Papur Pawb

MEGIS YN WATERLOO Un diwrnod, ymwelwyd a hen filwr prof- iadol, oedd wedi bod yn ymladd yn mrwydr Waterloo, a,c yn byw mewn congl bellenig o Scotland, gan gwmni o foneddigion oedd yn pertliyn i gymdeithas lenyddol. Wedi gwrando ar yr hen wr yn adrodd hanes y frwydr, a'r rhan a gymerasai ef ei hun yn yr ymdrin, diolchasant iddo yn wresog, ac yr oeddynt ar1 ymadael, pan sylw- odd yr hen filwr "0, mae yna; un peth yn ychwaneg, fonedd- igion, alia i gofio'r mynyd yma." "0, yn wir, beth ydyw hwnw?" meddai pawb yn awyddus, gan ddisgwyl clywed am ryw ddigwyddiad pwysig. "Eoneddigion," meddai'r hen filwr, mewn ton deimladwy, "Rydw i'n cofio'n iawn fy mod i mor sychedig yn ystod yr holl frwydr hono ag ydw i'r mynyd yma." Cymerodd y cwmni yr awgrym.

Y WEITHRED 0 FARW Y mae cynefindra a marwolaeth yn dueddol i newid ein sjmiadau boreuol am dano. Y mae profiad yn dangos fod dau syniad a gol- eddir yn gyffredinol yn anghywir; un ohon- ynt ydyw fod ar yr hwn sydd yn marw oin angau, a'r Hall ydyw fod y weitlired o farw yn un boenus. Y mae yn ddigon hysbys i'r holl feddygon nad ydyw marwolaeth, pan fyddo yn agos, yn peri braw i'r dioddsfydd. Oni byddo i'r dychymyg gael ei gynhyrfu gan y portread dyclirynllyd or pangfeydd tybiedig, neu o'r poenau y credir y rhaid i'r enaid fyned trwyddynt ar ol yr ymddatodiad, anaml mewn gwirionedd y mae dyddiau olaf neu oriau olaf bywyd yn myned lieibio mewn ofnau a dychrynfeydd. Y mae Oliver Wendell Holmes yn pro- testio yn erbyn yr arferiad o ddyweyd wrth y dioddefydd, na fyddo arno eisieu gwybod hyny, nad ces obaith idclo am adferiad. Fel y mae y sylwedydd hynaws hwnw yn haeru, felly y rhaid i bob un ystyriol gyfaddef fod pobl bob amser o'r bron yn dyfod i ddeall fod gwella yn anmhosibi; prin y rhaid dy- weyd wrth undyn mai felly y mae. Pan fyddo angau wedi rhoddi rhybudd, y mae yn z, ymddangos nad ofnir marwolaeth yn fwy na chwsg. Y mae y cleifion gan mwyaf yn flin- edig, flinedig iawn cwsg—esmwytli, dawel, hir gwsg-sydd arnynt hwy eisieu.. Dywed ef iddo weled llawer yn marw, ond na welodd un, yn ol pob ymcldangosiad, ag y I un arwydd o ofn marwolaeth arno, oddigerth ei fod, neu yr ymddangosai felly, yn mhell bell draw. Hyd yn nod y rhai sydd yn ym- boeni yn wastadol, tra yn gryf ac lach, gan ofn marwolaeth, y mae y rhai hyny yn aug- hofio eu hofnau pan fyddo y diwedd wedi dod. Gyda golwg ar y weithred o farw:—y fyned- fa olaf o fywyd i farwolaeth—nid oes tystiol- aetli o gwbl fod yr haeriadau a adroddir mor fynych am ei. boenau yn safadwy. Ymat) y rhan. fwyaf o beilsonau yn anymwybodol am rai oriau cyn jnarw; ac yn yr amgylchiadau anaml, hyny pan y mae yr ymwybodoirwydd yn parhau yn ei berffeithrwydd o fewn i ychydig fynydau i'r diwedd, mae'n rhaid fod yr ymsyniad a'r teimlad olaf yn un o dawel- wch a gorphwysdra perffaith.

ARIAN I'W BENTHYCA YN DDIRGEL i Ffermwyr, Masnachwyr, rhai yn Tai Lctywyr, ac ereill, mewn symiau o lOp i fyny i 500p, AR NODYN 0 DAN LAW BENTllYCWYB. Heb sicrwydd, am log llawer is nag a godir yn gyffredin. Talu yn ol i'w drefnu, i siwtio gofynion Benthycwyr. Gwnaed busnes ehelaeth am y 25 mlynedd a basiodd. DIM CYMERYD "BILLS OF SALE." Am hysbysleni a thelerau, ymofyner yn bersonol neu ysgrifenu at GEORGE PAYNE, Accountant, 3, Crescent Road, Rhyl. Prif Swyddfa 20, Kennedy Street, Manchester. Sefydlwyd 1870. tw3<=[" BREAKFAST—SUPPER. E P P S S GRATEFUL-COMFORTING. 0 O C O A BOILING WATER OR MILK. IB L Hi • TDLLA FOR COUGHS AND COLDS. LKArrOR BRONCHITIS AND ASTHMA. E Hit the mark when all else had failed." P. P. JgLLA FOR^AVHOOPING COUGH. LLA FOR SCIATICA AND iTUMBAGO. After fourteen days intense pain, completely relieved in four hours." M.R, ~pyLLA F Q R1N1) 1GE ST I ON. pLLA FOR"STRAINS AND 1UCKS7"~ ^llaTgIye sTmmedl Al'EU K LlEi< 1 ;'LLA1nVAI/UAilldi TOR ajNtiU^il'TLON Ti ipLLA THE CLEANEST, MOSTTLEASANT" Tj REMEDY.. i.i LLA DOES NOT CONTAIN IJNDiARUBBER i1J ADHESIVE. Special agents throughout Wales. Depot: 30, Addle-street, London, E.C. Price, Is l|d or by post, Is 2d. POTEL AROCLI DR MACKENZIE At yr ANWYDWST, Gwellha Oerfel yn y Pen. Gwellha Gur Gieuol yn y Pen. Diatreg symuda Haint y Gwrep," Phoen yn y Pen. Y moddion goreu at Lesgedd a Syfrdandod. iwerthir yn mhobFferylldy ac Ystorfa Pris, Un SV\ IH. tW GwRTHODwcH E.FELYCH1ADAU lJiWKHni. Drwy'r Post am 15 o lythyrnodau o'r Mackenzie's Cure Depot, Reading LETTEE-PRESS PELTING. Accuracy Neatness Despatch 'HElvALD' OEFICoil, CARNARVON.

iannus at wneyd daeareg yn boblogaidd, ao fel proffeswr yn y coleg yno, y mae wedi sefydlu iddo ei hun gymeriad uohel fel un meistrolgar ar ei destyn, ac fel un llwyddiannus i gyfranu addysg. Y mae hefyd wedi traddodi llawer o ddarlithoedd i aelodau Mechanics' Institutes yn siroedd Caerwerydd, Caerefrog, a Chaer. Yn 1874, etholwvd ef yn llywydd Cymdeithas Ddaearegol Manceinion. Y mae yn aelod anrhydeddus mewn Uawer o gymdeithasau gwyddonol yn yr Almaen ar ITnol Daleithau. Yn 1875, bu am fordaith oamgyloh y byd, ac yn 1880, talodd ymweliad a'r Unol Daleithau, a chaed ganddo draddodi cyfres o ddarlithiau yn Boston, y rhai oeddynt gymeradwy iawn. Yn 1882, penodwyd ef yn aelod o'r Ddir- prwyaeth Wyddonol ar y twnel o dan y sianel i Ffrainc. Y mae efe yn selog dros ei wneyd, a.c yn gwneyd yn ysgafn or peryglon a gol- eddir gan rai. Heblaw cyflawni ei orchwylion yn y coleg, y mae y Proffeswr Dawfcins wedi gwneyd peth wmbreth o waith yn ystodj yr ugain mlynedd diweddaf. Y mae ei wybod1- aeth wyddonol mor drylwyr fel y mae hyr- wyddwyr llawer o weitlifeydd newyddion wedi bod yn ymgynghori ag ef, megis gwneyd twnel o dan yr Humber1; hefyd gyda golwg a,r gael cyflenwadau o ddwfr i Lundain, Croy- don, Caerdydd, Bristol, Birmingham, a Ler- pwl (y gwaith, yn awr wedi ei orphen), a Ffosddwfr Manceinion. Ymdrechodd lawer i sicrhau iawn i'r oolledwyr oherwydd suddiad y tir uwchben y pyllau halen yn sir Gaer, ac i'w ymdrech ef, i raddau mawr, y maent yn dclyledus am fesur1 y Brine Pumping. Trwy ei graffder a'i ymdrech ef, yr ydys. new- ydd ddarganfod meusydd o lo yn y dosparth de-ddwyreiniol o Loegr. Yn 1885, gwnaeth survey o Ynys Manaw. Y mae yn aelod gweithgar o Gymdeithas Hynafiaethol Caer- werydd.^ Y mae wedi ysgrifenu toraeth i'r cofnodolion ar destyiiau cysyiltiedig a daeareg, heblaw ar y wyddoniaeth hono. Rhyddfryd- wr Undebol yw o ran ei olygiadau gwleid- yddol. Yn 1882, etholwyd ef yn gymrawd anrhydeddus o Goleg yr lesu, Rhydyehain, yn arholydd i Brifysgol Llundain yn 1885, ac yn 1889 i Brifysgol Rhydychain.