Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
LLANGEFNI A RADICALIAETH.
LLANGEFNI A RADICALIAETH. FONEDDIGIC)N,-Mae y lie, bychan yma ar blaen arbob lie arall yn y sir bob amser. am newyddion ae os na bydd newyddion gwir- ioneddol, medr y blaid sydd yn gwersyliu yn sychdir tywodlyd Radicalia greunewydd nen newyddion. Medrant godi ysbryd- ion a gwneud gwyrthiau yr un fath yn holloll a'r Simon hwnw yn nyddiau'r apestolion ond daw dydd y prawf, a dyna yr ymffrost wedi darfod, y twyll yn y gelwer, a'r naill yn eeisio rhoddi y bai ary Hall. Rhyfedl fel y maent yn dyfeiaia y dvddiau hyn, yn pre- gcthn, ae ym Jaeydda o dy i dy, ac yn praphwydo a brenddwydio hefyd. Digwydd- edd i un o'r apostolion mawr freuddwydio fod y presennol Syr Richard BuIkeleyyJ Baroa Hill, wedi cyfnewid ei olygiadau politie&idd, a'i fod yn benderfynol o sefyll Jli yr ethaliad nesaf felymgeisydd Rhydd- fryjol droa y air. A dyma y pethau bach, fel llwjiiogdd Samson, yn cario y newydd- ion i'r pedwar gwynt gan gyflymed ag y raedrai y fellten a'r Anglesey Central Railway en cario. Pan gyrhaeddudJ i'm elostiau dywedais yn ddigyffro mai ystryw a phwffyddiaeth Radicalaidd ydoedd y peth, a dynay rhoswm dres ysgrifenu y tre-bvrn, rbag fod rhai, feallai, wedi credu i'w hymadrodd twyllodrus, anwireddus, a disail., Ond befch a wnant wrth weled eu plaid yk colli bob*'dynnyg a wnant? TrtfWA eitt golwg i'r fan a fynom at pob gradde gymdeithas, o'r marsiandwr, mawr llawr at wehilion eymdeithas, mae, Mr GlAdstone wedi rnedru eu trethu a'u llethu i'r llawr, yn neillduol y tlawd. Medrodd drethu pob dim a feddai yr amaethtrr 0 gwmpas ei dy ond yn unig y gath y celfyddyclwr ar bob dim a feddai end ei dafod; a eheisiodd gyrhaedd yr hen wreigen dlawd fyddai broil yn methu eael^ box ofatehes mewn blwyddyn. Gwel- odd y wlad fod eisieu newid, a symmud- odd y. gwr mawr, ac nid yw yn edifar gaaddi hyd yma. Blinodd y darllawyr arae, blinodd y tafarnwyr arno, blinodd y morwyr arno, blinodd yr amaethwr a'r tjrerin oil arno, blinodd ei fil addysg y wlad trwyddi, blinodd yr Eglwys arno, blinodd ft Ymnelilduwyr arno, ac ni foddbaodd y Pabyddion. Felly, nid rhy- fedd fod nn o'i oganwyr yn dyweud na fydd byth etto yn flaenor ar y gåd wasgar- edig, eanys ni fyp y wlad y fath lywodr- ð mwy. Cdfied hen deulu ffydilou Llangefni fod eisieu rhywbeth ar y blaid afreolus iw wneud,'ac felly maent yn pro- phwydo yn ol eu mympwy eu hunain yr hynna ehymmer le byth. Gwared ni rbag dyfod byth yn agos i'w gwersyllfan CENTRAL LOCOMOTION.
"~LLANRUG.
"~LLANRUG. Ar yr lleg eyfisol, cafodd cor Eglwys Llanrug eu croesawu i swper rhagorol. Yr oedd yno oddeutu deuddeg-ar-hugain yn eistedd wrth y bwrdd, ac yr oedd pawb i'w gweled yn lion eu calonau. Cawsom em boddhau yn fawr gan y cor yn canu amrvw glees a thonau. Hefyd canodd y Parch. T. Walters, Bangor, yn dra swynol, yn ogystal a'r Mri. Owen Richards, Cae'r Man; Richard Williams, Bryn Coch; Evan Jones, Brynfawnog; Robert Grif- fiths, Pontrhyddallt; a Miss Thomas, Bryngwyn. Y mae clod mawr yn deitwng i Mr Robert Thomas am ei ffyddlondeb di- ildio gyda/r c6r, a diolchgarwch i Mrs Ro- berts am ci eharedigrwydd eleni etto i'r eor. Hefyd yr oedd Mr Hugh Roberts yn dra ffyddlon yn cynnorthwyo, ac yn ym- drechu gwneud pawb yn ha pus. Yr oedd yn bresennol amryw ereill, megis Parchn. Henry B. Williams, Pautafon; Evan Jones, eurad; G. B Griffith, Bryn Bran Castle Mrs Walters, Bangor, ac amryw wyneban dyeithr. Terfynwyd trwy gyf- lwyno diolchgarwch i Mrs Roberts am ei eharedigrwydd, yn ymodd gwresocaf, am ein cofio etto eleni. Hir oes iddi hi a'i phriod Ulentog.—Eylwyswr Da.
BUDD-GYMDEITHAS ADEILADU BANGOR…
BUDD-GYMDEITHAS ADEILADU BANGOR A GOGLEDD CYMRU. Cynnaliwyd cyfarfod blynyddol y gym- deithas hon yn Mangor, ddydd Gwener, y 7fed eyfisol, Dr. John Richards, y llywydd, yn y gadair. Yr oedd presennoldeb yr aelodau yn fychan, ac yn cynnwys a gan- lyn:—Mr John Lloyd, Bronderw Mr John Parry, Mr John Pritchard, Mr Hugh Williams, Edge Hill; Mr Thomas Williams, Caederwen; Mr Zachariah Roberts, Mr Richard Dorkins, Mr Eardley, Mr McDer- mid, Mr John Lloyd, ieu., ysgrifenydd. Y llywydd a agorodd y cyfarfod drwy alw ar ir ysgrifenydd i ddarllen pedwer- ydd adroddiad blynyadol y gymdeithas, pa an oedd fel y canlyn Wrth gyflwyno eu pedwerydd adrodd- iad blynyddol, medd y cyfarwyddwyr hyf- ry(I web mawr mewn llongyfarch yr aelodau ar y llwyddiant annghyffredin a ddilynodd weithrediadau y gymdeithas yn ystod y flwyddyn ddiweddaf ac yn fwy neillduol ar ganlyniad ennillfawr trafnidiaeth y pedair blynedd, yn eu galluogi i gyhoeddi breint- wobrwy (bonus) o ddeg'swllt y gyfran i'r holl aelodau am dair blynedd. Y mae y gymdeithas yn awr mewn eyflawn weithrediad o dan y ddeddf seneddol newydd. Y mae y rheolau newyddion a dderbyniasmt gydsyniad yr aelodau yn Chwefror diweddaf, ac o ba rai y mae pob aelod wedi derbyn copi, heblaw breintiau ereill, yn cyfleu man- teision mawrion ar aelodau mewn angen am echwyniadau i'r pwrpas o adéiladu neu brynu eiddo anneddol; a chymmet y cyfarwyddwyr y cyfle hwn iannog yr aelodau i alw sylw ein cyfeillion i'r haws- derau a gynnygir yn awr er cael echwyn- iadau—gan fod y telerau yn awr wedi ,eu hestyn i 20 mlynedd, a'r costau yn nglyn ag arwystl echwyniadau (mortgd'*ge)"'We'di eu gostwng yn bwysig. iNfae masnach y gymdeithas wedi cyn- nvddu yn dra phwysig yn ystod y flwyddyn ddiweddaf, gan nad oes dim llai na 130 o aelodau newyddion wedi eu cofregtru, ac y mae y gymdeithas yn awr yn gynnwysedig o 360 0 aelodau budd-soddol, a. 33 echwyn- iadol-yr oil yn 393. Y mae y gweddill mawr oedd ar law ar derfyn y flwyddyn ddiweddaf, yn nghyd a'r holl dderbynTadau yn ystod yr un bresennol, wedi eu hech- wyna yn ennillfawr$tr sicrwydd rhagorol, a chyrhaedda y cyfanswm a ecfi^ynwyd felly y swm t) 4,929p ar ba un y derbynrwyd y swm o 211p 4s mewn llog (pre7nittm). Cyfanswm yr hyn sy'n ddyledus i'r gymdeithas am echwyniadau arwystliadol yw 8,750p 18s 7c, am ba un y mae gan- ddyat sicrwyild gwerth 14,365p. Nifer'y cyfranau a archwyd yn ystod y flwyddyn oedd 1,220, a thynwyd yn o); 395 o gyfranau. Y cyfanswm a delir yn awr yw 2,725p, yn cynnrychioli y swm o 27,250p mewii cyfalaf. "Cyrhaedda y tanysgrifiadau a dder- byniwyd i 2,474p 7s, a'r swm a dynwyd yn 01 1,060p 7s 6c, ar ba un y talwyd 127p 10s 3c 0 log. Y cyfanswm sydd yn awr yn ddyledus i'r aelodau yw 7,618p, yr hyn sydd gynnydd o 1,436p 10s ar gyfanswm y flwyddyn ddiweddaf. Derbyniwyd hefyd l,268p 5s 2c mewn ad-daliadau am echwyniadau, allan o ba un yr oedd 406p 168 9c yn ddyledus am log a dirwyon. Traul y cydgorphoriad, rheolau new- yddion, pass books, a sel, a gynnyddasant yn fawr gostau y flwyddyn. Ni bydd i'r costau hyn, pa rai a gyrhaeddant dros 40p, ddigwydd eilwaith. Gadawodd der- by niadau y gymd eithas y n ystod y flwyddyn ddiweddaf, ennill clir o dros 200p, ac y mae cyfanswm yr ennill gweddill yn 517p 2s 7 c. Mewn cydymffurfiad a'r rheolau, y mae y cyfarwyddwyr wedidodi o'r neilldu y drydedd ran o'r swm hwnw, sef 175p, i'r gronfa gadwrol, pa un sydd yn awr yn cyrhaedd 325p, a'r ddwy ran o dair gweddill'ar gyfer breintwobrau (bonus) i'w rhanu rhwng yr aelodau a ddaliasant gyf- ranau anechwyniadol am dair blynedd, a chynnyrcha y swm (338p) freint-wobr o ddeg swllt y gyfran. Bydd i'r freint- wobr ar gyfranau tanysgrifiadol gael eu rhoddi i gredyd pob aelod, ac i gael ei dalu pan fydd y cyfranau wedi eu eyflawn dalu i fyny neu eu tynu ymaith-bydd i'r rhai ar gyfranau wedi eu talu i fyny gael eu talu gyda'r 116g ddydd Mawrth, yr lleg o Ionawr, yn swyddfa y gymdeithas, o banner awr wedi chwech hyd wyth o'r gloch yr hwyr. Y pedwar cyfarwyddwr a ymneilldu- ant ydynt Meistri Thomas Pritchard, John Slater, William Francis Williams, a John Lloyd, ieu., ond y maent yn gym- hwys i ail-etholiad. Rhaid i enwad (nomination) am gyfarwyddwyr gael ei anfon i mewn i'r cyfarwyddwr gweithredol ar neu cyn y 31ain o Ragfyr, mewn cydymffurfiad a'r rheol 16. Cym- mer yr etholiad le yn y cyfarfod blynydclo I Cyssyllta y cyfarwyddwyr adroddiad ya arddangos cynnydd blynyddol tra boddhaol y gymdeithas, pa un a obeith- iant a brawf yn ddyddorol i'r aelodau. Ychwanegant hefyd adroddiad o rwymedigaethau a meddiannau y gym- deithas, yn nghyda chyfrif o dderbyniadau a thaliadau, ac hefyd gyfrif y golled a'r ennill, mewn trefn i'r aelodau allu gwybod cywir sofyllfa y r,iiideithii s. 'Lin Richards, llywydd." Y Llywydd, wrth gynnyg mabwysiad yr adroddiad, a sylwoda nad oedd ganddo ddim yn neillduol i'w ychwanegu, gan fod yr adroddiad yn llefaru drosto ei hun. Yr oedd bob amser wedi bod yn llawen wrth weled yr aelodau yn y cyfarfodydd blyn- yddol hyo, ond nid erioed gymmaint felly ag ar yr achlysur presennol. Nid oedd wedi rhoddi iddynt ond areithiau yn flaenorol, ond yn awr yr oedd yn rhoi iddynt arian, gan fod yno freint-wobr (bonus) o lOa y gyfran. Yr oedd yr adroddiad yn dangos eu bod wedi cael blwyddyn dra llwydd. iannus; ae er fod y flwyddyn ddiweddaf wedi tod yn un dra dinystriol mewn cylch- oedd masnachol yn gyffredinol, yr oedd yn amlwg fod pobl yn y gymmydogaeth hon mewn cyflwr llwyddiannus, oblegid gellia bob amser gymmeryd cymdeithasau adeiladu ac ariandai cynnilo fel safon gywir i fesur sefyllfa y dosbarth gweithiol Y flfyddyn ddiweddaf yr oedd ganddynt 2,000p. mewn llaw, yr hwn swm nid allent. ei cchwyna, ond yr oedd y swm hwn, yn nghyda holl dderbyniadau y flwyddyn ddiweddaf, yn awr wedi ei echwyna gan y cylarwyddwyr arsicrwydd o'r dosbarth blaenaf. Nid oedd yr adroddiad yn hys- bysu un ffaith bwysig, sef eu bod wedi gwrfrfrod nifer mawr o geisiadau am aelodaeth. Yr oeddynt yn gwrthod yr oil nad oeddynt yn gywir gydffurflol a rheolau y gymdeithas,obiegid-o'raychwyn yr oedd y cyfarwyddwyr in*- -beiiderfynol o fyned i mewn am fasnachddyoglac ennillfawr, ya hytrach na masnach fawr. 0 berthynas iV onnillion, pe buasent wedi rhoddi y pum' punt y cant a delid yn nghyda'r freint-wobr (bonus) o ddeg swllt, gwnelai 5p 5s y cant i'r gymdeithas ei ennill o'r dechrea ond yr oedd y gronfa gadwrol yn cyrhaedd 325p. Modd bynag, pe buasai yn 3381) ^wnelsai hyny yr ennill yn gyfartal a 7p 10s y cant yn y flwyddyn. Meddyliai ef, a barnu oddiwrth y pedair blvnedd- diweddaf.osbyddai i'r gymdeithas fyned yn mlaen mor llwyddiannus yn y dyfodol ag y gwnelsai yn y gorphenol, y deuai yn gymdeithas fawr a defnyddiol. Terfynodd drwy obeithio y byddai i lawer i or dynion ieuaingc a ennillent gyflogau mawrion dalu 2s 6c y mis i'r gymdeithas. Yr oeddym oil yn greaduriaid darostyng- edig i ddylanwad arferiad, a phe buasai iddynt ddechreu cynnilo, deuent yn ddar- bodus, yn lie gwario eu harian ar wrth- ddrychau difudd. Cynnygiai ar i'r adrodd- iad, fel y'i darllenwyd, gaer ei fabwysiadu. Eiliwydyeynnygiad gan Mr John Lloyd, a chariwyd ef. y Yr ysgrifenydd a ddywedai fod y swydd o ynaddiriedolwyr wedi ei diddymu oddiar y pryd y corphorwyd y gymdeithas/ac nis gweddai i gyfarfod o'r fath fyned heibio i'r achlysur heb gyflwyno penderfyniad o ddiolchgarwch i'r boneddigion a weithred- asant yn garedig fel ymddiriedolwyr, sef Colonelf Vincent Williams a Mr J. W. Hughep, am eu gwasanaeth gwerthfawr i'r gymdeithas yn ystodyblynyddau diweddaf. Nid oedd yn sefyllfa gyda llawer o ddyled- swyddau, ond yr oedd yn un gyda llawer iawn o gyfrifoldeb. Yna cynnygiodd Mr John Pritchard ar fod i ddiolchgarwch yr aelodau gael ei gyflwyno i Colonel -Vincent Williams a Mr John William Hughes, am eu gwasanaeth gwerthfawr fel ymddiriedolwyr y gym- deithas. Eiliwyd y cynnygiad gan Mr Thomas Williams, a chariwyd ef yn unfrydol. Ar gynnygiad Mr McDermid, pasiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Dr. Richards a'r cyfarwyddwyr am y dyddordeb mawr a gymmerasant yn llwyddiant y gymdeithas. Wrth gydnabod y bleidlais, dywedai y llywydd fod y cyfarwyddwyr yn cymmeryd dyddordeb mawr yn y gymdeithas, ac nis gwelsai efe erioed gorph o ddynion a weithredent gyda'r fath gyssondeb. Gwnelent hyny yn gydwybodol, oherwydd eu bod yn awvddus am weled yr arian yn cael eu budd-soddi yn briodol. Nid oedd ganddo ef un pryder mewn dyweud fod y cyfarwyddwyr yn ddynion cwbl gyfarwydd a masnach, ac yn deilwng o ymddiriedaeth yr aelodau. Ail-etholwyd y pedwar cyfarwyddwr ymneillduedig heb wrthwynebiad, ac ar gynnygiad y llywydd, yn cael ei eilio gan Mr Lloyd, hyn., pennodwyd Mr Hall (Old Bank) a Mr Pugh (National Provincial Bank) yn auditors. Y Llywydd a gynnygiodd bleidlais o ddiolchgarwch i Mr John Lloyd, ieu., ys- grifenydd, gan sylwi fod y gymdeithas yn dia dyledus iddoam ymoddgalluog a theil- wng gyda pha un y dygai yn mlaen waith y gymdeithas. Nis gallasent gael ysgrifenydd mwy galluog, gonest, ac effeithiol na Mr Lloyd, ac yr oedd ganddo ef lawer 0 bleser mewn cynnyg y bleidlais o ddiolchgarwch. Eiliwyd hyn gan Mr John Parry, a phas- iwyd y bleidlais yn unfrydol. Mr John Lloyd, wrth ddychwelyd ei ddiolchgarwch, a Idywediii ei bod yn dra hyfryd iddo ef deimlo ei fod yn mwynhau ymddiriedaeth y gymdeithas. Yr oedd yn cymmeryd dyddordeb mawr ynddi, ac nid esgeulusid unrhyw ymdreeh ar J ei rap ef i'w gwneud yn un o'r sefydliadau mwyaf blodeu ig o'r fath yn NgJiyinru. Ond Did efe oedd yr uuig berson a deimlai dros Iwyddiant y gymdeithas. Yr oedd y cyfar- wyddwyr yn ddynion mwyaf teilwng 0 ymddiried, pa rai a gynnrychiolent bob dosbarthau a barnau, ac yn mha rai y gorphwysai eyflawn ymddiried yr aelodau. Gallai ddyweud ar eu rhan, nad oedd ond ychydig o gymdeithasau a allent ymffrostio mewn prasennoldeb mor gysson ar ran y cyfarwyddwyr a'r un hon. Yn .v,tod eu holl gyfarfodydd a gynnaliwyd y flwyddyn bon, yr oedd llawn tair rhano bedair wedi eu presennoli. Yr oeddynt hefyd yn dra gochelgar o barth echwyniad yr arian. Yr oeddynt yn ystod y flwyddyn ddiweddaf wedi rhoddi allan 5,000p, ac yn dal sicr- wydd 0 6,600p am yr aiian hyny. Yr oedd hyn yn dangos fod y cyfarwyddwyr yn ofalus am ddyogelwch yr arian a fudd- soddid. Gallasent fod wedi eangu y las- nach yn ddirfawr pe buasent wedi cym- meryd cyfranau taledig i fyny, ond yr oedd wedi eu gwrthod yn hollol, yn ogymmaint ag y gellid cael digon o arian i gyfarfod a'r gofynion am echwyniadau drwy y taliadau misol arferol, pa un oedd yn fwy ennillgar na'r arferiad 0 gymmeryd cyf- ranau taledig, a thalu pump y cant arnynt yn uniongyrchoL Yna terfynwyd y gweithrediadau.
COLOFN YR AMAETHWYR. !
COLOFN YR AMAETHWYR. Addefir yn lied gyffredinol mai y cnwd diweddaf o wenith oedd y mwyaf toreithiog a gynnyrchwyd erioed yn Califfornia. Y mae buwch yn Carrollton, Illinois, sydd dros 20 mlwydd oed, yr hon a rydd chwe galwyn o lieth yn ddyddiol, er na bu ganddi yr un 110 er's chwe blynedd. Anfonir 150,000 o dunelli o wenith yn union i Loegr, eleni, o Oregon, a chredir y bydd yr allforiad yn llawer mwy ar ol y cynhauaf nesaf. Lladdwyd a halltwyd 135,443 o foch yn St. Louis o Tachwedd laf hyd Rhagfyr lOfed, ar gyfer 299,602 yr un amser y llynedd. Lladdwyd bustach oyrn byr, yn Detroit yn ddiweddar, a bwysai 4,100 o bwysi pan yn fyw, ac a ildiodd dair mil o bwysi o beef.. Credir mai hwn oedd yr anifail mwyaf a laddwyd erioed ar y cyfandir hwn er mwyn ei beef. Collodd llawer o amaethwyr ran fawr o'u heiddo drwy y llif-ddyfroedd diweddar, a ria genym weled nad yw pawb yn ddi- ystyr o'u trallodion. Y dydd o'r blaen gorchymynedd Syr John Harper-Crewe, un o'r prif dirfeddianwyr yn y siroedd canolbarthol, i' w oruchwyliwr ddychwelyd i'w denantiaid gyfran o'u hardrethi ar gyfer eu colledion drwy y llif-ddyfroedd, a derbyniodd un tenant yn unig y swm o ddau gant o bunnau. Cymmerodd angladd annghyffredin le yn Hatfield, ger Doncaster, y dydd o'r blaen. Ymffrostiai yr hen foneddwr amaethyddol yn yr enw "Jack Hawley," ac ni fynai ei adnabod wrth ei enw priodol, Pilkington-uno dellluoeddparchusaf y gymmydogaeth. Bu farw ddydd Nadolig, a'r dydd Mawrth canlynol cafodd ei gladdu yn ei ardd ei hun, yn nghanol beddau ei anifeiliaid a drengasant o'r clwyf. Cleddid ef yn ei ddillad mewn arch 0 gareg, yr hon a bwysai dros dunell, a gorfyddid ei laesu i'r bedd gyda crane. Saethwyd ei hbff ferlen, a chladdwyd hi yn ei thresi wrth ei draed, a chi ffyddlon a Ilwynog wrth ei ben Hen air cyffredin yw fod llawer dull o fyw, ond anfynych y clywsom am ddull mor ryfedd ag eiddo Allmaenwr o'r enw Ehlermann, yr hwn a driddodwyd i gar- char am wenwyno anifeiliaid drwy foddion cywrain. Am tua thair, blynedd yr oedd amaethwyr wedi bod mewn dy- ehryn parhaus oherwydd marwolaeth eu hanifeiliaid yn y gymmydogaeth lie y trigai yr adyn. Yn ddamweiniol olrhein- iwyd yr anfadwaith i'w waith of yn rboddi gwenwyn mewn swm o yd, yr hyn a arweiniodd i'w gyhuddiad; ond yr oedd y tystiolaethau mor weiniaid fel y cafodd y ddedfryd ysgafn o dri mis o garchariad. Tra yr oedd yn ngharchar, yr otdd yr holl aniteiliaid yn gwbl iach. Ar ei ollyngiad yn rhydd, bu farw yn sydyn geffyl gwerthfawr perthynol i un o'r tystion yn ei erbyn; ac wedi archwilio y bwyd a fwyttasai, cafwyd ei fod yn cyn- nwys digon 0 wenwyn i ladd cant o anifeil- iaid. Yn ebrwydd dechreuodd yr anifeil- iaid farw drachefn, a phrynid eu hysger- bydau yn rhwydd am ychydig sylltau gan Ehlermann, yr hwn sydd wneuthurwr gwrtaith, a bernir i rai o honynt gael eu gwerthu i gigyddion. O'rdiwedd daeth i'r ddalfa eilwaith, ac yn awr y mae yn ngharchar yn aros ei brawf. Dywed y Mark Lane Express: Y mae cyfDewidiadytywydd otr tyner a'r llaith wedi bod yn wasanaethgar i samplau ne- wydd-ddyrnu, pa rai nad allent bron gael prynwyr o herwydd eu cyflwr truenus, ac i hyn y priodolwn y gostyngiad ar y cyfan. Prin y gallwn ddibynu ar adferiad eyflawn ■■ :,J L J mewn cyflwr hyd ddyfodiad mewn. Sylwn oddiwrth yr adroaaiad werthiadau wythnosol ein bod wedi cr haedd yn gymhwys amcan-gyfri flwyddyn ddiweddaf. Sieryd y ,I mawr yn uniongyrchol wedi y j 1 gyfrolau 0 barth gallu y meithrin^y1 barhau cyflenwadau, os na bydd i ni j gormodedd, yr hyn, gyda'r porthladdoeM gogleddol yn gauedig a New York 1^] 5s yn ddrutach, a ymddengys yn hqtf° annhebygol. Yn y man rhaid i adfe^1^ gymmeryd lie. Y mae mwy 0 seff<^°»'i rwydd wedi ei arddangos yn Belgiu111 j Paris mewn yd. • • —■ f 'A
LLANFECHELL. t
LLANFECHELL. t ELUSENGAKWOH.—Dydd Iau a dydd Gwen, y 13eg a'r 14eg eyfisol, rhanwyd oddeutu tunnell 0 lo i dlodion y pi wyf uchod gaii ^'f1 Meyrick, etifeddes ystad Cefa Coch, a r Par0'1, J. Edwards, Rectory—7 dunnell gaQ ? gyntaf, a'r gweddill gan y diweddaf. Y clod mawr yn ddyledus i'r foneddiges haeli^ us hon am fod mor garedig a chofio y tlod)^. vr adeg hon o'r flwyddyn, pan y mae tsu^f^' braidd mor angenrhoidiol ag ymborth iddjr; Yr wyf ya deall i hwn gael ei gyfrauu oddi^ arolygiaeth y boneddwr parchedig a enTC uchod. yr hwn, pan welodd nad oedd rfeoaj Miss Meyrick yn ddigonol i gyrhaedd o'r rhai a ddi«gwyiient wrtho, a anfonodd Jlj drol i gyrchu y gweddill ar ei gost ei huJ' 9 ei drol i gyrchu y gweddillar ei gost i Dyna onuraifft arall o haelioni y Parch. J. Edwards. j
-RHOSTRYFAN."I
RHOSTRYFAN. "I Nos Sadwrn, y 15fed eyfisol, oafwyd cyWA fod dirwestol yn y lie uchod, mewn cyssyllti^J a Themlyddiaeth Dda. Cymmerwyd rh!: yn y cyfarfod gan Mr G. B. Thomasj & l David Jones, New Street, Caernarfon, pa ral; a gynnorthwyid gan Miss Jones, New-streak I a Miss Hughes, New borough-street, 1 narfon. Yr oedd areithiau y Cadben ThoØ1115 j yn nerthol a tharawiadol, ae yn cyrhaeddy^ j safon uwchraddol pa un y mae wedi ei dot1 allan iddo ei hun ers blynyddau bellaeh, me^ cyssylltiad a dirwest yn ei wahanol ffurfia11' j Yr ydoedd tonau Sankey gan Miss Jones rø, 'I hynod soniarus, pa rai a ddilynid gan ilS y I Hughes gyda'r harmonium. Ein dymuoi8 fel ardal yw, brysied Miss Jones i'n haarhOg4 etto mewn cyfarfod o'r fath, a cheingc$M m*lua o'r un natur. Y ma# yn gysur 1 am ardal Rhostryfan nad oes yr un dafarn fewn ei therfynau, a gobeithiwn, ie, ymdd% iedwn yn noethineb ac ymroad ei thrigoli^ ym erbyn y gelyn meddwdod, Ha chaiff le^J roddi ei ben i lawr hyd nes y bydd afon wedi myned yn hesp. Diamheu genyin foffi Parch. T. G. Koberts, sef blftonor a'u fridog galluog yn yr ymgyrck ya erbP\ fridog galluog yn yr ymgyrck ya orblo meddwdod, yn haeddu clod uwch nag y t y dvnol roddi iddo. Parhaed yn ei ffyddlo#' | deb, a'm dymuniadydyw ar fod iddo weled lafur yn dwyn ffrwyth toreithiog.-Ardalwt- r
Y PRIF FARCHNADOEDD SEISNIG.
Y PRIF FARCHNADOEDD SEISNIG. LLUNDAIN, dydd Gwener.—Qwerthai gweuith carf: ol a thramor yn araf, ond y prialau heb newid. Dahal blawd yn sefydlog, ond ychydig fasnach a wnaed ine^11 sachau na barilau. Daliai haidd atiragu a malu yr fath. Araf iawn y gwerthai ceirch, a'r prisiau yn ttOl at ostwng. Araf y gwerthai grawn India, trwy fodJ derbyniadau yn helaeth, ac yr oedd y prisiau yn ffaf"" j prynwyr. YcLydig fasnach a wnaed mewn pys a$*' Dydd Llun.—Cadwai gwenith cartrefol at brisiau bJaeU'j; orol. Cedwid at brisiau diweddar am haidd at faltt bragu, ond yr oedd y fasnach yn dawel. Mewn brftl cedwid oddeuta y prisiau blllmorol, d dilYWY doedø. y fasnach. Yr oedd y cyflehwad o geirch cartrefol 1 brijp, ac nid oedd y tramor yn helaetn, tra yr oedd 1 fasnach yn fwy difywyd, a'r prisiau yu ffafr y prynWjr'' Gwerthai y grawn India yn araf, ond cedwid at y prjoo iau diweddar. Yr oedd y prisiau yn sefydlog am bys ffa, ond y fasnach yn ddifywyd. Ni wnaed ond ycbyM fasnach mewn blawd, ac yr oedd llawer o hono o anBfttf^ ailraddol, a'r prisiau braidd yn is. > LtRpwr,, dydd Gweiier.- Cymmerodd codiad loi 1 le ar bris y gwenith eoch, a Ic ar y gwyn, a gwn#ffl • masnach led helaeth. Gwerthai y blawd am I(twn brlor iau diweddar. Daliai pys a ffa heb newid. Y,hydig. alw oedd am rawn India, heb nemawr gyfnewidiad y" y prisiau. Dydd Miwrth.—Daliai y fasnach gwenith yn sefydlog, heb newidiad yn y prisiau. y blawd yr un fath ond gwerthai grawn India am iau is. Ychydig alwad oedd am bys, ffa, baidd, a bla* ceirch. ■ .»
PRIF FARCHNADOEDD CYMREIG.
PRIF FARCHNADOEDD CYMREIG. ABKBGEM, Ionawr. 15.—Gwenith, o 15s 0c 11611 hob haidd, o 10s Oc i 12s 0c yr hob, oeireb, o fs 8a 9c yr hob; ffa, 16s 0c i 17s 0c yr hob; bla^ ceirch, 87s Oc i 39s 0c y 240 pwys. ABERYSTWYTH, Ionawr 10.—Gwenith, o 8s 6c i 7s y bwsel; haidd, 4s do i 5s 0c; ceirch, 3s 6c i 3s 90 ymenyn llestri, 14o i 15c; vmenyn ffres, 00c i 1So' ednod, 4a-0c i 5s 0c pytatwa, 5s 6c i 6s 6c y canpoy" BANGOB, Ionawr 14.—Gwenith, o 41s 0c i 45s chwarter; haidd, 28s 60 i 31s Oc; ceirch, 22s 00 i 23s blawd ceirch, 36s 0c i 38s 0c y 240 pwys; ymenyn o OOc i 000 y pwys cig eidion, o Oc i OOc y pwys lig defaid, o OOe i 00c y pwys; cig lloi, 0 00 i Oo y pwrs;. CAERNARFON, IOD. 15.—Gwenith, o 428 00 i 45a 00 0 chwarter haidd, 28s 6c i 31s 00 y chwarter; ceircb, 22s do i 28a 6c y chwarter; blawd ceircb, o 35s Oc i *>' 0c y 240 pwys. «t DINBYCH, Iouawr 12.—Gwenith, o 15s #c i 16B 0c JJ hob haidd, 10s Oc i Its 6c yr hob; ceirch o 9s 0" 108 00 yr bob ymenyn ffresv Is 8c i Is 9c y pwlo tybiatt, 160 i 17 c y pwys. LLANGEFNI, Ionawr 13.-Gwenith, 40s 00 i 448 0c I chwarter; haidd, 28s Oo i 30s Oo y ohwarter; cI6' 21s 6c i 23s .001 jhwarter blawd ceirch, 36s 0o > II OcyUOpwya; pytatws,7s6c iSs oc ylOO pwya; YMIOPY ffres, Is 5c i 0s Oo y pwys; cig eidion, o 10c i l^ic pwys; cig dafad,o 10c I 11c y pwys; hatfis cartret gore » Is 0c y pwys. a ae LDAKBROHYMEDD, Ion. 12.—Gwenith, 478 Oo »Q': y.chwarter haidd, 31s 0c i 3ls 6c chiwarter, c'Oltcb*'&' 2iff0ci 22s 0c y chwart»r blawd ceirch, 37s i y 240 pwys-; pytatws, o 7s 0c i 7s 6c y 100 j ymenyn fires, Is 4o i OH 0c y pwys; cig eidion, °* lie y pwys cig defaid, 9c i 10c y pwys hams car goreu, Is Ocy pwys. > Ofi? LLANRWST, Ionawr. 11.—Gweaith, 16s Oci 17fl j yr hob haidd, lis 0c i 13s 9c yr hob; ceirch, • b j* 9s Oc yr hob blawd ceirch, 21s 0c i 22a Oo yr { pytatws, 7s 9c 8s 0c yr hob; ymenyn ffres, g Is 10c y pwys; cig eidion, 8c i 9c y pwys cig 8c i lOjc y pwys. Argraffwyd a Cyboeddwyd gan y Perchenog, WHITWOETH DOCGEAS, Argraffydd, &c., gpvngor, dyd4 qifener, lonswr 21, 1876.
LLITH MR PUNCH.,."If
perthynasau. Mae ylebyg dy fod yn arfer a darllen llawer al newyddiaduron. Yr wyf fi wedi arfer eu darllen ers dros 40Ain mlynedd bellaeh, a chefais lawer o fudd a phleser lawer gwaith wrth edrychtlrostynt. O/vl, rywfodd, yr wyf yn eael fy mlino yn ami hefyd gan ormod o'r un peth ynddynt. Pe tae ni ddim and meddwl yrwan am y stwr a',e helyat a wneir ynddynt yn Dghyleh polities. Yr wyf fi bob amser yn bioidiol i ynadriaiaeth deg a rhesymol ar hyny, fel ar rhyw bynciau pwysig ereill. Opi aig gallaf ya fy myw dclygymmod a'r iu"l onshog Re anfoneddigaidd a gymmerir gas hfoiiwyr y ddwy echr ar y pwnge, sef y Bhjddfrydwyr aYCeidwadwyr. Y mae y Bftill blaid fel y llall, i'm tyb i, yn arfer iaith rhy isel wrth ymdrin a'r pwnge ac yn wvlmed i ermodpellder oddiwrth en gilydd," (i'w barhau). Bhaid terfynu bellaeh, an ei jod yn nosi. Cewch fwy etto e gynnyrehion yr Hen Dyrchwr, os eawn gyfle. Y mae Margiad Ann yn ein swyne gyda"i llais melodaidd wrth ganu, fel was gallwn ysgrifenu dim rhagor y tro hwn. N,)tq daweh Dafydd Dafis fydd hi anaom pan ddeebrena hi ganu." (?) GWAS MR PUNCH.