Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
.----------------------------BANGOR.'
BANGOR. TE PARTI.-Prydnawn dydd LIun y Sydd cyfisol, cynnaliwyd cyfarfod te yn y Penrbyn Hall, gan y brodyr Wesleyaid. Gwasanaefchwyd wrth y byrddau yn fedrus ga.n amryw foneddigesau perthytiol i'r cyfundeb. Am saith yn yr hwyr cyn- naliwyd cyfavforl cyboeddus, o dan lywydd- iaeth II. Humphreys, Ysw., maer Caer- narfon, pryd y traddodwyd aimerchiad- au gan amryw o'r gweinidogion ae ereill, a chanwyd amryw ddarnau o gerddoriaeth gyssegredig. Elai yr elw at helaethu yr ysgoldy sydd mewn cyseylltiad & chipel Horeb. XAWNDERAU Y MERCHSD.—NOS Fawrth diweddaf cafwyd cyfarfod pwysig yn y Penrhyn Hall, i'rdyben odrafod y ewesti Wl1 yn nghylch hawlfreintiau y merched gyda, golwg ar iddynt gael pleidleisio dros aelod- au seneddol yn ogystal a phleidleisio mewn byrddau ysgolion, &e. Llywydd y cyfarfod ydoedd Cadben Verney, R.N., ya cael ei gynnorthwyo gan weinidogion y ddinas hon, yn Eglwyswyr ac Ymneilldu- wyr, Rhyddfrvdwyr a Cheidwadwyr yn ddiwahaniaetii. Annerchai Miss Beedy a Miss Sturge, drps y gymdeithas, y gwydd- fodolion. CWMNI CBRDDORJL SULLIVAN.-Ttlo(ld y cwmni Americanaidd enwog hyn ym- weliad a'r ddinas hon nos Iau, pryd yr aetbant trwy en campau difyrus yn y Penrhyn H&ll, nes llwyr foddloni eu cefn- egwyr. CYFARFOD DIFYRUS. Yr un rioswaifch el Una] -jwTd cyJarfcddifyiusGwyrleuairigc | y Tabernacl, pryd y cafwyd amryw adrodd- jadau, sillebu, &c., yn wir dda. Hwn ydoedd yr olaf o'r cyfarfodydd bucl(liol hyn am y tymhor. Y RHEILFFORDD I BETHESDA.—Yr oedd DOR Sadwrn diweddaf yn ddangosiad m amlwg yn y ddinas bon y dylid Gael y rheilffordd yn ddioed, os credir y byddai hyny yn rhyw fantais i wareiddiad yn mhlith y chwarelwyr. Deallwn mai pen- derfyniad y pwyllgor yn nglyn a'r symud- iad yma yw cael y rheilffordd ar gynllun Railway Mul i'r Isle o' Man," sef y narrow gauge. EICn GSHEBWYR MEWN PERYGL.—Mae yn llawn bryd i chwi bellncb, Mri. Golyg- wyr, godi rbyw swyddfa i yswirio bywydau eich lluosog ohebwyr galluog, gan fod amryw wehilion yn bygythio yn barhaus yn eu herbyn. Gresyn nas g-ill yr un gohebydd gael llonydd pan el i unrhyw gyfarfod gan rhyw baid sydd vn arfer mynychu lleoedd cyhoeddua i ddim ond codi terfysg; ond rhaid maddeu iddynt, oblegid yr achos mae yn debyg yw gwendid yn yr ymenydd. f Y CAU HWYR.-Arfer gyffredin yw cyn- hyrfu yn mysg gwasanaethyddion y siopau am gan cynnar yn y gauaf, ac mewn llawer lie ceir y meistr ) n estyn yr un mesur o drugaredd drwy y flwyddyn i'r gwyneb- C% y au llwydioll." Modd bynag. nid yw dinas Bangor yn y rhestr hon, oblegid mor gynted 8Jg y mae y dydd wedi dechren estyn, y mae y maeldai yn hwvrhau eu horiau cau. Yn wir,fymarniywmaiarbed goleuni nwy yn hytrach na thrugarhau wrth y gweinidogion sydd wrth wraidd talfyriad yr oriau yn y gauaf, onida pir- heid yr un drugaredd drwy y flwyddyn.— 0 y Pen y Bongc. LLWYDDIANT MEDDYGOL. Da, genym ddeall fod Mr Nathaniel E. Roberts, 344, High-street, Bangor, wedi pasio gyda first-class honours mewn Difyniaeth (Anatomy) ac mewn Fferylliaeth yn yr arholiadau dosbavthiadol a ddygwyd yn mlaen gan y Proffeswyr yn y pyngciau hyny yn ystod y session sydd newydd derfynu yn Mhrifysgol Edinburgh.
CAERGYBI.
CAERGYBI. CYMDEITHAS Y MORWYR.— Cynnaliwyd cyfarfod brwdfrydig mewn cyssylltud a'r gymdeitha« hon yn y neuadd drefol, nos Fawrth, 28ain cynfisol, pan y cymmerwyd rhan yn y gweithrediadau o ay fare h y glfryddfodoiion gan Cadben Mackensie, meistr y Porthladd; T. A. Fieldwith, Yaw., llywydd y gymdeithas, a'r Parchn. W. Griffith (A), J. Bartley (W), H. Jones (M. C.), a Mr H. Williams, dock gynt. Dechreuwyd trwy i'r Parch. Lloyd Jones (E) roddi emyn i ganu, yna gweddiwyd gan y Parch. W. R. Sounders (B), ac yn ol llaw cododd Mr Fieldwick i aanerch y gynnulleidfa gyda dyweud fod yn dda ganddo gynnrychioli y fath gymdeithas fendigedig a tbra llwyddiaiiuus yu ei hoi 1 gyssylltia,dau atforawl, fod yr holl sefydi- iadau y deyrnas, gweithgtrweh y liu^ws genadon yn dra blodeuog a'r dyfodol yn bobpeth dymunol er dwyn meib y mor- oedd i afael CeidwAd eu heneidian ac yn offeryjiau i drosglwyddo y newyddion da o lawenydd mitwr i'r boil geuedloedd yn nhywyll-leoedd y ddaear, fei y 1>n (I«1oDuw i Fab yn cael eu jiogoneddu. Siaradodd y Parchn. W. Griffith (A). a Joliu (W), ffaithiau i'r un perwvl. Cahvyd ov- srfod da a cbynnulliad da. Mo it.
-__--LLANIDLOES.,
LLANIDLOES. Y BEDYDDWYR.-Un. hynod yw Duw yn Seion," mawr a rhyfedd yn ei holl weithredoedd; y mae Ef, trwy ei Ysbryd sancteiddiol, wedi gweithio yn aruthrol o rymus ac effeithiol yn eglwys Bedyddwyr Neillduol y dref honyn y naw mis di- weddaf. Y mae y Parch. Isaac Edwards, y gweinidog, wedi cvdgladdn 74 o berson- au g'yda Christ yn y bedydd, ac hefyd y mae 18 o wrthgilwyr wedi dychwelyd yn ol, ac wedi eu "himpio i mewn drachefu" yn yr eglwys. Y mae hynyna yn gwneud yr ychwanegiad at yr egiwys yn ysbaid yr amser a nodwyd yu 92 o eaeidiau. O'r Arglwydd y daeth hyn, a rhyfedd yw yn ein golwg." Feallai mai nid anmbriodol ac anfuddiol fyddai erybwyll gair yn y lie hwn mewn cys-iylltind a hyn yma, i'r Parch. Levi Thomas, D.D., Castellnedd, dalu ymweliad annisgwyliadwy a'r eg- lWJs boa tua chanol mis Awst diweddaf, a bu y pryd hwnw yn pregethu ac yn tra- ddodi areithiau ac annerchiadau pwrpasol ac effeithiol neillduol ar y "Diwygiad Crefyddol," a dilys net fu ei bregethau a'i areithiau grymus yn ofer ar y pryd, oher- wydd fe ddarfu i bymtheg o bersonau ymwasgu at y disgyblion ar y pryd, ac yn eu hymddygiad, os nid mewn geiriau, yn dyweud, Awn gyda chwi." Gobeitbio fod Mr Thomas wedi dyfod allan yn lhvyr erbyn hyn o bair cystudd, ac hefyd o gors" helbulon Capel Resolven, ar; gwaethaf y rbai hyny fu yn ceisio ei lethm ynddo. Prydnawn Sul diweddaf (Ebrill 2il), bedyddiwyd un ynyr Hafren, yn ngwydd llawer o dystion, gan y Parch, Isaac Edwards, gweinidog yr eglwys. Yr oedd y bedyddiedig yn fab nai i'r diwedd- ar Barch. Samuel Breeze (ac ar yr un enw a chyfenw), Penrhyncoch, Aberyst- wyth, a Chilfowyr. Dywenydd genyf allu mynegu fod amryw o bersonau etto o flaea yr eglwys yn aros yr amser iufudd- bau i arch ac esiampl Crist. Brysia, Arlwydtl, rhwyga'r lleo, Boed Ssion bur trtvy'r byd yn ben." —Idlvesyn.
1LLANEDI.
LLANEDI. CYFARFOD ADLONIADOL. Nos Sadwrn diweddaf cynnaliwyd cyfarfod adloniadol a Spelling Bee," yn Ysgoldy Cenedlaeth- ol y lie hwn, pryd y cynunerwyd y gadair gan Mr R. Evans, ysgolfeistr, Tycroes, yr hwn a'i llanwodd er boddlonrwydd cyffredinol. Cymmerwyd rhan yn y gweithrediadau gan ddosbarth y Sol-fa a gynnelir yn y lie, yn nghyd ag aruryw ereill o'r ardal. GweinyddodtL Mr D. Jones, ys^oifeistr, Hendu, fel holwr y Spelling Bee;" daeth sa-itli yn, mlaen i sillebn, ond ennillwydgan Miss Williams, Persondy. Daeth cynnulliad gweddol iawn yn nghyd, a ehafodd pawb ea Ilwyr foddloni; a dymuniad pawb oedd ar fod cyfarfod o'r un natnr i gymmeryd lie yn fuan, ac yr ydym yn deall y cymmer un le nos Sadwrn, yr 22ain cytisol.-Otvai)t Edi.
LLANFIHANGEL Y PENNANT.
LLANFIHANGEL Y PENNANT. Da genym hysbysu i David Rowland, Ysw Ty'r Dewin, gael ei ethol yn aelodo Fwrdd y Gwavcheidwnid yn y plwyf uchod. Mae etholiad y fath ddyn yn gaflaeliad gwerthfawr i'n piwyf, gan efe yw y cym- hwysaf i'r swydd o'r un y gwyddom am dano. Y mae eisieu arnom gael y dynion goreu yn mhob plwyf i'r swydd hon, ac nid rbyw ddynionach gweneithus, dideimlad, a thwyltodrus, heb ystyried dim o'rtlawd. Llwyddiant i Mr Rowland i wasanaethu ei b1 wyf.—Llech-wr.
Advertising
Auvigk ts* Motkbus !—Ar« you broken in your rest h" a sick child suffering with the pOiiu of cutting; t^eth. t Gd at OI-ITO to a. ehumwt and jjet a bottle, of MliS WINS- LOW'S Soothing STRnp. It will relieve the poor sufferer wmoedt&tjfir. It is periV-cily barmlsss uud pleasant to tft", it produces iiat-nral, quiet sleep, by relieving the ohdd feom !)1in, and the littlt cherub awakes ilg bright as a b'lttr.ii." It Booths the child, it softens the aHays all pain, relieves wind, reK«J#t^8 thfj bowels, and i* the known remedy for dysentery and diarrbma, ..v;ict)ier from ft>ethinfs' or oth-r causes. Mrs Wi-ia'ow's Soothing Syrup is sold by Medicine dealers everywhere at Is li(i per h«ttle. Manufactured in New Yoik, and at 493 Oxford Street, Loudon. Thhoyt AS'FTCTIOJTS and Hoak.«bn-ks3._All suffering fron irrigation of tns thrni n'ml hoarseness will be aareeabiy surpriwl at, the alm\st immediate relief afforded by the ma of Fhviwn's Bronchial Troches." These f;i.ii. lozenges" are now sold by most respect- able chemist* in this country at Is ljfl per box. People troubled with a hicking cough," a" slight cold," or bronchia, affections, cannor, try- them too soon, as similar troubles, if allowed to progress, result in serious Pul- monary ;<nd Asthmatic affections. See that the words Brown s oronchial Troches are on the Government stamp around each box.—Manufactured bv Joss I. Jf S°^r' BJ,,stou' Umted State). Deuofc, 493^ Oxtom Street, London. IF THIS SHOULD MBiSr TffE EYE of any oue troubled with Wind in the Stomach, ludiKestion or Biliousness, tike PA OK WOODCOCK'S WIND PILLS. Their world-wide celebrity proves them of sterling merit. ronic, Invigorating, and I'uWfyintr, they form one of the remedies extant. O all naadiciae vendors in boxes, at Is Id and 26 ^d. al! EXTRACT." (of the American Shrub Witch liaicel).— v JIAITVTL <ip Hsamng, —AND Won- EitFUCi PAIX K."I-EIVEK.—There i no paiu cr ache it will not abate no bruise or hunt, it wiil not-extract thea-jony fr-.rm. Rheniiiatisaj. QfjurHlsjia. t'-othacH^, ianxene'B, soreness, pilfa, burns, headache, «li:u?i?<»a, sores, sprains! wounds, varicose, vr) iis, bid brcjwts, ^ram ^ed arteries' ànd ALL HKHOKEHAOKS AND "LC ¡;:RATJONS, e:<tenmI and iuteriul, are anmn; ailments which it always euros. Of all Chemists, Is lid. 2* Hi 4s 6(1, 8s 6d, or of the "Pond's Extract: CI a. 45 J, 0:£(.1 street, LndD., fot stimo- or P.O.O.
NODIADAU 0 GAERNARFON.
NODIADAU 0 GAERNARFON. Y mae priodi wedi myned yn weithred gyffredin iawn yn Nghaeruarfon y dyddiau hyn. Gwelsom yr wythnos ddiweddaf un oedd wedi treulio yr ysbaid o driugain o flwyddi yn penderfynu ymuno mewn glan briodas a m@inwen, pa un oedd wedi llwyr gymmeryd ymaith ei serch yn nghwrs ycbydig ddyddiau. Wedi myned o'r ddau i'r swyddfa cofiasant fod eisieu gwas arnynt cyn y gallesid myned trwy y gwas- anaeth priodasol, ac nid oedd dim i'w wneud ond myned i chwilio am un. Wedi gofyn i oddeutu dwsin, a phob un yn gwrthod, cyttunodd un hen wr i wasan- aethu ar ei delerau ei bun. Ond druain 0 honynt, hysbyswyd hwvnt eu bod wedi aros yn yhy hwyr am y diwrnod hwnw, ac allao a hwynt wedi cyfarfod i'r siomedig- aeth fwyaf yn eu hoes. JPwngc sydd yn tynu sylw y dref y dydd- iau yma ydyw cael cau saith gan wasan- aethyddion masnachwyr ein tref, n. chlyw- ais fod rhsi, mor wyneb-galed a cheisio hanner diwrnod yn yr wythnos o holiday. Campus iawn, ineddwn innau, ond gadewch i ni ddeall yr hanner diwrnod yn 5 gyntaf. Y mae mewn masnachdai yn ein tref o ugain i bump ar hugain o weision, ac a ydych chwi yn meddwl iddynt oil gael banner diwrnod mewn wythnos, neu ynte i'r olaf gael hanner diwrnod yn mhen pum' wythnos ar hugain ? Os ydych yn meddwl cael pawb allan yr un wythnos, rhaid felly y bydd pump aHan bob dydd. Nid oes rheswm mewn cynnygiad fel yna. Deuwch allan fel dynion am y noswyl saith, ac yna byddwch diwel, neu heb yr un o'r ddau y byddweh, wrth geisio gormod. Ar liyd yr wythnos hon cynnelir cyf- arfodydd pregethu undebol yn nghapel Moriah, pryd y pregethir gan y gweinidog- ion canlynolNos Lun, Parch. Evan Roberts, Engedi; nos Fawrth, Parch. Hugh Jones, Ebenezer; nos Fercher, Parch. Evan Jones, Moriah; nos Iau, Parch. Francis Jones, Waenfawr; nos Wener, Parch. E. H. Evans, Salem. Di- amheu y ceir tyrfaoedd lluosog, ae Ra fydd yn edifar gan neb fyned i wrando yr enwogion yn traddodi y Genadwri.— Gomer.
CRICCIETH AI HELYNTION.
CRICCIETH AI HELYNTION. CYFAKFODYDD PLWYFOL. Cynnaliwyd dwy festri yma ers wythnos yn ol; y gyntaf am fod Arglwydd Harlech wedi Iweled yn dda fod mor haelionus ag an- rhegu y plwyf uchod a. thua Ii acer o dir at gladdfa newydd. Awgrymaf yn y fan hon wrth y gwybodnsion hunanol hyny a fygythient eich gohebydd druan, am iddynt gono mai Taw pia hi, boys" yn -enwedig gyda,'l' pethau byny nad ydynt hwy yn gwybod am danynt, sef nad oedd genyf hawl i ysgrifenu gair yn nghylch y fonwent a enwyd. Cofi weh chwi, ddoeth- ion, y bydd pryf bychau egwan yn foddion i yrn teirw nerthol i ffui weithiau i felly, efallai i minau y tro hwnw, trwy gyfrwng y Lhiis, fod yn foddion i fywhau yr ahos gwir angenrheidiol uchod. Dewiswyd Mr J. T. Jones yn warcheidwad etto, am nad oedd neb arall yn cynnyg am ei le. Yn nesaf cafwyd dacll frwd yn nghylch cyflog y casglydd trethi, a chafwyd fod y mwyaf- rif am iddo gael 2p eleni yn ychwaneg. BWRDD LLEOL.-Digol1 di-son-am-dano bu hwn hyd yn hyn. lifallai fod hyny i'w briodoli i'r gwrthwynebiad a roddir i ohebwyr gael rhan o'r wledd. Ond amlwg i'r allanolion erbyn hyn yw eu bod yn bwriadu beicbio y phvyf eleni trwy gael earth-ffosydd o'r fath oreu trwy y dref, i gostio mil o bunnau, a'r cwestiwn a godir gin amryw o'r trefchdalwyr ydyw, pa un a'n cwfcerydd ffasiynol heb ddwfr i'w glan- hau ynte yr hen ddull pcesennol yw y diogelaf i gadw haint draw. Ond gan fod y gwaith wedi ei osod eisoesi Mr W. Jones contractor, liwyrach mai gwell tewi yn y fan hyn, am y tro hwo, gyda galw sylw at y ddewisiad aelodan newyddion y bwrdd. Hysbys i ddarllenwyr y Llais bellach yw fod tri aelod yn colli eulle yn flynyddol; felly yma yr wythnos ddiweddaf, ac yn lie rhoddi costau yehwanegol ar yplwyf, ym- neillduodd Mr R. Jones, contractor, gan adael i Mr J. Rowlands gael ei le yn ddiwrthwynebiad. Fy marn i yn gydwy- bodol yw, mai etholiad cyffredinol fyddai y rhatat yn y dyfodol. Rhag eich blino a meithder, eewch hanes y strike y tro nesaf.-Gohebydd. ■ ■—s bhtsz?
GWALLGOFDDYN IIEWN ADDOLDY.
GWALLGOFDDYN IIEWN ADDOLDY. Yn Dudley, ddydd Llun, gwnaed archeb er symud Joseph Worrall, cabinetmaker, i waligofdy Powick. Yn ystod y gwasan- aeth yn y capel Wes] eyaifid y noson flaen- orol, galwodd ar y pregethwr i beidio tra- ddodi 0 y fath ysbwrial, a chan ruthro i'r areitbfa ymaffodd yn y Parch. H. Small- wood gerfydd ei wddf ac ymdrechodd yn galed ei fwnv nil an. Dychrynwyd y gyn- nulleidfa yn aruthr, a chyda thrafferth mawr y llwyddwyd i gludo ymaith y gwall- goMdyn.
.PENMAENMAWR.
PENMAENMAWR. CYFARFOD Y BIRMINGHAM LEAGUE." LLYTHYR II. Yn awr, at rhagof i adolygu honiadau Mr James, er mwyn i'eh darllenwyr gan- fod pwy sy'n eelu'r gwir-y pregethwyr ynte yr offeiriaid. Addefodd Mr James mai "cynnryehiolydd" dros "Gyngrair Addysg Birmingham ydoedd ac oddi- wrth hyn, rhaid i ni gasglu iddo wneud ei oreu drosti, ond ceir gweled fel yr awn rhagom pa fath wasanaeth wnaeth iddi, a diau y canfyddweh, cyn y terfynaf, iddo wneud mwy o ddrwg nag o dda i'r achos. Money makes the mare tt) go," ebe'r Sais ac ariaa Cyngrair Birmingham sy'n gyru Mr James ar deithiau i gyn- byrfu tawel-lanau Cymru lonydd. Wrth ragymadroddi, cyfeiriodd at sefydliad y Cyngrair," a cheisiai gan ei wrandawyr gredu fod hyny yn ddigon o brawf mai eu cynllun hwy oedd yr unig ffordd foddhaol i ddwyn addysg i gyrhaedcl pawb, ac nad oedd dim ond daioui ynddo. Ond gwyddys ddarfod i lu annwn cyn hyn gynghieirio yn erbyn hapusrwydd y ddyn- oiiaeth o dan y rhith deniadol fod pren gwybodaeth da a drwg yn fuddiol i beri deall. Mae yn wir i'n rhieni cyntaf dder- byn math o addysg trwy i'r cyngrair lwyddo, ond gorfu iddynt dalu yn ddrud am dano, ac y mae eu biliogaeth hyd heddyw yn teimlo. oddiwrth effeithiau llwyddiant y eyngrair boreu yna. Dylai byn beri i ni fod yn dra gochelgar pa dderbyniad i'w roddi i gynnrycbiolwyr sydd yn dadlem dros addysg ddi-Dduw. Gwyddys hefyd fod dynion, mewn oesoedd diweddarach, wedi ymgyngheirio i geisio chwythu i fyny ein senedd-dai ac i ddym- chwelyd yr orsedd. Wrth hyny, gwelir y gellir cael cyngrair nid yn unig er da ond er drwg befyd- i hyrwyddo cynlluniau dinystriol yn gystal ag i gefnogi dybenion llesol. Nid yw sefydliad y Cynyrfi-ir ar y goreu yn gwneud dim mwy na phrofi dy- wediad yr hen air, Mewn undeb y mae nerth ac y mae y ffaith fod cyfeillion addysg grefyddel wedi sefydlu Undeb Addysg Cenedlaethol (National Educa- tion Union) yn brawf nad ydynt hwy yn credu yn anffaeledigrwydd cyfferi Cyng- rair Birmingham i wellhau sefyllfa foesol a med.dyliol y genedl. Yn. nesaf, anrhegwyd ni a pbump o amcanioo y Cyngrair, sef, 1. Fod yn angenrbeidiol cael cyfundrefn i sicrhau addysg i bob plentyn. 2. Fod Ilywedr- aeth yr addysg yna i fod yn nwylaw y bobl-i'w dewis gan y trethdalwyr. 3. Fad yr addysg i fod yn ansectaraidd. 4. I fod yn orfodol; ac yn 5. Yn rhad ac am ddim i'r plant. Sylwaf ar yr amcanion hyn o un i un. 1. Yn erbyn y cyntaf nid oes genyf ddim i'w ddyweud. 08 ydynt hwy yn dymuno fod i bob plentyn gael addysg, gallem ni yn hawdd ddyweud fod ein dymuniad am hyny yn fwy o lawer na'r eiddynt hwy. A cban mai o helaethrwydd y galon y llefara'r genau, ac mai gweithredoedd sy'n da»gos pa un a yw dyn o Udifrif ai peidio, hoecl i ni edrych pa fodd y saif y ddwy- blaid y prawf. Hyd yma, geiriau heb ddim gweithredoedd ydyw yr oil a fedd y Cyngrair, ond gall y hI tid arall gvfeirio at ffrwythau toreithiog ymdreehion di- flino. Mae p!eidwyr addysg grefyddol wedi taenu rhwydwaith addysgiant dros wyneb yr holl deyrnas, tra nad yw y Cyngrair ond yn dechreu cynllunio rhwyd! Caivn fod miliwn a hanner o blant yn rhwyd yr ysgoliou gwirfoddol yn barod, tra nad oes gan y Cyngrair yr un ysgol o gwbl o'r eiddynt eu hunain Ie, nid oes y ddeuadegfed ran o hyny yn ys- L, golion y byrddau ysgol trwy yr holl wlad, ac nid oes ond ycbydig iawn o'r byrddau hyn yn mabwysiadu cynllun Cyngrair Birmingham. Cenfyddpob dyn ystyriol mai y rhai sydd wedi bod yn ymdrecbu addysgu y plant yn y modd yna yw'r sawl sy'n dymuno iddynt gael addysg, ac nid y rhai By $n galw am gyiklluu newydd heb erioed geisio gweithredu yn ol eu cynllun ar eu traul eu hunain. Gweithredoedd ?.g nid geiriau i mi. Diau fod cynllun sydd wedi dwyn cymmaint o ffrwyfch eisoes yn sicr 0 gyrraedd yr amcan mewn golwg, ond iddo gael digon o getnogaeth. t'} Nid ei ddinystrio sydd eisieu, ond ei ber- ffeithio. Nid oes araom ni eisieu cadw y bobl mewn anwybodaeth; oherwydd po mwyaf o addysg a gaffont, lleiaf oil a goeliant ar wág honiadau y Radicaliaid. 2. Mewn perthynas i'r ail amcan dan- gosodd yr annghysondeb mwyaf dybryd. Honai y dyla-i llywodraeth addysg elfenol fod yn nwylaw y trethdalwyr, ond er hyny nid oedd yn foddlawn i drethdalwyr Llan- dudno lywodraethu addysg plant eu tref yn ol eu dewisia-d I Dywedodd ei bod yn angenrheidiol cael eyfi-aitti i'w gorfodi i fabwysiadu ei gynllun ef: Llywodraeth yr addysg i fod yn nwylaw y trethdalwyr, ac am ddwyn rhyddid trethdalwyr Llandudno oddi arnynt trwy gyfraith 0 gyssondeb dihafal, onide ? Tybiwyf mai rhyw groes- awgaraw-wysaidd agaiffy gwron gan(idynt pan ddeallont y fath gymmeriad a rydd iddynt ar hyd y wlad. Oddiwrth ei ddes- grifiad o honynt par i ddyn gasglu eu bod y mwyaf crintachlyd o bawb—nad ond gwehilion dynoliaeth a joroa j greadigaeth. Rhywbeth fel a ganlYyu oe ddh ganddo i ddyweud am danynt: arnom ni eisieu School Board J Llandudno accw. Yr oedd teimlad y am dano fo ond methu cael un d<dar Mi ddeuda i chwi pam methu cyfn d ni. Mi ddeuda i ehi sut. 'Roedd rflwj plant i gyd gyda ni, ond mae accw iawn o hen ferched a hen lancia yn dr daJwyr-rhai nad oes gynnyn nhw plant na gobaith am blant byth chw —rhai wedi cael arian ar ol eu mista_> rhai ar 81 eu meiatres. daeh c u, meddwl y tala y rheiha rywfaint at daj plant pobol ereill, os medra nhw bei a Na nan byth. Felly ar ddiwrnod yP^ aethant i gyd yn ein herbyn ni, a y daru i ni ei cholli hi." Pobl ryfedd J• sydd tua Llandudno yna yn ol desgrt Mr James o honynt. Yr oedd teiiftla v 6 dref, medd ef, o blaid School B°a,r "J ond pan ddaeth y trigolion i wneu ■; jj ddangosiad o'u teimlad trwy ddodi cr) ar bapyr,rhyfedd fel y gorbwysodd y SIPJo, papyrau yr awydd angerddol am Methu cyfrif" ddarfu i blaid ole°, Mr James; ond pa fodd, tybed ? Dial# mai wedi myned mor ddysgedigI oeddynt fel ag i ddiystyru c. eyffredin rhifyddiaeth, a mabwysiad CYdd llun newydd o ri^o wrth swn. Bald Mr James a'i gyffelyb oedd safon ett } yddiaeth annghofiasent yr hen >> Mwyaf trwst, trwst Uestri Felly, pan gyhoeddwyd y ffigyrau g^e ij eu bod wedi adeiladu ar yr hyn ,etJ fwy ansefydiog na'r tywod, ac nad oe holl lafur ond megis mynydd o, gwewyr ac yn esgor ar lygoden." Yr sylweddyn y groes, oad dim yn y thrwy y poll y dangoswyd gwir dei^. tref Llandudno, gan nad beth a day Mr James. Bron ar yr mn gwynt< haerai fod y dref gyda nhw," add? fod yn rhaid cael cyfraith i'w gorfodi i j byth y gweithredent gyda nhw." Mr James na thai trethdalwyr Llandfl j i dreth addysg am nad oes ganddynt ¡, II Jt, eu hunain i'w hanfon i'r ysgol. Wrth ø nid ydynt ond y rhai mwyaf crintacnirj j | hunanol dan haul. Mor T L gefnogwyr ysgolion gwirfoddol,oe gd t ydyw cyhuddiad Mr James! Eij fawr fae gweled plant yr un o'r rhai yn yr ysgol a gynnorthwyant: ereill, ac nid eu* hunain &ydd ga°d hwy mewn golwg. Na, gwell genyf mai heb syrthio mewn cariad a chy» j y Cyngrhair y maent, ac nid eubod J rhy gybyddlyd i gynnorthwyo addy0jftJj gwbl. Ond ceir mwy am danynt bw.T ddeuwn at y psnnawd Gorfodaeth.' ol fel y saif y gyfraith yn awr y rhai Sg: cynnal ysgol sydd i'w llywodraethu. eynnelir hi trwy dreth, y trethdalwyr dewis aelodau y bwrdd ond os mai# gyfraniadau gwirfoddol y cynelir bi<r o'r tanysgrifwyr sydd yn ei iieoli. hynyna yn eithaf teg; ond nid L' rhyngu bodd y Cyngrhair." Er dangos nad perffaith cynllun y li errhair," ni raid ond erybwyll fod & byrddau ysgol yn ei gweled yn ^heidiol eisoes i roddi rheolaeth hysgolion yn nwylaw pwyllgor gwirfo" (voluntary managers), a thrwy byoT L dwyn y cyfryw reolaeth o afael y W dalwyr. Un peth yw cadw ysgol ar neu gyda phin ac ingc ar bapyr, ond arall yw ei chadw yn ymarferol & cyseylltiad uniongyrchol a'r plant. Y j eisieu profiad at hyn, fel at bob 11""111 arall. THOM.&B EDW.&FXS- (Vwbarhau.) jjf
CARIAD A LLOFRUDDIAETH.( ,11'
CARIAD A LLOFRUDDIAETH. 11' COLLIAD PUMP AR HUGAIN 0 leywIpAt. Y mae hanes cyflafan arswydus nowyd I gyrhaedd o Feriana, ger y cyffin Syrthiodd Arabiad o'r enw Aimed Merzan, yn perthyn i un o'r prif deulu°e^ yn Fez, i gariada merch ieuengaf BarU Feriana, a cheisiodd ei Haw, yr ganiattawyd. Ar ddiwrnod "pennodedig^ briodas aeth y priodfab a lluaws o'i eillion mewn rhwysg mawr i Feriana*.°. yn sydyn yr oedd y Barnwr wedi ne*1* ifeddwl, a gwrthodai ei dderbyn yn fabv nghyfraith. Wedi eu cynhyrfu A ymddygiad rhyfedd hwn, torodd y V**$ a'i gyfeillion i mewn i dy y Barnwr, £ lofruddio pawb a'u gwrttowynebapk J lofruddio pawb a'u gwrttowynebapk J f chludasant y ferch ymaith. Dywedlt I' nifer y llofruddiedig yn bump ar hug^ Y mae llywodraeth y dalaeth wedi { corph o filwyr ar ol y llofruddion, pa. a ddiangasant ilr deheu gyda'r ferch. w -ri cii
Advertising
THE HAIR.—For 40 years Mrs S. A. ALLEN'S HAIR RESTORER has received the commendation favour of the public. It has acquired the highest Pi that can be obtained for any moderate enterpri00' contributed to the adornment of tens of thoU«an Wf, persons, who have the proof of its serviceable ch*ri»c It will positively renew and restore the origi ual í natural colour of grey, white, and faded Hair. strengthen and invigorate the Hair, stop it? induce a healthy and Insurant growth. No other .]A paration can produce the same beneficial result. ° by all Chemists and Perfumers, in large bottles, Depbt 114 and 116, Southampton Row, London.