The North Wales Weekly News

Nodion Ned Llwyd. I TRO GWAEL. I Fel mae'n hysbys nid yw y beirdd wedi tewi hyd yma ar ol 'Steddfod Colwyn Bay. YSgTif- ennir llawer gan y rhai sydd wedi colli ar yr englyn i'r Warn," a chan eraill sydd yn tedmlo dyddordeb yn y mater. Yr wythnos ddi- wedd.af anfonwyd englyn i newydd ladur, a rhoddwvd enw Mr. R. Williams Parry, bardd y cadair, wrtho. Yr wythn->s hon mae Mr. 1 arry vn vserifennu i hysbysu nad anfonodd ef yT englyn dan sylw i'r swyddfa, na'r llythyr oedd i'w ganlyn, ond iod rhywun wedi ffugio ei enw. Tro gwael ac angharedig iawn ydyw tro fel hyn, ac yn sicr dylai yr enog wneud ymddiheurhad cvhoeddus am ei dwyll. Nid wy1 heb iod yn crwvbod pa mor hawdd ydyw i olygwyr gael eu camarwiain gan rai drwg ac anonest. Anhawdd gwybod beth oedd am can y sawl a wnaeth dro fel hvn .gvda dvn ieuanc mor gymeradwy a Mr. Yvi 11 iams "Parry". Hyderaf daw i'r golwg, a rhoi eglurhad. HANGOR. Xos Fercher diweddaf cefais gyfle i wrandaw ar^anu, &c., rhagorol mewn cyngherdd a gyn- helid gan Gor Mexched Bangor yn y Penrhyn Hall. Llew Tegid ydyw llywydd. y cor; ac y mae wedi rhoddi pob cefnogaeth iddynt ar hyd y blynyddau. Ele otdd ll^vydd y cyngherdd, a chaed ganddo araith ddoniol a da lawn. Gyi- eiriodd at y ffaith nad oes yn hanes y ddmas yr un cor wedi parhau gyda'u gilydd fel y c6r hwn. Maent wedi ennill ami i wohr, ac wedi rhoddi gwledd gerddorol dtoion mewn jwahanol gyngherddau yn y ddinas. Yr oeddynt yn ail yng -N,holivy,n Bay eleni, a hyderai y byddent vn°gyntaf yng Nghaerf>Tddin y flwyddyn nesaf. Rhoddodd air da i'r arweinydd, Mr. Thomas Thomas, A.C., ac i aelodau y cor am eu ffydd- londeb. Cyfeilid gan Pencerddes Arfon, a chaed unawd penigamp ganddi. Cyuort-hwywyd y cor gan Miss Lily Simmons, Mrs. Brooks, Miss My fan wy Jones, Miss Id-a A. Williarns, a Mr. Tom Bryniog Jones, R.A.M., ac yr oedd y cyfaill kwn yn cymeryd yn rhagorol iawn. Ychrwanegwyd at ddvddoideb y cyngherdd trwy gael adroddiad o "Rhianod Penrhyn Gwyr gan Mr. W. J. Walford. CONWY. Da genyf fod yr Undeb Corawl wedi dechreu ar ei waith e:to eleni. Mae y gwaith da a wneir gan y cor hwn yn flynyddo] yn esiampl deilwng i leoedd eraill. Llawer gwell ydyw ymgymeryd a dysgu cyfanwaiith. na rhoddi amser i ddysgu darnau cystedleuol. Y dydd o'r blaen gwelais vr anrhegion heirdd a joddodd y cor a'u cyfcill- ion i'w arweinydd, Mr. J. P. Griffiths a'i briod. Hyderaf y bydd i'r ddau gael blwyddi lawer eto i fod o wasanaeth mewn gwahanol gylchoedd. COLWYN. Cefais air i'm hysbysu am ddigwyddiad doniol jina. Yr oedd llencyn Hon wedi treifnu i gyfar- fod ei anwylyd mcwn man neilltuol, a bu yno yn dsisgwyl yn hir. O'r diwedd tybiodd ei bod yn dod, a neidiodd i'w chyfarfod, ond er ei fraw gwelodd mae gwraig adnabyddus oedd. Dichon y bydd yn fwy gochelgar y tro nesaf. LLYSFAEN. Yn ol cais Creigiwr bydd i mi ymweled i'r lie hwn yn fuan. Dywed ef v dylwn ddyfod 3-n amlach, y cawn ddigon o ddefnyddiau i ysgrif- ennu arnynt am wythnosau. O'r goreu, mi ddoi. Nid yn gymaint er mwyn cael testyivau, ond mae arnaf awydd gweled rhai o'r hen gyrfeillion sydd yn y rhan hon. lialch wvf fod y Pardhn. Wilson. Roberts, E. A. Enock, a Lhfon yn bwriadu cydweithio er daioni yn y cylohoedd hyn. TAN! TAN! Brawychrwyd pobl Bangor, nos Iau diweddaf, trwy i dan dorri allan ym Masnaohdy Mri. Evaivs axvd Roberts. LVwyddodd y ün-ddiftodd- wyr i atal y tan ar ol oriau o lafur. Bu difrod mawr, a'r syndod yw na buasai y canlyniadaju yn 1 lawer mwy difrifol; yr oedd pylor yn y lie, a ffrwydrodfd hrwnnw nes gyrru arswyd trwy y dorf, ond ni ddigwyddodd niwed i neb. FFAIR Y LLAN. Un o ffeiriau vhyfeddaf y wlad ydyw ffair Llanllechid. Aeth nifer yno dydd Sadwrn o Lanfairfechan. Yr oeddynt yno yn ddigon prydlon, ond clywais n>ai amhrydlon iawn oedd rhai o honynt yn dychwelyd, a'i bod yn llawer haws iddynt fyned yno nac ydoedd i ddychwel- yd. Collwyd y ffordd yn agos i Aber. Tipyn yn gul y caent hwy'r ffordd, er ei bod mor lydan a'r un arall yn y cylch, ac yr oedd yn cymeryd tipyn o amser i gerdded o'r naill ochr i'r lLall, ac nid rhyfedd eu bod yn flin tranoeth a'r pen yn ddolurus. Gwell gartref y tro nesaf. ABERGELE. Bydded hysbys i Searchlight y daw Cartxin i edrych am dano yn fuan. Nid yw wedi digio wrtho, er ei fod Lawer gwath wedi I, dweud pethau digon cas am dani. Mae yn awyddais dawn i gael golwg arno, ac yr wyf yn meddwl pe gwelai y ddau ei gilydd, y deuent i ddeall eu gilydd yn lhwydd. Mae wedi dweud ugeiniau o weithiau y carai ei weled, ac yr wytf am drefnu iddi gael myned yno mewn motor. Gofaled P.C. Rowlaads, Llanddulas, am imidi gael pasio trwy y lie hwnnw yn ddi-dwrw a di. dramgwydd. Mi fum i'n meddwl y byddai yn dda gan lawer o'r rh i sydd yn gyrru y Motors yma pe cawsenit ymwared a'r heddgeidwad hwn oddi yma. Nid wyi yn gwybod' am yr un yn y wlad ag sydd wedi lwyddo i ddal a chospi cyn- nifeT o rai yn gyrru yn orwyllit. Diolch iddo ef a phob un arall sydd yn -\eisio dysgu doethineb i'r dosbarth hwn. CARTREFI CYMRU." Buasai yn dda gennyf fod yn Llanrwst yn gwrandaw ar yr erlimydd, Mr. S. Maurice Jor.es, Caernarfon, yn rhoddi ei ddarlLth ddyddorol ar V testyn hwn. Mae ef wedi ymweled yn ber- sonol a chactrefi nifer fawr o enwogion Cymru, ac wedi cael darluniau da o honynt. Yr wyf yn edrych ymlaen at yr amsei" y daw i'r ardal He yr wyf finnau yn by*v, ac y caf gyfle i'w glj-wed. Gwelais ei enw i lawr ar raglen cymdeithas lenyddol Cyfairfyddaf ef yno. Y GLOWYR YN Y DE. Yn ol y rhagarwyddion, edrych pethau yn fygythaol a thywyll yn ardal oedd y glofeydd yn y De. Yn y olynyddoedd diweddaf mae can- noedd o wedthwyr y Gogledd wedi myned yno, ac nid oes lie iddynt i gael gwaith pe y dychwel- ent. nae wedi bod yn amrer 11 v.'yddiannus iawn yno, ond ofnir nad oes ond ychydig mewn cytmhariaeth wedi darparu ar gyfer y dydd drwg. Yn beisonol nid oes gennyf gydymdeimlad a strike o fath yn y byd. Melldith i wlad ydynt, 3lZ yn araf mae y wlad yn dod i ddeall hynny. wneir ymdrech Yl fuan yn awr i ddod a'r pleid- iau at eu gilydd, ac mewn llawer i anghydiod sydd wedi cymeryd He yn ddiweddar mae llwyddiant wedi carlyn gwaith y cyflafareddwyr. Daw amser, mi gredaf, y bydd pob anghydfod yn cael ei benderfynnu trwy gyflafareddwyr. Deued yn fuan fel na byddo anrhefn ac anghysur. PENMACIINO. Deal la f y disgwylir Mr. Caradog Roberts yma i agor yr organ newydd. Caiff groesaw cynnes gan gerddorion ac ardalwyr y lie, a rhydd yntau yn ddios iddynt wledd gerddorol o'r radd uwchaf. Caffaeliad mawr i ganiadaeth y Cysegr ydyw cael organ dda a chwr,reu\vr medrus. LL ANFAIRFEC FIA N. Mae'r Parch. R. Garret Roberts yn ymdaflu i w iith yma. Efe ydyw gweinidog Wesleyaidd y cylch. Y ncs o'r blaen rhocdodd ddarlith ragorol ar Peter Mackenzie," a mawr ganmolir hi. Gwr prysur iawn ydyw ef wedi arfer bod, a chaiff pob achos da gefnogydd aiddgar ynddo. Bydd yn ychwanegiad pwysig at y doniau mawr sydd eisoes yn y lie. Hyderaf y bydd yn hapus a 11 wyddiannus yn y gylchdaith. NED LLWYD. Weekly News Office, Conwy. i

Nodion Llywarch Hen Seren unig-scren dlos, Addurn wyt i'r dyweli njs, Unig ar dy ben dy hun Denol yw dy landeg- lun Er i ser -ydd fwy na thi Gilio draw, a n gallel ni, Dal i wenu wnei o hyd- Dal i wenu ar y byd Dysg i minau, seren dlos Ganu yn y dyweli nos." R. J. Derfki.. Y mae ton o brudd-der yn agos holl ganeuon Derfel. Bardd y gweithiwr oedd a thrtiliodd ei dalent a phobpeth o'i eiddo bron, i godi'r gweith- iwr a'r tlawd. Er nad oedd pob darn o'i gredo yn hollol union wrth lathen fcsur ei oes, yr oedd ei fvwvd vn uniawn i'r amcan gore. < Yn rhydd y daeth Mark Wilde, yr ail ddyn fu ar brawf am lofruddiaeth y Gorse Hall. Nid rhyfedd, anhawdd condemnio neb i farw ar dystiolaeth a ffurfiwyd o fanion a thybiaethau. Gwir i'r rhai welodd yr amgylchiad prudd dyngu mai efe oedd y gwr, ond gwnaethant felly a gwr arall yn flaenorol. Na feir hwythau am eu camgymeriad, anhawdd oedd iddynt adnabod dyn dicithr, ar amgylchiad y meddylient fwy am achub y llofruddiedig, ac achub eu hunain, nag am wybod pa fath un oe(ld y llofrudd. Gwr du yw Mr. Nelson, amddiffynydd y carcharor, a gwnacth waith campus. Diflana balchter yn araf deg, a daw'r clu ei groen, o herwydd ei dalent, yn aelod cydbwys a gwasanaethgar yn ein cymdeithas. Brian y delo, oherwydd dyn yw dyn, beth bynag fo lliw ei groen. Gwelais un rheswm da yn ddiweddar dros y Tariff." Daetli un Mrs. Vanderbilt, un o foneddigesau America, dvosodd i'r wlad hon i weled ei ffasiwn a phigo ei phethau goreu. Yr oedd ei llonghvyth yn cyredd adref yn 15 o foxeidiau, a'r rhan fwyaf yn ownau costfawr. Bu raid iddi dalu 11,000 o ddoleri, oddeutu 2000 o bunoedd i dolldy America am gael pethau dnwyl ei balchter i'w gwlad ei hun. Da fod rhyw aflwydd yn gorddiwes aberthwyr aberthau balchter fel na roddant y cwbl ar yr allor hono. < Dyma Mr. E. Jones Griffiths, A.S., yn K.C. Nid oes neb tcilyngach o'r anrhydedd yn y wlad. Y mae yn un o'r Cymry galluocaf sy'n cyn- rychioli Cymru fechan dlawd yn ein Senedd. Pan yn fyfyriwr yng Nghaergrawnt, yr oedd yn un o ser disglaeriaf ei dymor, gwnaed ef yn gadeirydd yr Undeb. a bu'n Gymrawd o Goleg Downing. Dair blynedd yn ol cafodd y swydd o Recorder Birkenhead. Gogledd Cymru a Chaer yw ei gylch fe.1 Bar Gyfreithiwr. Gweithiodd yn gated ar ei gylch Cyfreithiol, a chyfrifir ef yn un o'r Cyfreithwyr mwyaf medrus. Disgwyliasom bethau mawrion oddi wrtho yn y Senedd, mwy nag a gawsom. Rhaid cofio hyn, pwy bynag a fvro lwyddo yn Senedd ein gwlad, rhaid iddo feddu'r hamdden i ymgysegru'n Hwjt i'r gwaith. Pe rhoddai yntau ei holl amser a'i ddawn i wasanaeth y Senedd, deuai i'r rhestr flaenaf ar unwaith. Y mae adeiladau newyddion Coleg y Gogledd bron yn barod, a chartref hardd ydynt i Addysg Uwchraddol ein gwlad. Ymorfoledded meibion Gwaiia yn llwyddiant teg eu gwlad hardd. Er wedi casglu yn ardderchog, y mae tafell eto yn eisiau. Mae a'i gorffeno? Hysbysai Mr. Henry Lewis, U.H., fod lie i organ yn N £ uadd y Coleg; gan ciaflu awgrjin dros ei ysgwydd. Pwy ddaw i'w chodi? Mr. Gol. y "Weekly News," ewdh at y perchenogion caredig, am eu caniatad i ddal eich newyddiadur yn y fen gasglu. Go nardd yn hanes ein Weekly News fyddai iddo fod vn foddion rhoddi organ yn Neuadd Coleg y Gogledd. Treiwch, a chwi lwyddwch. < < < Ni thorodd byth yn ddydd ar brofiad cant a rhagor o'n beirdd ar ol i'w gwawr golli'r gini yn Eisteddfod Colwyn Bay. Ofnaf, wrth ddarllen yr en^lynion, mai ysbrydion nos yw'r beirdd, ac na wyddant, ond trwy hanes, am harddwch a gobaith bore'r wawr. Cwynant yn erbyn eu beirninid, a thywysant eu henglynion fel ebolion ffair o flaen y cyhoedd. Wele un:- O Wawr glir! Ha.! mor firain-ydyw hi Pan yn dod o'r dwyrain Pyla wisg y pali cain, A'i gwawl wna r 110s yn gelain." Geilw awdwr yr uchod ei hun yn Hedydd," a dywed iddo enill wyth o gadeiriau, dwy goron, a deuddeg medal." Gwyn ei fyd. Brawddeg o ryddiaeth, gydag odl o gynghanedd, a thri rhy- feddnod ynddi yw'r gyntaf. Ni fedraf yn fy myw weled ynddi farddoniaeth. Y mae'r dry- dedd linell yn anghywir i natur; nid pylu'r pali wna'r wawr, ond dwyn allan ei geinder. Pelydrau'r wawr sy'n peri disglaerdeb y pali, a phob peth arall. Hi wna natur yn for o ddis- glaerdeb. Daeth wylo'n gafod drosom wrth ddarllen y llinell olaf. Druan, druan o'r nos, disgynodd gwen y wawr ar ei gwyneb, a hithau a aeth yn gelain gegoer ar unwaith. Cafodd wasgfa. Gwyddom bellach mai creadures mewn gwasgfa yw'r itos yn ystod y dydd. 13 n Melldith China yw opiwn. Ysmygu hwn yw ei chyfeddach a'i chwrw. Brithir y wlad a thaf- arnau i cistedd a sugio mwg yr opiwm andwyol a marwol ei effaith. Prydain, trwy India, a wthiodd y felltith hon ar y Chineaid. Ymys- gydwa China o'r gors farwol hon, hi gaua'r ogofau smocio wrth y canoedd. Yn 1907 daeth i gytundeb a'i wlad hon i garthu'r cyfan allan mewn deng mlynedd. China oedd yn dioddef, felly fel pobl yr ymaflwyd ynddynt gan wir ddi- wigiad prysurant i ddwvn y glanhau oddi am- gylch. Ond ni fyn Prydain roddi un cam cynt na'u gilydd. Yn hytrafdi, yn lie lleihau cynydda masnach opiwn India yn 01 miliwn o bunau'r flwyddyn. Soniwn am ein crefydd, pan mewn gwirionedd nid yw dda i ddim i'w harfer. Ad- nabyddir Cristion ei nod yw ei fedr i yfed di- odydd meddwol, a'i hoffter ohono. Felly'r ad- nabyddir et gan filiwnau o bobl India. Adna- byddir ef yn China fel yr hwn a enfyn opiwm i'r wlad i'w dinistrio. 0 na chaem rhyw ffordd i dalu ein treuliau gwladol heb godi arian sy'n werth gwaed Gwr ieuangc, yr ieuengaf o'r Aelodau Cym- reig, yw Mr. Ormesby-Gors. Ceidwadwr ydyw, ond y mae arwyddion eraill yn ei sel. Dechreu Radical yw Ceidwadwr ymladdgar. Cwyd ei le dros y tir teistri, a chwyd ei gledd, gan eu hudo i ymladd yn erbyn trethi'r llywodraeth. Buan y delo'n daro. Oherwydd pan elo pobl i ymladd, yna y gwastadheir hen bethau traws. Geitw ef ymladd dros renti yn frwydro dros eg- wyddorion. Y mae llawer o fintis ac anis yn cael eu galw yn yr oes hon yn egwyddorion, a thros y pethau hynny yr ymleddir hyd at waed. Ni ddylai un Ceidwadwr hel ei saethau yn erbyn trethi'r Llywodraeth; oherwydd unig neges wleidyddol Mr. Balfour ar hyn o bryd yw llongau rhyfel—"a rhowch i ni longau rhyfel." Os ei bobl ef sy'n galw am gostau dylent eu tilu. Y mae'r amser euraidd, pan fyddai Hywel vn hael ar bwrs v wlad, yn pasio drosodd. Pan lwydda Mr. Ormesby-Gore 1 godi ein pobl ohidog i ryfel yn erbyn talu, yna hefyd y cant ddeall gan y wlad nad ydynt i lunio rhyfel ar draul poibl eraill. Taled pawb am ei gan ei hun. Gwr gwrol yw Mr. Harry Evans, y cerddor o Liverpool. Traethodd ei farn vn ddifioesgni am ein canu a'n cerddoriaeth yn y Wyddgrug. (daled am daro ei hun bydd swn yr helgwn yn ei glustiau ar fyrder bellach. Pechod na choiniwyd maddeuant am dano yw meddwl nad vdym genedl gerddorol. A troell natur llawer arweinydd bach yn fflam, canys yr ydvm yn anwylo ein hunain fel pobl o fri, a'n gorchest- ion fel prif gampau'r byd cerddorol. Ni rodd- asom ddim i'r byd," ebrai Mr. Evans gallasai ychwanegu na chymerasom ddim ohono chwaith. Bu buddugoliaeth Cor Caradog i ni vn felltith canasom glod honno, a magasom hunanoldeb. Pe deuai rhyw Sais i Gymru rhaid hel cor i ganu iddo, a hwnw'n ganu coch i'r eithaf fel rheol. Camgymera Mr. Evans wrth briodoii'n canu Ueddf i'n darostyngiad i Loegr. Ni phruddhaodd hyny ddim ar galon Cymru. Puritaniaeth y DiwygLad Methodistaidd ac em- ynau Williams, Pantycelyn, roddodd i ni'r cyw- air lleddf. Cyn y Diwygiad ni feddem ond yr alawon cenedlaethol a baledi cerddi'r ffair, ac fel rheol alawon yn y cywair mwyaf oedd y rheini. Pan gawsom emvnau, cawsom yn tuan emyn-donau, a'r rheini fel yr emynau yn y lleddf. Dylai'r rhai sy'n ein codi i fyny, a'r rhai sy'n ein tynu i Lawr, gofio mai cenedl yn ei babandod ydym. Ienan Gwyllt, Ambrose Lloyd, a Thanymarian a roddodd i ni gyntaf bethau anigenach na thonau cymulleidfaol. Nid ydym eto ond cenedl yn yr ail oes o'n bywyd cerddorol, a rhaid i bawb gael amser i ddysgu cerdded. < J.R.J."—Ymadrodd wedi coili ei gymeriad yw talu'r pwyth." Ni ohlywir ef heddyw yn y Gogledd, ond am dalu drwg am ddrwg. Os talu da yn ol wneir, talu'r echwyn adref yw'r arferol am hwnnw. 0 arfer priodas y daw ta.lu'r pwyth. Yn Siroedd Canol Cymru rhoddir dau fath o anrhegion priodas, "rhoddion" a phwythi." Y mae "rhoddion" yn cael eu rhoddi ar yr un egwyddor a phob rhodd arall. Ond rhoddion yw pwythi i'w talu'n ol i deulu- oedd y rhoddwyr, neu i'r rhoddwyr eu hunain o dan amgylchiadau tehyg. Ysgrifenir mewn llyrfr faint a natur y rhoddjon pwythi," fel y medro'r derbynydd dalu'n ol yn ei debyg. Trueini i hen air mor dda golli ei gymeriad, a dod yn was dial a nwydau drwg. Nid wyf yn y 11 hollol sicr o ystyr I'w elynion tal y pwytli os cosbi yw'r meddwl, yna bu'r bardd yn nod- edig o anffodus, a dyweyd y lleiai. < < Deuddeg o FEJRDD y Berwv.v. Dau Draeth- awd gwobrwyedig: (I) Gan y Parch. D. D. Williams, Manchester; (2) Gan y diwcddar Mr. Robert Griffiths, Manchester.' Cymdeith- as yr Eisteddfod Genedlaethol." Traethodau buddugol Eisteddfod Llangollen, 1008, yw'r rhai hyn. Cam doeth oedd gwobr- wyo'r ddau, am lod dau ddeg o'r ddau ddeu- ddeg yn feirdd gwahanol. Huw Morris a Cheir- iog yw'r unig rai gafodd le yn y ddwy restr. Yr elfen amlwg yn Nhraethawd y Parch. D. D. Williams yw ei feirniadaeth glasurol a theg, newydd.beth amhaethyn yn ein llenyddiaeth. Nid yw Mr. Robert Griffiths ddaed beirniad, ond ohwilotod 1 lawer mwy o hanes na'i gydymaith, a hwnnw yn hanes hollol newydd. Dewisodd feirdd nad ysgrifenwyd llawer am danynt, er y gwyr pob lienor iddynt chwareu rhan ryfedd a phwysig yn hanes ein llenyddiaeth. Dyma en- wau rhai ohonynt: —Jonathan Hughes, Hugh Jones, Liang wm Elis y Cowper, o Landdoget; Owa.in Meiirion Ciwilym Aran, a Meurig Idris. Ni fynai Mr. Griffiths feddwl am F.lis y Cowper "fel canwr baledi'r tafarnall a'r ffeiriau, bodd- hawr y gwamal a'r ofergoelus," a gwnaeth ym. gais gampus i santeiddio'r hen fardd o Lan- ddoget. Gwir i Hugh Jone-s, Llangwm, ac Elis y Cowper ganu llawer yn grefyddol, ond canu at alwad y farchnad yr oeddent, yn fwy nag i gadw neb. Addefodd Elis y Cowper lawer tro nad oedd ei fywyd ef ei hun yn cydredeg &'i gyAghorion. Anogai'r bobl i ddilyn ei gynghor- ion yn fwy na dilyn ei gamrau ef ei hun. Er cymaint wnaeth Twm o'r Nant, Elis y Cowper, a Hugh Jones, Llangwm, i wella pobl y wlad, ni roddai'r diwyg\vyr crefyddol fawr o bris a gwerth ar eu dull. A phrin y credent hwy fod byw y beirdd hyn yn llawer o nerth i'r Efengyl. Un o feirdd y Berwyn oedd R. J. Derfel. Ad- waenai Mr. R. Griffiths ef yn dda; buont gyd- drefwyr am amser hir. Ysgrifenodd yma gof- nodiad dyddorol am dano, cofnodiad hen gyd- nabod. Un o gyfrolau Cymdeithas yr Eistedd- fod Genedlaethol yw hen, cyfrol rad a nodedig hardd, a glan ei hargraff. Rhodded y Gym- deithas i na. seigiau o'r fath yn ami, yna fe dda.w'r Eisteddfod yn allu ym mywyd llenyddol ein gwlad. Pa ddiben gwobrwyo cyfansoddiad- au a'u cyhoeddi, a'u cadw o gyredd y bobl!

CYDYMDEIMLAD ft Gwilym Glan Conwy ar farwolaeth Blodwen Conwy, ei ferch fach, ym Mangor, Pa., U.D.A. Cei nerth yn y rhyferthwy-a goleu, Gwilym. ym mhob adwy A dawn can, Klodwen Conwy, Mewn Nef mae hon i fyw mwy.

Y WAWR. Y Wawr a red i wirio,-i fyd oil, Fod Duw hael yn cofill Rhoddi'r amwisg mae'n wisgo I greu dydd i'w gread O. Llanrwst. R.E.

The double chin, with bulky neck, ages a ivoman in appearance more than anything else. Autipon quickly restores facial beauty as well as bodily symmetry. A WOMAN'S WISH. Oh, how I wish I could get thin again-as slender as I was at twenty-five!" moaned a handsome but over-stout middle-aged lady a short while ago. Nothing easier, madam," said the writer, cheerfully. You have only to take Antipon for a few weeks. I can assure you your wish will be fulfilled." The lady was certainly two stone over-weight. Antipon? What's that?" she asked. I expressed my surprise at her qeustion, ex- plained the wonderful action of Antipon in re- ducing weight, and at the same time increasing strength and vitality, and she promised, eagerly even, to try it. I fear there are many other stout people who are wasting time, money, and health in follow- ing some dieting-cum-drugging treatment with very bad results. These sufferers should know that Antipon eliminates all superabundant fat without depriving them of wholesome food. Quite the contrary: Antipon is a splendid tonic, and is extremely good for the digestive system, the disordered condition of which is one of the causes of obesity. I have no room here for physiological details, but I can assure my stout readers that Antipon will give them a splendid appetite, and they will get stronger as fast as they are regaining slenderness and grace. So it was with my lady friend. She followed the simple and harmless treatment consistently, I must tell you but she did not bother about diet—she just ate what she liked, and digested and thoroughly enjoyed it. Getting better and stronger and brighter every day, she soon re- gained normal weight, and as nice and graceful a figure as any one could wish to have. I shall thank you all my life," she said, with sincere gratitude, when I met her recently. I should never have believed it. I feel a different woman now. You may tell everybody what I think of it." Well, stout readers, I am doing so, am I not? MARCHESA. Antipon is sold in bottles, price 2s. 6d. and 4s. 6d., by chemists, stores, etc., or in case of disappointment may be obtained (on sending amount), carriage paid, in private package, from the Antipon Co., Olmar-street, London, S.E.

High Class Concert at Colwyn Bay. A GREAT SUCCESS. Everything which the Hon. Mrs. Laurence Br.,drilk undertakes is done with a thorough- nes3 which is worthy of emulation. Whenever an entertainment is announced under her aus- pices. success is assured. She has a charming way of enlisting the services of a number oi artistes which at once form an attractive pro- gramme. And the concert given at the Pier Pavilion on Wednesday evening last was one of her greatest triumphs. The large building was filled in every part with a distinguished audience, and although the elements outside were wintry, there was a cosiness within which made the event thoroughly enjoyable. The Pavilion had been nicely arranged for the occa- sion, a grand Chappell piano having been lent by Mr. A. J. Fleet, and the plants and flowers were kindly supplied by fr. Walter Whitehead, of The Flagstaff, and the furniture for the small play, &c., were generously lent by Messrs D. Ailen and Sons, Colwyn Bay. The object, of the concert was to augment the St. Paul's Church Tower Fund and St. An- drew's Land Account, and a handsome sum will be available for those purposes. The Vicar (Canon Hugh Roberts) is distinctly for- tunate in having the assistance of many good friends in and around Colwyn Bay to help him in a practical manner with his tower and other schemes. And amongst these the Hon. Mrs. Lawrence Brodrick holds a very high position. The concert opened with the singing of two folk-songs by Mrs. Cecil Ward, Miss Charlton, Mr. Leopold Stewart, and Mr. Richard Jack, entitled, The Blackbird," and Barbara Al- len," arranged and harmonised by Mr. Edward Giles. Mr. Richard Tack sang Drake's Drum (Stanford) and King Charles," by request, for which he receded an encore. Mr. Jack has a powerful baritone voice, and sang with much expression and taste. Mrs. Cecil Ward, who has a pleasing soprano voice, gave Tanzay's Chauson Aucienne," with violin obligato by Miss Beatrice Chap- man, ard Gounod's delightfully sweet melody, Au PrintempS;" and was well received and appreciated. Mr. Leopold Stewart was very acceptable with two gems, There never was a Queen like Backis (E. German), ard Speaks' Man- aalay." One of the best features of the evening was the charmine vioHn solos contributed by Miss Beatrice Chapman, a yoniig lady who has ex- celled greatly in her art. Her solos were Cavatina (Bohm), Mazurka (Wieni- awski), "AnI" (Bach), ard Romance (Hol- land). Her 'jerformance was an excellent one, and fully deserving'the hearty plaudits be- stowed Mr. Felix Rowe was deservedly encored for his artistic rendering of his three little songs, Gentle Maiden (Old Irish), Now sleeps the crimson I)-et-il (Quilter), and I'll sing thee songs of Araby." Mr. Rowe has a tenor voice of beautiful quality, and rendered his part in the manner of the true artiste Miss Charlton is the possessor of a rich and powerful m^zzo-soprano voice, which she uses with charming discretion. Her items were Mirage (Lekmann), Phantoms (Engle- hardt), and The Throstle." The first part concluded with the duet, It was a lover and his lass by Miss Charlton and Mr. Richard Jack. MRS. BRODRICK EXPLAINS. In the early part of the evening the Hon. Mrs. Laurence Brodrick appeared on the stage to say a few words. She said theie was an unwritten proverb, Thou shalt not poach on thy friend's preserves. (Laughter.) She was afraid she had unwittingly done so, and wished to apologise for so doing. It had not come to her knowledge until her arrangements had gone too far that Miss Lena Thomas was producing The Mikado next week. She hoped they would all patronise Miss Thomas' performances, for the obiect was a better one than that of the Tower Fund, namely, the Cottage Hospi- tal. She thanked them all for their piesence there that evening. (Applause.) Canon Roberts also made a short speech of thanks to Mrs. Brodrick and all who had as. sisted in the good cause. The second part consisted of Dream Faces," a dramatic fancy by Wynne Miller, the charac- ters being sustained as follows:—Roberts, Mr. Edward Giles; Philip, Mr. Felix Rowe Lucy, Miss Vanda Charlton and Margaret, the Hon. Mrs. Laurence Brodrick. The play was cleverly acted and immensely enjoyed. The accompanists were the Hon. Mrs. Lau- rence Brodrick, Miss Vanda Charlton, and Mr. Edward Giles.

Presentation to Dr. Jenkins. Penmaenmawr. On Tuesday evening. immediately after the business of the Urban Council was over, a very interesting presentation took place, the recipient being Dr. H. T. Jenkins, and the donors the members of the Urban District Council and the Town Improvement Association. In addition to the Councillors there were also piesent Canon Rovds, Messrs. Henry Kneeshaw, J.P., D I,, W. H. Rhodes, M.A., M. H. Parry, J. Ll. Hughes, and Hamilton Foyn. The Chairman of the Council (Mr. P. H. Mc- Clement) called upon Colonel C. H. Darbishire to make the presentation, he being a vice-pre- sident of the Improvement Association as well as an active member of the Council. Colonel C. 11. Darbishire said he had a very pleasant duty to perform in making the pre- sentation of a silver salver -vith a suitable in- scription to Dr H. T. Jenkins, on the occasion ot h;, ,-ccent marriage, -ddrei.,ing Dr. Jenkins, the Colonel said that his long list of friends and neighbours had seized the occasion of his mar- riage with Miss Edwards as an opportunity of expressing their respect ani esteem for him dur- ing the 14 or 1S years he had been amongst them. (Hear, hear.) Dr. Jenkins could not but feel that the position he held in their regard was due to his unfailing attention and devo- tion to his professional duties, and his happy social qualifications. His colleagues on the Urban Council and the Town Improvement As- M>cia4i.in had not considered the individual ex- pression of good feeling quite sufficient, and they desired to publicly acknowledge their apprecia- tion of the services and assistance in meeting the responsibilities they had undertaken in the local government of the district, and in main- taining and developing the interests of Pen- maenmawr. jHf j. hear ) Thev remembered that in all the rnanv improvements conceived and carried out during the last few years, Dr. Jenkins had always .taken a most active and o' broad-minded part, .-t.-id had thus helped to raise IVmnaenmawr to the proud po.-ition it held as a favourite summer and winter resort. They smcere.iy hoped Dr. and Mrs. Jenkins would ac- cept that tcken with the same pleasure they had in tendering the gift to him. The donors trust- ed they would consider the weight of it denoted the solid substantial e flection and esteem the)' bore towards them, and that the elegance of it might lepresent the warm welcome they extend- er to his wife now that she had made her home at Tanyberllan. and also that its lustre would c-.er reflect their hearty and sincere good wishes for a bright, happy all(I future for them both. He had also further pleasure in handir Dr fenkins a case of pipes. (Applause.) Mr. Henry Kneejhaw expressed pleasure at being present at that interesting ceremony, and added that Dr. Jenkins had been amongst them some years, and they knew his sterling worth, and he hoped that he would continue in resi- dence in PCI,maellm3.Wr tor :nmy year, to come. His wife came of a family they all knew very well, and she had come there with the intention of being a helpmate to her husband and for the benefit of Penmaenmawr and the neighbour- hood. They considered they had an acquisition when Dr. Jenkins came amongst them, and now he had brought another decided acquisition. He wished them both every happiness in all sin- cerity, not only froir. those who had presented the gift. but from those private friends in the locality who were perhaps better able to judge their worth. (Applav-se.i Dr. Jenkins was well received when he rose to respond He said it was difficult to express all that he felt. One thing a man valued more than anything else on -arth was the esteem and regard that he was held in by his co-workers on the different public bodies. He thanked them one and all for the kind words spoken about his wife and himse.lt, and said he would value the gifts more for the kind wishes that it brought from the donors. He could only ask them to accept his heartfelt thanks. (Applause ) On the motion of Mr. McClernent, a hearty vote of thanks was given Colonel Darbishire for making the presentation.

CHIDLEY, Studios of Photographer, ,v, 14, ST. WERBURGH STREET, CHESTER, Tel. 856x5. MR. T. CHIDLEY Begs to announce the OPENING of his NEWLY-CONSTRUCTED STUDIO Which has been specially built to meet all requirements for the production of the HIGHEST CLASS OF PHOTOGRAPHY. No. 2, STATION ROAD, COLWYN BAY. Drink and Enjoy Pryce Williams & Co.'s PURE & DELICIOUS m m Indian & Ceylon | TEAS. I OUR 111, I/& j IS THE BEST VALUE OBTAINABLE Pryce Williams & Co., COLWYN BAY, COLWYN, JJJ RHOS-ON-SEA. To Builders and Contractors. THE TY'R MAWN and PANT Y CARW Stone Quarries, Gwydyr Estate, LLANRWST. BUILDING STONES AND MACADAM may be obtained at the lowest possible prices. Apply to R. 0. ROBERTS, 580 BrynCrafnant, TREFRIW, R.S.O. f" MR.CHARNLEY D.B.O.A. (by Exam.), Eyesight and Spectacle Specialist, of Birmingham, Leicester, Etc., may be consulted personally at 17, Penrhyn Road, COLWYN BAY. ADVICE FREE. 904 R. B. DAVIES, BILLPOSTER, BELLMAN, & ADVERTISING CONTRACTOR 51, HIGH STREET, BLAENTAU FEST!NIOC;. -= For Best Household and Steatv COALS, TRY W. J. HARRIS, COAL MERCHANT, CONWAY. 27