Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
;;¡ f/ gflè firee Wise Ater ¡ —an historical nofe; j 1\ Jt OST people enjoy a Mince Pie, and many are content to enjoy it without VV ?V> j IV X asking why we eat it at Christmas time. It is a custom which has come X*X w I down to us from very early ages; but the first Mince Pie was not quite i ?S?S xY j like the one we hope to enjoy this Christmas. It was not round, but was shaped I OO XX i something like a cradle, and was eaten at Christmas in remembrance of the j kX> | Manger. The spices inside it represent the gifts of the Three Wise Men—or r$c> xx j Magi, as they are sometimes called. j OO It is said that if you eat a Mince Pie each day from Christmas \X Day to Twelfth Night you will be sure of Twelve Months' Happiness. /Q< Jx> —START NOW! Ask your Grocer to-day for OO "Golden StiLred ROBERTSON'S MINCEMEAT g DOJ Be sure you get ROBERTSON'S. ''q/ <. ymff-tiTUr \II.I,, /I
- Basgedaid y Seiad Fisol…
Basgedaid y Seiad Fisol (J. T. W., Platyll) Fel yr adfdewals, mi geisiaf iroi 'chydig syl- ;wadau a wnaed gan y gwron o Frynsiency* ynglyn a chyidfogronau yr en wad. Wn i ddim lydd hyn yn rhyw "Dcfiiad" (chwedl poibl Aber-dajrooi) gan Mr. Williams, fod pawb ym cael clywed y gwirioneddau plaen a dd'wed- odd efe am gwriad prin yr "Arweiniol Feth- ijdistiaid" ait eu lien gysegredicaf. Gallai dyn gasglu oddiwrfcn hyirdra, diym- hongar y bmwd yn ei "dweyd," na buasai yn hidio botwm pe V.i carreg ateb pegwm y Gogledd yn adsain ei eiriau i begwn y De. P'xuin byomag, yr t*edd yn dweyd petihau sydd MRiau eu dweyd, a phefchau y mae ll&wer "ben ffasiwri" o honom wedi eu dweyd o'i laen gianwaith. Ond mae cael 'Brynsienoyn" cddweyd yn dipyn o aciodiad i'r gwirionedd. Ond cyn mynd i ddyfynnui oiiono, hwyrach gellid oael rihyw 'ahydig bach o,bethau di- gon "iwsffwl" o "hanes yr Achos." A chym- zyd pob peth at eu gilydd, gellid meddwl fod y "machine" yn gweithio yn dda yn Salem, j Y mae i Salem ei "forward movement." Tar- sis, capel mewn man "isel" o r diref, o'i gym- karu a'r capel mawr hardd. Llwydda'r Yego11 Sul yn Tarsia, ac ifelly hefyd tuedda'i* holl gyfarfodydd, pryxj mai cwyno hraidd sydd yn SaLein. Gofynnwyd a ellid oyini am y faith? A oedd absenuldeb yn ekfenaruto- crataidd yn Tarsis, yn peidio cyfrif? Wel, nis gallaai adroddrwiF "Yx Jiangs" ateib. Ond dywedai "Fod irhywbeth yn Tarsis nad eedd i'w gael yn Salem." "Rhywbeth," a chyn- hygiodd befyd ffaith arali a allsai e*bonio'r cynnydd, sef mai yn nosbarth y Uodiool yr oedd Tarsia. Ao y aiae yn ffaith gydnabydd- edig, eibai, mai ym mlhlith y tlodion y stegir ( fwysuf o blajit fel xheol. (Wel, ebtrwa imnati jrrthyf fy tun, paiiam y dyry y Nefioedd yw i anrhydedd o siglo cryd y "byd a ddaw" i'r aelwyd dlawd, ac y gadawa i'r clyd ei gefn fagu dim ond ei V\ater John" ei "Fiss Jaine," ac,wedyn rthoi contnolio y tlodyn i ofal y rhai na fuont arioed am awr yn brofiadol o'i struggles ef? None -ivse, ebre fi; nid plarr- iau y Tad yw hynyna, ond triciau y diail du a'i gynffonau). Rwan, mi awn at y cylchgronau. Llai o dder- byn>wyr o'r "Dryeorfa" fawr; m-wy o'r "Traietihodyddllai or "Drysonfa" faoh, ond mwy nag oedd saith mlynedd yn ol. Nifer fawr o'r "awyddogion" heb dderbyn yr un. Dr. Williams: Ar wahan i'r cylchgronau fel edddo'r cyfundeb, credaa. mas gellid cael iachach llem i aelwyd na'u cynnwys. Yr oeddynt yn gynnyrdhj meddyliau ipuir ac ar- uOOel, ac yn gyfryngau meithnniad meddwl, a pheri meddylgarwm. Nid yw crefydd byth yn llwyddo ond i'r gra,dd-au y bo'n enyn meddylgarwch. Dyna eydd yn cyfrif am wa- haniiaieth cyflwr yr Ysgotlajnd rhagor yr Iwerddon, y naill yn wlad rydd, yn cymell meddylgarwch, a'r llaii yn wlad Babyddol (cystal a dweyd gallswn dybio, fod pab math at Baibyddiaetlh yn llethdod ar,fedawl. Ond dyma oeddwm yn ofyn i mi ify hun, "Sut geb- yst y mae Lleyu ac Eifionydd mor Ihoff o fod yn Babyddion ymarferol, os yw eu caffiad at len eu henwad yn profi dim?) Ffaith amlwg y dyddiau rhain, ebrai y Dr. yw ein diffyg sS i ledaenu lien ymysg y bqbl jeqainc Q'u cym- liaru a'r hen dadau. Adroddodd hanee ei hen athraw Ysgol Su!, dyn syml cyffredin iawn, diddysg y cyfrifid heddyw. Ond yr oedd ym llengar, ac yn feddyliwr pan y deuai ryw lyfr newydd i all an. Holai yr ieuenctyd, "A welsooh chwi y .lyfr ar lly,fr?" Tawn i yn cael dwsin otlionoch i'w cymeryd, mi a'u cawn nhw am hyn •, iyn." Wedyn cai en- waiu ac arian fwy na dwsiin Gyr-rai am dan- ynt, a deuent a'r cwbl i gyd heib 'hatling o broffid, dim ond awydd i'r hogia ddartlen er muryn gwybodL Ond heddyw, pwy a geid i ddim cyffelyb? Faint o siopau llyfrau sydd yn y pentreifydd? Nid ydym fel swyddogion •% yn gwneyd a ddylem i ledaeinu gwyibodaeih gireiyddol. Y mae'.r fath betih ag anwybod- aetih grefyddol enjbylus yn ein mysg. Y mae'n anghredadwy. eir cannoedd o'n hael- odau heb gymhyddu dim yn eu grwybodaeth ar pan oeddynt yn y "Rhodd Mam!" Aiff add- ysg fydol ar gynnydd, cyflym. Os aiff hon ielly, ac yn gyflymach na gwybodaeth gref- yddol, :gwae, gwae m. Yn yr hen amser ti ameer ef) yr oedd yr J Ysgol Sul yn ifwy o feitlhrinfa meddwl, ac yn aoliles gwy.bodaeth gtr-efyddol (ebe fininiau wrth- aoliles gwy.bodaeth gtr-efyddol (ebe fininiau wrth- y.f fy hun). Wel yn enw'r ibrensiach annwyl, Dr., be mae'r safonau a'r gwers lyfrau, a'r ar- holiadau wedi ei wrieyd ? Ty.bed, tybed Doc- tor annwyl, einbod yn oee y B.A., B.D.'s, yn mynd at i lawr? Lie mae petlha'ai mynd? Mae hi yn rhywyr gwaeddi 'Howld' yn tydi?) Ad- roddodd ei fanteision addysg bareol ei hun, gyda'r hen faniwarsman coes bren. Chware iteg i'r 'hen goes bren, mi fagodd un D.D. Ond fe allai fy mod yr. methu ihefyd. Camys efe a dd'wedodd mai i'w hen athraw Ysgol SuJ y mae efe yn ddyledus am agoryd ei fedd- wJ a'i enaid. Pwysai'm drwm drwm ar fod y swyddogion yn gwneyd eu goreu mewn amser ac allan o amser i feithrin clhwaeth uchel yn aelodau yr eglwysi, yn neilltuol yr ieuenc- tyd. Chwaeth at wybodaeth grefyddol. Am- ,homi a oedd llyfrau (htddyw yn dod allan a I ddalientt i'w cymharu a'r llyfrau 40 a 50 mlynedd yn oL :Rhoes dipyn o hanes y "Traethodydd?" o'i gychwyn, llyfr a greodd ¡ lyd iaddwl o newydd l'n gwlad. Ond ni welai fod 43 o'r cylchgrawm campus hwn yn bresennol, yn deilwng o'r Cfyfarfod Misol. Disgwylia&id o leiaf Z7 v cant o'r aelodau i'w ddetrbyn. {Wel, ebrwn innau, gadaweor i ffeithiau eiarad eu ihunain. a chicier ambell ffwl a'u mynega)..Ann y "Drysorfa," nis gall blaenor fforddio bod hebddi. Wrtfh fymd i dai j pobl, pan wel efe y "Drysorfa" yno, bydd ei gaJon yn cynhesu. Nid wyf yn dweyd [ (meddai) nad ewch chwi i'r Nefoedd heb y "Drysorfa." OndtAweh chwi ddim i'r "set fawr" yno. Nid wyf yn eidh 'beio aan edrych be ydi hi o'r gloch ar Joihn Bull weitihiau. I Ond gwyliwch chwi fyw a.r sothach, a gadael
Advertising
TREFN AR FYD Y ffordd oreu i ddwyn trefn ar fyd yw i bob un drefnu ei dy ei hun yn gyntaf, at i bob trefn ar dy y pwysicaf yw Do-drefn Do-drefn. i Tystiolaeth pawb yw mai v lie am y dewisiad Goreu, Rhataf, ar Helaethaf, yw Masnachdai GRIFFITH JONES & CO., mgmul CARNARVON. Os am dy trefnus a chyflawn ymwelwch yn gyntaf a'r FFIRM hon.
"EVERY OTHER PERSON BAS A…
"EVERY OTHER PERSON BAS A COLD." --Official, Ministry of Health. A Medical Officer of the Ministry of Health, referring to the prevalent epidemic of severe colds, recently stated: It is true that every other person has a cold, but that is not ab- normal for the time of the year." But there is no need to suffer from colds. Bitrate of Tar combines the soothing properties of Tar and Oil of Pine with other valuable curative ingredients. It quickly dispels colds, he Is the inflamed mem'branes, soothes the lungs and relieves the tightness across the chest. Bitrate of Tar contains no harmful drugs or Bitrate of Tar contains no harmful drugs or narcotics, is pleasant to the taste, and can be taken by children and adults at all times. Bitrate of Tar in concentrated form is sold by all chemists at 5s. a bottle, and a bind- ing guarantee of satisfaction or money back is enclosed in every nackage, so that you are protected from disappointment and loss. Get a bottle to-day—if not for yourself for some- one at home since Every Other Person Needs I Bitrate of Tar
Advertising
The Original Haney's I THREE SALTS—«| THREE SALTS—«| Nature's reiaedy ft r Rheumatism. Gout, Ac. Makes and W ^you^ fit." i:{""?¿t:f: !ti7t;;
Y SYMUDIAD YMOSODOL j
Y SYMUDIAD YMOSODOL Y Modd y cvnawna ei Waith J J.1 Yng nglianol y uylamvadau anghrefyddol ae.1 anuwiol y eyifciriai;- aiynt yn fy ygrif flaen- orol y mae ein Hefengyhvyr yn llaiurio, gau lwyr gu yn nerth yr eiengyl i acliub y ¡ gwaethaf. Os yr hohr am y modd y maent yn gwneud eu g.waith geilir dv.eyd eu bod hyd y mae ynddynt yn uiuddhau i orchymyn Crist, sef myned i'r holl fyd a phr-tigethu'r efengyl i bob creadur. Yn hyn canlynant esiampl y Diwygwyr Methodistaidd, ac yn wir esiampl un mwy na'r holl Ddiwygwyr ynghyd, sef yr Arglwyd lesu. Credant gyda'r Hyharoh David Jones, Llangan, i Fab Duw pan y rhoes ei droed air ein daear ni gys- egru pob modaedd o horn at waith efengyl gras. Gvda phob nyirdra wynebant y tor- feydd o oferwyr sydd. ar y crcesffyrdd a chonglau yr heolydd, -an eu rhybuddio am y perygl o wit-hod y Gwaiedwr. Ac nid ydynt bytih yn cael eu hernd, oblegyd y mae RHYWBETH MEWN GWROLDEB I sydd yn apelio at y dori. Geill ami un ol- rhain ei droedigaeth ya ol i weinidogaeth yr awyr agored. NVrth bregethu bydd yr efengyiwyr yn cadw eu traed ar gainol liordd iachawdwriaeth gan gilio ymihell oddiwrth ymylon y llwybrau lie y cyfarfyddir a dadlsuon ac a chwestiynau anorffen. Ni bydd int un amser yn rhagym- adroddi yn faith, ndIC- yn olrhain gwahanol ddarlleniadau, yn hytrach jymerant Air Duw fel y mae gennym ill, Lt 1, kaff e.rthu ynghylch UcCiifemiiadaeth nac isleirjiiadaeth. Nid ydynt yn eon aan ddau Esiiii nac yciiwaitJi am ang- hysonderau tybiedig ya y gyfrol sanctaidd. Prif wirioneddau ein crefydd a gyhoeddir gan- ddynt gvda Uawn liydd yn eu hawdurdod, a gwjiant hynny mor ddifloesgni a chylines nes cyiihyrchu ao-gyhoeddiad ym mlhawb sydd yn gwmndo. Y maent o ddifril ac yn llawn zel, nes y bydd y mWj-af difeddwl yn teimlo oddi- I wj-tii yr hyn a lefenr. Yehydig o le gaiff I rhesymeg yn eu gwemidogaeth. Yn hyn y maent yn deibyg i Paul pan yn cyfeiirio at ad- gyfodiad Oist, preget.hu yrhwn a ddesgrifrr fel taeru ei fod ef yn fyw. Cyhoeddi y gwir- ionedd wna'r efengyl,i.,r hefyd a thaeru fod lesu Girist yn fyw i c.ub. Moddion sydd wedi profi yn hynod o effeith- iol yw cynnal cyfarfadvdd gweddi mewn tai I annedd yn ol yr hen arfei- Fethodistaidd Gym- rei-g. ljwydda'r moddion hyn pan fyddo pob peth arall wedi methu. GaUaf gyfcirio at le poblog, yr hwn a gyfrifir y mwyaf anfoesol ac anuwiol j-n Sir Fyn^y. Adeiladodd Cyfarfod Misol Mynwy gapel yma a gwnaetlh ei ore i sefydlu eglwys, ac i gasglu cynulleidifa yn y lie. Ond methiant hollol fu'r ymgais, ac yn y diwedd cyflwynwyd yr achos i'r Symudiad Ymosodol. Rhoison mnnau weinidog yma yr hwn a lafuriodd yn galed trwy ymweled a tiheuluoedd digxefydd yr ardal ac annog y ibobl i ddod i wrtaHd'o'T efenigyl. Parihaodd i wneud hyn am amryw flynyddoedd heb nemawr o argoel llwyddiant, Ond tanrodd gwawr trwy y cyfarfod gweddi mewn tai ai> nedd yr hwm a sefjdlwyd ar adeg cenhadaetJh. Cynhelid ef am chweoh o'r gloch y bore, er dal ybobl a ifydderrt yn myned i'r lofa, ac yn dychwelyd o'r lofa. Daeth ihwn ar unwaith yn boblogaidd, ymgystadlaa teuluoedd hollol ddigrefydd am ei gael yn eu tro i'w tad. Gor- lenwid y ty, a byddai llawer oddiallan with y drws ac o gwmpas y fit Lestrl, ac os na ddeoll- ent y weddi medrent gymeryd rhan yn y canu. Trwy hyn yr ydym \\edi DECHREU CAEL GAFAEL ar yr ardal; y mae yma eglwys wedi ei ffurfio a chynulleidfa fechan wedi ei chasglu, sue yr ydym yn edrych ymlaen at gy-fnod pan y bydd yma achos llewyrahus. Teimlir dylanwad y canu yn fynych pan y hycld y bobl yn fyddar i'r ibregeth. Yn Aber- tawe adeg ym ol cynnjlid cyfarfod crefyddol ar un o'r heolvdd, a chenid emyn Charles Wesley, "Jesus Lover of my Soul," ar y don "Aberystwyth." Ar y pryd daeth llanc ieu- anc theibio megys ar ddamwain mab i weini- dog nid anenwog yn y Cyiunde'b, yr hwn yu- tau oedd wedi gadael ty ei dad ac wedi crwydro i wlad y moch a'r cibau. Pan y tar- awodd y swn ar ei giust ad"v\aenodd y don ar unwaith, cofiai ei fod ef a'i chwiorydd yn arfer ei chanu ar yr aelwyd gartref, ac heifyd yn yr addoliad cyddu.s. Daeth yr ben ad- gofion arno nes toddi ei enaid o'i iewn, ac ar aerfyn y ey-farfod daeth at yr Efengylwr yn swp o ddagrau, gian gyffesu ei bedhodau, ac addaiw dychwelyd yn ol i'T hen ffordd dda. Beth ddaeth o honno wedyn nis gwn, ond tywYllnodd pelydr o oleuni ar ei gydwybod y noson honno, ac yr wyf yn ceisio gobeithio na ddiffoddodd yn hollol. Pob pren aferiiir wrth ei ffrwyth, ac y mae oefnogwyr y Symudiad Ymosodol yn tfodd- lawn id do gael EI FARNU WRTII Y FFRWYTH sydd eisoes wedi tyfu arno. Cydhwynodd Dr. Pugh, ryrw wyth mlynedd ar hugain yn ol, gan ddechreu ar y llawr, heb efengyiwyr, nac aelod nac adeilad. Cynihaliwyd y cyfarfod- ydd cyntaf yn yr awyr agored, ac mewn pa- bell gyntfae, yr hon yn fuan a ddrylliwyd gan y gwyirat. Nis gallai ef ymdaflu yn llwyr i'r ymdrech o ddiffyg arian, oblegyd yr oedd ganddo deulu yn dibynnu arno, ac yntau fel y cyffredin o weinadogion y Gair heb fawr wrth geifn. A buasai y Symudiad wedi erth- ylu ar y cychwyn oni "bai i'r diweddar Mr. Edward Davies, Plas Dinam, ddyfod allan er ym wared. Addawodd ef ddod yn drysorydd ac yn gefnogydd, a dyma draed y Sylfaenydd allan o'r cyffion. A chwareu, teg i'r Cyfun- deb, er cymaint ddanodir iddo am ara/fweh ei symudiadau rhagwelodd .bosibilirwydd gogon- eddus y baban ihwn; tafiodd ei fante 11 drosto a magodd eff yn gynnea o hynny hyd y dydd Yn awr y mae gennym bymtheg o neuadd- au, a thros ohwe' mil o aelodau cyflawn. Nid wyf am honni mai trwy lafur ein Ihefengyl- wyr y dychwelwyd y rhai hyn, oil, oblegyd yr ydym wedi derbyn Iluaws oddiwrth eglwysi eraill. Ond credaif iy mod yn agoe i'm He wrth ddweyd fod o leiaf hanner y rhai hyn yn gyfryw na buasent mewn unrhyw gysylltiad a chrefydd oni ibai am y Symudiad Ymosodol. Meddwn lhefyd Ysgo-ion Sabothol rhagarol a'r disgyblion sydd dan addysg ynddynt ya rhifo mwy na dwbl yr aelodau cyflawn. Cyn- helir cyfarfodydd arbennig i'r plant nos Sul, ar adeg yr addoliad cyhoeddus, a chant eu hyfforddi yno yng nghyaiwys y Beibl ac yn egwydorion crefydd. LLWYDDODD EIN CANOLFANNAU hyd yn oed yn adeg y rbyfel, pan yr oedd y gwahanol gyofundebau crefyddol yn cael an- bawster i ddal eu fcir. Cynyddodd ein hael- odau dros bum' oant mewn Mif yn yetod y ddwy flynedd ddiwedd^. Gofynnir weithiau, sat na byddai eglwysi y Symudiad Ymosodol y.i cyfrannu yn well ac yn cynnal eu hunain? Yr ateb yw eu (boa yn cytfiranrau y;) rhagorol y.1 en we dig a ahymeryd eu hamgylci.iadau i ystyriaeth. Y mae naw ol neu ddeg o honynt eisoes yn huinangynhaliol, a chyda hynny yn cyfrannu at yr holl gas- gliadau cyfundebol. Dylid oofio hefyd fod cyf- artaledd cyifraniadau t-in thaelodau yn fwy na chyfartaledd aelodau v cyfundeb, a'i gymeryd yn y cyfanswm. Felly wrth gasglu at y Sym- udiad Ymosodol yr hyn wneir yw cynorthwyo y rhai sydd yn cynoc'kwyo eu hunain. Yn ychwanegol y mae ttrau cynnal aohosion cre- fyddol wedi cynhyddu yn ddirfawr yn ystod y pum' mlynedd diweddaf. Rhaid i'r Efen- gylwyr gael rhyw gymaint yn ychwaneg at fyw, onide llwgu wnant. Ac y mae rhesymau eraill dros wneud caegliad da dechreu y flwyddyn, y caf aJw sylw atynt yn fy ysgrif nesaf. J. MORGAN JONES. Caerdydd.
Ut!!< CURE Y01J COLD.
Ut !!< CURE Y01J COLD. Up to last week I had a severe cold, picked up at the seaside in September. I could not get rid of it. A friend of mine wfho uses Vi- vamol, the well-known Asthma remedy, drew my attention to the 'Vivamoi Glass Inhaler." He called it a splenaid "Cold Curer," and "Cold Preventer.' I tcjught one for a guinea and cured my cold. Go and do likewise! You can gat the Inhaler irom VTVAMOL LIMITED, 111, Groat I ortland Street. LONDON W.L. j
Advertising
| jn—H «« n § 5 FOR I n IGRA TES, RANGES, MANTELPIECES I JTile Hearths, Tiie Kerbs, Fenders, and alII I IBUILDERS SUPPLIES" i ALSO | |PAINTS, VARNISHES, ENAMELS, Etc! n 1 | GO TO:- I JEdward Hughes, Son, & Co.! a 30, Bridge Street, CARNARVON. I n ■ I I I n BEST UALIIY GOODS—LOWEST PRICES I* i i CAMBRIAN RAILWAYS. WINTER TRAIN SERVICE FEATURES. A.M. p- HARLECH depart 8.49 a.m. STAFFORD depart 11.30 a.m. STAFFORD ajmve 4.27 p.m. HARLECH arrive 6.0 p.m. CORRIDOR TRAINS. TEA SERVED BETWEEN WELSHPOOL AND MACHYN- LLETH, VICE VERSA. VIA THE PICTURESQUE UPPER SEVERN VALLEY ROUTE. S WILLIAMSON, Oswesta-y, December, 191a General Manager. Don't worry as to what you will give for aXmasPresent! Go to Oldfields, Ltd.—their large selection and splendid values will solve the problem For LADIES — Rings, Necklets, Pendants, I Suggestions: For LADIES — Rings, Necklets, Pendants, Brooches, Watch Bracelets, Toilet Silver, Tortoise-shell and other Brush Sets, Table Silver, etc., etc. For GENTLEMEN—Wristlet Watches, Scarf Pins, Cuff Links, Studs, Kings, Pens and Pencil Cases, Match Boxes, Cigarette Cases, Card Cases, Lighters, etc., etc. For CHILDREN — Spoon and Fork Sets, Bowl and Spoon, Egg Cup and Spoon, Brush Sets, Silver Cups, Rattles, Saving Boxes, etc., etc. Yo. are sure of the latest designs, and exquisite n Workmanship at moderate prices when shopping at 1 l Old Post Office Place, Liverpool. S Oldfields^/ J Ids. 41> CAMBRIAN RAILWAYS. CHRISTMAS ON THE BRITISH RIVIERA. THE QUICKEST ROUTES Between the CAMBRIAN THE COAST jT GREAT STATIONS CENTRES are aa follows:- ^Lancashire and the North of England via Whitchurch. fLondon and the Midiands .——————— via Welshpool. Cardiff and South Wales .——————— via Talyllyn. Via The Upper Severn and Wye Valley Route. tTea and Corridor Service. I. The winter temperature on the Cardigan Bay Coast compares favourably with the South of France S. WILLIAMSON, Oswestry, December, 1919 General Mtmager. A
- Basgedaid y Seiad Fisol…
Hen bur crefydd heb ei hedrych. Bu amser gywfc pan i gymdoigaetk y dhwarelau yr ai y rhan,fwya.f o lenyddiaevh y cyfundeb. Yno y cyfrifid y ceid y diwylliant crefyddol udhaf. Ond yn syn iawn, erbya hyn aiff mwy i Fon nag i Arfon. a mwy i Ddwyraiii Meirionydd nag i'r Gorllewin—y ffaxmwre yn derbyn mwy na r chwaxelwyr. Y mae'n bwysig iawn lled- aenu lien grefyddol. Y mae yn rhaid dweyd, wedi'r cyfan, nad yw'r weinidogaeth yn gyf- rwng i ledaenu zwvi)odi,eth, beth bynnag sydd yn cyfrif. Y mae'n syn fod cymaint bobl wedi gwir&ndo ar nyd eu Shoes, ac eto wedi llwydao i iod mor anwybodus Rhaid dweyd nad yw'r weinidogaeuh ym gyfrwng gwybod- aeth! (Wel, yr argian fawr, ebrwn ina). 'Dryohwah be ydacth yn ddweyd, Dr. annwyl. Dyma eto yr Yagol Sul yn mynd i lawr. Yr unig gyfarfodydd neu sefydliad gwerinol sydd gennym. (Ebrwn innau, rhaid cofio mai gweriniaeth tebyg i i "Home Rule" ydyw gweriniaeth hon ecrbyn thvn-congol iach o ymerodraeth fawr "Pwyllgor Ysgol Sul y Gy- numb Gryffredinol). Y ffordd i ni, y C.M. dyfu yn saint ydyw tyfu yn well Methodis- ,tiaid. ,,id oedd Mr. Humphreys yn dweyd mai ei wraig ef oedd yr areu yn y byd. Ond hi oedd efe yn ei weld felly. Felly Metho- distiaetlh i ninnau. Dylem ddilyn y cyfundeb yn fanwl, a darUen y "Goleuad" ym manyl- ion enwau y pwyllgorau a'r cWibl i weld sut mae'r olwynioin "bach yn troi. (Wel, medd- yra i, tae "ysbrvd y peth byw yn yr olwymion" buasai yn werth eu gwylio). Wel, dyna i Itii ryw ambeli i eiran o'r "Ber- llan fawr." Cno ditinau hi Clywais i fod Dr Williams yn dod i Bwllheh at y C.M, ac i "rack" yn y treii dynnu ei sylw, ac fel y gwyddost, a'r ffon flaer y "rack" y mae yn argraff "These are for light articles only." Meddyliodd ar unwaith y byddai yn ofynnol printio'r hysbysiad ynd. ar dalcenau arwein- wyr crefydd y wlad parthed llemyddiiaeth a gwybodaeth grefyddol, os yw'r bydolrwydd presennol i gynhyddu. Gwytr y Dr. p'le y gwnaeth y sylw. Ond y mae'n wir i'r bon tra bo'r byd yn y pon, goreu po leiaf o grefydd yn y pen. Dim ond ei chael yn siwt er mwyn pmffidio yn well mewn busnes. Ohei da ddim ond rhyw fasgedaid bach eto o fab Weldon a'i Gyng ttair Cenhedloedd. Ae wedyn 'Ta Ta" amwn i.