Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
12 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
FRISTER & ROSSMANN'S f»igh-class Sewing machines i FOR EVERY HOME. J WITH WALNUT COVERS. FULL SET OF ATTACHMENTS. HAND VIBRATING SHUTTLE. TREADLE I £ 3 7 6 £ 4 14 6 CAM ACTION. I A2 16 0 P, 4 4 0 You may pay more, but you cannot buy better. Over 1,000,000 sold. F. & R's Machines are finest cash value on the market. SOLE AGENTS FOR THIS DISTRICT RHYDWEN JONES & DAVIES. lqk Rhpduxn o IIts ==:==:==: =:0= =J= Complete House Furnishers, Upholsterers, Cabinet Makers, RHYL, COLWYN BAY, LLANDUDNO. Æ .I';P/.I,JlJ-: J mcQP' 'c' | ««| ITpresents >»- Xmas [sh_ MB Ladies' Vanity Bags. Travelling Requisites. Down Quilts. Folding Draught Screens. Occasional Chairs. Tables. Bureaux. Divan Chairs. Chesterfields. Souvenirs of Wedgwood, Worcester, Crown Derby, Coalport, Delft, Minton, and other leading makes. Plushettes. Wool Serges. Tapestry. Chenille and Wool Bordered Curtains. Cushions. Tea Cosies.
MODION NED LLWYD.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
MODION NED LLWYD. CONWY. Deallaf fod y cyfarfod cyhoeddus gafwyd yn y Neuadd Drefol nos Fawrth cyn y diweddaf, wedi troi allan yn llwyddiant mawr. Gwnaeth Mr T. C. Lewis gadeirydd rhagorol, ac yr oedd ei anerchiad yn dda neilltuol. Er ei bod yn. siomedigaeth i liaws na ddaeth Mr Ure, A.S., i'w gyhoeddiad, da gerwiyf nad eff-eithiodd ei absenoldeb ar frwdfxydedd y cyfarfod. Catoda Mr J. 'P. Griffiths hwyl axdd-erotiog, a chofir yn hir yr anexchiad doniol a da gafwyd gan y Parch. Daniel Hughes. Gresyn na fuasai rhai o'r arglwvddi ffol a rhyfygus yn y cyfarfod iddynt gael gweled a chlywed beth yw bam y Cymry am danynt. Mae wedi dyfod yn ddydd barn arnynt, ac yn bersonol yr wyf yn hyderus iawn, yr argyhoeddir hwy o wirionedd yr ym- adrodd Trech gwLad nag arglwydd." Brwydr ofnadwy fydd hon-yn awr netu byth am dani. Mae udgorn rfiyfel yn galw i'r gad bob dyn. wr i wneud yr hyn all o blaid sicrhau mwyafrif eta i'r blaid Ryddfrydol. Bydd yn ddifri-fol arnom pe y digwyddai yn wahanol. Diolch_i Rhyddtfrydrwyr Conwy am roi cychwyn mor dda. Diau y ceir eto gyfarfodydd brwdfrydig yn yr un lie cyn yr elo y frwydr fawx hon heibio. COR Y MOELWYN. Yr oeddwn yng Nghonwy dydd lau, ac yr oedd Vl1 ofid i mi orfod gadael y dref cyn cael cyfle 1 wrando y cor enwog hwn. Balch oeddwn i ddeall fod y cyagherdd yn llwyddiant mawr, aC fod yr hen gyfaill, Mr Cadwaladr Roberts, U.H., yn ei hwyliau goreu, a'r cor yn canu mor ar- dderchog. Profodd Bryfdix ei hun yn arweinydd medrus, a pha ryfedd, onid ydyw yn hen law gyda'r gwaith. ? Mae wedi arwain rhai cannoedd o gyngihexddau, &c., felly, nid rhyfedd oedd ei fod mor gartrefol a hwyliog. Gofod a balla i m sylwi ar yr oil oedd yn cymeryd rhan yn y cyngherdd. Mae Miss Mary King-Sarah yn parhau i ganu mor effei thiol ag erioed, a bydd hi yn sicr o gael derbyniad croesawgar yr ochr arall i'r dwr ac yn ol Y Drych," mae dis- gwyliad mawr am y cor. a'r cantor ion oil yng ngwiad yr Iauici. Nos IVenCT nesaf rhoddir cyfle i bobl Penmaenmawr i gael clywed y cor, ac yr wyf yn sicr y bydd yno gynulliad teilwng. COLWYN BAY. Gwelaf fod gryn gynhwrf yma gyda gwg ar safle pabell yr Eisteddfod. Gwylir y ddadl gan liaws o Eisteddfodiwyr yma ac acw yn y wlad, a hyderir y gellir dyfod i delerau heddwch. Nid oes gennyf awydd ymyryd yn y mater, oblegyd mater iddynt hwy yng Ngholwyn Bay ydyw yn bennaf. Enillir un peth yn arbennig trwy y ddadl, sef cael sylw y wlad at vr Eisteddfod, a bydd hynny yn fanteisiol yn y pen draw. Tra yn son am yr Eisteddfod, fe gofir i bobl Bangor symud at gaell yr Eisteddfod yn 1912, a phan y crybwyllwyd hynny ar ddydd cyhoeddiad Eis- teddfod Colwyn Bay, sicrhawyd hwy nad oedd neb arall wedi gwineud cais. Yn awr, amlwg ydyw fod pobl LeTpwl, yn selog am dani yn y flwyddyn honno. Bydd dadl ddyddorol ar hyu yn amser Eisteddfod Colwyn Bay, a cheir gweled pwy a Iwyddo, RHODD DEILWNG. Llonwyd calonau lawer bore Sadwrn diwedd- af wrth we Led hysbysiad fod y boneddwr, Mr J. Pritchard Jones, U.H., Llundain, wedi addaw £ 12,000 at Goleg newydd Bangor. Yr oedd wedi rhoddi f3.,coo o'r blaen. Codir neuadd ynglyn a'r Coleg sydd i gostio .fr5,ooo, felly bydd Mr Jones wedi cyfranu digon i dalu am honno, a gelwir hi ar ei enw ef. Diolch i'w galon hael. Bydd ei enw yn aros yn anwyl i'r oesau a ddel am ei gariad a'i haelioni at amcan mor dedlwrtg. Nid oes llawer o nynyddoedd er pan yr aeth yr un boneddwr i draul fawr i godi neuadd yn Niwbwrch, Mon, ei le genedigol. Ceir yn y neuadd honno lyfrgell ardderchog, ac. ar wahan i hynny, mae yno hefyd nifer o da; wedi eu codi. a rhoddir hwy yn rhad i hen bob? o'r lie, a dhyfrana hefyd yn wythnosol tuagat eu cadw yno. Pwy na theimla yn ddiolchgar am y fath esia.mplau o haeliioni? Gwyn fyd nad efelychid ef gan eraill sydd yn meddiianmi ovfoeth lawer. TARO YN GALED AI nos Snl yn ddiweddar yr oedd gwraig wedi myned i addoldy a baban'ar ei braich. Gan nad oedd y byohan yn deall fawr o'r hvn oedd yn myned ymlaen, aeth yn aniddig, a dechreu- odd grio. Yn fuan cododd y fam, gan feddwl myned ag ef allan, pryd y sylwodd y pregethwr Peidiwch a mynd ag o allan dewch ag ef ymlaen i'r set fawr yma. ac mi trvaga yn union deg." Nid yw yn debyg fod yr un o'r blaenor- iaid hynny wedi gofyn. am gyhoeddiad arall i'r pregethwr hwnnw. PENMACHNO. Da y gwnaeth y frawdoliaeth vma gyflwyno dyste-b i'r cyfaill Hyfreithon ar ei fynediad odd;- yma i fod yn weinidog. Bu y brawd yn ffydd- lon a gwasanaethgar gyda gwahanol achosion yn yr ardial. Pobl gaTedig ydyw pobl Penmach- no bob amser.—Gwelais fod Mr Owen Jones wedi ei ddewis yn orga-nydd yn yr eglwys yma. Anhawdd iawn fuasai cael neb gwell, ac nid oes eisiau pryderu na ddyry efe foddlonrwydd cyffredinol. Pan at i'r lie, mynnaf droi i'r eg- lwys i'w glywed. Mi garwn ei weled yn chwareu cyfeiliant i'r Per-son a'r "Y gweinidog," pegalliai y ddau gytuno i ganu y ddeuawd ihonno Mae Cjmry'n barod DOLWYDDELEN. CydymdeiimliT a'r hen gyfaill Mr Ellis Wil- liams, Berth 'Bos, oherwydd lddo gvfarfod a damwain yn ddiweddar. Brysied wella, on-de ni fydd fawr o drefn ar y lie heb ei wasanaeth ef. Mae yn wir fod yno Ellis arall, sef Elis o'r Nant; ond rhaid cael y ddau yn iach cyn y bydd pethau yn iawn yno. AT OHEBWYR. Mae yma lythyrau wedi dod i law, ond rhaid eu gadael hyd yr wythnos nesaf. Os gwelwch yn dda, peidiwch ac anfon llythyrau Saesneg yma, onide, mi fyddaf yn digio. NED LLWYD," Weekly News Office, Conwy.
---...... YT Nodion Llywarch…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
YT Nodion Llywarch Hen Y mae'r Prif-Athro T. Rees, M.A., Coleg Bala- Bangor, yn wr Ilan a maes, all anian yn llawn o fywyd yr oes y mae'n byw ynddi. Nid felly ei holl frodyr o swyddl ym mhob Coleg. Dyn- ion bonheddig, dysgedig, o'r iawn ryw yw llawer o'n Hathrawon ond dynion ofnus a thawel. Deallant roots geiriau ieithoedd meirwon, ond ni wyddant fawr am wreiddiau annwylderau cymdeithasol, a pvreidcliau medd- yliau sy'n ysxi enaid cymdeithas yr oes y maent yn byw ynddi. Ni fedr ein cyfoethogion po-litic- aidd chv/aith chwjrn-u arno ef, fel y chwyrnant ar ei frodyr yn y Coleg Cenedlaethol. Fel hyn daw ein Colegau yn rhan o'n bywyd Cenedl- aethol. Rhwygwdh hefyd ein lleni enwadol. A fyddai'n foesol ddirwg pe'r ymddanghosai Syr Harry Reichel yn Siasiwn y Methodistiaid i son am addysg, ac addysg gweinidogaeth? Ni lefarai ddim, ond a gred yn ei galon sydd bri- odol a da. Cyfiawnodd yr Arglwyddi eu gorches"i, a ffoisant, gan adael yr haner cant nell drugain arferol i ofaPu am y gw-eddill gwaith, ac i gadw'r meinciau'n gyn-es, hyd oni ddelo rhyw aflwydd i achos y cwrw neu aciios y tir. Bloedd- ia'r Rhyddfrydwyr i'r gad, a bygyt'hiant beth gormod. Gwell fuasai iddynt danio'r wlad a rheswm eu hachos, a rhoddi heibio'r" fygwth, hyd oni enillont y dydd. Gwedi o honynt enill y gamp dalu'r pwyth yn drymach na'u hadd- ewid. Amlwg na fwriadant am einioes holl Ar- glwvddi amddiffynfa'r tir a'r nHW, ond bwriad- ai-it cLroi dlros ei ddrws wyr y meirch ar milgwn, y bobl ddiofal am bawb a phob peth, ond eu budd en hunain. Er ei holl fawredd, ymddyg- odd Balfour yn drahatis. Collodd ef a'i blaid yn waradwyddus, bwriwyd hwy ymaith fel gwaddod. Gwenodd arno ei hun, yn hunan ddoeth, ac ymyrodd yn hyf a'r awenau trwy Dy'r Arglwyddi. Faint bynag ddiflaso'r wlad ar Doriaeth, hi fyn hi'r llywodraeth trwy ei phendefigion. Hwyrach fod dydd eu gofwy hwy a hithau )'ID: agos. Y dosbarth dawnsio' yw'r bwgan cors sy'n af- lonyddu calonau pobl dda Ffestiniog. Na ddawnsier o dan gysgod addysg, fel na chaffo addiysg an air o achos y ddawns. Anffawd addysg yw fod cymaint o chwareu o dan ei chysgod. Ymddengys mai corfl yr ysgolor yw'r chwareuwr. Pabam. y gwna pob Ysgol Sir ei hun yn rhyw argraffiad llogell o'r Prif-Ysgolion ? Paham na rodder y chwareu yn rhan o'r gradd, yn lie ei add yn yr oemi, yn wohnwy traha lawer tro. Chwareuer, yr ydytn dros chwareu, ond cadwer chwareu yn ei fyd ei hun-i gerdded yn ei nerth ei hun,, yn lie ymlysgo'n drwm ar freichiau'r Ysgolion. Rhyw don newydd yw'r dawnsio, pan gilia'i nhewydd-deb fe ddiflana hithau. Beth bynag am wynfyd y dawnswyr, gwynfyd y rhai fedd galon la wen, radlon, a dla. Y mae gormod o 61 gwaith ar ewynau rhai o honom, a gormod o 61 gofid ar ga'lonau'r lleill, i fedru dawnsio, Para'n brin v ymgeiswyr. am y weini- doga,eth Eglwysig. Ym marn Mr P. P. Pennant, bycihander y Gyflog yw"r achos. Ni ellir dis- gwyl i rieni roddi eu plant, nac i ddynion roddii eu huinain, am gyflog mor fach. Eled Mr Pennant i'r farehnad Ymneilltuol, a holed pa- ham y miae hono yn llawn—yn rhy lawn. Y mae'r gyflog vno'n "llai, a'r gwaith yn galetach. Bydol, bvdol yw barnu'r swydd yng ngoleu'r gyflog. Nid y gyflog yw'r cymheHiad i'r wen- idogaeth yng Nghymru. Pe'r gyflog, pabam nad el llu o'r Ymneillituwyr i'r Eglwys, cant lawer gwell cyflog a llawer mwy o barch. Ymholed M.r Pennant paham na fag yr Eglwys ddynion fynant ei gwemdogaeth o flaen dim, a deued a didelo. Rhaid i'r Eglwys wrth awyrgylch fwy Ysbrydol, mwy o waith i'w phobl ieuainc, a rhagorach gwenidogaeth i'w swyno. Os medr lanw ei phwlpudau a gweision cyflog gwae'r Eglwys hon. Ni ofala gwas cyflog am y defaid, ca'r bleiddiaid eu rhwygo, os bydd ei gyflog ef yn ddiogel. Nid yw'r nrinder yn glod i'r Eglwys. Ond y mae yn glod i'r genedl, nad a ei phobl ieuain ci swydd dda offedriad, er Trawy-n y gyflog, heb rhyw gymbelliad uwch. Felused y wawr a doror yn nydd ein. pryder. Lmwen chwedI fel bore'r wawr i wyr Colieg Ban- gor, oedd y newydd fod Prichard-Jones, Ysw., yn rhocMi £ 12,000 at eu hadeiladau newydd. Un o feibion Mon yw'r rhoddwr hael—Niwbwrch a Llundain medd yr hanes. Bu Niwbwrch un tro yn anfon gwr trosti ei hun i'r Senedd. Collodd ei braint a'i brio Gelwir un o wyr Ty'r Ar- glwyddi. yn Argliwydd Nnvbwrch. ond ni fu'r dreflan well o roddi menthyg ei henw i hwnw. O'r diwedd magO'dldi wr a roddodd -f. 150,000 er ei chysurio. Bellach, -Aele'r un Tywysog wedi rhoddi £ 15,000 at Goleg y Gogledd. Hoffa am- bell galon oergul tenu'r Moniaid eu bod clan- msh. Beth bynag am eu pechodau, magant dywysogion o roddwyr. Hwy fagodd Robert Davies, Ysw., angel gvvarcheid 10I y Corff, a gwr roddodd fwy. na haner miliwn o buna-u i am- canion da, hebLaw rhoddion Haw aswy. Ni fydd Cymru'n dlawd tra mago feibion o deilyng- dod hwn Gwr gododd ei hun a gwr sy'n tynu ei genedl i fyny ato. Diolch iddo. Teimlais fy noethineb yn gwridoi o falchter am i mi'n didriarwybod ymgadw rhag ei gwasifcraffu ar lythyr Cyngor yng nghylch maes- a hafod Eisteddfod Colwyn Bay. Ni fynwn er ym hoed glwyfo calonau'r gwyr fu'n cynghori'r Cyngor, amcanas,ant yn dda; er ei fod ychydig yn hun- anol yn hanes rhai o honynt. Pendorlan? Rhaid ei bod yn dorian o faint anferth, a hi'n ddigon o wasitad i babell Eisteddfod ar ei phen. Ni chredai Pen y Llyn ym mhriodoldeb "Pen y Dorian fel morfa'r genllif Eisteddfodol. Ei holl flinderau'r tren, fe geidw ei clrawsffordd ef Dafydd Jones rhag ymyryd. Gan gofio, os bydd Dafydd yn ei hwyl, fe gaiff ef ran dda o bobl yr wyl i wrando ei gan yn y gro, ac i sylwi ar ei dull o ymrolio yn ei wely. Gwelaf un peth yn amlwg, y mae i'r gornestau yma eu gwerth eu hunain. Creant ddyddordeb yn y wlad yng nghylch yr Eisteddfod, yn lie ei bod yn gudd- iedig mewn swyddfa. Pan ddelo ei hadeg, ni bydd raid canu ym mhen pob bryn am ei dyfod- iad, gWyr y bobl beth am ei helyntion. Wele Esgob Llanelwy unwaith do yn a.deiladru castell hud a ffigyrau, gan fwgydu'r bobl i gredu ei fod gaer deg. Ei weledigaeth gyntaf yw mai hollol Gymreig o ran iaith yw Ymneilltuaeth Cymru, o achos hyny y rhaid cadw'r Eglwys yn y tir erbyn y bore y byddo Cymru yn Saesnes fain ei thafod. Profodd fod y Gymxaeg ym marw yn ol y rhesymeg hon — In 1891 45 per cent. of the population spoke English only, in 1901 50 per cent. of the population spoke only English." Yr holl bxofix yma yw i'r elfen Seisnig gyn- hydidu 5 y cant mewn deg mlynedd, sef un y cant bob dwy fiynedd. Ni phrofa hyn ddarfod i gymaint ag un Cymro golli ei iaith, a phan gofiom yr ymfudiad Seisnig i'r De yn neilltuol, syndod cyn lleied y cynydd. Ei ail adnod Vill "In 1891 30 per cent. of the people spoke only "U elsJh, in 1901 15 per cent, of the copu- lation spoke only Welsh." Ni phrofa'r Esgob yma drachefn i gymaint ag un Cymro golli ei iaith, yn unig fod rhif y Cvmrv uniaithog yn Uai. Gwyntiodd y ddleu wir uchod, gan feddwl i'r Ehud gredu anwir yn eu cysgod. Gan ei fod yn honi seilio ei gasgl- iadau rhyfedd ar Adroddiad y Llywodraeth, pa- ham yr anwybyddodd v ffigyrau hyn:- Yn 1891 siaredid Cjmiraeg gan 898,914. Yn 1901 siaredid Cymraeg gan 929,824. Felly yn rnoddi cynydd o 30,910 mewn deng mlynedd, yn y rhai siaradant Gymxaeg. Llawen chwedl i'm calon i yw'x 30,910 cynydd hwn yn rhif caredigion hen iaith Cymru. Dos rbagot, angyles wen, er yr holl gau-chwedlau. Pan ddiechreuo un gyfeiliorni, a'r lliaws difeddwl ar ei o i'r anialwch. Cwyd to o Amddiffynwyr 1-1 Eglwys yn ol sect newydd yr Esgob, y sect igredant fod y Gymraeg yn marw, y rhaid gadael yr Eghvys yn y tir i ofalu am Saeson, ac am y Cymro pan gollo ei iaith. Fuaned yr a pech- odau Athrawon yn athrawon pechodau. Wele rhyw Mr J. J. Lloyd, Llanelwy, yn troi allan i Lloegr a ilestriad da o'r cyfeiliornadau newydd, i'w hau ym maesydd pobl na wyddant yn sm- genach. Rhoddwn y ffigyaau fel y mediro pawb farnu trosto ei liii-n Rhai'n Siarad dim ond Cymraeg 280,905 RhatÍ'n Siarad Cymraeg a Saesneg. 648,919 Rhai'n Sia.rad Saesneg yn unig 928,222 laithoedd craill. 3,893 Heb nodi'r iaith 2,757 Rhana'r boblog,a,eth yn awr yn 929,824 yn siarad Cymraeg, a 928,222 yn, siarad Saesneg. Yn 1801 587,255* oedd holl boblogaeth Cymxu, A chaoiatau eu bod oil, bob genau, yn llefaru'r hen iaith hon; y mae coleddwyr y Gymraeg wedi cynhyddu'n xhagoxol. Pa ddiben marw nadn uwch iaith sy'n enill bywyd a nerth? Gaix eto yn ol y ganon Esgobaidd per cent.' Y miae per cent." a precedent" fel hen dduwiau'r cenhedloedd. Baal a Moloch. Cpi hir d'a,w'r gwynt a feginau precedent" a'r glaw o ograu per cent. Fel hyn y siaredir Cymraeg "per cent." yn Siroedd Cymxu: — Meirion, 93.7; Aberteifi, 93.0; Mon, 91.7; Caer- fyrddin. 90.4; Caernarfon, 89.6; Dinbych, 61.9; Fflint, 49.1 Trefaldwyn, 47.5; Brychein- 109, 459; Moxganwg, 35.9; Penfro, 34.2; Mynwy, 13.0; a Maesyfed, 6.2. Sir Fynwy a ChaercJydd sv'n andwvo'r cyfartaledd. Tymeir allan Pynwy a Chaerdydd a daw'r Cymry yn 56.7. Ceuwch allan Fynwv a Moxganwg, ac ar un naid, dawr Cymry yn 69 y cant er Maesyfed Anghymroaidd ei thafod. Gwyr y cyfarwydd a Chymru mai Sir Fynwy. Caerdydd, Penarth a'r Barry sy'n rhoddi i Gymru ran ehelaeth o'i gwedd Loegeraidd ac Estronol. < Cyhoedda Mr Lloyd mai The National Church was the only church in Wales that minis- tered to the whole p-eople of Wales in a language they understood." Egluxa Mr Lloyd y camosod- iad cymylog hwn a chamosodiad dwl arall sef fod Ymneilltuaeth mewn anhawster, y bi-linr gual difficulty." Beth yw'r anhawster? Medd- ant ddigon o wenidogion dysgedig a dawnus, hiufen y genedl ym mhob rhyw fodd. Yn ol y rhesymeg gyfrin hon., y maefr; cenedl yn troi yn Saesnig, ond y mae'r pregethwyr yn codi o rhyw gongl ddieithr i'r gorlifiad, er fod canoedfl o honynt yn gradddo yng Ngiholegau uwchaf y deyxnas. Y gwir anwadadwy yw, y mae'r Ym- neilltuwyr yn cyfarfod i'r goclifad yn y De yn illawer rhagorach na'r Eglwys Sefydledig. Oriiid oes gan y Methodistiaid Calfinaidd yn unig 288
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
13 ABBITS direct from Farm (thousands weekly), four best 4s. 3d. medium, 3s. gd small, 2s. Carriage paid receipt P.O.—H. Chidley, Hclsworthy, Devon. 1806
[No title]
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
o egiwysi Saesnig yng Nghymru a 263 o weni- dogion yn eu gwasanaethu. A thebyg yw ym- dreohion. yr Enwadau eraill. Er hyn oil, wele genad o Gymro yn cyhoeddi yn Lloegx i amcan cadw'r Eglwys, nad oes neb ond Eglwys Loegr yn efengylu i'r ruaner Saesnig sy'n y wlad. Och fi! Hoffem cyn gadel y Saeson. yma, alw sylw pob sant a gar gymeriad crefyddol Cymru at y gonglad ofinadwy o baganiaid sy'n llechu yma. Hona Mr Lloyd fod Eglwys Loegr yn estyn ei gwasanaeth i'r holl genedl—yn neilltuol i'r hanger o honi sy'n Saeson. Honiad andwyol o anuwiol, am y cyfrifa'n grefyddol fintai enfawr o baganiaid. Ystyriwch 928,222 o Saeson un- iaith yn ein gwlad. Caniatewch fod 150,000 o honynt yng nghorlanau Eglwys Loegr; ac fod y piedwar enwad Ymneilltuol yn ymgeleddu rhyw 250,000 o honynt, a'r Pabyddion yn rhlifo rhyw 50,000. Rhaid felly fod yng Nghymru oddeutu 478,222 o bobl gymysg, ond Saeson o ran iaith. yn baganiaid hollol. Wele i Mr Lloyd faidh o genadwri i'w gosod o flaen y Saeson:-fod ym Mynwy a Moxganwg ganoedd o filoedd o bobl Seisnig en hiaith na fedd Eglwys Loegr le i ddeg y cant oi honynt i addoli, ac na fedd holl enwadau crefyddol y rhanibarth, yng nghred ac anghred, le i'w haner. Na thwyller neb hyd yn od i gadw Eglwys yn y wlad. Ni saif y gau, ond am noswaith fer.
North Wales Coast Football…
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
North Wales Coast Football Association. DRAW FOR THE COAST CUPS. A meeting of the Council of the above Associa- tion was held on Thursday evening, at the Sta- tion Hotel, Llandudno Junction, Mr R. John Hughes in the chair. The following representa- tives were presenrt: Messrs Henry Lloyd (Con- way), Percy Weekes (Holyhead), D. John Jones (Pwllheli), T. 0. Morgan (Conway), J. E. Hil- ton (Llandudno), J. D. Owen (Colwyn Bay), J. W. Post (Treasuxer), and Mr J. Ll. Williams, Holywell (Secretary). A HOLYHEAD PROTEST. Considerable time was spent in considering a protest lodged by Holyhead against Pwllheli, not having had their players registered in proper form according to Rule 4. Mr Weekes stated the case at length on behalf of Holyhead, and said that the protest was made in no vindictive manner, but as they in Holyhead had been sticklers for the proper ob- servance of the rules, which he contended should be observed to the letter by other clubs. They were on friendly terms with Pwllheli,, and whatever migiht be the outcome of their protect, he hoped they would be friends still. However, his committee felt that they had a grievance against Pwllheli in that club not having ob- served the rule named regarding the cup-tie played at Pwllheli, when Holyhead were de- feated. He trusted the Association would help Holyhead in. having the rules properly observed. Mr D. John Jones, on behalf of Pwllhelt, said he very much regretted that Pwllheli had been made the subject of a protest. During the tlii,- years in which they had been members of the League there was some protest against them in each year. He could assure the Council that they were under the impression in Pwllheli that they had read the rule aright; and if they had not done M), it was through a misunderstanding of the reading of Rule 4. It was end,ea,voured to popularise the game in Pwllheli, and all the players they had were old players and well known. A list of the players had been sent to the Secretary of the Association, and they had received no intimation from him that such players were ineligible. They were, therefore, surprised to learn that Holyhead had entered a protest when they were so decisively beaten. All the players in the cup-tie were players who played regularly, and had signed on for the club, and there was no question of the bona- fides of those players. If a technical offence had been commiitteed, he hoped the Association would look at it in that light. Mr Battersby supported. the last speaker, and •suggested that there were two interpretations oi Rule 4. Everything was being done by the club to do that which was necessary. The representatives having retired, the Coun- cil considered the matter at length, and came to the conclusion that the Secretary of the Pwllheli club had committeed a technical error in the matter, but as the Secretary of the Association had also inadvertently omitted to return the list of suggested players to Pwllheli, as had been done in other cases, the Council decided that the match hold good, and that the protest fee be returned to Holyhead. DRAW FOR THE CUPS. The draw for the third round of the Senior Coast Cup resulted as follows: — Bangor Reserves v. Rhyl Grange or Denbigh Town referee, Mr .Welch, Crewe. Flint v. Conway; referee, Mr A. C. Slater, Llanidudno. Llandudno Amateurs and Pwllheli byes. To be piayed on, the ground of the first-named club on January 15th. Kick off not later than 2 30 p.m. The draw for the semi-final was as follows:- Llandudno Amateurs v. Pwllheli, at Bangor. Ba.ngor Reserves or Rhyl Grange or Denbigh v. Flint or Conway, at Llandudno. The ties to be played on February 5th and 191th, according to arrangement. Kick off not later than 2.30 p.m. The following was the result of the draw for the third round of the Coast Junior Cup:- Llanberis v. Pwllheli; referee, Mr Morgan, Portdinorwic Llandudno Amateurs' Reseives v. Blaenau Festiniog; referee, Mr W. J. Parry, Colwyn Bay. Holyhead v. Menai Bridge, Llechid Swifts, or Bangor Druids; referee, Mr R. Her see, Llandudno. Rhyl Grange v. Bagillt; referee, Mr J. Wil. liams, Denbigh. To be played on the ground of the first-named club on New Year's Day, kick off not later than 2.30 p.m. PROPOSED NORTH AND SOUTH WALES MATCHES. The delegates, consisting of the Chairman, Mr Post, Mr Willman, and. the Secretary, reported anent their visit to Wrexham respecting the furtherance of establishing North and South Wales matches. The delegates met the South Wales representatives, .and they discussed the various phases of the suggested match or matches, and the South Wales representatives were convinced of the benefits of such matches, not partioularly financially, but fo"- the good of the ("aIDe in Wales generally, and the encurage- ment of young payers within the jurisdiction of the two Association^ Two- modes of arrange- ment for the matches were suggested, 1. That, as an experiment, there should be two matches, home and home, and all ex- penses of the two matches to come out of the two gates, and any surplus to be shared, or any deficit to be made good equally by the two Associations. 2. That we were quite prepared to take our own gate, pay out all expenses of the two teams, keeping all surplus, or paying any de- I ficit (if any), the South Wales Association to do likewv<? With regard to player. we agreed that they should play any players, amateur or profes. sional, bona-fide members of any club affiliated with ;heir Association, our Association,, of course, doing likewise. The South Wales xepresentatives undertook to lay the delegates' suggestions before their col- leagues, and would communicate with them in due course. The Chairman stated that the North Wales delegates had to convince their Southern breth- ren that the North Wales Association was a moxe influential body than was thought in the South., and he hoped that their efforts would ultimately end in a good arrangement being made for attractive matches. A hearty vote of thanks was passed the dele- gates for their labours in the matter.
N.W. Coast Wednesday League.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
N.W. Coast Wednesday League. DRAW FOR THE DUNCAN CUP. A meeting of the above League was held on Monday evening at the North-Western Hotel, jLLandudno Junction, Mr. R. Greenfield, FjR.H.S., in the chair. The following I repre- .sentatives were present: —Messrs. William Owen, Harold Hayden, A. J. Davies, T. Griffiths. J. E. Morgan, J. E. Jones, R. T. Hughes, H. J. Wilson, G. Mason,, and F. W. Jones (Hon. Secretary). A protest by Con,way against allowing the match versus 'Corinthians to stand on account of the official referee not attending was con- sidered, and it was decided that the match hold good. A protest was he,ard from the Coxinthian.s against L1.anf.airfechan for playing an ineligible man. The protest was upheld. The following was the draw for the first round of the Duncan Cup, to be played on the ground of the first-named club on the 5th J a,nu.ary Deganwy v. Bangor Llandudnü Celts v. Llanfairfechan. I Conway v. Corinthians. Colwyn Bay, a bye. -&- 88811[
The Living of Clynnog-.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
The Living of Clynnog-. The vacant living of Clynnog Fawr (a corre- spondent writes), which is in the gift of Jesus College, Oxford, has been offered to and ac- cepted by the Rev. T. H. Richards, Penmaen- mawr. It is understood- that the patrons, in view of the state of preservation of the ancient parish church—termed! by Pennant the most mag- nificent structure of the kind in North Wales,"— have been occupied by a special sense of re- sponsibility in making the present appointment. They are to be congratulated on their selection. The new incumbent is well known in Bangor diocese and is highly esteemed, having held curacies at Nevin, Llandudno, and Penmaen- mawr. Clynnog Fawr is one of the historical land-marks of the country. Its foundation is to be traced back to the first beginnings of Celtic Christianity. It was renowned for centuries as one of the great "Bangorau" of Wales. Mediae- val beliefs and usages clustered around it in the minds and practices of the inhabitants of the countryside down to comparatively recent times. The venerable buildings are of cathedral like proportions, and are most impressive in their severe grandeur and massive, repose. The beautiful chapel of St. Beuno—connected with the church by a passage of immense antiquity— is in a sad state of dilapidation. The entire fabric, indeed, both church and chapel, needs restoring, and it would be a fine piece of work on the part of the new incumbent to carry out a complete restoration scheme.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
Matrimonial Circle. c^detd^fX'ey Send now, EDITOR, 18, Hogarth Road, Earls Court. 1807
West Denbighshire Liberals.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
West Denbighshire Liberals. SIR HERBERT ROBERTS ADOPTED AS CANDIDATE. FRIDAY EVENING'S DEMONSTRATION AT COLWYN BAY. Yesterday (Wednesday), at Bodawen, Denbigh, a special meeting of the West Denbighshile Liberal Association was held to consider the question of candidature at the forthcoming Parliamentary election. Mr. W. G. Dodd, of Llangollen, the President of the Association, was in the chair, and there was a large and representative gathering of delegates from all parts of the division. Sir Herbert Roberts delivered a stirring address—con- sidered to be one of the finest in his long political career—and he was unanimously adopted as the Liberal candidate. All the speeches were marked by great enthusiasm and confidence, and while it was admitted that there was a great deal of spade-work" to be done, it was felt that victory was assured. Sir Herbert Roberts will open his campaign with a great demonstration in the Victoria Pavilion to-morrow (Friday) evening, when he will be supported by Mr. E. G. Hemmerde, K.C., M.P., and Mr. Herbert Lewis, Parliamentary Secretary to the Local Government Board. Mr. John Crompton will preside. The hon. Baronet will on Monday evening address the electors of Llanrhaidr-yn-Mochnant, at the other end of the constituency, and on the following night lie will be at LIansitin. The present number of Parliamentary electors in the division is 9,920. At the last contest, in 1895, it was 8,941, and the increase of close upon a thousand electors has occurred mainly at Colwyn Bay. In 1892 Sir Herbert majority over Colonel Cornwallis West was 2,333, and in 1895 over Colonel Wynne Edwards it was 1,603.
A Rhos-on-Sea " Traveller."
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
A Rhos-on-Sea Traveller." At the Conway Petty Sessions on Monday, before Mr Ephraim Wood a d other magistrates, Arthur Potts, Lyndhurst-road, Rhos-on-Sea, was charged with illegally being at the North-Western Hotel, Llandudno Junction, on Sunday, November 7th, at 9.15 p.m. -1 efendirit pleaded not guilty. P.C. Williams, Deganwy, said that on the night in question he found the defendant in the room behind the bur. Having seen him there almost every Sunday, witness asked him what his business was to bring him in that direction, and the de- fendant replied that he had brought a pony to try and sell it. Then he said he had come to meet a veterinary surgeon, and afterwards made the excuse that lie had broken in a pony for a Deganwy gentleman, but when asked where the pony was the defendant replied that the gentleman had taken the pony away, and later on he added that he did not know who the gentleman was. The witness then told him that if he could not give a reason- able explanation he would be reported as not being a bona-fide traveller. Eventually he returned to Colwyn Bay by 9.35 p.m. train. Replying to the defendant, witness said that he was drinking a glass of stout. Defendant: Excuse me, it was beer. (Laughter). I walked from Colwyn Bay and wanted refresh- ment. I had walked to Talycafn to look for a dog which I had lost, and I walked from Talycafn to Llandudno Junction, thinking I would probably meet someone at the Junction Hotel who could tell me something about the dog. There were seven or eight others from Colwyn Bay in the hotel, and was it right that I should tell my business to every Dick, Tom and Harrv there. I don't consider that I should. As a matter of fact early in the morning I had a pony that was very lame, and I wanted it unnerved, and I thought I would come to the Junction to look for the and see the veterinary surgeon if he called there, or to go on to Conway. Why should the oflicer tackle me, and leave the other men alone ?. Deputy-Chief Constable Rees Do you come to look for a dog every Sunday ? (Laughter). No. Deputy-Chief Constable Rees You have been there every Sunday. Defendant: Excuse me, I don't. I was not there yesterday. I was a bona-fide traveller on business. Deputy-Chief Constable Rees said that if the defendant only visited occasionally he would not take notice of it, but this man made a practice of visiting the hotel every Sunday. The magistrates imposed a fine of 2s. 6d. and costs.
__-._. Christmas Puddings.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Christmas Puddings. The making of the Christmas Pudding is an institution in many families. Everybody is invited to have a stir, and the pudding is all the better for it, for one cannot too thoroughly mix up the ingredients. One of the disadvantages of the old-fashioned Christmas pudding is that it is liable to be heavy and indigestible, and it must certainly be partaken of very sparingly. The younger end of the family generally like a second helping, but does not very often get it if mother has her say in the matter. There is a way of making a Christmas Pudding so that it will be quite as rich and enjoyable, but considerably lighter than the old-fashioned way. If Cakeoma recipe is followed the same delightful pudding is made, but without its indigestible properties.