Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
COLEG DEHEUDIR CYMETJ.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
COLEG DEHEUDIR CYMETJ. PENODIAD ATHRAWON. Cyfarfu y Cynghor yn Neuadd y Drcf, Cacrdydd, dydd lau diweddaf, i'r dyben o benodi athrawon i'r coleg. Cymerwyd y gadair gan Arglwydd Aberdar, ac yr oedd yn bresenol Deon Llandaf, Archddeon Griffiths, Barnwr B. T. Williams, Mr L. Tyler, Parch D. Edwards (Casnewydd), Mr J. T. D. Llewelyn, Parch A. Tilly, Mr L. Williams, Mr G. C. Thompson, Parch J. Walters, Mr L. Davies, Mr Sonley Johnstone, Mr L. Carr, Dr Roberts, Ponty- pridd; Parch N. Thomas, Caerdydd; Mr W. Graham, Casnewydd; Mr W. L. Daniel, Merthyr Mr W. Conway, Pontypool; Parch D. Evans, Eglwysnewydd; Dr Edwards Prif Athraw Jayne, Llanbedr; Parch D. Young; Parch J. C. Jones; a Phrif Athraw y Coleg, Mr Viriamu Jones. Mae'n hysbys i'n darllenwyr fod y Cynghor wedi hysbysu yn y newyddiaduron er's amryw wythnosau am bersonau cymhwys i lanw y gwahanol gadeiriau. Derbyniwyd nifer luosog o geisiadau am y gwahanol gadeiriau, a phenod- wyd pwyllgor neillduol i'w hystyried, yn nghyda'u tystiolaethau, a dethol nifer o'r goreuou yR mhob dosbarth i ymddangos o flaon y Cynghor. Etholwyd y boneddigion canlynol dydd Iau diweddaf. THE GREEK CIIAIE. Yr oedd 19 wedi cynyg am lion, a dowiswyd 5 i ymddangos o flaen y Cynghor. Mr T. F. Boberts, Ysgolor o St. John's College, Oxford, ocdd y boneddwr ddewiswyd. Er nad yw ond 23 oed, yr oedd iddo dvstiolaethau o'r dosbarth bhienaf oddiwrth foneddigion o ddysg ac ymddiried o'i gymhwysderau i lenwi y gadair. Deallwn mai un genedigol o Towyn, sir Fcirionydd, ydyw, ac y medra siarad Cymraeg a Saesoneg gyda hwylusdod. Cyflog, E-300. LATIN PROFESSORSHIP. Yr oedd 28 o ymgeiswyr, a dewiswyd 5 i ymddangos o flaen y Cynghor. Mr J. Wardale, H.A., Cynirawd o Clare College, Cambridge, a ddewiswyd. Ei oed yw 25. Cyflog, £ 300. LOGIC AND PHILOSOPHY. Yr oedd 15 o ymgeiswyr, a dewiswyd un i ymddangos, sef Mr Andrew Seth, cynorthwywr i'r Proffeswr mewn Logic, Metaphysics, a Philosopy, yn Edinburgh, yr hwn a etholwyd yn unfrydol. Ei oed yw 26. Cyflog, £300. MATHEMATICS AND ASTRONOMY. Yr oedd 21 o ymgeiswyr, a dethol wyd saith i ymddangos. Mr Henry William Lloyd Tanner, M.A., Oxon., oedd y boneddwr a ddcwiswyd. Oedran, 32. Cyflog, £300, ENGLISH LANGUAGE, LITERATURE, AND HISTORY. Yr oedd 18 o ymgeiswyr, a dewiswyd 2 i ymddangos. Mr William Paton Ker, Cymrawd o All Souls College, Oxford, gafodd ei benodi. Oedran, 28. Cyflog, £300. CHEMISTRY. Yr oedd 18 o ymgeiswyr, a dewiswyd 4 i ymddangos. Mr Claude M. Thompson, M.A. "(Cantab.), B.Sc. (Lond.), a ddewiswyd. Oedran, 28. Cyflog, £300. BIOLOGY. Yr oedd 9 o ymgeiswyr, a dewiswyd 2 i I ymddangos. Mr W. Newton Parker, F.Z.S Darlithydd ar Biology yn Ngholeg Aber- e., ystwyth, gafodd ci benodi. Oedran, 26. CyHog, £ 300. DARLITHYDD CYMREIG. Yr oedd 4 o ymgeiswyr, a dewiswyd un i ymddangos, sef Mr Thomas Powell, M.A., Golygydd Y Cymmrodor, yr hwn a ddewiswyd yn unfrydol. Cyflog, ;£100. Un genedigol o sir Frychciniog yw Mr Powell. CERDDORIAETH, Yr ocrLl 11 o ymgeiswyr am y swydd o 3)«!as'iii.hydJ ar Gerdiloriaoth. Cyflog, £ 100. AIr Clement Templeton, B.A., a ddewiswyd. PHYSICS. Etholwyd Mr W. S. Hensley (10th Wrangler) i'r swydd. GERMAN. Yr oed'd 10 o ymgeiswyr, ond gohiriwyd y penodiad hyd gyfarfyddiad nesaf y Cynghor. Mae yn wybodus fod Prif Atbraw wedi ei benodi er's rhai wythnosau, sef Mr Viriamu. Jones, mab i'r di weddar Barch Thomas Jones, Walter's-road Chapel, Abertawy ac yn ol pob tebygolrwydd, mae ganddo staff ragorol o is-athrawon, a da genym ganfod yn eu plith ddau Gymro lieblaw y Prif Athraw. Hydcrwn fod dyfodol llwyddianus i'r sefydliad.
CYFARFOD CHWARTEROL BRYCHEINIOG.
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
CYFARFOD CHWARTEROL BRYCHEINIOG. Cynaliwyd y cyfarfod uchod y tro diweddaf yn Cwmcamlais, ger Defynog, ar y dyddiau Mawrth a Mercher, Awst 28ain a'r 29ain, 1883. Yr oedd yn bresenol yn y Gynadledd a gynal- iwyd am 3 o'r gloch y dydd cyntaf y Parchn W. Bees, gweinidog y lie (yn y gadair); J. B. Jones, B.A., Aberhonddu; D. Thomas, Llan- gynidr; Thomas Evans, Talgarth; D. A. Griffith, Troedrhiwdalar; D. Jones, B.A., Abertawy J. Evans, Gilfachgoch; J. Parry, Llangatwg R. Jones, Talybont; D. P. Jones, Cwmrhos J. Ll. Jones, Cerygcadarn W. C. Davys, Aberedw; R. Williams, Brychgoed; B. L. Thomas, Aberhonddu; S. Prosser, Rhayadr; J. Bees, Tredwstan, &c. Dechreu- wyd trwy weddi gan Mr Parry, Llangatwg. Darllcnodd yr Ysgrifenydd gofnodion Cyfarfod Brechfa, yna pasiwyd yn unfrydol:- 1. Fod y cyfarfod nesaf i fod yn Cwmrhos. 2. Fod y Parch J. Rees, Tredwstan a Brechfa, i gael ei dderbyn yn wresog i'r Cyfundeb. 3. Fod Meistriaid Parry, Llangatwg, a Rees, Tredwstan, i bregethu ar y pynciau rhoddedig yn y cyfarfod nesaf yr olaf ar Ysbrydoliaeth yr Ysgrythyrau," a'r blaenaf ar ryw fater roddir iddo gan eglwys Cwmrhos. 4. Focl Mr Thomas, Trecastell, i ddarllen Papyr yn N gbynadledd y cyfarfod nesaf ar Ddiffygion Crefyddol yr Oas." 5. That this Conference of ministers and lay- men of the Association of Congregational Church- es of the county of Brecon, at their Quarterly Meeting held at Cwmcamlais, near Brecon, August 28th, 1883, desires to express its hearty approval of the Resolution which Mr Dillwyn, M. P., proposes to move during the next Session of Parliament in favour of the Disestablishment and Disendowment of the Church of England in Wales, and is strongly of opinion that such a measure should become law at an early date, and pledges itself to use all legal means within its power to assist the honourable member for Swan- sea to realise the important object he has in view. 6. Ein bod yn cydymdeimlo a'r brodyr yn sir Faesyfed yn eu hymdrech i ychwanegu nerth eu Cyfundeb drwy gael rhai o eglwysi Seisonig glaaau yr Wy yn y sir hon i ymuuo a hwy, ac yn anog yr eglwysi a farnont hyny yn ddoeth i wneuthur y symudiad. 7. Ein bod yn datgan ein cydymdeimlad dwysaf a'r Parch Dr llees, Abertawy, yn eigystudd trwm, a'n mawr lawenydd yn wyneh yr argoelion o'i wellhad, gan hyderu yr adferir ei iechyd yn fuan, fel y byddo etc i barhau i fod o wasanaeth gwerthfawr i'w genedl am lawer o flynyddoedd. 8. Ein bod yn ponodi y Parch D. Thomas, Llangynidr, a'r Ysgrifenydd, i'n cynrychioli yn y Gynadledd a gynelir yn Abertawy yn ystod yr Ilydref nes;if yn achos Dadgysylltiad a Dadwadd- oliad yr Eglwys yn y Dywysogacth. 9. Fod y Gynadlcdd yn dynmno cymeradwyo cais Pwyllgor Capcl Coffadwriactliol y Gohebydd yn Llundain fe! uu gwir deilwng o sylw holl eglwysi y sir. 10. Fod wyth punt i gael eu rhoddi o Drysorfa y Ddyled Sirol i glirio dyled cupel Bethania, Merthyr Uynog. 11. Gosododdy Parch 1). Jones, B. A., Abertawy, gwestiwa masnach yr Opium yn China, o flaen y Gynadledd, a phasiwyd penderfyniad o anghy- meradwyacth o'r gyfryw fasnaeh. 12. Galwodd Mr Cledan Williams, Ehymni, sylw at ei gasglad o "Hen Emynau a Thonau," a siaradodd amryw n'e brodyr yn ffafriol am y casgliad. Dibcnwyd trwy weddi gan Mr Joues, Abertawy. Pregethodd yr liwyi" cyntafy brodyr Thomas, Trecastell, a Jones, B.A., Abertawy. Ar yr un pryd yn Defynog, Thomas, Abcrhonddu, a t, Parry, Llangatwg, Yn Libanus, Jones, Cwm- rhos, a Jones, Cerygcadarn. Am 10, yr ail ddydd, D. A. Griffith, Troedrhiwdalar, a Thomas, Llangynidr. Am 2, Prosser, llhayadr, a Rees, Tredwstan. Am G, Jones, Talybont, ac Evans, Gilfach Goch. Cafwyd eyfarfod rhag- orol o'i ddechreu i'w ddiwedd—y cenadau yn traddodi y genadwri gyda Lerth, a'r gwrancla- \vyr lluosog wrth eu bodd. Bydded effeithiau daionus i ganlyn. THOMAS EYANS, Ysg.
CANAAN, ABEBTAWY.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CANAAN, ABEBTAWY. Agoriad Ysgoldy.-Hysbyswyd yn ngbolofnau y TYST A'R DYDD yn nechreu y flwyddyn hon fod eglwys Canaan wedi dechreu adeiladu ysgoldy yn ymyl y capel. Gosodwyd y gareg sylfaen yn nechreu Chwefror diweddaf, ond ataliwyd llawer ar y gwaith gan wlybaniaeth y gwanwyn a de- chreu yr haf, ond bellach mae wedi ei orphen a'i agor. Y cynllunydd oedd y Parch Thomas Thomas, Mumbles, a'r adeiladydd oedd Mr Rees Llewelyn, Birchgrove, ac y mae y ddau wedi cyf- lawni eu gwaith yn rhagorol. Mae yr adeilad yn eang a thlws, ac yn nodedig o gyfleus i'r amcan- ion a fwriadwyd. Nid oedd yma ysgoldy, ac yr oedd yn rhaid dwyn yn mlaen holl waith cref- yddol, moesol, a dyngarol yr eglwys yn y capel, ac yr oedd hyny yn fynych yn anghyfleusdra mawr. Bellach mae genym ysgoldy nad ydym wedi gweled ei ragorach oran prydferthwch a chyfleus- rwydd yn unrhyw ardal. Mae yn hollol gyfaddas at Ysgol Sul, cyfarfodydd yr wythnos, cyngerdd- au, darlithiau, &c., ac y mae y class rooms yn nod- edig o wasanaethgar. Gwir fod y draul wedi myned yn fawr oblegid cost toriad y tir, yn benaf; ond lie mae "calon i weithio," nid oes rhwystrau a safant ar ffordd pobl wedi eu llwyr feddianu gan ysbryd felly. Ni welsom yr eglwys erioed wedi ei meddianu mor llwyr gan y teimlad gor- uchel hwn, ac yr ydym yn proffwydo iddi ddyfodol o ddefnyddioldeb mawr. Mae i'r Arglwydd bobl lawer yn yr ardal, ac y mae arwyddion fod ysbryd Caleb a Josua wedi eu meddianu, nes dywedyd, Awn a meddianwn y wlad." Nid llawer o eglwysi sydd wedi cael cynifer o golledion trwy angeu yn y deng mlynedd diweddaf ag y mae eglwys sydd wedi cael cynifer o golledion trwy angeu yn y 1-1 y r, y deng mlynedd diweddaf ag y mae eglwys Canaan wedi gael, ac y mae yn llawcnydd genym weled plant ac wyrion y duwiolion ydynt wedi dianc yn amlygu y fath ofal am arch Duw. Sab- both, Medi 2, cynaliwyd cyfarfodydd agoriadol yr ysgoldy. Pregethodd y Parch B. Williarus foreu a hwyr i gynulleidfaodd da. Yn y prydnawn yr oedd Ysgol Sabbothol Pentrechwyth wedi dyfod i lawr yn orymdaith luosog a llawen, a chydrhwng yr oil yr oedd yr ysgoldy yn llawn o gynulleidfa barchus. Dechreuwyd trwy weddi gun y gwein- idog. Cymerwyd y gadair gan Mr Freeman, Brynhyfryd, yr hwn a draddododd anerchiad Cymraeg rhagorol. Cawsom anerchiad Seisonig hyawdl a chytfrous gan Mr David Thomas, Hafod, yr hwn sydd yn debyg o ddyfod yn bregethwr Seisonig cymeradwy iawn. Canwyd amryw o don- au Sankey yn ystod y cyfarfod, a chwareuwyd yr harmonium gan Miss Sarah Williams a Mr George Leyshon. Yn ystod y dydd gwnaed casgliad da at y ddyled. Nos Lun, cynaliwyd cyfarfod gweddi neillduol er dymuno am bresenoldeb Duw yn yr ysgoldy newydd. Ni welsom un eglwys er's ys- baid mor gryno mewn cyfarfod gweddi, ac yroedd cyfaddasder a thaerineb gweddiau y brodyr, yn nghyda'r prawf diamheuol fod presenoldeb Duw yn cael ei deimlo, yn ragarwydd nid yn unig fod Dnw yn foddlon i'r anturiaetb, ond hefyd ci fod yn rhoddi blaenbrawf amlwg ei fod am barhau i fendithio llafur crefyddol ei bobl. Dydd lau can- lynol, cafwyd te-parti cyffredinol. Dysgwylid yn bryderus ac ofuid yn ddwys am y tywydd. Trwy y boren yr oedd yn gwlawio yn drwm, ac ni wel- som wlaw Abertawy lawer eriocd yn fwy perffaith, ac yr oedd calonau lawer yn stiddo i'r dyfnderoedd wrth weled y gwlaw yn disgyn ond tua chanol dydd trodd y gwynt i fyny i'r goglodd-peidiodd y gwlaw, chwythodd yr awel, tywynodd yr haul, a chawsom brydnawn dymunol dros ben. Daeth canoedd lawer yn nghyd i yfcd tÔ, a dygvvyd pob peth yn mlaen yn y modd mwyaf treftius a gweddaidd, a chi-edwn fod elw da wedi ei wneyd. Dydd Sadwrn, rhoddwyd to i blant y ddwy Ysgol Sabbothol—Canaan a Pentrechwyth—a mwynha- odd pawb eu hunain yn ardderchog. Ehanwyd afalau a inclusion i'r plant, a chyn ymadael Cfif- wyd ychydig o gyngerdd hyfryd iawn. Talwyd diolcbiadan cynes a brwdt'rydig i bawb am en iryddlondeb, Nid yw ein proiiad yn gyfyug, ac y mae yn rhaid i ni ddyweyd hyn, na welsom erioed bobl yn gweithio yn fwy serchog ac egiuol, a chredwn yn talu i'w hencidiau mewn mwynhad bobl yn gweithio yn fwy serchog ac egn'iol, a chredwn yn talu i'w hencidiau mewn mwynhad ysbrydol. Parhaed yi' Arglwydd i fendithio ei achos yn y lie, GOHFJBYDD.