Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
---=:-.---_._-'--------MACHYNLLETH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
--=: MACHYNLLETH. Y Chwiorydd,—Mae chwiorydd crefyddol Y Grraig, a Chymdeithas Ddirwestol y Merc lied) yn gwneyd gwaith da yn y dref hon. Mae 1 rhai cyntaf yn brysur drwy y gauaf, yn ddiWY fel Dorcas, gyda'r edan a'r nodvvydd, a g-we1; wyd ll'rwyth eu llafur mewn modd sylweddo1 dydd Ian diweddaf yn yr Ysgoldy." Mae 1 Chwiorydd Dirwcstol, hefyd, yn brysur y/l sefydlu cymdeithasau ar hyd y cyiiivdogaetllttl, Clywsora iddynt gael cyfarfod da iawn yn soaJ: o leiaf, dyna'r adroddiad yn y Cwrdd Te ) noson o'r blaen yn Ysgoldy Csipel Seisonig Ý Presbyteriaid. ¡ Cyrddciu y>' Yfed a'r Bwyta.- Mao y cyrddft11 hyn yn lied boblogaidd yn y dref "hon I phob enwad, a mawryr geir Oafwyd hwyl heb ei fath y noson o'r biaen, Y'' ysgoldy y Graig, a chaed el w da. Peth 131«11 yw y gwpan de a'r deisen am ddenu pres, y" enwedig os bydd yr 'Hen Lanciau' yn cysylltiad a hwy, ac oferedd i neb lefaru yn 011 herbjm. Teimlad pawb oedd yno ydoedd, gael noson o hwyl yn fuan eto. Cynghor yr Eghrysi Rhyddion.— Nos diweddaf, yn ysgoldy eang y Metliodisti31., Calllnaidd, cafwyd cyfeillach gyft'redinol i enwadau crefyddol yn y dref, o dan arwcillilli yr Hybarch Josiah Jones. Y testyn i -giaf"f arno ydoedd, Lie Gweddi yn ngwaith 1 Eglwys.' Yr agorydd ydoedd y" Parch K Wnion Evans, Decwenlas, ganyr Iiwn y eaf^ anerchiad neillduol o dda>ac amserol. Edr>'c!, odd ar y testyn yn ei wahanol -,tgwedd dywedodd bethau gwir angenrheidiol. n Sle da fuasai argraffii yr Anerchiad hwn, a'i dd°*\ barthu drwy gylch Cynghor yr Eglwysi y11 J:, ai'dal. Siaradwyd gan ainry w frodyr a c^ft> orydd, a chan rai o Weinidoglon y dref. Q wyd cyfeillach gwerth bod ynddi, a mw1 betliauo'v fatli yma wnai lea mawr. (j.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
-_ft- CHRONIC BRONCHITIS. NASAL CATARRH & ASTHMA, A SPEEDY HOME CURE. GRANVILLE H. SHAHPE, F.C.S., Anab'si, (late Lecturer on Chemistry to the Liverpool Schof of Science") ir 12 Great Tower Street, says—" I HEREBY CERTIFY that I have "l1 a oar2^ Chamiaal Examination, a samp'? of VtNO'S LIGHTNING COUGH CURE. ,a.n I consider it to be a skilfully prepared speci"0' possessing in an agreeable and inviting for"?! valuable curative and palliative properties. promptly relieves the painful irritation caused pi cokls, etc., and is FREE FROM DANGEROUS DRUGS that are frequently pi"ese-f in preparations used for similar purposes. I h111 g opinion that it will prove a valuable remedy 'n, il cure of coughs, colds, asthma, and all bronc'11 complaints." V, ASK FOR EN05 LIGHTNING COUCH CURE The purest and most efficient Remedy procurable for Coughs, Colds, Etponchlti*' Asthma, Catarrh, WeaK Lungs A Children's 9d. I 1/1 and 2/9 per bottle. At all Chemists and Drug Stores everywhett*
POB OCHR I'R HEOL.
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
i grwydro oddiwrth yr hen derfynau o gwbl. Pregethu ar weddi Kliseus a wnai am i Dduw agor llygaid y llanc i weled y mynydd yn llawn o feirch a cherbydau oddiamgylch i broffwyd yr Arglwydd. A dyna oedd ganddo ar hyd ei bregeth — gwel'd y meircli a'r cerbydau ar y mynydd. Dywedai mai dynion a'u llygaid ar y pethau hyn yw gorchfygwyr v byd o hyd. Nid oedd un ymgais ynddo at rwysg narhodres na synu neb eithr hawdd oedd deall safle a nerth y dyn mawr hwn ar ol ei wrando. Gweddiodd yn doddedig a dwys o flaen ei bregeth hefyd, a chredwn i'r weddi gy- ffwrdd a rhai yn fwy nag hyd yn nod ei bregeth. (2) Mor ofidus oedd darllen am anffodion yn nglyn ag amgylcliiadau yr Hybarch Hwfa Mon mewn Ilys gwladol yn ddiw eddar yn nhreflan Llangollen, a deall fod prisio wedi bod hyd yn nod ar ei gadeiriau Kisteddfodol Ysgafn iawn yw llawer^yn eu barn ar bethau fel hyn, a chwerddid, meddir, pan ddywedwyd mai tua deg swllt ar hugain yr tin oedd llawn gwerth y cadeiriau eithr credwn fod Mr W. J. Parry yn bur agos i'w le, a phe y dodid hwy yn y farchnad ni cheid fawr rhagor am danynt, oddieithr gan rywun go senti- mental. Trallodus yn wir fyddai meddwl er hyny fod creirian hen Eisteddfod wyr fel Hwfa yn myn'd o dan forthwyl didostur yr arwerthydd i gwrdd a man ofynion. Yn vsicr, dylesid gofalu am bethau fel hyn mewn pryd. Credwn na oddefai 11 u o'i gyfeillion i law yr un Philistiad gael ei dodi arnynt, fodd bynag. j (3) Gwrandawsom y Parch T. Rhondda Williams yn ddiweddar yn pregethu. Mae yn hyawdl a hylithr ddigon ei barabl, ac yn meddu arddull glir fel grisial, a gall ddy- weyd yn finiog ac- yn ffraeth, ac yn dyner a dwys. Mae yn ddigon rhwydd dehongli ei wir boblogrwydd yn Bradford ond y mae yn herfeiddiol yn ei annibyniaeth meddwl, ac yn meddu awch am dir dyeithr. Teimlem o bryd i bryd yn ystod ei bregeth ei fod yn ein cario ymaith gydag ef; dro arall yn ein tlodi mor bell ag y mae ein Beibl yn y cwestiwn. Y peth a'n synodd fwyaf oedd fod cymaint o gydfyn'd a'i ddywediadau mwyaf eithafol yn y gynulleidfa. Curwyd dwylaw unwaith neu ddwy gan berson yno ac yr oedd llu yn rhoi mynegiad i'w cymer- -adwyaeth mewn ffyrdd llai ystwrllyd a hyf. Dyweder a fyner, y mae ysbryd penrhydd yn ein cynulliadau. (4) Mae Caerdydd wedi bod yn y golwg ddwywaith yr wythnos lion yn nglyn a phethau cenedlaethol. Cafodd Siarter ei Chreirfa (Charter of the Museum), a dyddorol odiaeth oedd darllen y copi yn y papyrau dyddiol. Gwelwn mai llywydd cyntaf y Greirfa yw Syr Alfred Thomas, a'r Cyrnol Ifor Herbert yn drysorydd-y ddau i fod yn eu swyddi am bum' mlynedd, ac y mae manylion y cynghor a'r swyddog- ion oil yn llawn o swyn i'r Cymro gwlad gar. Bydd aelod o bob Cynghor Sir yn ein gwlad ar fwrdd llywodraethol y Greirfa, ac y mae'r mudiad wedi ei seilio ar linellau cwbl genedlaethol. Difyr fyddai galw i wel'd casgliad o greiriau yn dal perthynas i gyd a Chymru mewn rhyw wedd neu gilydd, Buasai miloedd o drysorau ynddi, a defnyddiau efrydiau hynafiaethol, pes sylfaenesid hi flynyddau yn ol. Maent bellach yn Llundain. (5) Mater arall ddaeth a Chaerdydd i'r golwg oedd y frwydr yn Nghynghor y Ddinas yn nglyn a'r Gymraeg yn yr ysgol ion. Colli wnaeth y gwladgarwyr y waith hon, er iddynt ymladd yn dda. Amlwg yw mai drwy frad dau neu dri o Gymry, o ran enw beth bynag, sydd yn dygwydd bod ar y Cynghor. Trodd y rhai hyny gyda'r blaid wrthwynebol. Gresyn na ellid cael gwared o wyr Allghymreig o'n gwlad, a'u dodi i fyw ar drugaradd y Sais. Bellach y mae Cymru'n gwybod pa sut i edrych ar honiadau Caerdydd i fod yn brifddinas ein gwlad oblegid dadl y blaid wrth-Gymreig yn barhaus yw fod Caerdydd yn cosmopolitan. Gadawer iddi fod y peth y myn, ond rhaid i ni edrych i gyfeiriael i arall am ein prifddinas. Gwnaeth Cochfarf, Mr Robert Hughes, ac ereill, en rhan yn odidog iawn. x- "J(. (6) Dyma ddau o Adroddiadau eglwysig eto; eiddo Eglwys Marsh Lane, Bootle, Lerpwl, yw y cyntaf. Dengys y ddeadell hon, o dan weinidogaeth y Parch J Hawen Rees, weithgarwch difwlch. Rhyw ddeng mlynedd yn ol eglwys fechan ydoedd ond y mae wedi dyblu yn ystod gofal Mr Rees, yn mron, a'r capel presenol yn myned yn rhy fach. Yr eglwys hon brofodd fwyaf o rym y Diwygiad hefyd o holl Eglwysi Annibynol Lerpwl, ac yno y pery y gwres fwyaf hyd heddyw. Casglodd yn dda yn ystod 1906—yn mhell dros ip y pen Mae yma lawer o wahanol adranan a chym- deithasau, a'r oil yn llewyrchns. Yn ei Anerchiad dywed Mr Rees bethau iach a chryfion iawn. Y mae yna fantais ac anfantais yn nglyn a chyhoeddi Adrodd iadau y maent yn fanteisiol i'r aelodau wybod am sefyllfa allanol yr Eglwys ond y maent yn anfanteisiol iawn pan mae'r aelodau yn myn'd i feddwl mai nod uchaf Eglwys yw ymddangos yn barchus mewn Adroddiad o flaen y cyhoedd. Os yw cy- hoeddi Adroddiadau yn meithrin syniadau fel hyu, goren po gyntaf y rhoddir terfyn ar yr arferiad.. Eithaf gwir. (7) Dyma Adroddiad Bethania, Bethesda, genym, y cyntaf wedi i'r Parch Thomas Griffith ymadael i Ffestiniog—er ei fod ef yn Methania am ran fawr o 1906. Cafodd Bethania yrfa drafferthus ryfeddol. Mewn rhif, yr oedd yr Eglwys deg mlynedd yn ol yn 136, ar ddiwedd 1906 nid oedd ond r20.' Dyna arwyddion tywydd mawr. Gwir mai r6 yn llai ydoedd er yr holl chwalu ond gresyn fod amgylchiadau yr ardal wedi anrheithio cymaint a hyn ar eglwys weith- iodd mor galed. Y mae'r swyddogion yn wynebu y dyfodol fel gwroniaid eto, ar ol colli eu gweinidog llafurus a da. Ar hyd yr amser y bu Mr Thos. Griffith yn Meth- esda, tymhestloedd welodd yn amgylch- iadau'r chwarelwyr eithr daliodd ei dir fel gwron. Duw yn unig wyr beth wyneb- odd rhai brodyr fel efe mewn ardaloedd fel hyn o bryd i bryd. Llwydd a heddwch iddo mwy yn ei faes newydd. Casglodd Eglwys Bethania fwy na phunt ar gyfer pob aelod o lawer, ar waethaf pob cyni. a naedda cheer i ddal yn mlaen eto. Nac ofnwch, frodyr. Ymgryfhewch. (8) Mae'r Cyhoeddiadau Misol wedi d'od i law-rhai ohonynt. Yn y Cenad Iledd, y mae darlun o Mr Foulkes Jones, Corwen. Gwr cadarn ei ysgwydd o dan yr arch yn Meirion, ac un o addurniadau lleygol ein Hen wad. Teilynga brodyr fel efe sylw yn ddios mae yr ysgrif hon arno yn hapus iawn. Yr hyn sy'n cael sylw Yr Athraw a i Ddosbarth yw, Anfarwoldeb yr Enaid:' coflaid go fawr; ond drwy wyntyllio cwestiynau fel hyn y cryfheir ein darllen- wyr. Mae Crefydd yn y Teuln I yn para yn flasus. Wrth gwrs, y mae Nodion y Golygydd yn amserol, ac yn ddoeth, fel arfer a cheir llawer o waith darllen da yn y rhifyn hwn. Mae y Cronicl Cenadol yn ffyddlon iddo ei hun hefyd, a chryn lawer o wybodaeth am y maes a weithir gan y cenadon ynddo, gyda darluniau o blant yn China ac India. Fu'r Genadaeth erioed yn cael mwy o sylw ein" Henwad ni yn Nghymru nag a roi'r iddi yn awr. (9) Yn y Diwygiwr y mae amrywiaeth mawr ar gyfer mis Ebrill. Ysgrifau byr- ach nag arfer, ac felly ragor ohonynt, wrth gwrs. Egyr y rhifyn gydag ysgrif Mr Hawen Rees ar Isaac' yn y gyfres ar 'Arwyr Israel.' Ysgrifena Mr Rees yn dda a deheuig. Y Golygydd ei hun- Gwylfa—sydd yn N ghymanfa.'r Dizoyo/zvr' am y mis. Yna pery Mr Ellis Jones o Fangor i ysgrifenu ar Y Diwygiad Pro- testanaidd,' a Mr Gibbon, Abertawe, af Deyrngarwch i'r Enwad,' a'r Parch J- Hvans Jones gyda'i 'Nodion Gwleidyddol' yn fedrus ac up to date. Ceir peth o hanes yr eglwys yn Ebenezer, Abertawe, ac affl- linelliad o hanes cenadwr y Mud a'r Byddar' yn Morganwg-Mr Bodfan Anwyl -gyda darluniau, yn nghydag amryw ysgrifau ereill o ddyddordeb. (10) Y mae'r Parch J. Llewelyn HugheS> Rehoboth, Pump heol, ger Elanelli, wedi parotoi llyfryn ar hanes eglwysi Rehoboth a Phembre, ac yn bwriadu ei gyhoeddi i'w werthu am 6c. Y mae rhai o'r eglwysi hy11 yn hen, a'u hanes yn rhamantus lawJ1 ¡ yntau Mr Hughes yn lienor o fedr-wedl cyhoeddi Gramadeg a Geiriadur eisoeS- Diau fod y llyfr bach hwn sydd ganddo af gyfer y wasg yn cynwys mater pur werth- fawr i hanesydd yr Enwad yn y dyfodol.