Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
CRYNNODEB WYTHNOSOL.
CRYNNODEB WYTHNOSOL. Pa mor annymunol bynag ydoedd yr' Sinnghydfod diweddar yn nghymmydog- I aeth Bethesda, nid oes aaiheuaeth bell- .ach nad ydyw wedi profi yn offerynol i ddwyn oddiamgylch ddiwygiad pwysig yn mglyn a chwarelyddiaeth, ac wedi dwyn y meistr a'r gweithwyr i well cyd-ddealltwr- iaeth. Wrth gwrs, y mae llesiant y meistr a'r gweithwyr yn gydfynedol ac yn anwa- lianol a'a gilydd a chredwn fod y mis diweddaf w.edi rhoddi prawf ymarferol ar hyn yn Chwarel Cae-braich-y-Caf-n. Deallwn fod y dynion, er adeg eu dych- weliad at eu gorcttwylion ar deleran y trefniant newydd, wedi gweithio yn galonog a ehynnyrchu Jlawer mwy nar cyfartaledd o lechi. Erbyn hyn y maent wedi derbyn eu taliad misoi,.Pyntaf ar ol y sefyll allan, ac yr ydym yn deal I fod y eyflogau a enniilwyd wedi rhoddi bodd- lonrwydd cyffredinoL Hyderwn y bydd i'r gweithwyr a'r goruchwylwyr barhau ij gyd-dynu yn dangnefeddus, ac na chym-i mylir wybren fasnachol Bethesda am lawer, -Y i,,o flynyddoedd i ddyfod. cofus gan ein darllenwyr ddarfoci, ychydi^ wythnosau yn ol, i ddyn o'r enw' Richard Morgan gael ei gicio i farwolaeth •a y dull mwyaf llwfr ac ysgeier yn T, 'thebarn Street, Lerpwl, gan nifer o dd -Y -hirod ereulon. Yr oedd y dyn, druan, yii d., vehwelyd adr-If o bleserdaith gyda'ij wraicy ei ii:anvd ar Doson y 3ydd ° Awst, mn ru ^rwyd iddo ar gongl yr heol gry- bwvlledi '« is™ »» ,°'r anwariald spmirllvd yn bla y tmi¥dd mawrion. ■Cofvnodd adyn iddo meWB iaith haer" 0\' i dalu am gT^rw; a phL .to tefd y eais bwnwg y trangcedig i'r holl ymdrecli el, a,' ,f™wd lw waredu baeddw ,et ,i iarwolaeth gan yr waredu bdedow dd mQr adyna i gymdeil an_ ^Sd^rg™ W. Y mae y feth ymosodiadau ysgeier caefln fath gytiymder fel na ? barnwyr yn gweinydu bPe 1^ e lymaf ar y cyfryw drose^ r T fyniad prawf y cyllu, icle,ii-ion-John M'Crave, Michael Mullen, a Pveter Camp- bell-pa rai a brofwyd yn euog o gicio Morgan i farwolaeth, dedfrydwyd hwy i gael eu dienyddio am y trosedcl arswydus. Hyderwn y bydd y ddedfryd ddifrifol hon yn wers i ddyhirod anwaraidd sydd yn peryglu diogelwch bywydau y cyhoedd. Arddengys adroddiadau o'r brawdlys- 9 oedd gauafol fod trosedd au ysgeier ar' gynnydd aruthrol drwy y wlad. Yn Lerpwl cyhuddid dau ddyn ieuangc o lofruddiaeth gwirfoddol, ond wedi ystyried y cyhuddgwvii, cyfarwyddodd y Barnwr Mellor y dadleuydd erlynol i fyned yn rnlaen yn gyntaf gyda'r cyhuddiad o ymosodiad. Trosedd y carcharorion ydoedd ymosodiad ar ddynes, a'i gadael yn farw mewn cae, o'r hyn y profwyd hwy yn euog ac y dedfrydwyd hwy i bymtheng mlynedd o lafyr penydiol. Yn Worcester cafodd dynes o'r enw Liddell, yr hon a adewsid gan ei gwr, ei dedfryrlur i gael ei denyddio ar y cyhuddiad o ladd ei phlentyn, tua phedair blwydd oed. Yn Warwick, dedfrydwyd dyn i bum mlynedd ar hugain o lafur penydiol am ymgeisio at lofruddio dynes a'r hon y bu yn cydfyw, a chafodd dau ereill eu dedfrydu i bym- theng mlynedd o lafur penydiol am archolli yn ei lygaid ddyn oddiar yr hwn y ceisiasent dynu arian. Pwngc ag sydd yn tynu sylw mawr y dyddiau hyn ydyw prawf Count Arnim, diweddar lys-genadwr Germani yn Fframgc, ar y cyhuddiad o gadw niter mawr o ysgrifau swyddogol sydd ar goll. Ar derfyn yr yjxichwiliad, daliai un o'r dadleuwyr amddittyiiol nas gallai fod gan y Count unrhyw anicau i gglu neu ddin- ystrio y cyfryw ysgrifau, a eiiyfeii7#i at y ffaith fod y Llywodraeth yn feddiannol ar gyfysgrif o honynt. Dywedai nad oedd yr hyn a brofasid yn dwyn unrhyw berth- ynas ,asr aehos, ac nad oedd yr hyn a berthynai i'r s wedi ei broli o gwbl. Wedi i'r amddiffynlad gael ei gau i fyny ddydd Mawrth, gwnaeth -CGUR.^ Arnim fynegiad byr ar ei ran ei bun, ac yua go- hiriwyd y llys hyd ddydd Sadwrn, pryd y eyhoeddir y dyfavniad, Hysbysir fod yr ymchwiliad yn creu dyddord^b angerddol yn Paris, a hernir y gall effaith yr ysgrif- au ddylanwadu ar y mwyafrif yn y Gyd- gynghorfa Genedlaethol 'yn erbyn sefydl- iad y Weriijiaeth, Nid yw yr anhawsder gyda golwg ar gyssegriad ac agoriad Egiwys newydd i Dinbych yn debyg o gael ei symmud am beth amser etto. Cyrmaliwyd eyfarfod o'r tanysgrifwyr at yr adeilad nos VVener, pryd y daethpwyd i'r penderfyniad o ohldo pob gweithrediadau ya nglyn ag achos ;]yd onis cyhoeddir y ddYfal-Úd ar gyffelyb faen tramgwydd Exeter. Dywedai y periglor ei fod ef yn bersonol yn gyfrif- ol am ddeuddeg cant o bunnau yn nglyn a'r adeilad, ac ond i'r tanysgrifwyr dalu y swrn hwn byddai ef yn dra boddlawn i ganrattau iddynt wilelid a welent yn oreu a'r Egiwys ond hyd ties rhyddheid ef 0 gyfrxfoldeb pwysig, amh.eis'ai a oedd ganddynt hawl i wneud a fynant hi.
-______L__.------___----------.HYN…
-L_ .HYN A'R LLALT), YMA AC ACW. MEISTM GLYGWES,—Yn mysg y bwndal llythyra ddoth oddiwrthoch. chi hiddiw rodd'run a ganlyn. Ond ein i mi roid y llythyr; dewch i mi gael deud y sgwrs fuo rhyngtho i a'r postman bora ddoe. Fe gwrddodd a fi ar yr hewl, ys dywad y South Welians. Bora cla, i chi, Mr Sponc." medda fo, gan gydio mewn cydyn o'l wallt blaun a rhoi rhyw jerk go lew iddo fo. Bora da," meddwn ina, ac fel hyn rath y sgwrs yn miaun Postman "Cyheithio gnewch chi gofio am dana i tua'r dolig ma, syr, herwydd ydw i wedi cario cimin o lythyra i chi ac y ddarum i'r dre i gid, os nad lllWY." R. S Wel ma 'n debig boch chi yn ,çaJfl tal am ddelivro llythyra fel ma pobol erill yn yn caul tal am i gwaith." Postman ydw 'p.. caul tal, syr, ond mau o yn un 1 digon by^ban ond mau o ryw arferiad gin bobol roi o grysmas box ne gylenig i ni. Wn i di ydi 'r Llywodrath yn cymmeryd hyny i styriaih pan yn ein cyfiogi ni ai peidio." R. S; Os ydi 'r Llywodrath yn gwneud ffasiwn beth man t o yn dro mean iawn, a phan fyddwch chi | yn caul ych tal e^Ba, gyfynwch am in- formation ar y pwnc, er Tw-wyn i'r cyhoedd gaui gwbod be ma nhw yn' i jwud, wath o'm rhaii i ydw i 'n hollol yn erbyn system y crysmas box ma, herwydd fe ddyla pawb j gaul tal yn ol pjris y farchnad am i waith,; ac fe ddyla pawb gaul gwerth i arian pan yn prynu. Fe ddyla pob b^snass sefyll ar i merit i hunan, ac nid caul i bropio i| fyny gan Iwgr-wobra ar ddechra, cynol, j na diwadd blwyddyn. No bribery, no corruption,-—fair field and no favour, dyna ydi lighted i, a dyna leiciwn i weld yn motto cyfiWinol. A ydach chi rwan miawndifriyn gwe]4 rywreswm ych hunan miawn dwad atta. i IofyD am grysmas box ?" Postman V{, syr, ddaru iai ddim ydraCh arno fo yn y goji*, yna; niau 0 wedi bod ryw hen arferiad, & ddar$:; mi rio.ed feddwl dim am y peth, ac om; rban i, syr^ rhaid i mi gyfadda i fod o ryw ydrach yn beth digon gwrthun." R. S vVel, ma dda gin i boch chi yn cyfadda, a hyfyd y boch chi'n i weld o yn i liw priodol, wath tydi'r arferiad yn y rhan fwyn o amgylchiada ond ryw fath o gen- teel begging, ac fe ddyla pawb sy'n ynill i fara drw chwys i wynab, ne miawn geiria erill, drw honest labour, fod yn rhy inde- pendent i syrthio ar hen arferiad mor isal a dirmigedig. Ma isio gneud i ffwrdd a ryw anomalies fel hyn yn y roes oleu hon, a da chi dechrwch ar ol y flwyddyn yma beth bynag." Postman: "Wel wir mi na, syr; ond rowch chi rwbata i mi 'leni gin na ddaru mi ddim meddwl am y peth o'r blaun ?" R. S. 0 gnaf am leni, rhag ofn i chi feddwl wrth y nghlywad i'n siarad fel hyn ma isio peidio rhoi fy hun- an sy arna i, ac wn i ddim chwaith neis i fy syniada ar y pwnc yn gyhoeddus o'r blaun ai peidio." Postman 0, na, prun fasa chi 'n rhoi ai peidio, Mr Sponc, faswn i ddim yn meddwl hyny am danoch chi, a thanci, syr. 0 bobol anwyl, fuo just i mi angofio, rodd gin i hyn i ddeud wrthoch chi, syr: fuo'r Post Office In- spector yma dwrnod o'r blaun, ac mi ddeudodd fod 'r head office wedi rhoi orders fod i fags ach enw chi arnyn nhw i gaul i gneud yn ddioed, ac fod i'r letter assorters yn y mail trains falu am roid ych llythyra chi'n unig yny nhw ynghyd, a sel y frynhinas ar ena pob bag, fel 0 ag y bydd yn anmhosib i neb dampro efo nhw, ag hyfyd fel y galloch eu caul yn y modd cyflyma. Dydd da i chi, syr, a diolch fawr i chi." Nawr, Meistri Glygwrs, am y llythyr. Dyma fo SYR,-YR wyf yn lied fynych wedi dyfod ar draws yr ymadrodd canlynol "from the subline to the ridiculous," a hyny mewn gwahanol gyssylltiadau. Byddai yn dda genyf pe rhoddech dipyn o eglurhad arno, ynghyd ag esiampl neu ddwy o'r dulliau y gellir ei arferyd ac y mae yn ddiamheu genyf y bydd lliaws yn ddiolchgar i chwi yn gystal a'r eiddoch yn ostyngedig, J. P. W., LI Vf el tdos gin i ddim ond gneud y gora alia i i fyddlaiii 'r cyfaill ma, drw dreio dyfnyddio yr ymadfodcf yn briodol a thrywiadol miawn amrywiol siampla. Yn gy-ul f, miawn gohebiath,—o'r sublime i'r ridiculous ydi o lythyra digyffelyb Robin Sponc i lawr hyd at eiddo Rhywun ac Ephraim yn y ^lagarcj Bach. Yn ail, miawn llynyddiath Gymreig;o'r s ii bliriie, i'r ridiculous ydi Q Llau y Wlad i lawr hyd at y Blagard Baeh a'r Dydd (neu yn hytrac,li y nos).. Yn dryclydd miawn lead- ing articles,™-gublirne i'r pdicijkras ydi o rai coeth a chiysiiroi y hiais i lawr hyd at y bare imitations yn y papur arall a enwyd. Yn bedwerydd miawn barddoniaeth,—o'r sublime i'r ridiculous ydi Q't eiddo Eban Fardd, a Dewi Wyn (i'r gwaelodi^n) hy& at Mynyddog a Die Dy- wyll. Yn buiiiadj ipjamirl canu, o sub- lime i'r ridiculous ydi Q 1Yi.1S Edit a Wynne, Miss Marian Williams., ís Dayies i lawr hyd at Moneydog, cyffelyb. Yn cbwechad, miawn prygetliti, —o'r sublime i'r ridisillous ydi oddiwrta ddynion fel Dr Edwards a JX (J. Bavies i lawr hyd at y man jacks politicadd sy n treio gfcwffio i'r golwg ar bob esgus o lecsiwn, gls esgob Cynarfon a'r cy- ffelyb. Yn sitfad, miawn areithydd- iath,—o'r sublime i'r ridiculous ydi o Punshon a Mursell i lawr hyd at f County member for Anglesey, a'i wahai&d chair- men a'i supporters hyd y wlad, nenwedig tua 'r clai "ac ardal ddifir Pen y traeth. Wel, y cyfaill J. P. W., bwrach bydd hyn yn ddigon i roi idea go lew i phi am Y sentans. Dcla gin i weld fodchwrehyrs Cae-Braich- y-Cafn yn falch o'i bargeinion, Wei done, boys; byddweh fyneddigadd, myddeugar, a da. Peidiwch a chario ych ruvenge hyd at lan bedd ych cyfeillion a'ch pyrtbyn- asa. Ma cymdogath y fynwent yn o bell 0 i gario teimiad drwg. Byddweh wych. ROBIN SPONC. V". V'1
LLOFFIO^ CflfREIG. ""I'",
LLOFFIO^ CflfREIG. "I Parhau mewn sefyllfa berygius Q ei iechyd y mae Deon Bangor. Hysbysir am farwolaeth Mr F. F. Brapdt, yr hwn a adnabyddid fel dadleu- ydd Y4 J^gogledd Cymru. Bwriad y Mrr: H. Owen a'i Fab gynnal arwerthiadatt c, anifeil- iaid. Mr Dolby sydd wedi ei bemiodiyn olyn- yd4 i'r diweddar Mr Kyffin Roberts fel cyf- rifydd utdebol Gogledd Cymru. Lluddiwyd y bavK-yr Horatio Lloyd i weinyddu yn llys siriol Gwt&esara, a lian- wyd ei le gan Mr Trevor Parkins. Cwympodd dyn o'r enw Richard Wil- Iiams yri. far-gr ar yr heol yn Mangor ddydd! etholiad y bwrdd'ysgol,, Bydd i MrBrinley Richards ei5t ddarlith ar gerddojiaeth gunedlaetliol yn mhreswylfod Arglwydd Claj^P^e P^et ar j y 29ain eyfisol. | Disgwylir ymddangosiad pryddest ar ddinystr Jerusalem gan Titus. Yr awdwr y\y boneddwr sydd wedi bod yn trigianu yn Mangor er^ rhai misoedd. r Dywedir y bydd i estyniad prydles doll- borthol Porthaethwy a Beaumaris brofi yn dra manteisiol i drigolion L!andegfan. ZD Cafwyd hen wr o'r enw Robert Evans yn farw ger erchwyn ei wely yn Ninbych y dydd o'r blaen. Aeth y Hong Sibal, gyda llwyth o got- twin o Wilmington am Lerpwl, yn ddryll- iau r gyfer Point Lynas. Achubwyd naw o r dwylaw, a boddod(I y degfed. Y Parch. 0. W. Jones, curad Caergybi, sydd wedi ei ddyrchafu i fywoliaeth Caer- hun, a chodir trysorfa er ei dy.- tcim ar ei ymadawiad. Cyfaddefodd Benjamin Jones, brodor o Fangor, ei euogrwydd yn ngwyneb y cyhiiddiad o ladratta yn nglyn a llythyrdy Lerpwl, a dedfrydwyd ef i bum' mlynedd o lafur penydiol. Pasiodd pwyllgor Darllenfa newydd Llandudno bleidlais o ddiolchgarwch i Mr George Felton, archadeiladydd, am ei wasanaeth rhad fel cynllunydd yr adeilad. Mewn cyfarfod o gyfranddalwyr Gwaith Assheton, Arfon, pasiwyd penderfynia,dall i'rperwyl fod, yn angenrheidiol'cyfranu ychwaneg o arian neu werth cyfrano hono mewn trefn i gario y gweithrediadau yn mlaeu. Hhvdd Mr Watkin Williams wobr o ddeg gini yn nglyn ag Eisteddfod Gwrec- sam tiiry traethawd goreu ar Hamlet." Hysbysir hefyd y bwriedircynnalarddang- osfa ar raddfa eang yn nglyn a'r Eistedd- fod. Hysbysir fod pwyllgor Eglwys newydd Din bveil wedi cynnyg symmud y gyfran o'r addurniadau y cwynir o'i herwyd 1, ar y telerau fod i Esgob Llaneiwy drwy- ddedu yr adeilad, hyd onis ceir boddlon- rwydd ar gyfreithlonrwydd yr addun. Ennillodd y Parch. W. Dickens Leuis, dirprvvywr y Feibl Gymdeithas. y gradd o A.O. yn Mhrifysgol Rhydychain." Efe yw yr an o'r pregethwyr Cymreig sydd wedi cymmeryd ntis ar ddiddymiad y prawilwon. Cynnygia Mr George Evans, Dinbych, burn giui o wobr am y cyfieithiad Seisnig goreu o unrhyw ddernyn Cymreig, ac fel un o r cystadleuwyr, y mae L'lew Llwyfo wrth y gorchwyl 0 gyffeithu Ti wy;idost beth adywed fy nghalon," o waith Ceiriog.
Family Notices
GENEDfGAETlLHJ. il'iogfyr 7, yu 39, Hisjh Street, Ciierin- II i.. I ,j t,3, prt)vi iou dealer, UF ferch. ii r 6, yn 48, lnlam Lane iJootji-, Lerinvl. W;q] Mr il. L. iiicharda, ar ferch. Hui.giyr 14, priod inly Jqhn Jmjes, ie i., L mei c: Street, berpw}, ar ferch. Kti-'igfyr 12, prigd Mr K. Owen, Peuisvninj C" t4er 1,1 I' r t, ar till, Siou etto rhosyn uatur !pwjLt bych ni Km cusau, a'n cysur yri da dclelo, dyu di d iolur, A djiwu fel ei dad-dyu id dur. — Trebor Mai. PRIODASAU. lih^fyr 12, yu egiwys Llauymawddwy, .ln v p ..uh L). S. Evan,, Mr Kichard Thom.s, L^IL t I Catui--nue Jones, Pennant Bychau. llhagfyr 8, yu Llaugefoi, trwy drwydde.1, Mr Richard < a Mrs Iteaum iris egl wy t,o, g8pktrioe, CMryv, gn y Parui), HnHY9, Ij.D., ijcer LhnjeUyy, evv ei gyuuorthwyo «»a y Parch. 1), EyVnl T^rna§ 'Hqwei E-berty, ble,uur Pro3t Jones, Minydm). (j»lwvu Kbagtyr 8, yn Ffos-y-tlin, ger Aberaei-cn/, Mr Kbagtyr 8, yn Ffos-y-tlin, ger Aberaei-cn/, Mr Gritfit4 Davies, Taly ut-yli, yu awr o Lerpwl, a Muss Mary iniami*. bbop, Jreiiiiar.t. iiUagfyr 11, yn J?.ehoboth, Coriis, Mr J> ha i)avies Altgoyi, 4 Mwg (is-w) Edwarus, Bridge Street! Com*. 5 f Kh-glyr 12, yn n^hapel y Twrgvvyu, Upper Bangar, rKl™l''r' Mjnai Budge, ag Eileu, m,rch hynaf J. d-% YiSw., Menai Bri.ige. Kba^j r 9, .Vloos Side, Manchester, y parcU. Gritii&h h un ,l,JUf a Ahugaret Jane, uuig £ ercU ilr Robert GreeuUeys, Mauchester. MA my Oh A ETH A U. T^c .wedd 26,-yn 41 rnlwydd <»ed, ar ol msoed i „ XY8. tudd bin), Mi-i Keuecca Suphiii'' .rt-illiams i' Mabvv^), y: ddarlitues euwog,' p^r'thvti.vf i' a gweaaw y diweddar Baf'ch: t glotl.i'. ,U1. KLi^i.r usVydd ar ol )ih gysui v iVlllwriad Hucfji, gi-yi, 1-1 ,i 1 9, baum i/ycmuTtyrs Auue >7viSa-. ddair- tauweuog, yu haiiaer bivyyiicj ,10,1 tri mi* » tnarwuiaetU ei dad. *m Rh ) I a bia-v.i ii- Pdi c,"u- William a Gntiith Hu^nes.' 1Ui 1.4' yU, 10 ^jiV^'dd, oed> EuJily, pleutyn ieuei<3.i :.lr J>)Uu Juues, J, Vau nirs-screet, Lerpwl Rh .J)' 7, yn.M rnlwydd oeJ, Mr R. o. Pntchard Biyi,- -i' dweu Park, Lianrug. Khngfyr 13, yn lii Lwery Place, Blair ~|r. ,.fc> Toxteth Pat lrs herv»-, geneth fach Mr Tu->U>A« KVM 1 iin wAwydd Mam, g'veddw v diweddar hiiward;#. (^riffitbs, Ysv. PI a;- N ,yydd sir Dr:ini>yih. <' RhaV)!' 1°, y'i S2 ujlwydd oeMra, j.. retoM, iJ .-aeon's dm Ward, Diubyou. R!>a Jy 9, yu bum uilwydd asaitli ,c 1, E Izi A PriedL'07 (jrlHith-J, anwyl Oleint-i Eh/,0,u vVilhain Gnflitha, Carlton, per Wakefield. >v ai.aia Rt.agt.r 2, yn 71 uilwydd oed, WilliaJll \vi!!i;l.ns dealer, gyut 0 Pancras Lane, L!u a ti;l,tblo- mew s IV.w^d'l yVUlkui", Peuih udtfudraeth. Qadawod^ bf-jod » l-i i ar ei *1-1, ja nghydag wyriou a<il .uj'* B? °ddt;l, .a j'ystudd poeuus a thrwru ai lIh¡r.ld,)u yu daw- 1, uirwguacii, ac aiuyneddgir ac y 1 UJ s- cyngi y.aroddgar i ewyllys ei Tba ( X I", ell ydyuc .t yti el chystudd mai llaw T. (dd vJ cer- yddu, 11 y wedi ei amcanu 1 io-\ or lies' a ben- dith u. 1. X-eimui- 5oJ»0ct gyftiedin 1 v 1, gvuimydog- aeth »r -1 M L)« tyuig'y ,:ll>>tudd yr udd yn dda gau btwu-ei gweleii uLa hirioL eb c 11!I"11I)1, ai medrusrwydd ilea a ojMir. G-welid'yn aualvsg >y parch Yr avda \vyr yn gyfFr i.M.J « r > >' (> gymLU¡,I.è4a g^fagoa, ar -d'I i" <ji hiirgei wely," yn Peurhy >ll"\}\reth, hyd Iles y clat yr Archnj^i ¡.'i guru, •ii'.tijjopa (jùrn aafeidrul ei ddalerf Corn tiraeth o ssruiaeth d 1 ddeffro uiawrolion y llwch. 4 V
i ETHOLIAD BWRDD YSGOL BANGOR:.
nod wyboda-feih o'f Ivyddor ond ein prof- 1 iad ydyw, mai math o gicaion ferhoedlog yw y gyfundrefn sectol hon, ac wedi y cafodd y penboethiaid cythryblus a chyb- yddlyd gyfle i farchogaeth y cyboedd, ni bu iddynt betrnso am eiliad drethu y trigolion diniwed hyd fer yr esgyrn. Hyn a wnaethpwyd yn Mangor yn y dull mwyaf llwfr, lladradaidd, a llechwraidd a ganiat- tai cysgod cyfraitb, gan ddifreinio y trig- olion o'u bawl ddinesig fel etholwyr :rhydd ac annibynol." Gallesid tybio fod y gyfry w blaid wedi cyflawni y fath fesur o .haerllugrwydd fel nas •meiddiasent bytli mwyaeh ddangos en jhwynebau yn ngwyneb agored haul; ond .J {:) J 0 ¡gan wybod effeithiolrwydd amser fel meMjg clwyfau, ymdrechasant yn egniol, ae ymae eu llafur wedi ei goroni â llwydd- iant mor baerldianol o'u gweithgarwch ag ydyw o ddinystriol i logell a chydwybod y trethdaJwr. Wrth gwrs, nis gellir ystyried 'canlynia-d yr etholiad yn fuddugoliaeth i'r Ibydohvyr secularaidd hyn, yn ogymaint ra-f na, symmudodd caredigion addysg gref- ydiiol gam, ae na chodasant fys yn eu herbyn. Er argyhoeddi y sylwedydd mwy- af arwynebol obyn, nid oes angen am gy- feirio at ddim amgen na'r gwahaniaetk dirfawr yn nifer y pleidleisiau a gofnodwyd dros y ddwy blaid. Bwriad gwreiddol plaid addysg grefyddol a didreth ydoedd ym- drechu am bedair eisteddle; ond drwy ryw amryfusedd, bu i'r pedwerydd ymgeisydd encilio o'r maes. Nid oedd lie i amheu na ddychwelid y tri oedd yn ngweddill, yr hyn a wnaed ar ddydd yr etholiad, ac o f ganlyniad rhyngodd bod iddynt adael i'r 3 n "Seeulariaid ymladd a'r ddau ymgeisydd sanmbynol acaflwyddiannus, neua'u cysgod teu homain. Hyny a wnaethant, ac y mae iddynt herffaith ryddid i grechwenu oher- em goaruchafiaeth ar eu cysgod, a'u dau wrthwyiiebydd annibynol. Y mh 7 fiec-ralariaid penboeth wedi syl- weddoli eu" lwff freuddwyd am eu syniad o awdurdod af .f)d ac egiwys llogell a chydwybod y irethdalwyr, y mae yr awenau yn eu dw"viavv-t a cbrefyddoldeb to ieuangc y ddinas yn ,?U eldrian. Tra ymaent o yn chwyfio baner goru'^hafið iuuiandyb- iol, ac yn erechwenu oL'erwydcl buddugol- iaeth ddychymygol, d T.Innnen*i erfyn ar iddynt drugarhau ';vrth warrau llethedig y trethdalwyr amry/tis, tosturio wrth y to ieuangc diniwed sydd yn codi, ac arbed y Beibl cyssegrlan yn ein hysgol- ion dyddiol am y flwyddyn hon efcto."