iV Polly i'w nol ef ar ol iddi hi hwnw wedi chyfeillion, ac yr oedd efe y +iia(rat gang- datgan ei amcanion junrhjde v f&d- hen ieuengaf o'r teulu. Hedger trwy roddij to^ rwy i Polly. Arwydd rdoedd y fodrwy o j oedd i ddyfod yn mhellach y^ ^^r a Dychwelodd Mrs Hedger l P Ymddangosai dodd Polly Tom Borrow i mewn. Yxnddang Tom yn ei ddillad goreu, ac yn -bur barohus, 11 gan fod braidd yn annifyr iddo ef ei hun. "Mr Borrow, modryb. Miss Wrottisley," ebai Polly. Nodiodd Tom nes yr oedd ei esgkliau yn gwichian. Yna, ysgydwodd law heifo mi, ac wedyn aeth at Mrs Hedger. Y foneddiges hono a estynodd ei boch iddo, ac axgraphodd ar y cyfryw luaws o gusanau fel arddangosiad o'i serch. Yna, cofleidiodd Mrs Hedger Polly dra- chefn, ac wylodd ychydig, a dechreuais innau deimlo braidd yn rhyfedd. pan y daeth Mary Ann yn brydlawn i mewn hefo'r gwin, yr hwn, meddai Mary Ann, mewn eisial, ddvkisai fod. yn saiith swilt a naw ceiniog. Adfywiodd hyn ni TO fawr; gyda deheu- rwydd a pharodrwydd, agorodd Mr Borrow y botel, a dechreuodd dywallt y ddiod allan, gan yfed ei iechyd da ei hun, eiddo ei darpar-wraig, un ei fodrvb a fy iechyd innau, gan ddymuno i mi yr un llwyddiant yn y byd carwriUethoI ag a gawsai efe a Polly. Aethai dwy awr heibio cyn i Tom a Polly atlu myned' ymaith oddiwrth eu gilydd, a chaniatawyd i mi ymneillduo i fy ystafell. Pan v gwneuthum, daeth y Ilythyr y soniwyd am dano i fy meddwl. Cymerais ef oddiar silff pen y tan. Teimlais yn reddfoi 0 ba ie y daethai, sef oddiwrth Mrs Butter- field. Dyma fel yr oedd, "Anwyl Miss iawn jrenrf orfod gofyn i chwi ohirio eieh hymweliad a mi am ychydig 0 ddyddiau. Gelwir arnaf yn «ydyn i fyned oddicartref «r fasnes. Yr w vf yn gobeithio, pa fodd bynag, na wna cyfnewid- i;i>d yn v cynlluniau ddim achosi i chwi unrhyw anhwylusdod, a bydd yn dda iawn genyf os y cyfarfyddwch fi 3.30 yn Victoria, ddydd Llun, Medi laf. Deuwch ag agoriad y drws gyda chwi, oherwydd ni d'ydd i mi eich cymeryd adref tan vn hwy-r.-Yr eiddoch yn ffyddla-wn, Maria Butterfield." W (JJ'\V barhau.)
ACHOS Y PARCH W. 0. JONES.
ACHOS Y PARCH W. 0. JONES. CYFARFOD YN MHWLLHELl. HAWLIO AIL-AGOR YR ACHOS. 0 bob rhan yn Lleyn ac Eifionydd, mewn cer- bydau, ar draed, a chyda'r tren, daeth cannoedd i'r dref ddydd Mercher, gan feddwl cael myn'd i'r cyfarfod -uchod. Rhoed tocynau i'r rhai a ystyrid mewn hawl cyfundebol i fyn'd i fewn, ond er hyny nid oedd y Neu add Drefol hanner ddigon i gyfarfod a'r galw. Llywyddid gan Dr 0. Wynn Griffith (y maer), a chydag ef ar y llwyfan yr oedd y Parchn J. Jones, F.R.G.S., John Ellis, ac Alun T. Jones, Chwilog; y Mri E. R. Davies, O. Thomas, Chwilog R. Pariy, arwerthwr; W. E. Williams, a Mrs Williams, Ysgubor Hen; Mrs J. E. Hughes, Penlan- street, Pwllheli; y cynnrychiolwyr o Chatham- street, a David-street, &o.. Ar ddyfodiad y Maer, ac yn arbenig y Parch W. O. Jones yn ddiweddarach, yr oedd y gy- meradwyaeth yn fyddarol, a pharhaodd yn hir. Dywedodd y Maer eu bod wedi cyfarfod ar fater pwysig, a gobeithiai eu bod oil wedi ys- tyried yn ddifrifol a phwyllog yr amcan oedd mewn golwg; ac nad oedd neb wedi dod yno i ieithrin chwilfiydedd diamcan, a'u bod oil yn ymdeimlo a'u cyfrifoldeb, ac yn edrych i fyny (cymeraiJwyaeth). Dymunai aj-nynt ystyried tri dosparth pwysig, a :gwneyd hyny yn bwyll- og a pharchu*, «ef y pwyllgor yn Lerpwl, sydd oyn hyn yn orhysbys; y cyhuddedig, y Paroh W. O. Jones (cymeradwyaeth); a'r cyfundeb oil. Gwahodldai bawb i wneyd hyn. Yr oedd amgylcbiadau a digwyddiadau anghyffredin yn raywydau personau unigol, yn gystal a .gwled- ydd, yn valw am gwrs anghyffredin a neillduol 1 gvfarfod v cyfryw. Enigraipht ddifc i egluro hyn oedd a wnaeth y diweddar Mr triad stone, pan y cymerodd y creulonderau Tyrcaidd ac Ar- menaidd le. Gwelodd ef fod ganddo rywbeth i'w wneyd, a gwnaeth d. Yr oedd yr hyn ddi- gwyddai yn eithriadol, a chymhellai yntau ei gyfarfod felly. Felly yr achos anhapua hwn. Gelwid am fesurau eithriadol. Yr oedd ewes- tiwn gwr pwysig, defnyddiol, ac anwyl yn y gloriain. Llawn annagai hwy i edrych ar y mater yn y gweddau uchod cyn rhoddi eu barn (cymeradwyaeth wresog). Yr «edd ganddo yn ei* law lythyr oddiwrth un o Fethodistiaid Ler- pwl, gyda gwefrebiad hefyd oddiwrth Mr Ar- tlmr Roberts, Treffynnon*' yn dymuno llwydd i'r cyfarfod, a phryder am" i gyfiawoider a- th'eg- wch ffvnu. Yn ei lythyr, a ddarllenodd y Maer, dywedai Mr R D G-lyn Roberts: —"Teimlaf yn ang- erdd'ol yn yr achos, a pna ryi6aa,_ gan y, fod camgyhuddiadau wedi eu rhoddi yn erbyn y Parch W. 0. Jones, ac y gwn, hefyd, trwv brof- iad pa mor drahaus a gorthrrmus yr vmddygid tua^ato ef a thuagat yr eglwye yn Chatham- street, ac y creda,f yn gydwybodol mai achos yr holl helynt oedd fod mwyafrif swyddogion Chatham-atreeti wedi pendea-fynu ei gael i ffwrdd1, ac na fuasid yn meddwl am wneyd ach- wtyniadau yn ei erbyn, ond fod pob dyfais arall 11, eiddynt i gyrhaedd yr amcan lnmw wedi trod allan yn fethiant hollol." Yna cododd y Parch W. 0. Jones l anerch y cyfarfod, a chafodd dderbymad ardderchog Dywedodd Mr Jones mai ei ddyledswydd gyntaf oedd diolch iddynt, a gwntli hyny o'i galon. Yr oedd gweled v fath olygfa a chlywed a ddywedid yn rhvwbeth amheuthyn iawn wd'o ef, wedi ceidded llwvbrau dyrus a thywyli weithian er s tri chwarter blwyddyn, a. pha ryfedd, pan y cofiai ef ac v cofinnt hwythau ei fod wedi ei gondemnio gan bwyllgor dylanwadol a tu yn ystyried ei achos, hyny yn naturiol yn peri i'w gyfeillion anwylaf gilio ac edrych yn amheus a diraddiol arno. Ond yr oedd yr hyn a welai o l fiaen yn peri iddo feddwl y deuai rhywbeth j ohono eto. Cai-allan erbyn hyn mai dyna. deimlad rniloedd trwy Cymru oil (cymsradwy- aeth). YTit ymdrinodd Mr Jones, megis y gwnaeth yn v cyfarfod mawr yn Lerpwl, air: modd yr ymddygwyd ato gan y pwyllgor. Teg oedd iddo hysbysu fod anghydwelediad wedi codi rhvngddo a. swyddogion Chatham-stieet, ar fwestiwn o ddysgyblaeth eglwvsig, a'r syniadau "oleduai ef. Gw,h,niaethii rhai o'r swyddogion a„- ef, ond yr oedd mwyafrif yr eglwys yr un farn ag ef. Felly cafodd achos yn fuan i weled, ei fod wedi pechii trwy beidio rhoddi i ffordd i fwyafrif y swyddogion. Effeithiodd hyn yn mhellach "nes peri iddo ef golli pob swvdd gy- hoeddus a ddaliai ("Cywilydd"). Pan y rhoed vn ddilynol y cyhudd^dau o gamymddwyn ger- bron, d'aethpwyd i'r penderfyniad nad oeddynt yn werth sylw, nad oedd dim ynddynt, a hyny "an v pwyllgor, ond gofynid am iddo roadi ei swyd'l i fynv fel gweinidog, pan oedd yn bre- sen'nol yno v Parch Hugh Jones, a John Wil- liams, &c., ond gwrthododd cymaint- ag un godi ei law o'r eu'lwys. Ar ol hyn, er y dywedwyd f nad oedd dim yn y cwynion fu gerbron, ar ol hyn penderfynwyd gwneyd ymchwihad flracliein ("Cywilydd"), a svlwer fod; un neu ddau o'r swyddogion wedi dvweyd wrtho ef, pe y buasai wedi rhoddi ei le i fyny, na. buasai air o son am danvnt. (Llais "Felly wir," a. "Chvwilydd"). Ar ol hyn, bu chwilio am saith wythnos yn ei rrylch yn mhob evfeiriad, ond heb iddo ef fod yn gwybod dim. Holid sut un ydoedd pan yn "fachgen ieuanc yn moreu ei oes, beth am ei dueddion, a'i arferion. Gwrandewid pawb o bob cyfeiriad heb iddo ef gael dyweyd gair. A fuasid yn meddwl am foment y gwnaethid y fath beth mewn llvs gwladol? (Lleisiau: "N a wnaethid yn sicr"). Dywedid pethau rhyfedd yn Lerpwl* am dano pan yn y Waenfawr, ond yr oedd cyfeillion yn bresennol oddiyno dystient nad oedd air o wir ynddvnt, ond graddol v dar- fyddai y wedd hon ar yr achos yn awr (cymer- adwyaeth). Yn ateb paham na buasai yn apelio i Sasiwn Pwllheli, yr oedd un o'i dyation yn Ngorllewin Affrica, rhai morwyr ar y mor, ddau neu dri pwysig. Gwyddai fod un o reolau y Gymdeithasfa yn golygu deuddeg- mis i hyn, a disgwyliai y buasai y Gymdeithasfa yn man- teisio hefyd i gymerj'd mwy o bwyll cyn pasio ei phenderfyniad terfynol ar achos oedd yn Dwysig. Dywedwyd nad oedd ga-nddo ymddiried yn mhwyllgorau y Gymanfa. Yr oedd hyny yn wir fel ei ffurfid hwy yn awr, ond buasai yn hollol foddlon pe cawsid ei drafod yn agored a chael cofnodion cyflawn. Honai rhai ei fod yn codi hyn oil rhag cael prawf, mai arfer y cyfundeb oedd ymchwilio mewn pwvllgorau, a dywedid drachefn, wedi rhoddi y ddedfryd, nad teg oedd rhoddi y tystiolaethau. Yr oedd ef wedi dymuno, a, gweddio am, a dyweyd "bydded goleuni," ond dywedaj y pwyllgor "bydded tvwyllwch" (clywch, clywch). Meddai dos- parth arall, paham nad apeliai ? Gofynai yntau yn ol. sut y gallai apelio, ac yn erbyn beth? Honid wrtho, os caniateid yr hyn a ofynai. y dinystriai gyfnnsoddiad y cyfundeb Methodist- aidd. ac v costiai hyny filoedd o bunnau (chwerthin mawr). Ei ateb oedd nad oedd dim yn hyny o gwbl. Parod oedd i hysbysu peth "rail pwysig iddynt. Yr oedd wedi anfon i Gyfarfod Misol Lerpwl, yr hwn a eisteddai yr un adeg ac y cvnnalient hwythau y eyfarfo(I hwn, nad erlynai ef neb os cai v tystiolaethau, hyd yn nod pe y byddent yn onwireddau hollol (hir gvmeradwyaeth). Cwrs arall gymhellai oedd ymchwil cyhoeddus yn y Sasiwn gyda rhyddid iddo yntau gyhoeddi y cyfryw os barnai yn angenrheidiel. Nid ei amcan øedd llechu parod oedd i wynebu pawb. Drwg oedd gand-do orfod credu mwy mewn llys gwladol. Gwell oedd ganddo ef yn awr gael gan y Sasiwn wneyd y gwaith yn agored nac annog v wlad yn erbyn y Sasiwn, ond os na chyrhaeddid yr amcan, byddai raid cymeryd y cwrs arall. Ond yr oedd v wlad yn deil'ro. Yr oedd Lerpwl yn "deffio; credai y ceid dwy ran o dair o'r aelodau o blaid hyn yn Chatham, Bootle, David-street, &c. Gofynai am eu help hwythau. Yr oedd yn credu y llwyddai, a'i fod yn eicr y cai cyfiawn- der (hirrfaith gy« £ radwyaeth). Cynnygicd Mr R. W. Jones, Ty Cerig Gain swyddog yn yr eglwys yno), v pendterfyniad canlyiiol: —"Fod y cyfarfod hwn o Fetfiodistiaid Pwllheli a'r cylch, In datgan eu hargyhoeddiad llw-raf o'r angen- I'Tieidiwydd am siii-ymchwiliad. cj-flawn i achos y Parch W. 0. Jones, B.A., trwy brawf agored, ac y dylid trefnu fo11 manylion o'r cyhuddiadau a'r tystiolaethau yn cael eu rhoddi i Mr Jones yn mlaen llaw, yn nghyda trefniant i gymeryd cofnodion o'r boll dystiolaethau ar wrandawiad yr achos." Cefnogodd Mr R. Parry, Pencoed. Yr oedd ef wedi ei fagu yn yr un eglwys a Mr Jones, ac iel> yn gallu tystio i gywirdeb ei gymeriaci Gobeithiai yntau y gwneid pob ymdrech yn y Triad i gael lI, «g«red, fel y gofynid. Yr oedd yn y gioriaii. Yr oedd teimlad cryf yn eglwys Pencoed yn ffafr hyn (cyinerad-vi-v- aeth). l)vw«xk*:M Mr E R. Davies, a afodd dder- b.yr»ad brwdfiydig, fed. dwy neu dair o an wedd- au y dylid syhvi ar y cwestiwm nwysig oedd gerbron. Yr oedd Mr Jones eisoes wedi cyfeirio at rai dfeoeyit, at ddwy wedd yn neiilduol. Syriid gan lawer y gofynid-am, beth oedd yn myndi dan hanfod y corph Methodistaidd. ac yn groes i bob fcrefn. Addefai y bu yntau, hyd vn ddi- weddar, yn ddarostyngedig i'r un camgymeriad. a fod rhyw reolau, a. dybid eu troseddid. vn bod er pan y mae y Gorph yn bod. Yn oedd hyn yn gaungymerwtd mawr.Gwelai, a synodd wedi iddo sylwi, fod rhai o'r rhenlau T benid y tor- wy-d hwy wedi eu gwneyd mor d'diweddar a 1898, ac nad, oedd el-eill ond er 1896. Y cwes- tiwn yn mvr ydoedid at oedd yn iawn iddynt dâioadef cam ar gyfrif rlieolau oedd yn bod er's dwy flynedd'? A oedd hvn yn iawn pan yr oedd urddas, a. hyd yn nod' dogelwch y Corph. yn y cwestiwn? ("Na-c oedd"). Yr oedd yma achos difrifol gerbrfon yn awr. a gallasafi rhai ereill ddod yn nila-en unrhyw adeg yn y dyfodol. Ai nid teg ac iawn iddyntl oedd eu cyfarfod? Y ddau gwestiwn mawr oedd gerbron yn awr, ac y «« cael oedd y tvstiohiethau a'r oofnodion ynllawn. Gwneid a cheid hvn mewn llys gwladol. Dymunai alw sylw hefyd a.t v ffaith fod y M.C. yn un o'r cyrph Presbyteraidd. ac yn yr undeb hwnw, medda y Presbytcriaid Seisnig, pobl wir grefydbl, rheolau a darpar- iaeth fanwl i gyfarfodl ag achosion o'r fath. ru Givrtho.d,wvd iddo ef ddarllen dyfyniadau o'r cyfryw yn y C.M. ("Cywilydd").' Gofvnai am rydidid i wneyd y pryd hwnw ("Cewch, debvg iawn"). Pan y cyhuddid un, rhaid rhoddi llawn fanylion mewn ysgrifen, enwau tystion, &c. Eto, rhaid i'r llys neu y person wnai y cyfryw gyhuddiadau, anfon copi llawn o'r cyfryw .i'1' cyhuddedig, yr kyn yn union a ofynai Mr Jones i'r llvs hwn hysbysu y cyhuddedig yr un adeg o'i hawl i ateb tystion. Yr oedd rheol arall yn darpar nad oeddi y cyhuddedig i ddianc rhag dod i brawf neu sefyll y oanlyniadau a ddarparai v AeoLiu. Beth oedd yn decach ? (Lleisiau "Dim byd"). Yr hyn a ddywedai y M.C. yn awr oedd, lift. rl-dylid gwneyd rheolau i gyfarfod a'r fctfyilfe, yr o^cldi Mr Jones ynddi. Paham, tybed? Honai ef mai rheolau wneid wrth fynd yn mlaen oedd eiddo y corph, ac yr oedd hyny y yn bflofedig. Nid; oedd; dyweyd fod ereill vn dyweyd y» iys»t»olaieth nidyogel. Pethau oedd y rhai hyny fet y profid yn hanes Mi* Jones, yn mynd oc y» di«(i aqr a4eny«ld y g^rynt. Ond yr oedd dkrpariaeth yn y rheoIau v cyfeiriai ef atynt j ar gyfer hyny, a: chael llawn amser i ystrriea y cyfa.n, ac os wedi lla-wn ystyriaeth y byddai y tystiolaethau mewn achosion yn groes i'w gilydd, ec mor groec, fel nas gellid dod i benderfyniad, gadewid1 i'r mater, ao i amser a Rhagluniaeth egluro y cyfan. Yn nghanbl chwerthiniad mawr y cyfeiriodd Mr Davies at v dd'arpariaeth liono yn y rheolau Presbyteraidd na chaniateid i y cyfeiriodd Mr Davies at v dd'arpariaeth liono yn y rheolau Presbyteraidd na chaniateid i d-dadleuydd proffeseddg gymeryd rhan ynddynt. Yn mhellach, sylwai, onid oedd yr hyn y cyfeiriai I e to yn ei vmhel] ei hun ibawb ac yn wir Grist- ionogol? Paiham, vnte, y gwrthodid gwneyd I j>eth cyffelyb yn yr amgylchiad gofidus hwn? (hirffaith gyioeradwyaeth^. Dywedodd Mr W. A. Lewis, o eglwys Chatham-street, v buasai mwy wedi dyIod 0 egIwy. Ckatham-street oni buasai am brvsurdeb I vr adeg hon o'r flwvddvn. Rhoddwvd awdurdod iddo ef siarad drostynt hwy, a thros fwvaf- rif yr eglwys (cymeradwyaeth). Da oedd gan- ddo weled y fath gyfarfod. Yr oeddynt hwy yn Lerpwl wedi bod yn ymladd yn galed, ond nid wedi blino. Yr oeddynt am gvfiawnder i'r Corph ac i Mr Jones liefyd (cymeradwyaeth uchel). Credai efe fod gan eglwys Chatham- street achos i gwyno yn fawr oherwydd hyn. one Yr eglwys oedd yn talu cyflog Mr Jones, ond mynid dadgysylltu Mr Jones oddiwrth yr eg- lwys, a hyny heb i'r eglwys wybod am ba beth! Nid oeddynt am. fod yn ddistaw hyd nes y ceid gwybod. neu gael Mr Jones yn ol yn weinidog I (cymeradwyaeth tawr). Cyhuddid hwynt o fod vn gwrthrvfela yn erbyn yr awdurdodau, ac o fod yn anffyddlon i'r enwad. Nid oedd eglwys yn bod a mwy o barch i'r enwad nag eglwys Chatham-street. Yr oedd ganddo ef berthyn- asau yn y swyddogaeth a'r weinidogaeth ond os y golygid wrth reolau y cyfundeb, dori cy- meriad dynion. heb i'r olaf wybod am ba beth, yna byddai iddo ef ymadael a'r fath enwad (çy- meradwyaeth). Hawliai efe fod pob peth i gael e? drin uwchlaw amheuaeth, ac yn y goleu. Y bobl a bleidiai gvfiawnder oedd v bobl ag oedd yn ffyddlon i'r enwad. Yr" oedd eglwys Chatham-street wedi ei hanwybyddu gan y Cyfarfod Misol. Ond yr oedd eglwysi-aelodau €gl%vysi Lerpwl, nid v swyddogion—wedi eu cynhyrfu i hawlio yr *hyn a ofynid. Nid y swyddogion oedd y cyfundeb. Cvchwvnwyd vn Lei^pwl bwyllgor amddiffynol i gario yr achos hwn yn mlaen. a phwyllgor ydoedd na tliroai byth yn ol (cymeradwyaeth). Da oedd ganddo ef fod Lleyn ac Eifion. ac Arfcai yn cefnogi Mr Jones i gael cyfiawnder oddiar law y cyfundeb. Disgwyliai cannoedd yn Lerpwl am ganlyniad eyfarfod PwIIheli. Byddai i'r achos fyned yn mlaen i'r Gymdeithasfa, a chael ei gvhoeddi drwy y w^sg, er, mwyn i holl Fethodistiaid Cymru weled fod Methodiftiaeth am gvfiawnder ¡ (uchel gvmeradwyaeth). Yr oedd yn hen bryd i hyn gymeryd lie. Nid Mr Jones oedd y cyntaf i ddioddef oddiar law pwvllgorau dirgelaidd. Dioddefodd llawer, ac oherwydd eu bod yn rhy wan i allu gwrthsefvll ymosodiad disgynasant i r bedd <ian gwmwf. Ie, torasant eu calon. Diolehodd Mr Lewis i'r nef fod Mr Jones vn 'ddigon cryf i allu sefylI i amddiffyn ei hun. Nid oedd yno Fethodist diragfarn na ddywedai fod eisieu chwareu teg yr. yr achos hwn. Nid Mr i|°nes unig oedd ar brawf, ond y cyfundeb hefyd. Dyledswvdd ydoedd ar baw'b i gefnogi y cais hwn. Mr Amity Jones, aelod o eglwys David-street, Lerpwl, a ddechreuodd 'siarad, pryd y daeth telegram oddiwrth eglwys David-street, yn dy- muno pob llwyddiant i'r cyfarfod. Aeth Mr Amity Jones yn mlaen. Yr oeddvnt am gyf- iawnder i Mr W. 0. Jones. Y cwestiwn iddvnt hwy oedd sut i symud yn rbeolaidd,-yn of yr arferiad (chwerthin). Y ffaith am dani hi oedd. nid oedd yno reolau o gwbl. Cuddio y tu ol i I hawlfraint a wneid (cymeradwyaeth). Caed cyfarfod yn David street-ord nid yn y capel, eithr mewn ystafell fenthyg. Darfu iddynt dynu J allan ddeiseb i'w hanlfon at v swyddogion yn ffafr Mr Jones. Ond gwrthodwvd v ddeiseb, oherwydd nad oedd y cyfarfod ddim wedi ei gynnal mewn adeilad perthynol i'r Corph. Hefyd, nid oedd rhvbudd wedi ei roddi (chwerthin mawr). Ni-ddaethpwyd a'r mater o I fiaen yr eglwys, oherwydd nad oedd rhybudd ddim\ wedi ei roddi. Ac eto dygid pethau ereill I o flaen yr eglwys yn barhaus heb rvbudd. Cyn- nelid cyfarfod brodyr i ystyried achosion. A oedd hyny yn unol a'r rheolau? Nid oedd yn y Cyfansoddiad o gwbl. Ymleddid dros yr achos, a rhoddid rhybndd, er mwyn dwyn y mater gerbron yr eglwys. Yr oedd Mr W. 0. Jones yn cael cam. Yr oedd pawb am gael cyf- iawnder iddo. Pe gofynid am drugaredd gan yr Hen Gorph, efallai na cheid dim; ond rhaid cael cyfiawnder. Rhaid i'r pwyllgor ddangos eu dwylnw, a dyweyd paham y condemniasant y cyfaill parchus (cymeradwyaeth mawr). Gofynodd y Cadeirydd ar i'r brodyr o Waen- fawr ddywevd gair. Dywedodd Glan Peris nad oeddynt wedi dyfod yno i siarad. Bwriadent hwy wneyd hyny mewn Cyfarfod Misol yn Arfon. Cyfeiriodd y siaradwr at bersonau wedi codi dwylaw yn y Sa^wn heb wybod y cvhuddiadau yn erbyn Mo- Jones ac yn gofidio oherwydd hyny yn awr. Anhawdd oedd parchu pwyllgor Lerpwl,— pwyllgor y pwyll^orau. Darfu i aelod yn I eglwys y siaradwr godi i gynnyg penderfyniad ar y mater hwn, ond yn lie gwrando arno cododd blaenor yn y set fawr a darllenodd bennod I Yna aed yn miaen i benodi gwylwyr y drysau, &c., ac ni chymerwyd sylw o'r eynnygiad. Ond yr oedd cymdithas lenyddol v capel wedi pasio penderfyniad a'i anfon i Mr W. 0. Jones. Dywedodd Mr Jones ei fod wedi ei dderbyn (cymeradwyaeth). GTan Peris Pan y bydd un drws yn can, bvdd y un arall yn agor. Ofnid fod y Sasnrn yn mvned i ddwylaw rhyw ddosparth* neillduol o bobl. Dymunol fyddai cael gwybod pwy oedd y cyfun- deb,—y bobl gaent fwyd ddyddiau v Sasiwn ar gost pobl ereill. ynteu y bobl a roddent y bwyd? (elywch, clywch, a chwerthin). Gofynodd y Maer ar i'r rhai oedd heb fod yn Fethodistiaid beidio codi eu dwylaw. a rhoed" v cynnyg gerbron y cyfarfod. Cododd cannoedd eu dwylaw drosto, ac ni chodwyd cymaint ag un law yn erbyn. Gofynwyd rhai cwestiynau, at atebodd Mr Jones. Cynnygiodd y Parch John Jones, F.R.G.S., ddiolch i'r Maer. Cefnogodd v Pardi John Ellis, a dywedodd ei fod ef yn y Sasiwn. ond ni chododd ef ei h. w droe adroddiad y pwyllgor (cymeradwyaeth). HAWLIO DIWYGIAD. I CYNNADLEDD FAWR I'W CHYNNAL. Y mae Gogledd Cymru drwyddi draw wedi codi i gymeryd dyddordeb vn achos v Pareh W. 0. Jones. Yn ychwanegol at yr hyn a wnaed yn hysbys eisoes, trefnir i gynnal cynnadledd gyffredinol o y Gogledd yn y Pafilion, yn Nghaernarfon, Ie y cymerir mesurau ymarferol er trefnu pethau i'r amcan nid yn unig o liawlio ail wrandawiad yr holl gyhuddiadau yn eibyn v gwr parchedig, mewn llys agored, &nd hefyd i ddwyn i mewn i'r cyfundeb reolau a di- wygiadau a'i gwna yn anmlicsibl i beth o'r fath ddigwydd eto. Daw y mater yn mhen eto yn Ngliyfarfodydd Misol Arfon a Lleyn ac Eifionydd. Yn Arfon daw yn mla?n fel mater gohiriedig ond yo Nghyfarfod Misol Lleyn, gan na chafwyd llais unfarn, bwriada y blaid a orchfygwyd gan 51 yn erby-n 43 ddwyn y pwnc gerbron etc. gan yr ym- ddengys nad oedd y pwyllgor trefniadol wedi ei osod ar v rhaglen y tro o'r blaen, hyd nes y galwvd eu sylw at y ffaith nad oedd ganddynt hawl i adael allan o'r rhaglen genadwri oddiwrth galwvd eu sylw at y ffaith nad oedd ganddynt hawl i adael allan o'r rhaglen genadwri oddiwrth eglwys o fewn cylch y Cyfarfod Misol. Yna gosodwyd yr achos ar y rhaglen. Yn awr cymerir mesurau gan amryw eglwysi yn Lleyn i anfon cenadwriaethau tebyg i'r Cyfarfod Misol nesaf er ei ail agor. Dywedir fod bargyfreithiwr galluog, yr hwn sy'n aelod o'r Corph, yn cynghori pwyllgor Lerpwl ar agwedd gyfreitliiol yr achos. Y mae teimlad angerddol vn Mon. yn enwedig yn mhlith v lleygwyr ac aelodau answyddogol y Corph.
RHEILFFORDD CWM TAF,
RHEILFFORDD CWM TAF, Yn ystod ymgom a gohebydd y dydd o'r blaen. cwynai Mr Bell, A.S., fod y dynion ar linell v Taf yn cario yr ymdrechfa bresennol yn mlaen heb ymgynghori a'u hysgrifenydd cyffredinol. Y mae y tnvbl presennol yn hollol ddiawdurdod mor bell ag y mae a wnelo Cymdeithas Unedig Gweision y Rheilffyrdd ag ef.
DYSGU IEITHOEDD.
DYSGU IEITHOEDD. Cynnaliodd Cymdeithas yr Ieithoedd Di- weddar gyfarfodydd yn Lerpwl, yr wythnos ddi- weddaf, o dan lywvddiaeth Dr R. Garnett, yr hwn. yn ei anerchiad o'r gadair, a sylwodd fod astudio ieithoedd yn bwysig-yn enwedig mewn rhyfel. Yr oedd yr awgrvmiad fod Cynghorau Sirol, Cyrph Llywodraethol v trefi i ganiatau rhoddion tuagat sefydlu ysgoloriaethau a bur- saries ar yr ammod fod pob myfyriwr yn treulio chwe' mis oddicartref yn un tra rhagorol. Credai na. ddylai y bachgen cyffredin gael ei drwblo hefo'r iaith Roeg. ond fod ieithoedd tramor i'w dysgu yn ei lie. Gallai y bachgen galluog ddysgu v ddwy. Yr hyn oedd ei fawr angen oedd peiriannwaith a.t astudiaeth effeith- iol yr ieithoedd diweddar. Penderfynwyd ceisio cael un iaith ddiweddar yn bwnc yn arholiad ymaelorli pob Cyfathrofa. a choleg yn lie un pwnc clall ro 1.
IUN O'R "D IE -HARDS"
UN O'R "D IE -HARDS" CANLYNIAD I INDIA A RHYFEL Y ZULU. I Y mae amryw gatrawdau enwog a chanddynt eu llysenwau yr un mor enwog, ac o'r olaf, nid ces neb mwy enwog na'r Die-hards," y 1st Battalion, Middlesex Regiment (yr hen 57th), a enillodd ei henw yn Rhyfel Albuera. WOC&fodd gohebydd (yn ol y "Warrington Examiner") ymddyddan ag un hen Die- hard," Mr M. Sbaughnessy, yn byw yn 8, Milner-street, Warrington, ac yn gweithio yn y dref yn ngweithfeydd eang y St. Helens Cable I Company, Ltd. Dyn cryf o uchder canolog ydyw, gyda gwallt wedi ei fritho a blewyn llwyd, ac o ymddangosiad ar unwaith yn ddifyr a rhagfeddiannol. I edrych arno ni feddyliai neb fod ganddo dystiolaeth am ddeng mlwydd ar I hugain o wasanaeth yn y fyddin, ond felly y mae, a gorphenodd fel colour-sargeant yn y "Die-hards," wedi gwasanaethu yn India, ac ymladd drwy ryfel y Zulu yn Neheudir Affrica, lie y tarawyd ef i lawr gan dwymyn ofnadwy yr enteric, yr hyn ddinystriodd ei dreuliad. Mr M. Shanghnessy. J (Oddiwrth ddarlun gan Parkinson, Warrington.) I Yr oeddwn lawn bedwar mis3 yno," ebai ef, I a chefais ddau fis rhagor ohono yn Yspytty Netley pan ddeuais gartref. Beiaf fy afiechyd ( am y poenau arswydus yr wyf wedi dioddef oddiar hyny. Dywedodd y meddygon wrthyf mai annhrenliad llym a gwrwst ydoedd, ac fy mod i fod yn ofalus iawn. Profais bob math o I feddyginiaethau a gwariais bunnoedd, ond hyd yn ddiweddar ni feiddiwn fwyta cig nac yfed te. Oddeutu dau fis yn ol aarllenaisam yr iechydon etteithiwyd gan JJr vVilliams pink pills for paie people, ac yn union pwrcasais flyebaid oddi- wrth y cwmni yn Llundain. Gwnaeth y pelenau ddaioni ar unwaith i mi, a pharheais i'w cymeryd byth oddiar hyny. Ychydig amser cyn dechreu cymeryd y pills cefais ymosodiad, yr hwn ddisgynodd arnaf fel mellten, yn y swyddfa yma, a ebreclodd pawb I fy mod yn marw ar y fan. Ond yn awr teimlaf fy hun lawer iawn yn well, a gallaf gymeryd cig a thatws. Y mae y pills yn syndod heb gam- syniad." A ydych chwi yn gwybod am rhywun arall sydd wedi derbyn budd wrth eu cymeryd?" Fy ngwraig," ebai Mr Shaughnessy, y mae hi wedi bod yn eu cymeryd yn ddiweddar at ddiffvg trenliad, ac y maent wedi gwneyd daioni iddi hithau hefyd. Nid wyf erioed wedi cael unrhyw feddyginiaefch a wnaeth gymaint o les i mi a'r pills hyn." Mae llawer yn meddwl y gellir iachau an- nhreuliad drwy gyffyrau rhyddhaol. Na ellir. Ni wna oyffyrau rhyddhaol ond yn unig achosi afiechyd rewydd, yr hyn a alwn ni yn diarrhsea, a chymeryd moddion at, po as byddem wedi ei ddwyn arnom ein hunain drwy ein ffolineb. Mae annhrenliad, ac amryw afiechydon ereill- geri, gwynegon, parlys, St. Vitue' dance, bron- chitis, anaemia, darfodedigaeth, ac afiechydon nodweddiadel boneddigesau wedi eu hiajhau gan Dr Williams' pink pills, pris dau a naw ceiniog oddiwrth fferyllwyr, neu cludiad rbad a'r un pris oddiwrth Dr Williams' medicine company, Holborn Viaduct, London. Os prynir hwynt mewn masnachdy, y mae'n angenrbeidiol er dod yn sicr fod yr amlen yn dwyn yr enw Uawn, Dr Williams' pink pills for pale people; bydd y geirian hyn, os byddant oil yno, yn am- ddiffynfa rhag dirprwyaethau
Advertising
THE MOST NUTRITIOUS." EPPS'S t GRATE FUL-COM FORTI NG. COCOA GREA^AST ANQ SUPPLIL I :?j BEST AND CHEAPEST COAL IN LLANDUDNO. ALL KINDS IN STOCK. PIERCE JONES, COAL MERCHANT. D i i Officeoand Coil Yard ADELPHf STHEET, LLANDUDNO. Postal Address: STUDLEY HOUSE, VAIUHAK STREET. Terms: Nett Cash. 1194- R. J. "WILLIAMS Co., IRONMONGERS, PLUMBERS, GASFITTERS & BSLLHANGERS, Sheffield House, Lower Mostyn Street, LLANDUDNO. T ARGE STOCK of BEDSTEADS. BEDDING, GRATES, RANGES. PAPER L HANGINGS, c. rl70 JOSEPH WILEY AND SON. Glass, China,"and EartheiiwarelMerchants, 91, MOSTYN STREET, J^TuAJXiyUDNO. PRICES FOR HOTEL AND HOUSEHOLD GLASS. Specially? Quoted aod Samples Supplied. A Large Variety of Patterns always ir. Stock of DoultoE, Weawooa, Coalport, Sfeafiord- soire and Worcester China. Also Ornamental Glass suitable for Presents. t179n TELEPHONE No, 15. TELEGRAPHIC ADDRESS, HUGHES, FISHMONGER JOHN HUGiiES, FISH, GAME, AND POULTRY SALESMAN 12, MOSTYN STREET, LLANDUDNO. SHELL-FISH, GAME, POULTRY, &c., FRESH TWICE DAILY. THfe NOTED SHOP FOR PROMPT DELIVERY. 154N Coac AND TILti Wiao Kkpii'SNOB BACK OF ST. QEOltciK'S CKESCENT. 1, EAST PARADE VILLAS. LLANDUDNO J. HUGHES AND SON, BUiLDkl > G CXERAL MERCHANTS, p., 1-3 a in Coal, Slate, Cement, Piaster of Paris. Laths, Firebricks, Tiles, Fancy Tiles, CLiLlltlEV Drai'ji Pipes. &e. Always t Jar-ie Stock of »«t kindn of Baiidiug R'->o;n>sites in stote r J. wTw ILL IAMS BAEER GROCER, AND PROVISION DEALER, 20, BiGK MOSTYN STREET, NEAR ST. GEORGE'S HOTEL, 1/ A N i> ill) N O. :\r\r>E iiread FHESII DAILY. ESTABLISHED 1856 JOHN ROBERTS AND SON COACH BUILDERS, &c., MADOO STREET. REFORM STREET, AND OHURCH WAiES, LLAlNUDDBO. Estimates given for Carriage Work -n all its branches, Drawings on application. SHOEING AND GENERAL SMITHY carried on as usual in Reform Street, off Lloyd Street. Ilsad Office: Madoc Street Telephone, 54 r15711 BEDDGrE LEIRT, ROYAL GOAT HOTEL. (Open under entirely New Management.) Establishment is beou- THIS -y situated in the midst of of the finesi Bcenery in Wales, and is within a mile and a of the Pass. It has undergone a most com- is newlyandbanif- somely ref arnished, and the in- tent, on is that a reputation for comfort, and moder- ate shall be penna- earned. COACHES will run during the season between Carnarvon, Portmadoc, Bettwo- v,Co8d, and the Hotel. CdIee, Drawing, Billiar d, and Smoking Rooms I FISHING on the Lakes Gwynant Dinas, Gaoler and Cwellvn. Posting in all its branches 260 W. E. WEBSTER, Manager. — Ji Simi. WHITE LT0\T ROYAL HOTEL. BAL (C.T.C.) ONE of the pleasantest centres in North Wales. TROUT FISHING on four miles of w River Free to Visitors staying at the Hotel. B ALA LAKE is in itself an object of considerable attraction, from its extent, 4-t miles long. The number of Excursions that can be made daily from Bala, returning the same evening, to places celebrated for their natural grandeur, is almost unkmitc-d. Bala is the nearest Station to Lake Vyrnwy. r243 WILLIAM OWEN, Proprietor. CIO CATALOGUES 0 lm E,; POST FREE A a sent without delay by Parcel Post; J satisfaction given or monay riturnad. ^J 1 fl/R £ or Costume- f j PATTERNS sent POST BJtEE gkirt ate, 8/B.rriSe L j| of tA", t'.vo cond durable clothes in which tho Toque, as sket-ch, 811, Carriage, 6d. r art.' H),lde: THB .1 I)}. XùiJLE. Cli J(,J'J.' J SLa'GEF0ULl VkEsis 'LE SGTH of t iher J^isV.c^,and oseful Souvenir pre- 1 fabric ifryds., "j ins, widei for 7 6. Carriaae, M. "l-JZ/ Costume purchasers during J ^COLOURSBlack, ^Navy, Brown, .Myrtle »ne next few weeks. Grey, and Elue. 4 SIZES IN STOCK df LadieV Cost- L urnes are ;1. :IS inches round bust (under armsi; 4. :18 Skirl" being 36. 40. H inchs Joog in 1 fronl, Any other size made to measure for 12:6, ORDERS at one day. THE SALE CATAtOE srlendid is Cost- l\Li.nUes. Children's ])re;t't llilliiiery, I'nd T in Ld.ce \Vllldo\V Curtd.ius, 1)o3t S¡>eclal Value. Modol 274 T'\iJords.lg'n>ù 'hcqua C<>a.t,ill Fa wn or BJack lar Price only /I¡, C" rrj age Cd. 1.n/(1.h3O ins. Pretty Toque. "sskctch -AIML 6/11. Ca.rria.go (,/ !:i GI .1 0 QJ C, d. 8I r:I. ;oa t'I(.1 So4 ro g 0 i MODEL101 ø. 5 Consistsoffmut reeter Coat, I PLEASE NENTION THIS NEWSPAPER WHEN WRITING TO- F ë'" lu-rne Colours: n. or llac}, ld. o It In Cheviot S. e 01' COSo l1;no :š: 2 C &tin g. Lenbs and Pric III C; 21 U 27 30 33 31. Jr¡¡, r:I 9 10:- 11'- 12/8 14:- 15 1>0 -< (zd. xtra. lIIan of War Cap (as sketch) 1:8; td. I PLEASE NENTION THIS NEWSPAPER WHEN WRITING TO- F ST; MILLS NIJOHN NOBLE LT'D MANCHESTER