Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

14 erthygl ar y dudalen hon

PBIF EGWYDDORION AMAETH-YDDIAETH.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

PBIF EGWYDDORION AMAETH- YDDIAETH. taN Y PBOITISWB TANSEB. P. 0. 8. PENNOD VII.—GWBTEITHIAU. HALEN oyffredin hefyd a ddefnyddir yn helaeth fel gwitaith.jj. OyfaBBoddir halen o chlorine a sodium, a thrwy ei ddefnyddio galluogir ni i ychwanegu at y tir sylwedd ilrwythlonawl hynod sugeurheidiol, sef soda. Oeir y cyflenwadau yn benaf o fwngloddiau halen, y rhai ydynt mor lluosog yn sir Gaer, ao hefyd drwy fwgdaithiad dwfr y mor. Mae esamplau da o halen jsiriGaer yn cynwyø eymaint a 98 y oant o chloride of sodium; ond y mae yr halen a^geir o ddwfr mor yn oyn- Yys yn gyffredin chloride of magnesium, ao y mae ynddo fwy na chyffredin o duedd i fyn- ed yn llaitb, yr hyn sydd yn gwneyd ei was- gariad yn fwy anhawdd. Mae ei weithred- iad fel firwy thlonyddiar l&wer yetyr yn hyn- od, o herwydd aeghysondebymddougosiad- ol ei ddylanwadau, oblegid mewn llawer o amgylchiadau ni a'ij gwelwn yn llesteirio tyfiant llyfiieuol, ao eto trwy hyny yn oyn- yddu y cynyrch o yd. I ral onydau, megys mangel wnizel, y._mae halen yn angenrhaid nniongyrchol^ i'r Jplanigyn fel ymbortb. Ffa, oabaits, a wynwynbefyd a {lwyddant gyda digonedd o halen. l08 dadansoddir Uudw mangel wmzal (maes-fletus), ceir fod gryn amrywiaeth yn swm yr halen iyddo yn breøenol. Yn ol Way ao Ogston, yr oedd pedwar dadatsoddiad o'r bwlb yn dangos amrywiaeth o 10 y cant i 49 51 y cant o hal- en yn y lludw, a ohanoliif (average) o 24 55 yloant. Yroedd topiau y mangel wuizsl yn ol yr un awdurdod, yn oynwys 8a 96 o I halen yn y Uudw. Y ma" yn amhrF. Pin hyny, fod ar r nwn j OP ft- gyflenwad o halen fel ymborth. Mae yn bresenol yn lludw pob planigyn diwyll-1 iedig, a rhaid ei'ystyried, gan hyny, yn ym- borth dymunol i'r onydau hyn. Gyda gol- wg u Ci gyflenwi i'r tir, rhaid penderfynu 3L hyny i fescr mawr yn ol y oyflenwad fyddo v JQ baiod yn tir, M&e tiroedd yn ymyl y O--«« W r a?0t; cere "synai yr Z,g3ftarwydd gymaint o balen sydd yn cael el glndo yn y dull hwn i ruewn i'r wlad am ugain, deg ar hngain, a hyd yn nod ddeugain o filldir- oedd. Mae nn dylanwad pwysig sydd gan halen ar lysienaeth [yn codi oddiar ei allu i ferwyno tyfiant planigol, yr hyn fe ddiohon lydd i'w briodoli i'r chlorine a gynwysu. Pa beth bynag all fod yr achos uniongyrchol, y mae yn amlwg y gellir defnyddio halen fel moddion i ffiwyno tyfiant, ie, hyd yn nod eaD belled ag i ddinystrio bywyd y planig- yn. GalIu, pwysig iawn yw hwn yn yr hal- en, a phan ddenir i'w ddeall yn well, gwceir defnydd: mwy oyffredinoi o hono. Yn Bghvrs^amaethiad y tir, fyfgyfyd angen- rheidrwydd yn ami am y dylanwad hwn. Oymenrch, er engraifft, ein cnydan yd. Os bydd y tir wedi cael gormodedd o wrtaitb, 8M tnedd yn y onydau hyn i gynyrchn gwellt ynibytrach nag yd, ao felly rhoddi gormod o gefnogaeth f nodwedd glaswelltog y tir. Mae (y tyfiant hwn o eiddo y gwellt- yn yn ami yn thy gyflym igaciatan i'r plan- igyn ddwyn i fyny y cyflenwadau aDgen. rheidiol o fater mwnawl, er mwyn sicrhau gwellt cryf. Gwelir yr anfantais gyntaf yn nhyflant'JbeJaeth gwellt gwan, heb ddigon a neith i sefyll tra byddo yr bad yn cael ei ffuifio. 08 gorcsgynir yr anhawsder yma, yna mae y duedd hon i barban tyfiant y gwellt yn fynycb yn lluddies ffuifiad ty wjs- en dda o yd. Gwyr pob flermwr am y per- yglon sydd yn dylyn gordyfiant gwellt, ond tia yn osgoi y perygl hwn, dymunol yn gyffredin yw iddo gael ei dir mewn oyflwr mor uchel fel ag i fod yn ddiogel am gnwd da o yd. Rhaid iddo, gan hyny, fabwys- iadu rhyw lwybr canol, yn ol fel y byddo ei broflad o'r lie yn dangos y man goreu i sier- hau oynyich da o yd, heb or-dyflant o wellt. Mae tymcr nodedig o wlyb, pa fodd bynag, yn fynyeh yn dyrysn y cynlluniau goreu; y mae y onwd yn dyoddef, ao yn cynyrchu yd o ansawdd is-raddol Oeir yn fynych fod halen yn werthfawr mewn amgylebiadau o'r fath, trwy ei fod yn atal tyfiant y gwellt, a'r gwellt yn caeglu mwy o neith o herwydd yr atalfa ar ei dyflant. Gellir ei ystyried yn gyffredinol, gan hyny, fel yn byihau ao yn aryfhau tynant y gwellt. Yr un modd, pan fyddo nitrate of soda wedi ei ddefnyddio yn helaeth ar yd tyfian- ol, oeir fod y gwellt yn tyfu yn egniol, aoyn parhau i dyfu feUy yn ystod ffurflad yr yd, gymaint felly mewn rhai amgylobiadau fel ag i roddi i'r dywysen ymddangosiad o fod wedi ei dirdynu, gan fod y gwagleoedd l'hwng y gronynau yd yn fwy nag arfer. Pan ddygwyddo hyn, y mae yn dra anhebygol y oynyrchir enwd da o yd. lgewlm amgyfeh- iadau fel byn. byddai dylanwad halen yn nodedig o werthfawr, gan y buasai wedi cadw danodd dyfiant gormodol y gwellt, a thrwy hyny symbylu tyfiant yr yd. Nid yw yn rhwystio y nitrate of soda i weithio ti lawn allu ffrwytblonol, ond ymddengys yn eario dylanwad rheoleiddiol, trwy yr hyn y gwneir defnydd mwy boddhaol o'r gaillu hwnw. X mae, ps fodd byuftg, diroedd eithriadol, ar y rhai ni raid ofni oynyrohu gormod o wellt trwy ddefnyddiad cyffiedin o witaith; nid ydym yn oyfeirio at y tiroedd hyn. Mae ein sylwadan yn gosod allan weithrediad yr halen yn yr amgylohiadau hyny y byddo nodwedd y tir, neu ddef nyddiad gwrtaith nitrogenaidd i'w symbylo, yn ffurfio diwylliant uohel, tra y mae yr hal- en, fel break ar olwyn oerbyd, yn gwneyd y eyflymder yn fwy diogel o lawor. Mae y duedd sydd gan halen i dynu lleithder o'r awyrgyloh yn eSeithio i raddau ar ei ddefnyddiad ar diroedd ysgeifn, ond i'r pwrpas hwn y mae halen a elwir "halen orwyn" yn werthfawr neillduol. Helltir orwyn tramor i'w hwylio i'r wlad hon, ao y mae yr halen a ddefnyddir at hyny yn oael ei werthu fel gwrtaith ar ol i'r llongau ddad- lwytho. Mae yr halen hwn wedi ei drwytho a mater anifeilaidd, yr hyn sydd yn yoh. wanegu at ei werth fel gwitaith. GWBTUTHIAU AEBENIO. Dosbarth o wrteitbian yw y rhai hyn a barotoir yn arbenig at amrywiol gnydau. Mae pob gwneuthurwr yn gweini y mater ffrwytblonol hwnw a ystyria efe yn ofeu at ryw gnwd penodol, ao y mae yn' ei gyflen- wi yn y ffnrf hwnw, ao yn y oysylltiad hwnw a ddengys proflad iddo fel yn fwyaf tebyg o gyayrchu y onwd goreu. Gwerthir y rhai hyn yn gyflredin heb unrhyw wystl na gwarant o batth i'w nerth, neu yn ol pa faint y cant y maent yn doddadwy, ao felly caiff y gwnenthurwr bob chwareu teg i arfer ei farn. Fel rheol, oyrhaeddwyd rhag- oroldeb mawr trwy yr ymchwiliadau gofaluB a ddygwyd yn mlaen gan y gwaeuthurwr, a tbrwy bryan yr adnoddan goreu am y prisiau iof. Maent yn cael cyfleusdra anarferol i wylied canlyniadau y gwahanol wrteithiau y lhoddir prawf arnynt, a'u mantais yw syl- wi ar y canlyniadau hyn, a ohymeryd nod- iad manwl o bob llwyddiant ao o bob meth- iant. Yn union fel y llwyddant i droi allan wrtaith llwyddianus; y saif neu y ayith eu henw da yn y faichnad. Rhaid oydnabod eu bod wedi gwneyd Hawer; ond ar y llaw arall, pa byddai gan ffarmwyr well gwybod- aeth o'r byn a ddefnyddir ganddynt, deuent hwythau hefyd i fod yn sylwedyddion, i allu dangos pa rai o'r aasoddau y dylid eu lleihau, a pha rai y gellid yn fanteisiol eu hychwanegu, fel ag i ffitio eu ffermydd hwynt, neu ranau neillduol o honynt. Os yw am sierhau llwyddiant oyffredinoi, rbaid i'r gwneuthurwr ddarpaiu gogyfer a'r holl angenxheidiau sydd yn debyg o gyfodi, ao felly gwneir darpariaeth yn anocheladwy gogyfer a llawer o angenrheidiau nad ydynt yn oodi. Rhaid i'r flermwr felly dalu am rai cyflenwadau diangenrhaid; o'r ochr ar- all, os gwyr y ffarmwr ei hun pa beth y mae yn ei ddefnyddio, ao os gwylia ddylanwad yr amrywiol brawfion a wneir, daw yn y di. wedd i ddeall yr hyn sydd ar ei fferm eisian, ao felly osgoi prynu yr hyn fyddo yn ddi- angenrhaid. Y ffordd oreu i gssglu y wybodaeth hon vw gwneyd arbroflon mewn gwahanol gym. T ydogaetbau, ao yn y dull hwn y gellir ym- wneyd yn fwy doeth ao enillgar ag amryw- iadau yn y tir a'r hiasawdd.

A THR YL I TE.

ADQOF AM DIG ABERDARON.

GWALLGOFDY COLUMBUS, OHIO.I

BETH WELAIS 1 YN EMPORIA,…

PBIODAB BURAIDD.

1AME1D1AU O'B GLANAU.

B YB NODION 0 NEW YORK.

[No title]

SDSSisT MSf. WÑg.

GWAHODDIAD I EISTEDDFOD UTIOA…

[No title]

"RoUGH ON RATS"

T PAi EL WM. EDWARDS, B. A,…