Glamorgan Free Press

N.S.P.C.C. Pontypridd Branch. PRESENTATION TO INSPECTOR RUFF. Inspector luff, who has done very service- able work on behalf of the National Society for the Prevention cf Cruelty to Children dur- ing his three and a half year's stay at Ponty- pridd. where he was in charge of a very ex- tensive populous district, has been removed to Maidstone, and with a view of expressing ap- preciation of his valuable services the mem- bers of the local branch decided to make him a presentation. A meeting of the committee was held at the County Court buildings on Tuesday evening, when Inspector Ruff ivaspre- sented with a cheque for a substantial amount the subscribers incrjdmg Lord Aberdare, Mr Godfrey Clark, J.P., Talygarn; Mr and Mrs Gcr-lon Lenox, Pontypridd, Messrs Spickett and Sons, and other well-known ladies and gentlemen who take an active interest in the work of the ^soc'.cty. Mr R. R. Chalke, mana- ger o. -uioycts Hank, Port Talbot, a former secretary of the Pontypridd Branch, in pre. senting the cheque, remarked that it was given to the inspector in recognition of the excellent services he had rendered. He was the first inspector that came to the district, and since his advent the branch had dealt with 533 cases affecting 1,628 children. About 50 of those children had been placed in various institutions and otherwise removed from the custody of offending parents, and there had been 57 con. victions, the aggregate amount of the various terms of imprisonment being seven years, 11 months. and three weeks, the fines imposed amounting to £27 Is 6d. Brief addresses were also given by Mr R. A. Lewis (manager Lloyd's Bank) and Mr C. E. Edwards, solicitor, secre- tary of the local branch, and they bore testi- mony to what Mr Cfcalkc had said regarding tii, ta-n and discretion which had always been si < vn hy In Inspector Ruff m his work, and express.1 their regret in losing ths services of suoh a capable cfficcr. Inspector Ruff, who leaves next week, briefly- expressed his thahks. His succcssor is Inspector Thomas, who was a clerk in the Pontypridd Police Sta- tion prior to becoming an officer for the Na- tional Society. Inspector Thomas has been stationed at Cheltenham, and lately in North Wales.

Mid-Glamorgan District Indopendsnt Order of Reehabstes. I The atmual meeting of the Mid-Glamorgan district was held at the Washington Temper- ance Hotel, Perth, on Monday. Bro. Wm. Jenkins. D.C. Ruler, presided. The D.C.H. most heartily welcomed the officers and re- presentatives to the meeting, hoping that the business brought before them would receive the. usual careful consideration it deserved. From the balance sheet for the year of 1898, which, together with the auditor's report, was received by the meet-ng, we gather that a. large increase has been made in the funeral funds, notwithstanding the large amount of £ 197 15s. 9d. paid to the tents of the district to help members paying their contributions owin<* to the late disastrous strike. The in- Come from contributions was E337 16s. 8d., interest £ 138 18s. 6d., the amount paid for funeral claims of 13 members being £ 137. The balance on December 31st was no less than £ 3,300 lls. 6-2!d., a gain of L113 after paying the afore-mentioned amount of £ 197 15s. 9d. The district Secretary reported the member- ship as 1,901. The election of officers resulted as follows:—D.C.R., Bro. John Powell, Porth; D.D.R., Bro. R. Bevan, Pontypridd; P.D.C.R. Bro. Wm Jenkins. Ynyshir; D.T., Bro. C. Hunt, Ferndale; D.S., Bro. D. M. Williams, Tonypandy. Bro. Wm. Jenkins, Ynyshir, and Bro. J. Powell, Porth, were unanimously elected to represent the district at the H.M.C. ac Belfast. Bro. John Samuel, Treorky, was presented wiLh three volumes of the Rechab- itc Magazine in recognition of his services whilst passing through the offices of the-, district. A public meeting afterwards took place, Bro. W. Jenkins, D.C.R., Ynyshir, presiding over a good audience, wkn addresses were delivered by Bro. F. W. Breet, H.C. Ruler, Cardiff. and Rev. J. Davis, Cymmer, Porth.

Refuge Assurance Company. ANNUAL MEETING OF AGENTS. The full staff of ths Pontypridd and Rhondda districts of the above Company met at the Washington Hotel, Porth, by the kind in- vitation of their respective superintendents, M: R. Castle and Mr Edwin Davies, to cele- b-ate their annual meeting. After a substantial repast had been partaken of (provided by host Newton) a miscellaneous programme was rone through. The SJuth Wales divisional -manager, Mr S. Hayes, took the chair, and delivered a powerful speech, full of enthusiasm ar-rl good advice. He remarked upon the wide- spread area of the company s business, which rendered it possible for the Company to ex- perience a highly successful year, in spite of the unfortunate coal strike, which raged for nearly six months cn the South Wales coal- field. He congratulated the agents upon the ruble manner in which they had held their agencies all i hron: h the deplorable dispute, :r.J. trusted that the day would be far distant when a repe'.ition wjuld occur. Mr Bell (inspector), gave a pithy and somewhat humor- ous address on "knowing and doing," which was much appreciated. Mr Olivers (Ponty- pridd) gave a paper on "An agent's duty" which wa-s certainly a first-rate maiden effort. An interesting feature was the presentation of prize certificates, beautifully designed, lithographed, and f-a:ned specially for such occasions. One of these was presented to Mr n.rker, of Tylorstcwn, and another to Mi Hy. John, Pontypridd, for the best increases in the Industrial and Ordinary brunches respectively. Tiicsc were the pii,;es offered last year bv the superintendent, Mr R. Castle, and keenly competed for. n" E. Davies, Pentre, gave an address, and Mr Tom Howells, PF ntre, humorously <le c~;bod "People we meet," which caused rc<trs of laughter. Mr R. Castle, jn an enthusiastic address dwelt on "Don'ts" by the dozen, and was presented by the combined staff with a handsome stationery cabinet as a mark of their esteem and good- will towards him on the division of the Rhon- 41-ia district, which had increased so rapidly under his supervision during the last few years Tho recipient, suitably responded, and dwelt upon the friendly and harmonious manner in whtch they had worked together for several years past. A more useful present they could not have devised. Sengs end recitations were intcrspersc-t, given by agents J..Williams, T. R. Williams (Tylors'own), Morton (Ynyshir), hpcctor Bell (Cardiff), and Supt. R. Castle Pontypridd), and altogether a very educative *nd pleasant evening was spent.

Colofn y Cyrnry. [DAN OI/VOIAKTH T. D. ISAAC.! HEOLU UNDER ClOViVR DEHEUDER CYMRU. Wedi eu Oyfieithu i'r Cymraeg. (Parhad). OLDDYLEDION DOSBARTHOL. 20.-Pan y digwydd i unrhyw ddosbarth esgeuluso talu dau daliad misol i'r drysorfa oarolc°- bvdd i'r ysgrifenydd anfon cais neill- duol am y ddyled, yr hon fydd raid ei thalu o fewn 14 o ddyddiau. Unrhyw ddosbarth na chydymffurfia a offrffetia ei fudd yn yr Undeb. RIIEOLAU DOSBARTHOL. CYFANSODDIAD DOSBARTHIADAU. 21.-Bydd i bob dosbarth wedi ei gyfansoddi yn briodol gynal cyfarfodydd mtsol yn gyn- wysedig o un cynrychiolydd wedi ei ethol yn rlieolaidd gan bob eyfrinfa. Bydd i'r cyn- rychiolwyr dderbyn y cyfryw symiau o gy- flogau, a threuliau ag a bennodir o bryd i bryd gan fwyafrif yr aclodau pertbynol i'w gwahanol gyfrinfaoedd. SWYDDOGAETR Y CYFARFODYDD MISOL. 22.-Dyledswvcld y cynrycliiolwyr i yn y cyfarfodydd T,1iwl fydd ystyried pob achosion a gyfiwynir iddynt gan y evfrinfaoedd. 23—Bydd yn rhaid i bob eyfrinfa a eiiweny- oha anfon pendcrfyniadau i'w dadleu gan y cyfarfodydd misol anion y cyfryw i vsgni- envud y dosbarth bythefnos cyn cynaliad y cvfryw gyfarfod misol, mewn trefn i'w gosod ar drcfn-len gwaitib y cyfarfcd. PWYLLGOR DOSBARTHOL. 21—Bydd Pwyllgor Dosbarthol llywodr. aethol bob aniser mewn bodolaeth, yr hwn (L gyfenwir yn Bwyllgor Gweithredol. yn gyfansoudedig o'r Llywydd, Ysgnfenydd, Try- Eorydd, a'r Goruehwyliwv. yn nghyd a nifer y o aelodau fi-, -lol wedi eu hcthol gan y evfrinfaoedd yn eu eyic'nau, ac i wasanaethu am ddeuddeg mis, un Inner i vinneillduo yn Meheiln, a'r hancr aLl yn Rhagfyr, ehwcch i ffurfio rifer gweithredol. Bydd iddynt gael eu talu y swm o gvflcdtvu ag a berderfynir gan y cyfarfod misol. Bydd bawl gan Bwyllgor y Dosbarth neu y Cynghor i bennodi arehwilwyr neillduol i arehwilio holl lyfrau y evfrinfaoedd a'r dosbartli pan y barnoiit hyny yn angenrlieidiol. LLYWYDD Y DOSBARTH. 25.-Bydd i Llywydd y Dosbarth gael ei gynyg a'i ethol neu ei ail-ethol gan y cyfrin. faoedd yn eu cylchdro bob 12 mis. 26.—Ei ddyiedswydd fydd llywyddu yn yr holl gyfarfodydd inisoi a chyfarfodydd y Pwyllgor Gweithredol, a bydd iddo weled fod holl waith y dosbarth yn cael ei ddwyn yn mlaen yn y modd priodol ac yn unol a'r rheolau. Bydd yn rhaid iddo arwyddo pob ysgrifau, a gweled fod cyflawn drefn yn bodoli yn y cyfarfodydd misol a eliyfarfodydd y Pwyllgor Gweithredol. Bydd iddo weled hefyd fod pob ccfnodion a gymeradwyir ac a gadarnheir gan y cyfarfodydd misol a'r Pwyll- g-or Gweithredol yn cael eu cario allan yn briodol, nor bell a-g y bydd yn rhesymol yinarferol. Ni chaniatteir iddo bleidleisio ar unrhyw gwestiwn oddieithr pan fydd y pleid- leisiau yn gyfartal. pryd y caniatteir iddo roddi 0i blcidlais derfynol. YSGRIFENYDD Y DOSBARTH. • 27.—Bydd i Ysgrifenydd y Dosbarth gael ei gynyg a'i ethol gun fwyafrif yr aelodau drwy yr holl ddosbarth, a bydd iddo wasan- aethu am ddeuddeg mis, oddieithr i'r Pwyll- gc Gweithredol neu y Cyfariod misol bender- fynr. yn waiianol. Ei ddyiedswydd fydd gwneyd dychweliadau blynyddol a'u tros- glwyddo i'r Ysgrifenydd Cyfifrcdinol. Bydd iddo gadw cyfrif cyv.ir o bob arian a. (iderbynir ac a drcuiir, a gwneuthur mantol-len o'r holl gyfrifon. Bydd iddo fvnychu yr o'f holl gyfrifon. Bydd iddo fYEychu yr lioll gyfarfodydd, a chymcryd cofnodion o'r unrhyw. Bydd iddo dalu sylw manwl i bob gohebiaeth, a gwylio buddianau yr Undeb, a gv.-neyd pob peth yn ei allu i hyrwyddo sefyllfa a rhagolygon yr aelodau yn gyffredinol. 28.-Bydd iddo fod o dan rcolaeth y Cyfar- fod Misol, a rhaid iddo ufyddhau i'w cyfarwydd- iadau yn ystod yr amser y bydd yn eu gwasan- acth. Bydd iddo roddi tri mis o rybudd, a derbyn yr un peth cyn gadael gwasanaeth y dosbarth, oddieithr mewn achos o gamym- ddygiad o'i eiddo ei hun, neu ci gael yn euog o dwyll, pryd y diswyddir ef ar unwaith, a bytld iddo roddi i fyny bob cofnodion perthynol i' dosbarth. Bydd iddo ddcrbyn y cyfryw gyflog ag a benderfynir gan fwyafrif yr aelodau yn y dosbarth. TRYSORYDD Y DOSBARTH. 23.—Bydd i Drysorydd y Dosbarth gael ci gynyg a'i ethol gan fwyafrif yr aelodau yn y dosbarth, a bydd iddo wasanaethu am ddeu- ddeg mis, oddiethr i Bwyllgor y Dosbarth i benderfynu yn wahunol. Bydd yn rhaid iddo fod yn bert-cn cymhwys ac yn ailuog i gu-dw ei gyfrifon ci hun. Bydd iddo dderbyn am ei wasanaeih y cyfryw dal ag a beiiderfynir gan Bwyllgor y Dosbaith a'r ddiwedd Mehcfin a Rhagfyr yn mhob blwyddyn. Tli ddyled- swydd fydd derbyn a tlialu pob arian ar ran y idosburt-li, yn ol cyfarwyddid y Pwyllgor Gweitha-exlol, ar dderbyniad archeb wedi ei 'harwyddo gan y LlywyJd a'r Ysgrifenydd. Bydd iddo ateb pob gcfyniada.u mewn perth- ynas a matcrion arianol yn y cyfarfod misol liaii ofynir iddo gan gynyrchiolydd wedi ei cihol yn rheolaidd. Bydd iddo gael ei dalu am fynychu cyfarfodydd y Pwyllgor yn ol yr un gyfiog a chluddal y iheiffovdd ag a delir i'r cvnyrchiolwyr, ac ni chaniateir iddo absenoli ei hun oddiwrth ei ddyiedswydd heb yn gyntat rhoddi rhybudd i'r Pwyllgor, pa. rai a benoda gynortliwywr o'u dewisiad cu hunain i weith- redu yn ei absenoldeb. Ni fydd i'r Trysorydd a'r un cyfrif gael caniutnd ddewis ci gy- nortliwywr ei hun heb ganiatad oddiwrth y Pwyllgor. Ni chaniatteir iddo gadw mwy o arian mewn Haw na'r hyn n, bennodir gan y Cyfarfod Misol. a byJd iddo ddarparu dau feichniydd. Bydd iddo o-od o fhcn yr Arch- •svylwyr yn yr archwiitiadau Jianer-blynyddol neu neillduol y swm o arian mewn llaw, a bydd iddo ar ei ymddiswyddiad gy/hvyno i'w olyn- ydd ncu i'r Pwyllgor bob arian. y7ndda;igos- iadau, a phob cicIdo arall ji'n'thynol i'r dos- bartli a ddichon fod yn ei feudiant. GORU CHWYLW YR. 30.—Bydd i'r Goruchwyhvyr gael eu hcthol gah fwyafrif yr aelodau ir.cvn It awl yn y dosbarth wedi ei gael allan drwy y tugel. Dyledswydd y Gorucliwylwyr fydd mvnychu yr holl drengholiadau mewn :ichcs'on o ddam. weiniau angeuol, pan orehymvnir iddo gan < Ysgrifenydd y Dosbirth neu Ysgrifenydd y Gyfrinfa yn mha un yr oedd yr ymadawedig y-> aelod. Bydd iddo ymweled a'r cyfrinfaoedd a rhoddi cyfarwvddiadau ac anerchiadau ar ncb<\«;on cyflcus. ca.«"'u pob gwybodaeth angen- rheidiol mewn a.-hocion o annghydwelediad a elieisio terfynu y c');v rnewn modd bodd- haol, a llafurjj) i vchwanegu buddianau yr Undeb yn gyffredinol. Bydd iddo gael gallu mewn cysylltiad a Llywydd ac Ysgrifenydd y doslxirth i alw cyfarfodydd neillduol o Bwyllgor y dosparth. Bydd i'w gyflog gael ei phenodi gan fwyafrif o'r cynrychwylwyr yn Nghyfarfod Misol y dosparth. a bydd dan eu rheolaeth yn ystod yr amser y bydd yn eu gwasanaeth. Bydd iddo roddi tri mis o rybudd a. derbyn yr un rhybudd cyn gadael gwasanaeth yr Undeb. Os cyfyd unrhyw fatter pwysig mewn perthynas a'r goruchwyliwr bydd i'r cyfryw gael ci gyflwyno i'r Cyfrin- faoedd, a bydd i fwyafrif aelodau y Cyfrin- faoedd benderfynu y matter trwy bleidlais rifyddol yn nghyfarfod y dosparth.

Barddoniaetl]. Bydded i'r Beirdd a'r Llenorion gyfeirio eu irnyrchion fel byn:- T. DARONWY ISAAC, Treorky. "A CHAUWYD Y DRWS." (Math. xxv. 10). Buddugol yn Eisteddfod Nanticoke, America. Ar Imner nos bu gwaedd, ")cffroweli, deff- rowch," "Yn ymyl mac'r Friodfab, pavatowch; Ev.ch allan i\v gyfarfod, agocau I he mintai y briodas. ell gan lawenhau! E\veh~allan i roesavvu'r ddeuddyn addas, Ac ewch l'hag blaen i 'stafell y briodas." Deifroisant oil, ac allan a'cnt o wirfodd; Ond! lampau pump o honynt oedd yn diffodd! Heb olew ocddynt: Nid oedd modd cad ben- thy-go, Rhaid clivviHo am werthwyr olew yn y caddug. An-hawdd cael drws agored; mcwn gorphwvsfa Mae pob masnachwr, tywyll yw pob maelfa. A fhra. thrafferlhent hwy yn ofer yn y t'wyll- well Daeth y Priodfab; ac yn Dawn difyrwc-h, Y rliai oedd barod aetbl:1t gyda'r cwmni ded- wydd I gael y wledd a'r p'.eser hyd y wawrddydd, A'r drws a gauwyo, Ac er taer guro Byth ni agorwyd— L'r diweddariaid mae yn nghauad eto! Gorphwysodd mintai arall ar eu taith, Hepiasant pan ddylascnt fod mewn gwaith; Dysgwylient am ddyrehafiad a mawrhad; Breuddwydient byddent benaf wyr y wlad; Mynyddau gwynion welent oddidraw; Gronynau aur oedd dyferynau'r gwlaw! Haul heb fachludiad a'u goleuai hwy Trwy oes o liawddfyd heb un poen na chivvy'; Perlewyg fu eu hoes, mewn dychymygion Canfyddent baradwysau ac angvlion; Ac awyr glir, ddigwmwl, a'u holl oes Yn 11awn o flodau ac heb gysgod croes; Tra galwai'r byd am weithwyr effro, doeth, Ac am athrawon cydwybodol, coeth. 1. fintai hon a gysgai, gan obeithio, Pan ddel cyfleusdra, byddent hwy yn effro. Ond daeth yr alwad, ac atebwyd iddi Gan dyrfa y diwydon lawn o asbri, Y dysgwyliadau dyddiol. Pan ddeffrodd Y llu breuddwydiol, siomant du a'u todd. Y drws oedd gauedig Er gwylltio a churo, A bygwth yn ffrjuiig T'r dyrfa freuddwydiol yn nghauad mae eto! Gtiphwysa torf yn nghwsg yn swn efengyl, lieb ymwybyi!"diaeth fod dydd blin yn ymyl. Mae ganddynt emy; ond eu cyfiawniadau A brofant pa :nor bylaidd yw eu lampau, Ac nad oes yn eu Ilestri olew'n aros. Gwae! gwae! os daw'r Priodfab ar ganolnos; Os daw, bydd brysio, chwilio a. hynyrfu; Bydd bloeddio, curo'n wyJlt a thaer ddeisyfu, Ond Ow! yn nghauad bydd y drws fu'n agor, A gwrthod gwrando'r yinbil a wna'r porthor; Drws cyflesuderau wedi cau'n oesoesol; Drws gobaith wedi'i folltio yn drag'wyddol; Drws cymorth wedi can er maint y prinder; Drws gras yn nghau ac o dan sel Cyfiawnder. Y parod a aethant i'w nef-gartref tlws, Y parod yn unig. A chauwyd y drws. T. Cynonfardd Edwards. Y LLANERCH GYSEGREDIG. O! Lanerch gysegredig, Yn swn treigliadau'r don, :M:ae'th enw yn gerfiedig Ar lech y galon hon. Gorphwysfa fy anwylyd, < Tudraw i gynwrf byd, Tawclfan babell bywyd, Yn mynwes dacar glyd. Marwolacth sydd yn taenu Cysgodion ar dy wedd, Ac anagu'n ysgrifenu Ei enw ar bob bedd; Ond eeidw anfarwoldeb Fy meddwl gyda thi, Ac crvs fy anwvles Tan wawr gobeithiol fri. Yn ngolwg Haul Cyfiawnder Y gwelaf fywyd cry'; Yn gweithio trwy dy brudd-der Yn Adgyfodfiad hy'; Esgyna fy sercliiadau I wlad y bywyd pur, Lie nad oes gan yr angau 'Run beddrod yn ei thir. O! boed it. Lanerch anwyl, Nawdd dyn a gofal Duw, Hyd na bo angcn noswyl Ar babell enaid byw; Mae gwawl y hywyd bythol Yn toi pob llanerch drud Lie gorphwys rhanau marwol Anwyliaid nef drwy'r byd. I Y BONCYFF. Oesau liir, Boncyff fu'n sail,—trwy natur, Hynctaf sedd ddiail Y goeden; gwreiddiawg adail Luniodd Ion, dau lwyn o ddail. R. L. Lewis. Y MYGLYSWR. Halog was i Ïwg- plagus .fo—bellach Heb allu byw liebddo, A'i geg flysig ysig o A'i diiedl wnai'i aniwyo.

PRINTING of everv Description dfn" at the, & 3s OfR."«•<». 22 and 23. Taff I !ltrNJt. T'('I1'Yf'r¡'I HANOP.IL1-s neatly and cheaply don? at the Fu.- x office. i

DEIGRTN. Tryloew Ddeigryn—gwlithyn trwmlwythog Tryloew Dùeigryn-gwlilhyn trwmlwythog _I Ar rudd lefara drwy'i aidd lifeiriog, Gar bruddhau'r gwyneb a'i wawr ddryghinog I 0 gyni dwyfron; brysgnead dyfrog Gordeimlad lIygad-llog-y boen fydd I Enaid dan gamwedd mewn nodyn gemog. I Hardd bcrlyn lliwgar ddaw'n grwn drwy'r llygaa 0 fynwes boenus a dwfn esboniad O'i chur bar afar—o'i chwerw brofiad; Neu gread amlwg tonog ordeimlad Ry hodd a hocn di-bruddaidd—yw Deigryn, A i ddelw enyn drwy'r byd ddylanwad. i DD WEDA7S I DDIM WRTH NEB. Wrth rodio hyd yr heol, Mi welais hogyn balcli, Yn syrthio wysg ei wegil I ganol llwyth o galch; Yn lie tosturio wrtho, Mi chwerthais am ei ben, A syrthiais yn ei ymyl A chefais fantell wen,- Ond dd'wedais i ddim wrth neb. Ar gyntai" ddydd o Ebrill, 'Roedd hyny ar ddydd Sul, Gwahoddwyd fi i weled Rhyw cnwog ddaudroed ful; Pan aethum i'r ystafell Ni welais ful na dyn— Na neb end ti fy hunan N Yn edrych ar fy llun— Ond dd'wedais i ddim wrth neb. Mi gystadleuais unwaith Ar facs Eisteddfod fawr; Disgwyliwn gael y gadair A chlod fel barddol gawr; Ond pan ddaeth y feirniadaeth Mi regais gcrdd a thant,— Myfi oedd ar y gwaelod, Y gwaoiaf un o ganl-c- Ond dd'wedais i ddim wrth neb. Mi fucrn yn pvsgcta Ar lan yr afon draw, Heb ddal yr un pysgodyn 0 un o'r gloch dan naw; Ond gan bysgotwr amll Mi brynais ddeg neu fwy Er mwyn i'r tculu feddwl Mai n a'u daliodd hwy- Cnd dd'wedais i ddim wrth neb. Mi welais Gwen fy nghariad Yn siarad gyda ilanc, A theimlwn wrth ei gweleu Fel dyn yn ymyl tranc; Edrychais arni'n garug A rhoddais iddi sen- Ond collodd Gwen ei thymer A chollais inau Gwen; Ond dd'wedais i ddim wrth neb. Wrth rodio llawer blwyddyn Ar hyd y ddaear las, Mi gefais lawer codwm, A llawer dyrnod gas; Ond er cael llawer eodwm, A llawer gwiiedlyd glwy'— Er cymaint fy ngholledion Enillais lawcr mwy. Dnvy beidio dwejrd wrth neb. R. J. Derfel. CANWCH Y BYD I'W LE. Awengq.- feirdd natur i gyd Kiicwch fywyd a lierth i bob can; I yru gortlirymder o'r bya. A rhoddi caethiwed ar dan; Nyddwch bob llinell yn gre', Ag englyn, cerdd, pryddest ac awdl, Rhowch ormes a ffug dan eich sawdl,- Odlwch y byd i'w le. Athrawon a docthion yn nghyd, Awduron a meistriaid pob dysg, Gwasgarwch wybdoaeth a serch Fel heuliau o wawl yn ein mysg; Dysgwch ar aswy a de; Anadlwcli feddyliau o dan. Gwnewcli feddwl a buchedd yn lan— Denwch y byd i'w le. Ddiwygwyr a gweithwyr pob gwlad, Ymunwch fel byddin yn nghyd, I atal y rhai sydd yn dwyn, Cynyrchlon cich Uafur i gyd; Codwch bob ardal a thre'; Cyniiyrfwcb holl wledydd y llawr, Chwyrn-daflwch bob gelyn i lawr- Mynwch y byd i'w le. Chwi, feibion a merched y gan Cysegrwch bob cyngherdd a chwrdd, I godi cyfiawnder i'r lan, A gyru pob trawsder i ffwrdd; Swynwch bob ardal a thre', A thonau soniaurs a pher, Caniadau fel miwsig y ser- Canwch y byd i'w le. R. J. Derfel.

PENILLION. 0 glod i Mrs A Davies, Pencoed, gynt o'r Royal Hotel, Mardy. Boneddiges haedda barch, A'i chyfarcb mewn dyrchafiad, Yw Meistress Davies Ion ei gwedd, An rhydcdd sy'n ei rbodiad, Am iddi gael dedwycjdwch clir, Mac lieno wir ddymuniad. Os Pencoed sy'n myn'd a hi, 'E fynwn ni 'i hanwylo, Fe wn iart fu yn Mhenycoed, Un well erioed yn trigo, A hi fydd ben yn Mhenycoed, Fe daliaf doed 3 delo. Trowch y tant, ac eiliaf gan, Iw dydan anrhydeddu; A rlruwcli chw.thau yma n rhet, Yn gynhes i gydganu; Bydd ei henw 'n uehel gwn Yn myrdwn gwyr y Maerdy. I brofi fod ei bri yn glir Arwyddir gan y rhoddion, Mae'r anrheg fel yn ngwydd y wIad, Yn dathlu teimlach calon; Bydd yn amlwg yn ei llys, Ewyllj's hen gyfeillion. Maerdy. GWENDRAETH WILLIAMS.