Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
6 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
6 erthygl ar y dudalen hon
I-LLANDILO.!
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
LLANDILO. Y Bazaar.-Rhoddodd Arglwydd ac Arglwyddes Dinefwr esiampl dda i fawrion ein gwlad trwy agor eu palas i gynal y bazaar ardderchog yno ar Medi 5ed a'r 6ed, elw pa un oedd i'w drosglwyddo i glirio'r ddyled yn nglyn Ag adgyweirio clochdy y LIan a'r Ysgoldy Genedlaethol. Telid swllt yr un am fyn'd i'r palas, ac yr oedd yr Uchel Eglwyswyr wedi casglu rhyw doraeth o nwyddau amrywiol anghymharol yno. 0 fewn y palas yr oedd dwy babell, y naill yn cynwys man greadur- iaid, a'r llall yn orlawn o flodau a llysiau amrywiol mewn llestri, a'r cwbl wedi eu prisio yn barod. Ymwelwyd a'r palas y ddau ddiwrnod gan nifer luosog o bob gradd, ac yr oedd y cymhelliadau i brynu ar bob llaw, o'r geiniogwerth i fyny, yn neillduol gyda'r boneddigesau, yn ddigon i ddotio dyn cyffredin, ac yn gymhelliad iddo fod yn daer a gwynebagored yn ei fasnach, bydded fach neu fawr. Yr oedd lluniaeth a gwinoedd hefyd ar werth yn y palas, fel y gallai yr ymwelwyr fwynhau eu hunain; ond am yr art gallery oedd yno, gwell peidio dyweyd dim. Ar y pare ger llaw yr oedd dwy babell gan y Carmarthenshire Bee Association, yn mha rai yr arddangosid gwenyn, mel, &c., ac y rhoddid gwobrwyon am y goreuon. Yr oedd y gerddi a'r castell hefyd yn agored am dal o chwecheiniog yr un. Deallwn fod yr elw wedi cyrhaedd uwchlaw £400. Dirwest.-Ni chafwyd erioed well darlith ar y testyn hwn yn y Llan yma nag a gafwyd gan Plenydd y nos o'r blaen yn hen gapel y Method- istiaid, pryd y cadeiriwyd gan y Parch D. Morgan (T.C). Yn anffodus, yn herwydd arwerthiant y "Cheap John," a'r canoedd pleserdeithwyr oedd o Abertawy yn y dref y noson hono, nid oedd y cynulliad yn fawr; ond yr oedd yno fwy o ddystawrwydd, ddigon tebyg trwy hyny, a'r gwrandawyr yn fwy astud ac effeithiol i godi hwyl y darlithydd. Holl ieuenctyd hardd ein broydd, Mynweh gyfle i wrando Plenydd. Arwerthiant.-Deehreu y mis diweddaf, am y waith gyntaf, gwnaeth Mr Pugh, Green Hill, arwerthiant ar ran o'r stoc sydd ganddo ar fferm Manoravon. Yr oedd boneddigion a ffermwyr wedi casglu yno o bob rhan o'r wlad, a chawsant eu synu yn fawr i wel'd y fath gyfienwad belaeth o anifeiliaid o'r rhywogaeth oreu, ac hefyd at y lie pwrpasol a'r modd glan y cedwid hwy. Yr oedd yno rai yn sisial ei fod bron bod i fyny ag Arglwydd Tredegar yn ei fferm. Yr oedd y prisoedd yn cyrhaedd yn ucbel am y da, y ceffylau, a'r defaid. Prynwyd un aner dew yno gan Mr D. Stephen, cigydd, Llandilo, am < £ 67. Y Tabernacl.- Y Parch B. Williams, Canaan, oedd yn pregethu gyda'r Parch D. Jones, B.A., Abertawy, yn nghyfarfod blynyddol y Tabernacl eleni, sef y trydydd Sabboth yn Medi, a'r noson ganlynol. Yr Arddangosfa.—Yr oedd yr Arddangosfa Amaethyddol eleni, pa un a gynaliwyd Medi 26ain, yn rhagori mewn llawer ystyr, heblaw ei bod yn llawer mwy lluosog o anifeiliaid na'r un ar- ddangosfa flaenorol. Yr oedd amryw foneddigion o Loegr yn bresenol, a chawsant eu synu i weled cystal anifeiliaid, yn neillduol ceffylau gwedd a da duon a ddangoswyd. Golygfa ddymunol oedd yr un oedd yn nhy'l' farchnad hefyd, sef amrywiol ffrwythau a llysiau gerddi. Ymddangosodd enwau y gwobrwyedig yn y papyrau dyddiol tranoeth, fel na ddysgwylir eu cyhoeddi yma. Yn y prydnawn yr oedd y giniaw flynyddol yn y Cawdor Arms, a siaradwyd ar y diwedd gan Arglwydd Dinefwr, Arglwydd Emlyn, A.S., Mr D. Pugh, Milwriad Morgan, ac ereill. Ewyllys Syr John Mansal.—Medi 17eg, profwyd ewyllys y diweddar Farwnig o Maesdilo, pa un a wnaed ganddo ar yr 2il o Chwefror diweddaf, tua. deg wythnos cyn ei farwolaeth. Mae ei ystad yn siroedd Caint a Chaerfyrddin yn werth dros £ 9 000, a gadawodd ei eiddo yn y blaenaf, yn cynwys ei balas (Wrotham Heath) a phobpeth cysylltiedig ag ef, yn nghyda .£5,000, i'w weddw, Maria Georgina Mansel, tra byddo hi byw, ac yna bydd yr oil i'w merch Elizabeth, ar yr amod ei bod i dalu X5,000 i'w chwaer, Mrs Maria Medlycot. Cyflwynodd ei ystad, &c., yn yr olaf (Maesdilo) i'w ferched, Elizabeth a Mary Jane Mansel, a. rhoddodd y swm o X200 yr un i'w gymyn- weinyddwyr (executors), sef Mri Frederick Henry Cator a Edward Banister. IVOR ABERCENEN.
ABERTEIFI.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
ABERTEIFI. Marwolaeth sydyn.-Boreu dydd Llun, Medi 24a,in, bu farw o dan amgylchiadau sydyn iawn, Mr Benjamin Jones, Tynewydd, yn agos i'r dref hon. Yr oedd yn ddiacon parch us yn hen gapel Llechryd, ac yr oedd wedi bod yn y gwasanaeth cyhoeddus trwy y dydd blaenorol heb deimlo unrhyw anhwylder. Wedi cyrhaedd gartref, eymerwyd ef yn glaf, a bu farw mewn yehydig oriau. Yr oedd yn ddyn adnabyddus a pharchus iawn trwy yr ardal, ac y mae ei farwolaeth sydyn wedi taenu prudd-der trwy y gymydogaeth. Capet Mair.-Mae yr eglwys hon. y dyddiau hyn wedi dyfod i wersyllu yn nyffryn galar ar ol colli un oedd yn hoff ac anwyl iawn ganddynt, sef y brawd ffyddlawn a'r diacon parchus Mr O. P. Davies. Gwasanaethodd y swydd o ddiacon am flynyddau lawer, ac yr oedd yn enwog iawn am ei garedigrwydd a'i haelioni tuag at achoa y Gwaredwr. Bu farw gan dynu ei oil gysur yn ymchwydd afon angeu oddiwrth anfeidrol gadernid ei Waredwr. "Ystyr y perffaith, ac edrych ar yr uniawn; canys diwedd y gw1' hwnw fydd tangnefedd." S. D. Marwolaeth alarus arall.-Gadawodd un o'r enw Thomas Stephens, morwr, Llandudoch, ei gartref boreu dydd Mercher, Medi 26ain, i'r amean o fyned i Aberteifi at ei waith. Pan wedi cyrhaedd haner y ffordd, gwelwyd ef gan rai personau yn syrthio i'r llawr, a phan y deuwyd ato, gwelwyd er eu dychryn ei fod wedi marw. Yr oedd yn ddyn o gyfansoddiad cryf, ac yn teimlo yn hollol iach pan yn gadael ei gartref. Yr achos o'i farwolaeth oedd heart disease. Gadawa weddw a phump o blant i alaru ar ei ol.
YR YD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YR YD. LLITNDAIN. — Gwenith Seisonig yn ddigyfnewid. Gwenith tramor yn tueddu i ostwnff. Blawd yr nn bris a'r wythnos flaenorol. Haidd at fragu wedi codi Is. y chwarter. Ceirch yn dal yn sefydlo?. LiYBKPWii.—Gwenith Seisonig yn dal yr nn fath a'r wythnos ddiweddaf. Blawd yn esmwyth. Ychydig o haidd oedd yn y farchnad, gwerthid y dosbarth goreu yn lied rwydd. BRTSTB. — Gwenith Seisonig mewn sefyllfa wael iawn, ac yn anbawdd i'w werthu. Gwenith tramor yn ddifywyd ac wedi gostwng 6e. y chwarter. CAERDYDD.-Cyflenwad cymedrol o wenith Seisonig yn y farchnad. Y dosbarth goreu yn gwerthu yn weddol rwydd am bria cynyddol. Blawd a haidd yn sefydlog.
YR YMBORTH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YR YMBORTH. CARRFYRDDIN.—CyBenwad rhagorol o fenyn ac yn gwertlm yu rhwydd am Is. Ie. a Is. He y pwys. CAERPHILI.- Y chydig o gaws oedd yn y farehnad. Y galw yn llawer mwy na'r cyflenwad. Gwerthid y gorenon am o 723. i 74s. y cant; a'r ail ddosbarth am 65s. WHITLAND. — Cyflenwad eymedrol o 'fenyn. Gwerthid 'menyn casgenu am o Is Ole i Is Ie y pwys, a'r 'menyn pwysi am o Is. Ie. i Is. 2c. Wyau, 20 am Is. Cig eidion, 10c. y pwys eto, gwedder, IOic. MYNWY. — Gwyddau a hwyaid, 10c. y pwys. Ymenyn ttres, Is. 4?. i Is. 5c. y pwys. Cig eidion a gwedder, 9c. i 10c. y pwys eto, oen, 10c.; eto, llo, 9c. a 10c. CORK.-Ymenyn cyffredin goren, 119s.; eto, ail, 105s trydydd, 95s pedwerydd, 83s panned-, 64s.
YR ANIFEILIAID.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YR ANIFEILIAID. LIVERPOOL.—Da corniog goren, 7fc. i 8tc. y pwys ail dosbarth, Gk inc. Defaid, 8^c. i 10ic. Wyn eto yr un bris. BRYSTE.—Cyflenwad rhagorol o eidionau. Ychydig o fusnes yn cael ei wneyd. Rhoddid 78s y can' pwys am y goren, ac o 70s i 72s am yr ail. Gwerthid yr Americans am o 70s i 73s. Ychydig o ddefaid oedd yn y farchnad, pa rai a werthid am 10c y pwys y goreu, a 9tc yr ail. JPONTFABN (Ffair dydd Sadwrn).—CynnUiad llnoaog o bobl. Yr oedd yno gyflenwad rhagorol o ddefaid, da, a cbeffylau. Gwerthid ceffylau gwaith am o £20 i £ 70; ebolion, 0 £ 15 i £ 30; merlynod, o 412 i .£18. Gwartheg gyda Iloi, JS15 i £27. Defaid tewion, 10c y pwys.
OENADON MADAGASCAR. -
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Ffrainc, y rhai ar Brydeinwr a chenadwr Cristionogol a daflasant y fath sarhad, er fod y Cadeirydd, a'r holl areithwyr, ac yn eu plith Mr SHAW ei hun, yn-gosod y dorf fawr ar ei gocheliad rhag meithrin teimlad- au dialgar at Ffrainc, na gwneyd dim i beryglu yr heddwch sydd rhwng y ddwy wlad. Nid oes eto sicrwydd i ba raddau y mae y llywodraeth gartrefol yn gyfrifol am yr hyn a wnaed gan y Llyngesydd PIERRE a'r rhai a weithredent drosto, ond y mae yn bur sicr, ar ol gweled eu camgymeriad, y byddant yn barod i wneyd ad-daliad llawn i Mr SHAW am bob cam a cholled a gafodd. Rhoddodd Mr SHAW adroddiad brysiog o'r holl amgylchiadau, a'r driniaeth a gafodd. Dechreuodd y cyffroad ar y 19eg o Fai, pan ddaeth y newydd fod y Ffrancod yn gwarchae ar yr ochr ogledd-orllewinol i'r ynys. Parodd y peth ddychryn mawr, ac yr oedd y brodorion yn rhedeg mewn gwylltineb o'r naill fan i'r Hall, heb wybod pa beth i'w wneyd. Amheuid ar y dechreu gan y Saeson a'r Ffrancod oedd yn Tamatave a oedd y peth yn wir, ond buan yr argyhoeddwyd hwy mai felly yr oedd, trwy weled baner y More, Hong y Llynges- ydd PIERRE, yn chwifio yn yr awyr yn y porthladd. Ni chynygiwyd eu gwrtbsefyll, acofer fuasai hyny, ac felly cawsant bobpeth yn eu ffordd eu hunain. Rboddwyd rhybudd i'r holl Ewropeaid, er mwyn eu dyogelwch eu hunain, i fyned ymaith yn ddioed, a hysbyswyd Mr SHAW y byddai i'w dj yntau gael ei chwalu, ac mai goreu pa gyntaf iddo fyned allan ohono. Ond cy- huddwyd ef o noddi yr Hovasiaid, ac o fod mewn cyngrair a hwy yn erbyn Ffrainc, a chymerwyd ef yn garcharor ar fwrdd llong ond yn ystod ei garchariad, newidiwyd y cyhuddiad yn ei erbyn fwy nag unwaith. Triniwyd ef gyda dirmyg, gorfodwyd ef i fyw ar y fywioliaeth isaf, cauwyd ef allan o bob cymdeithas a'r byd, a gwaharddwyd iddo hyd yn nod ohebu a'i wraig ei hun a phan y daeth y llotfg Taymouth Castle i'r lie a'i wraig ar ei bwrdd, gwrthododd y Llyngesydd PIERRE ganiatau iddi ei weled. Ni ddangoswyd sarhad mwy, a hyny yn hollol ddiachos, erioed gan swyddogion Llywodraeth wareiddiedig at un o ddeiliaid Llvwodraeth arall oedd ar y telerau goreu a hi: Nid rbyfedd fod digllonedd y wlad wedi ei enyn oblegid y fath weithred an- heilwng, ac ni bydd ond teg i Ffrainc dalu yn llawn i Mr SHAW am y dirmyg a daflwyd arno, a'r anghyfiawnder a wnaed ag ef; a chan fod y peth wedi ei adael i swyddogion Lloegr a Ffrainc i'w benderfynu, y mae ein hyder yn gryf y gwneir hyny yn heddychol, ac eto yn anrhydeddus. Ond y mae mwy na Mr SHAW yn y mater. Mae mwy hyd yn nod na theimladau da rhwng Lloegr a Ffrainc yn y cwestiwn. Mae dyfodol Madagascar yn y glorian. Mae yr ynys hono am fwy na thriugain mlynedd wedi peri pryder mawr i feddyliau pobl oreu y wlad hon. Gwelwyd gwahanol adegau arni. Ni chychwynodd Cenadaeth yn fwy addawol yn unman erioed nag yno, fel y codwyd y dysgwyliadau yn uchel iawn. Ond gorchuddiwyd y wlad gan gymylau dnon am gyfnod hir—ymlidiwyd y Cristion- ogion i dyllau ac ogofeydd yr ynys, a hyrddiwyd llawer ohonynt dros ddanedd y creigiau i angeu. Nid oes yn banes dyoddefiadau yr Eglwys mewn oesau di- weddar benod mor ddu ag a geir yn hanes Madagascar. Ond cliriodd yr awyr drachefn. a daeth dydd clir, goleu, wedi y nos dywyll. Ganwyd cenedl megys mewn un dydd. Yr oedd y llwyddiant a ddilynodd mor nodedig a'r adfyd a'i blaenorodd. Darostyngwyd yr ynys i'r Efengyl mewn ystyr—bwriwyd yr eilunod ymaith yn hollol, ac o'r orsedd i lawr y mae y wlad wedi ei dwyn at draed yr IESU. Ond dyma gwmwl eto wedi codi, ac am dymhor, o leiaf, y mae llafur cenadol yno wedi ei barlysu. Mae ysbryd rhyfel wedi meddianu y bobl, a phenderfynant y caiff gwaed y dyn olaf yn y wlad ei golli cyn y rhoddant i fyny droedfedd o'u gwlad i allu estronol heb hawl iddi, ac a'r hwn nid oes rhyngddynt ddim cydymdeimlad. Yr olwg yma i'r mater yw y mwyaf difrifol, ac yn ngbylch hyn y teimla miloedd y pryder mwyaf. Nid oes genym ond dysgwyl wrth yr ARGLWYDD, yr hwn cyn hyn, fwy nag unwaitb, sydd mewn modd amlwg iawn wedi cyfryngu ar ran Madagascar.