Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
..._...,......-...._.,............"....-_..........-_......",..._.......-..-_...,........-_.,"..--.....-LLOFFION…
LLOFFION 0 BELL AC AGOS. Mae y Gymdeithas Amaethyddol Freninol yn Lloegr yn adrodd fod 450 a 600 o fwsieli o bytatws i'r erw yn gnwd cy- ffredin yn Ynys jersey; ac mewn rhai am- gylchiadau caed o 900 i 1,200 6 fwsieli. Hefyd, y mae Cymdeithas Amaethyddol West Virginia yn cofrestru o 800 i 1,000 o fwsieli yr erw yno. Nid oes amheuaeth mwyach yn mhlith ffarmwyr ymarferol nad ydyw yn angen- rlieidiol cadw tail dan do hyd nes y rhoddir ef yn y ddaear; ond er hyny y mae yn of- ynol iddo gael digon o wlybor i gario yn mlaen y braenu a'r llygru. Dylai y gwlyb- aniaeth oddiwrth yr anifeiliaid redeg i'r domen dail, ac o herwydd hyny mae yn of- ynol cadw y gwrtaith mewn lie isel. Gan yr anfonir anifeiliaid obobparth o'r Undeb i'r Dathliad Canmlwyddol yn Philadelphia yr haf nesaf, dylai yfIarmwyr gofio y bydd yno le campus i ddangos, prynu a gwerthu anifeiliaid. Dangosir yno y gwartheg, yr ychain, y defaid a'r ceffylau goreu Ye, pob math o anifeiliaid ac adar dofion perthynol i'r amaethwyr. Mae rlynion cyfarwydd a defaid yn deall yn dda mai ar eu hysgwyddau ac yn y cylchoedd hyny y mae y gwlan mwyaf rhywiog a goreu. Wrth ddethol gwlan ed- rycher yn gyntaf ar yr ysgwyddau, yna yr asenau a bonau y cluniau; ac os bydd y gwlan ar barthau eraill o'r corff yn debyg i wlan yr ysgwyddau, gellir bod yn sicr y bydd y gwlan yn dda. .Dywedir os bydd ceffyl yn gallu gos- twng ei ben i yfed y dwr ar le gwastad lieb gamu ei aelodau, fod hyny yn arwyddo ceffyl perffaith yn ei ffurfiad oddiwrth yr hwn y gellir dysgwyl gwasanaeth; ond os plyga ei aelodau nid yw fawr o werth. Mae yn y Talaethau Unedig tna 38 o golegau amaethyddol, yn y rhai y mae 389 o athrawon a 3,917 o ysgolheigion. Mewn 21 o'r colegau rhoddir arbenigrwydd i fag- wraeth anifeiliaid thoroughbred; ac mewn 15 o honynt gweithir rhan o'r amser gan yr ysgolheigion ar y fferm. Yn ol cyfrifon swyddogion y Llyw- cl odraeth mae 8,858 o bersonau wedi eu gad- aei yn llwyr amddifad drwy ddifrodiadau cuiiingod y rhedyn yn Minnesota. .Er cael ymwared oddiwrth ysgall, nid oes dim yn angenrheidiol ond hau rape seed. Ni wna y ddau blanigyn gyd-dyfu. Cynyrchir o 90 i 100 o fwsieli o wen- itli i'r erw ar lanau y Tawelfor. .Cyfrifir fod gwerth$1,525,000,000 o anifeiliaid yn y Talaethau Unedig. .Bernir fod tua 34,000,000 o ddefaid yn Mhrydain, a 28,477,951 yn y Talaethau Unedig. .Mae garddwr yn agos i New York wedi llwyddo i gynyrchu o 1,200 i 1,600 o fwsieli o wynwyn i'r erw. Mae y cynauaf haidd wedi dechreu yn neheubarth California. .Enillir 0 $500 i $800 yr erw yn fyn- ych yn nghymydogaetli dinasoedd mawrion drwy godi bresych (cabbages). .Dywed ffermwr o Colorado ei fod yn 1873 wedi codi 900 o fwsieli o bytatws Peerless ar un erw, ac 800 o fwsieli o Early Rose ar erw arall. .Drwy wrteithio yn ofalus llwydd- odd amaethwr o Vermont i sicrhau 112 o fwsieli o shelled corn oddiar erw o dir. Ymddengys yn debygol yn awr mai yn Washington y cynelir cyfarfod nesaf y National Grange yn mis Taehwedd. MEDWAT, BROOKINGS Co., DAKOTA TEE. —Y mae digon o dir Llywodraeth yma, gwaelod-dir ar yr afon Sioux neu brairie. 45 milltir sydd oddiyma i Marshall, ar ffordd haiarn Winona a St. Peters. Gwlad oer a iachus yw hon, y gwair gwyllt yn hynod o ffrwythlon, canys y mae y da corn- iog yn dewion yma ar y gwair. Ni welais i greaduriaid mor dewrion erioed o'r blaen ar wair yn unig. Y mae ychain yma yn dewach na'r cyffredin sy'n cael eu lladd yn Chicago wedi eu pesgu ar gorn. Dyma'r wlad am factory gaws, lie mae'r borfa a'r gwair am ddim ond eu casglu. Y mae'r dwfr yn rhagorol yma. Yr eiddoch-Rich- (tpd Jones. 18..
ADGOFION SELGlI.
ADGOFION SELGlI. Mor swynol yw adgoflon serch, Mal SWYll a sain y delyn, Chwareuant alaw dan fy mron, E dreiglant loew ddeigryn, 0 IstafeITgyse-,redi., lttii Tyneraf fan fy nghalon, A'u bysedd red hyu dannau hon I chwareu hen alawon. Mae gan fy serch adenydd chwim I gludo'm dwys adgoflon, Ehedant o'r gorphenol pell Yn nghwmni yr awelon; Gorphwyso wnant ar graig y liar, Uwch llanerch liofE Llewelyn; Myfyrio uwch golygfa hardd Owyrddlesni dolydd Glaslyn. A syllu ar brydferthwch byw Y blodau per amryliw, Fel mentyll aur, gwaith anian dlos, Addurnai'r ddol arianliw; Mi wela'n gu mewn unig fan Ar ffrwythlawn ael y ayffryn, Lie gorphwys Gelert, ffyddlon gi," Weddillion ci Llewelyn. A' dacw fan dymunwn fod Am enyd fach fy hunan, Yn rhodio drwy'r hen fynwent draw Yn swn gwynfanus anian; Khoi olaf drem ar lanerch brudd Lie mae fy hen gyfeillion, Eneinio bedd fy anwyl chwaer Yn lwys a gwlith fy nghalon. A gwisgo'i bedd a blodau cain, A gwlitho'u dail a'm dagrau A chertio'n gu alarnad goeth A phin o aur yn berlau; A phlanu ywen ar ei bedd Yn orsedd i beroriaeth, Yr eos fwyn ar gangau hon I chwara'i cherddi odiaeth. A! gwylia ddyn, Ow! gwel y fan Lie gorwedd perl fy nghalon, Ehag mathru'i bedd o dan dy draed A thori'r blodau gwynion; Mae uwch ei bedd brydferthwch mwy, Sef angel Ion yn wylio; Yn gvsylio Uwch angyles deg, Un anwyl iawn yn huno. GWILYM ERYRI
ADnA41 MR. PWftS. I
ADnA41 MR. PWftS. | Gwialen i Gefn yr Ynfyd. Haner Gair yn ddigon i Gall. MR. PWNS AT MB. BEEOIIEB. BARCHEDIG SYR.—Yr wyf fi a Mrs. Pwns wedi teimlo i'r byw oherwydd dyfnder eich trallodion yn ddiweddar, ac eto yr ydych chwi yn cyhoeddi yn barhaus na theimlas- och erioed yn ddedwyddach. Rhaid ein bod ni felly yn ffol iawn wrth deimlo yn drallodus yn eich achos. Yr ydym yn methu a deall pa fodd y teimlwch mor dda, tra mae eiph ymddygiadau yn cael eu chwilio mewn llys barn er's tri mis o amser, hyd yn nod os ydych yn berff aith lan oddi- wrth yr holl gyhuddiadau yn eich erbyn. A dweyd y goreu am y cwbl, y mae yn ymddangos eich bod mewn corbwll tra hynod, gyda'r Tiltoniaid, y Moultoniaid a'r Woodhulliaid. Yr ydych yn cyfaddef eich bod yn gwybod fod Mrs. Tilton wedi rhoddi i chwi y cariad oedd yn perthyn i'w gwr, a hyny heb i chwi ei geisio; eto cyf- addefwch na rybuddiasoch hi i beidio, ond eich bod yn meddicl y buasai eich esiampl fel Cristion yn ei hargylioeddi, heb i chwi fyned yn rhy blaen. Oni fuasai yn ddoeth i chwi alw ei sylw at ranau o'r Ysgrythyr- au, yn y rhai y rhaid eich bod chwi yn hyddysg iawn? Wedi i chwi dueall hyny, beth pe darllenasech iddi y geiriau canlyn- ol o eiddo eich Meistr: "Eithr yr ydwyf fi yn dywedyd i chwi fod pob un a'r sydd yn edrych ar wraig (neu wr) i'wichwenychu hi, wedi gwneuthur eisoes odineb a hi yn eigalon." Oni fuasai yr adnod yna yn ei meddyginiaethu, a hithau yn Gristionoges mor loew ag y mynwch i bawb gredu ei bod? Mae yn ddrwg gan Pwns ddeall'oddi wrth eich tystiolaeth, mai fel arall yn hollol yr ymddygasocli. Onid oedd myned allan gyda hi i rodiana, ac i farchogaeth mewn cerbyd cauedig, yn tueddu i gynyddu ei cliariad? Yr ydych yn cyfaddef i chwi ei chusanu yn ami, heb neb ond y chwi eich dau yn bresenol. Ac weithiau o flaen ei gwr, Mr Tilton, a'r plant lleiaf; ond nid yn ngwydd y morwynion a'r ferch henaf. Mae Mrs. Pwns yn myned o'i hwyl wrth glywed hyn. Os cusanau cymdeithasol oeddynt, i ddangos cyfeillgarwch yn unig, ac mor ddiniwed ag ysgwyd dwylaw, pa- ham yr oeddych yn peidio cusapu o flaen y morwynion, a'r ferch henaf? Mae yn ym- ddangos oddiwrth eich tystiolaeth eich bod yn deall cusanu mewn llawer iawn o ystyr- ion; ac nad ydyw eich cusanau yn gyfyng- edig yn unig i'r ystlen fenywaidd; ond y maent o natur wahanol. Ai ni fyddai yn briodol iawn i chwi ysgrifenu llyfr ar gus- anu? Deuai yu fwy poblogaidd o'r haner na'r nofel "Norwood". Cusanasoch Mrs. Tilton meddwch yn chwaeryddol, Mrs. Moulton yn ysbrydoliaethol, Sam Wilkenson yn anochelyddol, Oliver Johnson yn aneim/ll- ysiol, Mr. Evarts yn broffesyddol, Mr. Shear- man yn ddigllawnol, Mr. Tilton yn gymod- awl, a Miss Bessie Turner yn dadol* Mae Mrs. Pwns yn ffromi yn aruthr wrth wran- daw ar athrawiaeth y cusanu; canys nid ydyw yn foddlon i'w hen wr 'roddi prawf newydd ar ei allu fel cusanwr. Yr oedd hi yn meddwl fod araith y" CAlm PRlODI A Byw" yn ddigon maswedd mewn llawer o bethau, megis caru yn y gwely, rhwymo yn nghyd gynffonau y ci a'r gath, &c., ond mae Drama y cusanu yn Chwareufa Beech- er-Tilton yn fwy cnawdol na hyny. Daw parthau exaill dan sylw eto. PWNS. *Wele yr iaith wreiddiol: Kissed Mrs. Tilton (sisterly), Mrs. Moulton inspirationally), Mr. Moul- ton (experimentally), Mr. Oliver Johnson (unwil- lingly), Sam Wilkeson (unavoidably), Mr. Evarts (professionally), Mr. Shearman (indignantly), Bessie Turner (fatherly) and Theodore Tilton (reconcilia- tory.)
AMRYW BETHAU.
AMRYW BETHAU. PREGETHAU CODI CYRFF-A-fae Mr. Pwns yn ofni mai nid bob amser y gellir dweyd y "Chwiliodd y pregethwr am eiriau cym- eradwy," yn enwedig wrth bregethu ar adeg codi cyrff, cyn myned i'r gladdfa.— Beth a feddylir am ddoethineb dyn a gymer i fyny agos i awr mewn angladd, i lefaru pregeth fawr cymanfa, tra y byda arall i bregethu ar ei ol? Mae y fath ym- ddygiad yn ffolineb ac yn sarhad ar y preg- ethwr olaf, heblaw fod yn bechod lladrata ei amser. Dylai dyn a haner owns o syn- wyr yn ei siol wybod yn well; ac mae yn haerllugrwydd o'r mwyafmewn dyn i gym- eryd mantais ar amgylchiad mor sobr i ddangos llithrigrwydd ei dafod, A dyna'r undertakt v yn y drws yn tyngu, a gyrwyr y cerbydau oil yn rliegi; ac os bydd y tywydd yn oer, dyfetha y bobl eu hesgidiau wrth gicio eu traed yn y palmant, i'w cadw yn gynes. Byr a melys ddylai fod yr arwydd- air pob dyn call, ar amgylchiadau galarus o'r fath. MEWN cyngerdd Cymreig a gynaliwyd yn ninas Utica yr wythnos ddiweddaf, cymerodd amgylchiad lied ddigrifol le, yn profi y pwys sydd i gantorion ganu yn eglur, a thori eu geiriau yn groew. Digwyddai dwy foneddiges fod yn eistedd o'r tu ol i gyfaill Mr. Pwns-un yn Americanes a'r llall yn Gymraes; a plian oedd un o'r can- torion yn canu can Seisnig, gofynodd yr Americanes—ilPa iaitlt y mae ef yn ganuf\ I'r hyn yr ate bodd y Gymraes, liCymraeg welldi." Dyna y ddwy wedi eu twyllo, gan dafod yr un Cymro. Mae y wers yn eglur i bawb; dysgwch hi gantorion! CAMPAU EISTEDDFODOL.- Y mae yr Eis- teddfod anwyl wedi cael ei darostwng o'r diwedd, os gwir a ddywed gohebydd Llais y Wlad fod pwyllgor eisteddfod Talgarth, Sir Frycheiniog, yn bwriadu cynal gwa- hanol fathau o "sports" mewn cysylltiad a'u heisteddfod nesaf. Y mae yn bur debyg y bydd yno redegfeydd asynod, rhedeg mewn sachau, rhedegfa berfa drol, neidio, rhedegfeydd deudroed, a champau eraill, yn gymysgedig a chanu, englynu, beirniadu, ac areithio. Os bydd Eistedd- fod Talgarth i fod ynfodel i'r eisteddfodau o hyn allan, goreu po gyntaf iddynt gael eu difodi. Nid yw Mr. Pwns, cofier, yn con- demnio pob math o gampau. Y mae rhed- egfa asynod deudroed o'r goreu yn ei le, er adloni tipyn ar bobl yr oes bendrymaidd a gwepog hon, pan y mae pawb yn edrych am y mwyaf trwyn-sur. Yr oedd dynion yn llawer mwy heinyf a chryfach yn Nghymru haner can' mlynedd yn ol, pan oeddynt yn ymarfer mwy ar eu cyrff, chwareu pel a thaflu maen trosol; ac an- fynych y clywid y tuchan a'r achwyn o herwydd rhyw anhwyldeb corfforol neu gilydd, fel sydd mor gyffredin y dyddiau hyn. Ond wedi y cwbl nid yw Mr. Pwns am ieuo y pethau hyn yn anghydmarus a gweitlirediadau yr Eisteddfod, if mae am- ser i bob peth, a dylid gosod pob peth yn ei amser. BRAWDOLIAETH GREFYDDOL.— Mae ym- drechion mawrion yn cael eu gwneyd yn awr yn Nghymru i enill y bobl at Eglwys Loegr, ac mae y personiaid a'r Esgobion yn pregethu yn yr Iaith Gymraeg mewn lleoedd na chlywyd Cymraeg er's llawer o flynyddoedd o'r blaen. Cynyrfa hyn yr ymneillduwyr i fwy o ddiwydrwydd a gwe thgarwch nag erioed. Ai opposition ydyw bywyd crefydd fel bywyd masnach? Ar ddiwedd cyfarfod yn erbyn yr Eglwys a gynaliwyd yn Sir Fon yn ddiweddar, canwyd y penill canlynol ar swn drwg y gloch boreuau Sabboth, ac amser claddu: Pa beth yw'r swn a glywaf Mor gas ar fore Sul? Mae'n gasach yn fy nghlustiau Na brefiad bastard mul; Chwi blant, gochelwch fyned Ar gyfyl Llan y plwy, Lie cladd yr annuwiolion Eu hannuwiolion liwy! Cododd un arall a dywedodd yn ngeiriau Twmo'rNant: Ym mhlith pob gradd o ddynion, Talentau'u gwna'n enwogion; Bydd pawb yn enwog yn ei gwrs, Ond y goreu'i bwrs am Berson. YSBRYD SWYDDOCA. Rhyfedd mor chwanog yw rhai dynion i swyddi! Ni wnant ddim ond cwyno a grwgnach a moni, os na adewir iddynt fod ar y blaen gyda phob symudiad cymdeithasol. Maent Fel Sion y Llain a Thwm y Ffos, Mewri selni mawr bob dydd a nos, A chlefyd rhai'n yw pryder swydd, Pe celynt hyn, gwnaent wella'n rhwydd. "Er mwyn eu gweled gan ddynion," y gwnant bob cymwynas, ac nid yn ngrym egwyddor. Ofnir fod yr ysbryd hwn yn myned ar gynydd yn mhlith Cymry rhai ardaloedd y dyddiau hyn; ac maent yn dweyd fod cymdeithasau wedi eu sefydlu mewn rhai cymydogaethau o bwrpas er mwyn creu swyddi i'r dosbarth yma o ddynoliaeth. Da iawn, medd Mr. Pwns. Sicr yw fod pobl y swyddi yn felldith i lawer cymdeithas ddaionus; a'r pethau goreu yn ddiau a ellir wneyd yw sefydlu nifer o gymdeithasau newyddion, "di- dda diddrwg" i edrych a ellir eu tawelu, canys y mae yr ysbryd ymswyddoca yn un aflonydd, costus a chwerw. Bobl anwyl! 0 bob cythraul, "cytliraul dewis swyddog- ion" yw y casaf. Gwneler pob ymdrech i gadw ei ben i lawr mewn byd ac eglwys. Y RHAGRITHIWR.-PWY fel efe?— Un pur, un glan, un cyfan, I'n golwg oddiallan. Yw y "Rhagrithiwr;" ynddo trig Ddieflig galon aflan. Ymddengys yn allanol Yn groes i'r hyn yw'n fewnol, Twylla'r byd, a tliwylla'i hun, Ei fod yn un rhinweddol. Ei ddrwg sy'n llawn o sylwedd, Paentiedig yw ei rinwedd; Sant ar ben ffordd, yn llawn o ras, Ond cythraul cas'n ei anedd. Yn mhawb a wel ddiffygion, Condemnia'u beiau'n gyson; Ond ni wel ynddo'i hun fai byth, Er bod yn nyth ellyllon. YR achos o brinder Barddoniaeth bur yn America y dyddiau-Lluosogrwydd beirdd. PETH hyll iawn yn mhawb, yw rhegi ac arfer, llwon. Ond y mae clywed "hen wr penwyn" yn rhoddi rhaff i'w dafod oedranus, a hyny "mewn gwaed oer," yn swnio yn rhyfedd iawn ar glust pob dyn o deimladau tyner. Cyfansodd- wyd yr englyn- a ganlyn wrth glywed y cyfryw: I'r teimlad, syniad go syn-yw gwrandaw Ar gryndod hen wryn Yn nliroad yr allt,' is gwallt gwyn, Yn rhegi fel rhyw hogyn."
IllEAETH.
IllEAETH. Hiraeth sydd yn peri'r estron, Pan y bydd yn mhell o'i wlad, I och'neidio'n ddwys o'i galon Pan niao'n coflo ty ei dad; Coflo'i frodyr a'i chwiorydd, Cofioï fam, anwylaf un, Yna bydd mewn hiraeth beunydd, 'Flaen ei wyneb gwel eu llun. Pan bo'r morwr ar ei fordaith Bydd ei wraig i raddau'n flol, 'N drwm ei chalon, mawr ei hiraeth, Yn ei ddysgwyl ef yn ol; Mae yr awrhon yn dymuno Am adenydd chwyrn y wawr, I gael myned i'w gofleidio, P'am mae hi mewn hiraeth mawr? Wele'r caethddyn trist, clwyfedig, Ai yw ef ar wely ptn, Nad yw'n teimlo'n oer y ceryg Sydd o dau ei ochr ddu? D'wed ei gyflwr fod e'n dysgwyl Angau du i'w roi mewn hedd, Mae pob mynyd fel yn flwyddyn, Pa'm hiraetha am y bedd? Pa'm mae'r Cristion yn gweddio, Hwyr a boreu, canol dydd? Pa'm mae beunydd yn och'neidio? Pa'm mae'r dagrau ar ei rudd? Dyna pa'm mae yn hiraethu, Gwel'd y marw'n doci yn fyw, Tywysog heddweh yn teyrnasu Yn nghalonau dynolryw. GETHIN DD.
Family Notices
GAXIVYD THOMAs-Ebrill 8, yn Portland, Maine, mab i Mr. William Thomas (Eryr Maine) a Mary Ann ei briod; gelwir ei enw ef William Gladstone. THOMAS- Mawrth 12, yn Nortonville. California, mab i Mr. Howell M. Taomas a'i briod: gelwir ef Handel Vaughan. PR-TOD IVYD- DA vIES-TnOMAs-Mawrth 18, gan y Parch. J. Seth Jones, Danville, Pa., Mr. John A. Davies a Miss Mary Ann Thomas, y ddau o Frosty Valley. Dymunaf i John a'i gvdmares Lawenydd ar gynydd yn gu, Yr undeb a ddryilir heb amen Ry w ddydd gan yr hen angau du; Boed iddynt adnabod yr undeb Sy'n para er angau a'r bedd, Sef undeb ysbrydol a'r lesu, Trwy hyny ceir bywyd mewn hedd. ANN W. DAVIES. IITJGIIES-JONEs-Ebrill 13, yn Eglwys Esgobol 20th Street, 6th Avenue, New York, gan y Parch. F. E. Lawrence, D. D., Mr. John J. Hughes, Fairhaven, Vt., a Miss Ellen Jones, diweddar o Lan- gefni, Mon, G. C. HUGHES—PRITCXIARD—Ebrill 15, yn nhy ybriodasferch, yn Prospect, N. Y., gan y Parch. David Williams, Remsen, Mr. David Hughes a Miss Mary Pritchard (Milliner), y ddau o'r lie uchod. OWENS- WrLLIAMs-Ebrill 17, yn nhy Mr. James Humphreys, Brownville, Maine, gan Samuel Smith, Ysw., Mr. John M. Owens a Mrs. Ger- trude E. Williams, y ddau o'r lie uchod. WILLIAMS- WILLIAMS- Eùrill 15, yn Fairhaven, Vt., gan y Parch. R. J. Mathews, Mr. Benjamin Williams a Miss Jane H. Williams, y ddau o'r lie uchod. B U FA-B IVL- EVANs-Ebrill 19, yn Utica, N. Y., yn 71mlwyddoed, Robert P. Evans, certiwr. Cladd- wyd ef ar yr 22ain, pryd y gweinyddwyd yn yr ang- ladd gan Dr. Corey. RICHARDS—Ebrill 19, yn Utica, N. Y., Mrs. Catherine Richards, gweddw y diweddar John Richards, a mam Richards Brothers, seiri coed, yn 70 oed. Claddwyd hi ar y 22ain. Gweinyddwyd yn nghapel y Trefnyddion Calfinaidd gan y Parch. E. T. Jones a Dr. Rhys Gwesyn Jones. HUGlIEs-Ebrill7, yn Hot Springs* Vir- ginia, o anhwyldeb y galon, Dr. David M. Hughes, Utica, yn 33 oed. Yr oedd yn fab i'r diweddar Hugh Hughes, fu farw wrth ddychwelyd o California; bu yntau yn California. Claddwyd ef o dy ei fam, No. 8 Spring St., Utica, ar y 23ain. MORRIS-Boreu Sabboth, Ebrill 11, yn Arena, Wis., Mr. David Morris, yn 78 mlwydd a 9 mis oed. Claddwyd ef y dydd Mawrth canlynol yn Ridgeway. Gweinyddwyd yn yr angladd, a phreg- ethwyd yn y capel, gan y Parch. D. Jones. Ychyd- ig ddyddiau y bu y brawd Morris yn glaf. Achos- wyd ei faiwolaeth gan godwm a gafodd y dydd Mercher blaenorol. Yr oedd Mr. Morris yn enedigol o Capel Ifan, plwyf Llanelli, sir Gaerfyrddin. Tua 22 mlynedd yn ol daeth i'r wlad hon a sefydlodd ar ffarm yn Ridgeway, lie mae D. C. Morris ei fab yn byw yn bresenol. Bu yno am tua 12 mlynedd, ac yn ystod yr amser hwnw bu farw ei briod. Wedi -or- phen gyda fCarmio, gwnaeth ei gartref am weddili ei oes gyda ei fab a'i fab-yn-nghyfraith, masnachwyr yn Arena a adnabyddir wrth yr enw Morris & Jones. Cafodd bob tynerwch ar law y teuluoedd hyn hyd y diwedd. Ymunodd ein brawd a chrefydd gyda'r M. C., yn Soar, yn agos i Bont 3 Beren. Gyda'r Anni- bynwyr yr oedd yn dal perthynas yn y wlad hon, a hyny o herwydd cyfleusdra feallai yn fwy na dim ar- all. Yr oedd yn un o hedclychol ft'yddloniaid Seion yn Nghymru ac yn y wlad hon. Yr oedd bob amser yn serchog a charedig i bawb, ac yn barchus gan bawb. Yn ei haelioni a'i barodrwydd i gynorthwyo y tlawd byddai yn wastad ar y blaen, fel mai cyfaill y dyn tlawd y gelwid ef; a thrwy ei ddiwydrwydd a'i ofal, a bendith Rhagluniaeth, bu yn vanad mewn amgylchiadau fel y gallai gynorthwyo rhai mewn caledi. Bydded i'w blani a'i wyrion ddilyn ei gam- rau yn yr hyn sydd doa. Yr oedd Mr. Morris yn gefnder i'r Parch. William Morris, gynt o Llanfyllni. EVAN O.viiN. Dymunir ar i'r Diwygiwr godi yr uchod. THOMAS—Mawrth 30, yn65 mlwydd oed, yn nhy Mr. W. D. Davies, Audenried, Pa., Lewis Thomas, yn dra disymwth o'r parlys mud. Caf, dd ergyd o'r pari) s tua phedwar mis yn ol, yr hyn a eft- eithiodd yn ddirfawr ar ei synwyrait, yn enwedig ei gof, nes ei wneyd yn ddibleser iddo ei hun; ond yr oedd ei iechyd yn cadw yn dda hyd y diwedd. Ar y 30ain, yn mhen tua haner awr wedi swpera daeth yr ail ymosodiad arno o'r parlys, a datododi y cys- ylltiad rhwng y corff a'r enaid. Ni allodd siarad yr un. gair. Ymfudodd i'r wlad hon yn 1861 o Penycae, Mynwy, D. C. I Scranton yr aeth i gartrefu gyntaf yn y wlad hon, ac aeth odd'J no i Danville. Arosodd yno am dymor, ac yr oedd yn aelod o eglwys Mr. Cook. Symudodd oddiyno diachefn i Co umbia, Pa. Gweithiwr tan oedd wrth ei alwedigaeth. Rhodd- odd ei alwedigaeth arferol i fyny yn y lie hwn, ac aeth i bedlo te a phethau eraill oddiamgylch. Daeth i Audenried tuag wyth nJfncdd yn ol, ac yma y gor- phenodd ei yrfa ddaearol. Yr oedd yn aelod Uydd- Ion iawn gyda'r Annibyiiwyr yma. Gwnaeth lawer o les i'r achos pan ddaeth yma gyntaf, trwy ei fod wedi cael ei fendithio a dawn siarad lied dda, a'r eg- lwys ar y pryd heb un gweinidog; yr oedd yn gyng- orvvr da ac yn weddiwr gafael^ar, er nad heb ei ddi- ffygion fel eraill. Claduwyd ef ar y cyntaf o Ebrill yn Jeansville, a daeth tyrl'a luosogi'w nebrwng, pryd y gweinyddwyd gan y Parch. D. T. Davies, Tay- lorville. GOIIEBYDD. WILLIAMS—Mawrth 28, yn Arvonia, Kas., yn 18 oed, John, mab Mr. David S. Williams a'i briod, Ei glefyd oedd yr epileptic fits- Yr oedd John yn fachgen diwyd a difrifol. Nid bywyd gwam- al a chellweirus fu ei fywyd; ond sobr a gweithgar. Yr oedd yn y winllan er yn faban, a daliodd i fod ynddi hyd ei diwedd. Feallai y rhoddwyd i lawer fwy o dalentau nag a roddwyd iddo ef; ond ychydig fu yn fwy ffyddlon ar hyny gadd. Cafodd ystorm- ydd geirwon wrth basio trwy y glyn-dynesai angeu ato yn ei holl ddychrynfeydd mwyaf arteithiol. Gwnaeth ei waith arno mewn ychydig amser; ond v mae lie i gredu fod John yn barod-gallai wa(d-.i 0 angeu, pa le mae dy golyn?" Byddai yn dda i lawer gwr ieuanc fod mor ddifrifol yn byw a John, ac mor gymwys i farw ag yntau, Claddwyd ef y dydd Mawrth canlynol yn nghladdfa Arvonia—cladd- edigaeth o'r fath luosocaf. Yr oedd yn bresenol y parchedigion canlynol: John Jones, Emporia; J. R. Jones, Arvonia; D. Phillips, Osage City; William Thomas, William Lewis, M. B. Moi-ris, H. H. Hughes, Arvonia. Y tri cyntaf yn cymeryd rhan yn y gwas- anaeth. IAGO. DAVIEs-Ebrill13, yn Coalburgh, Ohio, o'r pleurisy a'r bilious fever, yn 51 mlwydd oed, Mr. John Davies, neu fel yr a'dnabyddid yn fwyaf cy- ffredin John Davies, Llancarvan. Ganwyd ef yn yr Ugain Ty, Dowlais, D. C. Daeth i'r wlad hon tua 12 mlynedd yn ol i Powers Bank, tua dwy fllltir islaw Youngstown; ac oddiyno symudodd i Coalburgh, lie y terfynodd ei ddyddiau ar y ddaear hon. Y dydd canlynol ymgasglodd tyrfa o'i berthynasau a'i gyf- eillion i dalu y gymwynas olaf i'w weddillion mar- wol, sef eu hebrwng i fynwent Hubbard. Gadaw- odd weddw a chwecn o blant i alaru eu colled ar ei ol. JOHN D. DAVIES. ROBERTS—Mawrth 30, yn ardal Peniel, ger Oshkosv, Wis., Mrs. Mary Roberts, gweddw y diweddar Hugh-Roberts, Proscaeron, amam yParch. T.icm is H. Roberts. Ganwyd hi yn y Bala, Tach. 14, 1(87, pe buasai fyw hyd Taehwedd nesaf buasai yn 88 mlwydd oed. Derbyniwyd hi i gymundeb eg- lwys yn y Bala gan y Parch. Thomas Charles, pan tua 18 oed. Yn fuan wedi hyn symudodd o'r Bala i sir Gaernarfon, a pan tua 30 oed ymunodd mewn pri- odas gyda H. Roberts. Bu iddynt saith o blant, ped- war yn fyw yn awr. Yn Awst, 1845, ymfudodd i'r wlad hon at eu liunig fab a'u merch oedd wedi dod dymor yn cynt, ac ynnefydlasant yn ardal Proscae- ron. Chwefror 23, 1865, cafodd y brofedigaeth o gladdu ei hanwyl briod. Treuliodd y ihan fwyaf o'i namser wed'yn gyda'i me.ch, Mrs. Williams, Gar- nedd, o'r ardal hon. Fe gafodd y chwaer yma y fraint o ddilyn achos Mal) Duw a n yn agos l 70 o flynyddoedd, a hyny yn ddifwlch a ffyddlon. Dyma amser maith i gario y groes; ond fe'i cariodd, gan ei hystyried yn fraint. Ni bu erioed yn feddianoi ar broflad ucliel, cwyno y byddai yn fynych fod gor- mod o lygredd yn ei chalon. Ni ddywedai ei bocl yn sicr ei bod yn gadwedig; ond yr oedd yn gobeithio y cai ei chadw trwy rinwedd yr hwn fu farw ar Gal- faria. Yr oedd yn dda iawn ganddi am hwnw, yr oedd wedi ymbriodi a'i achos cyn meddwl priodi a neb arall, ac yn gobeithio nad allai angau ddim datod y cwlwm hwnw. Tystiolaeth y rhai a'i hadwaenai oreu am dani oedd, mae y pethau anwylaf gan ei chalon oedd y Beibl a chysegr Duw. Yr oedd yn rhaid i'r gyfrol ddwyfol gael lie yn wastal ar ei bwrdd, ac'ni fynai golli yr un moddion os gallai mewn rhyw fodd ddod iddynt. Nid rhoi ei lhresen- oldeb yn unig y byddai, ond byddai yn cynorthwyo hyny allan i "ynal y moddion. Yr oedd ei gwran- dawiad astud a'i hamen gynes yn gymorth i fyned a'r inoddion yn mlaen. Ac nid hyny yn unio- chwaith, ond yr oedd o galon yn haelionus at bob achos da. Byddai yn rhaid iddi gael rhoi llawer yn 01 ei hamgylchiadau, a rhoi yn brydlon. Os bydd rhoddion rhyw wraig weddw yn cael son am danynt yn y nefoedd, tybiwyf yn sicr y bydd rhoddion y chwaer yma, gan yr oeddynt yn tarddu oddiar gariad at achos y pwaredwr, Dydd Sadwrn eanlynol heb- ryngwyd ei gweddillion i fynwent Soar, i aros cael tywydd mwy fafriol i'w chludo i fynwent Proscae- ron i'w chladdu yn ymyl ei gwr a'i pherthynasau. Gweinyddwyd yn yr angladd gan y Parchn. J V. Jones, J. Jones a'r ysgrifenydd. J. K. ROBERTS. LEWIS-Ebrill 22, ynUtsca, N. Y., Kittie, merch Martiu G. a Catherine Lewis; oed 14 mlwydd 2 lis a 25 o ddyddiau. PRITCHARDS—Ebrill 19. yn Utica, John Evans, plentyn Evan J. ac Aggie Pritchards, oed 2 flwydd. RICHARDS.—Ebrill lOeg, yn Catasauqua, Pa., Miss Mary Richards, inerch i Lewis a Mary Richards, o'r lie uchod, yn yr oedran o 17 mlwydd a dau fis. Ei hafiechyd ydoedd y typhoid fever. Teim- lir colled mawr ar ei liol fel aelod o ysgol Sabbothol y Presbyteriaid, ac o'r Amphion Vocal Society. Cym- erodd y claddedigaeth le y dydd Mawrth canlynol, pan y gweinyddwyd yn Gymraeg wrth y ty gan y Parch. David T. Griffith, ac yn yr eglwys, yn Saeson- aeg, gan y Parch. C. Earle. Gafwyd cerddoriaeth gyfaddas i'r amgylchiad gan y cor. Yr oedd yn un a gerid yn fawr, a thywalltwyd llawer o ddagrau ar yr amgylchiad. Dylai hyn fod yn rhybuddi ninau canys ni wyddom na'r dydd na'r awr y daw Mab y Dyn. DAVIES.—Ebrill 22,1875, yn Utica, N. Y., John Davies, saer coed, a arferai ddechreu canu yn addoldy y Bedyddwyr; oed 47 mlwydd a 5 mis. PENDHRFYNIADAU Cyfrinfa Gwenyner, St. Clair, Pa., Rhif, laf o Urdd y Gwir Iforiaid Amei- icanaidd, ar farwolaeth ein hanwyl frawd John Wi" liams: YN GTMAINT a bod ein hanwyl frawd John Wil- liams wedi ein rhag-flaenu o ran ei gorff i'r bedd ty rhag-derfynedig i bob dyn; a'i ysbryd at Dduw jr hwn a'i rhoes ef; Pendejfynwyd, Yn marwolaeth ein hanwyl frawd John Williams, fod y Gyfrinfa hon wedi colli brawd ilyddlawn a Jlafurus; ac ein bod yn teimlo yn hir- aethlawn iawn wrth ei golli o'n plith. Pen'ierfyn.wyd, Ein bod yn cydymdeimlo yn ddwys a gweddw ein hanwyl frawd ymadawedig, ac yn dy- muno y bydd iddi gael llawer iawn o gysur a dydd- anweh yn nghymdeithas ei Duw. Pendejfynwyd, Ein bod i wisgo ein breinien ag ar- wyddion galar am ddeg ar hngain o ddyddiau. Penderfynwyd, Fod yr uchod i'w cofnodi ar lyfr cofnodion y Gyfrinfa, a chopi i'w anfon at weddw yr ymadawedig. llefyd, i'r DIIYCH a'r Faner. JAMJKS W. DAVIS, ) THOMAS B. LEWI' >-Pwyllgor. SEM RICUABDL, ) o t mm
YMOFYNIAD AM
YMOFYNIAD AM LLEWELYN PLATT WILLIAMS, mab i'r diweddar Daniel Platt Williams, gynt o Scranton, Pa. Bu yn cartrefll amser yn ol yn Chicago, Ill., ac yn New Orleans, La. Trwy anfon at ei fam fel cynt i Baden Bad- en, Germany, caiff ewyllys ei dad yn rhoddi iddo hawl i dir yn Texas. Wm. Smith, 304 Albany Road, Regents Park, London, G. B. 18-21 THOMAS THOMAS, mab i Richard a Mr. Thomas, o'r Cwyr Coch, yn agos i Ater- dar. Cychwynodd o Gymru tua'r wlad hon yn Hydref 1873. Dyn o daldra cyffred- in yn 5 troedfedd a 5 modfedd o daldra, o bryd goleu, a Uygaid gleision; oedran o chwech i saith ar hugain. Carai ei fam a'i frodyr gael clywed oddiwrtho yn Nghymru. Os gwel ef neu ryw un arall a fydd yn gwybod am dano, y gciriau hyn, byddwch gystal a ehyfeirio nodyn ataf. William W. Roberts, Brookfield, Trumbull Co., Ohio. 18-21 MORRIS A. JONES—Ymfudodd o Gymru i California tua chwe' blynedd yn ol, ac wedi hyny symudodd i Montana Territory. Bydd yn dda gan ei frawd gael gair o'i hanes neu glywed oddiwrtho. Cyfeirier William A. Jones, Cambria, Wisconsin. 16-18 JOHN F. WILLIAMS-Gynt o Drefriw, G. C. Mae yn y wlad hon er's tua 7 mlyn- edd. Yn Nhalaeth Michigan yr oedd pan glywsom oddiwrtho ddiweddaf tua blwydd- yn yn ol. Bydd yn dda gan ei chwaer Jane gael clywed oddiwrtho. Cyfeirier R. F. Williams, Plymouth, Luzerne Co., Pa. 16-18
Advertising
Temperance Hall. NO. 53 BEACH STREET, NEW YORK. YR IIEN SWYDDFA YMFTJBOL. MaeJollN W. JONES, brawd DAFYDD MORGANWG, yn dymuno rhoddi ar ddeall i'w gydgenedl, yn Amei- ica ac yn Nghymru, ei fod wedi symud y TEMPER- ANCE HALI. ychydig o ddrysau heibio y gongl, i'r heol uchod; ac yn awr ymae ganddo GARTREF I'R YMFUDWYB, yn cynwys 22 o ystafelloedd da. Mae yn awr wedi cael blynyddoedd o brawf fel hyffordd- wr i'r ymfudwyr; a dymuna ddiolch i'w gydgenedl am y gefnogaeth a dderbyniodd. Bwriada ddyblu ei ddiwydrwydd yn eu gwasanaethu yn y dyfodol. Saif ei dy o fewn pum' cant o latheni o'r lie y cych- wyna agerlongau ardderchog John G. Dale a'i Gwm., yr hyn sydd yn ei wneyd y mwyaf cyfleus yn New York i ymfudwyr i neu o'r Hen Wlad. Sicrheir CARTREF CYSURUS I BAWB. BWYD DA a llety glan a chlyd, am y PRISIAU ISELAR. Bydd Mr. Jones yn cyfarfod ymfudwyr yn Castle Garden, a cheir ganddo bob cyfarwyddyd yn ei allu er iddynt gyraedd pen eu teithiau yn ddiogal a chy- surus. Cofier peidio prynu tocynau yn y wlad, canys maent yn rhatach yma yn ami; ac wrth eu prynu yma eymerir eich gofal, a chewch ddewis eich lie yn y Hong, Mae y Jersey City Ferry Cars yn pasio drWIi y ty newydd. Cyfeirier ato fel y canlyn: JOHN W. JONES No. 53 Beach Street, New YotJc. iwawOiiilFi L- C- MUNDY- (SEFYDLWYD 1865.) Dyma y lie i gael y Lluniau Goreu yn Utka. Cymerir Copiau o Hen Arluniau yw y dull goreu a phrydferthaf. Gwerthir pob math o Fframiau o'r gwneuthuriad goraf a harddaf. RHIF. 11 BROAD STREET. 12'75 Ar y Llawr Cyntaf. MAE Y MEDDYGON ENWOG- D. G. A P. H. THOMAS, 166 HEOL GENESEE, UTICA, (STEW ART BLOCK) Wedi caelprofiadmaith a helaeth yn Utica, ac wedi enill y cymeriud uchaf iddynt eu hunain fel Medd- ygon a Llaw-feddygoll. (Surgeons). Gall y ICymry gael eu gwasanaeth uniosgyrchol drwy alw yn eu swyddfa. yn y cyfeiriad uchod. 25'74,Jy