Llais Y Wlad

WRECSAM A'R AMGYLCHOEDD. ^rt> yr oedd yr lien flwyddyn yn tynu .wthraed i'r gorphou A i f., V a'r flwyddyn 0) 1 IJ; ,t! H. J ^ewydd yu dechreu anadlu,. yr oedd y *icer Howell yn dwyn gwasanaeth dwyfol yQ tolaen yn hen eglwys ardderchog ^wrecsam. Hwn oedd y cyntai' o'r cyf- arfodydd o'r natur yma i gael eu cynnal r* yr eglwys beuafol hon. Yr oedd y Gynnulliad yn helaeth., y gwrandawiad yn ,atud, a'r bregethya ddifrifol. Tra yr oedd nlferhelaeth yn addoli Daw yn y modd uchoà, yr oedd ereill yn brysur addoli eu tad diafoi, drwy droi i mewn i fasnach 'y pn Mr Dutton, grocer. Ond ni lwyddasant 1. gael ond ychydig i-ostrelau o win. ■GWLEDD.—-Khoddwyd gwledd i aelodau yr ysgol garpiog, 156 mewn nifer; mae ystadegau yr ysgol hon yn dangos ei suf- 1 0 yllfa lewyrc us, yr oedd grant y Lly Ir- aeth yn c rhaedd i'r swm hardd o 105p. U BWRDD Y GWARCHEIDWAID.—Bu gryn helynt yn Bghyrnmydogaeth y bwrdd hwn yr Wythnos ddiweddaf, a hyny oherwydd gwaith offeiriad Pabaidd yn ymyraeth a geneth oedd wedi oaelei hyrddio allan :!3.n y gwarcheidwaid. Dygodd yr offeiriad gylmddiaclyn mlaen yn erbyn noddwyr yr eneth, gan ameitnti eu dangos fel rhai yn arfel y creulonderau mwyaf tnag at yr un oedd da a eu gofal. Parodd hyn ym- chwiliad manwl i'r peth. Dygwvd yr aneth, y rhai a'i noddent, a'r prist o flaen y bwrdd, 1. chwiliwyd y peth i'w wraidd oafwyd allan fod y teimladau goreu yn bodoli rhwng yr eneth a'i meistres, a'i bod yn hoffi y grefydd yr oedd yn cael ei dysgn yoddi, a'i bod yn alluog i ddarllen v Beibl yo y ddwy iaith. Affican yr offeiriad oedd dangos nad oedd yr eneth yn cad yr addysg grefyddol a ddymunai, ond meth- odd, a gorm iddo fyned ymaith yn atbrist. RHYFEDDOD.—John Jones, LI ndain, yn y dref hon ddydd Nadolig; holl gwn a ehathod y dref yn talu gwarogaeth iddo yntau, fel brenin y teulu cynffonog, yn ymsythu, gan geisio argyhoeddi y byd eiu bod wedi dyweud anwiredd yn nghyich y cwrdd llenyddol tlodaidd hwnw a gvn- naliwyd arddull eisteddfod yn Mrymbo. Ond y ni oedd. yn. dywend y gwir, a Joha Jones yn dyweud c- Mae yr eisteddfod yn cael llawer o sylw y dyddiau hyn. Ac mae swm y gwobrwyon a gyn- Rygir yn BOOp, a'r bathodau yn 39 mown nlfer. Mae nifer mawr o eriwau y heirn- iaid wedi ymddangos, yr hyn sydd glod i'r PWyllgor eu bod wedi gwneud y fath ddewisiad hapus. Nos Fawith, bu G. 0. Morgan o flaen etholwyr yn oanu fii falat flyiiyddol, yr hon wrth gwrs oedd yr un fath ag arfer, gydag ychydig eithriadau. Yr oedd yn eanmol gweithrediadau y senedd-dymhor ddiweddaf, ond ar yr un gwynt ya dyweud 7 dylasent fod wedi gwneud ycbwaneg, ac ^niae yn rhaid fod y Weinyddiaeth Geid- Wadol wedi gwnead llawer, a'r llawer hwnw yn dda iawn hefyd, c"n y buasai Radical o'i fath ef yn addef eu bod wedi gwneud dim. Tenau oedd y cynnuliiad, a'r hyn a ddywedwyd yii Ilao, ac heb f •• wr} mwyo werth na chynnyrcha chwerthiniati, Y mae ynadon y dref, o herwydd nifr-r ttiawr pechaduriaid, am wahanol ynfyd- rwydd, a drygioni," yn ymgyf.i'ri'od yn ddyddiol, a chydaganhawsder v m .ent n dod drwy eu gwaith er hyny. Y Sul cyntaf o'r flwyddyn ydoef|l yr adeg bennodol i holl enwadau ere dref a'r qymmydogaeth i wneud ea casgi- ladau blynyddol at y clafdy, ac y m ie t Wedi bod yn hynod haelionus. RHos.-Golwg dda sydd yma, meisfcr a gweithwyr yn methu a chyttuno, a gl .fa.; Hafod-y-bwoh wedi ei llwyr attul, jhwer allan o waith, a nifer mawr ya dioddef! eisieu bwyd; oherwydd tair "<;thuosj lUaent wedi ei weithio (.,i-s tri mis, a 1Iawer yn methu cael dau ben y llinyn yn ngl1yd pan yn gweithio yn rheolaidd. Ei- euholi galedi, maeat yn parhiu yn gwerylg.tr. Nid oedd dim llai na chwech Mchos o an fcghydfod cymmydogol o flaen ynad m Rhiwabon yrwythnos ddiweddaf. B ymbo, pobpeth yn Iled dawel yn y pa» th hwn, ond fod ami i ffrwgwd ddibwys cy iû- Qieryd lit rhwng aelodau y bwrdd ysgol; Itc ami i fachgen, wedi iddo ennill banner Coron yn yr eisteddfod fawreJdog (?) ddi- 0 ^veddar, yn dechreu teimlo ei hun yn fod Iled bwysig, ac mewn a Iu tori ychydig ar ei adanydd.-Goheby

CAERGYBI. ALILEITHIO.-Nos Fercher, y 29ain oRagfyr, eynnaliwyd cyfarfod yn y neuadd drefol, dan lywyddiaeth y Parch. W. Voyd, pryd yr oedd Morgan Lloyd a Richard Davies, aelodau Seneddoljbwrdeisdrefi a sir Fon, yn annerch yr stholwyr. CYFAEFOD PREGETHU.—Dydd Llun, y 3ydd eyfisol, cvnnaliodd Anoibvnwyr y dref hon eq cyfarfod pre^ethu blynyddol. Oafwyd cyu- "Illiaclau lluosog a phregethu grvmus.-— .u

IF THIS SHOULD MEET THE EYE of any one gabled with Wiad in the Stotnacli, Indigeaciou, or *Uiousae«a, take PAGE WOODCOCK'S WIND PILLS. JLheir celebrity proves them of sterling mtdt Tonic, Invlgorati'iif, aad Purifying, tllol form esUH*. 0'I all medicine vaiidors, in at Is I Jd and 2a 9d. al t ?''

r HYN A'R LLALL, YMA AC ACW. MEISTRI GLYGWRS, -Tlvd w i yn gweld dim harm miawn deud am ddyn fuo yn pyseidio pobol i dwyllo ac i ddeud celwydd i fod o wedi pigo arfa o armoury yffarn o dan batronage tad y celwydd. We], prun a ous harm ai peidio, mana wirionadd yn y peth, wath ma'r dyn a.wna beth felly yn dal cysylltiad go agos 1 phennath prys- wylwrs y lie hwnw. Ma gin i rwy arferiad (digon cas miawn llawar cysylltiada) o alw spade yn sl),tde, a poed felly y bo. Wei, frodyr bach, a ydym ni yn fyw i ,rid tybad, herwydd ma oracl mawr Radicaliath Gog- htdd Cymra wedi siarad a mi, llawar o'r man Rads yn credu fod bygythion hwn yn ddigon i chwythu pob Conservative i dry- gwyddol arobaitli. k 0 ma rhai o'r breed ma yn gredirswyr campus ma nhw "wedi dysgu 'i' grefft o gredu mor dda fel nad ydi ciedu celwydd ond fel chwara gyny nhw; its, ie, fno just i mi angbofio, tasa nhw heb d<lysgii gneud fasa na fawr o ddim iddy nhw gredu. Wel, wir, truenns n tål oudd yr oracl tro ma, a pha ryfadd ran hyny, blegid rbodio mhlith y bedda ydi hobby y gwr bwurvvan, a dellir dim fiisgwl llavrar o brilliancy na clieer- ¡ FLIJTIOES U fati hono, ma rhodio mhlith y bedda yn emblematical i gyfiwr y Rads ar hyo 6 bryd, byrwydd ma l'ihw Just ar ddarfod am danyn, mhesa bach i wir ma hi uior ;/aiad arny nhw tses ma y rhan fWYfi o hony nhw we(ii robbio er 'tio tnw,vn byw, commitio burriary, a'r rhen JSgl'wvs druan Ydir move rwan—treio caul standing place vn y fon i •ddecbra er mwyn eaal lie mwy eyfleus i i wsio 'r-■family'^ i Soraio 'r drysa. D/nia I oudd giu yr t'.r kd ,>11 njwv& yn i speech. Ma 'n wir iddo li dreio tteindio bai ar waiih y session ddyweutha, ond ddo hi ddim flordd bono hawdd iawn ydi deud t iKa ni i li-wo n 'I) gneud yn well, ■ot»d pena I'acii, p,m odiu. nhw i liuwii, neutho ishw ddim tIonld ma; ful practical legislation er gweliiani ffredinol wedii ysgellluso yn gyliy uhw. Wir, toudd dim gobaith swag ffordd na felly fasa dim digon o attractiow i gadw 'r g&ng heb splitio ar i gilydd, a cbyiiiatau (rhyn iydw i 'n mheli iawn o rieiid) y basa rhai o'r mesura yn well tana nhw wedi mynd yn mhellach. Ma ar'-u- ment Mr 0. Morgan yn syrthio i iawr, ar y tsr o iod chydig yn well na. dim, ond os gyrodd y working classes \ote of thanks i'r ministers ddaru baMo 'r Friendly Societies a'r Master and Ser- vant's Bills, &e. Be ddyliacb ehi o ddyn fel Mr Morgan yn deud nad oudda nhw werth nesa. peth i ddim, mi wn i be fedd- ylith pob dyn call. Wel, gyda golwg ar y bill claddu ma, credwch cbi fi ne beidio, mi ddeuda i chi ymiin. a hyn, tons ar y wlad mo isio fo, ond fel y ma'r Liberation- ists yn treio i gramio fo i iawr i gwddw hi. Fe brofodd y Wrrexham Guardian, chydig o amsar'n ol, fod y rhan fwya o'r Ymneiilduwrs yn Nghymru yn dewis canl i claddu yn m'ynwant Reglws yn hytraeh na mynwentydd erill, pan fydda'r naill mor ;yfleus a'i gilydd iddy nhw. Ydw i yn ffaulio'n glir a gweld y rheswm am y stwr fawr sy'n caul i godi am hawl i ddwad a'r corph marw i fynwent y Reglws ac yiita panyn fyw yn caul irldysJu i'w chasau a'i melldifchio bron. Y hob d yn ffrauo a.m gaul i claddu yn y lie casa iyny nhw weld pan yn fyw ma ma ryw an- ngbysondab ofnadwy vii peth fel hyn. .F\t5Wn i'n myddwl ma, pella' n byd oddi- wrthi hi fasa'n plesio nhw ora, oad y ffaith am dani hi ydi hyn, spites ac anoyo Reglws vdi'r amcan, a ma reit hawdd i bob dyn mvddylgar weld h'yny. V/rth syfydltt byrdda ysgolion S'û y witii roudd h- Ymneullduwrs yn ddigon hod ion i dalu f..ivt i i godi ysgol arall pan fydda (h.;on o le yn ysgol Reglws pan na na nhw rtan fath ionwant, pan na goda nhw fon- want iiywydd a gadal iionydd i fon want i liort Eglws; ie, pun hyfyd ? Rwi'n herio un o honynt i atfcab. Tawn i 'n He chi, mrodyr 'ueullduol, diniwad, a gostynedig, fydtl vVii i rhy indepondant i gaul ngladdu w ynymylReglws a fina wedi tori partner- iaeth do hi, a thyugu nad oudd na i isio dua ond lioaydd i madal 'n dawal. Mels- tri G!ygw:"s, fuo mi'n myddwl yo syn rai gweithia syt y gneith y 'neuilduwrs ma licio yn y !Ie dydwydd hwnw efo' Reg- lwyswrs ma i liid nhw gimin tuag atty nhw roch >r fel maIn reit anodd credit y sgwdan nhw law rochor draw. Tach chi 'n myddwl am Esgob Heber rwan, Sfcalybridge Infuntrachos Radicalaidd yn sir Gynarfon wedi cyrhaedd yno (fel rydw i'n gybeithio gneith o), a gweld l'u go gysurus gin ryw vicar i addoli, ma na i ofn ma idio disestablishmeat fydda hi'n chwap. Ma ryw hen bennill yn deud, tons ? "Bydd pawb o'r brodjr yii) yo iin, Heb neb yu tjnu yn groes." Debig gin i ma'r brodyr a. fyddyiir fan met ydiryvv ddyrnad bach o Neuilduwrs Oymru a Liberationists y gam if brysennol. Ytto, ma Mr Morgan wedi ifendio cry i joinio yn un shattered fragments y great Liberal party, sef, eompulsory education and per- missive drinking. Gofyna gyda matji o bomp cocosaidd, a allwn drystio y ddau (0.. "11 bwngc hyn i'r Conservatives, ryw hen frawd yn mhen draw room wedi cael mwy na glasiad yn gwauddi, nac allwn, nac lhvp., medda'r oracl, mi dreia i bob skill i wrthnebu y drwg idaru nhw basio o'r blaun, ond toudd dim posib cael siarad gair yn i erbyn ya yr House of Commons. Felly, ddyliwn ni fod hyny'n profi, os ydi o yn profi dim, fod yr House yn o unol ar y pwiigc; ond, attolwg, be ydi'r wicked bill a gynnyrfodd gimin ar grefydd yr oracl; dim ond gdal i licensed houses fod yu ag-orad hanar awr yn hwy, a hintia 'r orttcl fod hyny wedi increasio drunken- ness; dim o'r fath beth, os mysi wbod be sy wedi increasio drunkenness, mi ddeuda i wrtho fp, y facilities roth Mr Gladstone i grocers werthu single bottles of wiae, spirits, and beer, nath hyny. Ma leitders y party yn ffaulio carnl cry, ac yn advisio i cyl vnwyr watchio yn ;-1,)'1, ond be ydi dynion fel y Marquis of Hartington, Bright, Forster. Harcouit, \.c,' wrth yr oracl hwn ? Dim, wrth gwrs. Ond fe •yn^horwn i 'n gyredig i d.Urllan speech Vernon Harcourfc yn Oxford nos Lun; ma hv, mv yn proli cimin 0 bouii ma. ryw grydyri -d bycitaa hunanoS, anesmwt'.i yn i aehosi i'w party, sy 'n gwauddi am gryo hyd i edr ich ous dim posib dot1 i aial y loaves and iisliyn; roudd na chydig o beth a erill vn y speech ma faswti i'n feicio sylwi arnv nhw, on-i mi wela mod i. mynd yu faitli eisoes, wedyn rhaid gadal herio: Tiii ('Ideudi hyn ytto, os ydi tiig d-io-i am ^ylchodd Gwrecsam yn gallu feedio ar gowdal fel hyn, byd da yn eitha peth i u.<tusi id sir Ddinbach baroloi i adediadu yn il-cflam fuilding mawr fel hwnw --wi llenwan 0auttion dog. 0 in. y iViorgin arall tua Pheu y Gr ti s rh tii cam gair ar hwnw cin pen hir; hwrach y tro nesa. ROBIN SPONO.

TAN DYCHRYNLLYD YN LLUNDAIN. Dydd la u, yr wythnos ddiweddaf, cymmcrodd tau dinystriolle yn ngweithdy Mr Eggleton, Uyir-rwymydd a chyhoedd- v;.r, Lud,iitt; lii I i, Ll u;tlain. Gwasanaethai uwchlaw dau g,.ttit o wyr, gwragedd a phlant yn yr ystifelloedd uchaf perth- ynol i'r sefydliad ond achubwyd hwynt bob ua; ond y mae y cwbl wedi eu :1 taflu aiian o waith. Yr oeddy British Workman, y Band of Hope Review, y Children's Friend, y Family Friend, yr Infant's Magazine, a chylchgronau ereill, yu cael eu cyhoeddi yn y swyddfa hon gan Mr E.fgieton, a, gwaaeth y tan ychyd'g o niwed i idynt oil. Cyfrifir fod y goUed tua pheda ir mil o butmau.

DAMWAIN ANGEUOL YN BIRKEN- HEAD. Cymmerodd damwain oridus le nl He coed Mri. D. Roberts a'i Gwmni, yn Mir kenhead, nos Sadwrn. Ymddengys fod nifer o'r dynion wrth y gorchwyl o osod berwedydd newydd mawn cyssylltiad a'r peiriant a ddefuyddir ganddynt i lifio coed. Yr oadd ganddynt crane pwrpasoi at y gwaith ond pan ar ganoi y gorciiwyl, torodd un o'r cadwyni yn ddau ddarn yn ddirybudd, fel y cwympodd y crane a'r oerwrtdydd i'r llawr. Yroedd dyn o'renw WJli-ttln Hume, gwas i'r peiriannwyr, yr hwn oedd a gofal y gwaith hwn arlo, ar y prydar hen uch tfy berwedydd, pan dorodd y crane, a,, y taflwyd ef waelod y pwll yr oedd y berwedydd i gael ei osod, ac y gwasgwyd ef i farwolaeth gan y pladrau oedd yn disgyn arno. Cafodd ei dori yn ddarnau, a bu raid casglu ei weddillion a'u dodi mewn sach i'w dwyn i'r corpii-dy. Gadawodd weddw ac wyth o blant ar ol. Cvvynipodd dyn arall o'r euw James Edwards, yr hwn oedd ar ben uchaf y crane, i iawr. Dygwyd ef yn ddioed i'r tnectdygdy; ond bu farw yu mhen ychydig amser. Anafwyd amryw ereill. Cy aimer ymchwiliad le i y ddamwain alieth&s.

YSGOLDY'ii FAEN'OL, BANGOR. OYFARFOD I GANU CARo.LAU,Nos FivvrfJj, ileg cyiiiiil, ejnnaliwyd eyfal rod i ganu carolau JiI y lie uchod, dan arweiniad Mr It. u. Wiiiiaws (Trev or Menai). Oyuimerwyd rhan yn y gwaith gan gfir yr ysgui ol, W. J. Wiliiatns, pupil teacher, Oweii-. Tlioina?, OWElH Lewis, E. Parry, J. '-ir:filths, -u ugi>yda.Mis)» iillie, Gaetrel a Miss \ViH¡;ms, Yr Yag- d iy. Oaaod-i y r.s-.si hyn amryw garoiau yn felua a wynol. YM uililith y rhai a ryidasant fawr foddhad i'r <; farfod yr ydym d.;n rwysaau i etiwi Gory Cks-.U, dan arweiniad galiuog Mr J. W. Jones Asaph tegai), Brynturw. Yr ydoodd jeu wisiaJ o garolau yn arddang>)8 ebwaeth a (I bit da, ac yr ydoadd eu lleisiau unvl a llawa yu ar- ddangoa eu bod yn l'eistriai i ar eu gwaith. Hyderwn y clywn yn fuan fod y cor na yn parotoi arn frwydr ar faes Eisteidt'od Gwrec- lam. Ni ryfeddwn fawr pe gwelwa M J. W. Jones yn dyfod o rai o'n-hnisfcaddfodau yn bur fuan a thlws buddugoliaotii yn disgi lirio ar ei fynwes. Gresyn fod y f-dh ftk-,el:;L wedi cael ei wneud YLl. i tdddhau oyiM ulleidfa I mot fechan. Mae urn 1;.1 tyii yn siarad llawer uinvaeth isoi 0in ogaytb. Hufyu) gwylied lbal hanut-r Uangciau Penrhosg-raadd slioedd i mieugweled yno yu yoifU ,s yn mor bi>- rynaidd a'r waith hou, oaifco i 3 ct a hegu y eyhoedd a rhvet-r iioa.r.iU. -Un oeM vn breiemhl. .>-

LLITH LLYGADOG. Efallai nad yw yn rhy hwyr arnaf dd muno i bawb o ddarHenwyr y Elais clod- wiw, ei olygwyr, gohebwyr, cyssodwyr, a chyhoeddwyr, "Plwyddyn newydd dda," a llawer 0 honynt, i'w treulio mewn hawdd- fyd a gwynfyd digymmylog. Dymunwn rwydd hynt y Llais, a'r cyfan o'r newydd- iaduron sydd yn dadleu egwyddorion iachus y Weinyddiaeth Geidwadol drwy y flwyddyn sydd wedi dechreu. Gobeithiwn y bydd i'r ysgrifau a. gyhoeddir ynddynt 9. y fod yn foddion i dynu y lien sydd ar lygaid y Radical chwilboeth i weled Ceidwadaeth yn ei lliw priodol, a thrwy hyny ddvfod i'w chofleidio. Hefyd yr ym yn gobeithio y 0 y bydd i iawer o fesurau gael eu selio a'u pasio o fewn muriau St. Stephan y flwyddyn hon a fyddont er bendith a llesiant y wlad yn gyffredinol. Trwy eu dylanwad, cadarnhaer yr orsedd tynhaer y cyssylltiad sydd rhwng yr Eglwys a'r Wladwriaeth a chwyther yr holl fesurau ymyrgar" a ddygir gerbron yr eistedd- iadau allan o fodolaeth, megys mesurau annghyfiawn Osborne Morgan a'r Miall- iaid cyndyn a gwerinol. Parhaed y doniol Roijin Sponc i ysgrifenu yrun morfywiog a digrifol yn y dyfodol; ac yntau y Pack-! man athrylithgar, bydded iddo iechy-i a rhwydd hynt i ymddangos yr un jfUr ddoctoraidd ar ddalenau y Llais yu nghorph y flwyddyn hon. Ond y mae yn y parth yma o'r wlad gydymdeimlad ey- ffredinol a'r Packman yn ei draliod a'i ofidiau." Ai gwir y chwedl iddo fwytta yn rhy helaeth 1 gyflath hen wreigan Pwllycrochan;" a'i fod wedi ei pher- swadio i ierwi pwys o'i "dê yn gymmysg- edig a'r triagl &c.,—y gwnelai yn lie hadau ?" Os felly, nid rhyfedd fod i'r "Packman" gyfres o "ofldiau" wedi 0 hono dwyllo yr hen wreigan druan i wneuthur y fath gymmysgedd. D jrbynied hefyd eich gohebwyr a'ch beirdd yn gyffredinol drwy y Gogledd a'r D6, fy nymtiniadau goreu am eu llwyddiant, a hir y parhaont i ysgrifenu a chanu gyda nerth a grymusder. Awn yn mlaen bellach i wneuthur ychydig nodiadau ar ddigwydd- iadau y dyddiau hyn yn yr ardaloedd yma. MARWOLAETH DDISYFYD.-—Oafwyd gwas g6f Pentrevoelas yn farw ar y ffordd sydd yn arwain oddiyno dros yr Hiraethog i Ddinbych. Yr oedd y truan wedi ei anfon i Ddinbych am lwyth o haiarn. Nis gwyddis achos y farwolaeth boenus hon. Ond gan fod y ceffyl wedi gwneud ei ffordd adref, yn dwyn gydag ef y wisg a rhan o freichiau y drol, gellir casglu mai rhedeg neu rhywbeth cyffelyb a ddarfn i'r anifail, ac yn ddamweiniol achosi marwolaeth y gwas. Digwyddodd hyn wythnos yn el. Clywais nad ydoedd y truan yn frodor o Bentrevoelas. Y mae cydymdeimlad mawr a'i berthynasau, ac achosodd y newydd brudd-der cyffredinol. Dymaun wers etto i fod yn wyliadwrus. ELUSENGARWOH. Y mae haelioni ac elusengarwch y boneddwr a'r Ceidwadwr twymnJalon, Robert Roberts, Ysw., "Bot- tegir, Llanfihangel G. M., yn haeddu ein sylw. D- a yn dda a thrugarog wrth y tlodion eleui etto, yn ol ei arfer. Y mae yn arferiad ganddo besgi lluaws mawr o. anifeiliaid bob blwyddyn, ac ar y Nadolig eu haberthu yn rhoddion neu elusenau i dlodion y plwyf hwn a'r cymmydogaethau cylchynol. Nid rhyfedd genym fod iddo air da gan bawb, HC yn enwedig gan y tlawd. Un o brif wrthddrychau ei ofal yn nglyn â bwrdd gwarcheidwaid yn Nghorwen ydyw y tlawd. Y mae yn esiampl deilwng i foneddigion y wlad ei efelychu. Bydded iddo lawer o flynyddoedd etto ar y ddaear i fyw yn ein plith, a dilyner ei elusengar- wcn a llwyddiant a bendith mawr.—Da genym ddeall fod rhagolygon addawol iawn 0 barth FFORDD HAIARN RHUTHIN A CHERYG-Y- DRUIDION, ac fod pob addewid ac arwydd- ion am dani. Os ceir Act y Sessiwn ddy- fodol, prophwyda pawb y dechreuir ei gweithio yn gynoar yn y gwanwyn. Y mae Mr Thomas Hughes, Crown Hotel, wrthi hi yn dthwnus yn pleid-geisio rhan- dalwyr, a da genym ei fod yn dra llwydd- iannus gyda'r gorchwyl. LLYGADOG. Llanfihangel N. S., Corwen. ø-

Wedi s:Jf.v! r o honynt allan am saith wythnos, y mae gweithwyr Cwmni Alcan a Haiarn Gower wedi ail-ymaflyd yn eu gorchwylion. Cynnat dawnsfa oedd y moddion goreu a ddyfeisiodd trigolion Trallwm er cyn- northwyo Ysbytty Dinbych. Wedi bod yn gauedig am hir amser, y mae y Bulkeley Arms Hotel, Beaumaris, ar gael ei hail-agor gan y Meistri Baker. Dywedir maiy teimlad mwyaf cyffred- inol yw naai trwy Bentir a Rhiwlas y dylid rhedeg.y rheilffordd o Fangor i Bethesda; ond hyd yma nid yw barn cwmni y Lon- don and North Western yn hysbys. Disgwylir llyfr newydd alba o'r wa-g g in Ardalydd Bute, yr hwn a addurnir ag amryw ddarluniau drudfawr, ac a gy- hoeddirynYsgoiland..

COLOFN YR AMAETHWYR. Y bwyd goreu at besgi eywion yw blawd Indiaidd a llaeth. Dy i' f gwenith yn welt ar ol py* tatws nag uarhywgnwd arall. Gellir gweHau cripiadau ar geffylau yn fuan drwy gymmysgu llonaid llwy de a bowdr ritrol a dwir, a golcbi y dolur yn ami Lladdwyd 537,874 0 foch yn CinoinnatS tymhor presennol, ar gyfer 258,948 yr un amser y llynedd. Fel yr oedd Charles Fael Zall, 17 mlwydd oed, yn bwydo defaid, yn Swanton, Va., y dydd o'r blaen, corniwy:l el gan hen fyharen, fel y bu farw yn y fan. Ymosododd ceiliog yn ddiweddsr ar blentyn yn Alabama, gan ei niweidio mor fawr fel y bu farw mewn poenan arteith- iol yn mhen tri niwrnod. L Man coeden yn Westfiold, Ver- mont, A merica, yr hon a flodeuodd bedair gwaith yn ystod y tymhor diweddar, ac y mae ami yn awr bedwar math o afalau, rhai yn hen a'r rhai diweddaf yn dechreu impio. I)en?ys y ffigursu a g^rilya y cynnydd 'te sydd wedi eymm^ryd He yn mlisn. h y srHan vn California. Anfonwyd o'r Dal- I dc-ih yo 1855. 180 0 dunelli;" yn 1860, 1,500: yn 1865, 8.270; rn 1870, 9,600; yn 1H 74, 18,000. Yrnddengys oiidiwrth adroddiad swydd- og fod lira o dir dan wenitn y llynedd yn Lloegr nag mewn unrhyw flwyddyn er pau ddwhreuodd y llywodraeth gyhoeddi ei had rorldiltdan, a llai 0 500,000 0 erwau n-g oedd y cyfartaledd hyd 1860, pRn J'r oedd llai o bedair railiwa o tuht i ddar- par ymb-H'th iddynt. Dywed Proffesot Sace mai v dull mwyaf offeithiol i galw w'yl\lJ ;un amser maith vw eu rhwbio a par-ifji-n. Mae nn pwys yn ddigon i 1,500 o wyau. Gt%llir ea cadw yn y dull hwn am amryw fisoedd, heb idd/nt golli dim mewn pwyaau. Ond mae yn ofynol iddyut fod yn berffaith ffres, oblegid os bydd ilygriad wedideohreu ni bydd i hyn attal ei barhad. Yrnddengys fod y cyflenwad yn fwy na'r galwad yn marchnad lafur Montreal. Ya ol hysbysrwydd a dderbyniwyd oddiyno, ceir i ddwy fil o labrwyr newynogr wedi methu cael unrbyw gynnorthwy, ladratts swm mawr o gwrw a bara. a gludid mewn gwageni, ac i ymladdfa gymmeryd lie rityngddvitt ;t'r heddiu. Estynwyd cyn- northwy iddynt, ac addawodd y maer gael gwaith iddynt.

Dr. Ellis sydd wedi ei ethol yn feddyg oyfrinfa Odyddol Bangor, mewn eanlyniad i farwolaeth y diweddar Dr. O. T. Wil- liams. Hysbysir fod awdardodau lleol Rhyl, ar ol llawar o ddadleu, wedi dyfod ifr pen- clerfJ niad o ymuno i chynllnn Mr Doyle, am eu bod yn rhwym o wneuthur byny neu ei wrthwynebu yn y Senedd." "Orian'r Awen yw teitl llyfr bardd- on ol yr englynwr enwog, Dewi Havheep. Disgwylir y llyfr o'.r wasg ynmhen yebydig ddyddiau, a diau y bydd i enwogrwydd yr awdwr diymhongar sicrhan iddo gyleh- rediad eang.