Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

18 erthygl ar y dudalen hon

-----Cyfarfodydd Ordeinio…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Cyfarfodydd Ordeinio yn Peny- graig a liama. Nid oes angen hysbysu davllenvryr y Reporter po lo mae Penygraig a Rama, mae'r ddall la a'r ddwy Eglwys Annibynol sydd yu ciwyn yr enwau utiiod yn cnwog yn hanes crefydd yng Nghymru. Penygraig yw y fam eglwys, fo ddiclion fod hyny yn un rheswin am y Haith fod Penygraig yn dyfod ym mlaenaf bob amsor, a Ramayn ail. Sefvdlwyd Eghvys Annibynol yn foreu yn Penygraig; cawa hanes am Mr John Davies, Ffyuondafolog, Trelech, yno o 17-12 hyd 1747, yn cvmeryd" gofal yr achos, ac yn edrych ar ol y praidd. Mewn cylch amaeth- yddol ac ar adeg mor foreu yn hanes Ym- neillduaotb, nid oedd yn bosibl i aehos newydd i fed yn gryf iawn, nid ocdd nifer yr aelodau ond 30 yn 17-18 pryd yr adeiladwyd y capel. Un Mr Milbouvn Bloom oedd y gweinidog y pryd !nvn. B|0 1757 hyd 1784, Mr Rees Davies, Canerw, oedd yn gweinidogaetbu; ac ar ei ol yntan bu Mr John Williams yn gofalu am yr eglwys. Daeth Mr David Davies wedi hyny i gymeryd gofal yr Eglwysi Annibynol yn Cydweli a Penygraig, ond yn J 795 symudodd i Treffynon. Mr Evan Evans (Llygadenwyu) myfyriwr o Cfoleg Caerfyrddin, cidaeth yn olynydd i Mr Davies, a gweithiodd YI1 cgniol hyd ei farwolaetli yn 1818. Cvmerodd Mr James Silfanus ofal yr eglwys am ychydig wedi hyn, ac wedi hyny bu Air Griffiths, Iloreb, yn dyfod i'r lie yn fisol. Yn Ebrill (20fed), 1829, urddwyd myfyriwr arall o Golog Caerfyrddin yn Penygraig, yr hwn wedi hyny a brofodd ei bun yn un o gedyrn y pulpud yng Nghymru —sef yranfarwol John Davios-neu Davies, Cwtcaman, fel yr adnabyddid ef gan bawb. Ni fagodd Cymru erioed bregetuwr mwy hyawdl ac effeithiol na Mr Davies. Wedi symudiad Mr Davies i iwmamman, rhodd- wyd gal wad i fyfyriwr arall o Goleg Caer- fyrddin—sef Mr David Evans. Wedi bod yn ddiwyd a lhvyddianus yn y lie am bedair blynedd-ar ddeg, bu fanv Mai 2 Jain, 1849. Urddwyd Mr Griffith Thomas Evans—o Goleg Aberhonddu—yn y lie yn Medi, 1851, bu ef farw yn 1852. Wedi hyn y mae yr banes yn meddiant pawb yn y cylch. gan fod llawer yn cofio dyfodiad y gweithiwr gonest, y myfyriwr caled, a'r pregethwr call—Mr Joseph Jervis —i'r lie yn 1854. Llafuriodd Mr Jervis yn y cylch hyd ddydd ei farwolaeth, Chwefior 28.J.in, 1881. Am ychydig amsor wedi marwolaeth Mr Jorvis, bu Mr Evans, Llan- boidy, yn y lie. Cawn hanes am Ysgol Sul yn Kama yn y flwyddyn 1819. Cyfeiriasom at Penygraig fel y lam oglwys," ond teg eydnabod fod rhai o aelodau Cydweli yn uno i gychwyn yr achos yn Rama. Yn Ebrill, 1842, y ffurfiwyd yr Eglwys, ac unwyd hi a Nazareth yn un weinidogaeth—dan ofal y Parch Daniel Evans. Helaethwvd y capel yn 1845, ac adeiladwyd of o'r newydd yn (871. Wedi marwolaeth Mr Evans, Nazareth, unodd Rama a Penygraig i roddi galwad i'r Parch E. Powell, Tredegar. Llafuriodd Mr Powell yn y cylch am flynyddau, hyd ei yniadawiad yn ddiweddar i gymeryd gofal Siloh, Pontardulais. Gwnaeth ef oi oreu gyda'r ddwy eglwys, a gadawodd ei gymeriad pur, a'i ymdrechion o blaid pob achos da, ddylauwad dymunol av y ddwy ardal. Yn ddiweddar, unodd y ddwy eglwys i waliodd Mr W. Emrys Lloyd, o Golog Caor- fyrddin, i gymeryd at waith y weinidogaeth yn y lie. Ni fu galwad erioed yn fwy unol, ac ni urddwyd cymeriad rhagovach erioed i gyflawnu gwaith y weinidogaeth. Y mae pob peth yn eglur ddangos fud boddlon- rwydd dwyfol yn gorphwys ar yr undeb, undeb ni liyderwn fydd yn ddedwydd, ac yn llwyddianus am hir amsor. Un o blant y Capel Mawr, Sir Fori, ydyw Mr Lloyd ei dad yn y lTydd yw yr enwog Barchedig David Reos, a chredwn na fu tad a mab erioed yn debycach i'w gilydd. Dydd Sul, Mai y 17eg, pregetliodd Mr Rees, Capol Mawr yn Penygraig a Rama, felly dochreuodd yr wyl ar y Sabbath. Dydd Llun a Mawrth (18 a 19") cyn- baliwyd cyfarfodydd ncilkluol yr urddo. Daeth tyrfa fawr i'r hwyl, a chafwyd cyfar- fodydd a hir goGr. Yn Rama am ddau o'r gloch dydd Llun, dechreuodd y Parch S. Thomas, Blaenycoed, y cyfarfod. Pregetbodd y Parchn. Rogers, Pembrey, a Jenkins, Cydweli. Am chwech o'r gloch, dechreuodd Mr Lloyd, Old College School, y cyfarfod, a phregethudd y Parelm. H. Williams, Llechryd, a D. Rees, Capel Mawr. Yn Penygraig, am 6.30 o'r gloch nos Lun, dechreuodd y Parch L. Price, Ffynonbedr, y cyfarfod. Pregethodd y Parclin. P. Davies, Panteg, a H. Rees, Ailwen. Yn Penygraig, am ddeg o'r gloch boreu LInn, decureuodd y Parch D. Thomas, Llanybri. y cyfarfod. Pregethodd y Parch D. S. Davies, Eool Undeb, ar Natur Eglwys." Rhocldwyd y golyniadau i'r gweinidog ieuauc gan y Parch J. D. Jones, Elim, pa rai a atobwyd yn doddedig a doeth. Gvyeduiodd yr Hybarch Cadvan Jones am fendith y lld ar yr undeb, a phregethodd y Parch D Rees i'r gweinidog, a'r Parch E. Powell i'r eglwysi. Llywyddwyd y cyfarfod rhagorol hwn gan y Parch D. Evaus, IIoolAwst. Dechreuodd y Parch Bryn Thomas, Maesteg, y cyfarfod dan o'r gloch, a phregethodd y Parchn. Williams, Llechryd, a Williams, Henllan. Am chwech dechreuwyd y cyfarfod gan y Parch n. Seir-ol Williams, Casllwchwr, a pliregethcdd y Parclin. D. Evans, Heol Awst, a D. Ree?, Capel Mawr. Progethodd dau o'r gweinidogi;;ii lief yd yn Rama am chwech o'r gloch. Gwelsoni yn brtsenui Parclin. D. Davies, Rliydyccisiuid; Thomas (M.C.), Llan- gpndeirnc; Jonlnns, St. Anne; D. J. Thomas, CaoUynldin Morgans, Phila- delphia-Evans, Liangeler; Joseph Harry, Old Collego School Jones, (Abergorlech gvnt") 5 Mri X^idlips, oncui 1st; Roberts a Wedros Jones, M.A., Old College School; ac vn agos yr oil o fyfyrwyr y C'oleg, ac Ysgol yr lien Goleg, ac eraill. Methodd llawer o weinidogion a Lo:1 yn brosenol, ond anfonwyd geiriau caredig, yn dymuno bf-ndith ar y weiuidoguetli yn Penygraig a Rama, gan y Parchn. M. Morgans, St. Clears B. Davies, Trelech W. Thomas, Whitland; W. Thomas, Llanboidj*; J. H. Rees, Pembrev; J. T. Evans, Hermon a Glasnant Jones, Pw iI. Cyilwynwyd i Mr Lloyd gwerth £10 o lyfrau ar ran yr eglwysi gaa y Parch D. Cadvan Jones, a diolchodd Mr Lloyd yn wresog am dauynt.

BRYNAMMAN.

Mr. Lloyd Morgan on the Agricultural…

BEECHFA.

Bankyfelin Notes. -

St. Clears Petty Sessions.

Carmarthenshire County Council.

The Post of Crier of Quarter…

PENYGROES, LLANDEBIE.

.-IFerryside and District…

FERRYSIDE.

Important to Parish Council…

Addition.

A Gocd Ideal Tradesman compared…

. SILOAM, PONTARGOTHI.

[No title]

------__------The Rev. W.…

LLANGADOCK.