Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
CYFARFOD YMADAWOL Y PARCH.…
CYFARFOD YMADAWOL Y PARCH. E. T. OWEN, BATTERSEA RISE. Gorffenodd y gweinidog da uchod ei Aveinidogaeth yn Battersea Rise Saboth y Pasg, Mawrth 27ain, mewn trefn i weinidog- aethu i eglwys Saron, Llangeler, Sir Gaer- fyrddin. Cynhaliwyd cyfarfod i ganu yn iach iddo, yn Battersea Rise, dan lywyddiaeth y Parch. D. 0. Jones, nos Fercher, Mawrth 23ain. Dechreuwyd y cyfarfod gan y Llywydd. Yna cafwyd can, Beloved, it is morn," yn dra swynol, gan Miss Jenny Hagger. Wedi hynny, siaradodd Mr. D. H. Evans, Abbeville Road, ysgrifennydd eglwys Battersea Rise o'i chychwyniad. Rhoddodd air da i Mr. Owen fel dyn, pregethwr a gweinidog. Mynegodd ddymuniadau da yr Eglwys a'r gynulleidfa i Mr. Owen yn ei faes newydd. Yna canodd Miss Morfudd Rees Golomen Wen," yn effeithiol a thlws odiaeth. Bu raid iddi wedi hynny ganu My Tears." Siaradwyd gan y Parch. J. Humphreys (W.), City Road, yn uchel iawn am Mr. Owen fel dyn o deimladau caredig a da. Adwaenai ef a'i rieni dros lawer o flynyddoedd. Dilynwyd ef gan Mr. B. Rees, Carthusian Street, yr hwn a draethodd ar waith y weinidogaeth efengylaidd. Dymun- odd bob llwydd i Mr. Owen yn Saron. Ar ol Mr. Rees siaradodd y Parch. J. Machreth Rees am waith Mr. Owen fyddai yn aros wedi iddo ef symud. Cyfeiriodd at waith gweini- dogion yn symud meusydd, ond fod eu gwaith yn para yn anileadwy. Dymunai yn dda i Mr. Owen. Rhoddodd boneddigesau yr eglwys yn Battersea Rise wledd o de, coffi, danteithion, a ffrwythau i'r holl gynulleidfa. Mwyn- hawyd y wledd hon gyda hwyl fawr. Yna can odd Miss Rachel Thomas "Roses" yn brydferth ac effeithiol dros ben. Siaradwyd wedi hynny gan y Mii. Jenkin Davies, trysorydd yr eglwys yn Battersea Rise; Samuel Davies, Trinity Road; ac Evan Jenkins, Queen's Road y tri yn edmygol o gymeriad, galluoedd, ac ymroddiad Mr. Owen. Daethpwyd wedi hynny at ran ddyddorol iawn, sef gwaith genethig ieuanc, Miss Ceinwen Jones, merch Mr. a Mrs. John Jones, 2, Bowtflower Road, yn cyflwyno dros yr eglwys yn Battersea Rise g6d lawn o aur i Mr. Owen yn anrheg sylweddol ar ei ymadawiad i Langeler. Cyflawnodd yr ,enethig y rhan hon o'r gwaith yn wir swynol. Derbyniodd Mr. Owen yr anrheg o'i Haw yn foesgar, a diolchodd i Miss Ceinwen Jones am dani, ac hefyd i'r Mri. D. H. Evans a J. Rowlands, yr rhai a fuont yn casglu ac i bawb oedd wedi cyfrannu at y dysteb. Rhoddodd Mr. Owen fynegiad i'r ffaith mai pobl garedig iawn y cafodd ef eglwys Battersea Rise a holl Gymry Llundain. Dymunai yn dda iddynt oil. Siaradodd Mr. Gomer Jones, Walham Green, cydysgri- fennydd Mr. Owen ynglyn a Gwyl Ddewi yn y City Temple eleni. Dymunodd ei les uwchaf yng Nghymru. Cafodd ef yn hy- waith a dymunol. Cyfansoddodd Mr. John Jones, 2, Bowtflower Road, ddau bedwarawd cyfaddas i'r amgylchiad, y rhai a gyflwynodd i'r Parch. E. T. Owen ar ei ymadawiad i Gymru. Teitlau y cyfryw ydynt, Fy anwyl Wlad" a "'Rwyn caru Cymru." Darnau tlysion ydynt, wedi eu hysgrifennu yn ofalus, ac yn llawn o deimlad calon. Canwyd hwynt yn felus ac effeithiol gan Miss B. Harries, Miss Jenny Hagger, Mr. John Jones, a Mr. John Myrddin Lewis. Rhodd- odd y gynulleidfa gymeradwyaeth uchel i'r darnau a'r datganiad o honynt. Gall canwyr gael hwyl fawr i'w canu eto. Canodd Miss Morfudd Rees "Hen Wlad fy Nhadau," a gweddiodd y Llywydd am fendith ar Mr. Owen yn ei faes newydd, ac ar yr eglwys ieuanc weithgar yn Battersea Rise. Cyfeili- wyd yn fedrus gan Mr. J. Islwyn Lewis, o'r Boro'. Nos Saboth, Mawrth 27ain, pregeth- odd Mr. Owen ei bregeth olaf fel gweinidog yn eglwys Battersea Rise. Daeth torf gref ynghyd i'w wrando. Boed nawdd y nef drosto ef a thros yr eglwys yn Battersea Rise.
A BYD Y GAN.
A BYD Y GAN. [GAN ALAWYDD]. Eisteddfodau's Pasc. > Gyda dyfodiad y Pasc y mae'r eisteddfodau lleol yng Nghymru yn dechreu dod i fri am y tymor, a cheir clywed am nifer liosog o honynt o hyn i ddyddiau'r Wyl Genedlaethol, yng Ngholwyn Bay, ym Medi. Un o uchel wyliau y Deheubarth yw'r Eisteddfod flynyddol ym Mountain Ash, a chafwyd cynulliad mawr iawn yno ddydd Llun diweddaf, lie y cipiwyd y wobr am y prif ddarn corawl gan G6r Rhymney, o dan arwein- iad Mr. J. Price. Tros y Don. Mae cor Glyndwr Richards yn trefnu i fyned am daith ar draws yr Unol Daleithau yn yr Hydref nesaf. Nid dyma'r waith gyntaf i'r cor hwn anturio tros y don, canys cafodd daith lwyddiannus iawn yn y wlad honno yn 1908, ac y mae yn ganmoliaeth i'r cor a'i arweinydd eu bod wedi llwyddo i dderbyn ail wahoddiad, a hynny pan y mae'r fath nifer o gorau wedi eu dilyn er 1908. Ar hyn o bryd, Cor Meibion Moelwyn sydd yn dyddori'r Americaniaid a'u lleisiau swynol; ac yn ol yr adroddiadau ddaw i law, y maent yn cael cynulliadau rhagorol i'w cefnogi. Pan ddeuant yn ol i'r wlad hon, mae gobaith y ceir eu clywed eto yn Llundain cyn iddynt encilio i dawelwch mynyddoedd Ffestiniog am eu seibiant haeddiannol. Cymanfa Ganu yr Anibynwyr. Ar adeg y Groglith y cynhelir yr wyl flynyddol hon, a chafwyd cynulliad Ilawn yng Nghapel y Tabernacl, King's Cross, eleni eto. Yr arweinydd am y tro ydoedd Mr. Caradog Roberts, Mus.Bac.—gwr sydd wedi ennill pob anrhydedd ym myd y gan, ac un sydd yn sicr o ddyrchafu enw da ei gydgenedl yn y maes hwn. Yn y prydnawn daeth cynulliad y plant, dan lywyddiaeth Mr. Gregory Kean-gwr sydd ar hyd y blynyddau wedi cymeryd cryn ddyddordeb mewn dysgu plant bach ei genedl i ganu mawl; a lion oedd clywed ei araith o'r gadair yn annog y rhieni i roddi'r addysg briodol i'w plant, ar gynllun yr hen Ysgol Sul Gymreig. Yn yr hwyr y bobl mewn oed oedd yn canu, a llywyddwyd gan Mr. G. Jenkins, o'r Boro', a chafwyd ychydig sylwadau yn ystod y noson ar werth caniadaeth yng ngwasanaeth y cysegr. Ar y cyfan, nid oedd y canu mor hwyliog ag y disgwyliem. Feallai fod gormod o donau newydd yn y rhaglen, neu yr oedd y gwahanol eglwysi wedi esgeuluso y gwaith yn y rehearsals. Bu raid i Mr. Roberts ofyn am ail ganu nifer o'r tonau, nes peri i ni deimlo fod y cyfan yn debycach i gyfarfod o ymarferiad yn hytrach na chanu cyhoeddus. Gwir fod angen am arweinydd craff a dysgedig yn y cynulliadau hyn, eto, credwn fod llawer o ysbryd yr hen emynau yn cael ei golli trwy droi yr hyn fwriedid i fod yn gymanfa yn ddim llai na rehearsal gyffredin. Rhaid i'r gwahanol gorau eglwysig edrych at hyn erbyn y cyfarfodydd blynyddol nesaf.
[No title]
Mr. Idris Lewis sydd wedi ei benodi yn organydd yn eglwys St. Padarn, Holloway. Aeth Mr. David Brazell i'r America gyda chor Llanelli, ac mae wedi gwneud argraff ffafriol iawn yno. Yn ol pob argoelion bydd iddo aros yn y wlad honno ar ol i'r cor orffen ei ymrwymiadau.
Am Gymry Llundain.
Am Gymry Llundain. GWYLIAU BRAF.—Gan i'r hin droi yn hynod o ddymunol tros dymor y gwyliau, aeth llu mawr o'r dinasyddion am dro i Gymru a lleoedd glan y m6r. GWIBDAITH.—Llun y Pasc aeth Cymdeithas Lenyddol y Tabernacl am wibdaith i Ruislip, ac yno, dan arweiniad Mri. T. W. Glyn Evans ac Edward Owen, mwynhaodd tros ddau cant o honynt brydnawnddydd hapus iawn. CYFARFOD CYSTADLEUOL.—Ynglyn ig Eg- lwys Dewi Sant, Paddington, W., cynhelir cyfarfod cystadleuol bob blwyddyn ar nos Lun y Pasc, a bu'r cynulliad eleni yn lliosocach nag erioed. Llywyddwyd gan yr Henadur David Davies, St. Pancras, ac arweinid gan y Caplan (Parch. Mr. Smith) a Mr. Llewelyn Williams, Brondesbury. Beir- niadwyd y cantorion gan Mr. Westlake Morgan, yr organydd enwog. Ymysg yr enillwyr yr oedd: Cystadleuaeth gorawl, Cor Dewi Sant, dan arweiniad Mrs. Evans; champion solo, rhanwyd, rhwng Mr. Adams, King's Cross, a Mr. Hughes, City Road; unawd soprano, Miss Davies, St. Benet; unawd contralto, Miss Hughes, Dewi Sant; unawd tenor, rhanwyd rhwng Mr. Adams, King's Cross, a Mr. Williams, Walham Green araith ddifyfyr, Mr. Gregory Kean- am yr wythfed flwyddyn yn olynol. Yr oedd yno lu o fan gystadleuon, ac aeth yn agos i hanner nos cyn y gallwyd cwblhau y clor- iannu, gan gymaint nifer y cystadleuwyr. BORo'Nos Lun, Mawrth 14, bu y Parch. E. T. Owen, Battersea Rise, yn darlithio i Gymdeithas Lenyddol y Boro' ar Owain Glyndwr"—Owain yn darlithio ar Owain. Yn ei ddull hamddenol difyr dangosodd y darlithydd Owain Glyndwr i'w wranda- wyr nes deffro awydd ynddynt i ymgydna- byddu yn ddyfnach a hanes a bywyd y gwron o lan y Dyfrdwy drofaog. Ceisiodd Glyndwr ddal anibyniaeth cenedl y Cymry, llywodraeth Cymru, eglwys Cymru, ac addysg Cymru yn yr adeg pan oedd traha gwancus y Sais a'r Norman yn ceisio ei difodi o'r dywysogaeth. Gresyn na fuasai tywysogion Cymru yn y cyfamser wedi uno ynghyd mewn gwrthdystiad a safiad pen- dant yn erbyn Lloegr, buasent drwy hynny wedi llwyddo i ddal hunanlywodraeth i Gymru a chael gwell manteision addysg a chrefydd dros y dywysogaeth. Galwodd Glyndwr bedwar dyn o bob cwmwd i ffurfio Senedd dano ef fel tywysog. Trueni na fuasai y Cymry fel un gwr wedi ei bleidio, a thrwy hynny ddiogelu nodweddion, defion, dyheuadau, breuddwydion, ac ysbrydol- rwydd y Kelt a'r Iber. Colled ddirfawr yw colli man genhedloedd allan o'r byd; ychwanega eu neilltuolion at gyfanswm cyfoeth bywyd amrywiol yr hollfyd. Rhodd- odd y Parch. E. T. Owen ddarlith lefn ledneis a galluog ar Glyndwr." Llywydd- wyd y cyfarfod gan Mr. W. R. Evans, Brixton, yn ei ddull deheuig arferol, a diolchwyd i'r darlithydd a'r llywydd yn wresog gan y gyn-ulleidfa.-Adferiad Bydd yn lion gan gylch helaeth cyfeillion a chyd- nabod Mrs. Jones, Queen Victoria Street, ddeall ei bod yn gwella yn gyflym o'r drin- iaeth feddygol gafodd bum wythnos yn ol yn Ysbytty Bartholomew. Bu hi am bum mlynedd ar hugain yn Sister yn Rahere Ward yn yr ysbytty uchod, a dangoswyd iddi ofal a pharch mawr gan holl awdur- dodau y sefydliad yn ei gwaeledd diweddar. Mr. a Mrs. Daniel, ei rhieni, oeddent golof- nau yn eglwys y Boro', ac y mae Mrs. Jones yn un o ffyddloniaid yr eglwys. Derbyn- iwyd llongyfarchiadau ei chyfeillion ar ei