Yr Herald Cymraeg

Annibynwyr Dinbych a Fflint. CVnnaliwTT'd v cvfarfod chwarterol yn Mryn- te": drddiau LW a Ma^h.-Pregethwyd yn A- 10 1WVS Lun, gan y PaTcbn D. Jones, l^^tlij ii, [i Roberts, Rh'-s.—Am d<kg, yr an Wdd- oafwnl cvnnadbdd, dan lywyddiaeth v Parch W G Rich:1,1, Llanarmon, y cadeiryddi am y flwvddy i —C*idamhawvd adroddiad pwr!i?ov y Genadaeth Gartrefal. Yr oedd y pwyllgor■ vn ei adroddiad. yn taer yr e-lwysi, hyd vi oedd v bosibl. i wneyd. eu casguadau at y gym- deitbas hon vn ystod misoedd Ebrill a. Mai. Derbvniwvd y brodvr canlynol i fod! yn aelodau o'r <rvnnajdiedd :—Pregetlv^yr ieuainc Thomas °~Jon°^. Ffynnongroew; Robert Divvies. Albion Park, a. fwriada fyned yn genadwr; Joseph H. Williams, Rhuthyn; Isaac Smith, vSa-lem. Rios. Rhoddwydi iddvnt ddeheulaw cymdeithas gan y cadeirvdd, a chalonogwydhwy mewn geiriau pVrpasol Derbyniwyd y Parch P. Howells, gynt o Ffestiniog, onde Meir- ion, i'r cvfundcb hwn, ar ei symudiad i fyw 1 Rhuddlan; hdyd, darllenwyd llytnyr oddiwrth "Gymanfa Ddwyreiniol y Cynnulleidfaolwyr yn Ohio." vn cvflwvno mown modd serchog y Parch. I T Henr, Jones i'r cvfundeb hwn. Yr vn bre.-etmcl hefvd frawd arall o'r America. >ef, v Parch Noah Beva.n, Dunda-ff, Croesa-n-yd Mr Bevan.—Hhoed llythyr i'r Parch Rhys W Williams, gynt o Rhyl. yn ei dros- glwyddo i gyfundeb rfon, ei yn^efyd-.iad vn Penrhynside. Llandudno. — Darllenwyd llythvr odd'iwrth y Parch J Rogers. Pembre. yn drmuno gosod ackos Trysorfa Gweddwon gerbron vr eglwysi a'r gwemidogion.—Galwyd s-ylw ab yr "Un Maes Llafur i'r Ysgolion Sab- bathol," a dewiswya y Parch T. Jones, Green. i weithredu fel ysgrifenydd dros y cyfundeb yn v mater.—Cyrneradwywyd y ca.is o eglws SJIlein. iRhos, am femthg arian o'r gronfa.—-Pasiwyd fod pni^vv? Froncysvllte i gael cymeradwyaetlji i fyiied o'r tu allan i ofyn am help at y draul o a'cieiladu capel newydd.—Gaiwodd! y Parch T. E. Thomas, Coedpoeth, sylw at y symudiad at trael llyfrau i'r Parch Hopkin Roes i fyned 'gydag ef vn ol i China.— Darllenodd y Parch T. Ton- ';1,1; Hughes, Nebo. bapyr ar "Wersi yr her ga.nrif at eghvysi Crisr yn awr." —Pregeth wyd gaan y Parchn J. Old field Do-vies. Tah-rn; D. Wvime Evans, Caer; J. R. Hughes, oar; ac U. O. Evans, Gwrecsaiin.

Bedyddwyr Dyffryn Maelor CynnaliixII yr undeh uchod ei gyfarfod chwarteroi yn y Tabernaol, Byrmbo. iuiwti Llun, Mr Watcyn Jones. Poncian (y llywydd am y flwyddyn), yn v gadiair..—Gitlwodd y Cadeir- vdd fylw ait bresennoldeb y "Parch John Tho- DWS (gynt o Flaenyffos), a ddochreuasai ei wein- idogaeth sefydlog yn Rhosddu. y Sal blaeni»rol. —-Hysbysodd Mr H. Roberts fod yr uhvad i Mr Thouias yn berifmth imfiyd—-Cynhes wahoddai weinidogion a goreug^vyr eglwysi TT undeb i'r Rhosddn i o.1iad Mr Thomas.—-Ar gynnyg- iad y Parch E. Mitchell, ac eiliad y Parch K. R. Jones, rhoddwyd y derbvniad gwresocaf i Mr Thomas, yn aelod1 o'r undeb.—Gwedi an- erchiad gan y Cadeirydd. galwodd ar T Parch E. Williams, i roddi inynegiad byr parthed yr addolfa a'r achos newyd-l yn Nhref loan. Galwodd yn nesaf am fynegiadau y pwyllgorau Darllenodd yr ysgrifenydd fynegiad pwyllgor y Gymanfa Ganu, gadl Mr E. Roberts, Penybryn. Gwrecsam. ac yr oedd llai o achwynion ynddo riag arfer.—Gun nad oedd mynegiad pwyllgor dirwest a phurdeb wedi ei dderbyn, archodd v cadeirydd, Mr Rhos (cadeirydd y pwyllgor), i roddi crynhodeb o'i weithrediadau. Gwn^eth hvny yn drefnus ac effeithiol.-Rhodd. odd Mr Griffiths, ysgrifenydd Ymddiriodolwyr Rhostyllen, gyfrif o sefyllfa eiddo yr undeb yuo. a diolchwyd iddo am ei "lafur cariad" yn nglyn a'r lie.—Penderfynwyd flod crynhodeb o waitk gwahanol bwyllgorau yr undeb i'w ar- graphu a'i gyfhryno yn mhob>cyfarfod blynvdd- ol, ond! fod y mynegiadiau i'w rhoddi yn mhob cr{«,rfod chwartoc. ya ol y rbeol breaennol.—- Pasiwyd i anfon liythyr of gnrdymdeimlad a gweddw a phlajit y diweddar Mr Thomas Wit- hamis, Penyca.e (cadeirydd yr undeb yn 1896).— Galwyd sylw arbenig at drysorfa yr ugeinfed nrif. gan Mr Williams. Ty'Harwd, Brymbo (ysgrifenyddl undebol y mudiad), ac ereill.—Pas- iwyd fod y cyfarfodi n-esaf i'w gynnal yn Mheny- •bn-n. Gwreosam, a chan y bydd yn gyfarfod blynvddol yr undeb, erfynid am. gynnrychiol- aeth gyflawn o bob eglwys.—Terfynwyd trwy wedell gan Mr Mendus Wir.iaims.—Ymneillduwy'd i'r Ysgolfa i fwynhau y ddarpariaetn arddercliog mewn ymborth o eiddo gweinidog ac eglwys r Tabernacl. Galwodd v Cadeirydd ar Mri Wil- liams. Rhos a Glyn Humphreys, ar derfyn y wledd, i ddioloh tint y croesaw —-Yn yr hwyr. traddod\ryd pregetbau yr undeb gan v Parchn Lewis, (Joedpoetb a Thomas, Rhosddu.

Bwrdd Undeb Caernarfon, DYDD SADWRN.—Mr W. J. William* yn llywyddu. GENETH DDRWG. DarJlenwyd llythyr oddiwrth y Parch David Green, Llangybi. yn hysbysm ei fod wedi dwyn Catherine Graham yn ol i'r tlotty. a bod yn ddrwg ganddo orfod dyweyd mai troi allan yn anfoddhaol a wnaeth yr eneth er gofal a charedigrwydd Mrs Green. Rhedodd i ffwrdd o'i dy, a thybiai mai vsgol ddiwygiadol oedd y lie mwyaf cyfaddas iddi.— Galwyd yr eneth gerbron, ac wedi iddi gael ei holi gan y gwarcheidwaid. penderfynwyd gwneyd cymaint ag oedd yn bosibl drosti, a gofyn i'r gymdeithas a ofala am ferched di- gartref, gymervd gofal ohoni- YMDDISWYDDIAD. —'Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr J. Menzies yn ymddiswvddo fel gwarcheidwad dros bhvyf" Llanbeblig." oblegid ei fod wedi ymgymeryd a gwnevd adroddiad ar y rhaniad priodol o werth trethiannol Chwarel Dinorwic cydrhwng plwyfit Llanberis a Llan- ddeiniolen. Gofidiiii fod yn rhaid iddo wneyd I hyn, oherwydd yr oedd wedi bod yn aelod -o'r bwrdd am dros 18 mlynedd, a diolcbai i'r j bwrdd am eu caredi.rwr(U tuagato yn ytod y tymhor hwnw.—-Derbyni^yd yr ymddiswyddiad ar gynnygiad Mr T. G. Williams. ACHOS DR GRIFFITH. — Darllenwyd llythyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol parthed cais Dr Griffith. Penygroes, am flwydd- dal. yn yr hwn y dvwedent nad oedd y gwarch- eidwaid wedi dlddymu y penderfyniad a bas- j iwyd ganddynt rai mis oedd yn ol i beidio rhoddi blwydd-dal iddo. 0 dan yr amgylchiadau. yr j oedd yn agored iddo ef os dewisai, anfon apel at Fwrdd y Llywodraeth Leol; ac os gwnai, hyddai iodynt ohebu yn mhellach a'r gwarcheidwaid. Y TY.-Adroddes y Mei-str fod amryw wedi ceisio ganddo am y telerau ar ba rai y srosodid plant i letya. allan o'r tlotty.—Gadawyd y mater i'w* setlo gan y pwyllgor.—Adroddes y Meistr vn mhellach fed amryw gyfeillion wedi bod yn garedig iawn at y tlodion yn y gwyliau. Rhodd- wyd tair ceiniog yr un i bawb yn y ty gan Mr C. A. Jones, a hanner coron i bob swyddog. Ymwelwyd a'1I ty hefyd gan ferched Mr Jones, y rhai a gymerent ddycldordeb mawr yn y tlodion. Derbyniwyd anAegion oddiwrthynt hwy. ac oddiwrth Miss Owen, Ty Coch Miss SaPipson, Mr D. W. Davies. Mr a Mrs Weir. meddyg o Lundain, Mr Gwenlyn Evans, ac ereill.—Diolchwyd i'r oil. POBL DDIOG.—^Wrth gyflwvno adroddiad y rwyllgor ymwelia/lol, dyweilodd Mr R. B. Ellis fod nifer y bobl yn y ty yn lluosogi, ac yr oedd I yn eu plith amryw allent weithio pe mynent. Penderfynwyd anfon y rhai hyn.allan gynted ag I. y gellid. Yr oedd yno un wedi dwyn ei deulu i'r tlotty. ac yntau yn abl i weithio. Credai y dylid bod yn galetach wrth ddynion fel hyn nag j buwyd, ac nid anfuddiol fyddai eu gosod i dori cerig unwaith eto, a rhoddi rhyw waith oaled iddynt, i'w cadw oddiyno. Ar yr un pryd. yr oedd yno 75 o ddynion sas gallent weitnio.— Dywedodd y Parch Owen, Williams fod y dyn- ion y cwynid yn eu cylch wedi addaw myned allan. Rhyfeddai ef pa fodd y daethanb i mewn. —Svlwodd" Mr R. B. Ellis fod tri ohonynt yn Gymry, un vn Sais, n'r Hall yn Wy'ddel.— Credai Capten Jones Williams fod yno ereill allaent weithio heblaw y rhai'n.—Dywedodd v Clerc fod gan y bwrdd hawl i'w hanfon allan, ond yr oedd y Llyvrodraeth yn erfyn arnynt beidio bod yn fyrbwyll mewn achosion fel hyn. —Mr R. B. Ellis Dylai y meistr fod yn llawer mwy manwl gyna. hwynt, a gwneyd iddynt weithio yn llawer caletach.—Mr G. R. Hughes. Dylai wneyd gwalianiaeth hefyd rhyn^ddynt hwy a phobl nas gallent weithio.—Derbyniwyd awarvmiad v wwyilror. y Clerc fod y trweddul o arian mewn Haw 20.Üp. ond yr oedd 1500p i'w t.alu y diwrr.^1 hWJlW i'r Cynghor Sir, yn vchwanegol at y bilinu rheolaidd. id oedd gan y bwrdd u^an hyny ond gweddill o 600p. a thaer erfynid ar overseeis y plwrfi oedd heb dalu i wnevd hyny yn ddioed.—Penderfynwyd anfon llythvr atynt.—T'l-rvd 675p o gymhorth yn ystod v mis, ond o-oiygai hyny y swllt y pen a dalwvd y Nadolif. Y'FRECH WI N—^Derbyniwyd bil o 135p oddiwrth y cynghor taefoi yn nglyn a chadwr- aeth, meddyginia»tbj ursio. y tri pbarson a anfonwyd o Lanberis i'r Yspytty Heintus, perthynol i dref Caernarfon. — Darllenwyd llythyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol, yn mha un y dywedid, pan fo person yn dioddef o dan afiechyd heintus neu gyffredinol, yn angenus, fod yn ddyledswydd ar y gwarcheidwaid i roddi cymhorth i'r cyfiyw, ac, os yn angenrheidiol. roddi areheb am dderbyniad y claf i yspytty lie y caiff driniaeth briodol. Maenbrawf dyled- swydd y gwarcheidwaid yn y mater yw angen- octyd y claf. Nid ydyw hyn o angenrheidrwydd i ddibynu ar iddo fod yn derbyn cymhorth plwyfol ar y pryd, ond fe all yr angen fod yn gynnwysedig o anallu ar ran y claf i geisio, ar ei gost ei hun. y cymhorth meddygol angen- lheidiol, y nursing, a'r lie cyfaddas i drin yr aiiechyd yn briodol. Ar y llaw arall, pan fo symudiad y claf i'r unig bwrpas o neillduaeth, a phan fo'r person i'w symud heb fod yn angenus— pan fo yr amgylchiadau felly ni bydd a wnelo y gwarcheidwaid ddim a'r achos—mae'r cyfrifol- deb i orwedd ar yr awdurdodau iechydol.—Pen- odwyd pwyllgor i gyfarfod y cynghor trefol yn nglyn a'r bil.—Derbyniwyd llythyr hefyd oddi- wrth y swyddogion buchfrechol, yn galw sylw at y ffaith eu bod wedi gweithio dros amser yn ystod y frech wen, a biliau oddiwrth feddvgon I am fuchfrechu yn symio i 532p o'u cyferbynu a 182p yr hanner blwyddyn ddiweddaf.—Pender- fynwyd eu ta.lu, a dywedodd y Cadeirydd, er fod y biliau yn fawr, diamheu iddynt ddiano rhag lledaeniad y clefyd drwy i Dr Fraer wneyd a wnaeth.

Bwrdd Undeb Rhuthyn. DDYDD LLUN.—-0 da.n lywyddiaeth Mr John Foulkes.—Hysbvswyd fod amryw bersonau wedi anfon rhoddion. i'r tlodion yn y tlotty. Diolchwyd iddynt am eu caredigrwydd.—Hys- bysodd y meistr fod tlodioi; y ty wedi cael eu gwyl ddechreu blwyddyn fel arfer, ac wedi ei mwynhau yn fawr.—Aeth y bwrdd yn mla-en i ddewis mammaeth (nurse) i weini ar y cleifion. Gwahoddwyd ceisiadau a.m y swydd drwy y newyddia.duron, a chynnygid cyflog o 21p, yn nghyda bwyd a golchi. Un yn unig a. ym- geisiai, sef, Anne Catherine Jones, gynt o I Ficerdy Llandrillo-yn-Rhos.—Dywedodd y Clerc ei fod yn ofni na chadarnheid penodiad Miss Jones gan Fwrdd y Llywodraeth Leol. am y rheswm nad oedd yn meddu profiad fel mam- maeth.—Cynnygiwyd, modd bynag, gan Mr Ro- bert Jones", Gyffylliog, fod iddi gael ei dewis^, a rhoddodd iddi gymeriad uchel.—Eiliwyd gan Mr John Roberts, Xiintglyn.—Dywedodd Mr Ro- bert White fod meddygon yn awyddus i sicrhau penodiad mammaethod profiad ol, er mwyn iddynt gymeryd peth o'r gwaith oddiar eu livsgwyddau hwy. Yr oedd yn v dref eisoe.s ddwy fammaeth brofiadol; ac os byddai angen, 11 gellid eu galw hwy i mewn i'r tlotty. Heblaw hyn, nid oedd y fammaeth fiaenorol yn meddu profiad pan ymgymerodd a'r gwaith, ac eto i gvd, fe roddwyd canmoliaeth uchel iddi gan y I meddyg pan yn ceisio am well lie.—-Cynnygiodd y Parch J. F. Reece welliant, i'r perwyl fod hysbysiad yn Ciiel ei wneyd trwy y newydd- iaduron am fammaeth brofiadol am gyflog o 25p.—Eiliwyd gan Mr Lumlev.—Yna pleidleis- iwyd, pryd y cafwyd deg dros y cynnygiad, ac wyth dros y gwelliant. Felly fe benodwyd Miss Jones.

Cynghor Dinesig Llangefni. NOS LUN.—Mr O. Trefor Williams yn j gadair.—Adroddwyd o'r pwyllgor iechydol nat oeddys yn barod gyda'r cynllun o daliadau am ddwfr at amcanion amgen nag at wasanaeth teuluaidd, ond cymhellent nad oedd y cyfryw i'w baratoi hyd nes y bydd i'r cynghor yn gyntaf fabwysiadu yr egwyddor eto. eu bod yn cymhell y cynghor i wneyd hyny.—Gohiriwyd ymdrin- iaeth pellach hyd y cyfarfod nesaf.—Hysbysai pwyllgor y farchnswl fod y gofalydd (Mr H. pwyllgor y farchnad fod y gofalydd (Mr H. I Parry) yn wael, ao fod 0. Jones wedi ei nodi i gyflawni ei waith hyd nes iddo wella, a'u bod J yn gofyn i Mr Robert Jones roddi cyfarwydd- iadau iddo ac arolygu. Cymhellent gynnal cyfar- I fod arbenig o'r cynghor i ystyried y priodoldeb 0 brynu y Neuadd Drefol, &e., ar derfyniad y biydles.—Cydsyniwyd a'r adroddiad.—Adroddai; y pwyllgor cyllidol fod cyfrif y trysorydd yn dangos 95p yn weddill yn ffafr y cynghor. Awgryment enw Mr John Owen, trethgasglydd, I i'w gyflwyno i'r cofrestrydd cyffredinol, fel un cymhwys i ranu a chasglu papyrau cyfrifiad y bobl.—Pasiwyd yr adroddiad.—Dymmnwyd ar I i'r cadeirydd a Mr 0. Trefor Williams ymweled a'r gladdfa. i weled pa adgyweiriadau sydd angenrheidiol yno. Penderfynwyd hefyd brynu amryw bethau angenrheidiol i'r gofalydd tuagat gadw y lie mewn trefn.—Mr Robert Jones a ddyweSodd fod y ffordd i'r gladdfa mewn cyflwr drwg.—Dywedai vr Arolygydd y dylai v tenant- iaid dori y gwrychoedd, &c., ar ddeutu y ffordd, a byddai iddo ofyn iddynt wneyd yn y cyfarfod nesaf.—Hysbysai Mr H. T. Dent fod cwmni y ffordd haiarn wedi penderfynu rhoddi tocynau rhad wythnosol i Lerpwl a Manceinion am un neu dri diwrnod. Amlygwyd cymeradwyaeth i hyn.—Cadarnhawyd penodiad Mr J. Owen fel arolygydd am y flwyddyn nesaf.—Cafwyd tra- fodaeth ar y Smithfield fwriadedig, y goleuni trydanol, &c., eithr gohiriwyd hyd y cyfarfod nesaI.

Cynghor Dosparth Ogwen. DYDD GWENER.—Mr Lester Smith yn 1 ywyddu.—Dywedodd y Clerc ei fod wedi derbyn llythyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol yn dyweyd fod carbolic acid yn wenwyn.— Derbyniwyd llythyr arall hefyd oddiwrth y Ddirprwyaeth Frenhinol yn gofyn befeh oedd y cyngnor wedi ei wneyd er puro carthion yr ardal.—Dywedodd y Clerc nad oedd y cynghor wedi gwneyd dim.—Darllenwyd hefyd lythyr oddiwrth Dr Fraser yn galw sylw at yr angen- rheidrwydd am baratoi yspytty ar gyfer y frech wen os torai allan yn yr ardal. Pender- fynwyd gohirio y mater.—Bu cryn ymdrafod- aeth yn nghylch y cerig a ddylid ddefnyddio i drwsio'r ffyrdd.—Credai Mr Thomas Roberts, Aber. y dylid cael cerig o Benmaenmawr, ond o'r diwedd archwyd i'r arolygydd ddefnyddio cerig lleol, a chael dynion i'w gweithio.—Ad- roddodd yr Arolygydd Iechydol nad oedd yr un clefyd heintus wedi tori allan er's tri mis.

Cynghor Gwledig Rhuthyn, DYDD LLUN. Llywyddid ga:n Mr Thomas Jones. Llanychan. DWFR I NANTGLYN. —Hysbysodd y cierc fod cvnnadledd o gynnrychiolwyr y cynghor, ac awdurdodau y Gwallgofdy, wedi cyfarfod yn ddiweddar yn Ninbycb, pan y oytunwyd ar y telerau canlynol: -O bydd digon o gyflenwad i'r Gwallgofdy, bydd i bwyllgor y Gwallgofdy ryfivnwi swm 0 ddwfc i'r cynghor dctmrtli, at wasanaeth pentt'ef Nantglyn nad oedd v swm ar unrhyw didydd i fyrie;} dros 3000 o aiwyni; fod y gwaith o rami y dwir i'w adael yn nwylaw y cyngh'or dlosparth; fiod v rhent isaf o 2p yn flynyddol i'w sicrhau gan y cynghor dosparth fod y swm o Is y galwyn i'w dalu: am y dwfr a ddefnyddi'd; fod metre i'w gadw fÙ arolygu gan bwyllgor y Gwallgofdy nad oedd pwyllgor y Gwallgofdy yn sicrhau ansawd'd na swm v dwfr: y bydd i bwyligor, os gwelir ei fod yn gyfleu-s* ddarparu dwfr at ddiffodd tan; ac y bydd i bwyllgor y Gwaligofd^ Trfarfod y gost y ^gwneir amcangyfrif olioni, o 20p, er cysylltu y gwaith, ar wahan i'r metre ei hun.—Mewn atebiad i gwestiyn-au, dywedodd v clerc na byddai i awdurdodau y Gwallgofdy ymwneyd a phobl Nantiglvn o gwbl; ac y gorphwvsai ar y cynghor- i gasglu y rhemti yn Nantglyn, os cerid y cynllun allan. Nid oedd ond iawn dy- weyd fod trigoliori y pentref hwnw yn ystvried Is y fil o alwyni yn bres uchel, ac argymhellai ef fod awdurdodau y Gwallgofdv i ail 3-styried y mater. Awgrymai ef i'r cwestiwn hwn gael ei adael yn nwylaw v cadeirydid. Mr John Ro- berts,, ac "yntau.—Ar ol rhyw gymaint o ddadleu pellach, penderfynwyd trosglwyddo y mater i'r I pwyllgor a enwyd.

Llys Sirol Caernarfon, DYDD MERCHKR.—Gerbron y Barnwr Syr Horatio Lloyd. HAWLIO TAL AM WASANAETH.—Yn y cynghaws a ddygid gan y Mri Chamberlain a Johnson, cyfreithwyr, Llandudno, yn erbyn S. Jones, marsiandwr llechau, Llanrug, am 35p am wasanaeth wnaed ganddynt fel cyfreithwyr dros y diffynydd, ar werthijtot yr eiddo, rhoddodd ei AHrhvdedd ddyfarniad o blaid yr hawlwyr am y swm a'r costau.—Ymdd;uigosai y Mri Carter, Vincent, a. Douglas Jones dros yr hawlwyr; a'r Msistr R. 0. Roberts ac Eilis Davies. dros v diffynydd. NIWED HONEDIG.—Hawliai Mr Griffith Jones, ironmonger, Caernarfon, y swm o 3p 19s 3c. oddiar Mrs Davies, Brynydon, Ffynnon- groew, am niwed li.>nedig a achoswyd i van gludo dodrefn a fenthyciasid i'r ddiffynyddes.— Ymddangosai Mr J. T. Roberts dros yr hawl- ydd. a Mr J. B. Allanson dros y ddiffynyddes.— Rhoddwvd dvfarniad o blaid yr hawlydd am 2p 2s. DAMWAIN I GERBYD.—Cvnghaws oedd hwn a ddygid gan Mr Griffith Hughes, Gelli, Nantlle, yn erbvn Mr W. H. Forshaw, yr hwn, un adeg, a fu yn vn y Dinas Dinlle Hotel. —Ymddangosai Mr Richard Roberts dros yr hawlydd, a. Mr H. C. Vincent dros y diffynydd. —-Rlioed dyfarniad am 8p a'r costau, ond nad oeddis i'w roi mewn gweithrediad liyd y llys nesaf, os talai y diffynydd gostau y dydd yn I nghorph pythefnos, pan y rhoddid y dyfarniad o'r nailldu, ac yr ail wrandewid yr achos. HAWLIAD ADEILADYDD.—.John Roberts, Boncyforyd, a hawliai 20p oddiar Henry Owen. Ebenezer, gweddill dyledus am waith a wnaed wrth godi ugain o dai.—Ymddangosai Mr M. E. Nee dros yr hawlydd, a Mr Ralph Montgomery (dan gyfarwyddyd Mri R. 0. Roberts a Davies), yn amddiffyn.—Eglurodd Mr Nee i'r hawlydd ddeall yn Mehefin, 1899, fod y diffynydd am adeiladu ugain o dai yn Ebenezer, ac aeth ato yn nglyn a'r mater. Rhoddodd yr hawlydd ei bris, ond oherwydd rhyw amgylchiadau, dangos- odd y diffynydd ei fod yn disgwyl i'r hawlydd dori y sylfaeni ar y dealitwriaeth, fe honid, fod tal chwanegol i'w dalu am hyny. Hawlid am hyn ac am y golled gafodd yr hawlydd drwy orfod aros am fries, &c., i fyn'd yn mlaen gyda'r adeiladau. Yr oedd gan y diffynydd groeshawl yn erbyn yr hawdydfl.—Ar ol i'r hawlydd roddi ei dystiolaeth, gohiriwyd y llys.

Llys Sirol Llanrwst. DYDD GWENER.—Gerbron ei Anrhydedd Syr Horatio Lloyd. HAWL AM GWN.—Richard Thomas, Llan- rwst, dros yr hwn yr ymddangosodd Mr T. W. Griffith (Mri Griffith ac Allard), a hawliodd lOp oddiar Sydney Jones, tobacconist, Caer, am gi (Welsh terrier), ast (Welsh terrier), a phump o genawon a werthwyd iddo ar y 4ydd Hydref, 1900. Ac, yn mhellach, 2p, sef fees a dalwyd am entro yr ast yn Arddangosfa Crystal Palace. Amddiffynid gan Mr D. Trubshaw, Caer.—Y manylion yn fyr, fel y rhoddwyd hwy dros yr hawlydd, ydoedd, i'r cwn gael eu gwerthu i'r diffynydd ar y dyddiad a nodwyd am lOp. Gwerthodd yr ast ar yr ammod fod y diffynydd i ddangos y cyfryw yn Arddangosfa Crystal Palace, dros yr hawlydd, yn gymaint a'i fod wedi ei hentro yno. Gwnaed y trefniad hwn er arbed traul i'r hawlydd. Ond yr oedd yr olaf i dderbyn y gwobrwyon os enilla-i. Dangoswyd yr ast yn Arddangosfa Gwn Beddgelert, ac enillodd yno. Yr oedd yr ast wedi ei, gwerthu ar yr ammod fod gan yr hawlydd hawl i ddangos y cyfryw yn Arddangosfa Beddgelert. Ar ei ffordd adref hysbyswyd ef fod yr ast wedi ei lladd gerlla.w Bettwsycoed trwy i gerbyd redeg drosti. Yr oedd hyn ar nos Sadwrn. Ond boreu dydd Llun cafodd allan nad oedd dim gwirionedd yn yr ystori. Yr oedd i dderbyn cheque am lOp ar ol iddo anfon yr ast i Ga,er. Ar yr ail o Fedi derbyniodd cheque oddiwrth y diffynydd am 7p. ond attaliwyd taliad y cyfryw yn y bane. Yn ddiweddarach derbyniodd Thomas lythyr yn dyweyd fod yr ast yn wael ac nas gallesid ei dangos yn y Crystal Palace Show. Ond pythefnos yn ddiweddarach dangoswyd yr ast yn Cheetham Hill Show, a chariodd ddwy wobr. Yr oedd 7p 16s wedi eu talu i'r llys, ac wedi eu cymeryd allan drwy orchymyn ei An- rhydedd yn y llys blaenorol.—Yr amddiffyniad ydoedd fod yr hawlydd wedi ceisio gwneyd y diffynydd yn nglyn a'r ast, a'i hanfon i Bldlheli gyda'r amcan o'i chael allan o'r ffordd. Dadleuid hefyd fod yr ast wedi ei gwerthu heb i un gair gael ei yngan yn nghylch rhoddi hawl i'r hawl- ydd ei dangos mewn unrhyw arddangosfa. Piynasant v cenawon ar yr ammod y bvddent mewn cyflwr priodol yn mhen y ddau fis. Cyd- nabyddai yr hawlydd eu bod mewn cyflwr sal pan gyrhaeddasant Gaer. 0 ganlyniad, nid oeddynt i dalu 3p am danynt. Yr oedd gwrth- hawl am lOp. get 2p fel costau. ac 8p, sef y golled a gafodd y diffynydd trwy waithyr hawl- ydd yn cadw yr ast yn lie ei hanfon mewn pryd i Gaer.—Sylwodd ei Anrhydedd fod yr holl achos yn dyfod i hyn. Ar ddangosiad llythyr y di- ffynydd ei hunan nid oedd ond cwestiwn y cenawon mewn dadl, a rhaid oedd cyfyngu y mater mewn dadl i hyny.—Svlwodd y diffynydd i'r cenawon farw i gyd o fewn dau ddiwrnod.— Rhoddodd ei Anrhydedd ddyfarniad o blaid Thomas am y swm a dalwyd i'r llys, sef 7p gyda'r costau, ac o blaid Thomas ar y gwrth- hawl. TRESMASU.—W. Williams, Cynllwyd Mawr, Crafnant, a hawliodd 8p oddiar O. Davies, Pen'rallt, Llanrhychwyn, am i'w dddfaii drett- masu ar ei dir.—Mr W. P. Roberts dros yr hawlydd.—Dyfarniad o blaid yr hawlydd. HAWL AM GOLLI EI GWR.—Dvgodd Mrs Margaret Thomas, Penmachno, ar ran ei hunan a'i phedwar plentyn, achos yn mha un yr hawliai 193p oddiar Hugh Jones, adeiladydd a contractor, Llanrwst, fel iawn am y golled a. dderbynaisant trwy i'w gwr-Richar Thomas— gael ei ladd yn nghyfer Pentre Du, Bettwsycoed. Mewn gwirionedd, yr amddiffynwyr oedd Swyddfa Yswiriol.—Mr J. Jones Morris dros yr hawlydd, a. Dr A. JP. Thomas, bargvfreithiwr (yn cael ei gyfarwyddo gany Mri Rodway, Farrell, a Williams), yn amddiffyn.—John Jones, Pentre Du, Bettwsycoed, a ddywedodd ei fod vn cofio marwolaeth R. Thomas. Efe- oedd y cyntaf i gyrhaedd yno pan y clywodd ei fod wedi ei ladd. Yr oedd trosol o fewn ychydig fodfeddi iddo. Y tebygolrwydd oedd iddo gwympo oddiar y brig uwchben. Yr oedd cwymp o 33 troedfedd yn y lie.—Hugh Jones, y diffynydd, a ddywedodd fod y trancedig wedi bod yn ei wasanaeth am tua chwe' mis cyn ei farwolaeth. Efe oedd yn codi cerig iddo tuagat adeiladu. Yr oedd yn arferiad i bawb oedd yn adeiladu ar ystad Gwydyr i gael codi cerig yn Nghvfer Pentre Du. Nid oedd yn gwybod a ddywedwyd wrth Robert Thomas am beidio myned i leoedd neillduol i godi cerig.—Croes- holiad: Yr oedd cerig mawrion yma ac acw yn y cover. Anfonodd y tvst y trancedig i'r fan i wneyd fel y mynai. iSid oedd twll yn y fan a'r lie y lladdwyd R. Thomas. Yr oedd con- tractors ereill yn codi cerig yn y fan, a gallai perchenog y tir eu hattal pan y mynai.—Dros yr amddiffyniad galwyd Mr Mcintyre. Dywedodd mai efe oedd goruchwyliwr Arglwydd Ancaster. Rhoddid hawl i rai oedd yn adeiladu ar yr ystad i godi cerig ya y coed oblegid yr oedd oerig mawrion yma ac acw. Nid oedd yr un twll yn y lie, ac eithrio y cwymp lie y lladdwyd y tranc- edig. Ni wyddis sut y cymerodd y cwymp Ie. Nid oedd arolygydd chwarelau wedi bod yn y fan. ac ni roddwyd erioed rybudd ganddynt.— Dadleuodd Dr Thomas fod y ffeithiau yn eglur ddangos nad oedd y cover dan sylw yn dod o fewn deffiniad y gair "chwarel" fel y ceid ef yn y ddeddf. I fod yn chwargl o fewn y ddeddf, rhaid oedd fod tyllu wedi bod a thoriadau ereill ugain troedfedd o ddyfn wedi eu gwneyd i weithio y lie. Peth arall nid oedd y diffynydd yn gyfrifol am nad efe oedd unig berchenog y fan a'r lie. Yr oedd gan ereill yr un hawl a'r diffynydd i godi cerig yno.—Dros yr hawlwyr, sylwodd Mr Jones Morris nad oedd efe am d'dadleu am foment fod y lie dan sylw yn chwarel yn yr ystyr a vstyrid yn gyffradin. Ei ddadl, modd bynag, oedd fod y lie yn cael ei weithio i godi cerig ac i bob pwrpas ymarferol yn chwarel.—Dywedodd y Barnwr fod yn ddrwg ganddo ddyfod i'r farn nad oedd y lie yn chwarel o fewn ystyr y gair, ond ni chaniatai gostau.

Ynadlys Bangor, DYDD MAWRTH.—Gerbron Harry Clegg, Ysw., ac ynadon ereill. METHU CAEL MEICHIAU —Galwyd sylw gan Mr D. G. Davies at achos fu gerbron yn y llys blaenorol, pryd y rhwymwyd William Davies i gadw yr heddwch tuagat Catherine Ann Williams, a cbeisiwyd ganddo gael meich- iau. Dywedodd Mr D. G. Davies fod v diffyn- ydd wedi methu cael meichiau, ond yr oedd yn foddlawn i'r swm y rhwymwyd ef ei hun ynddo i gael ei ddyblu.—Gwrthododd y llys ystyried y cais oherwydd na dderbyniodd yr ochr arall rybudd am dano. YMOSODLAD HONEDIG.—Gwysid Thomas Griffith ac Edward Griffith, Penybryn, Beth- esda, gan Richard Williams, labrwr, o ymosod arno.—Erlynid gan Mr D. G. Davies, a diffyaid gan Mr Twigge Ellis. Tystiwyd fod yr achwyn- ydd wedi derbyn rhybudd yr ymosodid arno ar y 3ydd o Ionawr, a'r noson hono, panynpasio y Blue Bell, sylwodd fod Edward Griffith yn ei ddilyn. Yn ddiweddarach daeth y ddau ddi- ffynydd ar ci ol gan geisio ganddo ymladd gerllaw y Britannia Ins. Ychydig yn ddi- weddarach gwelodd nifer o ddynion yn sefyll ar yr heol ac ymosodwyd arno. Neidiodd Tho- mas Griffith arno a chiciwyd ef pan ar lawr. Cynnorthwywyd ef i fyned gartref gan gymyd- ogion.—Tystiodd Edward Griffith ddarfod iddo weled yr achwynydd yn ymladd a'i frawd ac iddo ruthro yn mlaen i'w rwystro rhag ei daro. Gwadai ddarfod iddo ei gicio.—Galwyd tystiol- aethau ereill i ddangos mai yr achwynydd a ddechreuodd yr ymrafael. a thaflwyd yr achos allan. MEDDWDOD.—Dirwywyd William Hughes, Llandegfan, i hanner coron a'r costau, a John Edwards, Llanfairfechan, i 10s a'r costau am feddwdod. HERWHELA HONEDIG—Cyhuddwvd Wil- liam Williams, bachgen yn byw yn Pocd-street, Llanfairfechan, o dresmasu ar dir Mr Robert Hughes gyda'r amcan o herwhela.—Tystaodd y diffynydd ei fod yn cerdded ar lan y mor gyda'i gi a chododd cwningen, tic aeth y ci ar ei hoi. Nid oedd efe wedi gyru v ci ar ol y wningen.— Dywedodd Mr Robert Hughes nad oedd efe yn dymuno pwyso y cyhuddiad, a thaflwyd yr achos allan.

Ynadlys Bwrdeisiol Pwllheli. DYDD 1AU.-Gerbron J. G. Jones, Ysw., a Dr S. W. Griffith.—Y Rhingyll Jones a gy- huddai John Morgan, North-street, Pwllheli, o fod yn feddw y 9fed cyfisol. Dirwy. Is a'r costau.—Yr Arolygydd Trwyddedol (W. Jones) a gyhuddodd John Thomas. New Wellington Inn, Pwllheli, o fod yn feddw yn ei dv trwy- ddedig ei hun ar y 26ain o Ragfyr. Erlynid ar j ran yr heddlu gan Mr W- George, ac amddi- ffynid gan Mr A. Ivor Parry, yr hwn a alwodd fel tystion y rhai a ganlyn :—Y diffynydd a'r Cynghorydd Thomas J. Williams, Bodawen Temperance a John Jones, cyfrwywr, yr hwn letyai yn y Wellington Inn. Parod oedd Mrs Thomas a'i mab i gadarnhau. ond ni alwyd hwy, a. rhoddwyd yr amheuaeth yn ffafr y diffynydd, a thaflwyd yr achos allan.

Ynadlys Pwllheli, DYDD MERCHER. — Gerbron R. Carreg, Ysw., ac ynadon ereill. CEISIO TADOGI.—Ceisiai Jane Jones, yr Efailnewydd, dadogi ei plentyn anghyfreithlon ar Richard Williams, a fu yr un adeg a hi yu gwasanaethu yn Gwimgar, yn yr un ardal. Er- lynid gan Mr A. Ivor Parry. a. diffynid gan Mr Carter, Caernarfon.—Yr oedd nifer mawr o dyst- ion.—Taflwvd yr achos allan o defiffyg tystiol- aethau digonol, wedi oriau o wrandawiad. HELYNT NOS GAL AN.—Yr heddlu, dros v rhai yr ymddangosai Mr W. George, a gy- huddont Griffith Jones, Robert Jones, James Toon. ac Ernest Russel. o arfer iaith anweddus a bygythiol. Amddiffynid gan Mr E. R. Da- vies.—Mr W. George, yn rhagarweiniol. a ddar- llenodd y deddfau yr honid a dorwyd. Yr oedd yn llawn bryd rhoddi yr hyn y cwynid o'i her- wydd i lawr. Yr oedd yr heddwas yn ei dy chwarter i hanner nos. a'r cyffro a'r heivnt yn fawr o'r tu allwlll. Yn ycliwaneo\>l, tafiwyd careg at ei drws, a barodd iddo fynd allan, pan y gwelodd nifer o ddynion ieuainc cyffrous, yn gwneyd twrw mawr, ac arfer iaith anweddus a ijygvthiol. Yr oedd gan un ohonynt wn. a saethodd ergyd. Cymerodd yr heddwas y gwn oddiar hwnw. Tua. hanner awr wedi deuddeg, adnewyddwvd y cyffro drachefn, a bu raid iddo fynd allan, ac erfyn arnynt chwaiu, ond mor herfeiddiolooddynt" a bygythiol, fel y bu raid iddo yntau fygwth, a dangos y staff—Mr Da- vies Nid iawn dwyn y wedd yma ar y cwestiwn imewn. t cyhuddiad yn syml yw arfer iaith anmhriodlol. a pha. angen bygwth ftaff gyda chyhuddiad feJy. Gwneir hyn i gynnyrchu rliagfam yn erbyn y <hffynwyr (cymeradwyaeth a attaliwyd).—Dy- wed odd y Cadeirydd fod y cyhuddiad hefyd yn nodi iaith fygythiol.—CJwynai Mr George fod Mr Davies vn aflonyddu. ac yn ei rwystro i fynd yn mlaen.—Tysiiai yr H&d.dwas Pugh ei fod am chwarter i hanner nos fnos Galan) yn ei dy, pan y taflwyd careg at ei ddrws. Clywai gyn- hwrf allan ac aeth at v rhai a'i gwnai i ofyn iddynt beidio, a galwodd sylw fod yno ddyn yn sal, ond mewn ateb, honid fod ganddynt, ber- ffaith hawl, ac aeth un o'r pedwar gyhuddid, mor bell a thynu ei got. a gwahodd yr heddwas i ymladd. Yr adeig lion, bu raid iddo yntau (yr heddwas) arfer iaith fygythiol, a chafodd ei heffaith ar y diffynwyr.—Y Cadeirydd Ai ped- war oedd yno i gyd.—Y Tyst: Na, yr oedd yno tua dau ddwsin. ond y pedwar diffynydd oedd yr arweinwyr yn yr hefynt.—Yn ateb i gwestiwn am eu' cymeriadau cyffredin, tystiai yr nedd- was yr arferant fod yn weddus a pharchus, ond meddyliai eu bod y noson hon yn synied, ac yn gweithredu fel pe heb fod yn gyfrifol i neb.— Mr Davies yn croesholi: Nid oedd ganddo dyst. Ni ofynodd i neb. Ni feddyliai fod arno angen yr un.—Mr Davies a honai fod t achos yn syrthio itrwodd, ac y dylid,heb fynd yn mhell- ach. ei daflu allan. Gaua: Oi gael 50 o dystion, os my nid, o Lanbedrog, i dystio na. bu afloin- yddu ar neb. Gallai sicrhau hefyd fod canu yr hogiau yn fwy o iechyd i'r dyn sail nac o ddim arall, acy mwynhai y cyfryw yn fawr.—Y Cad- eirydd a sylwai fod yn debygol fod v rhai y cyfeiriai Mr Davies atynt fel tystion yn eu .gw'elyau (ohwerlthin).—Nid aed yn mhellaoh achos, ac ymnaillctuoddi yr ynadon, ar eu dychweliad, dywedodd y Cadeirydd eu bod yn ystyried ymddygiad y bechsryn yn dra an- foddhaol, a fod yr heddwas wedigwneyd ei ddyledswydd, pan yr oedd gwaeledd yn y lie, ondi gan anai "Nos Galan" ydoedd, ni olygent fyn'd yn igaled ar y diffynwyr, a tbeflid yr achos allan ("Hwre" fyddarol).—Mr Davies a ofynai am amynedd y llys, a meddyliai y dylid cywiro y mynegiad o eiddo yr heddwas.—Sylwai y Dirprwy-glero fod y llys drosodd, a'r hvn y cyd- syniai y cadeirydd.—Ymadawodd v dorf fawr llys dan waeddi "Hwre" nes boddi pob si;irad arall.

Ynadlys Sirol Caernarfon. DYDD SADWRN.—'Gerbron J. Menzies, Ysw., ac ereill. YN FEDDW MEWN TAFARN.—Cyhudd- wyd Evan Jones, Manchester-row, Llanberis, o fod yn feddw yn y Snowdon Valley Hotel. Tystiodd yr Arolygwr Jones a'r Rhingyll Jones fod y dyn yn feddw, ond dywedodd y diweddaf nad oedd mor feddw fel ag y cymerasai efe ef i'r ddalfa pe wedi ei weled ar yr heol.—Diffynid gan Mr H. Lloyd Carter, yr hwn a alwodd amryw o dystion i ddyweyd nad oedd y dyn, yn eu tyb hwy, yn feddw er ei fod wedi cael diod. Ni chafodd ddiod yn y Snowdon Valley. —Dirwywyd ef i 2s 6c a'r costau. SAETHU AR YR HEOL.—Cvhuddwyd bachgan o'r enw William Williams, Groeslon, o saethu gyda phistol a.r yr heol.—Dywedodd yr Arolygydd Rowlands fod y bachgen, yn mhlith nifer o rai ereill. ar yr heol a'r pistol yn ei feddiant. Darfu iddo ollwng yr ergyd a'r canlyniad fu i fwled fyned drwy ddillad un o'r plant a gorphwys yn ei groen.—Rhoddwyd ar ddeall i'r Fainc mai bachgen amddifad oedd y diffynydd, a darfod iddo gael cosp drom gan y gwr gyda'r hwn y trigai.—Credai un o'r ynadon v dvlid cospi personau a werthent arfau fel hyn 1 blant.—Wedi i'r Fainc geryddu y llanc yn Uvm taflwyd vr achos allan ar daliad y costau, ond fforffediwyd y dryll. TADOGI.—Ymddangosai Mr R. A. Grimtn ar ran Hannah Hughes, Glanliyn, Llanrug, 1 wnevd cais am archeb ynadol yn tadogi plentyn anglÏyfreithhwn yr eneth ar Thomas Griffiths, Rhwncrddwyryd, Waenfawr.—Gwnaed archeb am daliad o 2s yr wythnos.

Ynadlys y Valley. DYDD LLUN.—Gerbron y Parch John Rich- ards íy cadeirydd) ac ynadon ereill. ACHOS CYNGHOR GWLEDIG. — Erlynai Mr W R Pierce, arolvgydd iechydol Valley, ar ran Cynghor Gv.loA;' VaUey, Emma ac Eliza- beth Owen, Vrondeg, Caer<^eiliog, o dan Ddeddf Iechyd y Cyhoedd, 18to. a'-liosi budreddi. Honid v cauwyd y car^ft'o; r. itunol gan v di- ffvnyddion — GOT" i" ■nwyd i r diffjnyddaon attal vr hyn y cw<- herwycl1. BEIRNIADU'Ii GWARCHEIiV.v \1D. — Erlvnai Emma Williams, o dlotty y Vai.c-r, Hugh Jones, Mountain, Caergybi, cyn-borter yn y ty,. mewn achos o dad: gaeth.—"Ymddangosai Mr T. H. Evans, dros yr achwynyddes ai gnis y gwarcheidwaid, Mr K E. Pritchard dn-s- Y d'ffvnydd.—Gwn- -vd archeo am Is 4c yr nos Yr oedd v: riadon oil o'r farn na ddyle-s; I rhoi dyn mjor'i'.r. nc yn y fath si,vydd yn Y I viotty.

ABERSOCH. GWELLA.—Y mae y Parch W. Rheidiol RO-I berte Y1\gwella. GWESTY NBWYDD.—'Bwriada'r Mri O. M. Roberts adeiladu owesty newydd yma. Nid oes amlheuaeth nad dyfodol i'r parth yn ei ber- thymaa ag ymwehyyr.

CAERGYBI. GWASANAETHAU EFENGYLAIDD.—Am amryw nosweithiau bu Miss Cook a Miss Fisher i yn cynnal gwasanaeth efengylaidd yn y dref yr wythnos ddiweddaf. ANGLADD.—Cymerodd angh,1d y ddiwedd- Mrs Riva Ie nawn Marcher, a c hla.ddwyd ei gwedfdillion yn rhan Ymneillduol Mynwent Maeshyfryd. Yr oedd nifer o berthynasau o wahanol ranau o'r sir yn bresennol. Anfonwyd j torch hardd gan weisien cwmni'r rheilffordd. BODDIADAU. Derbyniodd yr heddgeid- waid hysbysrwydd y bu foddi un o .griw tynfad gerllaw Caergybi, ddydd Sul, Ionawr y 6ed. Enw y dyn ydoedd William McLeod. Un o <Triw v "Jane Jolliffe" ydoedd, ond sut, nis gwydd"ir. Yr oedd yn 20 mlwydd oed.—Foreu Gwener, tra'r hwvliau y eweh pysgota "Prim- rose" gerllaw y Breakwater, trowyd ef gan y gwynt. mawr, a hyrddiwyd dau o'r criw i'r dwfr. Boddodd Thomas Connelly, pvsgotwr, 24 mtwydd oed, ond llwyddiodd y dyn arall i gael gafael mewn day. rwyf. Gwelwyd hwy gan Mr Hugh Owen ac ereill oedd yn hwylio ychydig oddiwrthynt, ac aethant i'r fan rhagblaen, a llwyddasant i achub Jones oedd o hyd yn gafael yn y rhwyfau. Dywedid nas gallai Jones noflo, tra yr oedd y truaa a roddodd yn nOOwr campus. APEL.—Yn Llys yr Apel, ddydd Iau, gwran- dawyd yr apel yn achos Evans yn erbyn Adeane, oddiwrth ddyfarniad y Bamwyr Channell a Bucknill, yn cadarnhau dyfarniad y Barnwr Horatio Lloyd yn Llys Sirol Mon, yn ffafr yr, achwynydd yn nghylch darn o dir ger Edin- burgh Castle Inn. Caergybi, ac eiddo ty a bryn- wyd yn ddiweadar gan y diffynydd.—Taflwyd yr achos allan gyda'r costau. MARWOLAETH.—Ddydd Mawrth, gerbron Dr Clav, y dirprwy-grwner, cynnaliwyd treng- holiad ar gorph Mrs Martha Riva, gynt o'r Rose and Crown Inn, ac yu ddiweddarach o Penrhos House. Apwvntiwyd Mr C. Smith, George Hotel, yn flaenor y rheithwyr.—Tystiodd J nyrs, o Yspytty Stanley, y daeth y drancedig 1 r vspyttv. a bu farw yno.—Dywedodd Miss Ellen Jane Riva fod y drancedig yn nain iddi, a gwel- odd iii cyn y ddamwain, tua 10 o'r glcoh, nos Sadwrn, pan y dywedodd ei bod yn myned 1 weled Mr Jones i'r Golden Eagle. Wrth ganfod. nat ddychwelodd yn fuan, daeth yn anesmwyth yn ei chylch, ac aeth hithau, a dyn or enw Morris, a drigai yn Penrhos House, i chwilio am dani. —Adroddes v dyn Morris y ffaith l r hedd- geidwaid. Ychydig ar ol naw o'r gloch foreu geidwaid. Y chydlg ar ol naw o'r gloch foreu Sul salwodd P.C. W. Fallson, a dywedodd y cafwyd hyd i hen wraig yn Port Ciders. Wed yn gwelodd y drancedig yn Yspytty Stanley, ac wrth ofvn iddi sut y daeth vno, atebodd, Coll- ai3 fy ffordd, a bu'm allan drwy r nos yn y crwlaw "—Rhoes ereill dystiolaeth gyffelyb. Bu'r hen wraig farw ddydd Llun. Dygwyd rheithfam o "Farwolaeth ddamweinioL.

FFLINT. Y CYNGHO-R TREFOL.—NOS Lun.—Dar- Ilcnwvd llvthyr oddiwrth y clerc (Mr H. Tay- lor) vn hvsby.su ei fod, ar ol cais unfrvd y cyng- hor' yn gS ei vrnddiswyUdiad ™ ol; ond yn aynkint a bod cyfarfodydd a phwyllgorau y cynghor yn cael eu cynnal yn awr am saith ac wyth o'r gloch y nos, ei fod yn dymuno cael ei rvddhau rhag gorfod myn'd i'r oil o r cyfarfod- rvddhau rhag gorfod ffinÙl i'r oil o r cyfarfod- vdd hvnv-—Penderfynwyd gadael y mater yn nwylaw v maer a'r clerc i «rneyd trefmadau, a u bod yn darparu adroddiad erbyix cyfarfod nesaf y cynghor.—'Ar gynnygiad y Cynghorwr Rvan, penderfynwyd rhoi sel y fwrdeisdref ar ddeiseb oddiwrth nifer luosog o weithwyr oedd yn oddiwrth nifer luosog o weithwyr oedd yn gweithio yn Ngweithiau Haiarn Shotton, Con- nah's Quay, -a,c oddiwrth fasnachwvr Fflint, at gwmni'r ffordd haiarn, yn gofyn iddynt ddar- paru esgynlawr i weithwyr a fyddo yn teithio gyda threnau y gweithwyr rhwng Fflint a San- dy croft er iddvnt ddisgyn, a myned i'r tren, yn ymyl Pont Penarlag. Y mae yna dros 200 o weithwyr o Fflint yn gweithio yn y gweithiau haiarn;" a Connah's Quay, sydd agos i ddwy fill dir oddiwrth y gweithiau, yw'r orsaf nesaf yu awn1.

FFYNN ON GROE W. CYRDDAU UNDEBOL.—Mae gan y pedwar enwad eu cvfarfoj undebol er's pythefnos yn y enwad eu cdarfo,] 1.1ndebol er's pythefnos yn y gwahanol gapeli, a lluosog yw y cynnuiliadau. i ADLOi-\DàL.-Yn Ysgol Newydd Wesley- aid. cvnnaliwyd cyfarfod adloniadol. nos Fercher, •lyda gwasanaeth Mr H. Coians, Llynlleiuad, t-a,iifei'f>n gan Asaph Glandyfrdwy a i wraig, (_or Meibion Parlwr Du, a Mr T. Jones, ysgolfeisitr, yn cyfeilio. Arweiniwvd gan Mr C. Batters, Tanlan Hall. Elai'r elw tuagat gvnnorthwyo Meibion Parlwr Du, a Mr T. Jones, ysgolfeisitr, yn cyfeilio. Arweiniwvd gan Mr C. Batters, Tanlan Hall. Elai'r elw tuagat gvnnorthwyo achos Wesleyaidd newydd Penyffordd

LLANDUDNO JUNCTION. GWEINIDOGION ANNIBYNWYR DY- FFRYN CONWY.—Cynnaliwyd y cyfarfod mis- ol vn Llandudno Junction ddydd Llun, dan lyw- yddiaeth y Parch D. S. Thomas, Llanrwst.- Darllenwyd papyr adolygiadol a beirniadol gany Parch W. Phillips, Penrhynside, ar "Y Cwymp," fel y gosodir ef allan yn y ddwy bennod gyntaf 0 "Ascent through Christ," y Parch E. Griffiths- Jones. Cafwyd sylwadau yn mhellach i'r cy- ffelyb gyfeiriad gan y Parchn W. Keinion Tho- mas, D. P. Davies, Penmaenmawr; A. Penry Evans, Llandudno; C. Williams, Horeb; W. E. Jones, Old Colwyn, a J. P. Evans, Senryd.

LLANFAIRFECHAN. CYSTxYDLEUOL. — Cynnaliwyd cyfarfod cystadleuol yn Nghapel Peniel, y lie uchod, nos Fawrth, ar Faes Llafur Ysgol Sul yr Annibyn- wyr, o dan lywyddiaeth Mr J. D. Jones. Y dosparth I.—I rai dan 12 oed. Gwobrwywyd y rhai canlynol yn ol eu hoedran a'u teilyngdod Tryphena Owen, Tomimy Huighes. Arthur Hywel Davies, Llewelvn Seiriolydd Jones, Richard William Hughes, Catherine Grace Roberts, Fmma Jane Roberts, Ellen Owen, William Tho- mas Owen. Dosparth II-Oed o 12 i 16: Gwobrwywyd Lily Roberts, pjriol Griffith, John Owen, a Jennie Hughes. Dosparth III.— 16 i 21: Gwobrwywyd Annie Davies. Dosparth IV. Gwobrwywyd Thomas Hughes, Elias IV. Gwobrwywyd Thomas Hughes, Eiias Griffith, a John Roberts. Araeth; Mr Daniel Williams. Am ganu, rhai dan 16: Jennie Hughes. Ton roddid ar y pryd Seiriol Griffith. Unrhyw unawd R. O. Hughes. Tri phennill: Unrhyw unawd R. O. Hughes. Tri phennill: T. Parry Z,

LLANGEFNI. GWELLIANTAU.—Son sydd fod y cynghor dinesig mewn gohebL'ueth yn nghylch cael maes a'u biyd1 ar brynu y Neuadd Drefol ar derfyn v brydles bresennol. DARLITH.—"Y Cassiaid a'u dull o fyw" yd- v brydles bresennol. DARLITH.—"Y Cassiaid a'u dull o fyw" yd- oedd testyn darlith a draddodwyd gan y Parch I R. Evans (Cassia), Bangor, i gynnulliadl lluosog, nos Wener, dan nawdd Gymdeithas Lenvddol Moriah. ATHRAW YCHWANEGOL.—Mr E. Wilson Roberts. B.A., Portdinorwic, wedi deohreu ar ei ddyledswyddau fel athraw ych- wanegol. mewn llaw fer, a chadw llyfrau, yn vr Ysgol Sirol. TEMLYDDIAETH DDA.—Nos Lun, bu Mr O. N. Jones, Pwllheli, yn sefydlu cyfrinfa o Urdd v Temlwyr Da. Daeth 75 yn nghyd, a chymerodd yr oil yr ymrwymiad Dewiswvd Mr E. M. Roberts, Metropolitan Bank, yn ddir- prwywvr; Mr G. Garland, Britannia Stores, yn brif" dem'iydd; Mr R. H. Roberto, Shop y Foundry. yn ysgrifenydd; Mr R. Lloyd, Ysgol v Bwrdd," vn ysgrifenydd arianol; Mr A. J. Williams, Bee Hive, yn dryforydd a Mr R. D,lx-ies, Y\"ol y Bwrdct, yn gaplan, gyda brodyr a chwiorydd teilwng i swyddau ereill.

LLANGOLLEN. Y BWRDD YSGOL.—Dydd Mawrth.—Dar- llenwyd llythyr oddiwrth awdurdodau Bwrdd y Llywodraeth Leol, yn gofyn i'r bwrdd gyfar- wyddo eu hathrawon i lenwi cardiau talu gyf- lenwid gan fwrdd y gwarcheidwaid, yn gosod 11 allan a oedd plant a dderbyniai gynnorthwy plwyfol yn rhoddi eu presennoldeb yn yr ysgol, a, disgwvlid iddynt wneyd y gwaith hwn heb un- V rhvw dal. Yr oedd Cymdeithas yr Athrawon wedi gwrthod gwneyd hyny, oddieithr fod tal bychan i'w ganiatau iddynt; a phenderfynodd y gwarcheidwaid osod y pwynt hwn gerbron y Swyddfa Addysg a Bwrdd y Llywodraeth Leol. Dywedodd yr awdurdodau hyny y gallai llyw- iawdwyr yr ysgo-lion ofyn yn'deg am yr hysibys- rwydd hwn gan yr athrawon heb unrhyw d'llf- Rhoddodd y bwrdd gvfarwvddiadau i'r pwrpas hwnw.

PRFSTATYN. CYNGHOR DINESIG.—Yn nghyfarfod mis- 01 y cynghor, hysbysodd y Clerc (Mr J. Hughes) ei fod wedi derbyn telegram fod mesur d'wfr Prestatyn, yn iinol a rheolau sefydlog Ty'r C/yffredin. Dywedodd y Cadeirydd (Mr John Jon?;s) ei fod yn goobeithio nar buasai perchenog y gwaith (Mr Maclaren) yn gynu'r cynghor i ymladd gerbron Pwyllgor Tv'r Cyffredin. Tyb- iai fod Mr a Mrs Maclaren yn ffafr yr egwyddor fod i'r cyhoedd hawlio y cyflenwad dwfr.—Dy- wedodd Mr J. B. Linnell (goruohwyliwr Mrs Maciaren) y cytfarfyddid y cynghor yn deff (cy- meradwyaeth).

RHIWABON. WYNN STAY. — Cynnaliwyd cYngberddau mawreddog yn v prvdnawn ac yn yr hwyr, ddydd Merche:. r vVynnstay, o dan nawdd ac arol- ygiaeth .Svr W.*W. Wynn, a thrwy wasanaeth boneddi boneddigion ereill. Rhoddid y derbyniiu, drysorfa Yspytty Gwrecsam.

TTrPiFFYNNON. Y CYNGHto T)TN-E, Lun, penod- wyd! Mr F. Llewelyn Jones yn glerc y cynghor, a Mr J. W. Davies, aelod o'r cynghor, yn ar- olygydd; a phenderfynodd Mr Davies ymddi- swyddo o fod yn aelod ar y bwrdd. swyddo o fod yn aelod ar y bwrdd.

THE MOST NUTRITIOUS. EPPsrs GRATE FU L-COM FOR-ri NG., COCOA 9REAKHFAST A140 SUPPSffk WATCH CHAtW FM OM CAY'S WOM Boy* and Otrll can gtt a OTOTKL- I PLATKO WITCH, alio » CHAIN and la 08ABK for Mlllne H doxen package! of BLtftKB at Flrep«iic« eoah. Band joor fall eddrm, lnenidlnx nam* of County. VJIA^ tar mall, and w WUl forward the Blolna, .4 .rn1Um ltIt. No money tar mall, and w WUl forward the Blolna, W—« M orwood, IJON^OA, = r;II( :11 E-t rn a r.3 E-i = A.CHUBWCH :RICH PLANT drwy ddefnyddio ANTI-CONYULSION & WORM DROPS y diweddar Doctor Jones, Llanllyfni. Paratoedig yn nnig gan tin o'i DBCSTMS SET MR WM. HUMPHREYS (ELIHTJ), BLAENAU FFESTINIOG. FEPDYGINIAETH oren at boh JLJ' math 0 arh-wylderau ar blant, yu Bnwedig FFITIAU 0 bob natnr, LLYNGTS, BRONCHITIS, Y FRRCH GOCH, COLIC, nen GNOFA yn yr YMYSGABOEDD a chwalani bob math 0 WYNT o'r CYLLA. Ni ddylai yr un iieala lie mao plant fod heb y DROPS digyia har hyn wrth law. RHYBUDD. o dan EWYLLYS y diweddar DDOCTOR JONBS ni fodd nt-b hawl i ddefnyddio ei ei w at yn nglyn a r BALM IACHUSOL" a'r ANTI CONVULSION AND WORM DROPS (llawer lIj gyda dynwarsdiad twyllodrus ohonynt) ond yn unig y TRUSTEES—y MRI STEPHEN Jonxa, BORTH, PORTHMADOG (gan 'yr hwn y gellir oael y BALM), a WM. HUMPHREYS (ELIHU), BLABNAU FFESTINIOG, gan yr hwn y eellir oael y DROPS, a'r hwn yw yr unig nu adder. byniodd y cyfarwyddyd at en paratoi gas DOOTOB JONBS ei hun ychydig ddvddiau cyn ei farwolaeth. GOOHBLWOB DDYNWARBDIAD. -08 am Y Feddyginiaeth wirioneddol (genuine) anion web at y TBUSTBBS, neu eu GORUCHWYLWVB am dam. AGENTS yn Eisieu.—Ymofyner a Wm. Haaiphreys (Elihu), Blaenau Ffestiniog. y95 IALLTUDIW0H Y GELYN. oeXjt Gwnewoh eioh Oorph W yn Amddiffynfa rhag TP A1leohycL ItUI BLOOD PILLS yn Brashau a Phuro y ? *? yn Oryfhau a Rheoleiddio 7 gpV /Till Cylla, yn gosod yr Afu mewn &B cywair a ohyflwr weithio. /f Mw\ Yn cynhyrfu iacbuso Iwei^h- Sfir liOT rediaa yr Arenau, yn oadara- jSK j 11| hau y Nerves, yn cymhell MM Uifiad iachusol o'r Bile, y» I if I clirio y Croar 0 bob nam, yn ^3i Rheoleiddio y Coluddion. • c 1 if3 rhoddi blodau ieohyd t'e Grnddiau. I mae Hughes's BLOOD PILLS yn Attal a lachau y Sonrvy, Croen-doriadsn, Dornwydon, Eczema, Scrofula, Erysipel:»» (y SlaBt), Pen-Boen, Afu Drwg, Rhwymedd, Owe). wedd, Gwendid Nerves, Blinder Tmenyddol, Iselder Yspryd, y Piles, Cwsg-fethiant, Anhwyl- deb yr Arene.u, Gwynegon, Diffyg Traul (Iartt- ^estion), Biiiousne^e, Cefn-Boen, &0. Y maent yn gyfaddas i Wyr a Gwragedd t ITeibion a Merched, ao yn Iaohan ar ol i bob pe?h arall fethu. 5leb oedi, danfoner am Flwch o HUGHEF'8 BLOOD PILLS. Gwertbir hwynt gan hob CJhemist a Gwerthwyr Patent Medicines am \11 lo, 2B 9c, a 48 6c. Neu danfoner eu gwerth caewn stamps nan P.O. i'r Gwnenthurwr, JACOB HUGHES, MANXTFACTUMKE CHKAII* PENAKTH, CARDIFF. Mynwch wele 0 Trade Mark Heb hyn Twyt hwn ar bob ydyw. Blwch. GOMER BALM. Y mae yr Eli hwn yn hynod effeithiol ar bob math 0 Glefydan y Croen, Toriadan allan, neu Soaba yn mhenau, gwyneb, gwddf, &o., FJygr- ladau, a Llosgiadan, Amrantau, a Llygoid dol- orus, Dwylaw Toriadol, Olwyfan ar Draed, Oluniau, &0., Scurvy, Eczema, Ringworm, Oymalau Poenus, Gwynegon, &0. Rhodau prawf arno. Fe'ch gwellheir yn fnan. Ar werth gan bob Chemist am Is 110, QeQ danfoner eu gwerth i'r Gwnenthurwr, JACOB HUGHES, MANUFACTURING CHEMIST, Penarth, CARDIFF. ▼4TI PAENT CHICAGO. I'W gael mewn poteli Is yr un gan y atfee fwyaf 0 Fferyllwyr yn Nghymru a Lloegr, On methir oal Paent Chioago yn y modd yma, tiDJoxier Is mewn Stamps i GRIFFITH OWEN CHEMIST, 25, High Strreet Caernarfon OH! FY NGHYRN. 7TK SI WZM M DDRTHTOOTE. TYSTION BYW IW EFFEITB IOLBWYDD. Beih -ddywed John Thomas, Llandudno :—Rhydd hyfrydwoh neilldu«>i r xi allu dwyn tystiolaeth i ragorob vn PAENT CHICAGO at Gym. Fe'm HwJti »silhawyd i 0 Gorn oedd wedi fy mKno 't blynyddoedd drwy ddefnyddiad un bott»i*i)i ohono. Tystia Robert Thomas, Faenol, at iot;. Abergele:—Rhaid i mi ftddef citl- ?a t i^T CHICAGO ydyw y feddyginiaei > y gwn am dani. Llwyr wellhaodc Nfc^yra mewn byr amser. Gwnaetham brawl brnn bobpeth oyn gwybod am dano. Y^r'fcun Hugh E. Evans, Plas Lla»<tdyf- nan, M- u :—Yr oeddwn yn dioddef yo et-ohyll uddit,b Gym, a chyda'r anhawsdo/ mwyaf y gallTfn gerddecl, ond effeithiodd PASCNT CHICAGO yn rhyfeddol arnynt, Dywed R. Salisbury Williams, 28,G&.nœ. street, Caernarfon, gynt o New York» Gttllaf ddwyn tystiolaeth, gyda'r llnaw*, fodt PAENT CHICAGO yn feddyginiaeth". w-yr a hollol i Gyrn, oherwydd thodaais brawi o-MM. a derbyniais les dirfawz oddlwrtho. NH ydyw yr uohod ond ychydig, 0 bbtfe Uuaws, 0 dystiolaettura gwerthfawr iitniK «aloawyd i nj,