Y Tyst

TREM AR Y GWERSYLL, AR bob llaw gwelir arwyddion y bydd y frwydr sydd i'w hymladd yn yr etholiad nesaf yn un o'r pwysicaf i Ymneillduwyr a ymladdwyd erioed yn y deyrnas hon. A da genym weled fod lluaws mawr yn sylweddoli hyny yn llawn, ac yn trefnu i wneyd en goreti. Gvvelan t mai ii awr yw yr ade(, i y 0 ymladd am ryddid a chydraddoldeb crefyddol, a phonderfynan t ymdafia i'r ymdrech a'uholl eryni. Swn brw5,dr fawr a phoeth sidd yn eu liym-adroddioii a'Li li s(,rif oniadau. Ae yn y en mysg y mae dynion nad ydynt wedi arfer cellwair aphethau, na chael eu cario ymaith gan eu teimladau. Dynion cryfion, pender- fynol ydynt, wedi gwneyd i fyny eu meddyl- iau, ac yn barod i wneyd pob aberth i roi buddugoliaeth i'w hargyhoeddiadau. Dichon fod rhywrai nad ydynt hyd yn hyn wedi sylweddoli pwysigrwydd y frwydr, nac wedi sylwi ar wahanol adranau y fyddin yn dyfod dan y faner. Nid ydynt wedi ym- drafferthu i ddilyn y CWlS y mae pethau wedi gymeryd o fis i fis oddiar pan ddarllenwyd Deddf Newydd Addysg gyntaf yn y Ty. Y mae ganddynfc syniad aneglur fod cryn lawer o wrthwynebia'd i'r Ddeddf yn Lloegr a Chymru, ond dim mwy na hyny. Nid ydynt yn gwybod ond ychydig am y frwydr, ac o ganlyniad nid ydynt wedi cydio dim o'u hysbryd; oblegid anhawdd fyddai i unrhyw Yinneilldawr da, ar ol ymgydnabyddu a'r hanes, lai na theimlo ysbryd y frwydr yn ei feddianu yntau hefyd. Nid anfuddio), er mwyn y cyfryw, fydd rhoi cipdrem dros y gwersyll, fel yr ymddengys i ni yn awr. Erbyn hyn ceir tyrja luosog iawn wedi ymrwymo mewn gwahanol ffyrdd i fynu gweled y Ddeddf wedi ei thynu yn ol, neu ei gwella. Ceir hwynt yn Nghymru, Lloegr, ac Ysgotland. Wrth gwrs, ni pherthyna i'r wlad ddiweddaf mor nniongyrchol ag i'r ddwy gyntaf, ond ceir ynddi hithau filoedd yn cydymdeimlo a'r rhai y gwna y Ddeddf gam a'u cydwybodau. Edrychant ar yr ysbryd a wnaeth y Ddeddf yn bosibl fel un a all wneyd niweidiau lawer yn y dyfodol, oddieithr iddo gael ei drechu. Ac y maent gyda ni oblegid hyny. Mae Cynghrair yr Eglwysi Rhyddion wedi gwneyd diofryd i gyfnevoid y Ddeddf.— Perthyna i'r mudiad hwn yn awr dros 800 o gangenan yn gweithio yn ngwahanol ranau y deyrnas. Anhawdd fyddai dyweyd gormod am bwysigrwydd rhai o'r cangenau hyn. Llafuriant mewn dinasoedd a threfi pwysig, ac y mae nerth mawr y tucefn iddynt. Teim- lant i gyd yr un peth gyda golwg ar gwestiwn Addysg. Dyma'r cwestiwn amlycaf ar eu baner hyd nes y ceir cyfnewidiad. Pender- fynant weithio yn ddiorphwys yn mhob ffordd posibl. Mae Cynadleddau pioysicaf yr oll o'r Enwadau Cymreig vjedi ymdynghedu i garioW Frioydr yn nil(ten.-Cynrychiola Ymneillduaeth haner poblogaeth grefyddol y deyrnas erbyn hyn. Maent yn un am un a'r Eglwyswyr; ac y maent i gyd yn con- demnio y Ddeddf hon. Nid oes un ohonynt nad yw drosodd a throsodd wedi gwneyd hyn yn ei brif Gynadleddau. Yn y Cynadleddau Blynyddol, Chwarterol, a Misol, yr un ysbryd sydd wedi llywodraethu, a'r un penderfyn- iadau wedi eu pasio. Yr unig sain anhynod a glywir yw oddiwrth adran o'r Enwad Wesleyaidd, ac adran yn unig yw hono. A chymeryd pob peth i ystyriaeth, mae'r enwad fel cyfangorff wedi siarad allan yn groew yn erbyn y Ddeddf. Ymuna pawb Wesleyaid i hawlio gwelliantau ynddi. Mae tyrfa fawr iawn o Weithwyr y Deyrnas yn uno ar Ymneillduwyr yn y pellt hwn. -Yn eu cyfarfodydd cyhoeddus lluosocaf pasiant benderfyniadau cryfion yn condemnio y Ddeddf, ac yn hawlio cyfnewidiad ynddi. Darllenasom hanes cwrdd ar ol cwrdd yn ystod y miscedd diweddaf yma, a chafodd y cwestiwn le amlwg yn mron bob un. Cyd- nabydda y werin weithgar fod y Ddeddf yn tori ar draws egwyddorion sydd wedi bod yn gysegredig yn en golwg er's tymhor hir, a phenderfynant na oddefir y cam. Llawen- ydd mawr i ni yw hyn, a gobeithiwn na ddygwydda dim i beri rhwystr. z I i Passi'v, y blc(,id a 'adnabydclii- fe Resislerswrth gwrs, wedi ynirwyiito i gario y frwydr i ben.-Ac y mae hono yn llaosog bobdvdd. Ym,,teeisoesa(rosidairmilNNiedi gwrtl?od talu y dreth, ae wod e i on eymeryd 0 flaen gwahanol lysoedd. Lie bynag y mae hyny wedi ei wneyd, mae rhif y Gwrthodwyr wedi lluosogi, a'r teimlad yn erbyn y Ddeddf wedi cryfhau a chwerwi. Erbyn hyn, J anhawdd fyddai enwi unrhyw ddinas na thref ) o bwys yn LIoegr nad yw y mudiad yrna wedi cyrhaedd iddi, a rhoi ei droed i lawr ynddi. A'r mudiad hwn, yn anad dim, sydd yn dychrynu y gwrfchwynebwyr. Teimlant Y gallant fforddio diystyru pob gwedd a,all ar y gwrthwynebiad i'r Ddeddf, ond gwyddant nas gallant fforddio caniatau i'r li'urf hon fyned yn mlaen yn hir iawn. Mae gweled trefwyr parchus, a gweinidogion profedig, yo gwynebu y llysoedd gwladol yn hytrach na thalu y dreth, yn defFro cydymdeimlad UlOWn lleoedd anhebyg iawn, a gw.yddant hwythati hyny yn dda. Mae rhan helaeth o'r Wasg yn mysg J) gal-tuoedd sydd wedi ymdynghedu na char Ddeddf hon arosfel y niae.-Y mae yn mysa y newyddiaduron sydd wedi cydio yn y faner rai a rifant eu darllenwyr wrth yr ugeiniau o filoedd, ac anhawdd dyfalu eangder y cyloh> na rhif y personau y dylanwadant arnyot- Wythnos ar ol wythnos daliant i alw sylw at y peth, a rhoddant lawer o'u gofod iddo. Aa nid newyddiaduron crefyddol yn unig a wnant hyn, ond rhai bydol, rhai na wnanfc unrhyw brofTes o wasanaethu amcanion cret- ydd nac enwad. Tra y dalio y rhai hyn} lefaru mor gryf a chroew, ni raid i ni ofo1 dim. Mae Arweinwyr y Blaid Ryddfrydig wedv ymrwymo, os dychwelir hwynt, iweled fod. Y Ddeddf yn cael ei chyfnewid.—Trefnwyd dlr- prwyaeth i'w gweled rai ivythnosau yii 01, 1 gosod y m,,iter ger ca bron, fel y gailesid deall yn glir pa le y safent. Addawsant rol Ile amlwg, os nad yr amlyeaf i gyd i'r cl"e-s' tiwn hwn, os rhoddir mwyafrif j?d?ynt yn Yr elt-lholiad. Gwir nad oedd BANNFR31AN Yno, ond yr oedd yn ddealledi f od y i,hai a siarad- O,Ystat ent yn gwneyd hyny yn ei enw ef, yn a'r ciddo eu hUDaip. Mae yn ddeailedl(,Of hefyd fod Ai,glwydd RosEBERY yn cydsYDIO* Dyiia fel y saif pethali yn y gwersyll Ya awr, ac ymddaiigosant i ni yn gwbl galoDO(,10 Dylai yr olwg ar dorf mor fawi, ae yn ea mys,y y rhan fwyaf o'n harweinwyr alluocaf, 0 b Ddeddf wedi ymddiofrydu i fynu giveleid y anghyfiawn hon wedi ei chyfnewid, galonog1 y rhai sydd wedi bod yn ddifater hydyn hyn» a pheri iddynt hwythau hefyd awyddu roi pob cynorthwy a allont. Cywilydd fydd i unrhyw Ymneillduwr adael i ere» ymladd y frwybr hon, heb ei gynorthwy a daw yr adeg pan fydd yn edifar gandd hyny. Dyma'r adeg y dechreua ein drefnu ar gyfer gwaith y gauaf. Rhodde lie amlwg i'r cwesfciwn hwn yn mhob Ceir yn ddiau yn mhob man rywrai a allan eglnro y mater i ereill. Gofyner iddyn wneyd hyny, a rhodder pob cefnogaefch iddyp Dylid arwain pobl ieuainc ein heglwyslv_ ddeall y mater hwn, ac i deimlo ei bwys'» rwydd. Ni fu yn ein hanes auaf mwy pWySlg

DI ABET ES.-Alinost incredible cures have bocll Institute, established 0 -teltievel by the Ditbetic f sciciltific research into the cause and treatiliel't of Diabetes and its secondary symptous gout, little tisni, carbuncles. Hardly any dise?i so understood and so dangerous as Diitbetes'. A til others lately si-ippliod are the Prince of Gfeec, Duke of f,eucliteiiborg St. PGtersbti,- A"ollcltlko I ?ll (jlotil(l '0- Charles Francis of Austria, the A rchcluchclss u,,staL." If interested, write to the Itistitiit(,?; 15, St. -D Hill, London, E,Q,, for free information.