Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
I tWMTM OHAIN FOR ONE DAY'S WORK I Bay* and OUta eu • NICKKL- I X PlriT»n WATCH, alio a CHAIN and 1 CHARM (of celling 1) doien package! of WL. 1 sLuUra »»>Fir»P«ne« each. Sena your BC». ,V~. V** I (U1 addMtfi Inaludln* name of County. ^Wu/MC? I bj rilin Ball, and we will forward the Bluine. | tl = 5 :&1 E-t rn M Q E4 AOHUBWCH EICH PLANT drwy ddefnyddio AISTI-CONVULSION & WORM DROPS y diweddar Doctor Jones, Llanllyfni. Paratoedig yn unie gan nn o'i DRUSTIHS set MR WM. HUMPHREYS (ELIOT), BLAENATJ FFESTINIOG. DYMA'R FEDDYCINLAETH open at bob math o anhwylderan ar blant, yn ♦-nwedig FFITIAU o bob natnr, LLYNGYR, BRONCHITIS, Y FRECH GOCH, COLIO, nea GNOFA yn yr YMYSGAROKDD a obwalant bob math o WYNT o'r CYLLA. Ni ddylai yr un tenln lIe mae plant fod heb y DROPS digym. bar hyn wrth law. R H Y B U D D. 0 dau EWYIILYS y diweddar DDOCTOR JONES ni fead neb hawl i ddefnyddio ei enw ef ;«ri iiglyn ar" BALM IACHUSOI." a'r ANTI CONVULSION AND WORM DROPS (llawer liai gyda dynwareaiad twyllcdrus ohonynt) oad S3 nn<g y TRUSTEES—y MRI STEPHEN JONBS, OBTH, POETHMADOO (g«tn yr hwn y gelist cael y BALM), a WM. HUMPHRBYS (ELIHO), BLARNAF FFESTINIOG, gan yr hwn y gellir cael y DROPS, a'r hwn yw yr nnig un a dder- byniodd y cyfarwyddyd at ea paratoi gau DOCTOR J ONBS ei hun yctiydig ddyddiaa eye ei farwolaeth. GOCHBLWCH I)DYNWARIMDZAD, -OLU am y Feddyginiaeth wirioneddol (genuine) anion- wch at y TRUSTEES, nen en GORUCHWYLWYB am dam. AGENTS yn Eisieu.—Ymofyner a Wm. HaoiphreyB (Elihn), Blaenars Ffestiniog. y395w lALLTHDIWOH Y GELYN. rlQi Gwnewch eioh Oorph yj}Jf yn Amddiffynfa rhag AF T Afieohyd. 7 KAJI HUG HE 8'8 |gS^pr BLOOD PILLS yn Brashau a Phnro v Gwaed, pK Y/fvl yn Cryfhau a Rheoleiddio y Cylla, yn gosod yr Afu mewn «u y/» j\ oywair a chyflwr weithio. fEck jj ||4\ Yn oynhyrfu iaohuso Iwelfcb- fMjthr f SUf rediaa yr Arenau, yn cadarn- Iff ban y Nerves, yn cymhell jSra I JI.UI llifiad* iachusoi o'r Bile, yn | olirio y Croer i bob nam, ya | Rheo'eiddio y Coluddion. ac Jj'% ]/? § yn rhoddi blodau iechyd i't Gruddiau. I mae Hughes's BLOOD PILLS rn Attal a Iachsu y Scurvy, Croen-doriadan, Oomwydon, Eczema. Scrofula, Erysipelao (y Blast), Pen-Boen, Afu Drwg, Rhwymedd. Gwa). wedd, Gwendid Nerves, Blinder Ymenydoot. I%ldar Yspryd, y PileB, Cwag-fethiant, Anhwyl- drat) yr Arenan, Gwynegon, Diffyg Tranl (Indi gt,ition), Biliousness, Cetn-Boen, &o. Y maent yn gyfaadas i Wyr a Gwra-gedd t "tbion a Merched, ac yn lach&u ar ci i hob path arall fethn. Btb oedi, danfoner am Flwch o HUGHES'S BLOOD PILLS. Gwarthir hwynt gan hob Obemist a Gwerthwyr Pateni Medicines cm Is ltc, 2s 9c, a 4s 6c. Neu danfoner eu gwertb caewn stamps neu P.O. i'r Gwnaathnrwr, JACOB HUGHES, MANDFACTUEINS OHSMXST, PKNARTH, CATiDlFF. Mynwch wele( fod y Trade Mark Heb hyn Twyi hwn ar bob ydyw. Bl woo. eOMER'S BALM. Y mae yr Eli hwn yn hynod effeibhiol ar bob tnath o Glefydaa y Oroen, Toriadaa allan, neu P-oabo yn mhenan, gwyneb, gwddf, &o., Llygr- todau, a Llosgiadan, Amrantan, a Llygaid dol- urus, Dwylaw Toriadol, Clwyfau ar Dreed, Oluniau, Ac., Scurvy, Eczema, Ringworm, Oymalau Poenus, Gwvnegon, &o. Rbodder pmwf arno. Fe'ch gwellheir yn fuan. Ar werth gan bob Chemist am Is lie, nen 6mfoner en gwerih i'r Gwneuthnrwr, JACOB HUGHES, MANUFACTURING CHEMIST, Penarth, OAEDIFF. 94'1. PAENT CHICAGO. I'W gael mewn potell la yr nn gan y nifef fwyat o Fferyllwyr yn Nghvmru a Lloegr. Oa methir oaal Faent Chkago yn y modd yma? anfoner ft mewn Stomps I GRIFFITH OWEN, CHEMIST, 25, High Strreet Caernarfon. OH! FY NGHYRN. Mi 81 JDnirarocto WEUI 1tI DDEFN-STDDIG, "¥8TION BYW IW EFFEITB IOLRWYDD. Seiih ddywed John Thomas, Bod&frm '■•y^jdudno :—Rbydd^ hytrydwoh neilldtiol fUn dwyn tfstiolaeth i ravorolrwwdi FAKNT CHICAGO at Gyrn. Fe'm llwyi .Iió!.lh:.nfyd i o (lorn oedd wedi fy mlino er'u vnyddoedd drwy ddefn/ddiad un botalaid Vystia Robert Thomas, Faenol, St. Siol. A^fgeie:—Bhaid i mi addef mai PAENT CHICAGO ydyw y feddyginiaeth hynotaf 3 1wn am dani. Llwyr wellhaodd ty Nghyrs ^iew*> byr amser. Gwnaethum brawl m -.s-tm bobpeth oyn gwybod am dano. Ysgrifena Hugh E. Evans, Plas Llanddyf ^n, Mon:—Yr oeddwn yn dioddef yn erohyli -^TT1 Gym, a ohyda'r anhawsdor mwys? gerdded, ond effeithiodd PAEN1 rlXCAGO yn rhyfeddol arnynt, R. Salisbnry Williams, 28, Garmms Cmernarfou, gynt o New York 'ystiolaeth, gyda'r llnaivs, fod 4ENT CHICAGO yn fedayginiaetiPlwyE t Gym, oherwydd rhoddais brawl arno K •byniaia i6B dirfawr oddiwrtho. Kid ydyw yr achod ond yebydig, o bhU •q*w6, o dystiolae^baa gweeSbUwt iawn r Mutwyd i ci.
!Ynadlys Bangor,
Ynadlys Bangor, DYDD MAWRTH.—Gerbron Harry Clegg, Ysw. (cadeirydd), ao ynadon ereill. MEDDWDOD—Cyhuddwyd John Gurvin, am yr unfed tro ax bymtheg, o fod yn feddw, y tro hwn yn High-street, Bangor, ar IOlawr 7fed. —Dirwy, 5s a'r costau lieu saith niwrnod o garchariad. ACHOS HYNOD. — Cyhuddwyd Grace Thomas, dynes ieuanc a weithiai yn Llandudno, o niweidio tair coeden afalau ar Dachwedd 6ed yn Mhentir, eiddo Mr G. W. Duff Assheton Smith.-Erlynai Mr H. Lloyd Carter, a dywed- odd fod y golled yn 30s. Ymddengys y darfu y ddiffynyddes lifio y coed.—Rhwymwyd hi i ddyfod i fyny i gel deifryd pan elwid arni, ac archwvd iddi dalu'r costau cyfreithiol. BYGYTHIJN HONEDIG. — Rhwymwyd William Davies, Msescaridog, Befchesda, i gadw heddwch at Catherine A. Williams, a drigai yn yr un ardal.—Ymddangosai Mr Twigge Ellis dros yr achwynydd, a Mr Glynrie Williams (o swyddfa Mr D. G. Davies, Bethesda), dros y di- ffynydd. -CREULONDEB HONEDIG.—Cjhuddwvd Robert Eames, cychwr, 2, Fountain-street, Hirael, a Mary Eames, ei wraig, gan y Gym- deithas er Attal CreulondebatBlant, o esgeuluso eu pum' plentyn.—Ymddangosai Mr S. R. Dew dros y Gymdeithas. Dangosai y dystiolaeth fod y plant mewn cyflwr budr, a dangosai eu cyflwr yr esgeulusid hwy yn fawr. — Gyrwyd y diffynyddion i garchar yn yr ail ddosparth am 21 diwrnod. Dywedai Mr S. R. Dew y gallai roddi i'r Fainc enwau dwy foneddiges a gym- erent ofal un plentyn hyd- nes y byddai yn 16 mlwydd ced. Cytunai y tad a hyn.
, Ynadlys Llanelwy.
Ynadlys Llanelwy. DYDD LLUN.—Cyhuddwyd Thomas Jones, Gemig street, a'i wraig, Emma, gan, yr Arolyg- yd:c1 James, o ymddwyn yn greulawn tuagat eu plant, rtrwy eu Ihesgeuluso. Dywadodci Mr Joseph Lloyd, oeddi yn erlyii, fod yr actios jn un drwg iawn, -a gofynai aan y gospedigaewi drymaf yn erbyn y ddiBVnyddes, oedd wedi ei hanfon i garchar am bedwar mis gyda llafi r caled am drosedd o_vffe:lyb. Xid oedd y difiVn- ydd i'w feio mor fawr, er ei fod yn gyfrifol. Ymddengv.s fod Jones yn derbyn 36s yn j r wvtlpos fel aier maen ac am rhyw gymaini o amser rho-didai ei gyflog yn rhealaidrl i'w -\vrai.r, ond cafodd allan ei bod' hi yn ei wario i gy(I am ddiod. Yna, efe a brynodd ymborth ei h-tin; ond mor fuan- ag yr anfonai y iiwydd.iu saref, I gwerthai y ddiffynyddes livry er mwyn cael aiod. Yr oedd v grrr wedi troi i yfed, yn ddivseddar, mewn canlynia.d iarferion ei wraig; a yr ocdd y plant, trwy hyny. yn cael eu Penderfynodd yr ynadon ddirwyo" Their as Jones i 5s a lp 19s 6c o gostau, ac anion e: ar I wraig i garchar am chwe' mis gyda lkifur caled.
! Ynadlys Sirol Caernarfon,
Ynadlys Sirol Caernarfon, DYDD SADWRN. Gerbron J. Menzies, Ysw., ac ynadion ereill. MEDDWDOD HONEDIG. Cyhuddwyd Owen Jones, High-street, Ebenezer, o fod yn feddw ac afr e-olus -Iewn atebiad i'r Fainc, dy- wedodd yr Arolygwr Rowlands lod yr ardal ymao yn myned yn afreolus iawn yn awr, ao yr oedd yn rhaid cael dau hsddgeidwad, lie gynt y gwnai un y tro. Rhoddid trafferth fawr i'r heddgeidwaid ynua..—Giohiriwyd yr achos am wybhnos, gan nad oedd y da ffynydd yn bresen- nol,
I Ysgolion Sirol Arfon,
Ysgolion Sirol Arfon, CWYNION YN ERBYN YSGOLION. Cynnaliwyd cyfarfod1 o'r Llywodraethwyr Sirol ddydd Iau, o dan lywyddiaeth Mr D. P. Williams.—Cyflwynwyd adtoddiad pwyllgor yr ysgolorkieibhau, ci awigrymai y priodoWeb o dynu yr ysgoloriaeth a roddwyd i Mary Blod- wen Roberts gan sir Caernarfon yn 61, oher- wydd ei bod wedi enl, ysgoloriaieth hefyd yn. Ysgoi Llanrwst, ynslr Ddinbv6h.-WecUi yeh- ydi.g sia-rad, anfonwyd y mater "yma i bwyUgor, a derbyniwvd rhstnau ereill yr adrod'diad, a gy- ™«radwyai gyfnewidiadau (neillduol yn ngiyn la r ffordd i baratoi ar gyfer arholiadau.-Dy- wedodd y Cadeirydd fod y pwyllgor a benod- "wyd i ystyried cynllun sir Gaernarfon wedi cy- meradwyo cj-fn'ewidiadau neillduol, a osodid gerbron y llywodraethwyr yn y cyfarfod llesaf. -Dadleno.dd y Cadeirydd ranau o adtoddiad ewyddogol y prif arolygwr, yr hwn a alwai sylw at y gweliiant mawr oedd i'w weled yn ysgokon y sir. Cafwvd 40 y cant yn rhagor o dystysg- rifau na'r flwyddyn cynt, ond dylid cael" cronifa ddigon mawr i gael 20p ar gyfer poo ysgolor yn y sir. Ar hyn o brvd, nid oedd ganddynt ond an vsgol allai fforddio 20p ar gyfer pob se plentyn, self oeddi hcno,, Bangor. Etnillwyd 137 o dystysgrifau, y Bwrdd Oanol yn sir Gaer- narfon, apha.siodd 18 ohonynt gyd&g anrhvd- edd. Saifai y gwahanol ysgolion air v rhtr fel y canlyn —Caernarfon yn nghvntaf, Ysgol Merched Bangor yn ail, yn cael eu dilyn gan Borthmad'og, Pwllhelij Penygroes a Bangor Friars, Bethesda a Llandudno yn olaf. Yr oedid yn yr yegolion 43 o athrawon, ef un ar gyfer pob 16 o'r plant, ac o'r rhai hyn r oeda 32 wedi graddio. Siaradai yr arolygwr yn uohel am yr holl ysgolion, ond cwynai fod rha: ohonynt heb ddechreu dysgu gwaith flaw. GaJwai y Bwrdd Addysg, fodd byna.g, sylw at y ffaith fod Y sgol Bethesda yn ceisio d/sgu gor- mod o bethiiu, ac fod Ysgol Lla idudno eto heb adeilad priodol, ac fod Ysgol Me ched h ngor yn gwrtliod caniatau ysgoloriaethau. Oni cLy- merid sylw o'r cwynion hyn gan y ddwy sgoi olaf a enwyd, safent mewn perygl o golli grant V (Llywodraeth.—Cafwyd sylwodau gan amryw ar hyn, a chredai y Prifathraw Beichel y dylid1 gwerthu y tir a gafwyd yn Llandaano er actij- adu ysgol arno, ac adeiladu yr ysgol mewn man He y cvmerai y trigolion fwy o ^dyddordeb yn y fsefydliad. Dyma yr ysgol y caffent fwyaf o dxafierth gyd:a. hi yn yr holl sir.—Sylwai Mr W. J. Parry miai buddiol fyddai i drigolion Conwy a Liandudno Junction chwilio am le i adeiladu yE-o,l arno,Dvwed-odd- y Parch W. Morgan, mai braidd' yn annheg yr oedd Bwrdd Addysg tuagat Ysgol Bethesda, oherwydd gwneid gwaith dial iawn yno. Credai pe gellid cael rhyw drefn i anfon rhai o ysgolheigion un ysgol i ysgol arall, y gwnelai les dirfawr. Er tng- raipht, gallesid anfon bechgyn o Fangor i Feth- e«da, ac o Fethesda i Fangor, i ddysgu < r fvn oedd fwyaf angenrheidiol iddynt, yn lie goiiodi yr holl ysgolion i gyflawni yr un gwaith. — Téimlai y Prifathraw Beichel yr un,modd, a dywedodd mai un o heryglon addysg ganol yn Nghvmru oedd ceisio gan yr ysgolion wneyd gormod. Er mwyn addysg yn gyfi'redinol, dylid rhwystro hyn. a. chredai efe marr peth doethaf allent wneyd oedd cael cynnadledd i ystyried yr holl fa£er yma.— Penderfynwyd an- fon y mater i bwyllgor i'w ystyried, a phender- fynwyd hefyd alw sylw y gwahanol lywodraeth- wyr ileol at sylwadau Bwrdd Addysg yn nglyn a'r ysgolion.—Awgrymai Mr E. R. Davies y priodoldeb o seiydlu" do4--r> u thiadau nurses yn y gwahanol drefi er dysgu y plant yn y gelfyddyd. Yr unig sir oedd hyd vn hyn wedi cymeryd! y mater i fyny oedd sir Forganwg yn Nghvmru. Credai y byddai cynllun o'r fath yn lies dir- fawr er paratoi pobl i edrych ar ol cleifion pan ddteuai clefvdon i'r ardaloedd. Cynnygiai eu hod yn ceisio gain bwyllgor ystyried y mater.— Eiliodd Mr J. E. Greaves, yr hwn a. fod y cvnllun yn werth sylw.—Cariwyd y cynnyg- iad.—Cynnygiodd Mr E. R. Davies, yn mhell- ach eu hod yn anfon at awdurdodau yr Am- cueddfa Brvdeinig ac awdurdodau y Record Office i ofyn am hen lenyddliaeth Gym,rei, i'w ■gosod vn llyfrgelloedd y gw,a.honol ysgolion. Credai v bvddai cael hen newyddiaduron Cymru am yrhaner canrifa basiodd, yn nghyda lien- vddiaeth hanesyddol y Dywysogaeth, yn gaff- aeliad mawr i(I-dynt.-Eibyn gan Mr W. J. P;arry. a cha-riwyd y cynnygaad.—Cwynai Mr E R. Davies, hefyd. nad oedd yr addysg geii- yddvdol a gvfrenid vn cael hysbysiad tedwng, ac na wyddai ond ychydig am r dosparthiadau o-ynnelid a'r darlithoedd draddodi yn y ^n, a chynnygiod'd eu 'hod yn penodi .pwyllgor yn mhob ardwl i gydweithredu gyda Mr J otn Evans yn y mater. — Dywedddd y Cadeirydd mai v bwrdd Uywodraethol lleol ddylai ofa u am hyn, ond svlwodd v Parch W. Llywodraethwyr Lleol Bethesda wedi datgan eu parodrwvdd i wneyd. ond fod v DHwodr- aethwyr Sirol heb anfon -atynt i ddyweyd beth ddylent wneyd. Gorphwysai y hai yn holiol ai y Llvwodtraethwyr Sirol.—-Wedi ychydig rhagor o siarad, penderfynwyd fod Mr John Evans l ymohebu ar unwaith a'r gwahanol lywodraeth- wyr lleol er gwella y presennoldeh yn y_ dOs- parthiadaiu celfyddydol. iPenodwyd Dr ?J Williams i trynnrvchioli y Llywodraethwyr Sirol ar Lys Coleg y 'Gyfathrofa yn Mangor.-Der- byniwyd caniatad y D^rpnvywyr Elusenol i gyfranu 2000p i Fangor, a lOOOp x Lanbcrv, 1 dalu am adeiladu yr ysgolion ne wydd ion.—Pen- I derfynwyd anfon at Lywodraeth wyr Ysgol y I Merched yn Mangor i ddyweyd y dylent roddi ysigoloriaethau, onide ni chaffent grant y 'Llyw- odraeth y flwyddyn neca,f. Cyflwynodd Mr John Evans ei adroddiad, a dywooodid ei fod wedi sefydlu dosparth yn y Coleg N ormalaiad i ddysgu gwaith Haw, ac y dechreuid yn Ngholeg y Gyfathrofa ar ddechreu y flwyddyn. Bwr- iedid7, hefyd, sefydlu dosparthft^ou yn Ysgol y Friars cyn gynted: ag y L;e*. Ar hyn o bryd, yr oedd" 13 o dan addysg Meihetsda, 22 yn Nghaennarfon, It yn Nghon'fyj'tJ¡ 10 yn Mhwll- he,li.-Bu trafod'aeth fa-ith yu nghylch y modd I y dylid cyfranu y grant am gelfyddyd. Dy- wedwyd fod 2yl9p mewn ilaw, a daliai Mr Jon- athan Davies, Porthmadog, y dylid eu rhanu yn ol v modd y pasiodd y gwa-hanol ysgolion ys arholiadau. — Penderfynwyd^ modd bynag, ranu yr arian yn y diill arferol.—Penderfynwyd rhoddi 50p i Ysgol Llanheris, er cael yr arfau angenrheidiol at ddysgu celfyddyd yno.
HELYNT CHINA.
HELYNT CHINA. Y TRAMORIAID A'U TELERAU. CHINA YN GYNDYN. MANTEISION I RWSIA. Cyhoeddwyd ddechreu yr wythnos fod y cenadon Chineaidd sy'n ymdrafod am heddweh, am arwyddo telerau'r Galluoedd, er fod yr Ym- herodres wedi cyhoeddi rhaith yn erbyn hyny. Ond yn ol hysbysiad o Pekin a dderbynlxvyd yn New York, cyflwynwyd copiau o hawliau y Galluoedd i'r Tywysog Ching ar ran pob cenedl. Nid ydys eto yn sicr a wna y cenad arwyddo y nodyn, neu gydsynio a phlaid y Llys fod ymgiis i'w wneyd i sicrhau telerau mwy ffafriol. Derbyniwyd newyddion am frwydr i'r gogledd- ddwyrain, yn mha un y gorthrechodd llu Ger- manaidd ddwy fil o Chineaid, o ba rai y lladd- wyd dau gant a chlwyfwyd tri chant, tra na chollodd y Germaniaid ond tri wedi eu lladd ac amryw wedi clwyfo. Dywedir fod y Dirprwvwyr Heddwch Chine- aidd, er y dywedwyd eu bod wedi penderfynu arwyddo y cyd-nodyn, a pheidio cymeryd sylw o'r cais ymherodrol diweddaf, wedi newid eu safle. Edrydd pellebyr dderbyniwyd yn New York eu bod wedi gwrthod arwyddo hyd nes y clywant eto o'r Llys. Eu rheswm am hyny ydyw fod y nodyn yn eu hawdurdodi i oedi yn rhwystro iddynt ddefnyddio y sel Ymherodrol hyd nes y ca'nt gaijiutad i wneyd hyny. Dat- ganint, modd bynag, eu bod yn disgwyl yr hawl bob mynyd. Ceir allan yn awr fod y Gweinidogion tramor yn synu deall fod Rwsil wedi cael braint ar dir I i'r gogledd o Peiho, yn Tientsin. Dywed y Rwsiaid fod y caniatad wedi ei roi yn wirfoddol am wasanaeth a wnaed ganddynt wrth geisio I dwyn heddwch oamgylch Parha yr oediad yn arwyddo y cyd-nodyn. Nid yw y cenadon Chinaaidd wedi derbyn ateb o'r Llys i'w pellebyr. Y mae yr Ymherodres Waddolog, modd bynag, wedi anfon pellebyr yn datgan ei pharodrwydd i gospi yn llym y swyddogion hyny a enwir yn y cyd-nodyn, ond neb arall. Bydd raid i hyny, meddai, derfynu y mater. Bu y gweinidogion yn casglu rliestrau o bersonau y bwriadent hawlio eu cospi, a chan y bydd i'r rhestrau hyn gynnwys oddeutu cant o enwau, tebygol yw y bydd ychwaneg o gynnwrf yn y wlad. | Nid oedd y telerau wedi eu harwyddo hyd ddiwedd yr wythnos, ac ni chawsai'r cenadon ateb yn y byd ocidiwrth y Llys. Roedd y Tywysog Ching wedi gyru i ddyweyd wrth yr Ymberodres y rhaid arwyddo'r nodyn i ddechreu, ac yna ymdrafod parth faint o dro- seddwyr gospid, gan na fynai'r cenadon tramor wneyd dim nes arwyddid y telerau. Credir mai'r Almaen sy'n gyfrifol am fethiant y cynnyg fod y drafodaeth yn nghylch swm yr iav,Tn ofynir oddiar Chida, ac adolygu'r cytun- debau masnachol i'w dwyn yn mlaen yn mhrif- ddinas uo o wledydd Ewrop yn lie yn Pekin.
RHYFEL Y TRANSVAAL.
RHYFEL Y TRANSVAAL. YMGYRCH Y BOERS I'R DE. EISIEU RHAGOR 0 FILWYR. YMOSOD A'R BUM' SAFLE. Ddydd Mercher, hysbysid o Clanwilliam, tua 170 o filldiroedd yn mron i'r gogledd o Cape Town, fod gtdlu Boeraidd wedi cyrhaedd Calvinia, y dref ganol yn y rhanbarth sydd yn dwyn yr enw hwnw, yr hon a saif rhyw 108 o filldiroedd i'r gogledd ddwyrain o Clanwilliam. Dywedir fod catrodau ereill wedi cyrhaedd i gymydogaeth Sutherland, 80 milldir i'r gogledd o Matjesfontein. Adroddid fod y goresgynwyr yn disgwyl i De Wet ymuno a hwy ac os gwnai disgwylid i gryn nifer o Ellmynwyr y Penrhyn ymuno a. hwy. Ddydd Iau, hysbysid fod nifer fychan o'r Boeriaid wedi treiddio mor bell i'r de a Pieeken- ier's Kloof, ac wedi ymladd gyda hanner cant o ddeurodwyr o Cape Town. am feddiant o'r bwlch. Mae Boeriaid yn crwydro ar hyd der- fynau hehieth o'r wlad rhwng Afon Orange a Worcester. Y mae Arglwydd Kitchener yn gofyn am bum' mil ar hugain yn yehwaneg o wyr. Yn ol y newyddion diweddaraf, yr oedd y colledion Prydeinig yn Naauwpoort yn dri ar ddeg wedi eu lladd, ac un ar ddeg ar hugain wedi eu clwyfo. Yn ol Fenbeech, swyddog Is-Ellmynig, sydd newydd gyrhaedd i Marseilles o Delagoa Bay, y mae perffaith dealltwriaeth rhwng Botha, De- larey, a De Wet gyda golwg ar eu hymosodiadau ar y fyddin Brydeurig. Eu ham can fydd ceisio gwahanu gwahanol adranau y fyddin Brydeinig o'r pedwar prif leoedd yn y De—Cape. Town, Port Elizabeth, Durban, a East London. Bu y fyddin Boeraidd sydd yn y gogledd gan Louis Botha yn llwyddiannus i dori y cyflenwadau Prydeinig mor bell ag y mae rheilffordd Pretoria a Delagoa yn myned. Nis gall y Prydeinwyr bwyso ond ar reilffyrdd y De er cael cyflenwadau i'r nail wyr ac hyd yn nod yn y cyfeiriadau yma bydd yn rhaid iddynt wynebu De Wet. Y mae Mr Frickie Eloff, un o wyrion Mr Kruger, ar fedr dyfod i Lundain i ymgynghori a rhai o brif gefnogwyr y Boeriaid yn y wlad hon. Ymdrecha gadw ei hun IIKW gudd ag sydd yn bosibl, a bydd yn cael ei a.dnabod yn Mhrydain wrth yr enw Frederick Christoffet. Edrydd Arglwydd Kitchener fod y Boeriaid wedi ymosod ddechreu yr wythnos ar safteoedd Prydeinig yn Pan, Wildfontein, Wonderfontein, Belfast, a Nooitgedacht—pum' gorsaf i'r dwyrain o Pretoria ar reilffordd Delagoa Bay-ac yr oedd eu symudiadau yn cael eu cuddio gan niwl trwchus. Ymddengys i'r Boeriaid rnthro i'r safle yn Belfast, ond o'r diwedd curwyd hwy yn ol. Rhwystrwyd yr ymosodiadau yn y pedwar lie arall. Yr oedd colledion y Saeson yn y brwydrau hyn yn 21 o laddedigion a 62 o glwyf- edigion. Methiant fu yr ymosodiad gan y Boeriaid ar noddlu ger Krugersdorp, 22 milldir o Johannes- burg, dydd Mawrth. Yn ol pellebyr answyddogol, y mae blaenwyr colofn y Boeriaid bron mewn cyffyrddiad a'r gwirfoddolwyr sydd wedi myned i'r ffrynt o Cape Town. Dywedir fod 50 o olwynwyr trefed- igaethol wedi bod yn ymladd a pharti o'r Boer- iaid i gael meddiant o Pienier's Kloof, ac er eu bod wedi colli 26 mewn lladdedigion a chlwyf- edgion, buont yn alluog i gymeryd a dal y bwlch. Ni chadarnheir y stori hon. Tuhwnt i hyn a'r sibrwd fod y Boeriaid o fewn ugain milldir i bentref ..Pignetberg, nid oedd dim newydd pendant hyd ddiwedd yr wytlnu bod wedi myned yn mhellach i'r de na Calvinia. Yr oedd colofn Brydeinig wedi cyrhaedd Car- narvon ddydd Sul, a thybir eu bod yn ceisio dod a.r draws v Boeriaid aeth i'r de-orllewin. Mae pedair colofn hefyd yn gweithredu yn nosparth Middelburg yn erbyn y Boeraiid groesodd i Cape Colony o'r dwyrain. Yn rhanbarth Kimberley gwneir ymdrech fawr i rwystro'r Boers gael y cyflenwad bwyd, a gwneir y defnydd goreu ohonynt rhag ofn y bvdd i'r rheilffordd gael ei thori am beth amser. 'Derbyniwyd adroddiad byr oddiwrth Arglwydd Kitchener fod y Boeriaid wedi ymosod ar Macha- dodorp, ar linell Delagoa, nos Fercher. ond cur- wyd hwy yn ol cyn boreu dranceth. Mae brwydrau bychain wedi eu henill gan bartioedd o wyr ceffylau i'r gorllewin o Pretoria a cherllaw Veiitersberg. Yn Cape Colony, meddai Ar- glwydd Kitchener, y mae commando Hertzog yn nghymvdogaeth Sutherland, oddeutu 80 milldir i'r gogledd o Matjesfontein. Mae y Cadfridog Settle yn casglu bvddin i geisio cael y blaen ar- nynt. Darfu i'r Cadfridog Bruce Hamilton ryddhau y corphluoedd oedd wedi eu cau i mewn vn Hoopstad a Bulfontein, yn y gogledd-or- llewin i drefedigaeth yr Orange River.
[No title]
Bydd y degwm y flwyddyn hon yn 66p 15s < gc y cant, tua 4 y cant yn Uai na'r llynedd. Mae felly yn is nag v bu er's blynyddoedd. Henadur Richard Williams, Cymro, vdioedd maer cvntaf bwr^eisdref Wedneebury. Y mae efe, erbyn hyn, yn bedair a phedwar ugain mlwydd oed. Dechreu yr wythnos hon, bu v cviwrhor tref:ol yn llbn-eyforch yr hen wron ar ei nerth a'i hoenusrwydd.
ACHOS Y PARCH W. 0. JONES.
ACHOS Y PARCH W. 0. JONES. ATEBIAD I'R CYFARFOD MISOL. LLYTHYR ODDIWRTH GYFREITHWYR MR JONES. Denfyn y cyfreithwyr sy'n gweithredu ar ran y Parch W. O. Jones i ni lythyr a fwriedir fel ateb i fynegiad Cyfarfod Miso 1 Lerpwl, a gy- hoeddwyd yn ein rbifyn diweddaf. Mae'r llythyr wedi ei gyfeirio at y Parch W. Jones, ysgrifenydd y Cyfarfod Misol, a dyma fel y mae:— "Yrydymyn ysgrifenu mewn perthynas i'r mynegiad o berthynas i drefnu yr ymchwil, a gyhoeddwyd gan bwyllgor ymchwiliadol Cyfar- fod Misol Lerpwl. Yr ydym yn ei groesawu— er cymaint o bethau anghywir sydd ynddo-ac er fod yr hyn a ofynir gan Mr Jones a chan y cyhoedd, sef y dystiolaeth, wedi ei chadw yn ol. Sylwn gyda syndod fod barn y pwyllgor ar ol yr ymchwiliad cyntaf yn anffafriol i Mr Jones. Pan oeddynt o'r cyfryw farn, nid oedd yr un tyst wedi ei wrandaw ar ran Mr Jones, a phe buasai wedi rhoi ei eglwys i fyny, ni fuasai yn ol fel y rhoddedd un o'ch pwyllgor, y Parch John Williams, Prince's-road, y mater gerbron yr eglwys, ddim anfri yn y byd ar ei gymer- iad.' Oddiwrth y mynegiad hefyd casglwn fod y pwyllgor o'r farn nad oedd Mr Jones wedi cadw ei addevjrid iddynt pan roddwyd ei ymddi- swyddiad gern yr eglwys; y mae ef ar y llaw arall yn maentumio na ddarfu iddynt hwythau gadw eu haddewid iddo yntau. Profir ei honiad I ef gan y ffaith addefedig ddarfod i'r Parch Hugh Jones, D.D., yn He darllen y penderfyn- iad y cytunwyd arno i'r eglwys, roddi yr hyn a ystyriai yn grynhodeb o'r cyhuddiadau yn erbyn Mr Jones. Cyfarfu wyth o bwyllgorau yn ystod saith wythnos o amser, cyn i Mr Jones gael ei wahodd i fod yn bresennol. Nid ymgynghor- wyd ag ef yn nglyn a'r modd o gario yr ym- chwiliad yn mlaen; yr oedd yn hollol anhysbys o'r hyn oedd yn cymeryd lie; ao ni wtihoddwyd ef i fod yn bresennol pan oedd y tystion yn gwneyd eu mynegiadau cyntaf. Yr oedd myneg- iadan cyntaf o'r fath yn debygol o adael argraph ddofn a pharhaol ar feddyliau y pwyllgor. Gallwn yn hawdd ddeall y farn a ddelid gan yr wyth aelod o'r pwyllgor ymchwiliadol ar derfyn y saith wythnos. Dechreuasant, fel y dywedant eu hunain, gyda barn' anffafriol i Mr Jones; yr oeddynt dan yr argraph nad oedd efe wedi cadw ei addewid iddynt yn nglyn a'i ymddiswyddiad; yr oedd aelodau eglwysig Chatham-street wedi cefnogi Mr Jones yn erbyn y pwyllgor; ac, yn fwy na'r cwbl, cymerodd aelodau y pwyllgor yr hyn a ystyriwn yn olyg- iad gwyrgam ar eu dyledswyddau. Yn lie ym- wn yd a'r mater mewn dull barnol, aeth aelodau neiilduol o'r pwyllgor oamgylch i weled pawb ( neu rhywun a allai neu a fyddai foddlon i ddy- < weyd rhywbeth yn erbyn cymeriad Mr Jones. Adroddodd yr aelodau hyn eu hargraphiadau cywir neu anghywir i'r pwyllgor oll. Ni chroes- holwyd y tystion, ac ni ddygwyd hwy wyneb yn wyneb a Mr Jones, ac yna, wedi casglu pobpeth yn nghyd, a'r pwyllgor wedi eu trwytho a phob math o sibrydon, galwyd Mr Jones i mewn, a gofynwyd iddo eu gwrthhrofi. Buasem ni yn meddwl y dylesid ei gyfrif yn ddieuog hyd oni phrofid ei euogrwydd, ac nid ei gyfrif yn enog hyd oni phrofai ef ei ddiniweidrwydd. Yr oedd y cwrs a ddilynwyd gan y pwyllgor yn arwain unrhyw gorph o ddynion, pa bynag mor onest a da eu bwriad, i ddod i benderfyniadau anghywir a gwyrgam. Gwad Mr Jones yn bendant iddo gael cynnyg chwe' mis o amser i baratoi ei am- ddiffyniad. Y mae yn achos gofid fod can lleied o dystiolaeth ysgrifenedig ar gael o'r hyn gymer- odd le. Dylesid rhoi pwynt mor bwysig mewn ysgrifen i Mr Jones. Yn absentioldebllythyrau, gorfodir ni i dynu casgliad oddivrth y ffeithiau. Y ffeithiau yw, fod yr wyth pwyllgor cyntaf wedi eu cynnal yn ystod saith wythnos o amser, a phan alwyd ar Mr Jones i amddiffyn ei hun, fod pedwar pwyllgor wedi eu galw o fewn yspaid pum' niwrnod, un o ba rai oedd ddydd Sul. j Gan gofio'r tebygrwydd cryf fod y pwyllgor yn ymarferol wedi penderfynu fod Mr Jones i'w ddiarddel, y mae y ffeithiau yn tueddu at ddeongl- iad pur hyll. Pa wedd bynag, nid oedd augen am i'r pwyllgor roi adroddiad o'u penderfyniad i'r Cyfarfod Misol heb ysgrifenu at neu ohebu a Mr Jones ar yr holl fater. Pe gweithredasant yn ol eu hawl, fe ddylasent ymgynghori a'r Cyfarfod Misol yn nghylch cais Mr Jones am ysgrifenydd llaw-fer. Mewn perthynas idori yr ymchwiliad i fyny, yr oedd y safle fel a ganlyn Os nad oedd Mr Jones yn iawn wrth barhau i hawlio penodiad ysgrifenydd llaw-fer, yna efe a dorodd yr ymchwiliad i fyny. Os nad oedd y pwyllgor yn iawn wrth wrthod yr hyn a ystyr- iwn ni yn gais rhesymol, ac yn un a fuasai yn arbed y pwyllgor rhag anghywirdeb, yna y pwyllgsr a dorodd yr ymchwil i fyny. Nid oes dim yn nghyfansoddiad neu reolau y cyfundeb a fuasai yn rhwystro penodiad ysgrifenydd llaw- fer,; ac nid ydym yn petruso dyweyd fod y pwyllgor wedi gweithredu ar y pwynt hwn yn orthrymus ac annheg. Sicr- heir na ddarfu i'r pwyllgor wrthod rhoddi y dystiolaeth i'r Cyfarfod Misol. Nid yw hyn yn ddim llai chwhl chware a geir- iau. Yn y Cyfarfod Misol, cyn i'r penderfyniad yn ei ddiarddel gael ei roi gerbron y cyfarfod, gofynodd Mr Jones am y dystiolaeth, gofynodd ei dad-yn-nghyfraith am dani, rhoddwyd'pen- derfyniad i'r Cyfarfod Misol yn gofyn am dani, ac oni bae fod aelodau o'r pwyllgor ymfihwil- iadol yn siarad yn gryf yn erbyn cwrs o'r fath, nid oes ddadl na fuasai y Cyfarfod Misol wedi cael dajllen y dystiolaeth iddynt cyn pleidleisio ar y penderfyniad yn diarddel Mr Jones. Y ddadl benaf a ddefnyddid ydoedd y buasai, er mwyn y Parch W. O. Jones a'i deulu, yn well i'r Cyfarfod Misol beidio gwybod y dystiolaeth. Drwy bleidleisio heb yn gyntaf glywed y dystiol- aeth, barnwn fod y Cyfarfod Misol yn union- ¡ gyrchol wedi gweithredu cyfansoddiad y cyfundeb, a bod y bleidlais a gymerwyd felly yn ofer ac heb effaitb. Y mae'r mynegiad yn nghylch dull yr ymchwil yn cadarnhau un ffaith bwysig sydd wedi ei dangos allan eisoes gan Mr Jones, sef fod rhai o'r honiadau a wnaed i'r pwyllgor heb eu datguddio hyd yn nod iddo ef. Y mae y Parch W. 0. Jones yn barod i apelio at y Gymanfa Chwarterol, os elL (a) gopiau cyf- lawn o'r holl dystiolaethau a mynegiadau (b) fod pwyllgor yr apel i nodi ysgrifenydd llaw-fer, a bod gan Mr Jones hawl i gopi cyflawn o'r hyn gymerir i lawr ganddo; (c) fod ei dad-yn- nghyfraith, sydd ddiacon yn y cyfundeb, a dau neu dri o gyfeillion Mr Jones, aelodau o'r cyf- undeb, enwau y rhai a gyflwynir yn mlaen Haw, i gael caniatad i fynei i'r apel; (d) nad oes dim i'w ddyweyd na'i ddangos i bwyllgor yr apel ond yn mhresennoideb Mr Jones, ac nad oes dim i'w wrandaw os na fydd yn dystiolaeth dros /1 neu o blaid ei gymeriad fel dyn a gweinidog. A oes rywbeth afresymol yn yr oil neu rai o'r am- modau hyn ? Onid ydynt yr hyn a ddymunai bob gweinidog o'r cyfundeb os yn ddiniwed ac wedi ei osod yn safle Mr Jones ? Nid oes dim ar ffordd cytuno a'r ammodau, ac Dis gallwn ond datgan ein syndod fod unrbyw gorph o ddynion yn parhau mor y styfnig i wrthod cytnno a hwy. Yr ydym ni, neu Mr Jones, wedi gwneyd cais dair gwaith am y dystiolaeth —(1) Pan oedd y penderfyniad i ddiarddel Mr Jones o dan ystyriaeth yn y Cyfarfod Misol a gynnaliwyd Gorphenai lleg; (2) ar yr 16eg o Orphenaf, drwy lythyr a ystyriwyd yn y Cyfarfod Misol a gynnaliwyd Awst *8fed. Gwnaed y ddau gais yma cyn y cadarnha- wyd y penderfyniad yn diarddel Mr Jones gan y Gymdeithasfa Chwarterol a gynnal- iwyd Awst 21ain, 22ain, a'r 23ain; (3) gwnaethom gais drwy lythyr ar yr 28ain cynfisol, a chynnygiasom "Beidio cymeryd I cwrs cyfreithiol yn erbyn aelodau y pwyllgor ymchwiliadol nag o'r Cyfarfod Misol yn unigol na chyda'u gilydd, os y gwnaent gyflenwi Mr Jones a'r dystiolaeth o'r hysbvsrwydd yn gyffredinol, fel y gofynwyd ganddo ef yn ei lythyr dyddiedig 16eg o Orphenaf diweddaf. Cytuna yn mhellach beidio cymeryd cws cyf- reithiol yn erbyn unryw dyst am yr hyn a ddy- wedwyd gerbron y pwyllgor ymchwiliadol, gan nad pa mor anwir neu faleisus y dichon y cyf- ryw dystiolaeth fod, os na chytuna y Cyfarfod Misol iddo gymeryd y cyfryw gwrs, o bydd hyny." Gwrthodwyd y cais hwn oherwydd fod y mater yn awr yn llaw y Gymdeithasfa." Yr ydym wedi ysgrifenu at eich cyfreithiwr nad oes dim yn y cyfansoddiad nag yn rheolau gweithrediadau y cyfundeb yn gomedd ganiatau y dystiolaeth i Mr Jones. Sylwn hefyd fod y dystiolaeth yn parhau yn meddiant y pwyllgor ymchwiliadol, ac nad yw wedi ei throsglwyddo i'r Gymdeithasfa Chwarterol. Nid yw y cais am y dystiolaeth yn gais am i'r mater gael ei ail agor. Dylasai y dystiolaeth gael ei rhoddi i Mr Jones pan ofynodd gyntaf am dani, ar wahan yn hollol i unrhyw gwestiwn o apelio.J [Cwyna ael- odau o'r pwyllgor fod y cyhoedd yn bwrw barn galed arnynt. Mae'r cyhoedd yn bwrw barn cang. Mae dyn condemniedig yn parhau i ofyn am y cyhoeddusrwydd mwyaf—nid yw yn dy- muno ymchwiliad newydd-ond y mae yn awyddus am apelio yn erbyn y dystiolaeth hono ar yr hon y condemniwyd ef. Os cyflawn ddi- arddelwyd ef, rhaid a fyddai i'r cais parhaol hwn gwbl ddinystrio ei yrfa. Y mae y dynion a'i condemniasant yn awyddus i osgoi cyhoedd- I usrwydd ac i gadw eu cyfrinach. Os condemni- asant ef yn gyfiawn, felly byddai i gyhoeddus- rwydd eu cyfiawnhau hwythau yn marn y cy- hoedd, a chlirio'r gwaith sydd yn awr yn gorj phwys arnynt. Ni ddichon cyfrinach ond creu mwy o anesmwythder, a dichon arwain i ddrwg a cham. Pwy y mae y cyhoedd i'w gredu ? Y mae yn anmhosibl iddynt bwyso teilyngdod yr achos ag unrhyw fesur o degweh, eithr y mae'r moddion y mae Mr Jones yn eu dilyn yn fodd- ion dyn gonest a diniwed. Os bwrir ar aelod- au y pwyllgor farn galed, rhaid iddynt edrych at eu dull eu hunain a'r gweithredoedd am eglurhad. Yr ydym yn anfon copiau o'r llythyrau i'r wasg i'w cyhoeddi."
CROPIAU RWOI NS ARFON.
CROPIAU RWOI NS ARFON. Bu'm yn archwilio cropiau rwdins mewn gwa- hanol ffermydd yn nosparth Caernarfon, a dyfwyd gyda gwrteithiau Messrs Geo. Hadfield and Co., Liverpool, a chefais yn mhob man yr ymwelaia grop ardderchog o rwdins iach a thrymion. Dyfarnais y wobr gyntaf i Mr Rt. Owen, Glan'rafon, Llanfaglan, gan yr hwn y mae crop anarferol o freision ac iach, yn pwyso r ar gyfartaiedd 60t. Oc. 851bs. yr acer. Enillydd yr ail wobr yw Mr Griffith Roberts, Taigwynion, Llandwrog, gan yr hwn y mae crop hynod o wastad, ac yn cyfartalu 56t. Oc. 321bs. yr acer. 'Roedd cropiav y ffermydd ereill yn gwahan- iaethu o 42 i 45 tunell yr acer.—William H. Jones, Cae Glas, Llanwnda.—Advt.
SYMUDIADAU lLONGAU.
SYMUDIADAU lLONGAU. CARNARVON. ARRIVED.—Christiana, s.s., Captain Grif- fiths, from Liverpool; Prince J>a Ja, s.s., Sym- mes, do. Craignair, s.s., Williams, do.; Ryelands, Marro-ws, London; Carew, e.s. Wil- son, Liverpool. SAILED.-Christi,aca, e.g., Captain Griffiths, for Liverpool; Prince Ja Ja, s.s., Symmes, do. Craignair, s.s., Williams. do. John, Parry, Jones, Dundalk; Prince Llewelyn, Ro- berts, London; Carew, s.s., Wilson, Liverpool; W. Edwards. Griffiths. Dublin; Village Maid, Humphreys, London Urania, Huxley, do. PORTMADOC. ARRIVED.—George Casson, Captain Row- lands, from Dublin Ebenezer, Jones, Belfast; Rebecca, s.s., Roberts, Liverpool; Catherine and Margaret, Lewis, Llanelly; Herbert, Thomas, Irvine; Sarah Evans, Roberts, Fleetwood; Catherine and Mary, Nicholas, Fleetwood; Yarra Yarra, Collins, Dublin; Topaz, Mathias, Waterford; Unicorn, Davies, Runcorn; George Henry, Jones, Preston. SAILED.—Pluvier, Captain Davies, for Cork and Waterford; Alpha, Jones, Newhaven; Volunteer, Davies, Cardiff; Rebecca, s.s., Ro- berts, Liverpool.
SUT BETH YW'R "YMHERODRAETH."
SUT BETH YW'R "YMHERODRAETH." IOC' Y SAIS: HERIO NEF A DAEAR. ""Wrth siarad yn Chipping Norton, dywedodd Mr Walter Long, A.S., nadoedd gyfnewidiad yn mholisi'r Llywodraeth, ac nas dichon fod. Nid 3dd allu ar for na thir nac awyr a allai beri i "Weinidogion ei Mawrhydi wyro un iot oddi- wrth y llwybr y dywedasant eu bod am ei ) gerdded. Wedi'r her gynnwysfawr hon (nad yw, fel y gwelir, yn cynnwys uffern, am resymau digonol, yn ddiau), dywedodd Mr Walter Long, A.S., ei fod yn gobeithio ac yn credu fod y rhyfel drosodd. Y GWYDDEL: DOED I LA-WR YN GARNEDD. Wrth siarad yn nghyfarfod Cynghrair Unedig y Gwyddelod, nos Iau, yn Dublin, dywedodd Mr j John Redmond, A.S., fod y gorphoraeth wedi iselhau prif dref genedlaethol y Werddon "drwy ddarostwng ei hun wrth draed y teyrn oedd yn gynnrychiolydd i gyfundrefn o lywodraeth oedd wedi andwyo y ddinas, wedi diboblogi y Werddon ac oedd y dydd heddyw yn cadw y wlad mewn cadwyni." Edrychai yn mlaen at y dydd pan, yn China, fel y gobeithiai, yn Capetown, y oaffai y Llywodraeth oedd yn awr mewn gallu ei hun yn y fath drychineb milwrol ac arianol fel ag i ddwyn ei mwyafrif uchelfrydig i lawr yn garnedd." CANADA: YMARFEROL ANNIBYNOL. Nos Lun, traddododd Syr W. Laurier, Prif- Weinidog Canada, anercbiad yn Toronto, yn ystod yr hon y cyfeiriodd at y berthynas rhwng Prydain Fawr a'i Threfedigaethau. Canlyniad y gyfundrefn bresennal oedd arwain at feddyliau am undeb nes. Yr oedd Canada, er yn drefedig- aeth, yn ymarferol annibynol.
AM GYMRY AR W ASGAR
AM GYMRY AR W ASGAR TROS Y WERYDD. (O'r Drych.") Mae y Parch Owen Enoch, gynt o Romel wedi dechreu ar ei lafur fel gweinidog eglwys Gyn- nulleidfaol Roscoe, Sullivan Co., N.Y., er dechreu y mis. Lladdwyd Edward Evans, Taylor, Pa, trwy ddamwain yn nglofa Pyne, ddydd Mercher, y f 6ain o Ragfyr. Ar y 15fed o Ragfyr, bu farw Thomas J. Evans, Roberts-ave., North Scranton, Pa., mewn canlyniad i ddamwain yn nglofa Creek, perthynol i gwmni D. and H. Claddwyd ef y dydd Llun canlynol o'r eglwys Gynnulleidfaol ar Market-street, y Parchn R. S. Jones, D.D., a R. Watkins yn gweinyddu. Gomer, 0., Rhagfyr 19eg.—Mae Miss Hannah Williams, o'r He hwn, wedi ymadael am Denver, Colorado-yn gorfod tori i fyny ei chartref llawn a chysurus, er mwyn ceisio adferiad iechyd. Dydd Iau, Rhagfyr 20fed, yn nhy ei fab yn Bristol, Rhode Island, lie y cartrefai er's rhai blynyddau, bu farw y Parch Thomas M. Owen, gynt o Utica, yn 62 mlwydd oed, ar ol cystudd poenus. Yr oedd Mr Owen yn ddyn deallus ac egwvddorol, yn lienor a bardd da. Bu ar ( wahanol amserau yn fuga l ffyddlon yn Turin, N.Y. Mills a West Pawlet, Vt. Gadawodd fab, y Parch Newton Owen, Bristol, a chwaer, Mrs D. Roberts, Utica. Dygwyd eigorph i'w gladdu yn Utica. Bangor, Wis., Rhagfyr 22ain.-Boreu dydd Iau, bu farw Miss Elizabeth Evans, merch i'r diweddar Morgan Evans. Girard, 0., Rhagfyr 23ain.-Pan oedd yr ardalyddion ar eu ffordd i'r capelau yn y lie hwn nos Sul diweddaf, daeth y newydd fod y Cymro adnabyddus John Evans wedi cyfarfod a'i ddiwedd. Bu yn aros yn Newburg a Colum- bus, O., ond genedigol oedd o Dowlais, D.C., ac y mae iddo lawer o berthynasau agos yn yr I ardal hono yn awr. Bu yn flaenor gyda lien a chan yn Nghymru, a pharhaodd felly yn y wlad hon. Yr oedd yn un o enwogion Newburg o 20 I i 30 mlynedd yn ol. Tarawyd ef gan y tren ) cyflym sydd yn myned drwy y lie. MARWOLAETHAU. Hughes—Rhagfyr 29ain, yn ei gartref, 310, North Sumner Ave., Scranton, Pa., William Hughes, wedi salwch byr, yn 56 oed. Yr oedd yn aelod o'r Odyddion. Davies-Rhagfyr 17eg, yn Edwardsville, Pa., Mrs Margaret Davies, yn 80 oed. Yr oedd yn aelod o'r eglwys Fedyddiedig Gymreig er pan symudodd i'r lie 36 mlynedd yn ol. Gadawodd ddau o blant. Meredith-Rhe.gfyr 9fed, yn Burnett, Talaeth Washington, yn 56 oed, Mrs Catherine Mere- dith, a chladdwyd ei gweddillion marwol y dydd Mawrth canlynol yn mynwent Bulkeley. Gan- wyd yr ymadawedig yn Mon. Bu yn briod ddwywaith. Bu fyw gyda'i gwr cyntaf, W. P. Williams, yn Shenandoah, Pa., ac yn Racine, Wis. Wedi dyfod i Dalaeth Washington, priod- odd a John Meredith, a, buont fywyn Carbonado a Burnett. Roberts-Tachwedd 14, yn East Brownville, Maine, Mrs Emma Roberts, priod John E. Roberts, gynt arolygwr y shed yn Crocker Quarry. Roberts—Rhsgfyr 20fed, yn ei chartref, 14, Broadway, Utica, N.Y., yn 63 oed, ar ol salwch S wythnos, Merch ydoedd i'r diweddar Andrew ones, Yorkville, a ganwyd hi yn Deerfield Corners yn 1837. Evans—Tachwedd 15fed, yn 60 mlwydd oed, I o'r parlys, William E. Evans, 2332, N. 18th- street, Philadelphia, Pa. Claddwyd ei weddilL ion prydnawn yr 17eg yn mynwent Fairhill, y Parch J. R. Evans, o'r eglwys Gymreig, yn gweinyddu. Un o blwyf Llanddeinio;en, sir Gaernarfon, oedd. Daeth y teulu i'r wlad hon pan nad oedd ef ond pedair oed.
[No title]
LTn o'r cylchgronau mwyaf cyfarwydd a ddy- Vv-ed yn bendant fod gweithwyr Unol Dalaethau y; America yn prysur fyned a'r llawryf oddiar ei frawd Piydednig yn mn, gwaith a wneir mewn dur. Hysbysir yn bendant, mewn gwefreb o Havana", fod y ddirprwyaeth sydd wedi bod yn r-vvneuthur ymchwiliad i'r clefyd melyn yn Cuba, wedi cael profion digionol i'w hargyhoeddi mai y mosquito ydyw y gwybedyn anfad sydd yn lledaenu yr haint dychrynllyd hwnvr.
IY PRif FAHCHNAOOEDD.
I Y PRif FAHCHNAOOEDD. I,. YD. GABRlQj&EOR.- DYDD FAD WEN, Prtsiau:—Gwenith gwyn, 4° 3c y IS pwya; ei,c uoeh. 4s i 4s 2c y 75pwye; celtcih, new- ydd, 2,6 3.3 y 48 pwye; eto, hen, 3s 6c i 3s 90 y 46 pwys; 2fa, newydd, 4a 60 i 48 8c eto, hen, 5& 30 y 80 pwys: eto, Aiphtaidd, 16s 60 Indrawn, newydd, 119 3c i lis 60 y 840 pwys. iiERPWL.—DYDD GWSMB* Gwenithyn agor yn dawel am oddeutu prisiau dydd Mawrth Califfornaidd. 6s 4je, i 6s 5c; Northern spring,6a 4ic i 6s 50; Nothern Duluth. hen, 6a "lo. Ffa Saidi, 29:3 90 i 30s. Pys, 5s 7o. Ceirch yn gadam; gwyn, newydd, 9a 5c i 29 7c. Gofyn cymedrol am indrawn am oddeutu iac yn is na dydd Mawrth; oymysgedig, hen, 4s 3io i 4s 310; newydd, 4s i 4s jo. Blftwd yn ddigyfnewid. MANCHESTER.—DSBB lAb. Y mae y fasnach wedi bod yn eefydlog ar hyd yr wyfhnos. Heddyw daeth gwenith Seisnig a 5c y chwarter o godiad: tramor o lo i ljc y cant yn ddrotach. Blawd a ceirch yn ddrutach, ond nid oedd y galwad yn fyw5og. Ceirch a haidd tramor to y bwsiel ddrutaah. GWAIR A GWELLT. LLUSDAIN.—DTOS IAB. Ychylig oedd y cyfienwad boreu heddyw, gyda gofyn da. Gwnaed masnach dda am y prisiau canlynol: Gwsir goreu, 80a i 92s 6c; &ii-rlddttl bio, 50a i 60&{ ciovez gcreu. 85s i 100a; ail-raddo!. eto, 80s I 87s 6e cymyigedig a Bbufoin, 70s i 90s gwelll, 25e i 56= y llwyth. ANIFJ £ ILI&ID, BIRMINGHAM ÜDD Prisiau: Heffrod goreu Hereford. 6c i 7o; byrgyrn, 6c i 7io; gwartbrg a theirw, 5c i So; myllt, 8c i Bia; mamogiaid, 60 i 7c; Hoi, 6c i 8c y pwys; aaooh 9s 10c i 10s; hyehod, 82 6c; pyres, 10s i lis 7 20 pwys. QAEBIiLEON.—DICE IAU, I Yr oedd yma arddangosiad da. 0 stoc yn y I ffair heddyw, a chaed gwell gofyn, yn enwedig am y dosparth goreu o itnifeiliaid at besgi. Er na chaed codiad yn y prisiau, yr oedd yn hawddach i'r gwerthwyr wneyd telerau, a chliriwyd yn well nag a wnaed er's path amser. Prisiau: Gwartheg godro, 14p i 21p; cyfloion, 13p i 18p; bariena. lOp i 13p; heffrod, lOp i 14p; stirks, 6p i 8p. DUBIsfK. DXO £ ZAKJ. Blff ^oreu heffrod a bustych, 52a 60 i 56s y cant; ailraddol, 46s i 50s; matton goreu, I Bic i 7) y pwys; mamogiaid. goreu, 5o i 6c. Veal, dewisol, 7oi 80 y pwys; is-raddol, 4 £ c i 6 £ c y pwys. FTUUNDALS CHx-r us, Fel y mae'n aifer yn ddiweddar yr oedd y cyflenwad o anifeiiiaid yn gynnwysedig o FTUUNDALS CHx-r 1.Hi, Fol y maeln ai fer yn ddiweddar yr oedd y cyflenwad o anifeiiiaid yn gynnwyeedig o I I wartheg a theirw pared i'r cigyad, masnach i ba rai oedd yn ar*f a'r prisiau yn rhwvddach. £ cyflenwad o ddefaid 28d yn llai, ac yn cyn- j nwys gan mwyaf o rai downs a banner brid. Araf oedd y faenach i fyllfc. a'r prisian yn I tueddu i ostwng gofyn cymedrol am famog iaid, ond y prisiau yn rhwyddach. CySenwad I bychan o lJi, a gwerthent yn rhwydd am 4a yr pwys yn uwch. Mutton. 3s 20 i 5s 10; veal, 3a .00 i 6s; pore, 3a i 4j 80 yr wythpwys. YD y terohaftd: Anifeilisidt 240 efaW, 1050; Uoi, 20; moab, 120. a&JUFOED.DYDIC UU11, Yr oedd y cyflenwad o anifeiiiaid oddeutu 203 yn fwy na'r wythnos ddiweddaf, sc yr oedd gofyn da em danynt. Er fod y cyflenwad a cdefaid yn fwv 0 lawer, yr oedd gofyn bywiog I tim bob dosparth ohonynt. Y cydenwad o loi I yn llai, a'r fasnach yn weddol dda am y prisiau diweddar. Cyflenwad bychan 0 fooh gyda masn- ch dE a am brisiau uwch. Prisiau:— I Anifeiiiaid, 5c i Gia defaid, 6!e i So; llol, 6a I i 8ic y pwys; moch, 98 9c i 10s yr 20 pwve. I Yn y farohusid. •\n??ail:ai^! 28311 daf&M, 7864 lloi, S6; mojh, 45. OIGOEOD, | LiEiUBfDAIN.—DXDD SADWBH, J Prisiau:—BIS, 3s 8c I 4s Seo^ifc sides, 4B i 4s 2c s eto, shorts, 4* 2e i 4- 6c American, 3^4c i 3.' 9c eto, israddol, Is 8c i2^ 82; mat km, 4s 4s 8c eto, tramor, 3s 8c i 4t 2c; vash 4a i j 4e 10a, coic. 3a i 4a vt wy<:h gwyg: j QWLAR. BRADFORD.—Droi Úti. I Oherwydd agosrwydd y gwerthiantau yn { Llundain, ni phrynir ond dJgbn at alwad union- gyr: hcl a wlan heb ei drin. Y mae'r prisiau yn taeddu ychydig i ffirfio y prynwyr. Cedwir i fyny yr ychydig welliant gaed yn y croee:rjTv- iog. Y mse'r fesnach allforawl mewn edafedd wedi gwella, a cheir mwy o gynnygion 0 ffwrdd, end y mae'r codiad yn y prisiau gan y nyddwyr yma yn attal busnes o'r newydd. YMENYN. CORK — Bxix SADWBN. Mild ourel: Fine, 110a; seconds, 100s; thirds, 87s. Mild-cured Mild, 103s. Ymenyn fires* 107m 106s. Ya y ferchnad; 35 tirkinB, 16 mild.
IMARCHNADOEDD GYMREIG,I I-
I MARCHNADOEDD GYMREIG, I ABERYSTWYTH.—DYDD LLUR, Gwenith, 58 60 i 6y y 65 pwye; haidd, 4s 3c j i 48 6c y 65 pwya; oeiroh (gwyn), 3s i 3e 3o I y 45 pwys; du, 3" y 45 pwys; wyan, 10 am Is vmsnyD ffreE, 120 I 14o y pwys; dofednod, 3s 63 i 53 y owpl; hwyaid, 4s i 6a I y cwpl; cywenod, 3s i 4s y cwpl; gwyddsu, 5s i 6s yr un; turkeys, 5s i 7s yr un 5 pytetwo, 4s 6c y cant. j AMW YTHIG,—DYBB MBBOHEB. Ymanyn ffres, 12o i 150 y pwyB j wyau, 8 i 10 ana If dotednod, 4a 60 f 5a y owpl hwyaid, 56 60 i 6a y owpl; gwyddau. 6s i 6s 9c yr un ownirgod, Is lOo i 2s y cwpl; turkeys, 7a 6c i 7s 9c yr un; pytatws, 3s fr; i 4s y cast; biff, i 6ic pwye; muttos, 7!c i gic; veal, 80 1 9o mooh haewn, 7 f 6c I 9a 6c ngsin pwyp; perchyH, 83 6c i 10s 6s. i BANGOR.—Dydd IAU. YmEnYD ffraa, 13c i 16c y pwys; wysa, 12 i 14 am Is; dofednod. 3s 60 i 4s y cwpl; hwyaid, 28 6c i 3s yr un; biff, 70 i 9o y pwys j mutton, 8 i 9o; poro, 60 i 80; veal, 7c i 9o; lamb. 8c i 10c; pytatws, 15 i 18 pwys am Is. CAERNARFON.— BIDS. SABWBN. Ymenyn tfres: pris pacio, 16c i 18o y pwys ymenyn pot, 12c; \?y&tt, 12 i 15 am la; dotedned, 4i; i 4s 6c y owpl; hwyaid, 3a 1 4" r nn biff, 2ici i 90 y pwye matton, 70 i 9c; veiU, 5a i 9a i port, 5c i 9o; pyiatw3, 9j y si,cb. CROESOSWALLT.—Dxdd MBBOHEB. Ymenyn ffres, 15a I 16o v pwys; wyau. 10 i 11 am Is; pytatws, 12c y 20 pwys biff, 7^ i 8c y pwys; mutton. 7c i 9o; veil, 63 i 7o; pore, 60 i 9c owningod, 2s So i Sa 4c y owpi dofednod, 4s i 5s y cwpl; hwyaid, 83 i 6e y owpl: gwyddau, 7c i 80 y pwys gwanith gwyn, I hen, 4e: 20 i 4g 4c eto, newydd, 48 i 4s 2o cooh, eiri, hon, 4e P-lo i 4s 4c; coch, newydd, 4a i 4s 2c y 75 pwys; oeiroh, hen, 17s i 18s: eto, I newydd, 118 i lIe 6s yr 200 pwys haidd at 'AlT]. 133 i 13s 6s; eto, at frsgn, 16s i 18s yr 280 pwys. DINBYCH.-DSDS Unihoaxii. Gwenlth, 96 i 10s yr bnh hsida, 8" i 8s 60 yr hob; oeiroh, 6s i 6 60 yx bob Yioetya ffres, 16e i 18c vpwysi ha'U y pwyg; dofsdr od 49 4 5" ewpl; fcwyaiu. 69 i 78 y wpl gwyddau, 7c i 8c y pwys biff, 7c i lOc y pwys 7a1, 6 i 9o: moSton, 8e 10c; kmb, 80 i 10c y pwys; wyau. 12 i am Is pytatws, 8s i 9 yr hob. DKEFNEWYDD,—DTDD MiWEJH, I Gwenith, 14s i 14s 60 y 940 pwys hsidd, 14s 6, i 168 y 280 pwvp: oeiroh, 12s 60 i 1.43 y 225 pwye wyau, 16 i 18 am le; ymcsys ffres, I 12c y pys; dofecnod, 3s i 5a y cwpl; hwyaid, 3s So < 6" V r.-nl nytatws. 4a 4 Sn y cant. HARLEOH—DYDD SADWBN. Ymenyn ffres, la 6c y pwys; wyan, 12 am Is dofednod. 48 i 48 6c y cwpl; biff, 70 i 9c y I pwye; mutton, 7c i 10c v pwys; pytatws, 5s y cant. LLANGEFNI.—Dsl-D IAB, I Ymenyn ffres, 14c v pwys; wyau, 8 i 9 arc la; mooh tewiom 4c y qwyn: moch bMh, 153 i 20f yr un: hwyaid, 28 3c i 2s 60 yr us dofed.rtc-d," 3e 4c i 4s v cwpl; gwyddau, Sa 6c i 7s yr un biff, 80 i 9o y pwye ? rnuti-on. 70 i 80 s vellt 70 i lOo pore, 60 ? 7^2; pytafewa, hen. 7s Pc i 8B y each. Ceirob, 14s 50 i 15a 6c y chwarter. eWLLHELI.-DxDD MitsusgR. Biff SJo t 9; y nwys? ?c { lOo; pore, 6c i 9c; veal, 60 i 8Jn; v?yar;, lis am 120; yme?™ ffrea I4o 1 15o y jwys; eto, Canadaidd, 14c; moch tewion, 5|o y pwys; cywenod, 3s i 3" 6c y cwnl: hwyaid, 5s i 6s y ewpl; partridges, 2s 60 y cwpl; phea- sants, 48 i 48 60 y cwpl; ysgyfarnogod, 2s 60 yr un; cwningod. 110 i 12o yr un pytatws. 4s i 4* 6c y cant; eto, 9 pwya am 6c; moab bach, 158 i 189 vr nn. RHUTHYN-DYDD Llu*. Gwenith, 9s i 9a 6c yr hobbet; haidd, 7s 6c i I 9s 60; ceirch, 5s 3c i 68; ymenyn ffref, 130 i 15c y pwys; dofednod. 3s i 4s y cwpl; hwyaid 4s i 5s y cwpl; wyau, 10 i 12 am lB. I '1
Advertising
J. øPs li^ECHAM'S PILLS J3 For Bilious and Nervous Disorders." BEECHAM'S PILLS For Indigestion in all its forms. BEECHAM'S PILLS For Wind and Pains in the Stomadfau BEECHAM'S PILLS j For Sick Headache. EECHAM'S PILLS J Have saved the Lives of Thousands. B"EECHAM'S PILLS For Giddiness. { EECHAM'S PILLS For Fulness and Swelling after MftrJa. BEECHAM'S PILLS Are Adapted for Old and Young. j EECHAM'S PILLS For Diz2iness and Drousiness.. EECHAM,g PILLS 15 For Cfcld Chills, Flushings of Heat. 1 OEECHAM'S PILLS Will Restore the Rosebud of Health to Every One who Uses Them. |TEI;CHAM'S PILLS I Jf For Elotches on the Skin. EECHAM'S PILLS Far Disturbed Sleep and Frightful Dreams^ | |EECHAM'S PILLS For Costivcness and Scurvey. T"ILLS ) Are the Best Medicine for Female Com- plaints. 1 EECHAM'S PILLS kJ* Are a wonderful Medicine for Fexsialas of all Ages. T)-E}C-HA,}li'S PILLS 13 The first Dose Gives Relief in 20 -ili&utea. ^EEOiEiM7^?TiTr7s 3 jkJt Arc Recommended by Medical Men. J Q EEOHA:)f'S PILLS Have the Largest Sale of any Patent Medicine in the World. T:' E^iHA>l'S—I COTE PASTE in Eecommeaa Itself. VEECHAM^^COTK PASTE Is efficacious and eeonoinicsl. T EECHAM'S TOOTH PASTE J* Cleanses the Teeth and Perfumes the Breath. EECHAITS TOOTH PASTE In Collapsible tubes, Is each. oEECHAM'S PILLS 1 JL3 and < :<B:ÉCHAM'S TOOTH PASTE j) Sold everywhere. Prepared only by the Proprietor, Tirmus DuECHiii, St. Helens, Lancashire. Sold by all Eru.ggis.aG F-n i Patent MediouM Dealers eirary- B BETH YDYW? Y Feddyginiaeth anmhribi. dwy hon a esmwytha, yn uniongyrefcol, y mathan gwðai 0 Beswch, Crygni, Anwyu, Anhaws. der i Anadlu, Gwaed Boeredd, Dolur Gwddi, Bronchitis, Inflnenza, Poenau Adwythig yn y Frest, ao at hen Ddiffyg Anadl nid oes ei yyffelyb; oynnyrcha ryddboeriad drwy doddi o fflem wydn, ac ielly ryddhau yr ysgyfaint oddiwrth bob sylwedd enynawl; yn ganlynol y'r hyn y dilyna trwmgwsg adfywiadol. LUNG TONIC. SUDD CARN YR EBOL. LUNG TONIC. Trwy- synxad arwyddion a gamgymerir y ami am Ddarfodedigaeth, y mae Sndd Carn yr Ebol Griffith Owen wedi dwyn liawenydd 1 lawer teuln, trwy roddi terfyn ar y Peswch sydd yn rhy fynych yn dadbiygu i'r afic-ohyd marwol hwnw. Fe geidw etc filoedd rhag beddan anamserol. SUDD CARN YR EBOL GRIFFITH OWEN. SUDD CARN YR EBOL GRIFFITH OWEN, SUDD CARN YR EBOL GRIFFITH OWEN. VB oedd Dail Carn yr Ebol mewn bo A mawr gan yr hen bobl oherwydd er heffeithiolrwydd ar gyfer Peswch, Anwyd, a Dolar Gwddf. Darperir y Sndd o'r diM, a chymysgir el a rhinweddan dail ereill. MAE YN CRYFHAU Y LUNGS AO YN GWULLA'R PESWCH. Potelau, Is lie a 2s 9c yr UD. I'w cael yn mhob man. a darperir yn unig gan GRIFFITH OWEN, HIGH STREET. 0 A £ R N A R F 0 N. < y41 sp* ft α- ft \.t M EASINE Will CUP* Headache, Neuralgia and Toothache in a few minutes. YIllAE EASINE YN SICR 0 WELLA jus OWN PEN, NIWRALGIA, DDANNODDt å. PHOB MATH 0 BOIN M'EWN PEN OWN YCHYDIG FYNYDAU. Derbyniwyd Miloedd o Dystiolaethau Pwysig. ANFONIR "EASINE" DRWY Y POST AM SWLLT. Paratoir yn tmig gan HUGH JONES MANUFACTURING CHEMIST, MEDICAL HALL, BLAENAU FFBSTINlOe. y377