Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
\ABERYSTWYTH.
ABERYSTWYTH. Dyddiau o gyfnewid ydyw yn y dref yma y dyddiau hyn; ychydig o gyfnewidiadau er gwell, ond y mwyafrif, ysywaeth, er gwaeth. Yn ngodreu'r dref mae yrystryd- oedd wedi eu eyfnewid o fod yn ffordd i fod yn ff6s o'r naill ben i'r llali, i'r hon y syrthiodd dwy wraig trwy geisio cerdded yr ymylon. Yn nghanol y dref gorphwys rhywbeth cyffelyb, a bwriedir ei ymestyn trwy un o'r prrf 'heolydd, cyn diwedd yr wythnos. Y mae y cyfnewidiadau yma yn gyffredin, ar un olwg, ac yn gyfryw nas gellir eu hebgor; ond am y cyfnewidiad nesaf, hawdd iawn fuasai ei hebgor. G'resyn fod y cyfnewidiad wedi cymmeryd lie, sef eyfnewid yr ystafell ag y cynnal- iwyd cyfarfodydd gweddiau ynddynt bob dydd yn ystod misoedd yr håf yn gymnasium, neu yn orchestfa. Nid oes neb a feiddia haeru mai nid cyfnewidiad er gwaeth yw hwn. Onid ydyw yn ym- ddangos fel pe yn cellwair a'r Daw y buwyd yn galw arno am fendithio ein trer a thywalltiad o'i Ysbiyd Sanctaida, ychydig wythnosau yn ol ? Beth ydyw amcan ty o'r fath ond llygru y genedl sydd yn codi ?—dyfetha corph a rod dwy d i ni gan Un mwy na ni trwy ymorchestu, a llygru enaid sydd i fyw byth yn nghwmni y rhai a arferant fynychu lleoedd o'r fath. Nid wyf am funud yn coleddn y dybiaeia ihd ydyw y cyfansoddiad. yn sefyll isiewn ai-gen excercise — ymarferiad. Gwn io:i in uJ yn wir angenrheidiol, ac naa gall yr aelodau gyflawni eu dyledswyddau heb eu hymatfer,j)nd gormodedd o ddim nid yw dda." Mae yn rhaid tynu'r llinell yn I rhywle. Mae excercise mor angenrheidiol ag ymborth, a chyfansoddiad y dyn yn sefyll mewn angen o'r ddau ondJiuaa y dyn yn gwneuthur cam ag ef ei hun pan yn bwytta neu yn ymorchestu i ormodedd. Y rhaiwm a roddir gau bleidwyr y Le iivvu dros ei gadw ydyw fod gwyr ieuaingc y dref 8.t sydd yn gauedig yn ystod y dydd mewn mas- nachdai yn cael eu hamddiiadu o ymarferial yr aelodau, ac yn dyoddef o eisieu hyny. Yn attebiad i'r cyfryw reswm, dywedaf yn gyntaf, Ld yn bossibl i bob un o'r gwyr ieuaingc yea gael ymarferiad corphorol, ac arog.i awyr iach bob boreu cyn agor y masuachdai, ymar- feriad na wna'r niwed lleiaf i'w cyfansoddiad, ond a wnelo yr hyn oil ag mae pleidwyr y gymnasium yn ei ddyweud y maent hwy am ei gyrhaedd. Yn 211, fod yr hyn a ymarfera y gwr ieuangc yn y gymnasium yn niweidio ei gytansoddiad. Mae yn ymorchestu, ac o'r herwydd yn niweidio ei hun. Nis gall lai llag ymorchestu am fod ei gyfaill yn ei sarhau am na.d yw can gryfed ag ef. Y mae yntau yu ymorchestu ac yn gwneuthur cam agef ei hun er mwyn cyrhaedd yr un safon. Ni ddywedaf ddim am y rhai sydd yn eu mynychuy tro hwn, nae am bleidwyr yr achos ychwaith. Ychwanegaf, os bydd rhaid, ond taer obeith- iwsf mai oes'fer sydd i'r syminudiad.— Gohebydd.
BETHESDA.
BETHESDA. Y GYI-JDEI ITHAs GEIDWADOL.-Mae yn dda gsnym allu hysbysu fod yr achos Ceidwad- oi yn myned rhagddo yn yr ardal hon er gwaethaf digwyddiadau- diweddar. Nos Fawrth, y 18fed o'r mis hwn, cynnaliwyd cyfarfod o'r aelodau yn ysgoldy Glanog- 0 tD wen, pryd yr ymdriniwyd ag amryw beth- au yn dwyncyssylltiad â Cheidwadaeth. Ail etholwyd y pwyllgor gweithredol, a llanwyd i fyny y gwagleoedd a achoswyd trwy farwolaeth, &c. Etholwyd T. Owen, Ysw., Brynllwyd, yn unfrydol, felllywydd yn lie y Dr. Hamilton, Roberts, yr hwn sydd wedi ymadael o'r ardal, ac etholwyd Mr John Hughes, Hirdir, yn is-lywydd. Mae amryw o aelodau newyddion wedi ymuno eisoes y flwyddyn hon, ac yr ydyui yn deall fod golwg obeithiol iawn ar ddy- fodol y Gymdeithas.' Geidwadwyr CtO- braichyGafn, dangosweh eich ochr trwy ymuno rhag blaon.-Gohebydd.
.----------.--'---BANGOPu
BANGOPu ORGAN NEWYDD.—Deallwn fod eyfaiilion' yn eglwys SFC. Mair wedi llwyddo o'r di- wedd i gael organ hewydd yn y 11 o. Dygwyd hyn oddiamgylch drwy roddiou haelionus, a diau y bydd yn gaffaeliad gwerthfawr. DARLLENFA NEWYDD.-Dyma etto un o gynnyrchion haelioniyn cael ei godi, s3f ¡ darllenfa newydd i'r morwyr, Adeiledir hon ar draul yr Anrhydeddus Miss H. D. 1 Pennant, yn Hirael, Disgwylir y bydd y lie yn bar.nl yn fuan, ac y mwynha ein morwyr yr hyn y bu arnynt gymmaint o angen am dano. CAPELAU NBWYDDION.—Gwycli genym weled cymmaint o addoldai newyddion yn cael eu codi yn ein dinas er lleshad i eneidiau. Y Sul diweddaf y dechreuwyd- moddion l'heoîaidd yn addoldy Seisnig y Wesleyaid. Hefyd, y mae addoldy Anni- bynol yn Hirael bron ar ei orphen. I)I.RWEST.-N-,oi Lian diweddaf, eynnal- iwyd cyfarfod dirwest yn hen gapel Hirael. Y prif areithiwr oedd y Parch. J. Morris, Llangollen, yr hwn sydd ar ei daith drwv y wlacl, er ceisio cyrhaedd amcanion sobrwydd. Cafwyd amryw annerchiadau gwres.g gan walmnol bersonâu lleol. CYFARFOD YMADAVVOL.—Cynnaliwyd cyf- arfod o'r riatur yma yn y Tabernacl, nos Fawrth diweddat, i ffarwelio gyda'r«Pareh G. Hughes, cenadwr yn Mryniau Cassia, yr hwn sydd yn dychwelyd yr wythnos hon ili-i ol i'r -vvl,,id liono. Ctfwy(I amryw annerchiadau cyrihes gan wahanol ddia- coniaid yr eglwys, ac arllwysiad calonau o ddymuniadau da. ALLOR NEWYDD.—Mas Meistri Thomas a'i Fab wedi gwneuthur allor ysblenydd o fyuor caboledig at; wasanaeth addoldy Pabaidd yn yr Iwerddon. M^e yr allor werthiawr hon yn denu sylw liawer o edrychwyr, ac yn gelfyddydwaith o'rradd liaenaf. Nid oes yr un cyssylltiad rhwng y gwjienthurwyr a'r prynwyr, ond yn yr ystyr hsnachol yn unig. PONT iu rydir yri ein dinas ac yn y cyrnmydogaethau cyfagos y dathlir g'wyl agoriad y bont ardderchog hon tun. therfyn y mis h" n. Agorwyd hi ar y 26ain o lonawr, hanner can mlyrifdd yn 1 Oi. I.JLYRIIYS.IU DIENW.—Mae rhyw fodau gWHiiwyp.ig yn mwyuban en bunain drwy anfun llytb vi\u dienw at wahanol hersonau yn y defina; hon, eynnwysiad pa rai sydd yn troi cyfeiliion yn elynioa i'w gilydd. Ysgrifenir rhai o honynt mewn llawysgrit a destius, ereill yn dra gwahanol, fel pe byddat Tiiai o'r vsgrifenwyr erioed heb weled inc. Gresyn nas gellid oael y hodau direidus hyn i'r amlwg. o Bwai#.—Dywedir fod rhyw fod dyeithr wedi gwnetid ei yradd'angosiad o'r diwedd uievvii cvvr o'r dditias hon. Nis gwyddom i herwydd aui 'bwy yr ymchwilia, ond ymooliele 1 er ^ydrvvyr nosawl 1 G'YFAKFOD YN PORT PENRHYN.—Dyddiau, yr 20 fed cyn so I, cynnaliodd gweithwyr y Ûöi" cu cyfarfod arferai er adloni eu Irn-win. Yniddorigys fody gweithwyr hyn yn prv'Su-r ddyich-tfu en hunaiu i sylw, yn yr ysty icoyddol a cherddsrol. Dewiswyd Mr \Y. 4i; yn llywydd y cyfarfod, yr hwu a wuaeth ei rail yu foddhaol. Cym- merwyi rban yuddo gan y personau canlynol T. Williams, E. Hughes, J. Buckland, W.Hughes,J.Edwards. CnJwyd hefyd wasanaeth Mr J. Jones (Eos y Rhiw), yr hwn wnaeth ei ran yn gampus. Oafwyd annerchiad cynhes gan J. Jones er annogi ieuengcfcyd y lie i fyned rhagddynt. Tystiai y gwrandawyr ddarfod iddynt dalu am 1 ,wer gwaeiach cyfarfod. Llwyddiant id(lyiit.-Pen v bongc.
CAERNARFON.
CAERNARFON. Y DIWEDDAR CYNDDELW.- -Llawen genym ddeali fod pobl dda Caersalem yn dal i werthfawrogi athrylith y diweddar Cyn- ddelw. Y maent wedi penderfynu (neu yn liytrach wedi cyfiawni) cyfodi cofeb ddestlus am dano, ac wedi ei dodi o'r tu ol i'r areithfa. Prif ysgogydd y symmud- iad hwu ydoedd Mr R. Thomas, carpenter, Snowdon-street. Cerfiwyd a ganlyn ami yn hynod ddestlus gan Mr 0. Griffith, stoiie-tititson :—"Er cof am R. Ellis (Cyn- ddehv), gweinidog i Grist yn yr eglwYR hon am y tair blyuedd ar ddeg diweddaf o'i oes. Ganwyd ef Chwefror 3ydd, 1812. Bu farw Awst 19eg, 1875, pan ar ei daith i Gartheryr, ger Croesos- wallt, ac a gladdwyd yn Giynceiriog." Parha y fife Unci drum band i chwythu yn eu pibau o hyd. 1 maent wedi d'od i'r penderfyniad o gael uniform. BeU^ fyddai cael uniform i ambell hen chwaehc sydd yn meindio busnes pawb ond yr eiJdo eu hun ? Cafodd yr adroddiad swyddogol am sefyilfa afiacb. yard Rhosbodrual effaith er daioni. Tarawyd y perchenog a Byndod pan ddarlienodd am y peth, a gorchymyn- odd i Cadben Stewart fyned yno yn ddioed wythnos i'r LIun diweddaf, a gorchyrayn ar fod i'r lie gael ei wneud yn gyfaddas i driglan dynol. Ychydig amser yn ol, crybwydlasom yn un' o'r Jlithoedd fod ymudiriedolwyr "y porthladd newydd wadi rhoddi cadwyn gref gydag ymyl y porthladd, fel ag i attai cwympiadau i'iT doc a nos Sadwrn diweddaf iiii hen frawd brawf ami i edryqli a atteuai y dyben. Y mae y ffg-itbiau fel^canlyn cychwynodd yr hen frawd am y trea feddw tua r aw o'r gloch am Itianberis, a meddyliodd am fyned i d$Syr John i gael farewell glass cyn eyohwvnl Ao felly fu aeth am UU, a 4" chychwynodd am orsaf y rheilffordd, ond1 yr oedd Syr John Barley wedi penderfynu gwneud ffwlo hono fellIawer un o'i flaen a plierswadiodd y truan ei hun mai goleuni y llongau oedd goleuni y rheilffordd. Ac ymaith ag ef nerth y carnau, a thros y gadwyn a thros y coi, nes oedd at ei geseiliau mewn Jlaid a dyna lie y bu am oddeutu dwy awr. Ond clybuwyd ei floedd- iadau ac achubwyd ef cyn i'r llanw dd'od i fown, onide buasai y glasiad hwnw yn un pur ddrud iddo. Pe digwyddasai fod y llanw i fewn ar y pryd, boddi fuasai y canlyniad, does dim dadl. Dywedir ei fod yn gallach a sobrach yn awr. Pa ryfedd ? DYN TLAWD WEDI MYNED YN GYFOETHOG. —Tua phymtheng mis yn ol, bu farw hen wreigen yn y dref hon, a chladdwyd hi fel rhywun cyffredin arall. Yr oedd amheu- aeth cryf yn meddwl yr hen wr fod ei gymhares wedi hel arian, fel y dywedir. Gwnaeth amryw geisiadau tuag at gael y peth allan, ond yn ofer. Ond awgrymodd rhywun iddo y priodoldeb o fyned i chwilio y bangciau. Gwnaeth hyny, ond nid oedd arian yn yr un o honynt yn sefyll yn enw ei wraig iittc yn ei enw ei hun. Ac fel y mae yn rhyfedd, deuwyd o hyd i'r swm hardd o Slip, gyda llog yn sefyll yn enw ei ferch. Dyna galondid iddo yn ei hen ddyddiau. ANGLADDAU. Prydnawn Sadwrn, y 15fed cyflsol, cymmerodd dau angladd pwysig le yn Llanbeblig. Un ydoedd eiddo un o aelodau corphlu y gwirfoddolwyr o'r enw Hugh Roberts, slater. Cafodd angladd parchus. Blaenorid gan seindorf y militia, a dilynwyd hwy gan aelodau y c.orphlu y perthynai iddynt. Yr angladd arall ydoedd un Mr Robert Jones, moulder, Garnon-street, a mab i'r diweddar brif- fardd Gwyndaf Eryri. Bu farw o effeithiau clefyd y galon. Yr oedd yn un A. hoffid gan bawb yn gyffredinol oherwydd ei addfwynder. Cafodd angladd lluosog a pharchus iawn. CYNGHERDD.—Gyda bod cyngherdd Mr Hayden, erbudd ytlodion, drosodd, dyma y brodyr Ternlyddol yn ymysgwyd (chwedl hogiau chwarelydd Nant Nantiie), ac yn parottoi budd-gyngherdd i un o'u cyd- frodyr, sef Mr Thomas Hudson, Bank- street, yr hwn sydd yn dioddef ers blyn- yddau lawer. Cynnaliwyd y cyngherdd yn yr ystafell o dan addoldy Turf-square, dan nawdd Teml Eryri," o'r hon yr oedd Hudson yn aelod, a rhoed braich o gym- horth gan y gwahanol demlau ereill, a liawer ereill heb fod yn dwyn cyssylltiad" a Themlyddiaeth. Cafodcl yr ystafell eang ei gorlenwi mewn ychydig funudau ar ol i'n cyhoeddwr medrus wneud y ffaith yn hysbys, yr liyn a wnaeth yn well nag y clywsom ef erioed o'r blaen, er y bydd yn dda bob amser. Llywyddwydyn fedrus iawn gan ein parchus faer, yr hwn gyda'i ddywediadau pert oedd yn ychwanegu llawer at ddyddordeb y cyfarfod. Cym- merwyd rhan yn y gweithrediadau gan y Misses Hughes, Hudson, Davies, Williams (Eos Eryri), ac Eliza Jones, New-street, yn nghyda'i pharti, yr hon sydd bob amser yn hynod am ei chynn^rthwy gyda phob achos da Mr H. G. Foullces a'i barti Mri. John a Howell Williams, Castle- square W. Parry, arweinydd y Philhar- monic; W. Parry, fitter, a'i barti; a J. Morris, parish clerk. Cafwyd cyngherdd hynod o dda, a phaham y rbaid myned i ffwrdd yn mhell i chwilio am ddatganwyr, fel y sylwodd un o'r cyfeillion, a'r fath dalentau yn ein mysg ein hunain. Prawf neillduol, fod y cyngherdd yn un da yw fod ;n y gwrandawyr yn talu wrth fyned allan yn gystat ag wrth dd'od i fewn. Teilynga y 0 cyfeillion a ddygasant hyn oddiamgylch ganmoliaeth uehel. Bydded iddynt C, ym- foddloni ar hynyma heb grybwyll eu henwau. LLYSOEDD YR YNADoIT.-OTerbroii Ar- glwydd Newborough, Parch. Wynne Wil- n liams. a Mr J. P. de Winton, dirwywyd y personau canlynol:—Am gadw ci heb drwydded, dirwywyd Dayid Jones, LIan- ddeiniolen, i 5s a'reostau. Am wneud eu hunain yn debycach i anifeiliaid direswm na dynion drwy feddwi, dirwywyd Owen '-»nes,' .V^waen; G. Griffiths, Penygroes; Humphreys,Wm. Parry, Wm. Williams, T. Humphreys, a G. Gi."Iffith,-yr oil yn chwarelwjw o Talysarn. Cyhaddwyd W. Owen, chwarslwr, Llanberis, o feddwi ac ymddwyn yn afreolus, yn nghydag o gicio I yr heddgeidwad. Anfonwyd ef i garchar am ddau fis gyda llafur caled; gwrthod- wyd dferbyn unrhyw ddirwv. Dirwywyd John Hughe?, Pandy, Waenfawr, i 2s Cd a'r costau am wneud ymgais i beidio talu y doll yn nhollborth Cilpncwn,,t. Am wneud ymosodiad ar R. Roberts, Foryd, 'dirwywyd Henry Roberts, hhrwr, i 5s a'r costau. Penderfynwyd fod i Robert a Thomas Parry, Lllinberis, dalu Is 8J yr un yn wythnosol at gynnaliaeth en tad. Gerbron y Maer a Mr G. R. Ree3 :—Am feddwi, dirwywyd J. Davies, potiwr; Thomas Roberts, gyriedydd T. Williams, morwr a Jane ple,w,is,yr oil i 2s 6d a'r costau. Am fod yn feddw yn Pwllygro, dirwywyd David Rowlands, Llanwnda, i Sfc 6d a'r costau. Yn oiffyg talu y ddirwy, anfonwyd Ellen Edwards, gwraig D. Edwards (Dafydd Crangc), i garchar am feddwi. Am ganiattau i'w simdde fyned ar dan, gorfu i R. Jones, cigydd, Stryd- Fangor, dalu Is a'r .costau. Am ymofyn elusen, anfonwyd Alfred Stephens i garchar am fis. Rhyddhawyd Elizabeth Rogers, ar y cyhuddiad o ladratta siaced o'r "Hibernia." Taflwyd achos W. Jones yn erbyn M. Jones ar y cyhuddiad o ladratta gwydr, gwerth Is 6d, allan, gan ei fod yn fwy gweddus i lys y miiiddyled- ion. Nos Lno, y 24aia eyfisol, cynnaliwyd y cyngherdd y crybwyllwyd am dano, yn y Guild Hall. Llywyddwyd gan y maer (Mr Hug'h. Humphreys). Oafwyd" Achieved is the glorious work" gau y Philitai-rtonie Society, ond nid yn deilwng o'r enw y mae y gymdeithas hon wedi ei ennill. Feallai fod y diffyg maw* rhoddi presennoldebyn y cyfarfodydd yn cyfrif am y dull y datganwyd 7, f'awreddog hon. Befyd, cafwyd gauadyilt y dernyn "Faithful end true," ond nid yn ages cystal ag y clywsom ef cyn eu mynediad i wyl gerdd- erol Lcrpwl, 1874. Am Miss Fraser, cawsoxn ein siomi trwy iddi beidio gwneud ei hym- ddangosiad ar y llwyfan, ond datganodd Mr Parry yn ei Ile. Cafwyd douawd y "Milwr a'r Morwr" gau Mynyddog a Mr W. Parry, ond lied ddiafael ydoedd. H wn ydoodd y trydydd tro i Miss Jackson, o Lerpwl, wneud ei hymddangesiad, ond n'd ydoedd yn agos i fynu a'r tafon a eiinillodd y troion o'r blaen y bu yma. Nis gwyddom yn mha le yr oedd y diffyg. Feallai fod tipyn o bobtu. Rhoddodd foddlonrwydd mawr yn ei datganiad o « The Nightingale's Trill." Chwareuodd Mr J. Watts, yn feistrolgar ar y cornet, a'r un modd Mr Hayden ar y berdoneg. Cafwyd datgan- iad rkagoroi o'r triawd, "The Magic-wove Scarf," gan Miss Jackson, Mr W. Parry, a s Llew Llwyfo. Yn ddiamheu, dyma y datgan- 1 iad goreu trwy y cyngherdd. Am Mynyddog, digon yw dyweud ei fod efyno; y mae hynyna yn ddigon ar unwaith i brofi fod yno ddifyr- wch ac adeiladaeth yn yr oil o'i ganeuon a'i ddywediadau ffraeth. Ni raid iddo ef with ganmoiiaeth gan neb. Ilysbyswyd'yn ystod y cyfarfod y cynnelir budd-gyngherdd Mr Parry, ar yr 20fed o Fawrth nesaf, pryd y disgwylir y bydd Miss Marian Williams, Tan- zn ymarian, Mr W. W. Thomas, Caernarfon, a'r Philharmonic Society yn cymmeryd rhan ynddo. C YFLW Y NI AD ANRIIEG.-Dydd Sabboth di- wedduf, cyilsvynwyd anrheg i Mrs Cadben Roberts, "Neptune," gan ei dosbarth, fel arwydd o'u parch tuag a'i am yr addysg werthfawr a dderhyniasentoddiar ei Haw. Y mae Mis Roberts yn un o'r athrawesau mwyaf ffyddlawn a fedd ysgol Eugedi. Yr anrheg ydoedd Beihl ysblenydd, o'r rhwymiad a'r Ilrgraffgoreu, ae argratf briodokar yr awleia. L lyq (i dog. -n.
Y-jpiF »j
Y-jpiF » JJLUHDALN, djdd Gwener.—Difywyd oe-Id y farchnad mewn gwecifch cartrefol, ond da'iai y prisiuu heb nemawr gyfnewidiad. Ychydig alw oetld am fiawd, a chedwid at brisiau diweddar. Araf y gwerthai haidd at fragu, a'r prisiau yu troi at fod yn is. Talwyd y llawn brisiau am geircb, ond ychydig a wsrthwyd. Gosfcyngodd y grawa geircb, ond ychydig a wsrthwyd. Goatyngodd y grawa India newydd o 60 i Is ar brisiau yr wythnos.—Dydd Llun.-Yr oedd gwenith yn gwerthu am ostyngiad. Mewn haidd at falu a bragu, yr oedd y prisia.u heb newid, a chedwid at brisiau blaenorol tra frig, ond ycb- ydig fasnach a wnaed. Yr oedd y stoc o geirch cartrefol yn brin, ond y tramor yn helaeth. Ychydig 0 fasnach a wuaed yn ol prisiau diweddar. Gwerthai grawn India yn arafaidd, ac mewn rb'ai amgylchiadau (5c y ehwarter yn is. Yr oedd y fasnach mewn pys a ffa yn ddifywyd am ostyngiad o Is y ehwarter. Ni woaed dim masaach braidd mewn blawd am-brisiau diweddar. I LERPWL, dydd Gwener.- Y chydig oedd wedi dyfod yn nghyd, gwerthai y gwenith yn farwaidd am brisiaa yn tueddu at ostwng. Ychydig alwad oedd am I ond daliai y pys a'r ffa yn sefydlog. Gwerthu yn araf yr oedd grawn India am ostyngiad o 6c y elir- arter am yr hen Americinaidd cymmysgedig. Daliai ceirch heb nemawr gyfnewidiad yn y pri3iau.—Dydd Mawrtb.— Yr oedd nifer cymmedrol wedi ym'gasglu, a gwerthai gwenith a blawd am brisiau blaenorol, tra y cynnygid ?rawn India yn ol Rostyngiad o 3c. Yr oedd fta, yn fwy gwenith a blawd am brisiau blaenorol, tra y cynnygid rawn India yn ol Rostyngiad o 3c. Yr oedd fta, yn fwy efydlog, ond y pys yn iI", tra yr oedd blawd eeirch yo gwerthu yn araf. |
PRIF FAIiGHKADOEDD CYMREIG.…
PRIF FAIiGHKADOEDD CYMREIG. I ABEUGBLE, Ion awr. 22—Gwenith, o 15s Oc i 16a Oc yr I hob; haidd, o iOs Oc i 12s Oc yr hob, ceirch, o 78 90 » 8s 9c yr hob; ffa, 16s Oc i 17s Oc yr bob blawd ceirch, 37s Oc i 393 Oc y 240 pwys. ABERYSTWYTH, Ionawr 17.- Gwenith, o 6s Cc i Ts, tfff y bwse!; haidd, 4s 6c i 5s 9c; ceircii, 3s 6c i 4s Oc; I ymenyn llestri, 14c i 15c; ymenyn ffres, 00c i 17c ednod, 3s 9c i 4s 60 pytatws, 5s 6c i 63 6c y canpwye, BANOOB, Iocawr 21.-Gwenith, o 41s Oc i 458 Oc f chwarter haidd, 28s 6c i 31s Oc; ceirch, 22s Oc i 238 6c I blawd ceirch, 36s Oc 1383 Oc y 240 pwys; ymenyu ffres, o 0"0 i OOe y pwys cig eidion, o Oc i 000 y pwys cig; defaid, o 00c i OC y pwys cig lloi, o 00 ï Oc y pwys. CAERNARFON, Ion. 22.—Gwenith, o 42s Oc i 45S 0c y I ehwarter haidd, 283 6c i 31s Oc y ehwarter; ceirch, or 22s 6c i 23s fio y chwarter; blawd ceirch, o 35s Oc i 37" Oc y 240 pwys. ,j DINBYCH, Ionawr 19.—Gwenith, o His 60 i OGq Oc yr I hob; liiiid, I Is Oel i 60 yr hob; eeireh o 8s 6c 93 Oc yr bob ymenyrj ffres, Is 9c i Is lie y PWYB; tybiau, 16c i 17c y pwys. LLANGEFNI, Ionawr 20.—Gwenith, 40s Oc i 448 00 1 I chwarter; haidd, 28s Oc i 30s 00 y ehwarter ceircb 21s 6s i 288 Oc y jhwarter blawd ceirch, 35s Oc i 36 Ocy 240pwys pytatws,7s6c isli Oc y 100 pwys; ymenyo ffres, Is 50 j 03 Oc y pwys; cig'eidion, o 10c i 110 y pwys; cig dafad, o 9c i 10c y pwys; hams oartret gorcup Is Oc y pwys. LLANHRCHYMEDD, Ton. 19.—Gwenith, 443 Oc i 45; 0c, y cdWiirter haidd, 30a Oc i 31s Oc y chwarter; ceirch. < 21s 6c i 22s Oc y ehwarter blawd ceirch, 341,\ i 353 00* y 240 pwys; pytatws, o 7s Oc i 7s-6c y 100 pwys| ymenyn fires, Is 5c i Os Oe y pwys; cig eidion. O10J» lie y pwya cig defaid, 9c i -lOe y pwys hamscartref I goreu, Is 0c y pwys. I LLANEWST, Ionawr. 18.—Gwenith, 17s 0c i 18s Of! ] yr hob haidd, lis 0c i 13s 0c yr hob; ceirch, o 8^ 6o > 1 9 s 00 yr bob blawd ceirch, 2 Is Oe i 22 Oc yr bob 1 pytatws, 7s 9c 8s Oc yr hob; ymenyn ffres, Is lie 28 Oc y pwys; cig eidion, 80 i ge y pwya cig dafad 8c i 90 y pwys. -t l Arfjraffwyd a Cyhoeddwyd gan y Percbenog, KENMO1* WHITWORTH DOUGM.3, Argraffydd, &c., Heol Far, 1 Bangor, dydd Gwener, Ionawr 28, 1876, j J i
HYN A'R LLALL, YMA AC ACW.
HYN A'R LLALL, YMA AC ACW. MEISTRI GLT&WRS,—Ma Mr John Bright wedi delivers i speech, a ma'l' Conserva- tive Government yn fyw ae yn ydrucit yn reit iach-dim argoul cicio 'r bwcad (cfawadl pobol air Eon). Wir, ma. na i ef* braidd bydd rhltn fwva o'r Radical leaders ramaar pryaynol 01 wedi blino ar bolities os nad hyfyd ar y bydein Y CH, nfcrsr ebanee i¡ gongratnlatio i gilydd tua i ehyffioia Downing Street. Ma nhw miawn penblath gyddeiriog; wyddo nhw yn y byd befch i neud er eaiil sfc irfc tuag yn > twllaeh twllach ma hi 'ti ffiyricl nes ma r trneiniaid wedi hannar gwallgoli—pawb ar i hobby horse i hun, ac yn rc; ..10 yn -erby,s i gilydd yn blith-drapfalith, hob ro-j nyn o drefn. Ohd rhaid i mi beidio myad j ar i hola nhw, ne mi anghoiLi ibd gill i air ne ddau i ddeud am J. Bright. Feiuo amsar pan roudd o yn bright miavrn gwir- j ionadd, yn i style o; and rwan, wirionadd ina, mau o wedi mynd Jll John DalJ iawn, ac ydw i 'n myddwl reit siwr fod yn bryd iddo fo reiirio. Mau o braidd yn cruelty ddwad a'r hen faehgan yn mlaun rwan. Ma 'I! biti i weld o. Roudd o 'n un de- heuig am ebwythu tAn a brwmstan, ond rwan tos na ddim byd ond tipyn o wynt a mwg. Mawr i'w'r eyfnewid 'uawr sy'a Brammy, Er yr amt-str gynt pan oedd Bright'n tyrnasj. Dipyn o amsar nol, Ye, llynadd o run hyny, prin roudd Bingley Hall yn ddigon i mainfc iddo, a rhyddid i bawb a fyna fynd i fiawn heb ddim ffafriatb ond yleni dim ond room feehan miawn cymariath a myned- iad i fiawn i hooo drw dicad, rbyn a eilw j Sais yn paeked meeting—y great Tri- bune of the people wedi mynd i lawr gimin na feiddia fo ddim ymddyngos o fiaun i etbolwyr heb i'w gymitti o gaul pigo Ilond room o hony nhw, a hyny i rwystro i vote of eensure gaul i phasio ariio. Dyma gwymp, ynte miawn difri ? Son am ad- fywiad eauthfrydiaeth, ma hyn yn ydrach i mi 'n debig iawn i fel ta hi yn mynJ yn is Pf domen. Er pan rydw i'n cofio ac yn gwbod rwbatli am bolities dyna'r speech mwya tame dryddod- odd J. Bright. Roudd gyno fo lot i ddeud ar y slave circular, medda rhywuTI; nac oudd, i phasio hi heibio mor slip ag roudd posib. Wei, medda rhywun arall, oudd gyno fo beth gyddeiriog i ddeud ar y mesur claddu na, dim fath, baeiodd frawd hwnkn- o'r neulldu'n hollol. Run fath hyfyd efo cwestiwn y dad- gyssylltind. Ellwn i fyddwl fod Osborne W or- gan, Morgan IJoyJ, a'r Jot fwchun o'r Liberationists eegog ma yn teisulo yu fychain f iawn wrth ddarllan i speech o bora drunoth,urn pa fas fo wedi condescendio i neud ryw sylw o'i hobby, nhw ond nath o ddim, mi ciodd nhw dros y bwrdd yn hollol, ac f'e drothi sylw at speeeh Earl Derby yn Edinburgh, gan drtio i i hatab hi, a charpiog iawn oudd i attebhd ehydig o amsar rol. Fe nath Mr Bright speech ar false supposition, s.if nad ous dim ond ,tua deng mil ar hugian o dir-feddianwyr yn yr United Kingdom. Fe ddigputiodc1 Earl Derby hyn, ac fe gynnygiocld fod i'r llywodrauth ehwilio faint oudd miawn gwrionadd, a ma hyny wedi caul i orphan yn Scotland ac erbyn ydrach, ma yn Scotland ilun; g gimin bum waith o dir-fyddiauwyr ag oudd Mr Bright yn i ddeud oudd yn y deyrnas gyfunol. (Ar ddarnguddio y gwir ne inventio cvlwydd ma Uaclicalith yn byw). Ond rwaD, wedi i hyny ddwad mae o yn treio deud ma large-landed proprietors oudd o yn i fyddwl. Lei, tydi hyna ddim byd ond quiblo wedi i'r gwir gaul i brofi. A i tybad fydd o yn myddwl i'r working classes fod Y11 large-laaded proprietors ? 0, na, mau gwbod yn well cad allaa nhw ddim bod ond yn tyddiaowyr ar rhydig o ace", a tha llawer o honyn nhw yn caul chydig o aceri, fe ignoria hyny 'n hollol wedyn run fath ac man o yn ignorio y rheiny sy gyny nhw ddarna bychan rwan. Wir ma Rtdicaliath ar ddarfod am dani. Tos dim posib caul cry i gadw'r/pack eio i gilidd. Ma pob un o'r man leaders efo i penny whistle i hun, a'r hounds ar ddisperod. Ow, ow, ow! Ithyw un yn y NSrth Wales Chronicle rwsnos dyweuthayn adrisio reglwyswrs i gadw i pow- dwr yn sych gan fod y Liberationists up and doing. Wel,byddad i'r reglwyswrs miawn self defence gynnal cyfarfod yn mhob lie ac y gneiff y Liberationists gynnal un, er iriwyn i'r wlad gaul y ddwy ochor, run fath ac y daru reglwys- wrs yn Machynllath. Ond i hyn gael i neud fe' ,Iinkia'r Liberat"onisb o'r golwg fel dyllanod A ous gin y pyrsoniad ddim digon o gariad at y Reglwys i neud hya ? byddadiddyntattab drw weithredu. ROBIN SPONC.
CYNNYGIAD AM DESTIMONIAL I…
y teimla neb ar ei galon gynnyg anrhegu swyddog sydd wedi treulio ei oes bron aUan mewn gwasanaethu ei gyd-ddynion amgyflog bychan yn un o swyddi pwys- ieaf o fewn ein teyrnas Un o'r eyfryw ydyw y gwrthddrych y dymunwn alw sylw ineilldtiol y dosbarth lluosog o bobl y Mae ofe mor ffyddlon wedi ac yn parhau i'w gwasanaetbu ers deunaw mlynedd. Y mae William Owen yn siriol alw gyda phob dosbarth yn ei dro, gan gyflwyno iddynt yn ofalua eu llythyrau tu yma a ftwnt i'r moroedd mawrion— o wledydd agos a phell, heb rwystr na phall, ac ar bob tywydd, eerni a gwres, gwla Iw ae eira. Efe a a i'w daith ae a ddychwi 1 o boni yn i elmser heb goll. Y mae ei wraig, hithau yr un modd yn diiyn yr un alwedigaeth, ond mewn cyfeiriad arall, ers tua deng mlynedd. Y mae eu eyflogyn gywilyddus e fyehan i gyfateb i'r gofal a'r llafur cys- sylltiedig &'u swydd, ac y mae y modd y mae ein Llywodraeth yn talu i'w gweision yn y eyfryw alwedigaeth bwysig yn wartbus i'r eithaf, pan y meddyliom y dull gwastraffus y gwerir arian y cyboedd mewn cyssylltiad i swyddi ereill llawpr "11 ai en pwys. Hyderwyf y bydd i gyfeill- Ion y Penrbyn, Llanfrothen, Nantmer, a Phenisa'r-PenrbyH, gymmerydmewn llaw ffurfio pwyllgor er dwyn hyn oddiamgylch ae i weithrediad buan, canys yn ddidtladl y jnae William Owen a'i wraig yn teilyngu ae yn hitedda gwneuthur o honom byn iddynt. Os haeddodd neb erioed y eyfryw deyrnged o barch ac anrhydsdd, y niaeiit hwy yn ddiau yn ei theilyngu. DEUDRAETII.