Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
5 erthygl ar y dudalen hon
MOUNTAIN ASH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
MOUNTAIN ASH. CYFARPOD YMADAWOL Y PARCH O. JONES. (Parhad o'r Rhifyn diwedaf). Daethpwyd yn awr at waith tra dyddorol arall o'r un nodwedd. Yr oedd gwragedd a merched Bethania yn teimlo nas gellid gadael y cyfle fyned heibio heb iddynt hwythau ddangos eu gwerthfawrogiad o wasanaeth Mrs Jones. Daeth Mrs Harris yn mlaen i gyf- lwyno dressing bag hardd a chostus dros yr eglwys, yr hyn a wnaeth mewn ychydig eiriau tyner iawn. Yna cyflwynodd Mrs Morgan, dros Gyfarfod y Chwiorydd, Feibl hardd, a llyfr hymnau, a spectacle case arian. Yr oedd Mrs Jones a hwythau fel chwiorydd yn gyfeill- ion mawr, ond nid cyfeillgarwch yn ffaglu am saith niwrnod ydoedd ychwaith. Ni bu y llinyn erioed mor dyn nes tori. Fe fyddai chwiorydd Bethania yn hir cyn y caent neb cyffelyb i'w chwaer oeddynt y nos hono yn golli; nid oedd wrth eu penau fel rhyw superior person, ond wrth eu hysgwydd yn eu gwthio yn mlaen. Cafwyd araeth ddoniol gan Mrs Morgan. Yna daeth Mrs Jones yn mlaen i dderbyn yr anrhegion teilwng hyn. Ystyriai yr anrheg- ion ynddynt eu hunain yn rhai gwerthfawr, ond mwy gwerthfawr ganddi hi y teimladau cynes gynrychiolid ganddynt. Nis gallai byth anghofio y teimladau angerddol ffynai yn nghyf- arfod diweddaf y chwiorydd a chofiai yn hir y ffarwel roddasai plant Bethania iddi y nos o'r blaen pan ganent mor swynol, Ni gawn gwrdd tu draw i'r afon.' Hyderai mai felly y byddai mewn gwirionedd. Dymunai ddyweyd wrth y chwiorydd am iddynt barhau yn ffydd- lon ac wrth y plant dywedodd, Trust in God, and do the right.' Gan ei bod yn myn'd yn mhell, galwyd ar yr Hybarch H. A. Davies, Cwmaman gynt, i ddyweyd gair. Llawenhai fod yno gyda hwy ar yr achlysur dyddorol. Yr oedd ef yn wahanol i bawb oedd yn y cwrdd, oblegid yr oedd yn bresenol, ragor na 43 mlynedd yn ol, yn nghwrdd ordeinio ei gyfaill yn Ystalyfera a dyma fe eto yn bresenol yn nghwrdd ei ymddeoliad. Am yr ugain mlynedd diweddaf, yr oedd wedi cael pob cyfle i adnabod Mr a Mrs Jones. Yr oedd wedi derbyn llawer o garedigrwydd ar eu haelwyd gynes a phan y delai heibio iddynt yn y Gogledd, hyderai y gofalai Mrs Jones am dipyn o gawl y South iddo ef. Cofiai am oedfa fawr gyda Mr Jones yn Cendl flynyddau yn ol. Yr oedd yn cofio bod yn Bethania, 43 mlynedd yn ol, pan yn casglu dros Goleg Aberhonddu, ac iddo fyn'd oddiyno gyda chodaid reit dda o aur a chafodd lawer gwen siriol yno wedi hyny. Hyderai na wnai yr eglwys adael i bethau wywo yn eu plith. Yna galwyd ar Miss George i gyflwyno anrheg o fodrwy aur hardd i Miss G. R. Jones, B.A., unig ferch y Parch Owen Jones a Mrs Jones. Cyflwynid yr anrheg dros yr eglwys. Ac mewn ychydig eiriau hynod bwrpasol diolchodd hithau i'r eglwys am yr anrheg, ac yn enwedig am garedigrwydd yr eglwys i'w thad a'i mam, oblegid ebai hi, Nid oes neb tebyg i fy nhad a'm mam i, nac eglwys fel Bethania.' Eistedd- odd i lawr yn nghanol cymeradwyaeth uchel y gynulleidfa, pryd y canwyd yn swynol dros ben, In the sweet by and bye,' gan gor o fechgyn dan ugain oed, dan arweiniad Mr Albert Jones. Ar alwad y llywydd, daeth Miss Jones, yn mlaen-ysgolfeistres o'r Porth, a merch i'r diweddar Mr J. W. Jones, Y.H., un o ddiacon- iaid ymadawedig Bethania. Dywedodd fod ei diweddar dad yn meddwl yn uchel o Mr Jones fel pregethwr ac arferai hithau fod o'r un feddwl a'i thad. Yr oedd pregethau Mr Jones wedi helpu llawer arni hithau mewn blynyddoedd diweddarach yn ei gweitligarwch gydag achos Iesu Grist. Yr oedd Mrs Jones hefyd yn wraig gweinidog heb ei chyffelyb. Y Parch Bowen Davies, Abercwmboi, a deimlai anhawsder i wybod beth i'w ddyweyd. Iddo ef Cae-go-deg ydoedd y Cae-garw.' Yr oedd yno dair personoliaeth led enwog, sef Mr Jones y gweinidog, Glyndwr yr arweinydd canu, a Mrs Jones y weinidoges. Yn Bethania y cafodd ef y rhodd benaf gafodd yn ei oes, oblegid un o blant Bethania gafodd yn wraig ac yn syniad hono, Mr Jones, Bethania, ydoedd y pregethwr goreu yn yr Enwad. Gofidiai ef golli Mr Jones —
SCRANTON, PA., U.D.A.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
SCRANTON, PA., U.D.A. Y ddoe y cynaliwyd Gwyl Diolchgarwch y wlad hon. Dyma y dydd benodwyd gan Ar- lywydd y wlad. Dilynir cyhoeddiad yr Ar- lywydd gan un oddiwrth lywydd pob talaeth, a maer pob tref o bwys. Mae y Cymry yn y ddinas hon yn cynal cyfarfodydd gweddi trwy y dydd. Yn y cyfarfodydd hyn cyfeirir at symudiadau eglwysig, cymdeithasol, a gwleid- yddol yn y wlad hon a thorir dros y terfynau i gyfeirio at symudiadau o bwys mewn gwledydd ereill, yn neillduol y gwledydd hyny yr ydym mewn perthynas a. hwynt trwy gysylltiadau o wahanol natur. Cyfeiriwyd mewn rhai o'r cyfarfodydd hyn y ddoe at symudiadau pwysig Prydain. Cyfeiriwyd gyda dyddordeb at y Pension Act, a'r cysur a roddai hi i henafgwyr ac hynafwragedd, a hen ferched, yn y wlad yna. Mwy dymunol o lawer cael yr anrheg nag ymbil a gwarcheidwaid y plwyf am is. 6c. neu 2s. yr wythnos fel yn y dyddiau gynt. Cyfeiriwyd at yr Anrhydeddus Lloyd George, ac at ei Gyllideb, a thynged y cyfryw yn Nhy yr Arglwyddi. Gwelsom fod Arglwydd Rosebery yn cynghori y Ty i beidio pasio y penderfyniad sydd ger bron yn awr. Byddwn yn gwylied y bleidlais a roddir tua dydd Mawrth nesaf. Y Parch O. Lloyd Morris.-Mae y brawd anwyl hwn wedi penderfynu ymadael a'r dyffryn hwn, i gymeryd gofal eglwys Gynulleidfaol Seisonig yn Lima, O. Dinas yn ymyl sefydliad Cymreig cryf ac amaethyddol Gomer yw hon. Mae meibion a merched amaethwyr yn cilio i'r dinas- oedd ac y mae amaethwyr sydd yn gallu ymddeol oddiwrth waith a dyledswyddau eu ffermdai yn myned i'r dinasoedd yn ymyl i fyw gweddill eu hoes mewn tawelwch a mwynhad. Ceir llawer o'r cyfryw yn Lima. Ceisiwyd denu Mr Morris i amrai fanau o'r blaen, ond i Lima yr ä. Daeth i Edwardsville i fod yn gynorth- wywr i Dr T. Cynonfardd Edwards, ei dad-yn- nghyfraith, pan oedd yr olaf yn llesg rai blyn- yddau yn ol. Ond y mae Dr Edwards wedi adenill ei nerth a'i iechyd fel ag i gyfreithloni Mr Morris i ymadael. Llwydd iddo ef a'i deulu yn Ohio. Cyfarfod Sefydliad a Chroesawol y Parch D. J. Williams yn Eleventh-street, dinas New York.- Hysbys i'ch darllenwyr mai diweddar weinidog Capel Coffadwriaethol Porthmadog yw y gwr hwn. Cymerodd yr uchod le Tachwedd i6eg. Gwahoddwyd yr ysgrifenydd a'i gymydog, y Parch W. R. Edwards, i gymeryd rhan yn y gwasanaeth. Aethom ein dau at ein cyhoedd- iad, a buom yn edrych am dano ef a'i deulu cyn eu gweled yn y capel. Cawsom hwynt a chwaer ieuanc o'r enw Miss Jones yn cyfaneddu yn 258 W. Twelfth-street. Ymddangosent yn bur ddedwydd yn eu cartref a'u hamgylchoedd newyddion. Yn y capel yr oedd Mr John Lloyd Thomas, mab y diweddar Barch Isaac Thomas, a llywydd y Mills Hotels (tair ohonynt) yn ar- wain. Dechreuwyd y gwasanaeth trwy ganu, ac arweiniwyd mewn gweddi gan y Parch Joseph Roberts, D.D. (M.C.). Wedi darllen llythyrau cymeradwyaeth Mr Williams gan yr ysgrifen- ydd, Mr John L. Evans, galwyd ar eich goheb- ydd i fyned trwy wasanaeth neillduol y sefydliad, a gofynwyd bendith ar yr undeb gan y Parch W. R. Edwards. Cafwyd anerchiadau coesawol gan y Parchn W. R. Edwards Joseph Roberts, D.D. Hugh Pritchard Edward Davies, cadeirydd bwrdd yr ymddiriedolwyr; G. T. Matthews, a adwaenir gan Gymry y wlad hon fel Brenin y Te,' enw a roddwyd iddo flyn-
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
pILES.-One bottle of PILA is guaranteed to cure the worst case of bleeding or painful protruding elites. Post free, Is. 3d,—HUGHBS Chemist, Nantymo?!
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
UNDERTAKERS' OFPOKTUNITY.— 30 Modern Hearses, Washington Cars, Clarences, Landaus, Brakes, Hansoms £10, some equal uew. Low Prices and great Bargains. Easy terms. Dessriptive priced Uatalogue.-MARsTON'S 24, Bradford-street, Bir- mingham.,
MOUNTAIN ASH.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
o Mountain Ash, oblegid bod ei angen yn y gymydogaeth. Mr Alfred Morgan, Director of Education yn y cylch, a dystiai i lafur gwerthfawr Mrs Jones i addysg yn y gymydogaeth. Yr oedd ef wedi gwasanaethu mewn safle swyddogol am bum' mlynedd gyda Mrs Jones, a cholled ddirfawr i addysg ydoedd colli Mrs Jones. Yr oedd hi am chwareu teg yn wastad i bawb, heb roddi unrhyw ffafr i neb ar gyfrif plaid na sect. Teimlai y Parch Samuel Williams, Penrhiw- ceibr, mai annoethineb fyddai dyweyd llawer ar yr awr hwyrol hono. Yr oedd ef yn ystyried Mr Jones yn gyfuniad prydferth iawn o brofiad blynyddau a bywiogrwydd ieuengrwydd. Preg- ethai yn y Cwrdd Chwarter diweddaf mor fywiog ag erioed. Teimlai Mr Williams fod ei frawd yn meddu enaid pregethwr. Yr oedd yn hynod hyddysg yn hanes yr hen bregethwyr. Y Parch Jeremy Jones, Soar, ydoedd y nesaf i ddyfod yn mlaen. Gofidiai fethu bod yno yn nechreu y cwrdd. Dau ddiwrnod pwysig yn hanes pregethwr ydoedd dydd ei ordeiniad a dydd ei ymddeoliad ar y cyntaf, codid y dyn i'r entrychion i'w dynu i lawr drachefn ond yr oedd yn ddyogel rhag hyny wedi dydd ei ymddeoliad. Hyderai fod blynyddau lawer eto i Mr Jones, ac y caffai gyfle mwy nag erioed i ddarlithio ar y cewri. Yn ddilynol iddo ef, galwyd ar Gwyrosydd yn mlaen i ddarllen nifer o englynion priodol i'r achlysur. Diau y cant ymddangos ryw bryd neu gilydd ar dudalenau y TYST. Y Parch H. P. Jenkins, Aberaman, fel olyn- ydd i Mr Jones yn Ystalyfera, a gafodd ddigon o gyfleusderau i ddeall fod Mr Jones yn breg- ethwr rhagorol-yr oedd gair felly iddo yn y cylch hwnw pan aethai Mr Jenkins yno, ebai ef. Dymunai hir oes o wasanaeth iddo wedi ym- ddeol o'r weinidogaeth sefydlog. Talodd Mr Jenkins deyrnged uchel o glod i Mrs Jones. Prin y gallai y Parch Ellis Jones, Bangor, ddyweyd ei fod wedi dyfod i lawr o Fangor y diwrnod hwnw i gydlawenhau a phobl Beth- ania, oblegid nid llawenydd ydoedd y teimlad a'u meddianent ar yr achlysur o golli gweinidog mor anwyl a Mr Jones. Adnabyddai ef Mr Jones er's dros 30 mlynedd yr oedd wedi bod yn nodded iddo er yn fachgen—dan gyfarwyddyd Mr Jones y dechreuodd bregethu. Yr oedd lie cynes ar ei aelwyd ef yn Mangor i deulu Maes Caradog yn wir, yr oedd ei eneth fechan, bedair oed, y boreu hwnw wedi rhoddi siars arno i gario ei chusanau i Mr Jones, Mountain Ash. Torid cysylltiad cysegredig y diwrnod hwnw— y cysylltiad rhwng gweinidog ac eglwys. Yr oedd Mr Jones wedi bod yn sky-pilot iddynt; ond nid eu cyfeirio am y nefoedd yn unig wnaeth, yr oedd yn siwr, ond hefyd eu helpu gyda phethau yn dal cysylltiad a'r bywyd hwn hefyd. Y Parch M D. Jones (M.C.), Mountain Ash, a lawenhai fod Mr Jones yn gallu fforddio ym- ddeol. Yr oedd ef dan ddyled drom i Mr Jones oherwydd caredigrwydd a dderbyniasai oddiar ei law pan mewn amgylchiadau lied gymylog nis gallai byth anghofio hyny. Adroddodd Mr M. D. Jones am ddygwyddiad lied ddigrifol a t gymerasai le flynyddau yn ol yn ei hanes ef a Mr Owen Jones yn un o gapeli Bethesda, Arfon. Y Parch Lewis Jones, Ty'nycoed, a ddywedai mai stori led faith fuasai ei un ef pe dywedasai yr oil oedd ganddo i'w ddyweyd. Yn y flwyddyn 1863 y darfu iddynt hwy ill dau gyfarfod gyntaf, a hyny rywle yn eithafiou y Gogledd. Llawer yn meddwl eu bod yn berthyn- asau, oherwydd eu cyfeillgarwch mawr ond nid oeddynt yn perthyn yn agosach nag Adda, hyd y gwyddai ef. Yr oedd ei gyfaill yn d'od o stoc dda, a pheth go werthfawr ydoedd hyny. Yr oedd tad ei fam yn flaenor gyda'r Methodist- iaid, ac yn dipyn o wit; adroddir iddo gyfarfod John Jones, Talsarn, un tro yn niwedd oes y gwr enwog hwnw, gan ofyn iddo a oedd ganddo rai o'i hen gotiau allasai gael, gan awgrymu y gallai daro ar rai o'r hen bregethau yn mhocedau rhei'ny, a rhyw ergyd i John Jones ei fod yn colli fel pregethwr. Adroddodd Mr Lewis Jones am dad Mr Owen Jones ar ei wely angeu yn effeithiol iawn. Ebe y tad, Wel, y mhlant i, yr wyf wedi treio rhanu y cwbl oedd gen i mor deg ag y medrwn rhyngoch ond mi fydda i yn well allan na'r un ohonoch gyda hyn.' Cyfeiriodd Mr Lewis Jones ato ef a'i gyfaill yn gydfyfyrwyr yn y Bala-hwy oedd y ddau ieuengaf o'r holl fyfyrwyr hyny, a lletyent yn yr un ty ac wedi hyny aethant ill dau gyda'u gilydd i Brifysgol Glasgow. Yr oeddynt ill dau yn gallu cyd-dynu yn ardderchog. Mr Owen Jones, pan wedi sefydlu yn Ystalyfera, fu yn foddion iddo ef-y siaradwr-i dd'od i gyffyrddiad ag eglwys Ty'nycoed. Diweddodd Mr Jones araeth ddyddorol gan gyfeirio at yr harbour of refuge, a datgan gobaith y caffai ei gyfaill a'i deulu ddiweddu eu gyrfa yn yr hafen ddyogel rhag stormydd o bob cyfeiriad. Heblaw yr uchod, yr oedd yn bresenol hefyd y Parchn W. S. Davies, Llwydcoed T. Thomas, Godreaman T. Anthony, Abercwmboi; H. R. Howells, Ynysboeth J. Glyndwr Watkins (B.), Ffrwd ac R. H. Davies, B.A., Cwmbach. Yr oedd Mr Evan Phillips wedi ei benodi gan Gymdeithas Ddiwylliadol Bethania i anerch y cyfarfod ar ei rhan, ond ni chaed amser. Mewn ychydig eiriau pwrpasol, gollyngwyd y dorf gan y cadeirydd, gan gyflwyno pawb i ofal y Nef.