Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
16 erthygl ar y dudalen hon
AMLWCH. - -
AMLWCH. Nos Fawrth diweddaf, cynnaliwyd cyngherdd a "Spelling Bee," yn yr Ysgoldy Brytanaidd. Arwr y cyfarfod oedd Mynyddog, a'r llywydd T, T. Evans, Ysw, U.H., Mona Lodge, yr hwn a afith trwy ei Waith yn rhagorol. Y program oedd fel y canlyn:-Unawtl ar y berdoneg, gan Miss Paynter; John Brown," gan Mr R. J. Edwards, Amlwch pedwarawd, gan Mr Thomas, British School, a'i gwmni; can, Bugeiles y Wyddfa," gan Miss M. C. Roberts Spelling Bee," Seisnig; goreu Mr W. Jones, ail Dr. Thomas can gan Mynyddog can y "Ffeniaid gan y Parch. J. C. Williams (Ceulanydd), ac mewn ufudd-dod i encore ail ganodd "Hen ffoa fy Nain;" can gan Miss M. C. Roberts; sillebu Cymra-eg,-goreu Hugh Davies (argraffydd), ail, George Wood- ruff; can gan Mynyddog; tdn gan Mri. Lloyd Jones a Thomas; cystadleuaeth areithio difyfyr,—goreu. Hugh Lloyd Jones (Llwyneg Llwyfo), testyn, "traed;" can gan Mynyddog. Terfynwyd trwy ganu yr "Anthem Genedlaethol." Yr oedd y lie yn orlawn.—Gohebydd.
ABERYSTWYTH.
ABERYSTWYTH. Y CYNGHOR TREFOL.—Cymmerodd yr etholiad le dydd Iau diweddaf. Ni ba ond ychydig o gynhwrf ar hyd y dydd, gydag eithnad o swn y plant yn gwaeddi "hwre" i un o'r ddau ymgeisydd. Cyhoeddwyd Mr Peter Joaes wedi ei ethol, gyda mwy- afrif o 13, yn nghylch pump yn yr hwyr. Gobeithiwn y bydd i Mr Jones weithio etto mor gydwybodol ag y gwnaeth pan yn aelod o'r blaen. AHAETH DDIRWESTOL. Tiaddodwyd nos Iau, yn nghnpel y Wesleyaid, araeth ddirwestol, gan y Parch. Thomas Hughes (gynt o Machynlleth). Y mae Mr Hughes yn myned trwy y rhan uchaf o'r sir bon dros y Temlwyr Da. Hyderwn y dilynir ei ymdrecbion gyda bendith. Y mae yn llawn bryd i grefyddwyr Aberystwyth godi Ilef yu erbyn meddwdod, pan y mae yn ffynu gymmaint yn ein plith. Darllen- ant gyda phieser am ymdrechion pobl Lerpwl yna i gau ceiloedd y bir ar y Sab both ond beth, meddaf, a feddyhant am y "celloedd" sydd a'u safnau yn ago red i lyngcu mynychwyr addoidai yn Aberystwyth Sul ar ol Sul? "Sweep your own door before your neighbours, brother." CYNGHERDD.—Cynnaliwyd yn y Neuadd Ddirwestol nos Wener diweddaf, gyngherdd ardderchog gan gor y Tabernacl, dan arweiniad Mr D. Jenkins, o'r Brifysgol. Llywyddwyd gan y Prifathraw Edwards, ac yr oedd helyd yn bresennol y Parch. Thomas Levi a'r Proffeswr Parry, cyfan- soddwyr prif ddernyn y cyfarfod, sef Cantawd y Plant." Egluredd Mr Levi ychydig ar y gwersi a ddysgir gan yr adar, yn hynod o ddoniol, a phersonolwyd y gwahanol adar gan gantorion a chantor- esau gwir dda. Swynai Miss A. Davies y gynnulleidfa i'r Gwccw," a Miss James yrunmodd&'r "Fronlraith." Gwnaeth y Mri Ed. Hall a Joshua Jones berffaith gyfiawnder a'r Robin Goeb" *'r Dryw Bach," ac hefyd Miss E Davies a'r Eos." Yr oedd yr adroddiadau yn gwbi a aliesid ei ddymuno, adroddiad y Wenwynen yn hynod felly. Yr absennoldeb Mr W. Hopkins, personolwyd y Bachgen gan Miss Annie Williams (y Brifysgol), ac ni bydd i ni ddigio Miss Williams trwy ddyweud iddi wneud "Bachgen" rhagorol. Elai yr elw at ddiddyledu y Tabernacl, a hysbysid ni fod y swm a dderbyniwyd yn ages i 30P.-Gohebydd.
.CAERGYBI.
CAERGYBI. DR. LIVINGSTONE .-No a flawrtb, yr 21ain eyfisol, traddododd y Patch. E. H*. Evans. Caernarfon, ddarlith odidog ar yr arwr Affricanaidd, Livingstone, yn nghaDel y Tabernael (A.) Yr oedd jIMhydd yn ei hwyliau goreu, y ddarlith yn ei holl gysylltiadau a'i haddysgiad-tu yn dda odiaeth a dyddorol, a chynnulliad pobi- oedd da, ond dylasai y fath ddarlith gael liewer mwy o wrandawyr. Eiid i mewn trwy docynau, a throsglwyddid yr elw at achos neillduol mewn cyssylltiad a'r eglwys yn y lie. ARTHUR LLOYD A'I GWMNI. — Bn y cwmDi hyn yn cyflawni eu gwahanol gampau yn y neuadd drefol, nos Lun, yr 20fed cyfisol. Boddheid y cynnulliad pobloedd lluosog yn fawr gyda'r oil o'r gweithrediadau, a tbeimlai pawb eu bod yn cael gwerth eu harian. Y SPELLING BEE."—Nos Wener di- weddaf, eynnaliodd cwmni y neuadd drefol gyfarfod y Spelling Bee," pan y gwobr- wywyd y personau llwyddiannus a gsn- lya: Slater, Hvthyrfa yr ysgrifenydd, M. Anne Williams, 'Rynyd Helen; Miss Bartley,Miss Parry, Newry Fawr; a Jones, No. 1, Bank. Cynnulliad pobloedd teneu iawn, a hyderir y ceir lluaws i werthfawr- ogi y cyfarfodydd hyn ac v lluosogir y cynnulliadau. Y beirniaid oeddynt y Baarcbn. B. Dodd, J. Bartley, H. Hughes -p, (W.), 0. Ilughes (M.C.)j a W. R. Saunders (B.), a'r llywydd oedd J. Lloyd Griffith, Ysw., Frondeg. GWRTHDARAWIAD AR Y MOR. Nos Sadwrn diweddaf, am ddeng munud wedi saith, daetTi y Newtown, agerlong ar ei mordaith o Babia i Locyo, i wrthdarawiad a'r barque Mary, a hwyliai am Lumenberg, Nova Scotia, gan ei niweidio'n dost. Gadawodd y dwylaw (41) hi a chymmer- wyd hwy ar fwrdd yr agerlong. Cym- merwyd y Mary gan yr agerlong South of England i bortbladdy dref hoii.-rrebor Moil. i t (:
;' DOLYDDELEN.
DOLYDDELEN. CYNGHERDD. Cynnaliwyd cyngherdd yn Ysgoldy y lie uchod nos Iau, y 23ain cyfisol, o dan lywyddiaeth Mr R. R. Williams, y Bwlch. Prif arwr y cyfarfod ydoedd yr enwog Mynyddog, yr hwn oedd yn ei hwyliau goreu. Trefn y cyfarfod oedd fel y canlynY Morwr," gan yr Elen Glee Party; Cymru anwylaf," gan HedyddElen; cAn, gan Mynyddog; pen- nillion gyda'r delyn, gan Llew Ogwen; Seren yr Hwyr," gan Eos Curig can, y "Byddar a'r Mud," gan Alawydd Eryri; ein, gan "Mynyddog annerchiad, gan Mr Davies, Rhiwgoch, yn nghydag ad- roddiad o farddoniaeth a gyfansoddwyd i Mynyddog gan rhywull anadnabyddus; Corn y Gad," gan yr Elen Glee Party; Sion Caru Pawb," gan Hedydd Elen; catt, gan Mynyddog; pennillion gyda'r delyn, gan LlewOwen ac Alawydd Eryri; Mari o'r Glyn," gan Eos Curig; pen- nillion gyda'r delyn, gan Alawydd Eryri; can, gan Mynyddog. Wedi seboni y naill y llall, nes gwneud i mi feddwl am y ddwy linell anfarwol, Nid pob Cribtion ddichon ddal Moddion y sebon meddiil." Terfynwyd trwy gana yr Anthem Genedl- aethol. Cafwyd cyngherdd Iled dda o dan yr amgylchiadau,oblegid yr oedd y Parchn. H. Owen a John li. Hughes, a Mr Thomas, o sir F6n, yn cynnal cyfarfodydd diwyg- iadol yma ar hyd yr withnos gydag ar- ddeliad mawr, ac ymunodd ugain a chre- fydd.-Gohebydd.
"1"; FFESTINIOG.
"1"; FFESTINIOG. Nid oes ond ychydig o newyddion yma ers amryw o wythnosau bellach. DAMWAIN. Gyda gofid yr ydym yn eroniclo yma hanes damwain a gymmer- odd le yn chwarel Cwmorthin, yr wythnos ddiweddaf. Fel yr oedd dyn o'r enw Llew- elyn Lloyd yn dilyn ei alwedigaeth, dis- gynodd darn o graig i lawr, ac fe'i taraw- odd yn ei ben, fel na bu fyw ond ychydig o funudau. Gadawodd ar ei ol wraig a chwech o blant i alaru am dino. Duw a gynnorthwyo e, -leulu tralloduB yn ngwyneb yr amgylchiad chwerw. CYNGHERDD.—Feallai y goddefwch i mi ddyweyd gair am y cyngherdd a gynnal- iwyd yn y Penrhyn nos Sadwrn diweddaf. Elai yr elw i ddiddyledu capel y Trefn- yddion Calfinaidd yn y Penrhyn, neu fely myn llawer ei alw capel y Pant. Y llyw- wydd y, oedd y Parch. W. Jones, Penrhyn; cyfeiiydd, Mr. R. R. Owen y cantorion oeddyiit. Crych Elen, Mri. Owen R. R. Owen. H. Williams, Miss Williams, a Miss Bieadmau, Mr Lemuel Jones, a'i barti, Mr Evan Tones a'i barti; ac ar ol hel y eyfail at eu gilydd, gwnaeth un cor, sef yr liwn a elwir yn gor y Rhiw, o dan ai- weiniad Mr John Griffiths. Cannodd y cor y dainau ardderchog canlynol: —"Yn Ynys Mon," "CJdan y Bradwr," Teyrnasoedd y Ddaear," Can Deborah a Barac," Y Danchwa," Goruchafiaeth ar Aiigqti," Gloria," Ar ben mae'r gogo^eddus Waith." 'Roedd y British n School wedi ei gorlenwi, a thrwy hyn yr oedd y gynnulleidfa dippyn yn derfysglyd. Er i'r llywydd lefaru nes yr oedd calon ami un yn crynu, yr oedd yno rai ereill yn meddu calonau mor galed a Pharaoh. Rhoes y llywydd gynghoiion gwerth eu hargraffu, a daeth y linell isod i fy meddwl pan yr oedd yn llefaru, Pa g-ilon mor galed na. thod^ Gallwn ddyweud am y datganu ei fod yn ardderchog trwyddo. Mae yn ddiamheu fod y pwyllgor wedi cael swm hardd at ddiddyledu y capel. Yr oedd yr amcan yn deilwng, ac fe fynodd y Ffestinogiaid, Portmadogiaid, Penrhyniaid, a phob aid ara'l hetyd gael dangos hyny trwy roddi eu prosenoldeb yn y eyfarfod.-hebog. c
'FAENOL, GER BANGOR.
FAENOL, GER BANGOR. BUDD GYNGHERDD. Nos Wener yr wythuos ddiweddaf,cynnaliwyd cyngherdd yn ysgoldy y lie uchod, pryd y llywyddid yn hynod ddeheuig ac i'r pwrpas gan y brawd doniol Llew Tegid, Garth Board School, Bangor. Amcan y cyfarfod hwn ydoedd cynnorthwyo gwraig weddw,gened- igol o'r ardal hon, ond sydd yn awr yn trigiannu yn Man gor, gwr yr hon yn ddi- weddar a gyfarfyddodd d'i ddiwedd yn hynod ddisymwth yn Porthmadoc- Cym- merwyd rhan yn y cyfarfod gan y cantor- ion canlynol: Misses Bessie Ellis,Goetre; Miss F*yan«? High-street, Bangor Miss Williams, Bangor; Mr John Williams, Bangor, yn nghyda chwmni o goleg Nor- malaidd Bangor, yn cael eu cynnorthwyo gan v Vaynoi School Party, o dan arwein- iad Master Henry Roberts, pupil teacher. Mae yn dda genym hysbysu fod y eyfarfod wedi troi allan yn II wyddiant perffaith yn yr ystyr arianol o'r gair, ac fod yr ystafell yn orlawn ar yr atfiilysur. Yr oedd yn ddrwg dros ben genym wtled rhai o fecbgyn ieuaingc ein hardal yn ymddwyn yn hynod anweddaidd yn y cyfarfod hwn. Os clywn y brawd hwnw etto yn canu can y ceiliog wrth ymadael o'r ystafell, a hyny ar ganol y cyfarfod, byddwn yn sicr o anfon ei enw priodol i'r Llais, er mwyn ei wneud yn esiampl i ereill. CYFARFOD ADLONIADOL-Bydd yr olaf (am y tymhor hwn) o'r cyfarfodydd hyn, yn cael ei gynnal yn ysgoldy y lie uchod nos Wener, pryd y cym- merir rhan yn y gweithrediadau gan gantorion o Llandudno, Bangor, Bethesda Llanberis, a Port Dinorwic, yn nghydag amryw gantorion o'r ardalbedd. Y mae y rhagdrefn, yr bon sydd yn un faith, yn arddangos y bydd yma. gyfarfod hynod ddoniol, ac yn ddiamheu cynnulliad da.— Trebor Menai. W'f
GARTHELY.¡,
GARTHELY. ¡, Anfynych y mae enw y plwyf yma yn cadw lie yn eich newyddiadur, er fod yma lawer o ddarllenwyr Llais y Wlad. Ond yn y dyddiau presennol y mae annghar- edigrwydd ei gyd-blwyfolion wedi dejffro eich cysglyd ohebwr i ddyweud ychydig er mwyn eu hadgofio o'u dyledswydd; a go- beithiaf y caiff y geiriau hyn yr effaith amcanedig. Sefydlwydysgol ddyddiol yn y plwyf hwn erfL llawer o flynyddau yn ol, end ychydig oedd y ffrwythau a darddent o'r sefydliad cyn i ddiweddar, diwyd a galluog foneddwr ymgymmeryd 4 hi; ac yn awr gallaf feiddio dyweud ei bod yn un olr ysgo I ion mwyafblodeuog yn Nghym- tn, ac y mae ei chlod wedi ymestyn dros y cyffiniau i'r cymmydogaethau cylchynol. Yn yr Eglwys hefyd, ymddangosa bywyd o'r newydd. Mae'r canu soniarus a glywir yma yn brawf adnewyddol o lafur a def- nyddioldeb cyffredin y boneddwr hwnw. Nid oes achos i mi yrahelaethu ar ragor- iaethau y boneddwr; maent yn rhy adna- byddus. Ond hyn yr wyf am ei ddyweud yw, ei fod wedi ein gadael, a chwyna pawb eu mawr golled ar ei ol, a phentyrant arno y ganmoliaeth uchaf. Ond, gyfoethogion Garthely, ydych chwi ddim yn meddwl y buasai yn ymddangos yn fwy boneddigaidd pe baech yn rboddi prawf o'ch edmygedd o hono drwy rywbeth mwy parhaus na geiriau.-Genna,ios.
LLANIDLOES.
LLANIDLOES. CHWEDL DWYLLODRUS.—Tuaphryd ciniaw dydd Mawrtb, y 14eg cyfisol, ymdaenodd y&tori trwy bob lhan o'r He hwn fel tan gwyllt fod dyn, yr hwn oedd ar y pryd tua deg milltir oddiyma, wedi boddi yn yr afon Clywedog, vn agos i'r Cambrian Mills, y lie hwn. Bu y newydd alaethus yn fodd- ion i gasglu cannoedd i'r lie yn ddiattreg, I a gwnaed ymchwiliadau manwl a diced am dano, ond yn ofer ac am ddim; a throdd y stori allan i fod yn fawr o ddim yrf am- gen na chwedl gwrach wrth ei hewyllys," a difianodd yr oil fel coden fwg. GWENYNEN SILLEBOL. "-Nos Lun, yr 20fed cyfisol, yn neuadd y dref, o dan ly- wyddiaeth y Milwriad J. C. Brooke,Mount Severn, cynnaliwyd y cyfarfod cyntaf yma o'r cyrddau sillebol hyn. Y canolwyr oeddynt y Mri T. F. Roberts, Dolenog; a W. A. Navies, llaw-feddyg a'r arholwyr Mri J. Mills, o ysgol y bwrdd a Rogers o'r ysgol Genedlaethol. Safon y silleb- y 11 iaeth ydoedd geiriadur Walker, diwygiedig gan Webster. Yr ydoedd hwn yn gyfarfod lluosog ac addysgiadol iawn, a'r elw deilliedig yn myned at gynnal Sefydliad y bobl weitbgar," y lie hwn. ANGEU DDISYFYD.—Dydd Iau, y 23ain cyfisol, talodd masuachydd da cyfrifol o'r enw Brown, o gerllaw yr Amwythig, ym- weliad a'r lIe hwn yn flaenorol i'r ffair a gynnaliwyd yma, y Sadwrn olynol. Yr oedd ef yn myned i letty yn y Royal Oak Inn, am yr amser yr oedd ef wedi bwriadu bod yma. Fel yr oedd ef a dau ere ill wrth eu te, cyn llwyr orphen, bu farvr yn y fan yn ddisymwth a dirybudd. "Yn mhob rhith y daw angeu.Idloesyn.
LLANFAIRPWLLGWYNGYLL.,
LLANFAIRPWLLGWYNGYLL. MARWOLAETH A CHLADDEDIGAETH MR LEWIS WILLIAMS.—Mab ydoedd yr ymad- awedig i Thomas a Jane Williams, 'Ror- sedd, Penmynydd, Mon. Ar ol blin a maith gystudd bu farw, oddeutu dau o'r gloch boreu dydd Llan, Mawrth 20, ac y mae genym seiliau cryfion i gredu iddo adael y byd a myned i'r wlad hono nad oes yr un o'i pbreswylwyr yn dyweud Claf ydwyf." Ychydig ddyddiau cyn ei farwol- aeth, tra yr oedd yr ysgrifenydd yn ym- ididdan ag ef, dywedodd fod ei feddwl yn berffaith dawel. Pe cymmerid fi oddi yma cyn y boreu," meddai, "nid oes arnaf A,4 gf»rH Y dydd lau c anlynol hebryng- wyd ei weddillion marwol gan dorf luosog o berthynasau a chyfeillion i fynwent Llanfair. Wrth y ty, gwasanaethwyd gan y Parch. R. Hughes (W.), Beaumaris ac ar y ffordd i'r fynwent ymunodd y dorf i ganu amryw emynau gweddus i'r amgylch- iad. Darllenwydy gwasanaoth arferol yn yr Eglwys, ac wrth y bedd, gan y Parch. J. P. Hughes, curad y lie, a byddai yn werth i holl guradiaid yr ynys efelychu ei ddull o ddarllen y gwasanaeth. Gwelsom yn yr angladd y Parch. R. Hughes (W.), Beaumaris; Cadben W. Williams, a Mr Rees Williams (blaenoriaid eglwys Salem); Mr John Griffith, W. Ellis, ac R. Roberts, Porthaethwy. Gadawodd yr ymadawedig briod ac un plentyn i alaru ar ei ol. Duw fyddo yn noddfa, yn nerth, ac yn gym- horth iddynt yn eu cyfyngder. j;ül¡,l
--LLANGEFNI.
LLANGEFNI. ), "t; ,J a"T b fn, Nos Wener diweddaf, cafwyd ewrdd llewyrchus iawn mewn cysylltiad a Thtml- yddiaeth Dda. Y llywydd oedd Mr Thomas, Post-office. Caed annerchiadau gwresog gan y brodyr R. Thomas, Shop; D. Thomas, postman H. Roberts/watch- maker; a Hugh Lloyd Jones (Llwynog Llwyfo). Da genym allu dyweud fed Temlyddiaeth Dda yn ffynu yn helaeth yn ein tref.-Gohebydd. 'rorhv tc
LLANALLGO, MON.
LLANALLGO, MON. MARWOLAETH MR W. OWEN.-Boreu dydd Sadwrn cyn y diweddaf, taflwyd tri- golion y lie hwn i brudd-der wrth glywed fod y cymmydog hoff hwn wedi ei daro yn ddisymnrvfth iawn, fel y bu farw. Yr oedd yn un a berehid yn fawr gan y tlawd a'r cyfoethog, yn eglwyswr selog, yn ym- resymwr eadarn yn yr Ysgrythyrau, ac yn feddyg rhagorol gyda phob math o friwiau. Claddwyd ei ran farwol yn mynwent Llanallgo, pryd y gweinyddwyd gan y Parch, J. Evans. Yr oedd yn 66 mlwydd oed. Gadawodd briod a dau o blant i alaru ar ei ol.-Gohebydd
LLANFAIRFECHAN.
LLANFAIRFECHAN. Cynnaliwyd cyngherdd yn y lie uchod nos Wener gan Mr J. B. Jones (Garmon- ydd), yn cael ei gynnorthwyo gan gor y lie, Mri. J. Doldir Williams, R. C. Evans, John D. Jones, Miss Williams, (Eos Seir- iol), a'r Lodge Glee Party, dan arweiniad Hugh Jones. Chwareuwyd ar y berdoneg yn bynod feistrolgar gan Miss Hughes. Cafwyd annerehiad gan y Parch. Afr. Roberts (W.) a'r Parch. E. Thomas (A.), ac elai yr elw at gynnorthwyo achos yr Annibynwyr yn y lie.—Llanfairfab.
EIN HAMGUEDDFA LENYDDOL.
EIN HAMGUEDDFA LENYDDOL. [Hyd yma y mae ein colofn hon wedi bod yn offerynol i gyfleu ger bron y darllenydd luaws o hen ysgrifau nas gwelsont erioed oleuni dydd yr argraff- wasg; ac hyderwn y bydd i'n cyfeillion barhau eu ffyddlondeb, drwy ein cyn- nysgaeddu a detholion o'r trysoraii cuddiedig sydd yn eu meddiant ar ffurf hen ysgrifau barddonol a rhyddieithol. Drwy gydweithrediad calonog, gallwn gyflawni gwasanaeth cenedlaethol yn nyogeliad hen ysgrifau rhag difancoll.— GOL.] YR YMRYSONGERDD RHWNG EDMWNT PRYS, ARCHDDIACON MEIRIONYDD, A WILIAM CYN- WAL, PRYDYDD AC ARWYDDFARDD. (Parhad.) Wele'n canlyn atteb Wiliam Cynwal i ail gywydd yr Archddiacon Prys, a y- ddangoses yn Llais y Wlad Chwef. 25ain. Y Carw eglur careglaur, Mae iti ran o'r mitr aur. Amrant, ail Merddyn Emrys, Wyt, a maint praff Edmwnt Piye. Msistr o arf a mwy stor vryt, Mwy synadl Maeson ydwyt. Dy fonedd carw dyfeinwyr, A'th ach a gawn, aeth uwch ltWyr Arch iawn enw, erchwyn ynys, Sy'n parhau o Sion ap Rhyø. Yegob lisel i wisgo Pi", Yn fychwyr Einion Fychan. 0 Benwyr doit, rboit y rhawg, • « Yn dda yn mlaen Hedd Molwynawg Awch heb awgwalch o Bigod, Wych edn y gloch dwyn y A. Thelwal pau i'th alwer, A marchudd glain, rhoech dda i g16r. Hwyr beun well, hir ben allawr H.fy4, mae iwch fywyd mawr.' Archddiagon, yr ach dygwyd, Am ran dda, Meirionyd4 wyd Pedeir-rbent, mab hy dewrwych, Parhaus enw gwell, person gwyeh. Dy bregeth hyd y brigyn, 0 Ddaw a ddaeth yn dd-A i ddyn. Erioed egluro'r ydwyt Gair Duw, a'i aguriad wyt. Ladiuwr hael dewiniaith, A Groegwr wyt, grygor iaith. Os nnwr oedd siommer addyoig, Dy gorph oiufe'n llawn dawn a dysg. Duw a roes i weh, wr dewr sad, Air Awstin syuwyr wastad Ag awenydd i gaDu, A gwen deg, wr gwisew du. Gwnaid gogwydd newydd mewn awr, I Yn addfed awenyddfawr. Cadw eisteddfod ill dyddfarn Ar y gerdd fawr, gwyraidd fsrn. A pIa draw, wyt Plato'r iaith, Wr ttiilwng o'r tair talaith, I roi barn dihareb air, Yma i gyd am y gadair. Miwl a gatwn m;tt raAl gwenyn, A gweddus wawd, gwyadyø hyn Ag yn y mawl gwiw'n y man, waith dichell beth duchan. Haeryd fy mod, solglod sal, Wych naid fal merch anwadal ? A phrinhau ni pheri'n hed l, laith gonyf, benaeth Gwynedd, Er na wn o ran eawi, 0 chwe' iaitb, gymmaint a chwi; Nid yw brinhad barwnwawd, Iaith o'r gerdd i wnewthu-r &wawd, Er canu heb roi cenad, Oil e'r gwir, ni ellir gw&d ? Ni chyttunais, ddyfais dda, Arwydd mau, roddi Mwa. 0 tybiaist, wr dlattebwael, I roddwn gwymprwydd neu I gael > I Eit o nerth pettai'n wrthun Ni allwa ni roddi'r un. GWH na roit ym rym »wymwawd, Gwympa'r gerdd gwiw impiwrgwa*a- Am j bwa mae beiaw A'r bai lie dylai y daw. I Rys Wyn ss«d, rhoes win SieW J I Rys Wyn sad, rhoes win Sian, J Ar ry w sut mi a rois atteb. Doedaist ar gerdd odilawg, fvtC) Dy sorri hydd dwys yrhawg. y., Dywed eoaid aweuydd, ri Dygwn faorl diogan fydd. Pa wr cyd rhwng rhyd a rhos i Pwy mor wych, p'am yw'r slehot Ni ddoedais yn y ddeheudir, Yo hynaws iawn, byn 8Y wir, Yn dy gefn, enaid y gan, Gwr gwiwgorph, un gair go gan. Am a fu ni 'taofyn Deb, Ddta diweniaiih, ddoe'n dy wyneb. Doedaist, Prys, tynged tyst tegr Oer yw nghwyB air ynghwaneg Wedi clyw rhifedi rhod, Yegol gwbl, moes gael gwybod, 7 Y'Mble doedais clirlais clau, Ail i Sior am lyseiriau, 1 i Nag a wadaim, gwall bywael, j Di yna i ti, Edmwnt hael ? (f i jjj wada'r ^air, pair yw'r pen, Mvvys grefydd, pa'm yogrifen I k Dwys Bib], od oes beb wybod, Yna fai, ni wn i fod. Of Iawn a gawn, plethwn gywydd, Ys deui a p'larch boat y ffydd. Naladd far id oawradi er neb, Bugail wyt heb gael atteb. Na choelia ti i, aohlod oedd, v fb i" Athrodwr r,i weitheedoedd. pf I NA chyrara(l, pen uwch chwe"mil, Achos heb < uhos o'r bil. Yn gAr o'th ol, maen gwyrth iaith, G,acl irai fyw,; i gydy maith, WILLIAM CTNWAL A'I CØf.
NODIADAU 0 GAERNARFON.
NODIADAU 0 GAERNARFON. Nos Lun wythp-o-9 ir diweddafy cd naliwyd cyngherdd mawreddog yn y M Hall, y dref hon, o dan lywyddiaeth e parchus Faer, yr hwn a dderbyniodd meradwyaeth wresog gan y dorf. CaW. gwasanaeth Tanymarian, Llew Ll*? Telynor y Gogledd, Mr Wm. W. Tho#1^1 a'r gantores odidog Mies Marian Llundain, yn nghyda'r Gymdeithas awl. Yr oedd y neuadd yn orla^O'^ ehafwyd cyngherdd rhagoroi yn ,iA ystyr. Elai yr elw i Mr Parry, y Gymdeithas Gorawl.. 1 MARWOLAETH SYDYN.—Oddeutu WYTB 0'| gloch foreu dydd Gwener diweddaf, wyd tristwch dros drigolion ein tref, y newydd galarus o farwolaeth sydyo i parchus gyd-drefwr Mr John Jones, y Palas. Y noson flaenorol yr 06^ hollol iach, ae wedi bod yn Marcb^Ji Pwllheli; ac am wyth o'r gloch y ^a crybwyUedig ehedodd ei ran yr Hwn a'i rhoes. Adnabyddid Mr fel dyn hynod gymmwynasgar. Gada^o briod a phedwar o blant i alaru ar ei °1' SEFYDLIAD GWEINIDOG.—Nos Fawrtb dydd Mercher diweddaf, yn nghapel ?efjJ dref y dref hon, cynnaliwyd cyfarfttftyr, i'r dyben o sefydlu y Parch. D. Robert gynt o Ffestiniog, yn fugail ar j lie. Gwasanaethwyd yn ystod y ddiwrnod gan y Parchedigion, Rees, D.D.; J. Rowlands, BeaunaftrI D. Roberts, Wrecsam, yn nghyda marian. Cafwyd pregethau gwrandawiad astud. Diamheu iod. J eglwys hon wedi eu breintio Ag uo gweisidogion mwyaf doniol a fedd yt I enwad yn air Gaertiarfon, a gobeithi0 j bydd cynnydd mawr ar yr achos trwy ddyfodiad i'n plith. DEONIAETH BANGOR.—Erbyn hyn døal fod ein parchns ficer, H. T. Edwards j debyg o ymadael o'r dref hon, er litowl swydd y diweddar Hybarch J. Vincent, fel deon Bangor. Ein dymuBl^j yw i'r gwr parchedig hwn gaal ddyrchafu, etto yr ydym yn teimio i'r W wrth feddwl ei fod am ein gadael, wydd yr oedd yn glod i dref Caernari fod ganddi ddyn o safle a gallu ein yntrigo o fewn ei mhuriau. Gwyby^ ydyw i'n trigolion na bydd namawr un myned oddiyma heb i ni ddangos a^. o'n parch tuag atto, trwy ei anrheg^ j rhywbeth a fydd iddo yntau yn 8°.$i am danom ninnau. Gwyr pawb 08 ju' rhywun yn deilwng o'n j fod ein ficer; a chyn yr el o'n j gadewch i ni ddangos ^in bod yn ei 11 fawrogi, trwy ei anrhegu a rhywbetk | fydd yn fyth gofiadwy ganddo. || STRYD Y CWN.—Dywedir fod nif«r ewn yn drydedd ran o'r boblogaeth | un heol yn y dref hon. Os ydyw by11?1^ j yn wirionedd, y perygl ydyw i'r lle t I alw yn Stryd y Cwn yn lie New —Penrallt.
[No title]
ut -Penrallt. ut
Advertising
AH a safe, permanent and warranted cure for Scrofula, Scurvy, Bad Lege, Skin and Blood and Sores of all kinds we can with confidence mend CLA&T'S WORLD-IAHEB BLOOD MrrrmZ- ™ by CJh«miet« er^y whare. .t.t,