Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
LLOFFION CYMREIG.
LLOFFION CYMREIG. Y Sabboth o'rbiaen, darllenwyd yllith- oeddyn Eglwys Penarlâg gan Mr Glad- stone, yn absennoldob ei fab, yr hwn sydd wedi myned ar ymweliad i'r Cyfandir. Yn nghyfarfod. bwrdd ysgol Bangor ddydd LIun, nid oedd ond un aolod, Mr T-i T. Parry, yn bresennol. Creda amryw 0 drigolion Caergybi ddar- fod iddynt deimlo ysgyttiad daeargryn yn y^gymmydogaeti1 hono ychydig ddyddiau Hysbysir fod y Proffeswr Parry, o'r Brifysgol Gyrnreig, wedi ymgymmeryd ag arwemiad UntIeb Gorawl Machynlleth. 11 Deallwn fod tua thri chant o bunnau wedi eu tanysgrifio eisoes tuag at dysteb genedlaethol Caradog, arweinydd Cor y Dehau. Rhoddir dau gant 0 bunnau gan Mr David Davies, Maesyffynon. Ymddangosodtl David Owen, Eglwys- fach, 0 flaen ynadon Llanrwst ar y cy- huddiad 0 feddwi, a dirwywyd ef i bunt a'r costau. Y mae ffenesfcr goffadwriaethol wedi ei hychwanegu at addurniadau eglwys Llan- gefni, gan Mrs Bramston Smith, Pen- craig. Hysbysir fod y rodfa o amgylbk Pen y Gogarth, Llandudno, yn debyg o gael ei chychwyn yn uniongyrchol. Bygythia Bwrdcl LIeol Llandudno ddi- aelodi Mr Abel Roberts, ar y cyhuddiad 0 gyflawni gwaith i'r bwrdd y perthyna iddo, yr hyn sydd groes i'r gyfraith; ond; y gwada Mr Roberts y cyhuddiad. Cyfranodd Mr George Farren, o Gwmni y Welsh Granite, y swm 0 ddeg gini tuag i at drysorfa Clafdy Mon ac Arfon. Deallir y bydd i Tegerin yn fuan roddi 1 fyny y swydd o ysgrifenydd i Gymdeith- Ryddfrydol Mon. Cydnabyddir derbyniad y swm o ddeg Pllnt oddiwrth yr Anrhydeddus G. S. l>.ougl as Pennant tuag at y drysorfa er dileu dyled Ysgolion Qwladwriaethol Pen- trefelin. Cyssegrwyd cyfrinfa newydd y seiri rhyddion yn Mhorthmadoc ddiwedd yr Wythnos ddiweddaf, pryd y cymmerwyd phan yn y seremoni gan Syr Watkin W. Wynn. nnillodd Mr. D. G. Davies, a Mr T. R Williams, 0 Ysgol Friars, Bangor, wobrau o ddeugain punt y flwyddyn, am buna mlynedd, yn Ngholeg yr lesu, Hhyd- yehain. Trefnir priodas i gymmeryd lie rhwng -Yr Anrhydeddiis Uligabeth 0. Dillon, (lrlerch ieuengaf Arglwydd Clonbrock, Galway, a Mr H. J. Ellis Nanney, Gwynfryn, Arfon. Dywedir fod cynllun ar droed er eys- sylltu y colegau duwinyddol yn Nghymru Phrifysgol Aberystwyth. r
---------c----LLITH MR. PUNCH.,
-c- LLITH MR. PUNCH. FONEDDIGION,—Cofus gan eich darilen- wyr i ni, ychydig 0 amser yn ol, wneud crybwylliad byr am gyngherdd a gynnal- iwyd yn y Guild Hall, Caernarfon, er budd i Mr Jarrett Roberts (Pencerdd Eifion), yr hwn oedd yn Mhrifysgol Gerddorol Llundain, yn ymberffeithio ei hun fel cerddor. Yn awr, y mae yn hyf- rydwch genym hysbysu ei fod wedi ei ddewis a'i bennodi i fod yn is-athraw (snb- professor) cerddorol yn Mhrifysgol Aber- ystwyth. Diau y teimla Mr Roberts fod hyn yn anrhydedd iddo, set cael bod yn athrawjlisgyblaethol yn y Brif Athrofa. Ond credwn ei fod ef yn teilyngu y swydd, ac fod y pwyllgor wedi bod yn ddoeth yn eu dewisiad o hono i'r swydd oherwydd y mae efe yn ddyn 0 dymmer addfwyn a charuaidd, yr hyn sydd yn un 0 brif an- hebgorion athraw da. Ac y mae efe hefyd wedi profi ei hun uwchlaw amheuaeth yn un a digon o allu a phenderfyniad ynddo i feistroli y gerddoriaeth fnvyaf cywrain ac anhawdd ac yn ol pob tebyg, eie a fydd yn un brif gyfansoddwyr Cymru cyn bo hir. Wei, y mae yn dda iawn genym ni, fel un o'i gydgenedl, gael cyfle i wneud "Y 0 defnydd cyhoeddus o'r hen frawddeg ys- trydebol hono ar ei ran, sef Hir oes iddo i wasanaethu ei genedl," fel athraw yn y sefydliad pwysig uchod, a dyweded poo Cymro diledrith a diragiarn, Amen. Y mae yn debyg ei fod, erbyn hyn, wedi gafael yu ei swydd yn Aberystwyth. Amrywiaethau.—Derbyn llythyr heddyw oddiwrth *•' wr bonheddig u Leipwl, yn fy hysbysu ei fod ef wedi digio yn ofnadwy wrthyf am fy mod yn diawd nad oes neb ond "ffyliaid" yn dlodion, ac mai yr achos o hyny ydyw yr hyn a ganlyn :—Mae pob dyn call yn myned i Lerpwl i fyned yn wr bonheddig" (ac, with gwrs, y mae pob un heb fod felly yn aros ) ii Nghymru, neu pa le bynag y b'o, i fyned yn diawd). Yn ol barn y gwr bonheddig leuangc hwn, nid oes elsieu ond yn uaig fyned gyda'r tren i Lerpwl na byddis yn wr bonheddig yn y fan, dim ond iaruiio ar y pier-head, ac yna good bye am byth i bob tlodi Wei, ynte, pwy ond liyliaid a beidiai fyned i lierpwi? Neb, yn ol barn y gwr bonheddig hwn. Ond, lei ag y mae dwy ochr i bob dalen, y mae dwy ochr i bob dadl; felly yma. Nid ydym o'r un farn a'r swell hwn am Lerpwl; pe amgen, aethwn yno yn ddioecl. Yn ol ein barn ni, a llawer 0 ddynion dysgedig ereill (chwedl yr hen law hwnw o sir Fon, wrth areithio ar ddirwest ers taim), nid yw Lerpwl yn lie cymmwys i neb i fyned iddo, ond y sawl sydd wedi blino ar hel arian, ac ar awyr iach i anadlu, a thawelwch i fyw. Dyna, fel rheol, y rhai a ddylent fyned i Lerpwl i fyw. A chan nad ydyw ef wedi rhoddi unrhyw eglur- had ar ei farn, bwysig ef am Lerp wl, ni bydd i ninnau egiuro ein barn am y lie, dim ond yn unig nodi ein bod wedi rhoddi prawf ymarferoi ar fyw yno, am fwy o iiynyddoedd nag sydd er pan au- wyd yr abwydyn hunanol a herfeiddiol hwn Ac am hyny y mae genym gystal hawl i gyhoeddi ein barn am y lie, ag oedd ganddo yntau i'n dirmygu trwy ed- liw i ni ein tlodi oherwydd aios yn Nghymru mewn awyr iach, yn lie myued i ganol awyr fyglyd Lerpwl i fagu afiechyd corphorol a moesol! A beiddiwn ddy- weud mai ffolineb ydyw i ddim rhagor o bobl fyned i Lerpwl i geisio byw, yn en- wedig os gallant fodd yn y byd wneud bywoliaeth o ryw fath yn rhywle arall, oherwydd y mae yno ormod dair gwaitli o drigolion yn barod. Y maent yn satliru traed eu gilydd yno o hyd, yn filoedd wrth gyd drafaelu." Ac nid oedd ryfedd i'r ddau Gymro hyny wneud y sylw caniynoi, pan yn cael yr olwg gyntaf ar y dref fawr i a gorlawn 0 cirigolion,]-)ea?,,ine, John onid ydym yn hapus, ein bod wedi dyiod yma ar ddiwrnod ffai): ?" "Ydym, yn lwcus iawn I" A diau y gallai unrhyw ddau wneud camgymmeriactau cyffelyb i'r ddau Gymro hyny, gan mor llawn ydyw y dref o drigolion ar bob adeg Bydd fi'air yn y Bontnewydd ddydd Sadwrn nesaf. Ffair o bwrpas i ffeirio" yr anifeiliaid (deudroed, yn benaf), a fydd hon. Yr ydym yn bwriadu bod ynddi i gymmeryd stock 0 wahanol brangciau y rhai olaf a enwyd, er mwyn cael defnydd ilith at yr wythnos nesaf. Oherwydd y mae newyddion yn brin iawn yma, a'r hyn 0 bryd, hyny yw, newyduion gwirion- eddol feliy. Ond y mae yma, fel rhywie arall, gyflawnder o newyddion twyllodrus, sef rhai wedi eu creu o'r newydd, gan rai heb ddigon o barch i'r gwirionedd ond 'dyw rhai felly ddim ynwerth eucyhoeddi o gwbl. Oherwydd pa reswm sydd mewn straeon tebyg i'r rhai hyn, Fod gwraig y 0 wedi bodjn celsio profi pa un galetaf, pen ei gwr ai ynte y sauce-pan "Fad yma ddynion a phedwar 0 wynebau ganddynt o dan yr un het!" (Oherwydd nid dynion fuasai rhai felly ?) Fod y Cyngor Tref- 01 yma yn bwriadu newid Thomas Jones, Yswain, y maer, trwy gymmeryd Evan Williams, Yswain, yn ei le!" "Fod hen wraig, sydd wedi cael stroke' yn methu peidio crychu ei thrwyn wrth fyned heibio i bobl ar yr heol!" Fod 1M1 ¡: 4 J. ø 10 aelodan yr Hen Gorph wedi cicio y ddy- ledswydd deuluaidd dros y drws, i ganlyn rbyw fan satliach ereill." Na, choelia i fawr GWAS MR PUNCH.
GOBAITH CYMMODIAD YN CHWAREL…
GOBAITH CYMMODIAD YN CHWAREL Y PENRHYN. O'r diwedd ymae y cymmylau tywyll a phruddglwyfus a fuont yn gordoi ardal Bethesda yn dechreu cilio ymaith, a gwawr gobaith fel ar dori. Yn ein rhifyn diweddaf datganem obaitb am adferiad cyd- ddealltwriaeth rhwng y meistr a'r gweith- wyr, ac erbyn hyn yr ydym yn teimlo yn dra hyderus fod ein gobaith diffuant ar fin cael ei sylweddoli. Brydnawn Mercher, deallwn i Mr Wyatt orphen ei ddyfarniad, ac iddo anfon copi o'r cyfryw i Arglwydd Penrhyn ac i bwyligor n' y chwarelwyr. Gall nad ydyw manylion y dyfarniad etto wedi eu cy- hoeddi yn swyddogol, annheg ynom fyddai gwneud defnydd cyn-ai-nserol f) unrhyw hysbysrwydd anuniongyi-chwi. Mor bell ag yr ydym yn deall ar hyn o bryd, credwn fod ysbryd y dyfarniad mor foddhaol i'i.' chwarelwyr fel na choleddir nemawr am- heuaeth na fydd iddynt arwyddo eu parodrwydd i ail ymallyd yn eu gorchwyl- ion ddechreu yr wythnos. Deallwn fod yr ymchwiliad wedi bod yn d diduedd, manw, a thrwadl, yr hyn a brawf awyddfryd ei arglwyddiaeth i wn eud cynawnder, ac ym;, e genym bob liyder na chyfyd unrhyw faen tran, gwydd ycliwanegol ar ffordd ter- fyniad boddhaol ac ebrwydd yr annghyd- fod anlfodus. Teimlir llawenydc1 maw: yn yr ardal yn y rhagolwg am adferiad cyd-ddealltwriaeth, a mawr obeithiwn yr adseinia hen chwarel gyfoethog y Penrhyn swa arian. llafur cyn y bydd ein rhifyn nesaf yn nwyhtw ein darllenwyr. t
"'-JCYNNULLION.
"J CYNNULLION. "Y mae gwaed da yn sicr 0 ddangos ei hun," meddai hen foneddiges gyda'i thrwyn coch. Y miiO yn Paris, Ffraingc, 250,000 n dafarndai, a 238 0 Ydtafelloocld dawosio. Dywed un uowyddiadur fod y dail y 1 dechreu gwridowrth feddwl am amlygu Vi fagn aelodau noethion y coed. Y mae Hys cyfreithiol yn Boston we li sicrhau naH gall dynes a fenthyco aril i'w gwr, eu hawlio yn ol. Ni fydd y dyfarniad hwn yn newydd i lawer 0 wragedd. 1 Yn ddiweddar cafodd dyn ieurm^c y i I New York ei siomi yn ei gariad, a chei iodd gyflawni hananiaddiad drwy gym- '¡ meryd dogn 0 bowdr burym." Efe a gododd yn uniongyrchol goAiwch oi hull drafferthion. Cafodd boneddiges yn Paris ei chyffr >i i ddigofaiut gan olygydd newyddiudur, a rhoddodd her iddo derbyn iodd yntau yr I. >. u 11'1 = -J PI' ner, a liiaiwya y toneddiges yn fw.l fyt 1 drwy iddo enwi bodkins fel yr offer/nau i yiniadd. Anfonoddclyt1 yn ddiweddar i un 0 nowydd- iaduron Llundain y byddai iddo, ar dder- byniad pum' swllt, anfon pecyn ptydferfcli i unrhyw gyfeiriad, yn cynnwys cant 0 anrhegion. Anfonodd amryw barsonau yn ol yr hysbysiad ac yn y diwedd nid oedd yn mhob pecyn ond cant 0 binnau Yr oedd gwraig i Wyddel yn rhoddi ei thysfcioiaeth mewn llys fod rhyw bersou wedi bygwth tori drws ei thy yn agored, a dywedodd "Dywedais wrtho, eich an- rhydedd Peidiwch a thori y drws yn agored, canys yr wyf fy hunan bach yn y ty, gyda chwecli o'm plant, a fy ng\yr, yv hwn Bydd allan gyda'i waith. Yr hen fl'armwr ijyiiaf sydd yn arf'er gweithio ydyw Ysgotyn o'r enw John MSKJ- t') rae, yr hwn sydd 111 mlwydd oed. Gweithia y y maes drwy'r cynhauaf; nid yw byth yn gwisgo esgidiau, ac y mae 3, -1 edrych allan am wraig arall. Yr oedd Mark Twain, yn mhen ychydig fisoedd ar oi geni ei faban cyntaf, yii (Ii ddal ar ei lin. Yn awr, Mark," meddai ei wraig, Gyfaddefwch eioh bqd yn cam y plentyn Jua." Nis gallaf wneud hyny," meddai y digrif-ddyn, Mark; olid yr wyf yn ewyllysgar i vfaddef fy mod yn tarchu y peth byellili" ur mwyn ei dad." Yr wyf yn gweled dy focllUJWll du; a wyt mewn galarwisg ar ol perthynas ?" gofynai un cyfaill i'r. liall ar yr heol y dydd o'r blaen. Na yr wyf mewn galarwisg ar 01 fy mhechod.' Yn wir, ni chlywals dy fod wedi colli dim o honynt etto," oedd yr atteb parod a chyf- rwys. lACIIAD O'R PESWOH AC ASTHMi D. WY WAFFBENAU PULMONAIDD UK LOCOCK. —Oiliiiwi'th Mr W.lliam J. Dale, frryliydH, 65, Queen Street, Portsea Oddi- WI tll yr el wyf wed i gaei a r W aff'ven au Dr. Locock dnvy yr ardal boblogatdd hon, rhaid i mi wneud l cSnvi y oyfluwodar o ddyweud fy mod yn eu hystyi|xi yn anmhriaadwy at y peawch, nwyd, asthma, &c., ac y mae y doraefcli o dystiolaethau a daeryyuutia yn oddiwrth bob dosbarth a leshavvyd drwy eu rhiuweddau yu cyllawn gytiawuhau fy mynegiad nchod." Mewn Asthma, Darfodedigaeth, Bronchitis, Peswch, Anwyd, (Jrydcymalau, a phob anhwylder hysteraidd a gewynoJ, rhoddir esmwythad uniougyrchol gap W.-iffrenau Pul- monaidd Dr Lococl?, i ba rai y mae bias peraidd. Ar wert4 gan bob eyfferiwr yn ol Is. ilo. I
ARAETH RADICALAIDD DINBYCH.
ARAETH RADICALAIDD DINBYCH. FONEDDIGION,-— Yr wythnos cyn y ddi- weddaf, cafodd cynnrychiolwyr swydd Dinbych y fraint o wrando ar eu haelod anrhydeddus, Mr Osborne Morgan, yn rhoddi cyfrif o'i oruchwyliaeth hunan- glodus yn y senedd-dymmor diweddaf, a choliiainu gweithredoedd y Ceidwadwyr gyda liymder didosturi; ac hefyd i glywed prophwydoliaeth orhoffus o adferiad y rheng u Radicalaidd, pryd yr esgynant yn fuddugoliaethus risiau bytb-ddymunol St. Stephen drwy ysbeilio, di'vodi, a sathru dan draed egwyddorio.n mwyaf cyssegr.'dig y cyfansoddiad Prydeinig. Yr hyn a wuaeth yr aelod anrhydeddns y tymm .»• diweddaf (yn ol ei hunan-gyfadd- efiadj oedd cyfodi ei lais cwynfanus yn erbyn adgyweirio deddf y trwyddedau nes i'w swn wylofus beri i rai udo a gwaeddi am gryd i'w roddi i gysgu. Ond, y mae wedi defxro fel cawr, ac yn gwaeddi mai gwin a chwrw, ac nid adweithiad Ceid- wadol, a barodd i'r Radicaliaid colli eu mwyairif yn yr efcholiad diweddaf. Ond is- camddywediad (tybryd a dyfais faleis- ddrwg yw hyn er mwyn taflu sariiad ar y Ceidwadwyr, ac i'r werin-bobl i'w cashau. Nid yw trigolion ein gwlad mor ddiryw- iedig a meddw ag y myn apostoiion hedd- wchintgredu. Nid ychwaith ar gefn drygioni o feddwdod y mardiogodd y Toriaid i fryn llwyddiant yn eu hym- drechfa. Mae yn maid, yn ol rhesymeg ddoeth Osborne Morgan, fod mwy na'han^ ner trigolion Prydain yn feddw pan yn cefuogi meddwdod Mae hyn yn gyhudd- iad caDleddus, gwaradwyddus, a die,f,,)i, dd- or; canys y mae yn bur anhawdd deall pa fodd y gallai adgyweirio mesur in ;hh- iantus Mr Brace i foddlonrwydd, fel y cyfaddefir yn gyffredin, gael ei yafcyri^d fel ag i rwyddhau meddwdod ac annghym- medrokieb, ac nid oes nel) ar wyneb daear a all weled hyny ond Uygad dewin Radi- calaidd wedi meddwi ar ei opiniynau chwilboeth cyfeiliornus. Pwy ond y Radi- caliaid yn yr etholiad diweddaf fu'n llwgr- wobrwyo etholwyr a diodydd meddwol i'r fatLi fodd fel y cafodd llawer o honynt eu dis jddri o'r herwydd ? Mae yn rhaid fod cydwybod Mr Osborne Morgan wedi ei serlo a rhyfyg tripblyg,. pan y beiddiai gondemnio ereill gyda'r fath haerilug- r3 rwydd, pan y mae ei blaid ei hun, yn ol tynci- daefch ddiduedd swyddogiofn ei Mawr- hydi, y rhai a ddiseddasant ddeg o'r Rbyddfrydwyr am bob un o'r Ceidwadwyr am feddwi. dynion yn amser yr etholiad. Gwei pob dyn gan hyny a garo weled mai diR til ac anwireddus yw y cyhuddiad, ac hu yd mai nid ar bwys tafarndai yr ennill- odd y Ceidwadwyr y fuddugoliaeth, ond yn unig drwy adweithiad Ceidwadol. Byddai yn well i Mr Osborne Morgan ymostwng i farn y wlad am ei achos, na cheisio dy. chafu ei hun drwy ddarostwng ei well, oblegid fe wyr y wlad gymmaint am boliticiaeth ati a wvr vi-iiiii- Dywedai yr aelod anrhydeddus, fel rhwystr i lwyddiant ei blaid, fod y mesur- all daioms a basiodd y Uywodraeth ddi- weddar wedi llenwi oylla y wladwriaeth fel ag yr oedd yn gofyn am orphwysdra- lV treulio cyn cael ychwaneg. Ond v gwir yw mae y wlad yn methu gweled fawr o ddaioni ynddynt. Ac nid yw y deddfau ereill, sef y Tugel a Byrddan Ysgol, yn ddim amgen na dybenion plaid. Nid ydynt wedi ysgafuhau dim ar feichiau y troth dalwyr, ond yn hytrach eu llwytho a beichiau newyddion, ac anhawdd eu dwyn, ac nid yw y tylawd yn derbyn un budd oddiwrthynt, ond ei lusgo o. flaen yr ustusiaid 1 gyhoeddi ei dylodi i'r byd, a'i gospi am f:1i fod yn dylawd, ac am hyny yn mothu anfon ei blant yn rheolaidd i'r ysgol. Buasai yn fwy gweddus a defnydd- iol i Mr Osborne Morgan waeddi uwciiben y mesur au yma-Peccavi, ac edifarhau, ac ad daw byw yn fwy cymmedrol yn y dyfodc'l,^ os caiff ef a'i blaid y fraint' ryw bryd o ddyrchalu i'r swyddi anrhydeddus a gol asant drwy falchder, na cheisio taflu rhyw dyllog ffugiantus o'r enw swynol -iL 41 gwneud gormod o ddaioni," dros lygaiu ei etholwyr. Ond gwvr y bobl betbau amgenach na hyn. Difudd a gwradwyddus ydyw i'r traethwyr hunan- glocuug Radicalaidd gyhuddo y Prydein- wyr guieuedig o ymddwyn fel y gwna anwariaid y gwledydd barbaraidd tuag at eu cymmwynaswyr goreu, Mae'r wlad & erbyn hyn wedi gweled mai y Ceidwad- wyr yw y cymmwynaswyr gwirioneddol, ac ni throant eu cefnau arnynt ar fyrder. Ond y mae cyfaddef mai drwg oedd llawer o'r inesiirau hyny, a bod adweithiad Ceidwadol o'r herwydd, yn ormod o ddaro-.tyv.giad i yspryd oul, bunanr Radical Dinbych. Gwell ganddo haeru^ na chyfaddef. Gadewch iddo. SARPEDON. (1'10 barhan.)
[No title]
Ennillwyd gwobr o (Ideuclin pant yn arboliad Coleg yr lesn, RhyUychain, gan Mr Thomas, disgybl i Mr Roberts, prif- athraw Ysgol Rammadegol Dinbych. Bwriedir sefydlu ysgoloriaeth yn Mhrif- ysgol Aberystwyth o dan enw Andreas o Fon, fel eydnabycldiaeth o'i lafur yn nglyn ag Eisteddfod y Wyddgrug a raatterIO4 gwladgarol ereill.
HYN A'H LLALL YMA AC ACW.
pan ma hyny yn attab i ddiban; ondma'n ddiama yr ystyria y Rads hyn yn gyson- dab Mawr. Y peth nesa ma'r oracl hwn yn ffendio bai arno fo ydi y licensing bill, ac yn deud i fod o wedi achosi mwy o feddwdod yn y wlad. Gan nad odd y bill newydd hwnw wedi bod miawn grym ond ychydig o ddwrnodia pan rodd o yn siarad, sut y gall o na neb arall ytto ddeud beth fydd i effeitha fo ? Lol botas maip Ac ma'n syn gin i fod dyn fel y chi yn dyros- twng cimin arnoch ych hunan fel ac i neud iws o'r fath glap trap. Ac y ma'n rhyfadd mor gyndyn ma'r Rads i gydna- t,Y bod y Conservative reaction ac yn ymos- twng i briodoli hyn i bob math o tomfoolery. Fasa ryw un yn meddwl y basa fo islaw dyn yn meddwl cimin o hono i bun a Mr Morgan, i fynd i son am beer and the Bible. Ma rhaid i bod hi 'n fain iawn am rwbath i ddeud no fasa fo byth yn gneud ond boed y fyno fe ddis- gwylia'r wlad 0 hyn allannad aiff y run liitd rhagllaw byth i ofyn vote tafarnwr o unrhyw radd, a tha ffasiwn beth i un 0 honyn nhw ddwad i gynyg un, gybeithio er mwyn i'r cryduriad fod dipin yn gyson y bydd iddy nhw i gwrthod hi. Y peth nesa ddoth dan sylw yr oracl odd y Pub- lic Worship bill Ar ol deud fod yr Eg- lwys yn nythle bob deryn aflan, mae 0 'n filan gyddeiriog fod neb am gynyg i glynhau hi. Y mau o 'n gweld yn y bill hwn hadaud,adgysylltiad, &c., ond attolwg, be sy'n creu y fath gariad angerddol yno fo at y Reglwys, pan y mae y Ritualists yn caul i eyffwrdd ? Ai, Did tebig yw ma gyda 'r adraii hono sy 'n gorwadd ar Rufan y ma serch y gwr hwn yn mynd? Ai nid teimlo y ma fo y carthith y bill hwn o'r eglwys yr elfan babaidd, ac y sicrheir hi ar seilia protestanaidd cedyrn a nerthol, fel na bydd dim chance iddo fo na'i glique weld i dadgysylltu hi—gyfynaf i bob dyn diragfarn ai nid yw hyn yn eitha amlwg yn i speech 0 ? Ond er y cwbwl dyna neullduwrs sir Ddiribach yn cheerio y fath ragrith. For shame, inedda i; ond wath heb na gwaeddi for Shame ar. gryduriad na chywilyddia nhw ddim yn wynab y cyhuddiad mwya gwrth- un. Odd gin i dipin rhagor i ddeud, ond rhaid rhedsig i'r post y mynud ma. .i. ,.J UJ •u j. ROBIN SPONC.