Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
3 erthygl ar y dudalen hon
PISTYLL Y MAWDDACH
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
PISTYLL Y MAWDDACH Saif y Pistyll hwn o fewn ychydig bellder i Bistyll y Cain, yn agos i Ddolgellau. Cyn- nwysa dri chcdwm, y gyntaf yn ilurfio lien o (khvfr tuag ugain troedfedd o led ac yn 11 11 agos i hyny o uchder, yr hwn sydd yn cael ei dderbyn i gelwrn tua deg troedfedd ar hugain o drawsfesur; yna rhed yr afon dros yr ail glogwyn, gyda chwymp o tua deg troedfeddi ar hugain, i ail gehvrn, mwy na'r cyntaf; ac oddiyno drachefn, gan ymgulhau, dros drydedd astell, gyda chodwm o ugain troedfedd, i lyn eang, o'r hwn y rhed yn ffyrnigAvyllt nes ymuno a'r Cain.
YR YMDEITHYDD DAN Y FAINC
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YR YMDEITHYDD DAN Y FAINC Ar un amgylchiad, yn y flwyddyn 188- 11 y yr oedd tren arbenig o'r gogledd o dair fy ngofal (meddai swyddog adnabyddusi ar y rherffordd), ac with gyrhaedd yr orsaf der- fynol yn Llundain nid oedd ond prin ddigun o amser i ddal y tren hanner nos. Ar fy nychweliad adref, aethum i mewn i gerbyd gwag yn yr ail ddosparth, a chefais hamier mynyd o ymgom ag un c swyddwyr y station yn nghylch diweddarweh y gerbydres neill- duol, oherwydd yr oedd y tren hwnw yn cynnwvs amryw aelodau o'r tenlu brenhinol. Wedi hyny, cychwynodd y tren, ac ni chymerodd dim neillduol le nes oeddym wedi aros am y tro cyntaf yn yna, yn bur fuan wedi i ni gychwyn, a thra yr oeddwn unwaith yn ychAvaneg yn gofidio oherwydd diweddarwch y "special," yn sydyn gwelwn ben dyn yn ymestyn allan o d'an y fainc, ar gyfer y lie yr oeddwn yn eistedd, a chlywn lais yn dyweyd "Peidiweh a.g ofni, syr, 'does yma neb ond. myn Peidiwch a dychryn Dywedai? innau wrth y pen nad oeddwn i ddim yn ofni nac yn dychrynu, a dywedais wrtho am ddyfod allan odditan y fainc. Fe ddaeth y dyn allan, ac heblaw ei fed braidd wedi cael ei orchuddio a llwch, yr oedd yn amlwg fod ganddo siwt o ddillad am dano oedd wedi gweled dyddiau gwell. Dechreu- odd ar unwaith ddyweyd i mi ei Lanes. Yr oedd wedi bod yn gwasanaethu fel clerc mewn ystordy yn ninas —— ond wedi cael ei daflu allan o waith, ac wedi dyfod i Lundain i chwilio am waith. Gan ei fod wedi methu cael gwaith, yr oedd ei arian wedi darfod, ac i wneyd pethau yn waeth fyth, yr oedd wedi derbyn pellebyr y dydd hwnw yn gofyn iddo ddychwelyd ar unwaitli, fod; ei wraig wedi ei chymeryd yn beryglus glaf. Heb arian i daluam dooyn, gwnaeth ei feddwl i fyny i ymguddio o dan faine cerb^d gwag yn y tren canol nos, gan ymddiried i ffawd gyda golwg ar allu myned adref yn ddyogel i —— Dywedai wrthyf fel yr oedd yn crynu bob modfedd obono pan glywodd fi yn dyfodi i mewn i'r compartment yn yn fwy felly wrth ei fod wedi clywed yr ymddyddan y scniwyd am dano eisoes, gan y gwyddai felly fy mod yn rhywbeth ar y rheilffordd. Gaai hyny, wedi aros yn y station gyntaf yn penderfynodd daflu ei hun ar fy nhrugaredd er mwyn cyrhaedd adref. Yr oedd y dyn yn edrycli mor ddidwyll fel nad allwn lai na chredu ei ystori, a dechreu meddwl betli allwn wneyd i'w gynnori;hwyo. Yr oeddwn o dan ankarvrsderau dirfawr drwy fy mod yn ngwasanaetih y cwmni, a'm dyled- swydd i oedd galw sylw yr awduidodau at y peth cyn gynted ag y cyrhaeddem i orsaf Gan hyny, penderfynais roddi digon o arian iddo i dalu am ei fare or lie y cych- wynodd, a ehael tocyn am yr hyn oedd yn ol o'r daith. Hyny a wnaed. Nid yn fuan yr anghefiaf yr olwg ddifrifol o ddiolchgar oedd arno pan yn ymadasl a mi, a'r tren yn ym- symud o'r station. Yn mhen ychydig wythnosau wedi hyn yr oeddwn yn derbyn llvthyr o yn cynnwys postal order am yr arian oeddwn wedi roddi yn fenthyg iddo; gan fy hysbysu hefyd mor bryderus oeddynt yn ei gylch, ac y disgwylid am dano adref, ac .mor llawen ocdd ei, wraig ieuanc o'i weled wedi cyrhaedd, nes y decli- reuodd wella yn fuan wedi hyny. Hyn a llawer yn rhagor a fynegwyd i mi. Y mae y rhan oreu o'r hanes tito ar ol. Yr oeddwn bron wedi anghofio am yr am- gylchiad, pan, un boreu ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach, derbyniais lythyr yn dy- lmino arnaf ddyfod am clro i cyn gynted ag oedd yn gyfleus i mi. Cymerais innau y cyfleusdra cyntaf i ym- weled a'r cyfeiriad ar y ilythyr, a nieddyl- iweh am fy syndod pan gyrhaeddais i station 5 a ehanfod yno gerbyd bychan hardd dros ben yn fy aros. Yr oedd fy syndod yn fwy fyth pan welais fod y lie yr oeddwn yn myned iddo yn un o'r palasdai bychain harddaf a welodd fy llygaid erioed. Ond pa fodd y gallaf ddesgrifio y croesaw, y llawenydcl, a'r gwenau hyfryd oedd yn fy nerhyn o'r cer- byd i'r ty gan fy nghyfaill, ei wraig ietiamy a'r cerub bychan oedd wedi ei fedyddio ar yr un enw a mi. Yr oedd y cyfnewidiad yn amgylchiadau fy ffrynd wedi cymeryd lie fel y canlyn :—Yn fuan wedi i'r wraig wella, bu farw perthynas o bell iddi, ac yr oedd yr eiddo annisgwyl- iachvy wedi dyfod i'w meddiant hir Yr oedd fy nghyfaill yn dywsyd wrthyf na fuasai yr eiddo byth yn dyfod i'w meddiant po buasai ei wraig yn marw y pryd hwnw, ac y mae ef yn mynu priodoli ei gwellhad: i'm ca,reidigrW7ydcl i yn ei gynnorthwyo1 yn ei gyfyngder.
UWCHLAW'R CYMYLAU
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
UWCHLAW'R CYMYLAU "Mam, mam meddai cywion yr ehed- ydd, mewn braw a dychryn. "Edrychwch ar fy nhad 0, mae o wedi mynd i mewn i'r cwmwl yna, ac yr ydym ni wedi ei golli o'n lan. O mam, be daru o hedeg mor uchel; paham y gadawodd o i'r cwmwl Ylla 'i lyncu o i fyny fel yna ?" Blant gwirion a diniwed," meddai y fam. Mae o'n ddigon dyogel; ydw i'n ei glywed c'n canu'r fynyd yma; mae'r cwmwl yna, sydd yn edrych mor dyAvyll i chwi or ochor yma, yn oleu a lieulog yr ochr arall. Y mae o uwchlaw y (nvmwl yna rwan, ac yn gweld awyr llawer mwy clir nag ydym ni yn weled. Byddwch foddlawn; fe ddaw yn ol atom eto yn 11awer mwy dedAvydd a doeth nag y gad- awodd ni; ac fe ddywed AArrthym onibai iddo dreiddio drwy y duwch yna, na fuasai byth yn gallu credu fod yna gymaint o ogon- iant ac ardderchawgrwydd uweh ei ben."