Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Ty YR Abglwtddi. — Dydd Mawrth. — Aed i bwyllgor ar Fesur Ysg-rifenydd i Ysgotlaud, a chynygiodd Arglwydd Eoseberry, gan yr hwn yr oedd gofal y mesur, ychwaaegu adran yn gosod yr 11 Ysgrifenydd yn Llywydd yr Education Depart- ment i Ysgotland. Y Department hwnw i gael ei benodi gan y Ty a'r Frenines. Gwrthwynebodd larll Camperdown, a chefnogodd Due Argyll. Yna pasiwyd y mesur gan gynwys yr adran. Ar gynyg- iad Archesgob Caergrawnt, darllenwjd yr ail waith fesur, amcan yr hwn oedd rhoddi gallu i'r Eccles- iastical Commissioners i godi cyflogau yr Arch- ddiaconiaid. Wedi ychydig ymddyddau ar waith Canghellydd y Trysorlys yn cyhuddo ei flaenorydd o gamddefnyddio arian yn nglyu a'r llynges, cod- odd y Ty. Ty Y OYFFKBDIN. — Mynegodd Mr Burke ddar- fod i Ymherawdwr Awstria anrhegu un Lady Paget a darlun o'r Ty Cyffredin yn amser Mr Pitt, a bod y foneddiges bono wedi ei gyflwyno i Ymddiriedolwyr y National Gallery. Mewn ateb- iad i Mr Fowler, dywedodd Syr R. Cross fod y Llywodraetb, ar ol yetyriaeth briodol, wedi pen- derfynn peidio erlyn Golygydd na. Pherchenog y Pall Mall Gazette. Mewn Pwyllgor Cyflenwad, dywedodd Mr Stanhope i .£3,181,879 gael eu treulio llynedd ar addysg, a'i fod yn gofyn eleni £ 3,302,372. Cynydd 0.8120,493. Fod y cynydd bwn yn codi o'r cynydd yn y grants oddiwrth y Llyw- odraeth a'r cynydd yn yr athrawoD. Syr F. Milner a ddymunai am i'r Llywodraeth dalu sylw i addysg y mud a'r byddar, ac hefyd y daII. Ateb- odd Mr Stanhope fod yn mwriad y Llywodraeth i benodi dirprwyaeth i ystyried achos y dall, a pha mor bell oedd y trefniant addysg yn cyfarfod ag aagenion y mud a'r byddar. Ty Y CYFFREDIN.—Dydd Mercher.—Wedi myned trwy y cwestiynan, &c., aed i Bwyllgor Cyflenwad. Gofynwyd am £ 51,488 tuag at adeiladau y Sen- edd-dai. Cynygiodd Mr M. Henry fod £8,000 i gael eu tynu oddiwrth y swm uchod. Ar ol dadl rhanwyd y Ty. Dros y gwelliant, 42. Yn erbyn, 196. Cynygiodd Arglwydd G. Hamilton fod pwyllgor neillduol i gael ei benodi i wneyd ym- chwiliad i dreuliau a dyledion y morlye. Cytun- wyd ar hyny. Cododd y Ty yn fuan. TY YR ARGLWYBDI.— Dydd Iau.-Rhoddwyd y sel freninol wrth 42 o fesurau, ac yn eu mysg yr oedd Mesur Diwygiadol y Cymdeithasau Cyfeill- gar. Cynygiodd Arglwydd Salisbury ail-ddarllen- iad Mesur Tai i'r Tlodion. W^edi egluro ychydig ar ei ddarbodion, ail-ddarllenwyd ef. Ty Y CYFFREDIN—Mewn atebiad i Mr Campbell, dywedodd Syr W. Harcourt nad oedd yn ei aHu i fyned yn mlaeu gyda'r Crofters Bill, yr hwn oedd y Llywodraeth wedi penderfynu ei adael allan. Mewn atebiad i Mr Stuart, dywedodd Canghell- ydd y Trysorlys, gan fod Mesur y Difreiniad yn herwydd derbyn cymhorth meddygol plwyfol yn un mor bwysig, fod y Llywodraeth am fyned yn y I 11113en ag ef yn ddio.ed. Dymucai Syr R. Cross sicrhau Mr S. Smith y gwnai y Swyddfa Gartrefol bob ymdrech i gosbi y rhai, os oedd rhai a g Md yn euog o'r troseddau yr ysgrifenwyd erthyglau arnynt yn y Pall Mall Gazette. Mewn atebiad i Mr Healy, dywedodd Syr R. Cross nas gallasaiym- gymeryd a mesur i ohirio etholiadau Cynghorau Trefol hyd ar ol yr etholiad Seneddol. Mewn atebiad i Syr H. Maxwell, dywedodd Syr R. Cross yn wyneb fod mater ffiangellu yn un slchymaint o ddadleu arno, nas gallasai roddi ei gydsyniad a mesur oedd o flaen,y Ty yn d^rbodi fod fflaDgellu i fod yn rhan o gosb y rhai a geid yn euog o gyf. lawni troseddau gyda dynamite, &c. Ar y cynyg- iad fod Mesur y Customs and Inland Revenue i gael ei ail-ddarllen, gwnaeth Mr Childers ychydis; sylwadau beirniadol, ond ni chynygiodd welliant, Ty YR ARGLWYBDI. — Dydd Gwener. — Wedi ycbydig- siarad am addysg ail-raddol a'n ham- ddiffyufeydd arforol, dygodd Arglwydd Ashburn i fewn fesur i hwylysu gwerthiant tiroedd i'r ten- antiaid yn yr Iwerddon. Wedi egluro ei ddarbod- ion, darllenwyd ef y waith gyntaf. Ty Y CYFFREDIN. — Nid oedd ond ychydig o gwestiymiu dibwys i fyned trwyddynt. Wrth fyned i Bwyllgor Cyflenwad, cododd Mr Parnell, yn ol ei rybudd, i alw sylw ar weinyddiad cyliawn- der yn yr Iwerddon, o dan y Weinyddiaeth flaen- (rol. Nid oedd hyn yn ddim ond sen-bleidlais ar larll Spenser. Cynygiodd fod Pwyllgor i gael ei nodi i wneyd ymobwiliad i'r achos. Eiliwyd gan Mr W. Cobbet. Gwnaeth Mr Hicks-Beach, ar ran y Llywodraetb, araeth gref. Nis gallasai gyd- synio a'r cais, a galwai ar y Ty i'w gefnogi, Syr W. Harcourt hefyd a amddiffynodd larll Spenser a'r Weinyddiaeth, a dangosai fod y mater wedi ei ddadleu o leiaf bump o weithiau drosodd. Ych- wanegodd Arglwydd R. Churchill ychydig eiriau yn ei ddull ei hun. Dymunai Mr Parnell alw ei gynygiad yn ol. Yna aed i Bwyllgor Cyflenwad,
YMGEISYDD TORIAIDD ABERTAWY.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
gasglu eu nerth at ddydd yr etholiad. Ni argyhoeddir hwynt hyd hyny ond gobeith- lwll y rhocldir iddynt y pryd hwnw wers nad angbofiant mohoni tra byddont byw. Nid oes gan neb le eyfreithlon i feio ar y Toriaid, pac ar y boneddwr ieuanc am ddyfod allan i'r frwydr mor fuan, oblegid mewn rhan arall o Forganwg, gwelwn ymryson rhwng y Rbyddfrydwyr, a phob plaid a'i gwron ar y maes er's wythnosau fel pe byddai yr ethol- iad i gymeryd lie yr wythnos nesaf; ond tyderwn y bydd y ddwyblaid sydd yn awr ar y maes yn ddigon call ac yn ddigon n ffyddlon i'w hegwyddorion i doddi i'w gil- ydd, os gwelant Dori yn dyfod allan. Fel y. dywedasom, nid ydym yn beio mewn un modd ar Mr MEREDYTH a'i gefn- ogwyr am yr ymdrech a wnant, ond am y moddion amheus a ddefnyddiant. Pe cad- wasai Mr MEREDYTH yn ei areithiau at egluro egwyddorion Toriaetb, a'r mesurau a gefnogai efe yn y Senedd, os cai fyned yno, ac hyd yn nod dangos gwendid Rhyddfryd- iaeth a cholliadau y Weinyddiaeth flaenorol, oi fuasai genym air i'w ddyweyd yn ei er- byn, a chredwn y cawsai well gwrandawiad gan yr Abertawiaid. Yn lie hyny, tybiodd Y gwr ieuanc y gwnelai difrio Mr GLAD- STONE, ei alw yn bob peth ond boneddwr, difrio Ymneillduaetb a gweinidogion Ym- 0 weillduol fel rhai allheilwng o ymddiried- aeth dynion, a thaeru, pe dadgysylltid ac y dadwaddolid yr Eglwys y dylifai anffyddiaeth dros y wlad, enill cymeradwyaeth y werin, fel yr oedd yn boddloni y Toriaid mewn pwyllgorau. Mae y gwr ieuane wedi treuho ei amser er's amryw wythnosau bellach, nis gwyddom, os gvvyr ei hun, faint o arian, i geisio gwthio yr ysbwrial hyn a'r cyffelyb i lawr i yddfau y eyboedd yn Abertawy ond yn lie eu llyncu, codi eyfog y maent arnynt fwy-fwy bob nos, nes yr aeth yn annyodd- efol iddynt nos lau diweddaf. Wedi myned trwy gwrs o training yn nghyfarfodydd y Toriaid, daetk allan i gyn- yg ei nwyddau i'r cyboedd mewn pabell pertbynol i Fyddill Iecbydwriaeth yr Eglwys Sefydledig, gan dybio yn ddiau y buasai ei wrandawyr yn eu llyncu mewn dystawrwydd, 00 nid gyda diolchgarwch, ar gyfrif cysegr- edlgrwydd cysylltiadau y babell oeddent ynddi. Yn hyn ei siomi gafodd Mr MEREDYTH.' Ni fyuai ei wrandawyr ef na'i Nwyddau, a diangodd o'r babell am ei ein- lQes. Gan na cbymerent y nwyddau mewn lIe oedd yn gysylltiedig a'r Eglwys, y tro ttesaf gwaboddodd hwynt o dan gysgod ad- eilad sydd o dan nawdd y wladwriaetb. Ond er eu cyfarfod yn y Drill Hall, ni fynent drachefn, er mewn adeilad lie yr arferir ag arfau rbyfel, lyncu yr un belen, nac un wns 0'1 bylor Toriaidd. Yn ddiweddaf oil, gwa- boddodd hwynt i'w gyfarfod mewn lie can- olog yn yr Albert Hall, a nos Iau oedd yr adeg apwyntiedig, ac wyth o'r gloch oedd yrawr gyfarfod. Derbyni wyd y gwabodd- lad yn garedig ac am saith o'r gloch yr oedd y neuadd eang yn orlawn o'r ilawr i'r to, yn dysgwyl yn awyddus am gael gweled MEREDYTH a'r Due o BEAUFORT, ^R bwn oedd wedi addaw ei gynorthwyo i agor gyddfau y Rhyddfrydwyr anwybodus ac ofergoelus'. Am haner awr wedi saith o'r gloch, yn lie wytb, wele Mr MEREDYTH, y puc, ac ereill, yn gwneyd eu hymddarigos- iad ar yr esgynlawr, a derbyniwyd hwynt gyda banllefau byddarol ac awgrymiadol jawn Dad heddychol a derbyniol eu dyfod- |^d. Cymerwyd y gadair gan Mr C. BATH, boneddwr cartrefol a bercbir gan bawb ar gyfrif ei gymeriad personol. Cafodd anerch y dorf mewn dystawrwydd oedd yn anrhyd- edd iddo a'r rbai a wrandawent arno.. Yua galwodd ar Mr MEREDYTH i anerchydorf aruthrol. Yr oedd y lie wedi dwyn i gof y dorf gyfarfod fythgofiadwy y Dadgysylltiad a gaed yno tua dwy flynedd yn ol, ac ym- ddygiadau yr offeiriaid a'r Toriaid yn hwnw ac bawdd oedd deall eu bod yn barod i frwydr. Gyda bod Mr MEREDYTH ar ei draed, derbyniodd genllif o oernadau, hwt- iadau, ac ysgrecbiadau, na chlywodd o'r blaen, ni goeliwn, eu cyffelyb. Ceisiodd yn mhob dull a modd gael gwrandawiad, ond i ddim pwrpas. Pan gynygiai siarad a'r go hbwyr, gwaeddid arno dros bob man am siarad allan. Pan wnai hyny, gwaeddid arno yn uwch am gau ei geg. Rhoddodd i fyny mewn anobaith. Ylla galwyd ar fon- eddwr lleol o ymddangosiad digon golygus, a bawdd i'w weled a'i adnabod ar ol cael un olwg arno. 0 dan amgylcbiadau cy- ffredin, ni cbawsai neb well derbyniad na Mr JOHN GLASBROOK, Y.H.; ond y noson bono yr oedd mewn cwmni drwg, ac ni fyn- ent wrando yr un gair ganddo. Yna tyb- iwyd y gwnaetbai urddas a pbendefigaeth y Due o BEAUFORT sicrhau dystawrwydd, ond ni cbafodd yntau ond prin ddyweyd, Mr Cadeirydd a Boneddigion." Ac wedi sefyll ar ei draed am ysbaid, fel y gall bon- eddwr sefyll, eisteddodd i lawr heb ddyweyd, na cbeisio dyweyd dim ychwaneg. Byddai ceisio darlunio yr olygfa erbyn hyn yn an- mbosibl. Yr oedd y dorf yn ferw gan ddig- ofaint am yr byn a wnaetb y Due yn ddi- weddar yn y Mumbles, yn codi pibellau y cartbffosydd osodwyd i lawr gan y Bwrdd Iechyd, a'u taflu ar wyneb y maes, gan beryglu iechyd y trigolion a'r dyeitbriaid a ymwelant a'r lie yr adeg bon o'r flwyddyn,. a gwneyd y lie yn wrtbwynebus i filoedd ymwelwyr Abertawy ar eu horiau ham- ddenol. Nid ydym yn cefaogi na ehymeradwyo rowdyism yn Abertawy nae un man arall. Teg yw i bob dyn gael traethu ei farn yn ddiofn ac yn ddiberygl, ac yn neillduol mewn lie y bydd weditalu am dano i gynal y cyfarfod. Addefwn fod y brofedigaeth yn gref i bobl Abertawy, oblegid amgylchiadau lleol, ond credwu nad oes dim i'w enill trwy ymostwng i gael ein cario ymaith gan deimladau cynbyrfus. Nid oes acbos i Ryddfrydwyr Abertawy ofni dim am eu bachos, nac am sedd Mr DILLWYN gallant fforddio gadael llonydd i Mr MEREDYTH awyru ycbydig ar ei syniadau politicaidd, oblegid y maent yn ddigon, dim ond gofalu eu bod oil yn eu lie ar ddydd yr etholiad, i'w osod yn dawel yn ei le ei bun. Cyngborem hwynt, ac ereill mewn eyffelyb amgylchiadau, i adael y Toriaid yn llonydd i gynal eu cyfarfodydd, a hwythau i gynal cyfarfodydd eu hunain. Neu, os myned i gyfarfodydd o eiddo y Toriaid, gwrando arnynt yn ddystaw; ac ar y diwedd, pasio gwelliant dros Ryddfrydiaeth, ond gofalu yn mlaen Haw eu bod yn ddigon o fwyafrif i'w gario. Y ffordd oraf, dawelaf, ddyogelaf, ac anrhydeddusaf fyddai vmgadw o'r cyfar- fodydd gynelir gan y Toriaid, a chynal cyfarfodydd eu bunain. Mae cytbryblu cyfarfod yn dwyn diaurbydedd ar y blaid sydd yn gwneyd byny, ac yn cael ei gymeryd gan y blaid wrthwynebol fel arwydd o wendid ynddynt; ac nid oes raid i Rydd- frydiaeth Cymru wrth gymhorth nerth anianyddol, ond wrth Ifyddlondeb cyffredinpl ar ddydd yr etholiad.