Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
AWDL Y GADAIR .
AWDL Y GADAIR Pedrog ar yr Un Fuddugol Yr awdl fuddu-gol yng Mghorwen ar Y Proffwyd" oedd' eiddo Y Maxohog Ci'WTd- nad," sef Mr. D. R- Daviee (CQedlyn), prif- athro Ysgol y Cviigor, Owrt JSewydd, ger XJanbedr, lie y ganwyd ef yn 1875. Pedrog a'r Athro T. H. Parry Williams, IM.A., oedd- ynt y beirniaid. Wele sylwadau Pedrog ar yr awdl fuddugol:— Y ^kirchog Crwydrad.—Ilheid imi addei rnai lied dywyll y teimlwn fod rhannau o'r awdl hon ar y cyntaf. Defnyddir ynddi Lawer o eiriau sy erbyn hyn yn anarferedig hyd yn oed gan ein llenorion dysgedicaf. Aloe ei harddull a'i ffurf yn ol yr hen romantau. Eto, hyd y igwelaf i, gwyr yr awdur hwn ei iaith, u ir.edr ei igrefft. Meddai berffaith liawl i ddewis ei einau cyhyd ag y ceid hwynt yn gyfaddae i'w bwrpas, ac yn gyeon it æfon gydnaibyddedig. IRhaid meddwl yn gsled i'w ddilyn weithiau, ond tal yn dda am y dmfferth. Ar y darlleniad oyntaf, ym- ddangosai'r awdl hon i mi fel hen eglwys gadeiriol go dywyll. Modd bynnag, wrth sfeyll ynddi mewn myfyr, gwelid hi'n gxadd- er oleno-y ffenestri amryliw, a'r arwydd luniau mynegiadol yn dyfod i'r golwg; yr adeilad yn gyfanwaith cadarn, cymesur, hardd ac, yn anad dim, y JProffwyd yn ei bulpud, llewyrch cyfrin yn ei wynebpryd, a chenadwri Duw o'i enau fel pain clariwn. Carwn fod yn sicrach fy neall o amJbell beth yn yr awdl, ond mae un peth, a'r peth pwy- sioaf yw hwnnw, yn eglur-mae wyneb y iPraffwyd yn diagleirio yma. Gwelir ar 8Í gyefhwyniad alkn y gwyddai'r bardd hwn i .11e'r oedd ar fynd: "<0 gn-al tria, ac o niwl trais Diddig wyf, adwedd gefais A cherdd ddiolch rydd awen Am bur wawl Mab y Wawr Wen, A fu'il dors fy enaid i Yn nhywyllnog fy nellni. Ym mhwll uthr angof mallu a. threngi Y w gobrwy a ffawd y gau broffwydi; Gyda hud eu ifydd gwedi diiffoddi, LIllg y rhyswyr ni all eu goroesi: Oncf er orad dwyroa bri Proffwyd Hedd. A dydd ei anrhydedd ni wyr edwi." Mab y IWawr yw ei Broffwyd, a naturiol y cyterbyniad rhwng gwawl a gwyll trwy'r ewdl. Heddwch a Rhyfellhefyd sy 'gyferbyn- iad aribenniig ar hyd y ffordd. Oollodd y bardd oleuni'r Proffwyd ex y cyntaf o'i lithio i geisio bri milwr. Y n hyn fe'i siomwyd yn chwerw. Plan yng ngwern cyfeiliorn," mewn dyryswch ac ing, igoleuwyd arno gan hatJgof," a chlybu lftis yn ei anneroh: M Clywn igennad a mi 'mhader, Ielais byw o solas per; O'th ing erch, ath wayw vngwain, Dyrd i dir y dadwyrain; !Bydd farw i'r byd, baidd 'fro'r bedd, Dyrd i oed euraid adwedd." Yn rhin y lleferydd hwn ymadnewydda i dbaith At Fab y Wawr yr awron gwybum wye I'm hynaws dywys o'm nosan duon. Yegrin wen fy nadeni A'm glanhad mwy goeliwn i Oedd mairgre bedd mewn garw laith,— I Ac yn hon o oawn. unwaith Fy ngweled, ca-i fy n'ghalon Mwy berl hedd Mab y Wawr Lon." Yn yr ail ran o'i awdl aiff ax bererindod i geisio'r Bedd-"ibeddProffwyd Tangneddyf." I "!Bu hir'y nhaith, nes brwrw nos Mewn erw ddu, man 'r oedd eos. I bererin dan flinder Aeth nos y paith yn saib ber: Ac ym meinaeth, cymunwr Yrna fum a mwynaf wr Yn null ajier hen, a llun crog Ar ei iron wyrf arienog." Br yn gosod mwy o ai^beniigrwydd ar fedd y {Proffwyd" nag & wnai '"Llin yn Mygu," gu y {Proffwyd" nag & wnai '"Llin yn Mygu," •gwna'r awdur hwn hynny mewn ffurf fwy celfydd a barddonol o lawer. Godidog yw'r' weledigaeth o'r mwynaf wr," y fagwyr- en," y "llyn hir," a "lleuer oer y lloer wen," yn pef-rio'n gyfareddol ar yr oil. Teimlir fod yr hwn a lefarai a'r Ibardd yn dygyfor o ofid, o resyn, o wawd, ac o bob cymivsg dedm- ladau addas i Sant yn rwyneb y rhagrith a'r anwytbodaeth o'r Proffwyd oedd ym mro ei dadau." Yogyrion yw ei sgnn wen, Dim mwy geir ond magwyren." Cteir yma annerchiod maith igan y "mwynaf wr," yn cynnwys ergydion nerthol a bair i un feddwl am Oronwy Owain yn ei oreu. Ond fe deimlir fod yn y darlun a geir yma o'r Protffwyd rywbeth tebyig i gymysgedd. Mae yma, hefyd, ddefnydd amlwg o'r weledigaeth a gtifodd Esaia yn y deml, ac mewn trefn nad ymddengys yn flodus. Yn gyntaf, daw darlun mawreddog o fabandod ac ieuenctid ztb y Wawr: IFireinied, fore'i eni- Glaer dymp-r-y pefriai'i wymp fri 1 VA choelfain o'r Ne'n seinio, Gwawr der oedd ar ei grud oj A thirf olbaith roi'i fa'boed ,Y gwelai chwyl gloywwych oed. Cannaid ei ieuanc wyneb, Dien oedd yn ana.d nelb; Oans drwy'i drem graff, o draphell, Y torrai BU-d rhyw oes well." Wrth weld fod y darlun trwyddo me>wn ffurf a lliw Yagrytliyrol, prin y disgwylid y cyff- yrddiadau hyn i ddilyn yr uchod: "iAe i alwad Duw Celi Ei ddalef oedd, 'Wele 6' A phan roes lor farworyn O'i dan ar font y Sant syn, Yna, ar uohelfa cwyrn Y Gwr gaed, ac ar edyrn,_ Oyd baent o lin brenhinedd Yn dadlu clod hadl y cledd.— G!wae iddun a gyhoeddes Poercd wae i'w hwyneb pres." Wedi hyn diagrifir marwolaeth y Proffwyd A chan clawoh-d-an 'gelanas- Garw y dlif—Gwr Duw a las. Eithr wedi lladd vr Addwyn, Ilysas fyd a gweus fwyn A'i moles, yma i iWylo Y doi hiil ei leiddiaid o. Ond buastud abostol A'i carai ef: ac ar ol Ei ddydd, ag ysgrin rhinwedd Y noddes fan ddwys ei fedd. Proffwydawd Iwyd ac awdlef,— Ail cerdd lieister nifer X ef,- a'r ilen 'gafas o enau Y Gwr orchfvgodd bob gau." I Gall mai fy ffansi i yw hynny, ond teimlaf rhy-w chwithigrwydd yn y settin sydd i ran- nau o Esaia yn y darlun o "Fab y Wawr." Prun bymiag, bvchan yw hynny o ran ceinder v gwaith yn gyffredinol. Mynegir i'r bardd fod yr "awdlet nefol ar goll erbyn hynny: Ni wyr am grair ei myg rol Nebun byw." Oynghorir ef i ado bro y meirw—tywyllwch sydd yno,— Atlirwm niwl; eiblir mae'n heulwen Ym mhau bri Mab y W;,wr Wen." Rhamantus a barddonol iawn yw'r rhan nesaf. Mvfyriai'r pererin, a chafodd weled- igaeth o "hiriell teryll, gloyw'i osgo," yn cyrohu i "ryw igyfyivg oer gafell." Anturia mewn ofn at ddor y gell, a gwahoddir ef i fewn gan yr "hiriell." Yma y daw o hyd i nod ei ymchwil-y l'en goll, GreaJ "abostol v dianhoff Brcffwyd." Arweinir ef "at eurem lowg st" Yna plyglyfr, sywlyfr sant Doet; ineb, nid iaith anant, Gefais." Er fod y memrwn wedi braenu, llwydda i ddarlien ol)-.n-o v d's.thlaeth a. ddug yr abostol" i "Brcffwvd y Wawr." Teimlwn fod yr awvrgy.'ch a'r ,gweledia:aethau a adroddir vn ein hat.gofo o Lyfr y Datguddiad. Ond mae dynoliaeth yn ymsymud yn amlwg trwy'r goly.gfeydd, e: gehnion yn galed wrthi; bu'n ihy euog o gymrvd ei hudo, ond aiff at thron yr Ion," ac oddi vno ,a.:ff alilii tan arfogaetn j Duw, a go-gondedus yw'r olw arni! Caiff y pererin ei ysbrydoli gan y "lIen ddiben- ydd." Gwel ffordd i "hedd Duw," a myn ei dilyn- I I'r gain dr g ar 7 o-vyn dratth heb na lien Nil dd nrwlon gnntjh r ddynol;?.et-h." (Rv^i?.d yx y gpkia iwsaf).
HYN A'R LLALL O'R DE .
HYN A'R LLALL O'R DE Un mlynedd a'r ddeg a'r hugain i'r wyth- nos dd.weddaf yr agorwyd Capel Coffa W il- liams Pant y Ceiyn, yn Llanymddyfri, sef Awst 5, ltSoB. Gwasanaethwyd gan y Paxchn Wyndham Lewis, Edward Matthews, Dr. Saunders, D. Doyd Jones, Dr. Dickens Lewis, a Barrow Williams. id oes bellach ohon- ynt yn aros yn fyw ond y diweddaf. ■ < Mae'r Parch. D. Jones, Creunant, wedi ei wahodd i ofalu am yr egiwys yn Glyn edd, ac y giae yntau wedi cydsynio a'r alwad, ac yn bwriadu dechreu ar ei waith yn ystod mis Hydref nesaf. Y.grifenna Gohebydd" Dichon nad oes nemor i egiwys wedi cael y fraint o godi cvn- nifer o bregethwyy ag Eglwys y Tabernacl; Ljanymddyjvli. Pe sicrheid rhestr ohonynt credwn 11a fyddai'r nifer ymhell o ugain, ac yn eu plith ceir rhai enwau sydd yn adna- byddus i'r holl wlad." » # Anfonodd Mr. James Morgan, Albert Mount, Caio, y swm o lOOp. i'r Parch Thomas Bowen, Caeidydd, yn rhodd a'r Gronfa Ganolog new- ydd a fwriedir ei sefydlu yn y De. Addawyd y rhodd yng Nghynadledd Llandilo, pan fu Mr. Timothy Da vies, Y.H., yn egluro'r oyn- llun. Amod y rhodd ydyw y bydd i 19 eraill yn Sir Gaerfyrddin gyfrannu swm cyffelyb. < Codwyd cyflogau Clerc Gyngor Sir Aber- teifi, sef Mr. F. H. Roberts a'r is-glerc, Mr. Evan Evans, o £ 536 i £ 850 y fl-wyddyn. Yr wythl106 ddiweddaf bu farw Mdss M. E. Price, B.A., Plas Tyddy'rwen, Llanymddyfri, a phrifathrawes Yegol Sir y Dre. Bu'n dal y j fcwvdd am oddeutu deuddeng mlynedd. Bu'r ymadawedig yn cwyno am oddeutu deng mis. Yr oedd yn chwaer i Mr. Rhys W. Price, cyf- reithiwr, Llanymddyfri. < Mae'r Capten, y Parch. Watcyn Williams, M.C., wedi deohreu ar ei waith fel bugail eg- iwys y Presbyteriaid, Penybont. Mae Egiwys y Bedyddwyr Elim, Penydar- len, wedi casglu'r swm o F,172 6s. 6c., ac wedi eu trosglwyddo i weddw'r diweddar Barch. Joseph Maengwyn Hughes, yr hwn a fu farw ar fin ei ymddiswyddiad o ofalaeth fiigeiiiol yr egiwys. » # Yn Egiwys St. Martin's, Laughharne, yr wythnos ddiweddaf, priodwyd Mr. J. E. Owen, mab hyTiaf Mr. Richard Owen, Cwm- parc, Rhondda, a Miss Lilian Owen, ail ferch Mr a Mrs. J. Owen, Victoria Street, Laugh- arne. Gweinyddwyd y geremoni gan y Parch J Thomas, M.A. f < < Wrth fei-rniadiir brif gystadlenaeth gor- awl ynglyn ag Eisteddfod Caerfyrddin Gwyl y Bane, cwynai'r Dr. Vaughan Thomas fod Pwyllgorau Cymreig yn parhau i roddi hen ddarnau fel testynau cystadlu. Yr oedd eis- iau iddynt fyned i mewn am ddarnau new- yddion, a 6ymud gyda'r oea. Nid oedd Y gys- tadleuaeth hon o saile uefhel iawn, ond dyfarn- wyd yr P,20 gwobr i gor Llanpumsaint. Mae Eglwysi Rhyddion LlanelJi wedi dech- u ymgyrch yn erbyn paffio, ac y mae Mr. Harry Condie, o Ddowlais, yr hwn sydd yn cael ei adnabod fel y boxing preacher" yn dvwedyd pethau cas vn erbyn yr ymgyrch. "Eris amryw flynyddau," ebe Mr Condie, yr wyf wedi pregetlhu i fyny ac i la,wr y wlad, ac yr wyf yn cre-du fy mod wedi gwneuthur llawer o dda yn y cyfeiriad yna, ond yr wyf' hefyd wedi rhedeg "boxing saloon" yn Now- lais, ac wedi llwy-ddo i droi allan amryw o baffwyr galluog iawn yn y grefft, ac y mae eu cymeriadau yn addurn i'r holl wlad." Anrhegwyd Mr. George Morgan, swyddog perthynol i Lofa y River Level, ag oriawr am berygl-u ei fywYd trwv achub plentyn oedd wedi disgyn i lawr i hen siafft lo. Mae Mr. W. H. Mayne wedi ei ail ethol yn Gadeirydd Cyngor Eglwysi Rhyddion Caer- dydd. ac yn yr un cvfarfod anrhegw:" Parch. W. Cadwaladr Parry gvfi ei wasanaeth maith fel vsgrifennydd ffvddlon i'r Cyngor. Pasiwyd penderfyniad hefvd yn erbyn i'r LJytvv^bf.t-ftL ^r«Hrdd a Deddf Dadgysylltiad a Dadwaddoliad yr EglwJB yng Nghymru. Pennododd Cyngor Tref Torquay Mr. Gil- bert D. Shep'her, F.C.A., Caerdvdd, yn aT- chwilvdd. ( » » ♦ » Mae r De ar v blaen i'r Gogledd o ddigon ynglyn ag ennill gwobrwyon yn Eisteddfod Genedlaethol Corwen eleni. Daeth v brif wobr yn y. gvstadleuaeth gorawl i'r De yn rhwydd, a ilongyfarchwn Mr. R. Gwilym Jones, ac aelodau Cor Ammanford ar y feirn- iadaeth uchel a gawsant -gan y beirniaid. < Mae pobwyr Merthvr a Rhondda wedi d' d •'l-a-n ar streic. ac felly ,hefyd rai Caerdydl. Dywedir fod oddeutu tri chant o ystreicwyr yn Rhondda a Phontypridd yn unig. Gan fod ovflawnder o furvm wedi cvrraedd y mae mer- c'hed v -cylch wedi mvned ati i bobi eu hunain. a bellach ni raid ofni y diswydd newvn bara < < Torrodd tan allan yn rn o ddociau Caer- dvdd ar fwrdd y Hong hwyliau "Louise." Nad oedd neb ar v Hong ar v nryd. Perchene^ y llong ydyw y Marcwis o Bute. Mae Cymrodyr y :RhyfelIFa.wr yn gwneuthur gwaith da g-yda cha^eiu arian mewn gwahanol rannau o'r wlad. Cynhaliwyd arddangasfa ganddynt yng iNghasnewydd y dvdd o'r blaen. Y flwyddyn ddiweddaf cyrthalwyd cyffelyb arddanghosfa, a llwyddwyd i gaeglu'r 8wm o Bl,600, ond yr oedd gwm hwn yn rhy fych- an i adeiladu neuadd.
Advertising
r ■" A Bay. KoneJ ia rurnlahiD bJ Inspeotlng BtOeL Globe Furnishing Co., (J. It GRANT, Proprietor-) Pembroke Place, Liverpool. Largest and Most Reliable Furnishers. EASY PAYMENTS Ð OR DISCOUNT FOR CASE. ( The difficulty of Furnishing is No obioctionablo agreements te instantly overcome by an inspeo- sign. nor is reference or security tioa of our Stock, and tho required. Oall and compare our Financial question solved by our Goods and Prices with those Easy Payment System. Delivery offered elsewhere. Wo gutarantee on First Payment, remainder of satisfaction, all Goods we sell cost spread over two or three being manufactured under our x years. own control and supervision. < FREE DELIVERY TO ALL PARTS. DISCOUNT FOB CASH. ( I EARLY OLOSING, SATURDAY ONE O'CXOOR, OTHEB DAYS 7 O'CMM. OTrtrtra fluyu'lliwitftfu > "I am doing 100 miles a week | 'i M ttjM"1 md*to and from work and all w THE MARK the bearings are just as M when new."—A. C. Puttock, ) I V< *7? f Whitestile Rd.. Brentford. < | I I For the cyclist wh. uses his 1 I » V^TjftSi^BS.\ IrSr I or hcr bicycle every day for 1 i \f f going to and from work the I mffirffnnfniT^ il I Raleigh is ideal, because of ■ wThiifS^ y V its unerring reliability and • ■ f the fact that it is always i • ready for its work. And ) » » j if every part of the frame ■ If* is made ruplless by a special preparation. 110 that NTEEI) FOR EVER) It endures all vipeathers. C-A".LRTON-Evan Janes and gas. J fA PENTOROES-E. GWlib. 1 I BETH15SDA—W Owen, Ogwaa-tarraae. ■ • IfW* 1 HWMJHELI.—R<. J. Jbaaa, Efail- 1 | *ewydd. J r > BAJLWUTH-W. Jams, 3, Bella Vm « Arohes. 1 I /( DOLfIKLLEY DeapU.y Garage, ■ I P ^) Smithfield Street. i A f\ V HARLHCfH—B. Raw<a«ids, Lianiair. « H VtiJj)] PENHHTXDEUDRAM'H. — Wm. « ■ y Owen, High Stroat. • /WW TALSAftNAU—D. R Jones. « (. i ▼ lYri ffvery cyclist should read "Cycling for Health and < V1 Points for Cyclists." by Sir Frank Bowden, Hart., t ■ Ti — F.R.G.S.. &c.. 100 pp. I/ Agents and bookstalls. ) RALEIGH CYCLE C9. mmo THF- RALJEOG§4 .W.HT OOADSTEP i THE ALL-STEEL B!CYCLE: ] t FITTED WITH DUNLOP TYRES AMb STURMEV ARCHER S-SPEEDOEAR. a I V !ii H Dyma yr amser i sicrhau y dewis goreu mewn 1 I Carpets, Linoleum, I n m Hearthrugs, Mats, j | &c., &c. | JHf 8 3U n n » ii 14 [ I Brushes, pob math o Paints, I Stains, O'Cedar Mops, j S Carpet Sweepers, I Vacuum Cleaners, I 1 I a phobpeth ar gyfer J| SPRING CLEANING. I i j 'L't [nj 1 Cyflawnder mewn Stoc. Amrywiaeth | ? di-derfyn. Galwer i weled y STOC ac 1 | i gael dewis yn ddiymdr^i. | i .} 1 j oll I Pool Street CARNARVON. -.3 r- !I. -I
[No title]
Gwnaetih Oaerwyn ei vmddangosiad cynta7 fel arweinydJ Eisteddfod Genedlaethol ddydd cyntaf yr wyl yng Nlghorwen. CBrodor o GOT- wen ydyw a chafodd y iproffwyd anrhydedd yn ei wlad ei hun y tro hwn. Pan gododd I rhai o'r dorf ar eu ttiaed a rphobl o'r tu ol yn -gwaeddi "I lawr," dvwedodd 'Oaerwyn, "Fel rheol yr ydym yn ymfalchio yn y genhedlaeth sy'n codi, ond yn yr .Eisteddfod yr ydym vn hoffi'r rhai sy'n stacio i'w heisteddleoedd." Dvma un enghraifft o'i ffraethebion. Yr oedd t>ifl.no'r 'Eisteddfod yn oael ei symud yn ol a blaen hyd y llwyfan. Y ddau o betbau imw^vatf symudol yng Nghvmru'r dyddiau I 'hyn," obai, "ydvw weinidog Wesleaid a I piano ar Iwyfan Eisteddfod."
BWYD A DILLAD Y BOBL .
BWYD A DILLAD Y BOBL Ffurfio Pwyilgor ynglyn a Gor Elwa Mae'r pwyilgor sydd wedi exi benodi i ed- rych i mewn i brisiau ucliel bwydydd eisoes wedi dechreu ar eu gwaith. Yng nghwrs ei araith y dydd o'r blaen, dywedodd Mr. G. H. Roberts (Kheolwr y BwydJ mai nid prinder bwyd yn y wlad hon a gwledydd eraill, oedd yn gyfrifol am y prisiau uchel presennol, nid ychwaith y gost. ychwanegol o gynhyrchu. Yn ei farn ef os na fyddai i weiihwyr y wlad hon gynhyrchu mwy i gyfarfod a'r lleihad mewn oriau gweithio vr elai pris y bwyd yn uwch eto. DILLAD AC ESGIDIAU. Gofynnodd Major Lloyd Greame i Mr. G. H. Roberts a oedd yn si-cr y gallai atal gor- elwa trwy ddod a holl nwyddau o dan reol- aeth 1 Atebodd Mr. Roberts nad oedd "speculatio" ond yn unig mewn nwyddau oeddynt heb fod o dan reolaeth. Yr oedd y nwyddau yma yn cynnwys dillad ac esgidiau, ac heddyw yr oeddynt 300 y cant yn uwch nag oeddynt yn 1914. Pe y deuid a'r nwyddau hyn o dan reolaeth disgynai'r prisiau yn y fan. Gofynnod Major Greame ai nid doeth fydd- ai i'r Llywodraeth sefydlu siopau ymhob tref er dangos pa bris rhesymol y gellir gwerthu nwyddau ? Atebodd LMr. Roberts ei fod wedi bod yn meddwl am y cynllun, ond credai y gallai byrddau cylioeddus wneuthur hynny gyda liai o gost. CYFNEWID NWYDDAU. Dywedodd Mr. Roberts ymhellach iddo yn ystod y Gwanwyn diweddaf, gael gorchvmyn gan y Prif Weinidog i dynnu i lawr brisiau'r bwyd, a llwyddodd t cynllun, ond daeth an- hawsterau ar y ffordd ^.rtref. Yr oedd yn rhaid cael gweithwy v wlad i ddod yn ol at eu gwaith, fel y gellid cael digon o lo a nwyddau eaill i gyfnewid gyda gwledydd ereill am fwyd. d oedd Llywodraeth yn rhoddi atalfa o fath yn y byd ar y bwyd sydd yn dod i'r wlad hon o wledydd tramor. Y CIGYDDION. Gofynnodd Syr Henry Cowan a oedd yn bosibl i bensormau orelwa gyda nwyddau oedd yn uod o dan reolaeth -Adran y Bwyd ? Os nad oedd sut yr oedd amryw o gigyddion oeddynt bron a myned yn feth-dalwyr cyn y rhyfel yn awr mewn amgylchiada.u hynod o gysurus? BARX SYR AUCKLAND GEDDES. Dydd Mercher galwyd ar Syr At Geddeg i roddi tystiolaeth. Yr oedd y Llyw- odraeth. meddai, yn cwbl gredu fod prisiau udhel bwyd a dillad heddyw yn hollol tuihwnt 1 allu rheolaeth unigol, ac yr oeddynt wedi cael eu bodloni fod gor-elwa yn myxied ym- laen yn y wlad ar raddfa eang iawn. CYNLLUN NEWYDD. Yr oedd pwyilgor a ffurfiwyd o dan nawdd Br-rdd iafasiiach wedi cymeradwyo cynUun fod y Llywodraeth i benodi Ilys apel, a cliael dYTJ- ion i ei&tedd arno gyda gwybodaeth o'r holl ffeithiau fel y gallent edryoh i mewn i'r holl fater yn ddiymdroi. PRISIAU DILLADAU! 0 berthynas i brisiau dilladau, yr oeddynt yn afresymol o uebel, meddai Syr Auckland. Byddai i lys apel arbennig gael ei ethol, a byddai ra. d i'r gwneiithurwyr ddangos yn S-ir y gost o gynhyrchu po.b dilledyn. Cymer- adwvld yr un cynllun ag oedd mewn bod o dan y Ddeddf Filwrol, trwy sefydlu llysoedd zi,pel lleol, a chael Ilys apel sirol lie y gellid apelio yn derfynol. Byddai hawl gan y llyjg I hwn i gospi'n drwm unrhyw berson a fyddai yn euog o or-elwa. Byddai i'r dirwyon am- ry wio o JB20 i £200 heb neu gyda charchar.
ARDDANGOSFA CRICCIETH .
ARDDANGOSFA CRICCIETH Cynhaliwyd yr uohod ddydd lania, ac yr oedd yn llwyddiaiit ymhob ystyr. Agor- wyd hi gan Air. J. E. Greaves (yr Arglwydd Raglaw). Ennillwyd y gwobrau gan y rhai a galilyn:- Windsor beans 1, J. E. Smith 2, Hugh Jones; vhc., J. E. Smith. Broad beans; 1 and 2, J. E. Smith; 3, George Green; vhc., R- Joiicc. (Runner beans; 1 and 2, J. Clark; 3, Geo. Green. Dwarf beans 1, A. Wood- ward 2, R. Jones: 3, J. E. Smith. Globe beet: 1, H. Woodward; 2, Griffith Griffiths; 3, R. Jones; vhc., J. Cambrensis Williams. Lonig beet: 1, G. Green; 2, J. E. Smith 3, J. Oamfbrensis Williams. Oabbege; 1, John numpnreys; 2, R. Jonee; 3, J. Ciambrensis Williams. Cauliflowers: 1, R. W. Pierce. Oarrate (short) 2, R. Jones {no first prize given). Carroty (long); 1, Griffith Owen. Cucumibers; 1, GeoTtye Green. Cucumbers: 1, J. E. Smith; 2, J. Clark. Cabbage let- tuce 1 and 2, R. Jones; 3, J. Clark. C06 lettuce 1, Geo. Green; 2, R. Jones. Autumn on Ions: 1, H. Woodward; 2, Geo. Green; 3, J. Clark. Spring onioas 1, Geo. Green; 2, H. Woodward; vhc,, R. Jones. Parsley 1 and 2, Wm. Jones; 3, J. E. Smith. Par- snips: 1 end 2, R. Jones. Peas (second early) 1, Evan Evans; 2, R. Jones; 3, J. E. Smith. Peas (main crop): 1, Griffith Grif. fiths; 2. Evan Evans; 3, J. E. Smith. Pota- toes (kidney) 1, R. W. Pierce; 2, W. Joll" 3, Hugh Jones. Potatoes (round) 1, R. W. Pierce; 2, T. Burnell; 3, Griffith Griffiths. Potatoes, three varieties of each: 1 and 2, J. Clark 3, R Jones. Rhubarb 1, R. Jones • 2, R. W- Pierce. Shallots (red): 1, George Green; 2, R. W. Pierce; 3, Wm. Jones, vhc., J. Clark. Shallots (white): 1, J. Gamibrensis Williams: 2, Ed. Jones. (Best dump of shal- lots: 1, Geo. Green 2, J. Clark: 3, J. Cam- brensis Williams. Tomatoes: 1, 2 and 3, Dr. Livingstone Davies. Turnips: 1, J. Clerk; 2, E. G. Rowlend. Marrows; 1, Hugh Jones; 2, J. E. Smith; 3, J. Clark. Vege- tables (6 varieties) 1, J. E. Smith • 2, J. Clark. Apples: l end 2, Mrs. Burnell Gooseberries 1 and 2, Wm. Jones. Black currants 1, R. W. Pierce; 2, Hugh Jones; 3, Mrs. Goodwill. Medicinal plants; 1, Evan EVane; 2, David Winston Owen. llggB (white); 1 and 2, Wth. Jones; 3, J. Clark. (brown); 1 and 2, Wm. Jones, Tynew- ydd, Rhoelan. Butter; 1, Miss Kate Eo. (berte, Plas Hen 2, Miss Kutie Owen, Ply- mouth. Dressed fowl: 1 and 2, Mrs. Jones, Pynewydd, Rhoslan 3, Mrs. Humphreys ■■v<lic., Mrs. Clark. Oatmeal c«ike Mrs. Tho- mas, Cefn Oistell. Farmers' -Potn- toes (kidney) 1. J. W. Thomas, Paixiuu Uchn; 2, Wm. Jones, Tynewydd, Rhoslan; 3. Wm C. Tliomas. Cefn Oaatell. Pobatoe& nround): 1, W. Charles Thomas; 2, Win. Jones; 3, J. W. Thomas. Oarrote: J. W. Thomas. Onions W. C. Thomas. Turnips :1, J. W. Thomas; 2, W. Ohas. Thomas. Fruit (3 varieties) W. C. Thomas, Women's Institute. Eggs 1 and 2. Mrs. Jones, Ty- newydd, Rhoslan 3, J. W. Thomas; vhc. Mrs. W. Charles Thomas, Cefn OastelL But! ter: 1, Miss Kate Roberts; 2. Miss Katie ^wen. Collection of vegetables; 1, Mrs. Drage. Collection orf fruit: 1, Mrs. Drage; 8, Mrs. Goodwill; 3. Mrs. W. Charles Tho- mas. Best cultivated garden 1, J. Clark; 2, H. Woodward 3, J. Cambrensis Williams! ^est exhibit in the; vegetable section: Mr. J. Smith. Silver challenge shield for the greatest number of points received by anv exhibtor; Mr. J. F. Smith, ond gan i Mr. S Xl"lllli)' darian y flwvddm ddnveddof nid oedd y rhoolau yn caniateu iddo ei gael -Ir 7r 771 hon eto,' a,c felly eebh i'r nesøf, ^r. (lark. Bronze challenge shield: Mr K. Jones, Glyn Arfor.
Advertising
CRICCIETH I SHEEP DOG TRIALS Will be held AUGUST 21st. 1919. OPEN TO ALL COMERS. SrECJAT. CLASHES FOR XOBTH WALES. 5 0 I PRIZE MOEY. Entries close An^asfc 14th. Schedules CAPSTvSjyiiife^, Groww^. DANSYZ VIRUS The World-faaneus BacterioJogica I RAT EXTERMINATOR. Introduced by us 15 years ago. r. universal use. in tubes. 2b. each 3 tubes, 5s in liquid form, 6s. per quart bowe, mating 4 tha of fcaat, Hailer's Extract of Squills §peciaBr mentioned in recent official publications of the Board of Agriculture and FWlerie8 Prices freat 2&. per gallon. Special Prices and Term* for larger quantities will hd quoted oa receipt of information—as to extent of area, etc. DANZO RAT KILLER 80Jataining Haller s Extract of SquiRs in convenient farm L"i^all>n 10s., 1-gaUon 18s 5-gallon 80s., making, with 10 lbs of flaked ost« tn tfe* gallop to^ecfcively 10 lbs., 20 lbs., and lOOlfeg. of bait. All packages free, carriage paid, net cash -with order. IJANYSB VIRUS, Limited, SPECIALISTS I N PREP ARATlONS FOR T TT II M^nOCTON OF TCKMIN, SB, Bor^gh High St., LandeR. S.B. 1 (WmSl, Leadealla11 Street, E.O. 3). Oorreepondence invited- Wholesale terms on application. <. S e- # 0/ dd 1 ftn (/ # i.. PRIVATE A. E. FISHER, B.A.S.C., M.Tm ITALIAN EXPEDITIONARY FORcE. I have served 18 months in Italy, and at times when things have been most strenuous during the War, I have indeed proved the value of your most wonderful tonic Phosferine in contiifually driving night and day up the heights of Asiago and Carriella regions, where it always requires strong nerves and quick thought to try and avoid difficulties. I have both advised and given a few of your tablets to friends who have testified their true value as a wonderful. pick-rae.up: II MR. S. FISHER, D.C.M. (Pte. A. E. Fisher's Father), j Late R.F.A., since 1888, writes :— -)(Y son of the photo enclosed has wished me to forward it OR to yen to use M »true testnaomal, and value of the Phosferine Tablets which have kept him ia good fettle at *11 trying times since 1916. Now, since I wrote voc, coneerni*e my 8011 we have received more photographs, and one he has enclosed where to is writiq home for your Phosferine* I mAY say also wd lake the am* pick-me-up athome and find a great benefit from it.' 164, Brewery Road, Pimmetead, S.B. This motor transport driver has proved by actual experience that Phosferine immensely increases his capacity for doing things- Phoaferine enabled all the nerve centres to recover their force-creating activity, and thus endowed his system with the vitality to sustain the most exacting demands with perfect confidence. WIIea you require the Best Tonic Medicine, see that yon get PHOSFERINE A PROVEN REMEDY FOR JnfiMQZS Neuralgia Lassitude Narva Streek Nervous DeIIIIiIJ Maternity Weakness Neuritis Materia Indigestion Prematura Decay FaJntnew ItbeiMaatfsm tleapleaena— Mental Cxhanstioa Brain Fag Haaitaoln Exhaustion Loss of Appetite Anawta ScIatica Phosferine has a world-wide repute for curing disorders of the oerroos eysteaa more complotely and fpeedily and at less coat than any otbor preparation. SPECIAL SERVICE NOTE particularly convenient for men on ACTIVE SERVICE, travellers, etc. It oan be oaed any time, anywhere, in accurate doses, as no water in rwqulHid. The 3/- tube is small enough to carry in the pocket and coutaing 60 doBes. Yow- sailor or soldier will be the better for Phoaferine-send him a tube of tablets. > Sold by all Chemists, Stores, etc. Prices: Is. 3d., 3L and 5s. The 3a. MM contain* nearly four tinaea the Is. 3d. rirm, I Dr. Spencers I ASTHMA I CURE ■ THE SAFE AND SURE REMEDY FOR ■ ALL SUFFERERS. „ H GiTCi initul relief from Couh, SuBocatioai ■■ aDd Shortness of Breath. H It is also a reliable specific for Bromobitis I lamton DR. Ipkn^K^thua CURE. I ■ Price, 2/9 per bottle. From all Chemist* ia Wales. If unable to obtain write ■ GKDUES MANDFACTUHING CO, H Shirley Chemical Work*. Southampton^^ TUCK Wh and the best that can T oHee de Luxe, the sweet plus food, puts energy and chil £ l TURNS 1,000 FIRST PRIZM TURNS EAS!EST. LASTS ONGEST. SKiMS CLEANEST. Sooner or Latcr You will buy an Alfa-Laval." 150,0>X) sold last year. Send a P. C. fa, Ill"s trated Catalogue. AGENTS- ff Davies & Jones, | Ironmongers, V TEST Fwllhili. T IR u of Mother Seigel's Syrup^^L in water, taken after meals, prevents and removes digestive troubles, CONSTIPATION BIUOUSNESS ú STOMACH & LIVER TROUBLES. ▼ I (R/hwymwvd dd :fae:n itJwydd I oed o'r enw Eric Mongnn a lnion, ev y cyhuddiad o leditaio, modI'"l<:J ddiaaBamst! cwerth 8p. 10s. o'r ParGIm fi«esfauraat, Uandudno.
AWDL Y GADAIR .
"Er oered a warwed y mnriau, darganfu yno'r -bywyd" a fedaai Wawr oed myg yr hewyd man, a'i des mwyn. Ac i fro'i awyn y cyfeiriais innau." Mae'r gweddill o'r gei-dd yn odidog o fardd- onol. Aiff i'w ffordd yn Uawen a pha ryfedd O'm blaen, ymhob gwerdd faenol O'r glyn ir y gwelwn ol Troed Gwr trwy thud ei gariad A brydfertbedd, liwiodd wlad Fu'n anrhaith, a'i fwvn wynros,— Draenliwyn tri droi'n llawnt o ros." Tua'r diwedd, dywed: Yno'n hinon y wenwawr Myfi wybum 'Fab v Wawr Yn siarad a'r amgeroedd Drwy gan der, a'i gennad oedd," etc. Wedi'r "nnad" ihon, terfynir yr awdl: Dys-t yr lor: Distaw yr ai Gair ei fant: ac i'r fintai. A'i hwyneb oedd at wen bau Ei der swyn, e drois innau A mllwr ;taith wyf weithion Am berl hedd Mab y Wawr Lon." Mae r &wdl hon yn gread-gaeth farddonol uoheh-yw, ac ar y tcctyn. Ni fydd yn bob- loga'dd yn fuan, canys nid yw yn iaith y bobl. I w ywneuthrr yn fwy eglur, felly'r fwv buddiol, dyJai fod ynglyn a hi ei haol. Y perygl i ddarllenydd, cyffredii: fvd¿. ei bwrw ü'j law pin welo eiriau f< hoywffysg." "tors," "solas," balaiwv- t d,d ■" v:" dwn," "rhud-dem." "gJoywbrim." "cvferthi' etc. Gwna'r awdur ei hun waith meistr r geiriau fel hyn. ODd rhaid i'r cvffredin ohonor v.rth allwedd i'w hystvr. ac felly i werthfawr ogiad o'i gamp ef. Ond saif vr awdi hon, ff v mne, wrth ei huto vn v jrvstad'euaeth,- a holl nwdlcji ereil1 ymhell. T Mnrchojr OrwvdTa-d." Tn ddinme'i. hi¡¡n', hawl i Gadair 'FZ*tp<Mf<icl Genedlaethol Cor weo, 1m-. ao y ma ei gwiz deilyn^i*.