Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
4 erthygl ar y dudalen hon
EISTEDDFOD GADEIRIOL DYFFRYN…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
EISTEDDFOD GADEIRIOL DYFFRYN AERON. Dydd Mercber, Gorphenaf 30ain, oedd ddiwrnod liir-ddysgwylifdig yn Nyffryn Aeron a'r wlad oddiam^ylcb. Ac er fod yr hin y dydriian blaen- orol wedi bod yn fygythiol, eto trodd dydd yr eisteddfod allan yn ddiwrnod braf, a dylifai pobl- oedd w:th y canoedd tua tbref fechan, lan, a thawel Aberaeron. Yma yr oedd pabell eang a chyfleus wedi ei darparu gan y pwyllgor ar gae Mr Jones, Feathers Hotel, yn nghwr dwyreiniol y dref, lie y cynaliwyd yr eisteddfod yn 1875. Tua deg o'r gloch, adeg dechreu, yr oedd y lie yn bur wag, ond parhai y bobl i dd'o i i niewn, nes yr oedd pabell a gynwysai tua dwy fil yn agos bod yn 11awn erbyn canol dydd. Dymunwn yn y fan bon ddwyn tystiolaeth i drefn a medrusrwydd y pwyllgor gyda dygiad yn nilaen yr eisteddfod. Yr oedd pob petli wedi ei wneyd yn y modd goreu, heb arbed traul na thrafferth er gwneyd yr anturiaeth yn llwydd- iant; a da genym ddeall ei bod wedi troi allan gystal a dysgwyliadau y mwyaf brwdfrydig. Peth arall— raae'r cyfeillion yn Aberaeron bob amser (nid dyma'r tro cyntaf) yn darparu cadair ragorol -nid rbywbetb ar enw cadair, ond un deilwng o'r sir ac o oreufardd i eistedd ynddi. Ar yr oedd y gadair eleni, fel cynt, yn tynu sylw a chymeradwy- aeth rhai cymhwys i farnu ar fater o'r fath. Yr arweinydd oedd Tanymarian. Cadeirydd y cyfarfodydd oedd yr Archddiacon Griffiths, o Gastellnedd, yr hwn a lanwodd ei swydd, fel ar fer, i foddlonrwydd pawb. Y gwahanol teirniaid oeddynt-yr Archddiaeon Griffiths, Prifathraw Edwards, Aberystwyth Cynddylan Jones, Dyfed, Eos Morlais, Tanymar- ian, Mr John Thomas, Llanwrtyd a'r Parch H. Morgan, Llanddewiabertb. CYFARFOD Y BOREU. Can, "Baner ein gwlal," gan Eos Morlais. Beirniadacth yr englynion i gloch nenydd EgIwys Aberdaron; goreu, Alaw Llynfell. Cystadleuaeth canu, Cydgan y ChwiJrelwvr j" goreu, parti o Aber- aeron, dan arwein ;ul Mr J. It. Phillips. Am gyfieithu o Islwyn, ni chaed neb yn deilwng. Am yr nnawd tenor goreu, jwobrwywyd Evan Alexind r. Treherberfc. Am y bonyn whip goreu, gwobrwywyd Evan Jones, Dolbwb Talsarn. Am adrodd "Home Altar," barnwyd W. J. Jores, Llanon, yn oreu. Ni ddarth ond Drum and Fife Band Llmrhystyd yn mlaen, a chafodd y wob-. Un pencil sketch ddaeth i iaw, a hwnw yn anheiiwng o'r wobr. Am ganu y deoawd, "The ma ti.il spirit," etiillodd Tom Divies, Llan- ddewi, a D. Jei-kjns, Xjl-in(air. 0 nifer fawr o lwyau prrll, barnwyd euido Evan Jones, Pennant, yn oreu. Y lledwad oreu oedd eiddo Thomas Williams, Llanfair- clyiiogau. David Davids, Blaenanerch, aeth a'r wobr am yr unawd bass. Am y traethawd gnreu ar enwau td a fferinvdd yn arual Aberaeron, gwobrwywyd J. D. Lloyd, Pant-teg- J. T. Rees, Pen"?.,rn, gipiodd y wobr am g-yfansoddi anthem. Am adrodd Arwyddion henaint," rhanwyd y wobr rhwng T. Davies, Caerdydd, a J. D. Janus, "Llew" yr eistedufod. Am y defnydd par o ddillad goreu, rhoddw* d y wobr i Daniel Davies, Factory, Tatsarn. im y fion ddwybfg oreu, Evan Jones, Dolbwba, oed y buddugoi. Rhystyd Davies, Llanddewibrefi oedd y buddugoi ar y gosteg o englynion i Brifysgol Aberystwyth. Yn awr daeth yn mlaen brif gystadleuaetli y dydd, sef canu "0 great is the depth," gan gorau heb fod dan 60 mewn rhif. Yr oedd y wobr yma yn .£25 i'r cor, a X5 i'r arweinydd. Daeth dau gor i'r maes; sef cor G1 m Aeron, dan arweitiiad Mr Dan Davies, Dowlais, a cho Glan Ceri, dan arweimad Mr Thomas Jones. Canodd y ddau yn dda, ond Glan Aeron arigorodd. CTFARPOli Y PRTDNAWN. Am y par o hosanan goreu i wryw, gwobrwywyd Mrs Jonathan, Tyngwndwn; a Mrs Rees, Glasgow H use, Aberaeron, am yr unrhyw i fenyw. Cystjdlenaeth canu Excelsior." Dau barti yn cynyg: gor n Aberae.on. Yn y fan hon, ctfwyd beirniadaeth Dyfed ar y pryddestan ar Ddaeargryn "—testyn y gadair. 0 16 o ymgeiswyr, a nifer fawr o'r cyfry w yn wir dda, cafwyd y buddu>ol yn mhf'rson Watcyn Wyn. Ar- weiniwyd of i'r gadair gan Tariymar-iitn ac tdrisyn, tra y chwanuai seindoif pres Llysuewydd ''Sea the corq Jer ing hero comes." Cymerw yd rhau yn y cadeirio hefyd gan Dyfed, Granellian, Aeronian, a Cadwgan. Yr oedd y wobr yma vn hnm' aini, a chadair gwerth tri aini. Am g ,nu 0 lovely peace," y buddugol oeddynt Misses M. J. Jones a R. Phillips, Casteiinewydu Emlyn. Am y trimmed straw hat ereu, gwoorWYld Mrs Rees, Glasgow House, a Miss S. Jones, Noith-road, Aber i-ron, el yn gydradd. Am y gan oieu i Aberaeron fel cyrchle ymwelwyr," cymer wyd y wobr gan Alaw Llynlell. Un cor o blaiit ddaeth yn mlaen, sef cor o Aberaeron, dan arweiniad Mr J. R. Phillips, a chanod,t yn deilwng obono ei hun ac o'r wobr. Beirniadaeth y traethawd ar "Ddylanwad Gwyddoni. eth." Y traethawu goren oedd un wedi ei arwyddo L"'ze," ond nid atebodd yr awdwr i'w enw. Miss Ann Parry, Blaelianerch, oedd yr ail oreu. Daethai tri cherflun o ben dyn (bust) i law. Rhanwyd y wobr rhwng Thomas Owen Jenkins, Bethania, a Daniel Evan Jones, Llandysul. Yr oedd un peth yn taflu tristwch dros y gystadleuieth yma. Yr oedd y bachgen icuqne Thomas Owen Jenkins wedi mirw er's tua mis cyn yr eisteddf*?d 1 Efe wedi mynetl, ond ei waith yn aros i dd^ngcs mor addawnl yr ymddanaosai pe cawsai fyw Rliodd^yd y wobr am y ffon afallen sur oreu i D. I>. Jones, N.nnddlwyd. Y Ge nach oedd testyn yr araeth ddityfyr, ac o bob areithio difyfyr a Illy.. s,lm erioed, dyma y gwaelaf. Dywed d y brawd gafodd y wobr, yn mysar pethau dibwrpas ereill, mai creadu'- mawr yn perthyn i'r swledvdd pell oedd y geiultch, ac mai ar rice vr oedd yn byw Nis twyddoui pa reswrn oedd dros wobrwyo mewn case fel hyn. Am yr etiglyn goreu i'r diweddar Mr R. Le^is, Customs officer, cafodd Michael l'homas, Gwmllvnfell, y wobr. Am ganu Y gwanwyn," cor Bw chygroes, dan ar weiniad Mr Samuel Richards, oedd y goreu, a cbor o Aberaeron, dan arweinijd Mr Lewis Jones Roberts, yn ail. Am gyfieitho o'r Saesoneg i'r Gvm aetr, v Parch D. Adams, B.A Hawen, gafo<id y wobr. Miss Men Jores, Abervstwyth, oedd y goreu o la war am yr unawd soprano. Elizabeth Jones, R ynllyfryd. New Quay, oedd yr oieu ar y crys gwyn. Rboddodd Mrs Hughes, Alltlwyd, 3s. o wobr i'r a.I oreu. Terfynodd hyn walth yr eisteddfod. Yn yr hwyr, cvnaliwyd cynyerdd mawreddog yn mhabell yr eisteddfod, yr hon eto, fel yn ystod y dydll, oedd yn orlawn o bobl. Cymerwyd rhan yn y gwaith gan Miss Blodwen Jones, R.A.M., Madame Gweufil Davies, C.A.M., FIB Morlais, Caradoo, Aberaeron Vocal Society, Mrs T. L. Jones, Miss Thomas (Blaenwern), a Miss Noel Gnffifchs Digon yw dvweyd iddynt oil wneyd en rhari rriewn modd teilwng o'u talent a'ti lienwogrwydd, a bod y cynaerdd yu gystal a'r e sterldforl welt troi allan yn Uwyddi nt perftaith. "Wedi un dydd a blwyddin," cynelir e steddfod fawreddoa yn Llanarth, '• yr hon," ebe Tanymariin, "y dysdwylir nad yw yr eisteddfod heddyvv ond rhagymadrodd gwen iddi." GOHHBYDD.
AGERLONGAU CAERDYDD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
AGERLONGAU CAERDYDD. Cyrhaeddodd y Gwenllian Thomas, s.s., Huelva o Genoa, Awst 6ed, 1884 Mae yr Iolo Morganw,), s.s., yn dadlwytho yn Nghaerdydd ei llwyth o Tornea. Gadawodd yr Anne 'l'homas, s.s., Caerdydd am Syr?t (Greece), Gorphennf 27am, 1884 Pasiodd y Kate Thomas, s.s., Caercystenyn, ar y 5dd cytisol, am Rotterddm. GadawoJil y Wipmsla y, s.s., Kertch am Tagaurog, Awst 8f^<)> 1884. Gadawodd y Walter Thomas Gibraltar am Ba timore, Gotphenaf Slain, 1884. Lansiwyd yn ddyorfel y Bala, Awst 7fed, 1884.
0 ¡TYWALLT GWAED YN NGHYMRU.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
0 TYWALLT GWAED YN NGHYMRU. AVRTH daflu cipdrcm yn ol dros lianes ein gwlad nis gallwn lai na synu at y tywallt gwaed ofnadwy sydd wedi bod ar hyd mynydd- oedd a dytfrynoedd Gwalia yn yatod yr oesocdd a t'u. Braidd nas gallwn ddyweyd fod y rliau fwyaf o ddaear Cymru wedi ei mwydo a gwaed dewrion rliyfelwyr. Tywalltwyd gwaed rhwng pentref St. Fagan's a phentref Llansaiitffraid, yn sir Forganwg, yn yr ymdrech ddyehrynllyd hono rhwng byddin Cromwel a byddin y Brenin, fel yr oedd y nant sydd yn rliedeg rhwng y ddau bentref ucliod i afon Lai wedi ei lliwio gan waed y lladdedigion; ac nid yw hon ond un engraifft o lawer cytfelyb iddi yn lianes Cymru. Ond y mae tywallt gwacd mewu modd arall wedi bod yn Xghymru yn nyddiau ein tadau. Pan fuasai y tadau yu raeddwl fod eu gwacd yn anmhur, gollyngent ef i redeg drwy agor gwythien yn y raich hyd nes byddai ond ychydig ynaros ar olyn y eyfa isoddiad-, atebaihyny ddyben, feddylient hwy, i iachau elefydau, ond, a ddyweyd y lleiaf, arferiad farbaraidd ydoedd, ae arferiad ag y mae meddygon goreu yr oes hon yn arswydo rhagddi ydoedd. Ae nid rhyfedd pan ystyrion y perygl oedd dynion yn gosod eu hunain yn agored iddo drwy ollwng eu gwaed yn y modd y gwnelent. Y mae yn dda genynvfeddwl fod cyfuewidiad er gwell wedi cymeryd lie yn nhriniaethau meddygol y byd yn y cyfeiriad hwn, ac fod dynion o ddeall goleu a dysg uchel wedillwyddoi ddyfeisio modd i buro y gwaed yn y eyfansoddiad dynol, a hyny yn y modd dyogelaf i'r bywyd a'r modd mwyaf diboen a didra- ffertli i'r cyfryw a fyddont mewn ang-en am hyny. A lieddyw y mae y ddarpariaeth fyd-enwog sydd wedi ei dyfeisio gan y Fferyllydd galluog a thalentog a adnabyddir drwy yr lioll fyd gwareiddiedig wrth yr enw JACOB HUGHES o fewn cyrhaedd i bob dyn; ae o bob darpariaeth feddygol a ddyfeisiwyd erioed yn ein byd ni nid oes yr un yn rhagorach na Iluqhes' Blood Pilh." Nid oes eisiep tywallt gwaed dynol mwyaeh er cael ieehyd i'r eyfan- soddiad. Ond myner blychaid o Hughes' Blood Pills," y rhai a werthir gan bob Fferyilydd. Gofaler eu cymeryd yn unol a'r cyfarwyddiadau argraffedig a geir gyda phob blwcli, a buan yr argyhoeddir y sawl a'u deinyddiant o'r effaitli wyrthiol y maent yn ei gael ar y eyfansoddiad. Ceir gweled fod y l'ills hyn yn diwreiddio pob atiechyd, yn ei glirio o'r eyfansoddiad, yn puro a chryfhau y gwaed, ae yn peri i waed iach i fyrlymu ar hyd yr holl ryd-weliau drwy bob aelod o'r corff, yn adferyd nerth a bywiog- rwydd nes y byddo dyn yn teimlo ei liun mewn sefyllfa galonog, fwynhau bywyd ac i fyned rhagddo yn llawen yn y eyflawniad i ddyledswyddau bywyd er.Ileshad i bawb o'i gwmpas. ac er daion cyffredinol i'r byd. Os am ieehyd, yute, gofalweh ddefnyddio Hughes' Blood Pilis." Nicl ydynt bytli yn methu oscantchwareu teg. Ar werth mewn Blychau gan holl Chemists y deyrnas am Is. ] Je. 2s.9e., 4s. 6c.; gyda'r post. ts.Sc., 2s. lle., a 4s. 9c. oddiwrth y PeTOliellog-JACOB HUGHES, Chemical and Medical Laboratory, Penarth, Cardiff, England (late Llanelly). Home and Foreign Depot. Wholesale and Export. Agents in all parts of the World.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
CANWCH: YN DDA! SIARADWCH YN DDA!— Mae Douphty's Voice Lozenye wedi cael ei werthfawrogi yn fawr gan glengwyr, cantorion, ae enwogion ereili am yn asros i 40ain mlynedd. lihydd glirder a gloewder i'r llais. JENNY LIND.—" Y mae yn bleser mawr genyf, mor bell ag y mae fy mhrotiad yn myned. i gadamhan y dystiolaeth sydd mor gy- DouglHy)^11 y Lozenges a barotoir genych chwi (Miles 6e, Is, 2s 6e, 5s, a lls-yn rhydd trwy y llythvrdy, 7c, Is 2c. &c. Gotynwch l ch Uytferydd am danynt-NEW]iEltl' a'i I EIBION' -iving Edward-street, Llundciin, E»C« Sefydlwvd vn v ttwyddyn 1746 J J ■* YR APOSTOL PAUL YN NGHYMRU! LLAWBB sydd wedi ei siarad a'i ysgrifenu o bryd i bryd yn nghylch y dybiaeth fod yr Apostol Paul wedi talu ymwel- iad a Chymru fynyddig. Myn rhai iddo dirio j n mro Morgaawg, ac iddo alw heibio i Lanilltyd Fawr, yr hwn Ie ydoedd y pryd hwnw yn enwog am y manteision addysg oeddynt i'w cael yno, naor enwog fel ag yr oedd dynion ieuanc o deuluoedd urddasol oddiar Gyfandir Bwrop, ac o wJedyld tranior ereill, yn dyfad yno i berffeithio eu liunain mewn dysgeidiaeth. Myn rhai hefyd ddarfod i'r Apostol alw heibio i Ogof Caradog, yn rhanau uehaf Cwm Tawe, ac iddo fyned rhagddo oddiyno yn groes i'r wlar.1. Ond credwn y gallwn ddyweyd mai tybiaeth yw y cwbl ac nad oes yr un ffaith ar gael yn hanes y wlad hon, nac UIl- rhyw wlad arall, yn profi gwirioneddolrwydd yr hyn a ddywedir am ymweliad Apostol Mawr y Cenedloedd a Chymru. Felly nis gallwn ddyweyd dim amgen nad tybiaeth yw y cwbl Ond er hyny y mae dynion wedi treulio llawer iawn o anise, gwerth- fawr i siarad ac ysgrifenu am hyny beb fod ganddynt ddim ond tybiaeth yn sail, a'r dybiaeth hono, ife-tdwl clir a goleuedig, yn wan a disylwedd. Os oes y fath ddylanwad gan dybiaeth ar ddynion fel ag i'w cario mor bell, pa faint mwy dyl.inwad it ddyl.ii fod g u) .ffaith ? yn enwedig os bydd y ffaith hono yu gyfryw ag y gellir oi chyf- rif o werth i'r byd, a thuedd ynddi i lesoli dynoliaetli ac i Jedclfuy dyoddeftadau hyny ag y mae cyrff dynion yn agoied iddynt tra yn byw ac yn ymsyrniul ar y bianed ddaearol yma, Y line yna un ffaith fawr, yr hon sydd un o rai bwysicaf yr oes hon, a'r lion syJdyn fit gwerthfawrocach i ddynion dybiaethau disylwedd mewn perthynas i ymweliad yr Apostol Paul a Chymru, ac yr ysgrifenir ac y siaredir cymaint am dan- ynt; a'r ffaith ryfeddol hono yw, fod Mr JACOB HUGITHS I (Cymro o waed coch cyfan, gwr genedigol o sir Aherteifi), wedi darganfod un o'r meddyginiaethau rhyfeddaf a mwyaf effeith- iol a fu yn y byd erioed ar gyfer gwellhau y gwahanol glefydau ag y mae y teulu dynol yn ddarostyngedig iddynt. Y mae y J feddyginiaeth lion y fath yn ei heffoithiati iachaol fel ag y mae rhai o brif faddygon yr oes yn safylL uweh ei plien mewn syudod ac yn rhyfe.ldu at y modd y mae yn peri i glefydau fyddont r wedi hen artrefi mewn cyfansoddiadau dynol i gilio a diflanu golwg fel rliew o fiaen gwres neu dywyllwch o flaen goleuni, gan roddi He i iecbyd a lioenusrwydd. Nid yn unig gyr y feddyginiaeth hon wahanol glef) dau yn llwyr o gyfansoddiadau dynioii, ond adnewydda y cyfansoddiadau hyny, a daw a byw- ogrwydd a nerth ieuenctyd i bob aelod a clivmal olionynt. I Y mae y byd wedi bod ar ei eithaf yn dyfeisio er ceisio cael o hyd i feddyginiaethau effeithiol ar gyfer anhwylderau dynion, ac, yn wir, y mae 1 wyddiant mawr wedi dilyn ymdrecliion gwahanol berson IU; ond beiddiwn ddyweyd, a hyny yn ddi- betrus, er yr holl lwyddiaut ag sydd weji nodwaddu ymchwil- allan meddygon yr o 's:m, nad ojs yr un ddyfais eto wedi ei chael allan yn rliagori ar yr un dan sylw, os, yn wir, y gwelodd y byd erioed ddim yn cyrhaHdd rhith cyffelybrwydd olionL Nid rhyw iachad anvyneb >1 y mae y feddyginiaeth lion yn ei gynyrcliu. N^ige ond y mae yu myried at wraidd y drwg, yn chwilio am wreiddiau y clefyd, ac yn ei ddiwreiddio, gan ei ysgubo allan o'r eyfansoddiad mor llwyr fel nad oes yr un gronyn yn Cael ei adael ar 01 i wenwyno y corff Hell wirioti- edd yn y byd yw, mai "Y gwaed yw bywyd y corif," ac fe'n dysgir mai o'r gwaed y gwneir cig, giau, esgyrn, Ac., ac o gaulyniad y mae yn dd gon naturiol i ni gredu, os gellir cael gwaed pur ac iach i lifo trwy y gwythienau, y bydd y corff o angenrheidrwydd yn sicr o fod yn iach, cryf, a bywiog. Y mae y darganfyddiad rhyfeddol hwn yn ffaith ag sydd eisoess wedi ei phrofi gan filoedd drwy yr holl fyd adnabyddus, yn un o'r ffeithiau tynihorol gvvei thfawrocaf a welodd y byd erioed, fel y profa y miloedd tystiolaethauj ag sydd wedi eu derbyn o bedwar ban y byd. Y mae y feddyginiaeih hon yn gwneyd ei gwaith mor sicr, mor drwyadl, ac mor effeithiol, fel nad oes yr un engraifft wedi ei chael o'i bod wedi methu mewn cymaint ag un amgylchiad ag y cafodd ei defnyddio mewn pryd ac yn unol a'r cyfarwydd iadau a roddir gan y darganfyddwr. Boed i bob Cymro, a phob un o ba genedl bynag y dichon iddo fod, a fyddo yn dyoddef oddiwrth anhwylderau corfforol, roddi cynyg teg i'r feddyginiaeth ryfeddol ac effeithiol hon. Gellir ei chael g,m bob fferyllydd cymeradwy drwy y deyrnas hon, a theyrnasoedd ereill hefyd; ac os dichon fod rbyw an- hawsder i'w chael yn rhywle, anfoner yn ddioad at y Dargan- fyddwr ei liunan, yr hwn a'i denfyn gyda throad y post i Hn- rhyw gyfeiriad ar dderbyniad y pris roddir ar ddiwedd y iiod- iadau hyn. Cofiweh ofyn am "HUGHES' BLOOD PILLS," ac ar ol i chwi eu cael byddweh yn ofalus i ddilyn y cyfar- wyddiadau a gewch gyda phob blychaid; ac yn wobr am eich traff rth cewch gyfansoddiad cryf ac iach ar gyfer myned drwy ymdrechion ac amgylehiadau bywyd. Ac ar ol i chwi eu defnyddio, gwyddom na orphwysweh heb eu cymeradwyo 0 ereill a welwch yn dyoddef o'ch cwmpas. RHYBYDD.—Dim yn bur heb arwyddnod calon ar y blwch. Ar werth drwy y deyrnas am Is. lie., 2s. 9c 4s. 6c. gyda'r Post Is. 3c., 2s. 11c" a 4s. 9c. oddiwrth y Perchenog, JACOB HUGHES, Chemical and Medical Laboratory, Penarth, Cardiff, England (late of Llanelly). Goruchwj lwyr yn tnhob parth o'r byd. 4.1.84.p.