Cymro a'r Celt Llundain

CICAION ARALL. Wedi deall fod y mudiad gwleidyddol Llundeinig, a adnabyddid ar un adeg fel League John Hugh," wedi marw yn ei fabandod, y mae rbyw Wyddel o fargyfreith- iwr yn Lerpwl wedi cyboeddi ei fod am gychwyn plaid genedlaetbol" arall i Gymru. Aeth y newydd fel taranfollt drwy y wasg ddiwedd yr wythnos ddiweddaf, ac mae rhai pobl yn parhau i siarad am y peth ar ddiwedd yr wythnos bon. Pwy ydyw'r bargyfreithiwr Gwyddelig, nis gwyddom, na pha beth y mae wedi wneud ar ran Cymru, er y dywed rhai o'i gyfeillion-fel math o amddiffyniad i'w sobrwydd gwleidyddol— ei fod yn cymeryd llawer o ddyddordeb mewn materion Cymreig. Hwyrach fod hynny yn wir, befyd, ond y mae'n syndod na buasai rhywrai o arweinwyr cenedlaethol ein gwlad yn gwybod rhywbeth am ei aberth tros y genedl yn y gorffenol! I ni mae'r cyfan yn edrych yn fath o ddigrifwch Gwyddelig, a'r syndod yw fod y wasg yng Nghymru wedi rhoddi'r fath gyhoeddus- rwydd i syniad mor chwerthinllyd. Ar yr un pryd rhaid addef fod yna lawer o anfoddlonrwydd yng nghylchoedd gwleid- yddol Cymru heddyw. Dyna, yn ddiau, sy'n cyfrif fod y fath gicaion a hwn wedi cael cymaint o sylw, a dyna, yn ddiau, oedd yr achos i'r mudiad hwnnw a grewyd gan y Parch. John Hugh Edwards, ac a fendith- iwyd gan Mr. Ellis J. Griffith, A.S., beri cymaint o siarad ac ysgrifennu. Yr oedd Cymru wedi meddwl y buasai ei holl gwynion wedi eu symud erbyn hyn. Cym- aint oedd ei ffydd mewn rhyddfrydiaeth, ac mor lleied oedd ei gwybodaeth am waith a galwadati Seneddol, nes y tybiai nad oedd dim i'w wneud ar ol agor y Senedd ond ymdrin a materion Cymreig yn unig. Erbyn hyn y mae wedi dechreu sylweddoli yr an- hawsterau, ac yn decbreu blino aros am ei thro, a thrwy hynny yn myned yn anfoddog a sur. Ac yn yr ysbryd yna y mae yn barod i redeg ar ol unrhyw ddrychiolaeth a ym- ddengys ar ei Ilwybr eenedlaethol. Mae perygl i'r anfoddlonrwydd yma droi'n niweidiol iddi yn y man. Gwelir fod cad- gyrchoedd gwrth-Gymreig a gwrth-genedl- aethol yn codi ym mhob Sir drwy Gymrn. Hawdd y gall yr aelodau presennol roddi pob gwrthwynebiad i lawr pe'r ymddygent fel carwyr eu cenedl; ond ni fynant wneud hynny. Estroniaid i Gymru a Chymreig- iaeth yw mwyafrif ein haelodau heddyw, a dyna'r lie mae'r diffyg pennaf. Ac estron- iaid, o ran hynny, fyddai yr haid o wyr anibynol a geisia y bargyfreithiwr o Lerpwl i wthio ar ein cenedl, a gwaeth na estron- iaid—bargyfreithwyr Os yw Cymru am newid ei chynrychiolwyr boed iddi ddewis o blith ei phobl gartref, ac nid gosod ei hun yn chwareufwrdd i ymyrwyr gwleidyddol a chyfreithwyr swydd-geisiol, boent Wydd- elod direidus neu Saeson hunanol, neu Gymry uchelgeisiol.

MWY 0 BRES NA SYNWYR. Tra'n byw mewn afiach awyr 0 fewn y Ddinas brysur, Hawdd canfod Ilawer dyn di-les Fedd fwy o bres na synwyr. Bodoli wna ei gysur Drwy fyw o hyd yn segur, Y gwirod poeth a chwydda'i wres Medd fwy o bres na synwyr. Mae'n hoffi bod yn ddifyr A'i drwyn yn llawn o flagur, Mi nesaf ato eto'n nes- Medd fwy o bres na synwyr. Ni fu erioed yn bybyr A dim o hyd ei lafur, Ond begia'r plant o'i ol yn rhes, Medd fwy o bres na synwyr. Pan fydd yn darllen papur A'i 'spectol yn aneglur, Delwedda'r baedd yn bwyta mes- Medd fwy o bres na synwyr. Mae 'i ben fel Gwyddionadur Gynwysir mewn gwniadur, Yr unig drysor ynddo ge's Oedd mwy o bres na synwyr. Ni fedd ar ysbryd antur Na Ilygad i wel'd natur, Diflana'i glod, a'i unig les Yw mwy o bres na synwyr. Pob blodyn tlws a egyr Dan wenau haul yn drylwyr, Ni hidia ffwl am wlaw na gwres, Medd fwy o bres na synwyr. 'Rol claddu'r gwron segur Dan gwrlid gwyrdd ac awyr, Ni thry ei gofoeth iddo'n lies Bydd inyn'd ar bres disynwyr. Harrow. LLINOS WYRE.

Cwymp Cantores. Aeth rhai o bapurau'r ddinas i gryn drafferth y dydd o'r blaen i gyhoeddi yr hanes anffodus am briod y diweddar William Davies, y tenorydd o St. Paul. 0 dan y penawd, "A Welsh singer in disgrace," adroddwyd am dani yn lladratta bag o un o'n gorsafoedd, ond rhyddhawyd hi ar yr amod ei bod yn myned i gartref y meddwon. Er mai Cymro oedd Mr. Davies, Saesnes oedd Miss Clara Leighton cyn iddo ei chymeryd yn wraig. Bywyd hynod draff- erthus gafodd y ddau, ac eto, er mor an- hawdd ei esponio, eu hoff gan oedd 0 na byddai'n haf o hyd."

YN ol y cyfrifiad a wnaed yr wythncs ddiweddaf 'roedd 348 o efrydwyr yn dysgu Cymraeg yn yr Ysgolion nos a agorwyd yn ddiweddar ynglyn a chapelau Cymreig Caerdydd.