Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

10 erthygl ar y dudalen hon

Ar Ban y Pentan.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Ar Ban y Pentan. [GAN GWAS.] MR. GQIJ,—Dvwedocld Gweirydd Ap Kliys gynt, nad oedd yn bosibl iddo ef i allu syrthio oddiwrtli ras, am mai Gras oedd enw ei v>T<:ig Ond pe buasai gras yn fatngu i ddyn anhawdd i bechadur allu dal heb lofaru gair hytvacli yn frwmstanaidd Weilhiau. Yu fv nodiadau diweddaf aeth J'ro r Derla-yn yu Tro'r Derbyu, a ehlwyfwyd Hindi arall yn yr un nodiad. Gall mai fy i sydd yn crynu wrtli vsgrifenu, gan mai job clogyrnog ydyw avedig, ac anhawdd gallu eali y bysold am beth mor fain a'r pin ysgrifenu ar ol gwaith y dydd. Diulch i'r Llai o'r Fro am ei emau carodig-, byddai eistedd wrth draed Gamal- laid" y Fro" yn sicr o buro llawer gair, ac ystwytho ami i frawddeg. Ond yeliydig y llH10 gwynt neb yn flino ar lien was fel myfi, er y carwnfod yn hollol ddibechod. Diolch am gau serch er rhoddi myn'd yn fasnad1 y flwyddyn naid Clywais y forwyn fawr yn gofyn i'r Gwas Bach pa iodd y gallodd gael y fath Has ar ysgi'!fer:u yn fir absenoldeb, a tystiodd ei fod yn cvmmeryd Golden Syrup ar ei gaws i free watt, a dyferu 40 drops o sweet oil i'r Daeth un-ar-bymtlieg o feirdd allan i gynyg am y gadair yn Llandudno. Daeth y newydd i'r Pentan fod Beirdd Bankyfelin a Ii Llais o'r Fro," yn eu plith, ond diclion mai i Felin Wen yr a y gadair wedi'r cwbl. Naw o feirdd sydd yn vmgeisio am y goron arian. Pwy fydd y pen. coronog y tro hwn ? Ar ben Llew y gosodwyd coron Idtmelli. Nid oes ond pedwar yn sefyll brwydr ar y traethawd am y JE50. Nid oes tyrfa fawr yn sefyll ar faes rhyddiaethol Llan- dudno. Gaergybi yw'r unig Ie yny Gogledd sydd yn ddigon dewr i gystadlu am y £200 a'r oriawr aur, ond bydd pedwar o gorau y De yno, sef Mertliyr, Khymui, Dowlais, a Builth. Ni fydd Male V oie" Llandudno yn cyn- w's elfenau attvniadol fel yn yr amser gynt. Nl fydd yr arwyv arweiniol yno. Nid oes son am William Thomas, Tom Richards, Tom Stephens, a Dewi Mabon. Os yw bechgyn y liliondda yn cefnu ar y maes, buasai yn dda genym weled Pontycymmer ar y maes. Cymro a Kadical ydyw y Dr Garrod Thomas, y meddyg haelionus yn Newport Addawodd £5,000 at y clafdy nowydd yno. t 1 1 Darperir yn helaeth ar gyfer ymweliad Tywysog Cymru ag Aberystwyth. Yng ngwyneb y gwledda, yr addurno, a'r gwas- tvaffu bydd yn anhawdd gan y Tywysog i allu. credu fod yr aataethwr Cymreig yn ddyn tlawd. T Dywed y "Gwas Bach fod arwyddion am [jrop cynar eleni, fod un o fechgyn enwog y "Wasg wedi llwyddo i gael crop da i mewn pisioes, ac fod y maes yn odrych yn fresh melius ar ei 01 Daeth amryw lythyrau i'r Pentan yn cefnogi y syniad hapus o gyflwyno Anerchiad 1 r Masr calon agored. TT Brig yr Hwyr, Nos Wener. Dafi'r G waB, Esq. SYR,—Bydd ponau y bregeth yn y Reporter diweddaf yu drysorau gwerthfawr yn hanes y dyfodol—diolch am danynt. Dyma ddarn gwreiddiol arall gan un o Oymru Fu" yr Annibynwyr. Testyn — "A Mair a ddewisodd y rhan dda." Dyma y rhan- iadau — I- Gogoniant! II- Bendigedig Os caniata amser ni sylwn yii fyr ar y Wraig o Samaria Dyna bregeth alwad yn iawn Yr eiddoch, DOOR KEEPER. i darned blasus o'r Cymro :—" Wrth yfnu mown cae He 'roedd llyn dwfn yn ei ganol, canfyddodd Gwyrddel ddyn ynddo yn ^eisio boddi ei hun, a rhedodd yno i'w dynu ^ilan o'r dwfr, ac a'i cilgwthiodd o'r cae Syda rhes o fygythion celyd, ac aethyn ol at ei orcliwyl ond er ei fraw toe wed'yn beth v elai yn hongian wrth bren yn y pen arall 1 r cae ond y truan fu'n ceisio boddi ei hun. Wnaeth Pat ddim ychwaneg o ddolach hefo fo, ond ar y cwest gofynodd y erwner "Welsoch chwi y dyn yma yn ceisio boddi ei hun ?" Do," ebe yntau, "Beth wnaeth- och chwi ?" Ei dynu allan ac arbed ei fywyd." A welsoch chwi ef yn crogi ei hun ?" ychwanegai y crwner. Do," ebe Pat. Beth wnaethoch chwi ?" Wnes i ddim byd, syr 'roeddwn i yn meddwl mai wedi hongiau ei hun i sychu ar ol bod yn v llyn yr oedd o." Cana Y Gog yu Jiivylus etc imwaith, acer mmyr un don sydd ganddi, y mae cymaint o awydd ag erioed am ei chlywed. :I< Beth sydd ar y Beirdd ferched ? Nid dim ond Llais o'r Fro sydd yn breuddwydio am Fia Mel." Gwelsom y llinellau hyn yn ddiweddar :— Fenyw dyg y funyd lion —gwyn ei fvd A gaa iawl dy svvynion o gamd aur, g?r y don Haul Nef ar lanau Eifion Wele eidwylaw di-helynt—rhai ncain A. lliw 'r mynor amynt Wol, dwylaw hudol ydynt— Ni fa gweli gan Efa gynt." < IT Un o feirdd y Gogledd ganodd fel hyn :— Nid rhy iach yw edrychiad—y wen ddel Sydd yn ddig a'i chariad Eithaf hvII yw eneth fad Wntyd trwyn sur tra yn siarad Nodiad i'r Pontau Yr ydych yn son am Water Engine. Ma gyda fi well plan o'r haivacr, wi'n cynig body Parch D. S. Davies yn cael ei electa yn fember o'r Council, a byddwn yn siwr o gal digon o ddwr wedi hyny." Ar gareg fedd yn Hawen, ceir y beddar- gratf hwn o waith GwiJym Maries :— Ond er doniau, rhagoriaethau r&ddau, a dwys roddion, Daear obry ydyw Hetty Du oer wely daearolion." Dyma un o hoff 'storiau Meistres :— Here are the latest stories of Irish wit and innocence as reported by an ex- change: A native of Ireland recently landed at Greenock, and wanted to take the train to Glasgow. Never having been in a railway station before, lie did not know how to get his ticket, but he saw a lady going in, and determined to follow her lead. The lady Went to the ticket box, and putting down her money said" Marvhill, single." Her ticket was dulyfhandecl to her, aud she walked away. Pat promptly planked down his money, and shouted, Patrick Murphy, married T}\-tia y Gwas Bach ei fod wedi gweled D.S.D. yn chwyrnellu—fel mellten—ar yr olwynion i gyieiriad Llanstepan. Mae'r ccffyl Warn" yn dyfod yn eiddo i bawb l>('ll;u:b, dichon 101 yr amser yn agos pryd y bydd tyrfa fawr o weinidogion-i gyd yn cario silk lwt-yn marchogaeth y cyfryw i Gymanfa J Gau cani itad Tobias Twister, Esq., rhown un arall sydd hoif ganddi When Professor Aytoun was wooing Miss Wilson, daughter of Professor Wilson, the famous Christopher North," he obtainid the lady's consent conditionally on that of her father being secured. this Aystoun was much too shy to ask, and he prevailed upon the young lady horselt to conduct the necessary negotiations. « We must deal tenderly with h;8 tee ings," said glorious old Christopher. 1 H write my reply on a slip of paper, and pill it to the back of your frock." Papa's answer is on the back of my dress," said Miss Jane, as she entered the drawing-room. Turning her ronnd, the delighted Professor read these words, written in Greek With the author's compli- ments." >\< Araf y symuda olwynion masnach y glo a'r alcan ar liyn o bryd, ac ofer nofio'r mor am 0 ddinas norldfa yn America. Tebyg mai ddyn Stanley i Affrica fydd y newydd nesat. Mae'r mesur addysg fel crochan yn borwi C) i'r tan! Mite'r a,,ci-(Id yii ilanw r wlad, a mwy na tliebyg mai berwi yn sych wna, a tharo crac yn ei waelod. Canodd y forwyn fawr yn swynol un boreu wedi derbyn y newydd fod perthynas cyfoethog iddi wedi marw, ond wedi cael ar ddeall nad oedd son am ei henw yn yr ewyllys daeth cwmwl i'w gwyneb, gwnaeth icep ddifrifol, ac adroddodd y pennill hwn Ni chan cog yn amser gaua Ni chan telyn heb ddim tnnau, Ni chan calon, hawJd i'ch wybod, Pan fo galar ar ei gwaelod." < Tafodieithoedd Cymru," yw pwnc ysghf ddvddorol y Pioffesor D. Morgan Lewis yn y Geninen am Ebrill, ac o barcli l faoedd Llandilo a Chaerfyrddin rliodd^n ychydig linellau o honi yma Onid y'" Cymraeg < Will Bryan yn noded.g am gryfder ac ystwythder, er ei fed yn llau n eiriau benthyg. Gall awdwr neu sxaradwr cyhoeddus fritho ei frawddegau a geinau Seisoneg, ac eto fod ei ardull yn hollol Gymreig. Heblaw hyn, y mae yn deilwng o'n sylw fod llawer o'r geinau Seisoneg sydd mewn arferiad wed^dyfod drosodd er ys canrifoedd; ceir rhaio honynt mor hen a gweithiau Dafydd ap Gwilym ar Mabinogion." ° Dyma lythyr oddi wrth y Gwas Bach at Llais o'r Fro Addawodd Dafi ginger bread i ti am fod yn good boy, a bu } n unol a'i air; Credaf mai y ddanuodd gafodd, ac nid dim arall. Gwelais ei briodas mewn breuddwyd un noson, a daeth geiriau y bardd i'r eof: And by his aide there moved a form of beauty StreAving swtet flowejs along the path of life And looking np with meek and love-lit duty- I call her angel, but he called her wife." Ond gyda'r wawr galwodd arnaf i neidio i'm frouter rhib fel arfer er gwynebu ar y maes. Pan roddaf dro i'r dref nosaf, rwy'n bwriadu prynu tools at waitii y Pentan, gan fy mod yn addaw cymeryd lie Dafi yn Gorphenaf neu Awst. Mae Morgan Lewis yn y Geninen well codi fy nghalon filldiroedd, gan ei fod yn credu ac yn dadleu fod llawer liordd reolaidd i ysgrifenu Cymreig. Yr wyf yn anfon am banner dwsin o ramadegau er bod yn sicr pwy sydd yn wahanol i mi. Pa ramadeg sydd yn safon gan ddoethion y Fro ? Cofion, &c., Y Gw AS BACH. O.N.—Mae'r forwyn fawr yn gofyn os ydych wedi roddi eich gair i un o ierched y Fro, a carai wybod eich oedran.—Y GWAS 1} TT JJAvll. Llythyr arall o Lyn y Fan :— At Dati'r Gwas,— Rhoddwch gynghor i'r cwerylwyr llechwraidd yna Dan, neu rwy'n ofni y disgyna barn ar gopa y gareg lwyd, ac ZD tn ynrolia dros Gwynfe nes ein claddu fel Sodom. Cyhoedder Eisteddfod arall ar unwaith, a rhodder gwobrwyon teilwng o'r cylch haelionus. Beth am gant o dnto am y brif don cosyn am draethawd. twba o fenyn am awdl a chwded o fale am nofel. Rhoddt i1 gwobrwyon anrhydeddus hefyd am solos, &c. Cyualier gorsedd dan ofal y prif fardd Gwilym Meudwy. Gall hyn gadw y dialydd draw a rhwystro Llyn y Fan fach lhag byrstio a boddi holl bysg yr afonydd. Heddwch LLEW CABBAGE. Daeth y newydd i'r Pentan fod Mr Griffiths pregethwr cyfarfod blynvddol ;n Heol Undeb—a myfyriwr yng Ngholeg y 0 Caerfyrddm-wedl derbyn galwad daer o Wern, Aberafan. Y mae y teulu ar yr aelwyd yn dymuno ei lwyddiant, a gwyddom fod ei gydfyfyrwyr yn dymuno am fendith ar ei ddyfodol. Bydd y Parch H. Evans (gynt o Llauybn) yn cael ei sefydlu yn weinidog Siloh, Llan- geler, dyddiau Mawrfch a Mercher uesaf. Mr Evans yw gweinidog cyntaf yr eglwys obeithiol hon. Anymunol yw gweled y Prif Wyliau yn dyfod i wrthdarawiad. Er fod cynnull- iadau rhagorol yn y Tabernacl ac yn Heol Undeb, ac er fod y pregethwyr yn nerthol a dylanwadol,"er hyny nid hawdd boddloni pawb o'r ft'yddloniaid. Gwyddom am rai yn awydd us am glywed y cadeirfardd, Mr Aaron Morgan, yn y Tabernacl, ac hefyd yn awyddus am glywed Mri Griffiths a Koes yn Heol Undeb. ac fel prophwydi Baal gynt buont yn hir gloffi rhwng dau feddwl. Byddai cyfarfod gweinidogion dair neu bedair gwaith y flwyddyn yn fendith yn y cyfeiriad hwn. Jj:. Clywsom fod y llanw wedi codi yn uchel yn ordination Mr JSeiriol Williams, yn Horeb, Casllwchwr. Cafwyd pregeth iach ar "Natur Eglwys" gan y Parch D. S. Davies, Union-street ac un o'r pregethau puraf a coethaf a bregethwyd erioed yn siars i'r gweinidog ieuanc gan y Parch Mr Jenkins, Penclawdd. Pregethodd yr Hybarch Mr Thomas, cyn weinidog y lie bregeth werth- fawr ar "Ddyledswydd yr Eglwys." Y Parch Mr Stephens, Brynteg, oedd a'r gofyniadau, a Parch Mr Bevan, Wauuarlwydd, weddiodd am fendith ar yr undeb. Atebodd Mr Williams y gofyniadau yn gynwysfawr a thyner. Bendith ar yr undeb. [GOOD CUSTO.ME.U.-Os ydych am i'eh Uythyr byr i ymddangos yn y newyddiadur hwn, rhaid i chwi ddanfon eich enw priodol a'cb cyfeiriad i ni nid er mwyn ei gyhoeddi, ond fel prawf o ymddiriedaeth. Yna caiff ymddan,-OS.-GOL. C. W.R.]

WORK COMES EASIER

JBankyfelin Notes.

Llandilo Choral Society.

-------------■Llandilo Petty…

Presentation to the Rev W.…

-__----The Question of the…

,----_---+---_.-'--I LA NDEFEILOG.

L L A N CI A I» 0 0 K .

LLANGATHEN.