Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
7 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
'WIT T7NAINT GWELLA-PAWB iL JOKES, if (Trade Mark wedi ei gofrestru.) NEU GYFAILL PAWB. F FEDDYGINIiETH OREU rhag y Scrofula, Seurvy, Anhwyldeb v Croen, a Bii-viau a bob math, Gwellha Hen Glwyi'au, Coesau Drwg. Gwallha Giwyfau ar y Pen a'r G wdi;. Gwellha Penddnoo ar y wyoeb. ,Hn Gwellha Giwyfau y Scurvy, Gwellha Giwyfau Llosgiad Tau ac YsgoWaou. GwellLa y Ringworm, Crafu, a'r Piles. Gwellha Lygaid Gweiaicn a Dyfrllyd. t Gwella Eiliau Coch a Cblwyfus. I Gwellha Erinyniid yn y L'ygad. Gwellha Biieu ar y Llygad. Gwellha Wendid yn y Llygaid. Gweilha Lygaid Tust Plant, &o. Esmwytha Eonyniad (Inflammation) mewn ychydig oriau, a symm,ida y doltir yti dra buau. Ar werth mewn llestii, Is lc, 2s 9c, a 4iJ a. 6c yr Tin. PURYDD HYNOD Y GWAED. riYMMTSGEDD GLANHAOL JONES A'l — GYF. a yatyrir y feddyginiaeth oreu yn yr holl fyd Ii buro y gwaed oddiwrth bob anmhuredd, gan uad o ba ,achos, Y mae yn enwog i wella toriadm allan, peu- 'dduon, llygaid clwyfedig, ringworm", scrofula, scurvy, .piles,&o. Y mae hefyd yn enwog i wella y gytnmalwst -a'r gewynwat. Gellir ei gymmeryd ar bob t-ymhor yn 'ddiberygl. Ar werth mewn poteli 2s 3c a 4 6c yr uu, ac mewn blyehau (yn cynnwy&chwech cymmaint) am lIs yr un. PESWOH! PESWCFII Y MAE BALSAM HOREHOUND, TOLU, A LINSEED JONES y goreu er gwella pob math o Beswcb, Diffyg Anadl, a Brtst, Caeth. Arwerth mewn poteli Is lie, 2s 2e, a 48 6c yr un. PELENI LLYSIEUOL JONES ydynt y Jr goreu ya y byd er gwella Diffvg Treuliad, (hynt, a Phosn yn yr Ystumog, Afiechyd yr Afu, Dolur, yn y Pen, Dolur yn y Ddwyfrou, Diffyg Ar- chwaeth, Dolur yn y Cefn, Gra.vel, &c. Y mae miloedd wedi PU gwella gan y Peleoi hyn. Ar werth mewn biycbau Is le, 2, 9J, a 4 So yr un. Yn rhad drwy y post ar dderbj Iliad 15 neu 36 o stamps. GWELLIANTAU HYNOD. 13, Milford Street, Lerpwl lonawr lOfed, 1671. Foneddigion,—Teimlaf lawer o hyfrydweh wrth ddwyn tystiolaeth i ddirfawr effeithiolrwydd eich Balm Peswch. Y mae yn nodedig, canys darfu i uu gostrel- aid feeban lwyr wella fy ngwraig o anwyd blin, crygni, a llwyr golliad ei llais. Argymhellwn ef i bawb a boen- ydir gan yr anwyd. Yr eiddoch yn ufydd, J. MONCK t: Cross Foxes Cottage, Llanfair-Caereim in, Wulshpool, lonawr 18eg, 1873. Foneddigioa,—Gyda phleasr a hyfrydweh yr ydwyf yn yrgrifenu atoch ich hysbysu fod eich Peleni gWynt gwertbfawr. wecH fy ngwella yn hollol- yr oedd arnaf chwant bwyd yn fy ngwely y noson gyntaf ar ol eu eymmeryd,-ac yr oeddwn yn meddwl lawer tro wrth fyned i'm gwely na fuaswn yn codi o hono, ODd yu awr yr wyf, yn meddu ar ysbryd a chalou niwydd fe hoifwu i'r byd wybod am danynt. Yr eiddoch, yn ddiolchgar, il -;Keixtri Jones a'i Gyf. JOHN MoBOAN. YMMYSGEDD AT Y GYMMA.LWST. CYMMYSGEDD AT Y GYMMALWST. (Jones's Gout and Rheumatic Mixture). Y mae hwn yu feddygioiaeth gicr i'r Cryd Gymmalaa, Gout, Lumbago, Sciatica, Tic a'r Ddannodd. Gwnelef prawf o hono.-Ar werth mewn poteli, Is Ie a 4s 6c yr un. GOLCHDRWYTH JONES AT Y CRYD- GYMALAU (Jones's Rheumatic Embrocation) y w y feddyginiaeth oreu er gwella Crydgymalau, Gout, Lumbago, Neuralgia, Ysigiadau, Chwydd- iadau yn-y Cymalau, &e. Y mae miloedd wedi in I ei brofi yn effeithiol. Pris Is 6c a 2!1 6c y betel. tiyb 14, Sand Street, Great Howard Street. H >'#& '■ Lerpwl, 2Siin Gorphenaf, 1872. Anwyl Syr,—Y m»e'n dc(edwjdd genyf ddwyn tyst- ioiaeth o blaid effeithiau rhyfeddol eich medilygin'aeth i'r Crydgymalau. Darfu i un Gostrelaid ly ngh wbl wellhau i, ar ol dyddiau a nosweithiau o arteithiau dychrynllyd. Gall onrhyw un a adymuno gyfeirio ataf. Yr eiddoch yn gywir, DAVID THOMAS. JONES'S TIC-MIXTURE AND NER- tj' VINE. Meddyginiaeth effeithiol yvr hon at y Tic-Doloroux, Neuralgia, y DclanDodd, a phob gwyDiau yn esgyrn y pen a'r gwyneb. Y mae braidd yn anffaeledig yn ei heffeiihiiu gweHhHol. f lb -ft. Gwellba y ddmnodd heb dynu y dant. Prisoedd v —Tic-Mixture, Is lc a 2.. 9:1 y hotel Nervine, iie, Is lie, a 21 9e. frmWYTH JONE8 ER GWELLA CYRN. Y maa hwn yn feddyginiaeth effeithiol er din- ystrio cyrn ar y traed, dafadenau, acafiechyd y croen, &t. Gwaeler prawf, a t:h.ir badnbaclv ■ j Pria, Is li y bote' L Ceir y Meddyginiaethau ucbod gan bob FferylIydd I dymmsradwy. Yn Gyfanwerth gan Evans and Sons, a R-iimss and Co., Liverpool. Neu yo uniongyrcho1 oddiwrth y Perchenogion (trwy anfon eu gwerth mewn stamps), WILLIAM JONES AND CO., Operative Chemists, 157, Gt. Howard-street, 405 LIVERPOOL. PELENAU HOLLOWAY.—Cyfctill y Jf ei,ched.Y mae y meddyginiaethau rhyfeddol a effeithiwyd gan y pelenau byu, wedi eu galluogi i wrthsefyll y gwrthwynebiadau mwyaf gerwia am flynyddau meithion. Gwerthfawr- ogir hwynt ar yr aelwydydd mwyaf distadl yn gystnlag yo y tai mwyaf gorwych a chyfoetltog. Y mae pelenau Holloway yn gweithio puredigaeth trwyadl yn yr boll gyfanaoddiad, heb avnhrefnii, gwahanu, liic mewa un- rhyw fodd arall ymyraeth â gweitlnediad naturiol y peiriannau. Cydnabyddir hwyDt fel y moddion goreu i gynnyrchu cbwant am fwyd, i gryfhau, ao i roddi iediyd perffaith i'r cyfansoddiad mwyaf egwan. Y maeut yn rhoddi lliw ac adnewydd-deb i'r gwyneb, a thrwy eu rhinwedd meddygioiaethol, yn dadwreiddio o'r cyfau- soddiad yr anhwylderau hyny a fit yn foddiou i anfou miloedd o ferched i'r bedd yn gynt Ua.'uh;¡mser, y ihai pe huaaent wedi defnyddi) y pelenau hyn, a fuasant wedi-cael eii hachub o grafangau a;,geti.. GWELLHAD AKM/L 0 ANHWYLDKR YR YSGVFAINT WBDI 80D YN SEl'TLti AM DDENG MLYNEDD, GAN WAFF- JtENAU PULMONAIDD I)R. LQCOCK. Oddiwrth Mr D. Verrent, Cotet- Guard, Nloi-intclit-les, Don- egal "Gwelwch yn dda. anfon i mi flychni 1 arall o'ck W afr, en au gwe,.thfawr. Y mae yn hyfryd genyf hysbysu y cyhoedd eu bod yn bobpeth y dywedir eu bod. Y mae genyf blentyn wediei amh>ru yr vsgyfaint, a bwy yd' ns yr unig ceth. a wn^ethant iddo unrbyw ddainni. Yr odd yr anhwyl^er wedi bod a-no am ddng nilytio IA. Yr wvf we ii rh^rlli praa-f ar bob moddi n arall yn o £ ar. iV'ewn pob achoa o anhwyl- der y gwddf, yr ysgyiainf, crydcymahu a phob ankwyl- der kyiteraidd neu gieuol, vhoddant osmwythid ur;ion gyvthoL Ar WERTH gin "fob t:r0fyUy,i.J yn ol 5S lie y biychaid. 4 X> E A DY-M 0 N E Y ACCOMODATION Persons of any trade or profession, male or female, resident in London or Country, can obtain privately (without the usual Loau Office routine, delay, Law Costs, or Life Insurance) from £10 to £300, at 6 per cent, for any term not exceeding 5 years (repayable to suit their convenience, by P. O. Order or cheque, &c.,) upon Note of Hand, Life Policies, Furniture (without removal or publicity), Live and Deal Stack, Plant, or any available Security. No geuuiae application refused.—For further pH.rticub.rs, and Prospectus, apply pfwonally (preferred) or by letter, enclosing stamp for reply, to Mr T. FAIR- HEAD, 117, Brixton Road, London, S.W., near Ken- niugton Gate. 345 u THE "GRiNULAK BROWNING." (Registered Trade Mark.) FORMERLY known as TOMLINSON'S BROWN [1 GRAVY SALT, should be used in every household J It imparts a rich colour and superior flavour to roasted meats of eveu., description, to cbicken and game, gravies, soups, beef tea, &c, only requiring a little boiling water added to a few granules to at once produce a gravy. Sold in bottles at Is nad 2 0d, by tiij sole manufac- turerp, TOMLINSON, HAYWARD and BISHOF, LIRC»LN and Chemists, Grocers, and Italian Warehousemen everywhere, I, J-Oil>S TON'S, CO UN T TR I, -1 \.) j\ I is TIlE BEST. TO OBTUN THE BEST A;K FOR JOHNSON'S CORN FLOUR. It is rich in fiiv.h-f->rdci'i?iK and'beat-givinK properties, and when b-nifd milk affords compete and per- f^ct nourishuient U* children and pw^oos of wrak aie,t°.n It b deticiou. for Pudding,, Co^nrds, Digeat.u. 1'\H1 _9tiQ Sianecaange. &«• ,u" _0_ ANE Box of CLARKE'S B 41 Pills is warranted to eure all discbarges from the Urinary Organs, in either sex, acquired or constitutional, Gravel and pains in the Back.- Sold in boxes, 6,6 6d each, by all Chemists and patent medicine Vendors or sent to any address for 60 stamps by the Maker, J. ,1. CLA RKE, Consulting Chernist, Hiah Street, LiDcû!n.- Wiwlcsale Agents, BAKCLAY and SONS, London, and all the Whole- iale Houses, Agent—H. G. Hughes and Sou, 8, 9 and 10, Market Street, Holyhead. Twelve cartes do VISITE, 28 sa 3 Six Is 8d. Carte enlarged to 10 5-1 Cabinet, Send carte with stamps. Perfect eopie- and original returned free. London Photo-Graphic Co, 304, Regent street, op- posite the Polytechnic, and 1, Norfolk Terracc, Bays- water W. F. S D.-PHILLIPS, Manager. NERY0¥S and PHYSICAL DFJ.ILITY, P Ixesulting from eiTors or any other cauae, not at treated by Quacks with mineral poisons and coloured water, but effectually cured by a novel and highly suc- cessful mode of treatment, discovered by the advertiser who after a many years of extreme suffering was com- pletely restored to sound health. Prompted by feelings of humanity, he thus makes known means by vhich every sufferer is enabled to cure himself perfectly and at the least possible cost, without having recourse to advertising empirics or their vaunted nostrums. He will be happy to forward the partioulars.to any sufferer on receipts of a stamped and directed envelope. —address Mr J. T. SEWELL, 1, Musgrave Crescent. Ful- ham, London. 1468 -+- -u- TO THE CLERGY, PUBLIC SPEAKERS SINGERS, &c. ARE you troubled with Hoarseness Rus- kiness, Weakness of the Voice, or any other de- ficiency in the vocal or respiratory organs for Public Speaking, or Reading, or Singing, &c.? Try JONFS' TREMADOC) AROMATIC VOICE GLOBULES, and ou will be relieved at once. Sold in BOKeiJ at Is lid and 2s 9d. May be had of all Chemists, and from the Cambrian Pill Depot Tremadoc. -=.==--=-=- IACHA-D 0 ASTHMA AR OL PEDAIR BLYNEDD AR DDEG DRWY WAFFUENAC PULMONAIDD DR. LOCOCK.-Oddi. wrtb lVlrEckersl,y, West H-,ught(in, gyda Mr T. Walls, Market place, Hindley Y mae fy ngwraig yn bre- senol yn gallu cysgu ya eemwyth drwy y nos, heb gael ei bliiio gau beswcit na diffyg anadl, serch iddi fodam bedair blynedd yri aniiiii-iog i gyugi-i ond. ychydig iiwn. Y mae yn awr ya well nag y bu yn ystod y pedair- y b!i yn yst, blynedd-ar-ddeg (Ii ",d,laf,Rloddaut ryddbâd union- gyrobol oddiwrth y darfededigaeth, peswch, anwyd, crydcyifialau, ey, ?ikob prer-au gltttol. Y msent yn ddy- munol i'r arcnwaeth, Ar werth gan holl Fferyllwyr am Is 3|c, a 2s 9c. y blychaid, t5 GOOHELXAD.—PBSWCE.Yr uaig feddyginiaeth a rydd esmwytbarl uniongyrchol i'r peswch gwaethaf, a.sthma, &c., yw W A.FFRENAU PULMONAIDD Dr. Loeock, fel y tytiity prawf byraf Y mae idfly-at HAs peraidd. Nid oes dim arall a rydd noson o gwsg mor hyfryd f.e adnewyddol. Y mae eu heffintbiolrwydd mewn pob anhwylder perthynol i'r apadl a'r ysgyfaint yn rhyfedd- ol, Mewn anhwylderau bysteraidd, gieuol, a pherth. ynol i'r galon, y maeot yn anfiaeiedig, tra eaewn poeuau y gymalwst â'r gewynau y uaaent yn gweithreju fel cyfaredd. I gantorion a siaradwyr cyhoeddus y tiiaen4. yij anmhrisiadwy er clirio a chryfhau y llais. f mae iddynt flAs peraidd. Is 1 i C, 23 9o, 4s 60, ac 118 y Vilychiad, 2 WAKFRBNAU PULMONAIDD Du. LOCOCR.—Mae y cyffeiiau rhyfeddol hyn wedi bod am uwchlaw banner cinrif y feddyginiaeth sicraf a chyilymaf at asthma, darfodedigaeth, peswch aowydf iviflueriza,. tjrouciitilu., caethder, poenau y fr, st; bFder auadJ, poeriad gwaed, crygni, &c. I'r rhai sydd ya dyoddef oddiwrth beswnh cadarn ac ystyfnig, rhydd yr esmwythdra cyflymaf a. pherffeithiaf. Pan y bodola tuedd mawr at gymmeryd anwyd, ac y byddo peswch poenusyu dilyn yi- amhariafl, lleiaf, y mae Waffrenau Dr. Looock yn cynnyrehu yr effeithiau mwyaf rhyfeddol; y raaeut ar unwaith yn esmwythau. y peswch, ac yn cwbl symrnud llid a gwendid yr ysgyfaint pa rai a roddant achlysur i'r an- hwylder. Gellir cael Waffren&u Dr. Locoek gau bob c^fferiwr, Is lo, a 2s 9e y blychiad. Ymogelwoh rhag efe]ych?;idau. 5 G WiiLLHAD O HEN flESWCH BLTNYBDOEDD OEQ DRWY WAFFRENAU PULMONATDD DR. LOCOCK,—Oddiwrth Mr R, Dickson, fferyllydd, Bridgefoot, Warrington —Y mae geuyf blecr Inawr yn deb hysbysu fod person a ddioddefasii am rai Mynyidoedd, yn euwedig yn y g;iuaf, oddiwrth beswcb plenus, wodi cael ei ¡¡¡,h:i drwy eu defnyddiad as y mae llawer ereill 0 fy ughwemeriaid yn lkfaru am danynt gyda'r ganmoliaoth uwchaf." Esinwytheir yn tiniongyrchol 'Asthma, Darfodedigaeth, Bronchitis, Peswch Anwyd, Cryd- cvmalau, a phob auhwylder Hysteraidd a JJïellol, gan Waffrenau Dr. Locock, i ba rai y mae b'&s peraidd. Ar werth gan bub cyffórÎwr am 1. He y bljchiad. Gwyliweb rhaj; efelycbiadau, 6 WONDERFUL FFFICICY OF Mi* CONGREVG'S REMEDY FOR. CONSUMPTION.—See thebew e iiri .n (116th) of Mr George Thomas Congreve'a book "UN CONSUMPTION OF THE LUNGs, or Decline, and the Only Successful l'reatunmt; showing that formidable disease to be curable in all its stages; with additional Cases of Cure, and Questions for Patients consulting the Author by letter..Post free from tha Author, Oooiabe Lodge, Peckham. LondVn, f r li»») 4>wr«pf. • r"0Vr N',
HYNAFIAETHAU PLWYFOL MON.
HYNAFIAETHAU PLWYFOL MON. XIV. LLANGAFFO J-'•••>-> Sydd yn nghantref Menai, a chapel (nid ar draul) i berigloriaeth Llangeinwen, (Ina nawdd larll Penbroe. Y mae ei sefjiifa bedair milldir ar ddeg o Beaumaris, a phump o Gaermarfon. Y Boblogaeth dri- giaMol yn 1821 oedd 154, a 137 yn 183.1, yn trethu i 5s yn y bunt yn ol y cyfanswm o 53p 5s 0c. Cynnwysa y pJwyf hwn 873 erw o di? llafur, ac ar argenad Cors-y- ddaugae n. Malltraetlij yn 1790, ychwaneg- wyd ato :mo erw o dir, pa mi sydd mewn rhan yn uir amaethyddol, a'r llali yn faes- ydd glo. Yr oedd yr hen eglwys yn fechan a,c heb fed yn adeilad o bwys. Oil wal wyd hi, ac adeiladwyd un newydd yn ei lie, ar ochr y fyuwent, yn ol cynilun Hadfieid. Dywed Ab Ithel, golygydd dysgedig yr C. n Arclueologia Cambrensis, cyf. 1, fod yr hen adeilad (A.D. 1845) yn cynnwys rhodfa E sngl pjmtheg a deugain troedfedd o hyd wrfch ddeuddeg troedfedd o led oddifewn, gyda muriau deg troedfedd o uchder. Wrth farnu oddiwrth addurn-gerfiau y drws gogleddol, yr oedd cynllun cynteiig yr eglwys o nodwedd addurnoi, ond y ffenestri wedi eu cyfnewid. Ar y pen de- heuol, yr oedd cloch o wneuthuriad syml. Y fedyddfaen, sydd gylchynol, o ddyddiad hynach na'r eglwys. Ymddengys iddi gael ei thori yn Rnnghelfydd oddidanodd, mewn trefn i'w chymwyso i gosail wyth- onglog. Y mae gwarddrws y drws gogledd- ol ya gynnwysedig o feddfaen chwe' throed- fedd 8 hyd, ac arno groes annghelfydd wedi ei thori. Ar yr ochr ddeheuol i'r fynwent y mae croes fechan ar golofll an- nghelfydd, yr hon yn awr addelnyddir yn ddeial haul. Y mo y ceriiad wedi hagra llawor, ac nid yw yn hawdd ei egluro, oddieithr dan oleini neillduol—Ineocation, St. Caffo x VIth cent. Feet November 1. Y mae yr eglwys wedi ei chjssegru i St. Caffo, mab "Can o Brydain, Arglwydd Cwm Cawlyd." Y mae ffynnon yn y plwyf —Ffynnon Gaffo," wrth ba un pobi ieuangc gynnygient, i wrthwynebugwaedd- iaelau neu wylofain plant, ac yr oedd yn hynod o dderbyniol gan yr offeiiiaid a'r mynachod. Y mae y plwyf hwn yn cyn. nwys y treflanau canlynol,-Tref jossetb, Rhandirgadog, Trefnewydd, a Dinam, am ba rai pob un a dderbyniant, yn eu lleoedd priodol, y sylw a deilyngant. Ar yr ochr dde-orllewin i'r fferdd sydd yn arwain, o Niwbwreh i Llangaffe, near fferam Brondeg, saif maen yn ffurfio cil- bost dwyreiniol o'r hyn fu unwaith yn ffdrdd llidiart i gae. Y mae yn cynnal argraff henafol, nas gellid oael llythyrell- au i'w ail-argraffm heb draul. Yr adysgrif hon a roes ddygn ymarfer- iad i gywreinrwydd hynafiaethwyr Cym- reig o Rowland "hyd yn awr. Y rhan uchaf sydd anhawdd i'w dirnad i foddlon- rwydd, ond y rhan isaf sydd eglur ddigon, ac oddiwrth arddull y llythyrenod gellir barnu e. bod. wedi eu cerfio yn flaenorol 1 r nawfed ganrif. Y mae y gareg yn chwe troedfedd o uchder, ac yn llawn o agauau ar ei hyd, yr hyn sydd yn gwnaud i'r llythyrenod fod braidd yn aneglnr. Y mae i'w ddymuno yn fawr ar fod i berch- enog y meddianau ddefnyddio rhyw gyn- llun priodol i gael y crair hynafiaethol hwn mewn cadwraeth ddiogel. Rhydd Miss Angharad Llwyd, j^n ei History of the Island of M.na or Anglosea," yr eglurhad a ganlyn ar y cerfid ad) sgrifiol ,a 9 40 o waith yr brnafiqethydd dysgedig, Lewis 0 Morris, Ysw., am yr hwn y galarnadai Goronwy Owen, gan ddyweud :— Och dfistyd ddyfryd ddivy fi-ou !—/>cb Geli Och g,.hd newyddion Och eilwait.h, gorph a chalon i Och roi'n y bedd mawredd Mon It Y rargraff canlynol a adysgrifenais yn y flwyddyn 1722, mewn lie o'r enw Frondeg, yn mhlwyf Llangaffo.. Y mae yn debygol ei fod yn gofarwydd a buddugollaeth, ac ymddengys wrth y llythyrenod ei fod yn bur hen VT VTI SNIi <; WIH FILINS NHSU CUURIS UUURHB GNI IC HY I EBE ERC XIT INVIC Y HUNC HUNCH LAPI CVXPH DEM IOEUIY Yr S, yr E, a T, sydd yma yn cael eu harfer, a y ddau U's am y swn o 0 yn yr enw Gwriscin, yr W heb fod y pryd hwnw mewn arferiad. Egwyddor y gareg hoa yw Acsffgkilin Pvsturu lLX. Y mae i'w darllen, feallai, Trismus Felios Gwriscitii Ercxit Hitite Laf idem. Ymddengyg inai adysgrifau Prydeinig yw y rhai hyn, yn fuaiJ. ar ol y gQresgyniad lihufeinig, pan oedd yr hen lythyrenod Prydeinig heb eu rhocldi o'r neilldu yn llwyr.—L. Morris." Caed yn agos i'r eglwys yn y flwyddyn 6 9 1829 ddau fathodyn aur perthynol i'r Ymherawdwr Cystenyn mewn cadwraeth dda. Cant'yddwyd hefyd amryw fathodau arian a chopr psrthyaoi i'r ymherawdwr ac ereili yn y plwyf hwn. ■; (l 'w batiW(li)
LLOFFION CYMREIG.)
LLOFFION CYMREIG. ) Nid yw y Cymru h@b fod yn ddarostyng- edig i wendidau, oblegid cawn i frawd o'r eaw Robert Daviea, morwr, yr hwn a dybiai ei bod yn ddiwedd y byd arno (ih§r- wydd gwastraffu 700p. mewn cynghaws, ymadael a'r byd drwy ymgrogi. Oherwydd yr angenrheidrwydd am i'r barnwr orfod gweithredu fel uchel-reith- iwr yn Nghaer, bu orfod i lys y man- ddyledion yn Mangor gael ei ohirio o'r 6ecl hyd yr 11 eg eyfisol. Y mae mesur rheilffordd MeirionyrLl wedi cael ei ail ddarllen yn Nhy y Cy- ffredin. Hysbysir fod uehel-sirydd Caernavfon, Robert Carreg, Ysw., wedi pennodi Mr Picton Jones, Pwllheli, fel is-sirydd. Dywedir fod Esgob Llanelwy wedi ei benodi ar bwyllgor er sefydlu Proffes- wriaeth o Hanesiaeth Hynafiaethol" er «6f am Esgob Thirlwall. Bellach y mile Bodran ar dir syeb, wedi bod ohono yn ymrwyfo yn erfeyn Ilif Teml- yddiaeth ae argyhoeddiad cydwybod ers talm o amser. Llongyfarehwn ef ar gyrhaedàiad yr hafan ddymunol. Deallwn fod lolo Trefaldwyn wedi cyf- newid y byd cenhadol am yr un eistedd- fodol. Cwyair gan.ohebydd o Bethesda fod ysgrifenydd Undeb y Chwarelwyr yn medi cynhanaf bi-is yn ei amrywiol oru- chwyliaethau, tra y mae lleng o'r chwarel- wyr a allent gyflawni y swyddau lawn mor effeithiol. Poed rhwng y fuwch a'r das wair, meddwn ni. Cwyna Robyn Wyn oherwydd prinder marwolaefchau, oblegid nid yw efe yn credu C, mewn tywallt dagrau yn ofer. Hysbysa gohebydd ni nad oes gwirion- edd yn y chwedl fod Ceiriog, ac efe yn a .1 feirniad, yn gystadleuwr ar un o brif des- tynau Gwreesam. Deallir fod ysgrifell Gweirydd mer Urysured a chynffonoen Y. eyfiawni arch- tbisn un o'r prif gyhoeddwyr Seisnig. Bead i Disraeli gydnabod ei lafuryn ogys- tal ag eiddo y diweddar brif fardd Nicau- der. Gyda Haw, ai nis gall Cldwaladr, cyn rhoddi y gwasgiad ymadawol i law Llundain, eaaill Dis. yn aelod o'r Ford Gron, modd y sicrhaom ein iawnderau cenedlaetbol ? Dichon y llwyddai pe gellid daagos iddo fwy na dau neu dri o Geidwadwyr ar restr annherfynol oJfar- wyddwyr Prifysgel Aberystwyth. Paliam y rhaid trawaffurfio pobpeth Cymreig yn Radiealaidd ? Hysbysir fod Eisteddfod Gonediaothol Gwreosam aid yn uni- wedi sicrham nawdd- ogaeth ei Grasnsaf Frenhines, ond hefyd a(ldewial o bresennoldeb Tywyseg Cyriiru. Hysbysir mai Llew Llwyfo yw goly" ydd yr Herald Cymraeg. Metha pobl Bethesda benderfyna pa un ai rheilffordd ai neuadd gyhoeddus sydd arnyat fwyaf eisieu. Poed iddynt goiio yr ben ddiarhabion-" gormod o ddim nid yw dda" a H rhwng dau ac heb yr un." Drwy ddiofalwch Uaddwyd un gweithiwr drwy ffrwdrad yn Nglofa Gwrecsam. Dywedir fod ysbleddweat Llanrwst ar y cyntaf o Eawrtii wedi ychwanegu at lesni Ceninen Trebor, ond mai y prif wrth- ddrych oedd Prydferthwch Cowlyd, yr hyn a gjdnabyddai Fferyllfardd mewn Dystawrwydd," wedigwrandoarddarlith hynafiaethol Gethin. Nid yw Robin Sponc wedi treagu, eifcbr cymmeryd ei anadl y mae, tra yr ymfllam- ycha ei israddolion. Dywedir fod mantell wiredol Bodran wedi syrthio ar ysgwyddau Elio-eus. Hysbysir m.-ii testyn breuddwyd Ogwen- ydd yw tlws aur, ond mai y dehongliad yw botwm minciag. Melus hian iddo. Dywedir fod Harri Machno ar fedr dyfeisio gwasanaeth adroddiadol ar gyfer y Sabbeth, yr hyn a gefnogir yn galonog gan Josephus a Mynyddwr. 0 Gresya fod Gwyllt Walia, wrth hel y trethi, yn dreth ar amynedd pobl Llan- dadno. Nid oes gwirionedd yn y chwedl fod yr awdurdodmia plwyfol yn Mhorthaethwy ar fedr dwyn cynghaws yn erbyn Menai- wysoa ae Alawydi Menai oherwydd eu hymyriad a phyngciau elusengarol. Anwiredd yw y chwedl fod Andreas o tern yn gwrthwynebu cael ei dystebu ar gyfrif aanheilyngdod. Nid oes anrhyw hysbysrwydd fod John Owen, Ty'n llwyn, wedi cyfnewid ei faro, ae felly gall pob torwr-ammod gyfranu ya rhwydd, heb beryglu ei broffes.
Advertising
Rupture, and by this term we include all kinds of Viseral Protrusions, &c., is unhappily so common a maladyamougst us, that we need no apology to offer, whilst inviting the best attention of our readers to an announcement they will tind elsewhere in our paper, re. ferable to Mr White's Moc-Main Patent Lever Truss, This instrument has secured a nidst extended celebrityf in consequence of its possessing three singularly important qualifications viz., skill and ingenuity in conBtrutiun; ease and comfort in wear and most remarkably economy in price. It is also exceedingly simple in its devisement and arrangement, consisting merely of an India E"bliej Pad, stuffed with Moc-Main, with a small !eve>- spring acted on by a silken baudaie. The good this, tiuss" has already performed., ;md is-effecting, il" we quite astonishing, l'
---------._,-__---.------DYDD…
DYDD G WYL DEWI YN LLANGEFNI. Ymge sgl :]d oddeutu hanuer cant o foneddigiou y lie uchod i ddathlu dydd gwyl yr hen Sant Cymreig, noson y oyn- taf cyfisd, i'r Bull Hotel, lie y eyfrauog- wyil o'r dant«itbion ..a baratoasid gan Mr Crewd«o-.i, yr hwu sydd yn haeddu y gan- molisc; ucliaf. Ar ul clirio y byrddau, eyrnm ryd y gadair gan Mr Owens, o'r Nant I'xewyci.l, a chynnygiodd y llwngc- destynau yn ei ddull meistrolgar a doniol eu hun. Ar ol egluro ar linach yr hen sant, dywedai fod yr hen Ddewi yn tm- wocaf o'r seintiau Cymreig:, t'i, fod yn blodeuo yu y 6ed ganrif. Ar oliddo g»ei ei ganoneiddio daeth wedi hyny i gaei ei gydnabod fel Sant Gwarcheidiol Cymru, ar genint n, fei ei arwydd, i gal ei gwisgo ar e1 ddyd I gwyl ef, sefy cyntaf e Fawrth. Aeth y cadeirydd yn mlaen i sylwi ei fod wedi dyfo-l i fri mawr yn yr unfed ganrif ar ddeg,.fulyr oU o r seintiau Cyiareig. Enw ei dad oedd Sandde- ap Ceredig ap Caucdda, ac olrheirar ei achan yn ol i Eurddolan fab chwaer Mair. Ei fam oedd Ceian BaTictaidd o'r euw NOB, meich Gynyr o Gaer Gawch, a dywedir bod Gynyr yn briod ag Aana, chwaer y brenin Arthur. Ac felly yr oedd Dewi yn fab i nith y brenin. Tynodd reolau i holt eglwysi Prydain, y rhai a ysgrifenpdd à'i law ei hup. Dywed Seiffre iddo gael ei gladdu yn ei fynaehdy ei hun yn Menw, drwy orchymyn Maelgwyn Gwynedd, ac mai Cynog, esgob Llanbadarn, a'i dilyn- odd ef yn esgobaeth Ty Ddewi. Yfwyd y llwngcdestynau breuhinel &0 ereill. Dy- wedodd Morwyllt ychydig ar farddoniaeth oes St. Ddewi, a chymharodd farddoniaeth ,ir oes hono a'r un biesennol ,yn bur ddoniol. Yr oedd yn g.vfart'cd da a hwyl- iog, heb un raddo ragrith trystiol fel y gwelir yn rhai y dyddiau hyn, ac yn wir adeiliadol i bob un uedd yn bre" anol.- Teithiwr.
'.'-.'_.{'f' DIGWYDDIAD ALAETHUS."
{'f' DIGWYDDIAD ALAETHUS." Cymmerodd digwyddiad arswydas le yn Undercliffe, ger Bradford, D03 Wener. Yr oedd dau ddyn o'r enwau Collioaon a Bond mewn gefail gof, pan gymmerodd y blaenaf lawddryli i fyny, gau dybio ei fod yn wag, a clian annelu at Bond, dywedodd, "Mi a'ch saetlaaf." Attebodd Bond, Tan- iwch yn mlaen," n saethwyd ef ya y fan, gan fod y dryll yn llwythog. Yr oedd ei wyneb a i ben wedi ei ridyllu gan yr ergyd, ac nid yw yn debyg o fyw.
-v-.: -i "t LLOFFION CYFFREDIN0L.
-v- i "t LLOFFION CYFFREDIN0L. Ychydig ddyddiau yn ol bu farw dynes o'r enw Elizabeth Watts, yn Leamington, oddiwrth gynddaredd, yr hyn a ddygwyd oddiamgylch gan frathiad catb. Parha Bolton i gynual i fyny ei enwog- rwydd mewn barbareidd-dra. Trosglwydd- wyd 1m Thomas Wall i garchar amdti mie oherwydd iddo ddarn-ladd ei fam. Ddydd Sadwrn cwympodd un John Wat. kins oddier nen ty, uchder o hanner can' troedfedd, a lladdwyd ef yn y fau. Cafodd glanhawr lampau yn ngwasan- aeth cwmni y rheilffordd yn Lancaster, enw yr hwn oedd William Pennington, ei losgi i farwolaeth drwy ddymekweliad lamp yn cynnwys olew. Yn mrawdlys Durham, ddydd Sadwrn, traddodwyd un James Hepple i ddeng mlynedd o benyd wasanaeth, am ddyn- laddiad ei wraig ya South Shields. Hysbysir fod y Parch. T. H. Leeson, Blackwell, wedi ymddiswydde o'r ^eini- dogaeth Wesleyaidd, a'i fod ar fedr cael ei ordeiDia yn weinidog .'r Eglwyg Sefydl- edig. Cyrhaeddodd Don Carlos, yr ymhonwr Yspaenig, i Loegr, ychydig ddyddiau yn ol. Hysbysir am longddrylliad y Ilostr ital- aidd Nueya Ottavia ar arfordir South Carolina. Boddwyd 24 o beraonau, 15 w ba rai a berthynent i fywyd-fad a aethai allan i estyn cyanorthwy. Bu farw y trydydd ar ddeg o bersonan ddydd Sadwra, mewn eanlyniad i wen- hyniad llaeth yn Eagley a Bolton. Cariodd yr ager-longan rhwng New York a Liverpool 254,200 o deithwyr, a 3,093,000 o dunelli o nwyddau y flwyddyn ddiweddaf. Yr wythnos ddiweddaf, caiodd baehgen un wlwydd ar ddeg oed, ei draddodi yn Boston, i sefyll ei br»wf ar y cyhuddiad o lofrudaio cydymaith iddo, drwy ei hyrddio i lawr i bwli. Y mae Simon J. Miller, fu yn drysorydd Swydd Westmoreland, Pennsylvania, wadi ysbeilio y County o'r swm o 8,756,60 o ddoieri. Pthoddwyd allan gynnifer a 10,585 o drwyddedau priodasol yn Lloegr yn nghorph y flwyddyn aderfynai ar y 31«in o Pawl th diwed(laf, am ba r<ii y derbyn- iwyd y swm o 5,427p. Yn nghvngor trefol Portsmouth pender- fyl3W.yd Lfioddi derbyniad mawreddog i D Cymru ar ei ddychweliad o India- Dyvedr; fod y Morlys wedi cynnyg SjOOOp I Mr Heywood, c-rchenog y Miotle- toe, er boduhau, yr holl ofyuion, ¡. :4 -1